diff options
author | Karl Berry <karl@freefriends.org> | 2012-10-30 22:54:57 +0000 |
---|---|---|
committer | Karl Berry <karl@freefriends.org> | 2012-10-30 22:54:57 +0000 |
commit | 5755fe6cda312ca23266a7e26234d8699fe51514 (patch) | |
tree | ada3413e4de1c54c6d357beac4a353e41ae20fb0 /Master/texmf-dist | |
parent | a631aaebf370494458ca38b52c06f52e9ebba8ea (diff) |
new xelatex package ptext (30oct12)
git-svn-id: svn://tug.org/texlive/trunk@28124 c570f23f-e606-0410-a88d-b1316a301751
Diffstat (limited to 'Master/texmf-dist')
-rw-r--r-- | Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/README | 29 | ||||
-rw-r--r-- | Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/ptext.pdf | bin | 0 -> 52704 bytes | |||
-rw-r--r-- | Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/ptext.tex | 78 | ||||
-rw-r--r-- | Master/texmf-dist/tex/xelatex/ptext/ptext.sty | 1088 |
4 files changed, 1195 insertions, 0 deletions
diff --git a/Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/README b/Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/README new file mode 100644 index 00000000000..47e33666218 --- /dev/null +++ b/Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/README @@ -0,0 +1,29 @@ +The ptext package + +A package similar to the lipsum package for the Persian language +with 100 paragraphs of the Shahnameh + +Vahid Damanafshan (vdamanafshan@gmail.com) + +============================================================ +1. Contents of the package +-------------------------- + + ptext.sty + ptext.tex + ptext.pdf + README (this file) + +To run the documentation, you must have the XB Niloofar and the Yas fonts on your computer. + + + +2. License +-------------------------- +This material is subject to the LaTeX Project Public License. See + + http://www.ctan.org/tex-archive/help/Catalogue/licenses.lppl.html + +for the details of that license. + +To get help, please explore http://forum.parsilatex.com
\ No newline at end of file diff --git a/Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/ptext.pdf b/Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/ptext.pdf Binary files differnew file mode 100644 index 00000000000..53c73c95970 --- /dev/null +++ b/Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/ptext.pdf diff --git a/Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/ptext.tex b/Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/ptext.tex new file mode 100644 index 00000000000..ce3dee729c5 --- /dev/null +++ b/Master/texmf-dist/doc/xelatex/ptext/ptext.tex @@ -0,0 +1,78 @@ +\documentclass[a4paper,12pt]{article} +\usepackage[top=10mm, bottom=20mm, left=20mm, right=20mm]{geometry} +\usepackage{fancyvrb} +\usepackage{hyperref} +\usepackage{xepersian} +\settextfont{XB Niloofar} +\setdigitfont{Yas} +\title{بسته +\textsf{ptext}\RTLthanks{نسخه ۱} +}\author{وحید دامنافشان% +\LTRthanks{\href{mailto:vdamanafshan@gmail.com}{\texttt{vdamanafshan@gmail.com}}}} +\begin{document} +\baselineskip=.7cm +\maketitle +\begin{abstract} +بسته \textsf{ptext} با الهام از بسته \textsf{lipsum} نوشته شده است و کار آن، تولید $100$ پاراگراف +متن از شاهنامه فردوسی، برای پر کردن صفحات یک نوشتار است. +\end{abstract} +\section{روش به کارگیری} +این بسته را طبق معمول میتوان با استفاده از دستور +\verb!\usepackage{...}! +فراخوانی کرد. همانند سایر بستههای سازگار شده با زیپرشین، بهتر است که این بسته نیز، قبل از بسته زیپرشین، فراخوانی شود. + +این بسته، چهار دستور مهم ارایه میکند. مهمترین آنها، +\verb!\ptext! +است. این دستور، به طور پیشفرض، پاراگراف $1$ تا $7$ تعریف شده در بسته را در خروجی چاپ +میکند که مقدار آن، در حالت استاندارد، بیشتر از یک +\verb!a4paper! +است. برای تغییر این مقدار به پاراگرافهای \texttt{n} تا \texttt{m} میتوان از دستور +\LRE{\verb!\setptextdefault{n-m}!} +استفاده کرد. دستور +\verb!\ptext! +یک آرگومان اختیاری هم دارد که از آن برای تعیین محدوده پاراگرافها استفاده میشود. به عنوان مثال، دستور +\LRE{\verb+\ptext[4-57]+}، +پاراگرافهای $4$ تا $57$ را در خروجی چاپ میکند و یا دستور +\verb!\ptext[23]!، +پاراگراف $23$ام را چاپ میکند. + +پاراگرافهای تولید شده به وسیله +\verb!\ptext! +توسط دستور +\verb!\par! +از هم جدا میشوند. به عبارت دیگر، هر پاراگراف با دستور +\verb!\par! +به پایان میرسد. این امر، ممکن است گاهی باعث اثرات تصادفی شود. لذا این بسته، گزینه +\textsf{nopar} +را ارایه میکند. برای این منظور، بسته را باید به صورت +\begin{Verbatim} +\usepackage[nopar]{ptext} +\end{Verbatim} +فراخوانی کرد. + +علاوه بر دستورات گفته شده، نسخه ستارهدار دستور +\verb!\ptext!، +یعنی +\verb!\ptext*! +نیز تعریف شده است که همان کار +گزینه +\textsf{nopar} +را انجام میدهد. به عبارت دیگر، اگر از گزینه +\textsf{nopar} +استفاده نشود، دستور +\verb!\ptext*!، +پاراگرافها را بدون دستور +\verb!\par! +چاپ میکند. + +در صورت نیاز به راهنمایی در مورد این بسته، میتوان به +\href{http://forum.parsilatex.com}{تالار گفتگوی پارسیلاتک}% +\LTRfootnote{\href{http://forum.parsilatex.com}{\texttt{http://forum.parsilatex.com}}} +مراجعه کرد. +\section{سپاسگزاری} +از آقای وفا خلیقی، نویسنده بستههای زیپرشین و بیدی به خاطر پیشنهادهای ارزندهشان +و نیز از سید رضی علویزاده به خاطر در اختیار گذاشتن +\href{http://saaghar.pozh.org/}{متن شاهنامه}% +\LTRfootnote{\href{http://saaghar.pozh.org}{\texttt{http://saaghar.pozh.org}}}، + سپاسگزاری میشود. +\end{document}
