summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/language/bengali/mkbangtex/mkbangtex.bang
diff options
context:
space:
mode:
authorNorbert Preining <norbert@preining.info>2019-09-02 13:46:59 +0900
committerNorbert Preining <norbert@preining.info>2019-09-02 13:46:59 +0900
commite0c6872cf40896c7be36b11dcc744620f10adf1d (patch)
tree60335e10d2f4354b0674ec22d7b53f0f8abee672 /language/bengali/mkbangtex/mkbangtex.bang
Initial commit
Diffstat (limited to 'language/bengali/mkbangtex/mkbangtex.bang')
-rw-r--r--language/bengali/mkbangtex/mkbangtex.bang420
1 files changed, 420 insertions, 0 deletions
diff --git a/language/bengali/mkbangtex/mkbangtex.bang b/language/bengali/mkbangtex/mkbangtex.bang
new file mode 100644
index 0000000000..7679a6b534
--- /dev/null
+++ b/language/bengali/mkbangtex/mkbangtex.bang
@@ -0,0 +1,420 @@
+\documentclass[11pt]{barticle}
+\usepackage{amsmath,amssymb,amsfonts,pifont,mathbang}
+\usepackage{pstricks}
+\hoffset -1.2in
+\voffset -.5in
+\textwidth 7in
+\textheight = 8.5in
+\def\mkbangtexversion{1.1}
+\title{ baaNGalaa theke {\rm\LARGE \bangtex: \mkbangtex}\\
+\hskip 2.5in \foreign{\tt(Version \mkbangtexversion)}}
+\author{ koushik raay}
+\date{ taattwik padaarthabijnaan bibhaag\\
+iNDiyaan esosiyeshan far di kaalTibheshan af saayens\\kalikaataa 700 032, bhaaratabarshha}
+\renewcommand{\theequation}{\bng\arabic{equation}}
+\renewcommand\emph[1]{{\bns #1}}
+\renewcommand{\contentsname}{{\lbng suucii}}
+\newcommand\foreign[1]{{\rm #1}}
+\newcommand\fncmd[2]{{\tt {#1}{#2}}}
+\newcommand\bangtex{{\rm @fn Bang\TeX @fn }}
+\newcommand\mkbangtex{{\tt @fn mkbangtex @fn }}
+\begin{document}
+\bng
+\maketitle
+\thispagestyle{empty}
+\setcounter{page}{0}
+\vfill
+\tableofcontents
+\clearpage
+\section{ prabeshak}
+\mkbangtex ekaTi \foreign{Python} \foreign{pre-processor}. eTi \bangtex -er sahaayikaa.
+er muul uddeshya romaan harafe baaNGalaa lekhaar
+kichhu subidhaa bidhaan.
+\bangtex -e Taaip karaar samay Juktabyanjan eba_m e-kaar,
+i-kaar, oi-kaar o ou-kaar lekhaar janya kichhu niyam maanate hay.
+ei niyamaguli aadyopaanta Juktinirbhar, byatikramahiin, gaaNitik niyamer mata.
+Jeman, Juktabyanjan lekhaa hay bhagnaa_msha hisaabe. r, m, l, J-phalaa
+lekhaa hay i_mreji kyaapiTaal harafe. kintu, ei riiti baaNGalaa
+uchchaaraNaanuga naa haoyaay
+taate Taaip karate beshi samay laage. \mkbangtex
+ucchaaraNaanuga romaan haraphe Taaip karaa baaNGalaa lekhaa theke
+\bangtex -er upaJogii ekaTi \foreign{\LaTeX} faail baaniye
+dey.
+\verb|mkbangtex| \verb|--help| byabahaar kare sa_mxipta saahaaJyasuutra o byabahaarabidhi
+paaoyaa Jaabe:
+%\begin{verbatim}
+{\tt\small \obeylines
+@fn\noindent
+This is mkbangtex Version \mkbangtexversion.
+It creates a BangTeX file from a Bengali document written
+phonetically in Roman script. It works in two modes, which
+are automatically detected:
+bengali: converts anything but single-word latex
+\hskip .8in commands not protected by enclosing with \fncmd{@}{fn}'s.
