summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/info/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1kazio.html
blob: 795a4a38db35ec2718c0de77134c5c7701f92b16 (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
<html>
<head>
<meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=iso-8859-2">
<meta http-equiv="Content-language" content="pl">
<meta name="Author" content="W³odzimierz Macewicz">
<meta name="Keywords" content="tex, Wirtualna Akademia">
<title>TEX,<b> </b>czyli<b> </b>pan<b> </b>Kazio</title>
</head>
<body>


<a name="kazio">
<h2>5. T<sub><font size=5>E</font></sub>X,<b> </b>czyli<b> </b>pan<b> </b>Kazio</h2>

Aby<b> </b>zrozumieæ<b> </b>na<b> </b>czym<b> </b>polega<b> </b>praca<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>mo¿e<b> </b>byæ
pomocne<b> </b>wyobra¿enie<b> </b>sobie,<b> </b>¿e<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X,<b> </b>to<b> </b>taki<b> </b>bardzo<b> </b>pos³uszny
i&nbsp;skrupulatny<b> </b>pracownik<b> </b>firmy<b> </b>zajmuj±cej<b> </b>siê<b> </b>sk³adaniem<b> </b>tekstów.
Na<b> </b>nazwisko<b> </b>ma<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X,<b> </b>na<b> </b>imiê<b> </b>Kazimierz;<b> </b>z&nbsp;zawodu<b> </b>zecer.<b> </b>Mo¿emy<b> </b>czasem<b> </b>o&nbsp;nim
mówiæ<b> </b>,,pan<b> </b>Kazio''.<b> </b>Jego<b> </b>zalet±<b> </b>jest<b> </b>to,<b> </b>¿e<b> </b>zawsze<b> </b>wykonuje
wszelkie<b> </b>polecenia<b> </b>szefa,<b> </b>je¶li<b> </b>tylko<b> </b>s±<b> </b>mo¿liwe<b> </b>do<b> </b>spe³nienia.
Ma<b> </b>jednak<b> </b>tak±<b> </b>cechê,<b> </b>¿e<b> </b>wykonuje<b> </b>te<b> </b>polecenia<b> </b>jedynie,<b> </b>je¶li<b> </b>s±<b> </b>przygotowane
na<b> </b>pi¶mie<b> </b>w&nbsp;odpowiedni,<b> </b>z&nbsp;góry<b> </b>umówiony<b> </b>sposób.
<p>
Ka¿dy<b> </b>z&nbsp;nas<b> </b>mo¿e<b> </b>zostaæ<b> </b>szefem<b> </b>pana<b> </b>Kazia.<b> </b>Wystarczy<b> </b>nauczyæ<b> </b>siê
sposobu<b> </b>przygotowania<b> </b>mu<b> </b>na<b> </b>pi¶mie<b> </b>poleceñ<b> </b>dotycz±cych<b> </b>sposobu
sk³adania.
<p>
Nie<b> </b>bêdziemy<b> </b>jednak<b> </b>zawracaæ<b> </b>panu<b> </b>Kaziowi<b> </b>g³owy<b> </b>i&nbsp;przygotowywaæ
poleceñ<b> </b>dla<b> </b>niego<b> </b>w&nbsp;jego<b> </b>obecno¶ci.<b> </b>Przygotujemy<b> </b>je<b> </b>zawczasu
i&nbsp;udamy<b> </b>siê<b> </b>do<b> </b>niego<b> </b>z&nbsp;pro¶b±<b> </b>o&nbsp;realizacjê.
<p>
Tu<b> </b>w³a¶nie<b> </b>zaczyna<b> </b>siê<b> </b>pierwszy<b> </b>etap<b> </b>pracy.
<p>
Polecenia,<b> </b>które<b> </b>przygotujemy,<b> </b>to<b> </b>bêd±<b> </b>informacje<b> </b>o&nbsp;tym<b> </b>co<b> </b>i&nbsp;w&nbsp;jaki
sposób<b> </b>nale¿y<b> </b>z³o¿yæ.<b> </b>Do<b> </b>przygotowania<b> </b>zbioru<b> </b>poleceñ
u¿yjemy<b> </b>zwyk³ego<b> </b>edytora,<b> </b>który<b> </b>jest<b> </b>zwykle<b> </b>zainstalowany<b> </b>na<b> </b>ka¿dym
komputerze.<b> </b>Powinien<b> </b>to<b> </b>byæ<b> </b>tzw.&nbsp;edytor<b> </b>typu<b> </b>ASCII.
<p>
Napiszmy<b> </b>przyk³adowy<b> </b>plik<b> </b>tekstowy,<b> </b>zawieraj±cy<b> </b>nastêpuj±ce<b> </b>dwie<b> </b>linijki:
<pre>
Ala ma psa.
\end
</pre>
<p>
Oczywi¶cie<b> </b>w&nbsp;momencie,<b> </b>kiedy<b> </b>piszemy<b> </b>ten<b> </b>tekst,<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>--&nbsp;pan<b> </b>Kazio<b> </b>--&nbsp;
go<b> </b>nie<b> </b>widzi.
<p>
Po<b> </b>zakoñczeniu<b> </b>pisania<b> </b>(edycji),<b> </b>tworzymy<b> </b>w&nbsp;pamiêci<b> </b>dyskowej
komputera<b> </b>plik<b> </b>z&nbsp;tekstem.<b> </b>Nazwijmy<b> </b>przygotowany<b> </b>przez<b> </b>nas<b> </b>plik<b> </b><tt>ala.mex</tt>.
Zwyczajowo<b> </b>pliki<b> </b>zawieraj±ce<b> </b>dane<b> </b>dla<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>maj±<b> </b>rozszerzenie<b> </b><tt>.tex</tt>,
a&nbsp;pliki<b> </b>z&nbsp;danymi<b> </b>dla<b> </b>polskiej<b> </b>wersji<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>maj±<b> </b>rozszerzenie<b> </b><tt>.mex</tt>.
<p>
Wkrótce<b> </b>wyja¶ni<b> </b>siê,<b> </b>co<b> </b>oznaczaj±<b> </b>polecenia<b> </b>napisane<b> </b>w&nbsp;tym<b> </b>tek¶cie
i&nbsp;jak<b> </b>zrozumie<b> </b>je<b> </b>pan<b> </b>Kazio.<b> </b>Na<b> </b>razie<b> </b>uwierzmy,<b> </b>¿e<b> </b>bêd±<b> </b>one<b> </b>dla<b> </b>niego
zrozumia³e<b> </b>i&nbsp;prze¶led¼my<b> </b>dalsz±<b> </b>drogê<b> </b>wiod±c±<b> </b>ku<b> </b>ostatecznemu<b> </b>efektowi.
<p>
Teraz<b> </b>ju¿<b> </b>nadesz³a<b> </b>pora,<b> </b>¿eby<b> </b>poprosiæ<b> </b>pana<b> </b>Kazia<b> </b>o&nbsp;wykonanie<b> </b>sk³adu
na<b> </b>podstawie<b> </b>naszych<b> </b>poleceñ.
<p>
Na<b> </b>ka¿dym<b> </b>komputerze,<b> </b>na<b> </b>którym<b> </b>zainstalowany<b> </b>jest<b> </b>system<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X,
istnieje<b> </b>specyficzny<b> </b>sposób<b> </b>uruchamiania<b> </b>go.<b> </b>Nie<b> </b>bêdziemy<b> </b>tu
wyja¶niaæ<b> </b>rozmaitych<b> </b>sposobów<b> </b>uruchamiania<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a.