\ No newline at end of file diff --git a/Master/texmf-dist/tex/xelatex/ptext/ptext.sty b/Master/texmf-dist/tex/xelatex/ptext/ptext.sty new file mode 100644 index 00000000000..d76677b6f97 --- /dev/null +++ b/Master/texmf-dist/tex/xelatex/ptext/ptext.sty @@ -0,0 +1,1088 @@ +%% +%% This is file `ptext.sty', +%% Inspired by Patrick Happel's lipsum package +%% +%% +%% Copyright © 2012 by Vahid Damanafshan +%% <vdamanafshan@gmail.com> +%% http://www.damanafshan.ir +%% +%% This file may be distributed and/or modified under the +%% conditions of the LaTeX Project Public License, either +%% version 1.2 of this license or (at your option) any later +%% version. The latest version of this license is in: +%% +%% http://www.latex-project.org/lppl.txt +%% +%% and version 1.2 or later is part of all distributions of +%% LaTeX version 1999/12/01 or later. +%% +\NeedsTeXFormat{LaTeX2e} +\ProvidesPackage{ptext}[2012/10/29 v1, A package similar to the lipsum +package for the Persian language with 100 paragraphs of the Shahnameh] + +\newcounter{pte@count} +\setcounter{pte@count}{0} + +\def\pte@par{\par}% + +\DeclareOption{nopar}{\let\pte@par\relax} +\ProcessOptions + +\newcommand\pte@default{1-7} +\newcommand\setptextdefault[1]{% + \renewcommand{\pte@default}{#1}} + +\newcommand\pte@doptext{% + \ifnum\value{pte@count}<\pte@max\relax% + \addtocounter{pte@count}{1}% + \csname ptext@\roman{pte@count}\endcsname% + \pte@doptext% + \fi +} + +\newcommand\ptext{% + \@ifstar\@@ptext\@ptext +} + +\newcommand\ChangePtextPar{% + \ifx\pte@par\relax + \def\pte@par{\par}% + \else + \let\pte@par\relax + \fi +} + +\newcommand\@@ptext[1][\pte@default]{% + \begingroup + \ChangePtextPar + \@ptext[#1] + \endgroup +} +\newcommand\@ptext[1][\pte@default]{% + \expandafter\pte@minmax\expandafter{#1}% + \setcounter{pte@count}{\pte@min}% + \addtocounter{pte@count}{-1}% + \pte@doptext% +} + +\def\pte@get#1-#2;{\def\pte@min{#1}\def\pte@max{#2}} +\def\pte@stripmax#1-{\edef\pte@max{#1}} +\def\pte@minmax#1{% + \pte@get#1-\relax;% + \edef\pte@tmpa{\pte@max}% + \edef\pte@relax{\relax}% + \ifx\pte@tmpa\pte@relax\edef\pte@max{\pte@min}% + \else\expandafter\pte@stripmax\pte@max\fi% +} + +\newcommand\ptext@i{% +کنون ای خردمند وصف خرد بدین جایگه گفتن اندرخورد +کنون تا چه داری بیار از خرد که گوش نیوشنده زو برخورد +خرد بهتر از هر چه ایزد بداد ستایش خرد را به از راه داد +خرد رهنمای و خرد دلگشای خرد دست گیرد به هر دو سرای +ازو شادمانی وزویت غمیست وزویت فزونی وزویت کمیست +خرد تیره و مرد روشن روان نباشد همی شادمان یک زمان +چه گفت آن خردمند مرد خرد که دانا ز گفتار از برخورد.\pte@par} + +\newcommand\ptext@ii{% +کسی کو خرد را ندارد ز پیش دلش گردد از کردهٔ خویش ریش +هشیوار دیوانه خواند ورا همان خویش بیگانه داند ورا +ازویی به هر دو سرای ارجمند گسسته خرد پای دارد ببند +خرد چشم جانست چون بنگری تو بیچشم شادان جهان نسپری +نخست آفرینش خرد را شناس نگهبان جانست و آن سه پاس +سه پاس تو چشم است وگوش و زبان کزین سه رسد نیک و بد بیگمان +خرد را و جان را که یارد ستود و گر من ستایم که یارد شنود +حکیما چو کس نیست گفتن چه سود ازین پس بگو کافرینش چه بود +تویی کردهٔ کردگار جهان ببینی همی آشکار و نهان +به گفتار دانندگان راه جوی به گیتی بپوی و به هر کس بگوی +ز هر دانشی چون سخن بشنوی از آموختن یک زمان نغنوی +چو دیدار یابی به شاخ سخن بدانی که دانش نیاید به بن.\pte@par} + +\newcommand\ptext@iii{% +از آغاز باید که دانی درست سر مایهٔ گوهران از نخست +که یزدان ز ناچیز چیز آفرید بدان تا توانایی آرد پدید +سرمایهٔ گوهران این چهار برآورده بیرنج و بیروزگار +یکی آتشی برشده تابناک میان آب و باد از بر تیره خاک +نخستین که آتش به جنبش دمید ز گرمیش پس خشکی آمد پدید +وزان پس ز آرام سردی نمود ز سردی همان باز تری فزود +چو این چار گوهر به جای آمدند ز بهر سپنجی سرای آمدند +گهرها یک اندر دگر ساخته ز هرگونه گردن برافراخته +پدید آمد این گنبد تیزرو شگفتی نمایندهٔ نوبهنو +ابر ده و دو هفت شد کدخدای گرفتند هر یک سزاوار جای.\pte@par} + +\newcommand\ptext@iv{% +در بخشش و دادن آمد پدید ببخشید دانا چنان چون سزید +فلکها یک اندر دگر بسته شد بجنبید چون کار پیوسته شد +چو دریا و چون کوه و چون دشت و راغ زمین شد به کردار روشن چراغ +ببالید کوه آبها بر دمید سر رستنی سوی بالا کشید +زمین را بلندی نبد جایگاه یکی مرکزی تیره بود و سیاه +خور و خواب و آرام جوید همی وزان زندگی کام جوید همی +نه گویا زبان و نه جویا خرد ز خاک و ز خاشاک تن پرورد +نداند بد و نیک فرجام کار نخواهد ازو بندگی کردگار +چو دانا توانا بد و دادگر از ایرا نکرد ایچ پنهان هنر +چنینست فرجام کار جهان نداند کسی آشکار و نهان.\pte@par} + +\newcommand\ptext@v{% +چو زین بگذری مردم آمد پدید شد این بندها را سراسر کلید +سرش راست بر شد چو سرو بلند به گفتار خوب و خرد کاربند +پذیرندهٔ هوش و رای و خرد مر او را دد و دام فرمان برد +ز راه خرد بنگری اندکی که مردم به معنی چه باشد یکی +مگر مردمی خیره خوانی همی جز این را نشانی ندانی همی.\pte@par} + +\newcommand\ptext@vi{% +ترا از دو گیتی برآوردهاند به چندین میانجی بپروردهاند +نخستین فطرت پسین شمار تویی خویشتن را به بازی مدار +شنیدم ز دانا دگرگونه زین چه دانیم راز جهان آفرین +نگه کن سرانجام خود را ببین چو کاری بیابی ازین به گزین +به رنج اندر آری تنت را رواست که خود رنج بردن به دانش سزاست +چو خواهی که یابی ز هر بد رها سر اندر نیاری به دام بلا +نگه کن بدین گنبد تیزگرد که درمان ازویست و زویست درد +نه گشت زمانه بفرسایدش نه آن رنج و تیمار بگزایدش +نه از جنبش آرام گیرد همی نه چون ما تباهی پذیرد همی.\pte@par} + +\newcommand\ptext@vii{% +ز یاقوت سرخست چرخ کبود نه از آب و گرد و نه از باد و دود +به چندین فروغ و به چندین چراغ بیاراسته چون به نوروز باغ +روان اندرو گوهر دلفروز کزو روشنایی گرفتست روز +ز خاور برآید سوی باختر نباشد ازین یک روش راستتر +ایا آنکه تو آفتابی همی چه بودت که بر من نتابی همی.\pte@par} + +\newcommand\ptext@viii{% +چراغست مر تیره شب را بسیچ به بد تا توانی تو هرگز مپیچ +چو سی روز گردش بپیمایدا شود تیره گیتی بدو روشنا +پدید آید آنگاه باریک و زرد چو پشت کسی کو غم عشق خورد +چو بیننده دیدارش از دور دید هم اندر زمان او شود ناپدید +دگر شب نمایش کند بیشتر ترا روشنایی دهد بیشتر +به دو هفته گردد تمام و درست بدان باز گردد که بود از نخست +بود هر شبانگاه باریکتر به خورشید تابنده نزدیکتر +بدینسان نهادش خداوند داد بود تا بود هم بدین یک نهاد.\pte@par} + +\newcommand\ptext@ix{% +سخن هر چه گویم همه گفتهاند بر باغ دانش همه رفتهاند +اگر بر درخت برومند جای نیابم که از بر شدن نیست رای +کسی کو شود زیر نخل بلند همان سایه زو بازدارد گزند +توانم مگر پایهای ساختن بر شاخ آن سرو سایه فکن +کزین نامور نامهٔ شهریار به گیتی بمانم یکی یادگار +تو این را دروغ و فسانه مدان به رنگ فسون و بهانه مدان +ازو هر چه اندر خورد با خرد دگر بر ره رمز و معنی برد.\pte@par} + +\newcommand\ptext@x{% +یکی نامه بود از گه باستان فراوان بدو اندرون داستان +پراگنده در دست هر موبدی ازو بهرهای نزد هر بخردی +یکی پهلوان بود دهقان نژاد دلیر و بزرگ و خردمند و راد +پژوهندهٔ روزگار نخست گذشته سخنها همه باز جست +ز هر کشوری موبدی سالخورد بیاورد کاین نامه را یاد کرد +بپرسیدشان از کیان جهان وزان نامداران فرخ مهان +که گیتی به آغاز چون داشتند که ایدون به ما خوار بگذاشتند +چه گونه سرآمد به نیک اختری برایشان همه روز کند آوری +بگفتند پیشش یکایک مهان سخنهای شاهان و گشت جهان +چو بشنید ازیشان سپهبد سخن یکی نامور نافه افکند بن +چنین یادگاری شد اندر جهان برو آفرین از کهان و مهان.