+foreign: converts only the portions enclosed within
+\hskip .8in a pair of \fncmd{@}{bn}'s.
+CAUTION: Only ONE mode can be used in a file.
+A piece of text enclosed within a pair of \fncmd{@}{b2e}'s is converted
+from Bengali to acctented Roman script following the IAST (1912)
+rules. Works in both modes.
+[See accompanying documentation for further details.]
+---
+\begin{verbatim}
+ Usage: mkbangtex [-h, --alphabet --transparent, --ancient, -o <out_file>] <in_file>
+ -h, --help : print this page
+ --alphabet : transliteration table
+ --transparent : transparent symbols and default positioning
+ --ancient : ancient Bengali --- without antastha ya
+ -o <out_file> : specify output file (default: <in_file>.tex)
+
+@fn
+\end{verbatim}
+}
+\noindent\verb|<out_file>| nirdishhTa karaa naa thaakale \verb|<in_file>.tex|
+naame ekaTi \foreign{\LaTeX} faail toiri habe.
+
+{\color{red}
+Jadi kebal \verb|text| Taaipa karate hay, taahale ei \foreign{pre-processor} byabahaar
+karaar sahajatama upaay hala ucchaaraNaanuga baaNGalaa \verb|text| sa_mbalita
+ekaTi \foreign{\LaTeX} phaail likhe
+\begin{verbatim}
+@fn
+mkbangtex -o <out_file> <in_file>
+@fn
+\end{verbatim}
+chaaliye neoyaa. \verb|mkbangtex| eka shabda-bishishhTa
+\foreign{\LaTeX} \foreign{command} guli chhaarhaa
+anya shabdagulike badale ekaTi \foreign{\bangtex} phaail toiri kare debe.
+`shabda' arthe duTi \foreign{whitespace}
+-er madhyabartii a_msha. Jeman, \verb|\section{prabeshak}| ekaTi shabda. ataeb,
+\verb|\section| -er naam baaNGalaay likhate hale \verb|prabeshak| kathaar aage o pare
+ph~naak diye @fn \verb|\section{ prabeshak }| @fn likhate habe.
+paxaantare, \verb|\begin{center}| ekaTi shabda, kaajei taa' aparibartita thaakabe.}
+
+kintu lekhaar madhye i_mreji shabda, chhabi baa gaaNitik pharmuulaa thaakale kaaj kichhu
+beshi. ebaar taar aalochanaa.
+%%%%%%%%%%%
+\subsection{ duTi dhaaraa: \foreign{bengali} o \foreign{foreign} }
+\verb|mkbangtex| -er du'Ti dhaaraa baa
+\foreign{mode} aachhe: \verb|bengali| o \verb|foreign|.
+Je dhaaraay phaaile mulata~h baaNGalaay lekhaa aachhe, seTi \verb|bengali| dhaaraa.
+ei dhaaraay \verb|mkbangtex| eka shabda-bishishhTa
+\foreign{@fn \LaTeX~command @fn} guli aparibartita rekhe anyaanya shabdaguli paribartita karabe.
+ei dhaaraay konao a_msha aparibartita raakhaar janye ( Jeman, baaNGalaa lekhaar madhye
+i_mreji shabda likhate hale) sei a_msha \fncmd{@}{fn} dwaaraa beshhTita ka're dite habe.
+udaaharaNaswaruup, niicher samiikaraNaTi,
+\begin{equation}
+@fn
+a = b+ cd/5!
+@fn
+\end{equation}
+eibhaabe lekhaa Jaabe:\\
+\verb|\begin{equation}| \\
+\fncmd{@}{fn}\\
+@fn\verb|a = b+cd/5!| @fn \\
+\fncmd{@}{fn} \\
+\verb|\end{equation}| \\
+spashhTata~h, \verb|\begin{equation}|, \verb|\end{figure}| ityaadi eka-shabda-bishishhTa
+\foreign{@fn \LaTeX~command @fn} haoyaay
+eder beshhTaniir baaire raakhaa Jaay. bisheshhata~h \verb|mathmode|, \verb|figure|,
+\verb|verbatim| ityaadi \foreign{environment} -er madhye
+\fncmd{@}{fn} beshhTanii atyanta upaJogii.