<!--
%<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>jest<b> </b>to<b> </b>program<b> </b>komputerowy,<b> </b>który<b> </b>przetwarza<b> </b>pliki.
%<b> </b>Jego<b> </b>dzia³anie<b> </b>polega<b> </b>na<b> </b>przeczytaniu<b> </b>pliku<b> </b>wej¶ciowego,
%<b> </b>przygotowanego<b> </b>przez<b> </b>u¿ytkownika,<b> </b>i&nbsp;utworzeniu<b> </b>pliku<b> </b>wyj¶ciowego,
%<b> </b>zawieraj±cego<b> </b>wszystkie<b> </b>informacje<b> </b>o&nbsp;wykonanym<b> </b>sk³adzie.
-->
<p>
T<sub><font size=4>E</font></sub>X,<b> </b>czyli<b> </b>pan<b> </b>Kazio<b> </b>przystêpuje<b> </b>do<b> </b>pracy<b> </b>i&nbsp;realizuje<b> </b>polecenia.
Po<b> </b>pewnym<b> </b>czasie<b> </b>daje<b> </b>znaæ,<b> </b>¿e<b> </b>wszystko<b> </b>gotowe.
<p>
Wynik<b> </b>jego<b> </b>pracy<b> </b>zapisany<b> </b>jest<b> </b>na<b> </b>dysku<b> </b>w&nbsp;postaci<b> </b>pliku
<tt>ala.dvi</tt>.<b> </b>Oznaczenie<b> </b><tt>dvi</tt><b> </b>jest<b> </b>skrótem<b> </b>od<b> </b>angielskich
s³ów<b> </b>,,device<b> </b>independent''<b> </b>--&nbsp;niezale¿ny<b> </b>od<b> </b>urz±dzenia.
Pan<b> </b>Kazio<b> </b>podj±³<b> </b>wszystkie<b> </b>decyzje<b> </b>dotycz±ce<b> </b>po³o¿enia
znaków<b> </b>na<b> </b>stronach,<b> </b>ale<b> </b>nie<b> </b>wie<b> </b>jeszcze<b> </b>na<b> </b>jakim<b> </b>urz±dzeniu
zewnêtrznym<b> </b>zdecydujemy<b> </b>siê<b> </b>wydrukowaæ<b> </b>lub<b> </b>wy¶wietliæ<b> </b>wynik
jego<b> </b>pracy.<b> </b>Z&nbsp;tego<b> </b>powodu<b> </b>przygotowuje<b> </b>wynik<b> </b>swojej<b> </b>pracy<b> </b>w&nbsp;
postaci<b> </b>niezale¿nej<b> </b>od<b> </b>urz±dzenia.
<p>
Dodatkowo,<b> </b>jako<b> </b>niezwykle<b> </b>skrupulatny<b> </b>pracownik,<b> </b>pan<b> </b>Kazio
umieszcza<b> </b>na<b> </b>dysku<b> </b>jeszcze<b> </b>jeden<b> </b>plik,<b> </b>o&nbsp;nazwie<b> </b><tt>ala.log</tt>,
zawieraj±cy<b> </b>zapis<b> </b>tego,<b> </b>co<b> </b>podczas<b> </b>jego<b> </b>pracy<b> </b>wy¶wietla³<b> </b>ekran
komputera.
<p>
Na<b> </b>tym<b> </b>koñczy<b> </b>siê<b> </b>rola<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>--&nbsp;pana<b> </b>Kazia.<b> </b>Przyniós³<b> </b>nam
zmontowane,<b> </b>gotowe<b> </b>strony<b> </b>tekstu<b> </b>(w&nbsp;postaci<b> </b>pliku<b> </b><tt>dvi</tt>)<b> </b>i&nbsp;dalej
musimy<b> </b>jako¶<b> </b>sobie<b> </b>radziæ.<b> </b>Jak<b> </b>ju¿<b> </b>wspomnieli¶my<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>nigdy<b> </b>nie
dzia³a<b> </b>samotnie.<b> </b>Pan<b> </b>Kazio<b> </b>by³by<b> </b>bezu¿yteczny<b> </b>w<b> </b>firmie,<b> </b>gdyby<b> </b>nie
by³o<b> </b>w<b> </b>niej<b> </b>innych<b> </b>pracowników.<b> </b>W<b> </b>istocie<b> </b>u¿yteczno¶æ<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>w&nbsp;ogromnym
stopniu<b> </b>zale¿y<b> </b>od<b> </b>jego<b> </b>powi±zañ<b> </b>z<b> </b>innymi<b> </b>programami.
<p>
Jeden<b> </b>z<b> </b>mo¿liwych<b> </b>sposobów<b> </b>wspó³pracy,<b> </b>to<b> </b>wykorzystanie,<b> </b>po
zakoñczeniu<b> </b>pracy<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a,<b> </b>jednego
z&nbsp;wielu<b> </b>programów,<b> </b>które<b> </b>umo¿liwiaj±<b> </b>zobaczenie<b> </b>tego,<b> </b>co<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X
przygotowa³.<b> </b>Takie<b> </b>programy,<b> </b>zwane<b> </b>sterownikami,<b> </b>s³u¿±<b> </b>do<b> </b>wy¶wietlania,
drukowania,<b> </b>na¶wietlania<b> </b>lub<b> </b>jeszcze<b> </b>innych<b> </b>mo¿liwych<b> </b>sposobów
uwidocznienia<b> </b>wyniku<b> </b>pracy<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a.
<p>
U¿ycie<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a,<b> </b>a<b> </b>nastêpnie<b> </b>sterownika<b> </b>jest<b> </b>najbardziej<b> </b>popularnym,
choæ<b> </b>nie<b> </b>jedynym<b> </b>sposobem<b> </b>uzyskania<b> </b>wyniku<b> </b>sk³adu.
<p>
W<b> </b>przypadku<b> </b>przetwarzania<b> </b>pliku<b> </b>poleceñ<b> </b><tt>ala.mex</tt>,
je¶li<b> </b>na<b> </b>naszym<b> </b>komputerze<b> </b>zainstalowany<b> </b>jest<b> </b>sterownik<b> </b>ekranowy,
to<b> </b>mo¿emy<b> </b>obejrzeæ<b> </b>wynik<b> </b>sk³adu<b> </b>na<b> </b>ekranie.
<p>
Jak<b> </b>mamy<b> </b>postêpowaæ<b> </b>dalej,<b> </b>je¶li<b> </b>nie<b> </b>bêdziemy<b> </b>usatysfakcjonowani
tym<b> </b>co<b> </b>zobaczymy?<b> </b>Oczywi¶cie<b> </b>jedynym<b> </b>sposobem<b> </b>poprawienia<b> </b>czegokolwiek
w&nbsp;koñcowym<b> </b>efekcie<b> </b>jest<b> </b>przygotowanie<b> </b>zmienionej<b> </b>wersji<b> </b>poleceñ
dla<b> </b>naszego<b> </b>pana<b> </b>Kazia<b> </b>i&nbsp;powtórzenie<b> </b>ca³ego<b> </b>cyklu<b> </b>przetwarzania.
<p>
Ka¿dy<b> </b>chyba<b> </b>zdaje<b> </b>sobie<b> </b>sprawê,<b> </b>jak<b> </b>wiele<b> </b>zale¿y<b> </b>od<b> </b>organizacji<b> </b>pracy
w<b> </b>firmie:<b> </b>od<b> </b>zatrudnienia<b> </b>w³a¶ciwych<b> </b>pracowników<b> </b>i<b> </b>utworzenia<b> </b>odpowiednich
mechanizmów<b> </b>ich<b> </b>wspó³pracy.<b> </b>Podobnie<b> </b>jest<b> </b>z<b> </b>cyklem<b> </b>przetwarzania,
którego<b> </b>czê¶ci±<b> </b>jest<b> </b>zecer,<b> </b>pan<b> </b>Kazio.<b> </b>Powi±zanie<b> </b>jego<b> </b>dzia³alno¶ci
z<b> </b>odpowiednimi<b> </b>programami<b> </b>mo¿e<b> </b>daæ<b> </b>czasem<b> </b>zdumiewaj±ce<b> </b>efekty.
Ale<b> </b>to<b> </b>jest<b> </b>ju¿<b> </b>temat<b> </b>na<b> </b>osobn±<b> </b>pogadankê.