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xi{% +چو از دفتر این داستانها بسی همی خواند خواننده بر هر کسی +جهان دل نهاده بدین داستان همان بخردان نیز و هم راستان +جوانی بیامد گشاده زبان سخن گفتن خوب و طبع روان +به شعر آرم این نامه را گفت من ازو شادمان شد دل انجمن +جوانیش را خوی بد یار بود ابا بد همیشه به پیکار بود.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xii{% +دل روشن من چو برگشت ازوی سوی تخت شاه جهان کرد روی +که این نامه را دست پیش آورم ز دفتر به گفتار خویش آورم +بپرسیدم از هر کسی بیشمار بترسیدم از گردش روزگار +مگر خود درنگم نباشد بسی بباید سپردن به دیگر کسی +و دیگر که گنجم وفادار نیست همین رنج را کس خریدار نیست +برین گونه یک چند بگذاشتم سخن را نهفته همی داشتم +سراسر زمانه پر از جنگ بود به جویندگان بر جهان تنگ بود +ز نیکو سخن به چه اندر جهان به نزد سخن سنج فرخ مهان +اگر نامدی این سخن از خدای نبی کی بدی نزد ما رهنمای.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xiii{% +به شهرم یکی مهربان دوست بود تو گفتی که با من به یک پوست بود +مرا گفت خوب آمد این رای تو به نیکی گراید همی پای تو +نبشته من این نامهٔ پهلوی به پیش تو آرم مگر نغنوی +گشاده زبان و جوانیت هست سخن گفتن پهلوانیت هست +شو این نامهٔ خسروان بازگوی بدین جوی نزد مهان آبروی +چو آورد این نامه نزدیک من برافروخت این جان تاریک من.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xiv{% +بدین نامه چون دست کردم دراز یکی مهتری بود گردنفراز +جوان بود و از گوهر پهلوان خردمند و بیدار و روشن روان +خداوند رای و خداوند شرم سخن گفتن خوب و آوای نرم +مرا گفت کز من چه باید همی که جانت سخن برگراید همی +به چیزی که باشد مرا دسترس بکوشم نیازت نیارم به کس.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xv{% +همی داشتم چون یکی تازه سیب که از باد نامد به من بر نهیب +به کیوان رسیدم ز خاک نژند از آن نیکدل نامدار ارجمند +به چشمش همان خاک و هم سیم و زر کریمی بدو یافته زیب و فر +سراسر جهان پیش او خوار بود جوانمرد بود و وفادار بود +چنان نامور گم شد از انجمن چو در باغ سرو سهی از چمن +نه زو زنده بینم نه مرده نشان به دست نهنگان مردم کشان +دریغ آن کمربند و آن گردگاه دریغ آن کیی برز و بالای شاه +گرفتار زو دل شده ناامید نوان لرز لرزان به کردار بید +یکی پند آن شاه یاد آوریم ز کژی روان سوی داد آوریم +مرا گفت کاین نامهٔ شهریار گرت گفته آید به شاهان سپار +بدین نامه من دست بردم فراز به نام شهنشاه گردنفراز.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xvi{% +جهان آفرین تا جهان آفرید چنو مرزبانی نیامد پدید +چو خورشید بر چرخ بنمود تاج زمین شد به کردار تابنده عاج +چه گویم که خورشید تابان که بود کزو در جهان روشنایی فزود +ابوالقاسم آن شاه پیروزبخت نهاد از بر تاج خورشید تخت +زخاور بیاراست تا باختر پدید آمد از فر او کان زر +مرا اختر خفته بیدار گشت به مغز اندر اندیشه بسیار گشت.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xvii{% +بدانستم آمد زمان سخن کنون نو شود روزگار کهن +بر اندیشهٔ شهریار زمین بخفتم شبی لب پر از آفرین +دل من چو نور اندر آن تیره شب نخفته گشاده دل و بسته لب +چنان دید روشن روانم به خواب که رخشنده شمعی برآمد ز آب +همه روی گیتی شب لاژورد از آن شمع گشتی چو یاقوت زرد +در و دشت برسان دیبا شدی یکی تخت پیروزه پیدا شدی +نشسته برو شهریاری چو ماه یکی تاج بر سر به جای کلاه +رده بر کشیده سپاهش دو میل به دست چپش هفتصد ژنده پیل +یکی پاک دستور پیشش به پای بداد و بدین شاه را رهنمای +مرا خیره گشتی سر از فر شاه وزان ژنده پیلان و چندان سپاه.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xviii{% +چو آن چهرهٔ خسروی دیدمی ازان نامداران بپرسیدمی +که این چرخ و ماهست یا تاج و گاه ستارست پیش اندرش یا سپاه +یکی گفت کاین شاه روم است و هند ز قنوج تا پیش دریای سند +به ایران و توران ورا بندهاند به رای و به فرمان او زندهاند +بیاراست روی زمین را به داد بپردخت ازان تاج بر سر نهاد +جهاندار محمود شاه بزرگ به آبشخور آرد همی میش و گرگ +ز کشمیر تا پیش دریای چین برو شهریاران کنند آفرین.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xix{% +چو کودک لب از شیر مادر بشست ز گهواره محمود گوید نخست +نپیچد کسی سر ز فرمان اوی نیارد گذشتن ز پیمان اوی +تو نیز آفرین کن که گویندهای بدو نام جاوید جویندهای +چو بیدار گشتم بجستم ز جای چه مایه شب تیره بودم به پای +بر آن شهریار آفرین خواندم نبودم درم جان برافشاندم +به دل گفتم این خواب را پاسخ است که آواز او بر جهان فرخ است +برآن آفرین کو کند آفرین بر آن بخت بیدار و فرخ زمین +ز فرش جهان شد چو باغ بهار هوا پر ز ابر و زمین پرنگار +از ابر اندرآمد به هنگام نم جهان شد به کردار باغ ارم.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xx{% +به ایران همه خوبی از داد اوست کجا هست مردم همه یاد اوست +به بزم اندرون آسمان سخاست به رزم اندرون تیز چنگ اژدهاست +به تن ژنده پیل و به جان جبرئیل به کف ابر بهمن به دل رود نیل +سر بخت بدخواه با خشم اوی چو دینار خوارست بر چشم اوی +نه کند آوری گیرد از باج و گنج نه دل تیره دارد ز رزم و ز رنج.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxi{% +هر آنکس که دارد ز پروردگان از آزاد و از نیکدل بردگان +شهنشاه را سربهسر دوستوار به فرمان ببسته کمر استوار +نخستین برادرش کهتر به سال که در مردمی کس ندارد همال +ز گیتی پرستندهٔ فر و نصر زید شاد در سایهٔ شاه عصر +کسی کش پدر ناصرالدین بود سر تخت او تاج پروین بود +و دیگر دلاور سپهدار طوس که در جنگ بر شیر دارد فسوس +ببخشد درم هر چه یابد ز دهر همی آفرین یابد از دهر بهر +به یزدان بود خلق را رهنمای سر شاه خواهد که باشد به جای +جهان بیسر و تاج خسرو مباد همیشه بماناد جاوید و شاد +همیشه تن آباد با تاج و تخت ز درد و غم آزاد و پیروز بخت +کنون بازگردم به آغاز کار سوی نامهٔ نامور شهریار.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxii{% +اگر تندبادی براید ز کنج بخاک افگند نارسیده ترنج +ستمکاره خوانیمش ار دادگر هنرمند دانیمش ار بیهنر +اگر مرگ دادست بیداد چیست ز داد این همه بانگ و فریاد چیست +ازین راز جان تو آگاه نیست بدین پرده اندر ترا راه نیست +همه تا در آز رفته فراز به کس بر نشد این در راز باز +برفتن مگر بهتر آیدش جای چو آرام یابد به دیگر سرای +دم مرگ چون آتش هولناک ندارد ز برنا و فرتوت باک +درین جای رفتن نه جای درنگ بر اسپ فنا گر کشد مرگ تنگ +چنان دان که دادست و بیداد نیست چو داد آمدش جای فریاد نیست.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxiii{% +جوانی و پیری به نزدیک مرگ یکی دان چو اندر بدن نیست برگ +دل از نور ایمان گر آگندهای ترا خامشی به که تو بندهای +برین کار یزدان ترا راز نیست اگر جانت با دیو انباز نیست +به گیتی دران کوش چون بگذری سرانجام نیکی بر خود بری +کنون رزم سهراب رانم نخست ازان کین که او با پدر چون بجست.