+
+\verb|foreign| dhaaraa er Thik bipariit. dharaa Jaak ekaTi muulata~h bideshii bhaashhaay
+(Jeman \foreign{\LaTeX}!)
+lekhaar madhye kichhu baaNGalaa shabda byabahaar karate habe. er janye \verb|bengali|
+byabahaar karaa anarthak --- \verb|bengali| dhaaraay \verb|mkbangtex| chalate
+apexaak_rta beshi samay laage.
+ei xetre muul phaailer madhye Je Je a_msha baaNGalaay likhate habe, sei a_mshagulike
+\fncmd{@}{bn} dwaaraa beshhTita ka're dilei chalabe. ete \foreign{runtime} anek kam
+laagabe. \verb|foreign| dhaaraay \foreign{@fn \LaTeX~command @fn} guli
+\fncmd{@}{bn} beshhTaniir baairei thaakabe. phale, eder konao paribartan habe naa. Jeman,
+\verb|\section| -er naam likhate \verb|\section{|\fncmd{@}{bn} \verb|prabeshak|
+\fncmd{@}{bn}\verb|}|
+likhate habe. paashaapaashi dubaar \fncmd{@}{bn} lekhaa Jaabe naa --- ete gaNDagol habe.
+duTi dhaaraar bibaraN o beshhTaniir taalikaa niiche punaraay deoyaa ha'la:
+\begin{center}
+\begin{tabular}{|lcc|}
+\hline
+dhaaraa (\foreign{mode}) & prakaar (\foreign{type})
+& beshhTanii (\foreign{delimiter}) \\
+\hline
+\verb|bengali| & baaNGalaa & \fncmd{@}{fn} \\
+\verb|foreign| & bideshii & \fncmd{@}{bn}\\
+\hline
+\end{tabular}
+\end{center}
+ubhay dhaaraatei Dalaar diye
+gaaNitik farmuulaa swaabhaabik bhaabei lekhaa Jaabe: $a = bd + c$.
+eibhaabe kam-sa_mkhyak i_mreji
+shabdao lekhaa Jaay: $\text{like this}$.
+
+phaaile \fncmd{@}{bn} \sh{ athabaa} \fncmd{@}{fn} thaakale \verb|mkbangtex| saThik \foreign{mode}
+byabahaar karabe. sutaraa_m, ekai phaaile du'Ti dhaaraa byabahaar karaa Jaabe naa.
+paxaantare,
+\fncmd{@}{fn} baa \fncmd{@}{bn} -er konaoTi{i} naa thaakale \verb|bengali| dhaaraa byabah_rta
+habe. ei dhaaraai \foreign{\mkbangtex} -er puurbokta \foreign{default} dhaaraa.
+%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
+\section{ niyamaabalii}
+ebaar ucchaaraNaaanuga baaNGalaa lekhaar bidhi. \verb|bengali| eba_m \verb|foreign| ubhay
+dhaaraatei ei bidhi praJojya.
+ucchaaraN anusaare lekhaar subidhaa ha'la, niyamaguli anumaan ka're
+neoyaa Jaay. uparantu, muul lekhaar paaThaJogyataa b_rddhi paay.
+\mkbangtex -eo sei subidhaa paaoyaa Jaabe.
+anumaan-nirbhar lekhaay bhul habaar sambhaabanaa atyanta kam. ha'le ei
+DakumenTeshaner parabartii
+a_msha parhabaar prayojan ha'te paare.
+echhaarhaa, \verb|--alphabet| \foreign{option} byabahaar kare samasta cinher taalikaa
+milabe.