<h3>5.1. Komendy<b> </b>czyli<b> </b>polecenia</h3>

Kontynuujemy<b> </b>tu<b> </b>porównywanie<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>do<b> </b>pana<b> </b>Kazia,<b> </b>zecera,
który<b> </b>realizuje<b> </b>polecenia<b> </b>swojego<b> </b>szefa,<b> </b>przygotowane<b> </b>mu<b> </b>na<b> </b>pi¶mie.
Ten<b> </b>szef,<b> </b>to<b> </b>oczywi¶cie<b> </b>u¿ytkownik<b> </b>systemu.
<p>
Przyjrzyjmy<b> </b>siê<b> </b>obecnie<b> </b>uwa¿niej<b> </b>plikowi<b> </b>przygotowanemu<b> </b>w&nbsp;poprzednim
rozdziale.<b> </b>Z&nbsp;punktu<b> </b>widzenia<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a/pana<b> </b>Kazia<b> </b>plik<b> </b>ten<b> </b>sk³ada<b> </b>siê
jedynie<b> </b>z&nbsp;komend,<b> </b>czyli<b> </b>poleceñ.<b> </b>Przypomnijmy,<b> </b>¿e
tre¶ci±<b> </b>pliku<b> </b>by³o:
<pre>
Ala ma psa.
\end
</pre>
Plik<b> </b>ten<b> </b>zawiera<b> </b>13&nbsp;komend.
<p>
Pierwsze<b> </b>trzy<b> </b>z&nbsp;nich,<b> </b>to<b> </b>trzy<b> </b>pierwsze<b> </b>litery.
Ka¿da<b> </b>z&nbsp;nich<b> </b>to<b> </b>polecenie:<br>
,,Umie¶æ<b> </b>w&nbsp;sk³adzie<b> </b>literkê<b> </b><tt>&lt;&lt;A&gt;&gt;</tt>'',<br>
,,Umie¶æ<b> </b>w&nbsp;sk³adzie<b> </b>literkê<b> </b><tt>&lt;&lt;l&gt;&gt;</tt>'',<br>
,,Umie¶æ<b> </b>w&nbsp;sk³adzie<b> </b>literkê<b> </b><tt>&lt;&lt;a&gt;&gt;</tt>''.<br>
<p>
Nastêpna<b> </b>komenda,<b> </b>to<b> </b>odstêp.<b> </b>Oznacza<b> </b>ona<b> </b>polecenie<br>
,,zrób<b> </b>zwyk³y<b> </b>odstêp<b> </b>miêdzywyrazowy''.
<p>
Podobnie<b> </b>rzecz<b> </b>siê<b> </b>ma<b> </b>z&nbsp;kolejnymi<b> </b>dwoma<b> </b>literami,<b> </b>odstêpem<b> </b>i&nbsp;dalszymi
czterema<b> </b>literami.<b> </b>Równie¿<b> </b>kropka,<b> </b>to<b> </b>po<b> </b>prostu<b> </b>polecenie<br>
,,Umie¶æ<b> </b>w&nbsp;sk³adzie<b> </b>kropkê''.
<p>
Dwunaste<b> </b>polecenie<b> </b>w&nbsp;tym<b> </b>pliku<b> </b>jest<b> </b>najmniej<b> </b>widoczne.
Zmiana<b> </b>wiersza<b> </b>(przej¶cie<b> </b>do<b> </b>nowej<b> </b>linii)<b> </b>nastêpuj±ca<b> </b>po
kropce<b> </b>traktowana<b> </b>jest<b> </b>przez<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>jak<b> </b>odstêp<b> </b>i&nbsp;w&nbsp;zwi±zku<b> </b>z&nbsp;tym
oznacza<b> </b>to<b> </b>samo,<b> </b>co<b> </b>zwyk³y<b> </b>odstêp.<b> </b>(W&nbsp;sk³adzie<b> </b>ten<b> </b>odstêp<b> </b>nie
bêdzie<b> </b>widoczny,<b> </b>poniewa¿<b> </b>po<b> </b>nim<b> </b>nie<b> </b>nastêpuje<b> </b>ju¿<b> </b>¿aden<b> </b>tekst.)
<p>
Ostatnie,<b> </b>trzynaste<b> </b>polecenie<b> </b>znacznie<b> </b>ró¿ni<b> </b>siê<b> </b>od<b> </b>pozosta³ych.
Jest<b> </b>ono<b> </b>zapisane<b> </b>nie<b> </b>w&nbsp;postaci<b> </b>pojedynczego<b> </b>znaku,<b> </b>ale<b> </b>w&nbsp;postaci<b> </b>trzech
liter<b> </b>poprzedzonych<b> </b>znakiem<b> </b><tt>\</tt><b> </b>(wty³ciach,<b> </b>po<b> </b>angielsku
<i><b> </b>backslash</i>).<b> </b>Wiêkszo¶æ<b> </b>komend<b> </b>systemu<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X,<b> </b>które<b> </b>oznaczaj±<b> </b>co¶<b> </b>innego
ni¿<b> </b>,,umie¶æ<b> </b>w&nbsp;sk³adzie...''<b> </b>zapisuje<b> </b>siê<b> </b>w³a¶nie<b> </b>w&nbsp;postaci<b> </b>znaku
w-ty³-ciach<b> </b>i&nbsp;nastêpuj±cego<b> </b>po<b> </b>nim<b> </b>ci±gu<b> </b>liter.<b> </b>Istnieje<b> </b>jeszcze<b> </b>trzecia
kategoria<b> </b>komend,<b> </b>któr±<b> </b>wkrótce<b> </b>poznamy,<b> </b>zapisywana<b> </b>w&nbsp;postaci
znaku<b> </b>w-ty³-ciach<b> </b>i&nbsp;nastêpuj±cego<b> </b>po<b> </b>nim<b> </b>pojedynczego<b> </b>znaku<b> </b>nie<b> </b>bêd±cego
liter±.
<p>
Komenda<b> </b><tt>\end</tt><b> </b>oznacza<b> </b>,,zakoñcz<b> </b>pracê''.<b> </b>Jest<b> </b>to<b> </b>jedyne
polecenie,<b> </b>które<b> </b>musi<b> </b>znale¼æ<b> </b>siê<b> </b>w<b> </b>ka¿dym<b> </b>pliku<b> </b>danych
(zestawie<b> </b>poleceñ)<b> </b>dla<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a.
<p>
Uwa¿ny<b> </b>czytelnik<b> </b>mo¿e<b> </b>zadaæ<b> </b>pytanie:<b> </b>,,Sk±d<b> </b>pan<b> </b>Kazio<b> </b>wiedzia³
jakimi<b> </b>wielko¶ciami<b> </b>liter<b> </b>ma<b> </b>wykonaæ<b> </b>sk³ad,<b> </b>jaki<b> </b>ma<b> </b>byæ<b> </b>krój<b> </b>pisma&nbsp;itp.?''
To<b> </b>bardzo<b> </b>wa¿ne<b> </b>pytanie.<b> </b>Otó¿<b> </b>w<b> </b>bardzo<b> </b>wielu<b> </b>sprawach
szef<b> </b>umówi³<b> </b>siê<b> </b>z<b> </b>panem<b> </b>Kaziem:<b> </b>,,je¶li<b> </b>nie<b> </b>napiszê<b> </b>ci<b> </b>tego-i-tego,
to<b> </b>postêpuj<b> </b>tak-i-tak''.<b> </b>W<b> </b>szczególno¶ci<b> </b>s±<b> </b>umówieni:
,,je¶li<b> </b>nie<b> </b>napiszê<b> </b>ci<b> </b>jakim<b> </b>krojem<b> </b>pisma<b> </b>masz<b> </b>wykonywaæ<b> </b>sk³ad,<b> </b>to
ma<b> </b>to<b> </b>byæ<b> </b>Computer<b> </b>Modern<b> </b>Roman''.
<p>
W<b> </b>istocie<b> </b>liczba<b> </b>tego<b> </b>rodzaju<b> </b>,,umów''<b> </b>z<b> </b>panem<b> </b>Kaziem<b> </b>jest
ogromna<b> </b>i<b> </b>siêga<b> </b>kilkuset.<b> </b>Pozwala<b> </b>to<b> </b>na<b> </b>stosowanie<b> </b>stosunkowo<b> </b>zwartej
i<b> </b>skrótowej<b> </b>notacji.<b> </b>Dziêki<b> </b>temu,<b> </b>¿e<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>jest<b> </b>systemem<b> </b>programowalnym,
mo¿emy<b> </b>zawieraæ<b> </b>z<b> </b>panem<b> </b>Kaziem<b> </b>w³asne<b> </b>umowy,<b> </b>specyficzne<b> </b>dla<b> </b>konkretnego
zastosowania,<b> </b>do<b> </b>którego<b> </b>go<b> </b>wykorzystujemy.