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxiv{% +ز گفتار دهقان یکی داستان بپیوندم از گفتهٔ باستان +ز موبد برین گونه برداشت یاد که رستم یکی روز از بامداد +غمی بد دلش ساز نخچیر کرد کمر بست و ترکش پر از تیر کرد +سوی مرز توران چو بنهاد روی جو شیر دژاگاه نخچیر جوی +چو نزدیکی مرز توران رسید بیابان سراسر پر از گور دید +برافروخت چون گل رخ تاجبخش بخندید وز جای برکند رخش +به تیر و کمان و به گرز و کمند بیفگند بر دشت نخچیر چند +ز خاشاک وز خار و شاخ درخت یکی آتشی برفروزید سخت.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxv{% +چو آتش پراگنده شد پیلتن درختی بجست از در بابزن +یکی نره گوری بزد بر درخت که در چنگ او پر مرغی نسخت +چو بریان شد از هم بکند و بخورد ز مغز استخوانش برآورد گرد +بخفت و برآسود از روزگار چمان و چران رخش در مرغزار +سواران ترکان تنی هفت و هشت بران دشت نخچیر گه برگذشت +یکی اسپ دیدند در مرغزار بگشتند گرد لب جویبار.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxvi{% +چو بر دشت مر رخش را یافتند سوی بند کردنش بشتافتند +گرفتند و بردند پویان به شهر همی هر یک از رخش جستند بهر +چو بیدار شد رستم از خواب خوش به کار امدش بارهٔ دستکش +بدان مرغزار اندرون بنگرید ز هر سو همی بارگی را ندید +غمی گشت چون بارگی را نیافت سراسیمه سوی سمنگان شتافت +همی گفت کاکنون پیادهدوان کجا پویم از ننگ تیرهروان +چه گویند گردان که اسپش که برد تهمتن بدین سان بخفت و بمرد +کنون رفت باید به بیچارگی سپردن به غم دل بیکبارگی +کنون بست باید سلیح و کمر به جایی نشانش بیابم مگر +همی رفت زین سان پر اندوه و رنج تن اندر عنا و دل اندر شکنج.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxvii{% +چو نزدیک شهر سمنگان رسید خبر زو بشاه و بزرگان رسید +که آمد پیادهگو تاجبخش به نخچیرگه زو رمیدست رخش +پذیره شدندش بزرگان و شاه کسی کاو بسر بر نهادی کلاه +بدو گفت شاه سمنگان چه بود که یارست با تو نبرد آزمود +درین شهر ما نیکخواه توایم ستاده بفرمان و راه توایم +تن و خواسته زیر فرمان تست سر ارجمندان و جان آن تست.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxviii{% +چو رستم به گفتار او بنگرید ز بدها گمانیش کوتاه دید +بدو گفت رخشم بدین مرغزار ز من دور شد بیلگام و فسار +کنون تا سمنگان نشان پی است وز آنجا کجا جویبار و نی است +ترا باشد ار بازجویی سپاس بباشم بپاداش نیکی شناس +گر ایدون که ماند ز من ناپدید سران را بسی سر بباید برید +بدو گفت شاه ای سزاوار مرد نیارد کسی با تو این کار کرد +تو مهمان من باش و تندی مکن به کام تو گردد سراسر سخن +یک امشب به می شاد داریم دل وز اندیشه آزاد داریم دل +نماند پی رخش فرخ نهان چنان بارهٔ نامدار جهان +تهمتن به گفتار او شاد شد روانش ز اندیشه آزاد شد.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxix{% +سزا دید رفتن سوی خان او شد از مژده دلشاد مهمان او +سپهبد بدو داد در کاخ جای همی بود در پیش او بر به پای +ز شهر و ز لشکر مهانرا بخواند سزاوار با او به شادی نشاند +گسارندهٔ باده آورد ساز سیه چشم و گلرخ بتان طراز +نشستند با رودسازان به هم بدان تا تهمتن نباشد دژم +چو شد مست و هنگام خواب آمدش همی از نشستن شتاب آمدش +سزاوار او جای آرام و خواب بیاراست و بنهاد مشک و گلاب.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxx{% +چو یک بهره از تیره شب در گذشت شباهنگ بر چرخ گردان بگشت +سخن گفتن آمد نهفته به راز در خوابگه نرم کردند باز +یکی بنده شمعی معنبر به دست خرامان بیامد به بالین مست +پس پرده اندر یکی ماه روی چو خورشید تابان پر از رنگ و بوی +دو ابرو کمان و دو گیسو کمند به بالا به کردار سرو بلند +روانش خرد بود تن جان پاک تو گفتی که بهره ندارد ز خاک.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxxi{% +از او رستم شیردل خیره ماند برو بر جهان آفرین را بخواند +بپرسید زو گفت نام تو چیست چه جویی شب تیره کام تو چیست +چنین داد پاسخ که تهمینهام تو گویی که از غم به دو نیمهام +یکی دخت شاه سمنگان منم ز پشت هژبر و پلنگان منم +به گیتی ز خوبان مرا جفت نیست چو من زیر چرخ کبود اندکیست +کس از پرده بیرون ندیدی مرا نه هرگز کس آوا شنیدی مرا +به کردار افسانه از هر کسی شنیدم همی داستانت بسی +که از شیر و دیو و نهنگ و پلنگ نترسی و هستی چنین تیزچنگ +شب تیره تنها به توران شوی بگردی بران مرز و هم نغنوی.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxxii{% +به تنها یکی گور بریان کنی هوا را به شمشیر گریان کنی +هرآنکس که گرز تو بیند به چنگ بدرد دل شیر و چنگ پلنگ +برهنه چو تیغ تو بیند عقاب نیارد به نخچیر کردن شتاب +نشان کمند تو دارد هژبر ز بیم سنان تو خون بارد ابر +چو این داستانها شنیدم ز تو بسی لب به دندان گزیدم ز تو.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxxiii{% +بجستم همی کفت و یال و برت بدین شهر کرد ایزد آبشخورت +تراام کنون گر بخواهی مرا نبیند جزین مرغ و ماهی مرا +یکی آنک بر تو چنین گشتهام خرد را ز بهر هوا کشتهام +ودیگر که از تو مگر کردگار نشاند یکی پورم اندر کنار +مگر چون تو باشد به مردی و زور سپهرش دهد بهره کیوان و هور +سه دیگر که اسپت به جای آورم سمنگان همه زیر پای آورم +چو رستم برانسان پری چهره دید ز هر دانشی نزد او بهره دید +و دیگر که از رخش داد آگهی ندید ایچ فرجام جز فرهی.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxxiv{% +بفرمود تا موبدی پرهنر بیاید بخواهد ورا از پدر +چو بشنید شاه این سخن شاد شد بسان یکی سرو آزاد شد +بدان پهلوان داد آن دخت خویش بدان سان که بودست آیین و کیش +به خشنودی و رای و فرمان اوی به خوبی بیاراست پیمان اوی +چو بسپرد دختر بدان پهلوان همه شاد گشتند پیر و جوان +ز شادی بسی زر برافشاندند ابر پهلوان آفرین خواندند.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxxv{% +که این ماه نو بر تو فرخنده باد سر بدسگالان تو کنده باد +چو انباز او گشت با او براز ببود آن شب تیره دیر و دراز +چو خورشید تابان ز چرخ بلند همی خواست افگند رخشان کمند +به بازوی رستم یکی مهره بود که آن مهره اندر جهان شهره بود +بدو داد و گفتش که این را بدار اگر دختر آرد ترا روزگار +بگیر و بگیسوی او بر بدوز به نیک اختر و فال گیتی فروز +ور ایدونک آید ز اختر پسر ببندش ببازو نشان پدر +به بالای سام نریمان بود به مردی و خوی کریمان بود +فرود آرد از ابر پران عقاب نتابد به تندی بر او آفتاب.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxxvi{% +همی بود آن شب بر ماه روی همی گفت از هر سخن پیش اوی +چو خورشید رخشنده شد بر سپهر بیاراست روی زمین را به مهر +به پدرود کردن گرفتش به بر بسی بوسه دادش به چشم و به سر +پری چهره گریان ازو بازگشت ابا انده و درد انباز گشت +بر رستم آمد گرانمایه شاه بپرسیدش از خواب و آرامگاه +چو این گفته شد مژده دادش به رخش برو شادمان شد دل تاجبخش +بیامد بمالید وزین برنهاد شد از رخش رخشان و از شاه شاد.