+\subsection{ byanjan barNa}
+byanjan barNagulir janya du'Timaatra byatikram chhaarhaa sab
+cinhai \bangtex -er DakumenTeshane
+Jeman balaa aachhe, temanai lekhaa Jaabe. byatikramii o atirikta
+cinhaguli,
+\begin{center}
+\begin{tabular}{ll}
+\foreign{@fn c, ch @fn} & ch \\
+\foreign{@fn chh @fn} & chh \\
+\foreign{@fn Sh, shh @fn} & shh \\
+\foreign{@fn x @fn} & x \\
+\foreign{@fn h, H @fn} & h \\
+\end{tabular}
+\end{center}
+anyaanya byanjan barNer cinhaguli \bangtex -er matai. shudhu ekhan aar
+bhagnaa_msha diye
+Juktaaxar athabaa kyaapiTaal harafe -falaa
+likhate habe naa. byanjan barNaguli parapar likhalei
+chalabe, Jeman,
+ucchhanna, gaangeya, ashwaththa,
+uchchiNGRe, mandrya, pouNDrabardhan,
+marmantuda, ei shabdaguli likhate Jathaakrame
+@fn
+\begin{verbatim}
+ucchhanna, gaangeya, ashwaththa, uchchiNGrhe, mandrya, pouNDrabardhan, marmantuda
+\end{verbatim}
+@fn
+Taaip karate habe. kintu, ekhan du'Ti
+byanjan barNa paashaapaashi abik_rta
+lekhaar janya taader maajhe \verb|a| likhate habe, Jeman
+\verb|chalabe|: chalabe, aar \verb|chaalaabe|: chaalaabe kintu \verb|chalbe|: chalbe.
+ekhaane \verb|a| -r bhuumikaa \bangtex -er \verb|o| -r mata.
+\verb|o| diye ekhan o-kaar baa o lekhaa habe.
+\subsection{ swarabarNa }
+swarabarNa o tadbhuuta `kaar' lekhaar niyam ei rakam:
+\begin{center}
+\begin{tabular}{lccc}
+&$\text{a}$ & @fn \verb|a, aman| @fn & a, aman \\
+&$\text{aa}$ & @fn \verb|aa, aami, maataa| @fn & aa, aami, maataa \\
+&$\text{i}$ & @fn \verb|i, icchhe, pitaa| @fn & i, icchhe, pitaa \\
+&$\text{ii}$ & @fn \verb|ii, iishaan, riiti| @fn & ii, iishaan, riiti \\
+&$\text{u}$ & @fn \verb|u, uT, baabu | @fn & u, uT, baabu, \\
+&$\text{uu}$ & @fn \verb|uu, ruup| @fn & uu, ruup \\
+\ding{235} &$\text{Ri}$ & @fn \verb|Ri, {RR}, Rishhi| @fn & Ri,{RR}, Rishhi \\
+\ding{235} &$\text{Ri-kaar}$ & @fn \verb|_r, k_rshhak, baTak_rshhNa, h_rday| @fn &
+ _r, k_rshhak, baTak_rshhNa, h_rday \\
+&$\text{e}$ & @fn \verb|e, bane, ebaar| @fn & e, bane, ebaar \\
+&$\text{oi}$ & @fn \verb|oi, oisab, boitaalik| @fn & oi, oisab, boitaalik \\
+\ding{235} &$\text{o+i}$ & @fn \verb|{o}{i}, {o}{i}sab| @fn &
+ {o}{i}, {o}{i}sab \\
+&$\text{o}$ & @fn \verb|o, bhaalo, obhaabe| @fn & o, bhaalo, obhaabe \\
+&$\text{ou}$ & @fn \verb|ou, outsukya, noukaa| @fn & ou, ou_tsukya, noukaa \\
+&$\text{ai, aai}$ & @fn \verb|ai, bai, aai, Jaaiba| @fn & ai, bai, aai, Jaaiba \\
+&$\text{ae, aae}$ & @fn \verb|ae, ataeb, aae, naae| @fn & ae, ataeb, aae, naae \\
+&$\text{aii, aaii}$ & @fn \verb|aii, aaii, baaiijii| @fn &
+ aii, aaii, baaiijii \\
+&$\text{au, aau}$ & @fn \verb|mau, jhaaugaachh| @fn & mau, jhaaugaachh \\
+&$\text{ao, aao}$ & @fn \verb|ao, aao, haaoyaa| @fn & ao, aao, haaoyaa \\
+&$\text{iu, iiu}$ & @fn \verb|iu, iiu, piu, jiiu| @fn & iu, iiu, piu, jiiu \\
+\ding{235} &$\text{i+i}$ & @fn \verb|i{i}| @fn & ekaTi{i} \\
+&$\text{io, iio}$ & @fn \verb|io, iio, kario, baaTiio| @fn &
+ io, iio, kario, baaTiio \\
+&$\text{ei}$ & @fn \verb|ei, nei| @fn & ei, nei \\
+&$\text{eu}$ & @fn \verb|eu, bheu| @fn & eu, bheu \\
+&$\text{eo}$ & @fn \verb|eo, Jeo| @fn & eo, Jeo \\
+&$\text{ui, uii, uui, uuii}$ & @fn \verb|ui, uui, uii, uuii, bh~nuiNJaa, shyuui| @fn
+& ui, uui, uii, uuii, bh~nuiNJaa, shyuui \\
+\end{tabular}
+\end{center}
+Je chaaraTi ruup anumaan karate saamaanya beg pete ha'te paare taader
+cinhita karaa aachhe.