<!--
%W<b> </b>dalszej<b> </b>czê¶ci<b> </b>niniejszej<b> </b>pracy<b> </b>dowiemy<b> </b>siê<b> </b>wiêcej<b> </b>o<b> </b>tym,<b> </b>jakie
%jeszcze<b> </b>umowy<b> </b>zosta³y<b> </b>zawarte<b> </b>z<b> </b>panem<b> </b>Kaziem,<b> </b>oraz<b> </b>w<b> </b>jaki<b> </b>sposób
%mo¿na<b> </b>go<b> </b>poinformowaæ,<b> </b>¿e<b> </b>chemy<b> </b>post±piæ<b> </b>niezgodnie<b> </b>z<b> </b>tradycj±.-->


<!--
<h2>Zakoñczenie<b> </b>--<b> </b>s³owo<b> </b>od<b> </b>autora</h2>

Bêdê<b> </b>usatysfakcjonowany,<b> </b>je¶li<b> </b>czytelnik<b> </b>po<b> </b>przeczytaniu
tej<b> </b>broszurki<b> </b>bêdzie<b> </b>odczuwa³<b> </b>pewien<b> </b>niedosyt.<b> </b>Rzeczywi¶cie
daleko<b> </b>temu<b> </b>tekstowi<b> </b>od<b> </b>omówienia,<b> </b>nawet<b> </b>pobie¿nego<b> </b>wszystkich
podstawowych<b> </b>spraw<b> </b>wi±¿±cych<b> </b>siê<b> </b>z<b> </b>systemem<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X.
<p>
T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>kryje<b> </b>w<b> </b>sobie<b> </b>wiele<b> </b>tajemnic.<b> </b>Odkrywanie<b> </b>ich<b> </b>mo¿e<b> </b>byæ
fascynuj±c±<b> </b>zabaw±.<b> </b>¯yczê<b> </b>czytelnikom<b> </b>tyle<b> </b>rado¶ci<b> </b>i<b> </b>satysfakcji
z<b> </b>u¿ywania<b> </b>i<b> </b>zg³êbiania<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a,<b> </b>ile<b> </b>mi<b> </b>by³o<b> </b>dane<b> </b>na<b> </b>przestrzeni<b> </b>ostatnich
kilku<b> </b>lat.-->