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxxvii{% +چو نه ماه بگذشت بر دخت شاه یکی پورش آمد چو تابنده ماه +تو گفتی گو پیلتن رستمست وگر سام شیرست و گر نیرمست +چو خندان شد و چهره شاداب کرد ورا نام تهمینه سهراب کرد +چو یک ماه شد همچو یک سال بود برش چون بر رستم زال بود +چو سه ساله شد زخم چوگان گرفت به پنجم دل تیر و پیکان گرفت +چو ده ساله شد زان زمین کس نبود که یارست یا او نبرد آزمود +.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxxviii{% +بر مادر آمد بپرسید زوی بدو گفت گستاخ بامن بگوی +که من چون ز همشیرگان برترم همی به آسمان اندر آید سرم +ز تخم کیم وز کدامین گهر چه گویم چو پرسد کسی از پدر +گر این پرسش از من بماند نهان نمانم ترا زنده اندر جهان +بدو گفت مادر که بشنو سخن بدین شادمان باش و تندی مکن +تو پور گو پیلتن رستمی ز دستان سامی و از نیرمی +ازیرا سرت ز آسمان برترست که تخم تو زان نامور گوهرست +جهانآفرین تا جهان آفرید سواری چو رستم نیامد پدید +چو سام نریمان به گیتی نبود سرش را نیارست گردون بسود +یکی نامه از رستم جنگ جوی بیاورد وبنمود پنهان بدوی +سه یاقوت رخشان به سه مهره زر از ایران فرستاده بودش پدر.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xxxix{% +بدو گفت افراسیاب این سخن نبایدکه داند ز سر تا به بن +پدر گر شناسد که تو زین نشان شدستی سرافراز گردنگشان +چو داند بخواندت نزدیک خویش دل مادرت گردد از درد ریش +چنین گفت سهراب کاندر جهان کسی این سخن را ندارد نهان +بزرگان جنگآور از باستان ز رستم زنند این زمان داستان +نبرده نژادی که چونین بود نهان کردن از من چه آیین بود.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xl{% +کنون من ز ترکان جنگآوران فراز آورم لشکری بی کران +برانگیزم از گاه کاووس را از ایران ببرم پی طوس را +به رستم دهم تخت و گرز و کلاه نشانمش بر گاه کاووس شاه +از ایران به توران شوم جنگجوی ابا شاه روی اندر آرم بروی +بگیرم سر تخت افراسیاب سر نیزه بگذارم از آفتاب +چو رستم پدر باشد و من پسر نباید به گیتی کسی تاجور +چو روشن بود روی خورشید و ماه ستاره چرا برفرازد کلاه +ز هر سو سپه شد برو انجمن که هم باگهر بود هم تیغ زن.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xli{% +خبر شد به نزدیک افراسیاب که افگند سهراب کشتی بر آب +هنوز از دهن بوی شیر آیدش همی رای شمشیر و تیر آیدش +زمین را به خنجر بشوید همی کنون رزم کاووس جوید همی +سپاه انجمن شد برو بر بسی نیاید همی یادش از هر کسی +سخن زین درازی چه باید کشید هنر برتر از گوهر آمد پدید +چو افراسیاب آن سخنها شنود خوش آمدش خندید و شادی نمود.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xlii{% +ز لشکر گزید از دلاور سران کسی کاو گراید به گرز گران +ده و دو هزار از دلیران گرد چو هومان و مر بارمان را سپرد +به گردان لشکر سپهدار گفت که این راز باید که ماند نهفت +چو روی اندر آرند هر دو بروی تهمتن بود بیگمان چارهجوی +پدر را نباید که داند پسر که بندد دل و جان به مهر پدر +مگر کان دلاور گو سالخورد شود کشته بر دست این شیرمرد +ازان پس بسازید سهراب را ببندید یک شب برو خواب را +برفتند بیدار دو پهلوان به نزدیک سهراب روشنروان +به پیش اندرون هدیهٔ شهریار ده اسپ و ده استر به زین و به بار +ز پیروزه تخت و ز بیجاده تاج سر تاج زر پایهٔ تخت عاج.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xliii{% +یکی نامه با لابه و دلپسند نبشته به نزدیک آن ارجمند +که گر تخت ایران به چنگ آوری زمانه برآساید از داوری +ازین مرز تا آن بسی راه نیست سمنگان و ایران و توران یکیست +فرستمت هرچند باید سپاه تو بر تخت بنشین و برنه کلاه +به توران چو هومان و چون بارمان دلیر و سپهبد نبد بیگمان +فرستادم اینک به فرمان تو که باشند یک چند مهمان تو.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xliv{% +اگر جنگ جویی تو جنگ آورند جهان بر بداندیش تنگ آورند +چنین نامه و خلعت شهریار ببردند با ساز چندان سوار +به سهراب آگاهی آمد ز راه ز هومان و از بارمان و سپاه +پذیره بشد بانیا همچو باد سپه دید چندان دلش گشت شاد +چو هومان ورا دید با یال و کفت فروماند هومان ازو در شگفت +بدو داد پس نامهٔ شهریار ابا هدیه و اسپ و استر به بار +جهانجوی چون نامهٔ شاه خواند ازان جایگه تیز لشکر براند +کسی را نبد پای با او بجنگ اگر شیر پیش آمدی گر پلنگ +دژی بود کش خواندندی سپید بران دژ بد ایرانیان را امید +نگهبان دژ رزم دیده هجیر که با زور و دل بود و با دار و گیر +هنوز آن زمان گستهم خرد بود به خردی گراینده و گرد بود +یکی خواهرش بود گرد و سوار بداندیش و گردنکش و نامدار +چو سهراب نزدیکی دژ رسید هجیر دلارو سپه را بدید +نشست از بر بادپای چو گرد ز دژ رفت پویان به دشت نبرد.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xlv{% +چو سهراب جنگآور او را بدید برآشفت و شمشیر کین برکشید +ز لشکر برون تاخت برسان شیر به پیش هجیر اندر آمد دلیر +چنین گفت با رزمدیده هجیر که تنها به جنگ آمدی خیره خیر +چه مردی و نام و نژاد تو چیست که زاینده را بر تو باید گریست +هجیرش چنین داد پاسخ که بس به ترکی نباید مرا یار کس +هجیر دلیر و سپهبد منم سرت را هم اکنون ز تن برکنم +فرستم به نزدیک شاه جهان تنت را کنم زیر گل در نهان.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xlvi{% +بخندید سهراب کاین گفتوگوی به گوش آمدش تیز بنهاد روی +چنان نیزه بر نیزه برساختند که از یکدگر بازنشناختند +یکی نیزه زد بر میانش هجیر نیامد سنان اندرو جایگیر +سنان باز پس کرد سهراب شیر بن نیزه زد بر میان دلیر +ز زین برگرفتش به کردار باد نیامد همی زو بدلش ایچ یاد +ز اسپ اندر آمد نشست از برش همی خواست از تن بریدن سرش +بپیچید و برگشت بر دست راست غمی شد ز سهراب و زنهار خواست +رها کرد ازو چنگ و زنهار داد چو خشنود شد پند بسیار داد +ببستش ببند آنگهی رزمجوی به نزدیک هومان فرستاد اوی +به دژ در چو آگه شدند از هجیر که او را گرفتند و بردند اسیر +خروش آمد و نالهٔ مرد و زن که کم شد هجیر اندر آن انجمن.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xlvii{% +چو آگاه شد دختر گژدهم که سالار آن انجمن گشت کم +زنی بود برسان گردی سوار همیشه به جنگ اندرون نامدار +کجا نام او بود گردآفرید زمانه ز مادر چنین ناورید +چنان ننگش آمد ز کار هجیر که شد لاله رنگش به کردار قیر +بپوشید درع سواران جنگ نبود اندر آن کار جای درنگ +نهان کرد گیسو به زیر زره بزد بر سر ترگ رومی گره.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xlviii{% +فرود آمد از دژ به کردار شیر کمر بر میان بادپایی به زیر +به پیش سپاه اندر آمد چو گرد چو رعد خروشان یکی ویله کرد +که گردان کدامند و جنگآوران دلیران و کارآزموده سران +چو سهراب شیراوژن او را بدید بخندید و لب را به دندان گزید +چنین گفت کامد دگر باره گور به دام خداوند شمشیر و زور +بپوشید خفتان و بر سر نهاد یکی ترگ چینی به کردار باد +بیامد دمان پیش گرد آفرید چو دخت کمندافگن او را بدید +کمان را به زه کرد و بگشاد بر نبد مرغ را پیش تیرش گذر +به سهراب بر تیر باران گرفت چپ و راست جنگ سواران گرفت.