+
+\subsection{ naasikya dhwani}
+naasikya dhwanir xetre
+\bangtex -er subidhaa aparibartita aachhe.
+Jeman,
+helasinki anka shankha anga anchal manobaanchhaa byanjan jhanjhaa
+baNTan luNThan kaaNDa DheNDhan danta paantha bandar aandhaar m_rnmay
+--- kintu chinha aparaaNha bramhaa baaNGmay baaNGalaa:
+\begin{verbatim}
+@fn
+helasinki anka shankha anga anchal manobaanchhaa byanjan jhanjhaa
+baNTan luNThan kaaNDa DheNDhan danta paantha bandar aandhaar m_rnmay
+--- chinha aparaNha bramhaa baanNGmay baaNGalaa
+@fn
+\end{verbatim}
+\subsection{ khaNDa _t , hasanta, bisarga o saanunaasik barNa}
+khaNDa _t , hasanta, bisarga o saanunaasik barNa
+lekhaar janya ei saaraNii byabahaar karate habe:
+\begin{center}
+\begin{tabular}{rcc}
+ khaNDa _t: & @fn \verb|_t| @fn & _t \\
+ hasanta: & @fn \verb|_h| @fn & _h \\
+ bisarga: & @fn \verb|~h| @fn & ~h \\
+ anuswaar: & @fn \verb|_m| @fn & _m \\
+ chandrabindu: & @fn \verb|~n| @fn & ~n
+\end{tabular}
+\end{center}
+tabe, _t-er pare k, kh, x, p, ph ki_mbaa s thaakale kebal \verb|t| -o lekhaa Jaabe. Jeman,
+utkaT, utkhaat, u_txipta, utpal, u_tphulla, utsa e'guli
+emani{o} lekhaa Jaabe. arthaa_t ei du'Ti{i} Thik:
+@fn \verb|utkaT, u_tkaT, u_tpal, utpal| @fn ityaadi. kintu
+sthaanuba_t: @fn \verb|sthaanuba_t|@fn, jalabhaat: \verb|jalabhaat|.
+%%%%%%
+\subsubsection{ aarao udaaharaN }
+\verb|bhoir~no| - \verb|bhair~no| - \verb|bhoiro~n|, \verb|s~nodaraban| -
+\verb|so~ndaraban|:
+bhoir~no - bhair~no - bhoiro~n, s~nodaraban - so~ndaraban --- chandrabindur abasthaanik
+paarthakya laxyaNiiya. temanai,
+saala_mkaaraa, si_mha, sig_hnyaal:
+@fn \verb|saala_mkaaraa, si_mha, sig_hnyaal|. @fn
+
+bisarga-Jukta shabder udaaharaN:
+praata~hraash, ota~hprota, swabhaabata~h, maabhoi~h. e'guli Jathaakrame
+\verb|praata~hraash|, \verb|ota~hprota|, \verb|swabhaabata~h|, \verb|maabhoi~h|.