<a name="pud">
<h3>5.2. Pude³ka<b> </b>i<b> </b>kleje</h3>

System<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>sk³adaj±c<b> </b>tekst<b> </b>(wykonuj±c<b> </b>polecenia)<b> </b>pracuje
podobnie<b> </b>do<b> </b>tego<b> </b>jak<b> </b>pracowali<b> </b>dawniej<b> </b>zecerzy.<b> </b>Je¶li<b> </b>zecer
otrzymywa³<b> </b>polecenie<b> </b>(np.&nbsp;czyta³<b> </b>je<b> </b>z&nbsp;przygotowanego<b> </b>maszynopisu):
,,umie¶æ<b> </b>w&nbsp;sk³adzie<b> </b>literê<b> </b><<A>>'',&nbsp;to<b> </b>siêga³<b> </b>rêk±<b> </b>do<b> </b>tzw.&nbsp;kaszty,
czyli<b> </b>skrzynki,<b> </b>gdzie<b> </b>znajdowa³y<b> </b>siê<b> </b>metalowe<b> </b>czcionki,<b> </b>wyjmowa³<b> </b>czcionkê
z&nbsp;literk±<b> </b>,,A''&nbsp;i&nbsp;ustawia³<b> </b>w&nbsp;odpowiednim<b> </b>miejscu<b> </b>komponowanej<b> </b>strony.
Podobnie,<b> </b>gdy<b> </b>trzeba<b> </b>by³o<b> </b>zrobiæ<b> </b>odstêp,<b> </b>umieszcza³<b> </b>w&nbsp;montowanej<b> </b>stronie
odpowiedni<b> </b>kawa³ek<b> </b>metalu,<b> </b>który<b> </b>s³u¿y³<b> </b>do<b> </b>odsuniecia<b> </b>nastêpnych<b> </b>czcionek.
<p>
System<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>montuje<b> </b>stronê<b> </b>z&nbsp;podobnych<b> </b>elementów,<b> </b>tylko<b> </b>metalowe
czcionki<b> </b>zosta³y<b> </b>zast±pione<b> </b>ich<b> </b>obrazem<b> </b>komputerowym<b> </b>i&nbsp;nazywaj±
siê<b> </b>w&nbsp;T<sub><font size=4>E</font></sub>X-u<b> </b><i><b> </b>pude³kami</i>,<b> </b>a&nbsp;odstêpy<b> </b>nazywaj±<b> </b>siê<b> </b>klejem.<b> </b>Mo¿na
sobie<b> </b>wyobraziæ,<b> </b>¿e<b> </b>ka¿da<b> </b>strona<b> </b>montowana<b> </b>jest<b> </b>z&nbsp;pude³ek,<b> </b>zawieraj±cych
litery<b> </b>i&nbsp;inne<b> </b>znaki,<b> </b>po³±czonych<b> </b>ze<b> </b>sob±<b> </b>ró¿nymi<b> </b>ilo¶ciami<b> </b>elastycznego
kleju,<b> </b>i&nbsp;dziêki<b> </b>niemu<b> </b>utrzymywanych<b> </b>w&nbsp;odpowiednich<b> </b>odleg³o¶ciach<b> </b>od<b> </b>siebie.
<p>
Opracowanie<b> </b>przez<b> </b>autora<b> </b>systemu<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>matemetycznego<b> </b>modelu
sk³adu<b> </b>drukarskiego<b> </b>jest<b> </b>prawdopodobnie<b> </b>jednym<b> </b>z&nbsp;jego<b> </b>najwa¿niejszych
osi±gniêæ<b> </b>zwi±zanych<b> </b>ze<b> </b>stworzeniem<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a.<b> </b>Podstawowym<b> </b>elementem
tego<b> </b>modelu<b> </b>jest<b> </b>stwierdzenie,<b> </b>¿e<b> </b>budowane<b> </b>przez<b> </b>system<b> </b>strony
s±<b> </b>pude³kami<b> </b>o&nbsp;hierarchicznej<b> </b>budowie.<b> </b>Ka¿dy<b> </b>pojedynczy<b> </b>znak<b> </b>jest<b> </b>pude³kiem.
Z&nbsp;takich<b> </b>znaków<b> </b>mo¿na<b> </b>tworzyæ<b> </b>pude³ka<b> </b>bardziej<b> </b>skomplikowane.
Na<b> </b>ka¿dym<b> </b>etapie<b> </b>tworzenia<b> </b>pude³ek<b> </b>dowolonie<b> </b>skomplikowane<b> </b>pude³ko
mo¿e<b> </b>byæ<b> </b>u¿yte<b> </b>w&nbsp;takiej<b> </b>samej<b> </b>roli<b> </b>jak<b> </b>pojedynczy<b> </b>znak.<b> </b>Pozwala
to<b> </b>wyraziæ<b> </b>bardzo<b> </b>z³o¿one<b> </b>konstrukcje<b> </b>za<b> </b>pomoc±<b> </b>prostych<b> </b>¶rodków.