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xlix{% +نگه کرد سهراب و آمدش ننگ برآشفت و تیز اندر آمد به جنگ +سپر بر سرآورد و بنهاد روی ز پیگار خون اندر آمد به جوی +چو سهراب را دید گردآفرید که برسان آتش همی بردمید +کمان به زه را به بازو فگند سمندش برآمد به ابر بلند +سر نیزه را سوی سهراب کرد عنان و سنان را پر از تاب کرد +برآشفت سهراب و شد چون پلنگ چو بدخواه او چاره گر بد به جنگ.\pte@par} + +\newcommand\ptext@l{% +عنان برگرایید و برگاشت اسپ بیامد به کردار آذرگشسپ +زدوده سنان آنگهی در ربود درآمد بدو هم به کردار دود +بزد بر کمربند گردآفرید ز ره بر برش یک به یک بردرید +ز زین برگرفتش به کردار گوی چو چوگان به زخم اندر آید بدوی +چو بر زین بپیچید گرد آفرید یکی تیغ تیز از میان برکشید +بزد نیزهٔ او به دو نیم کرد نشست از بر اسپ و برخاست گرد.\pte@par} + +\newcommand\ptext@li{% +به آورد با او بسنده نبود بپیچید ازو روی و برگاشت زود +سپهبد عنان اژدها را سپرد به خشم از جهان روشنایی ببرد +چو آمد خروشان به تنگ اندرش بجنبید و برداشت خود از سرش +رها شد ز بند زره موی اوی درفشان چو خورشید شد روی اوی +بدانست سهراب کاو دخترست سر و موی او ازدر افسرست +شگفت آمدش گفت از ایران سپاه چنین دختر آید به آوردگاه +سواران جنگی به روز نبرد همانا به ابر اندر آرند گرد +ز فتراک بگشاد پیچان کمند بینداخت و آمد میانش ببند +بدو گفت کز من رهایی مجوی چرا جنگ جویی تو ای ماه روی.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lii{% +نیامد بدامم بسان تو گور ز چنگم رهایی نیابی مشور +بدانست کاویخت گردآفرید مر آن را جز از چاره درمان ندید +بدو روی بنمود و گفت ای دلیر میان دلیران به کردار شیر +دو لشکر نظاره برین جنگ ما برین گرز و شمشیر و آهنگ ما +کنون من گشایم چنین روی و موی سپاه تو گردد پر از گفتوگوی +که با دختری او به دشت نبرد بدین سان به ابر اندر آورد گرد +نهانی بسازیم بهتر بود خرد داشتن کار مهتر بود.\pte@par} + +\newcommand\ptext@liii{% +ز بهر من آهو ز هر سو مخواه میان دو صف برکشیده سپاه +کنون لشکر و دژ به فرمان تست نباید برین آشتی جنگ جست +دژ و گنج و دژبان سراسر تراست چو آیی بدان ساز کت دل هواست +چو رخساره بنمود سهراب را ز خوشاب بگشاد عناب را +یکی بوستان بد در اندر بهشت به بالای او سرو دهقان نکشت +دو چشمش گوزن و دو ابرو کمان تو گفتی همی بشکفد هر زمان.\pte@par} + +\newcommand\ptext@liv{% +بدو گفت کاکنون ازین برمگرد که دیدی مرا روزگار نبرد +برین بارهٔ دژ دل اندر مبند که این نیست برتر ز ابر بلند +بپای آورد زخم کوپال من نراندکسی نیزه بر یال من +عنان را بپیچید گرد آفرید سمند سرافراز بر دژ کشید +همی رفت و سهراب با او به هم بیامد به درگاه دژ گژدهم +درباره بگشاد گرد آفرید تن خسته و بسته بر دژ کشید +در دژ ببستند و غمگین شدند پر از غم دل و دیده خونین شدند +ز آزار گردآفرید و هجیر پر از درد بودند برنا و پیر +بگفتند کای نیکدل شیرزن پر از غم بد از تو دل انجمن +که هم رزم جستی هم افسون و رنگ نیامد ز کار تو بر دوده ننگ.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lv{% +بخندید بسیار گرد آفرید به باره برآمد سپه بنگرید +چو سهراب را دید بر پشت زین چنین گفت کای شاه ترکان چین +چرا رنجه گشتی کنون بازگرد هم از آمدن هم ز دشت نبرد +بخندید و او را به افسوس گفت که ترکان ز ایران نیابند جفت +چنین بود و روزی نبودت ز من بدین درد غمگین مکن خویشتن +همانا که تو خود ز ترکان نهای که جز به آفرین بزرگان نهای +بدان زور و بازوی و آن کتف و یال نداری کس از پهلوانان همال +ولیکن چو آگاهی آید به شاه که آورد گردی ز توران سپاه.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lvi{% +شهنشاه و رستم بجنبد ز جای شما با تهمتن ندارید پای +نماند یکی زنده از لشکرت ندانم چه آید ز بد بر سرت +دریغ آیدم کاین چنین یال و سفت همی از پلنگان بباید نهفت +ترا بهتر آید که فرمان کنی رخ نامور سوی توران کنی +نباشی بس ایمن به بازوی خویش خورد گاو نادان ز پهلوی خویش +چو بشنید سهراب ننگ آمدش که آسان همی دژ به چنگ آمدش +به زیر دژ اندر یکی جای بود کجا دژ بدان جای بر پای بود +به تاراج داد آن همه بوم و رست به یکبارگی دست بد را بشست +چنین گفت کامروز بیگاه گشت ز پیگارمان دست کوتاه گشت +برآرم به شبگیر ازین باره گرد ببینند آسیب روز نبرد.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lvii{% +چو برگشت سهراب گژدهم پیر بیاورد و بنشاند مردی دبیر +یکی نامه بنوشت نزدیک شاه برافگند پوینده مردی به راه +نخست آفرین کرد بر کردگار نمود آنگهی گردش روزگار +که آمد بر ما سپاهی گران همه رزم جویان کندآوران +یکی پهلوانی به پیش اندرون که سالش ده و دو نباشد فزون +به بالا ز سرو سهی برترست چو خورشید تابان به دو پیکرست +برش چون بر پیل و بالاش برز ندیدم کسی را چنان دست و گرز.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lviii{% +چو شمشیر هندی به چنگ آیدش ز دریا و از کوه تنگ آیدش +چو آواز او رعد غرنده نیست چو بازوی او تیغ برنده نیست +هجیر دلاور میان را ببست یکی بارهٔ تیزتگ برنشست +بشد پیش سهراب رزمآزمای بر اسپش ندیدم فزون زان به پای +که بر هم زند مژه را جنگجوی گراید ز بینی سوی مغز بوی +که سهرابش از پشت زین برگرفت برش ماند زان بازو اندر شگفت +درستست و اکنون به زنهار اوست پراندیشه جان از پی کار اوست +سواران ترکان بسی دیدهام عنان پیچ زینگونه نشنیدهام +مبادا که او در میان دو صف یکی مرد جنگآور آرد بکف.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lix{% +بران کوه بخشایش آرد زمین که او اسپ تازد برو روز کین +عناندار چون او ندیدست کس تو گفتی که سام سوارست و بس +بلندیش بر آسمان رفته گیر سر بخت گردان همه خفته گیر +اگر خود شکیبیم یک چند نیز نکوشیم و دیگر نگوییم چیز +اگر دم زند شهریار زمین نراند سپاه و نسازد کمین +دژ و باره گیرد که خود زور هست نگیرد کسی دست او را به دست.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lx{% +که این باره را نیست پایاب اوی درنگی شود شیر زاشتاب اوی +چو نامه به مهر اندر آمد به شب فرستاده را جست و بگشاد لب +بگفتش چنان رو که فردا پگاه نبیند ترا هیچکس زان سپاه +فرستاد نامه سوی راه راست پس نامه آنگاه بر پای خاست +بنه برنهاد و سراندر کشید بران راه بیراه شد ناپدید +سوی شهر ایران نهادند روی سپردند آن بارهٔ دژ بدوی +چو خورشید بر زد سر از تیرهکوه میان را ببستند ترکان گروه +سپهدار سهراب نیزه بدست یکی بارکش بارهای برنشست +سوی باره آمد یکی بنگرید به باره درون بس کسی را ندید.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxi{% +بیامد در دژ گشادند باز ندیدند در دژ یکی رزمساز +به فرمان همه پیش او آمدند به جان هرکسی چارهجو آمدند +چو نامه به نزدیک خسرو رسید غمی شد دلش کان سخنها شنید +گرانمایگان را ز لشکر بخواند وزین داستان چندگونه براند +نشستند با شاه ایران به هم بزرگان لشکر همه بیش و کم +چو طوس و چو گودرز کشواد و گیو چو گرگین و بهرام و فرهاد نیو +سپهدار نامه بر ایشان بخواند بپرسید بسیار و خیره بماند +چنین گفت با پهلوانان براز که این کار گردد به ما بر دراز.