+\section{ romaan pratibarNiikaraN }
+baaNGalaa baa sa_msk_rta shabda romaan haraphe lekhaar janya
+\foreign{@fn accented letters @fn} byabah_rta hay. erajanya paribartaniiya
+a_msher aage o pare \fncmd{@}{b2e} likhate habe. Jathaa, aadi shlok, \\
+\parbox{.5\textwidth}{%
+maa nishhaada pratishhThaa_m twama gamaa~h shaashwatiisamaa.\\
+Ja_tkrounchamithunaadekamabadhi kaamamohitam_h..\\
+}%
+\parbox[b]{.5\textwidth}{%
+@b2e
+{\rm maa nishhaada pratishhThaa_m twama gamaa~h shaashwatiisamaa.\\
+Ja_tkrounchamithunaadekamabadhi kaamamohitam_h..}
+@b2e
+}%
+
+\noindent
+eibhaabe likhate habe:\\
+\noindent\fncmd{@}{b2e}
+\begin{verbatim}
+@fn
+{\rm maa nishhaada pratishhThaa_m twama gamaa~h shaashwatiisamaa.\\
+Ja_tkrounchamithunaadekamabadhi kaamamohitam_h..}
+@fn
+\end{verbatim}
+\fncmd{@}{b2e}\\
+\foreign{@fn International Alphabet of Sanskrit Transliteration (IAST), 1912 @fn}
+ anuJaayii pratibarNiikaraN-bidhi niicher saaraNiite deoyaa ha'la.
+\parbox{.5\textwidth}{%
+a aa i ii u uu Ri e oi o ou\\
+ka kha ga gha NG\\
+ch chh ja jha NJ\\
+Ta Tha Da Dha Na\\
+ta tha da dha na\\
+pa pha ba bha ma\\
+Ja ra la ba\\
+sha shha sa ha\\
+rh rhh _m ~ha ~n
+}%
+\parbox{.5\textwidth}{%
+@b2e
+{\rm
+a aa i ii u uu Ri e oi o ou\\
+ka kha ga gha NG\\
+ch chh ja jha NJ\\
+Ta Tha Da Dha Na\\
+ta tha da dha na\\
+pa pha ba bha ma\\
+Ja ra la wa\\
+sha shha sa ha\\
+rh rhh _m ~ha ~n}
+@b2e
+}%
+
+\noindent
+sa_msk_rta bhaashhaay chandrabindu-r astitwa nei. phale, \foreign{IAST} -r niyame
+er janye konao
+cinha nirdishhTa nei. ekhaane ekaTi cinha nirdishhTa ha'la. paxaantare,
+baaNGalaay oshhThyabargiiya o anta~hasthabargiiya `ba'-er konao paarthakya nei.
+anta~hasthabargiiya `ba'-er janya \foreign{IAST} -te \foreign{wa} baa
+\foreign{va} lekhaa saabyasta hayechhe.
+ekhaane prathamaTi raakhaa ha'la.
+%%%%%%%%%%%%%
+\section{ truTi sa_mshodhan}
+\bangtex -e k, x, NG, ch, jha, Ta, Da, Dha, pha eba_m bha --- ei barNagulir o
+J-falaa Jukta barNer u-kaar,
+uu-kaar eba_m Ri-kaar kichhuTaa sthaanachyuta dekhaay. \mkbangtex ei truTi meraamat
+ka're dey. Jeman kul, kuul, xudhaarta, ghuNGur, chula, jhulojhuli, Tul, Dumur,
+DhuluDhulu, phulamaalaa, bhulabhraanti, bhuut, k_rsha, bh_rngaar.
+T-e o x-e ba-falaar truTi \bangtex -er DakumenTeshane ullekh karaa hayechhe.
+Ta-e Jugapa_t ra-falaa o u-kaar thaakaleo saamaanya
+abasthaanik truTi hay. egulio meraamat karaa ha'la: khaTwaa, ixwaaku, Truth.
+parisheshhe, \bangtex -e {\char235} o {\char236} lekhaa hay \emph{ swacchha} chinhe,
+kintu shhka, shhpa, shhpha aswacchha chinhe. \mkbangtex pratham du'Tikeo
+`aswacchha' ka're debe: JashhTi, shushhkakaashhTha, baashhpa, nishhphalaa.
+
+\mkbangtex -er \verb|--transparent| \foreign{option} byabahaar ka're ei a_msher
+paribartita chinhagulir paribarte \bangtex -er \foreign{default} riiti byabahaar karaa
+Jaabe.