<p>
Poni¿ej<b> </b>opisujemy<b> </b>podstawowe<b> </b>narzêdzia,<b> </b>jakich<b> </b>dostarcza<b> </b>system<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X,
do<b> </b>konstruowania<b> </b>pude³ek.


<h3>5.3. Nastroje<b> </b>pana<b> </b>Kazia</h3>

T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>zna<b> </b>dwa<b> </b>podstawowe<b> </b>sposoby<b> </b>montowania<b> </b>wiêkszych<b> </b>pude³ek
z&nbsp;mniejszych<b> </b>pude³ek<b> </b>i&nbsp;kleju.<b> </b>Stosuje<b> </b>jeden<b> </b>z&nbsp;tych<b> </b>sposobów,
zale¿nie<b> </b>od<b> </b>nastroju<b> </b>(lub<b> </b>inaczej<b> </b>mówi±c<b> </b>,,trybu'',<b> </b>w&nbsp;jakim<b> </b>siê
w&nbsp;danej<b> </b>chwili<b> </b>znajduje).<b> </b>Angielskie<b> </b>s³owo<b> </b><i><b> </b>mode</i><b> </b>oznaczaj±ce
tryb<b> </b>(rodzaj)<b> </b>wykonywanej<b> </b>pracy<b> </b>jest<b> </b>podobne<b> </b>do<b> </b>s³owa<b> </b><i><b> </b>mood</i>
oznaczaj±cego<b> </b>nastrój.
Wydaje<b> </b>siê,<b> </b>¿e<b> </b>w³a¶ciwe<b> </b>jest<b> </b>wyobra¿anie<b> </b>sobie<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a
(pana<b> </b>Kazia<b> </b>z&nbsp;poprzednich<b> </b>rozdzia³ów)<b> </b>jako<b> </b>istoty<b> </b>poddaj±cej<b> </b>siê
nastrojom.
<p>
Podstawowe<b> </b>dwa<b> </b>nastroje,<b> </b>w&nbsp;jakich<b> </b>bywa<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>--&nbsp;pan<b> </b>Kazio<b> </b>--&nbsp;
to<b> </b>nastrój<b> </b>pionowy<b> </b>i&nbsp;poziomy.<b> </b>Zale¿nie<b> </b>od<b> </b>tego<b> </b>nastroju<b> </b>ma
zwyczaj<b> </b>umieszczaæ<b> </b>napotykane<b> </b>przez<b> </b>siebie<b> </b>(w&nbsp;tek¶cie<b> </b>z&nbsp;poleceniami)
pude³ka<b> </b>albo<b> </b>pionowo<b> </b>--&nbsp;jedno<b> </b>pod<b> </b>drugim,<b> </b>albo<b> </b>poziomo<b> </b>--&nbsp;jedno
obok<b> </b>drugiego.
<p>
Na<b> </b>pocz±tku<b> </b>pracy,<b> </b>przed<b> </b>przeczytaniem<b> </b>pierwszego<b> </b>polecenia
z&nbsp;pliku<b> </b>wej¶ciowego,<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>znajduje<b> </b>siê<b> </b>w&nbsp;nastroju<b> </b>pionowym.
Pewne<b> </b>wydarzenia<b> </b>mog±<b> </b>jednak<b> </b>wp³yn±æ<b> </b>na<b> </b>zmianê<b> </b>jego<b> </b>nastroju
na<b> </b>poziomy.
<p>
T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>jest<b> </b>w&nbsp;nastroju<b> </b>poziomym<b> </b>w&nbsp;dwóch<b> </b>rodzajach<b> </b>sytuacji:
podczas<b> </b>sk³adania<b> </b>akapitu<b> </b>i&nbsp;podczas<b> </b>tworzenia<b> </b>pude³ka<b> </b>poziomego.
Jest<b> </b>to<b> </b>podstawowy<b> </b>nastrój,<b> </b>w&nbsp;którym<b> </b>nastêpuje<b> </b>sk³adanie<b> </b>tekstów.
Nastrój<b> </b>pionowy<b> </b>s³u¿y<b> </b>do<b> </b>montowania<b> </b>w&nbsp;strony<b> </b>elementów
utworzonych<b> </b>w&nbsp;nastroju<b> </b>poziomym.
<p>
Po<b> </b>zakoñczeniu<b> </b>sk³adania<b> </b>akapitu<b> </b>i&nbsp;po<b> </b>zakoñczeniu<b> </b>tworzenia<b> </b>pude³ka
poziomego<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>wraca<b> </b>do<b> </b>nastroju,<b> </b>w&nbsp;jakim<b> </b>znajdowa³<b> </b>siê<b> </b>poprzednio.