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxii{% +برین سان که گژدهم گوید همی از اندیشه دل را بشوید همی +چه سازیم و درمان این کار چیست از ایران هم آورد این مرد کیست +بر آن برنهادند یکسر که گیو به زابل شود نزد سالار نیو +به رستم رساند از این آگهی که با بیم شد تخت شاهنشهی +گو پیلتن را بدین رزمگاه بخواند که اویست پشت سپاه +نشست آنگهی رای زد با دبیر که کاری گزاینده بد ناگزیر;\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxiii{% +یکی نامه فرمود پس شهریار نوشتن بر رستم نامدار +نخست آفرین کرد بر کردگار جهاندار و پروردهٔ روزگار +دگر آفرین کرد بر پهلوان که بیدار دل باش و روشن روان +دل و پشت گردان ایران تویی به چنگال و نیروی شیران تویی +گشایندهٔ بند هاماوران ستانندهٔ مرز مازندران +ز گرز تو خورشید گریان شود ز تیغ تو ناهید بریان شود.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxiv{% +چو گرد پی رخش تو نیل نیست همآورد تو در جهان پیل نیست +کمند تو بر شیر بندافگند سنان تو کوهی ز بن برکند +تویی از همه بد به ایران پناه ز تو برفرازند گردان کلاه +گزاینده کاری بد آمد به پیش کز اندیشهٔ آن دلم گشت ریش +نشستند گردان به پیشم به هم چو خواندیم آن نامهٔ گژدهم +چنان باد کاندر جهان جز تو کس نباشد به هر کار فریادرس +بدانگونه دیدند گردان نیو که پیش تو آید گرانمایه گیو +چو نامه بخوانی به روز و به شب مکن داستان را گشاده دو لب +مگر با سواران بسیارهوش ز زابل برانی برآری خروش +بر اینسان که گژدهم زو یاد کرد نباید جز از تو ورا هم نبرد +به گیو آنگهی گفت برسان دود عنان تگاور بباید بسود +بباید که نزدیک رستم شوی به زابل نمانی و گر نغنوی.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxv{% +اگر شب رسی روز را بازگرد بگویش که تنگ اندرآمد نبرد +وگرنه فرازست این مرد گرد بداندیش را خوار نتوان شمرد +ازو نامه بستد به کردار آب برفت و نجست ایچ آرام و خواب +چو نزدیکی زابلستان رسید خروش طلایه به دستان رسید +تهمتن پذیره شدش با سپاه نهادند بر سر بزرگان کلاه +پیاده شدش گیو و گردان بهم هر آنکس که بودند از بیش و کم +ز اسپ اندرآمد گو نامدار از ایران بپرسید وز شهریار +ز ره سوی ایوان رستم شدند ببودند یکبار و دم برزدند.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxvi{% +بگفت آنچ بشنید و نامه بداد ز سهراب چندی سخن کرد یاد +تهمتن چو بشنید و نامه بخواند بخندید و زان کار خیره بماند +که مانندهٔ سام گرد از مهان سواری پدید آمد اندر جهان +از آزادگان این نباشد شگفت ز ترکان چنین یاد نتوان گرفت +من از دخت شاه سمنگان یکی پسر دارم و باشد او کودکی +هنوز آن گرامی نداند که جنگ توان کرد باید گه نام و ننگ.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxvii{% +فرستادمش زر و گوهر بسی بر مادر او به دست کسی +چنین پاسخ آمد که آن ارجمند بسی برنیاید که گردد بلند +همی می خورد با لب شیربوی شود بیگمان زود پرخاشجوی +بباشیم یک روز و دم برزنیم یکی بر لب خشک نم برزنیم +ازان پس گراییم نزدیک شاه به گردان ایران نماییم راه +مگر بخت رخشنده بیدار نیست وگرنه چنین کار دشوار نیست +چو دریا به موج اندرآید ز جای ندارد دم آتش تیزپای +درفش مرا چون ببیند ز دور دلش ماتم آرد به هنگام سور +بدین تیزی اندر نیاید به جنگ نباید گرفتن چنین کار تنگ.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxviii{% +به می دست بردند و مستان شدند ز یاد سپهبد به دستان شدند +دگر روز شبگیر هم پرخمار بیامد تهمتن برآراست کار +ز مستی هم آن روز باز ایستاد دوم روز رفتن نیامدش یاد +سه دیگر سحرگه بیاورد می نیامد ورا یاد کاووس کی +به روز چهارم برآراست گیو چنین گفت با گرد سالار نیو +که کاووس تندست و هشیار نیست هم این داستان بر دلش خوار نیست +غمی بود ازین کار و دل پرشتاب شده دور ازو خورد و آرام و خواب.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxix{% +به زابلستان گر درنگ آوریم ز می باز پیگار و جنگ آوریم +شود شاه ایران به ما خشمگین ز ناپاک رایی درآید بکین +بدو گفت رستم که مندیش ازین که با ما نشورد کس اندر زمین +بفرمود تا رخش را زین کنند دم اندر دم نای رویین کنند +سواران زابل شنیدند نای برفتند با ترگ و جوشن ز جای.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxx{% +گرازان بدرگاه شاه آمدند گشاده دل و نیک خواه آمدند +چو رفتند و بردند پیشش نماز برآشفت و پاسخ نداد ایچ باز +یکی بانگ بر زد به گیو از نخست پس آنگاه شرم از دو دیده بشست +که رستم که باشد فرمان من کند پست و پیچد ز پیمان من +بگیر و ببر زنده بردارکن وزو نیز با من مگردان سخن +ز گفتار او گیو را دل بخست که بردی برستم برانگونه دست +برآشفت با گیو و با پیلتن فرو ماند خیره همه انجمن +بفرمود پس طوس را شهریار که رو هردو را زنده برکن به دار +خود از جای برخاست کاووس کی برافروخت برسان آتش ز نی +بشد طوس و دست تهمتن گرفت بدو مانده پرخاش جویان شگفت +که از پیش کاووس بیرون برد مگر کاندر آن تیزی افسون برد +تهمتن برآشفت با شهریار که چندین مدار آتش اندر کنار +همه کارت از یکدگر بدترست ترا شهریاری نه اندرخورست.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxi{% +تو سهراب را زنده بر دار کن پرآشوب و بدخواه را خوار کن +بزد تند یک دست بر دست طوس تو گفتی ز پیل ژیان یافت کوس +ز بالا نگون اندرآمد به سر برو کرد رستم به تندی گذر +به در شد به خشم اندرآمد به رخش منم گفت شیراوژن و تاجبخش +چو خشم آورم شاه کاووس کیست چرا دست یازد به من طوس کیست +زمین بنده و رخش گاه منست نگین گرز و مغفر کلاه منست +شب تیره از تیغ رخشان کنم به آورد گه بر سرافشان کنم +سر نیزه و تیغ یار مناند دو بازو و دل شهریار مناند.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxii{% +چه آزاردم او نه من بندهام یکی بندهٔ آفرینندهام +به ایران ار ایدون که سهراب گرد بیاید نماند بزرگ و نه خرد +شما هر کسی چارهٔ جان کنید خرد را بدین کار پیچان کنید +به ایران نبینید ازین پس مرا شما را زمین پر کرگس مرا +غمی شد دل نامداران همه که رستم شبان بود و ایشان رمه +به گودرز گفتند کاین کار تست شکسته بدست تو گردد درست +سپهبد جز از تو سخن نشنود همی بخت تو زین سخن نغنود +به نزدیک این شاه دیوانه رو وزین در سخن یاد کن نو به نو +سخنهای چرب و دراز آوری مگر بخت گم بوده بازآوری.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxiii{% +سپهدار گودرز کشواد رفت به نزدیک خسرو خرامید تفت +به کاووس کی گفت رستم چه کرد کز ایران برآوردی امروز گرد +فراموش کردی ز هاماوران وزان کار دیوان مازندران +که گویی ورا زنده بر دار کن ز شاهان نباید گزافه سخن +چو او رفت و آمد سپاهی بزرگ یکی پهلوانی به کردار گرگ +که داری که با او به دشت نبرد شود برفشاند برو تیره گرد +یلان ترا سر به سر گژدهم شنیدست و دیدست از بیش و کم +همی گوید آن روز هرگز مباد که با او سواری کند رزم یاد.