+%%%%%%%%%%%%
+\section{ @fn {\tt ancient}@fn ap_hshan}
+praachiin baaNGalaa lekhaar janya ei \foreign{option} -Tir byabahaar siimita.
+praachiina baaNGalaay antastha ya-r byabahaar chhila naa. ei praachiin ruuper byabahaar
+charJaagiitite dekhaa Jaay. udaaharaNaswaruup, ei riitite kaayaa hay `kaa{aa}'.
+@fn \verb|mkbangtex --ancient|
+@fn \foreign{option} byabahaar kare ei praachiin baaNGalaa lekhaa Jaay. niicher
+udaaharaNe @fn{\tt --ancient} \foreign{option} @fn saha o taa chhaarhaa \verb|mkbangtex| chaalaale ei
+paarthakya bojhaa Jaabe:
+\begin{verbatim}
+@fn
+kaayaa tarubara pancha bi Daal. \\
+chanchala chiiye paiTho kaal.. \\
+dirhha kari mahaasuha parimaaN. \\
+lui bhaNayi guru puchchhiya jaaN..\\
+sayala samaahiya kaahi kariyai. \\
+sukha dukhete~n nichita mariyai..\\
+erhi eu chhaandaka baandha karaNaka paaTera aas.\\
+sunupaakha bhiti lehu re paasa..\\
+bhaNai lui aameh_h jhaane diThaa.\\
+dhamaNa chamaNa beNi piNDi baiThaa..
+@fn
+\end{verbatim}
+%%%%%%%%%%%%
+\section{ byatyay}
+\bangtex -e `aYaa' chhaapaar janya \verb|AYa| likhalei chale. kintu \mkbangtex -e
+\verb|AYa| baa \verb|aYa| likhale AYa, \verb|Aya| baa \verb|aya| likhale aya chhaapaa haya.
+phale, ekhan \bangtex o \mkbangtex -er
+Joutha niyame \verb|aYaa| likhate habe, \verb|aYaasiD|: aYaasiD.
+parantu, \bangtex -e aYaa-r
+dhwani o tatsa_mshlishhTa -kaar lekhaar janya
+natun chinha prastaabita hayechhe:
+\verb|AA|: {AA} o \verb|aa|: {aa}.
+kintu \mkbangtex -e \verb|AA=aa|: aa. phalata~h, \bangtex -er chinhagulir janya
+natun niyam dhaarJa hayechhe. \verb|YA| likhale oi cinhaguli chhaapaa habe:
+@fn \foreign{\tt YAkaa kYAna ele?} @fn: YAkaa kYAna ele?
+laxyaNiiya Je, YA eba_m {aa}
+lekhaar janya du'Ti p_rthak chinha lekhaar prayojan nei.
+
+echhaarhaa aami ekaTi golamaal peyechhi, \verb|dhanyabaadaarha|:
+dhanyabaadaarha, dhanyabaadaarHa likhate giye! e'Ti besh majaar.
+\verb|rh| maane rh, aabaar h-ye ref-o.
+anya sab jaayagaay dwitiiyaTi{i} habe,
+Jeman barNa baa barSha.
+kintu, ei xetre du'Ti niyam \foreign{clash} karachhe.
+ekhaane \bangtex -er niyam mene prathamaTi{i}
+\foreign{default} -e raakhaa ha'la. fale, dwitiiya xetre
+\bangtex er niyamamaafik \foreign{H}
+diye ``dhanyabaadaarHa'' likhate habe: \verb|dhanyabaadaarHa|. arthaa_t, \bangtex -er
+niyamaabalii baada deoyaa Jaabe naa --- seigulio $\text{Z}\!\!$ Vaan_hti habe!
+%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
+\subsection*{ k_rtajnataa}
+\mkbangtex prograamaTi \verb|Python2.4.1| -e pariixita.
+ei prograamer ekaTi gurutwapurNa a_msha
+\foreign{@fn Xavier Defrang @fn} -er {\rm @fn Single-Pass Multiple Replace,
+Py Cookbook 81330 @fn} theke g_rhiita hayechhe.
+ei prograamer byaapaare afuranta saahaaJya ka'rechhen jayadiip
+majumadaar.
+\end{document}