<h3>5.4. Sk³adanie<b> </b>akapitu</h3>

Pocz±tek<b> </b>akapitu<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>rozpoznaje<b> </b>po<b> </b>pewnych<b> </b>typach<b> </b>elementów,
które<b> </b>stanowi±<b> </b>zwykle<b> </b>czê¶æ<b> </b>akapitu.
W&nbsp;szczególno¶ci,<b> </b>je¶li<b> </b>bêd±c<b> </b>w&nbsp;trybie<b> </b>pionowym
T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>napotka<b> </b>w&nbsp;pliku<b> </b>pojedyncz±<b> </b>literê,<b> </b>to<b> </b>stwierdzi,<b> </b>¿e
chcemy<b> </b>rozpocz±æ<b> </b>sk³adanie<b> </b>akapitu<b> </b>i&nbsp;zmieni<b> </b>nastrój<b> </b>na<b> </b>poziomy.
<p>
Podczas<b> </b>sk³adania<b> </b>akapitu<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>tworzy<b> </b>d³ug±<b> </b>poziom±<b> </b>listê,
z³o¿on±<b> </b>z&nbsp;pude³ek<b> </b>i&nbsp;poziomego<b> </b>kleju.<b> </b>Kolejno<b> </b>napotkane<b> </b>litery
traktuje<b> </b>jako<b> </b>pude³ka,<b> </b>a&nbsp;odstêpy<b> </b>miêdzy<b> </b>literami<b> </b>zamienia<b> </b>na
klej<b> </b>i&nbsp;oddziela<b> </b>nim<b> </b>pude³ka
<p>
W&nbsp;przyk³adzie<b> </b>cytowanym<b> </b>w&nbsp;poprzednich<b> </b>rozdzia³ach
akapit<b> </b>zawieraj±cy<b> </b>napis<b> </b>,,Ala<b> </b>ma<b> </b>psa.''<b> </b>zostanie<b> </b>przez
T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>zamieniony<b> </b>na<b> </b>nastêpuj±c±<b> </b>konstrukcjê<b> </b>z³o¿on±<b> </b>z&nbsp;pude³ek<b> </b>i&nbsp;kleju:

<pre>
Ala ma psa.
</pre>

(jest<b> </b>to<b> </b>dziewiêæ<b> </b>pude³ek<b> </b>i&nbsp;dwa<b> </b>kawa³ki<b> </b>kleju<b> </b>miêdzy<b> </b>nimi).
<p>
Po<b> </b>zakoñczeniu<b> </b>czytania<b> </b>akapitu<b> </b>(T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>w&nbsp;tym<b> </b>wypadku<b> </b>rozpozna<b> </b>koniec<b> </b>akapitu
po<b> </b>komendzie<b> </b><tt>\end</tt>)<b> </b>system<b> </b>dokona<b> </b>po³amania<b> </b>akapitu<b> </b>na<b> </b>linijki<b> </b>o&nbsp;szeroko¶ci
takiej<b> </b>jak<b> </b>zadana<b> </b>szeroko¶æ<b> </b>kolumny<b> </b>tekstu,<b> </b>zaczynaj±c<b> </b>pierwsz±<b> </b>z&nbsp;nich
wciêciem<b> </b>akapitowym<b> </b>odpowiedniej<b> </b>wielko¶ci<b> </b>oraz<b> </b>koñcz±c<b> </b>ostatni±<b> </b>z&nbsp;nich
odpowiedni±<b> </b>ilo¶ci±<b> </b>poziomego<b> </b>kleju,<b> </b>wype³niaj±c±<b> </b>praw±<b> </b>stronê<b> </b>ostatniego
pude³ka.
<p>
Ka¿da<b> </b>linijka,<b> </b>która<b> </b>powstaje<b> </b>w&nbsp;wyniku<b> </b>po³amania<b> </b>akapitu,<b> </b>jest<b> </b>pude³kiem
o&nbsp;szeroko¶ci<b> </b>takiej<b> </b>jak<b> </b>szeroko¶æ<b> </b>kolumny<b> </b>tekstu.
<p>
W&nbsp;naszym<b> </b>przyk³adzie<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>utworzy<b> </b>akapit<b> </b>jednolinijkowy,<b> </b>a&nbsp;zatem
powstanie<b> </b>linijka<b> </b>zaczynaj±ca<b> </b>siê<b> </b>od<b> </b>wciêcia<b> </b>akapitowego<b> </b>i&nbsp;koñcz±ca<b> </b>siê
klejem<b> </b>dope³niaj±cym<b> </b>j±<b> </b>do<b> </b>prawej<b> </b>strony.
<p>
Nie<b> </b>zachowuj±c<b> </b>proporcji<b> </b>wymiarów,<b> </b>bo<b> </b>litery<b> </b>rysujemy<b> </b>tu<b> </b>w&nbsp;powiekszeniu
mo¿na<b> </b>by<b> </b>narysowaæ<b> </b>tê<b> </b>linijkê<b> </b>jako:

<pre>
Ala ma psa.
\end
</pre>


<h3>5.4. Sk³adanie<b> </b>pude³ka<b> </b>poziomego</h3>

Drugim<b> </b>mo¿liwym<b> </b>sposobem<b> </b>umieszczania<b> </b>poziomo<b> </b>obok<b> </b>siebie
pude³ek<b> </b>jest<b> </b>jawne<b> </b>utworzenie<b> </b>tzw.&nbsp;pude³ka<b> </b>poziomego.
Podstawow±<b> </b>komend±<b> </b>s³u¿±c±<b> </b>w&nbsp;T<sub><font size=4>E</font></sub>X-u<b> </b>do<b> </b>tego<b> </b>celu<b> </b>jest<b> </b>komenda
<tt>\hbox</tt><b> </b>(<i>h</i>,<b> </b>to<b> </b>skrót<b> </b>od<b> </b>angielskiego<b> </b><i><b> </b>horizontal</i>
--&nbsp;poziomy,<b> </b><i>box</i>,<b> </b>to<b> </b>po<b> </b>angielsku<b> </b>pude³ko).
<p>
Aby<b> </b>utworzyæ<b> </b>w&nbsp;T<sub><font size=4>E</font></sub>X-u<b> </b>poziome<b> </b>pude³ko<b> </b>o&nbsp;okre¶lonej<b> </b>zawarto¶ci
nale¿y<b> </b>napisaæ<b> </b>komendê<b> </b><tt>\hbox</tt><b> </b>i&nbsp;po<b> </b>niej<b> </b>w&nbsp;nawiasach<b> </b>klamrowych
napisaæ<b> </b>zawarto¶æ<b> </b>tego<b> </b>pude³ka.
<p>
Na<b> </b>przyk³ad,<b> </b>je¶li<b> </b>chcemy<b> </b>utworzyæ<b> </b>pude³ko<b> </b>zawieraj±ce<b> </b>napis:
,,Od<b> </b>rana<b> </b>jestem<b> </b>dzi¶<b> </b>w&nbsp;poziomym<b> </b>nastroju.'',
to<b> </b>musimy<b> </b>w&nbsp;pliku<b> </b>poleceñ<b> </b>dla<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>napisaæ:
<p>
<pre>
Od<b> </b>rana<b> </b>jestem<b> </b>dzi¶<b> </b>w<b> </b>poziomym<b> </b>nastroju.
</pre>
<p>
Pude³ko<b> </b>takie<b> </b>mo¿e<b> </b>byæ<b> </b>u¿yte<b> </b>jako<b> </b>element<b> </b>konstrukcujny<b> </b>innych<b> </b>pude³ek.
Na<b> </b>przyk³ad,<b> </b>je¶li<b> </b>przed<b> </b>przeczytaniem<b> </b>tego<b> </b>pude³ka<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>znajdowa³<b> </b>siê
w&nbsp;nastroju<b> </b>pionowym,<b> </b>to<b> </b>potraktuje<b> </b>to<b> </b>pude³ko<b> </b>jako<b> </b>element<b> </b>konstrukcyjny
strony<b> </b>i&nbsp;umie¶ci<b> </b>w&nbsp;obrêbie<b> </b>strony<b> </b>pod<b> </b>innymi<b> </b>pude³kami.<b> </b>Je¶li
znajdowa³<b> </b>siê<b> </b>w&nbsp;nastroju<b> </b>poziomym<b> </b>i&nbsp;by³<b> </b>w&nbsp;trakcie<b> </b>sk³adania<b> </b>akapitu,
to<b> </b>potraktuje<b> </b>to<b> </b>pude³ko<b> </b>tak<b> </b>jak<b> </b>inne<b> </b>znaki<b> </b>znajduj±ce<b> </b>siê<b> </b>w&nbsp;akapicie
i&nbsp;umie¶ci<b> </b>je<b> </b>na<b> </b>li¶cie<b> </b>poziomej<b> </b>przeznaczonej<b> </b>do<b> </b>³amania<b> </b>na<b> </b>linijki.
<p>
Nale¿y<b> </b>zwróciæ<b> </b>uwagê<b> </b>na<b> </b>ró¿nicê<b> </b>pomiêdzy<b> </b>umieszczeniem<b> </b>w&nbsp;akapicie
zdania<b> </b>,,Od<b> </b>rana<b> </b>jestem<b> </b>dzi¶<b> </b>w&nbsp;poziomym<b> </b>nastroju.''<b> </b>od<b> </b>umieszczenia
w&nbsp;akapicie<b> </b>pude³ka<b> </b>poziomego<b> </b>zawieraj±cego<b> </b>takie<b> </b>zdanie.
W&nbsp;pierwszym<b> </b>przypadku<b> </b>w&nbsp;ró¿nych<b> </b>miejscach<b> </b>zdania<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>ma<b> </b>prawo
dokonaæ<b> </b>³amania<b> </b>listy<b> </b>poziomej<b> </b>na<b> </b>linijki,<b> </b>w&nbsp;tym<b> </b>równie¿<b> </b>z&nbsp;uwzglêdnieniem
przenoszenia<b> </b>wyrazów.
W&nbsp;drugim<b> </b>przypadku<b> </b>ca³e<b> </b>pude³ko<b> </b>traktowane<b> </b>jest<b> </b>jako<b> </b>jeden<b> </b>znak<b> </b>i&nbsp;¿adne<b> </b>
³amanie<b> </b>wewn±trz<b> </b>niego<b> </b>nie<b> </b>mo¿e<b> </b>mieæ<b> </b>miejsca.<b> </b>Mo¿e<b> </b>to<b> </b>byæ<b> </b>w&nbsp;szczególno¶ci
u¿yteczne<b> </b>do<b> </b>wprowadzenia<b> </b>lokalnego<b> </b>zakazu<b> </b>³amania<b> </b>na<b> </b>linijki.

</body>
</html>