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxiv{% +کسی را که جنگی چو رستم بود بیازارد او را خرد کم بود +چو بشنید گفتار گودرز شاه بدانست کاو دارد آیین و راه +پشیمان بشد زان کجا گفته بود بیهودگی مغزش آشفته بود +به گودرز گفت این سخن درخورست لب پیر با پند نیکوترست +خردمند باید دل پادشا که تیزی و تندی نیارد بها +شما را بباید بر او شدن به خوبی بسی داستانها زدن.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxv{% +سرش کردن از تیزی من تهی نمودن بدو روزگار بهی +چو گودرز برخاست از پیش اوی پس پهلوان تیز بنهاد روی +برفتند با او سران سپاه پس رستم اندر گرفتند راه +چو دیدند گرد گو پیلتن همه نامداران شدند انجمن +ستایش گرفتند بر پهلوان که جاوید بادی و روشنروان +جهان سر به سر زیر پای تو باد همیشه سر تخت جای تو باد.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxvi{% +تو دانی که کاووس را مغز نیست به تیزی سخن گفتنش نغز نیست +بجوشد همانگه پشیمان شود به خوبی ز سر باز پیمان شود +تهمتن گر آزرده گردد ز شاه هم ایرانیان را نباشد گناه +هم او زان سخنها پشیمان شدست ز تندی بخاید همی پشت دست +تهمتن چنین پاسخ آورد باز که هستم ز کاووس کی بینیاز +مرا تخت زین باشد و تاج ترگ قبا جوشن و دل نهاده به مرگ +چرا دارم از خشم کاووس باک چه کاووس پیشم چه یک مشت خاک +سرم گشت سیر و دلم کرد بس جز از پاک یزدان نترسم ز کس +ز گفتار چون سیر گشت انجمن چنین گفت گودرز با پیلتن.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxvii{% +که شهر و دلیران و لشکر گمان به دیگر سخنها برند این زمان +کزین ترک ترسنده شد سرفراز همی رفت زین گونه چندی به راز +که چونان که گژدهم داد آگهی همه بوم و بر کرد باید تهی +چو رستم همی زو بترسد به جنگ مرا و ترا نیست جای درنگ +از آشفتن شاه و پیگار اوی بدیدم بدرگاه بر گفتوگوی +ز سهراب یل رفت یکسر سخن چنین پشت بر شاه ایران مکن +چنین بر شده نامت اندر جهان بدین بازگشتن مگردان نهان.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxviii{% +و دیگر که تنگ اندرآمد سپاه مکن تیره بر خیره این تاج و گاه +به رستم بر این داستانها بخواند تهمتن چو بشنید خیره بماند +بدو گفت اگر بیم دارد دلم نخواهم که باشد ز تن بگسلم +ازین ننگ برگشت و آمد به راه گرازان و پویان به نزدیک شاه +چو در شد ز در شاه بر پای خاست بسی پوزش اندر گذشته بخواست +که تندی مرا گوهرست و سرشت چنان زیست باید که یزدان بکشت +وزین ناسگالیده بدخواه نو دلم گشت باریک چون ماه نو +بدین چاره جستن ترا خواستم چو دیر آمدی تندی آراستم +چو آزرده گشتی تو ای پیلتن پشیمان شدم خاکم اندر دهن +بدو گفت رستم که گیهان تراست همه کهترانیم و فرمان تراست.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxix{% +کنون آمدم تا چه فرمان دهی روانت ز دانش مبادا تهی +بدو گفت کاووس کامروز بزم گزینیم و فردا بسازیم رزم +بیاراست رامشگهی شاهوار شد ایوان به کردار باغ بهار +ز آواز ابریشم و بانگ نای سمن عارضان پیش خسرو به پای +همی باده خوردند تا نیم شب ز خنیاگران برگشاده دولب +.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxx{% +دگر روز فرمود تا گیو و طوس ببستند شبگیر بر پیل کوس +در گنج بگشاد و روزی بداد سپه برنشاند و بنه برنهاد +سپردار و جوشنوران صد هزار شمرده به لشکر گه آمد سوار +یکی لشکر آمد ز پهلو به دشت که از گرد ایشان هوا تیره گشت +سراپرده و خیمه زد بر دو میل بپوشید گیتی به نعل و به پیل +هوا نیلگون گشت و کوه آبنوس بجوشید دریا ز آواز کوس +همی رفت منزل به منزل جهان شده چون شب و روز گشته نهان +درخشیدن خشت و ژوپین ز گرد چو آتش پس پردهٔ لاجورد +ز بس گونهگونه سنان و درفش سپرهای زرین و زرینه کفش +تو گفتی که ابری به رنگ آبنوس برآمد ببارید زو سندروس +جهان را شب و روز پیدا نبود تو گفتی سپهر و ثریا نبود +ازینسان بشد تا در دژ رسید بشد خاک و سنگ از جهان ناپدید.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxxi{% +خروشی بلند آمد از دیدگاه به سهراب گفتند کامد سپاه +چو سهراب زان دیده آوا شنید به باره بیامد سپه بنگرید +به انگشت لشکر به هومان نمود سپاهی که آن را کرانه نبود +چو هومان ز دور آن سپه را بدید دلش گشت پربیم و دم درکشید +به هومان چنین گفت سهراب گرد که اندیشه از دل بباید سترد +نبینی تو زین لشکر بیکران یکی مرد جنگی و گرزی گران.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxxii{% +که پیش من آید به آوردگاه گر ایدون که یاری دهد هور و ماه +سلیحست بسیار و مردم بسی سرافراز نامی ندانم کسی +کنون من به بخت رد افراسیاب کنم دشت را همچو دریای آب +به تنگی نداد ایچ سهراب دل فرود آمد از باره شاداب دل +یکی جام میخواست از میگسار نکرد ایچ رنجه دل از کارزار +وزانسو سراپردهٔ شهریار کشیدند بر دشت پیش حصار +ز بس خیمه و مرد و پردهسرای نماند ایچ بر دشت و بر کوه جای.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxxiii{% +چو خورشید گشت از جهان ناپدید شب تیره بر دشت لشکر کشید +تهمتن بیامد به نزدیک شاه میان بستهٔ جنگ و دل کینه خواه +که دستور باشد مرا تاجور از ایدر شوم بیکلاه و کمر +ببینم که این نو جهاندار کیست بزرگان کدامند و سالار کیست +بدو گفت کاووس کین کار تست که بیدار دل بادی و تن درست +تهمتن یکی جامهٔ ترکوار بپوشید و آمد دوان تا حصار +بیامد چو نزدیکی دژ رسید خروشیدن نوش ترکان شنید +بران دژ درون رفت مرد دلیر چنان چون سوی آهوان نره شیر +چو سهراب را دید بر تخت بزم نشسته به یک دست او ژندهرزم.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxxiv{% +به دیگر چو هومان سوار دلیر دگر بارمان نامبردار شیر +تو گفتی همه تخت سهراب بود بسان یکی سرو شاداب بود +دو بازو به کردار ران هیون برش چون بر پیل و چهره چو خون +ز ترکان بگرد اندرش صد دلیر جوان و سرافراز چون نره شیر +پرستار پنجاه با دست بند به پیش دل افروز تخت بلند +همی یک به یک خواندند آفرین بران برز و بالا و تیغ و نگین +همی دید رستم مر او را ز دور نشست و نگه کرد مردان سور.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxxv{% +به شایسته کاری برون رفت ژند گوی دید برسان سرو بلند +بدان لشکر اندر چنو کس نبود بر رستم آمد بپرسید زود +چه مردی بدو گفت با من بگوی سوی روشنی آی و بنمای روی +تهمتن یکی مشت بر گردنش بزد تیز و برشد روان از تنش +بدان جایگه خشک شد ژنده رزم نشد ژنده رزم آنگهی سوی بزم +زمانی همی بود سهراب دیر نیامد به نزدیک او ژند شیر +بپرسید سهراب تا ژندهرزم کجا شد که جایش تهی شد ز بزم +برفتند و دیدنش افگنده خوار برآسوده از بزم و از کارزار.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxxvi{% +خروشان ازان درد بازآمدند شگفتی فرو مانده از کار ژند +به سهراب گفتند شد ژندهرزم سرآمد برو روز پیگار و بزم +چو بشنید سهراب برجست زود بیامد بر ژنده برسان دود +ابا چاکر و شمع و خیناگران بیامد ورا دید مرده چنان +شگفت آمدش سخت و خیره بماند دلیران و گردنکشان را بخواند +چنین گفت کامشب نباید غنود همه شب همی نیزه باید بسود +که گرگ اندر آمد میان رمه سگ و مرد را آزمودش همه +اگر یار باشد جهان آفرین چو نعل سمندم بساید زمین +ز فتراک زین برگشایم کمند بخواهم از ایرانیان کین ژند +بیامد نشست از بر گاه خویش گرانمایگان را همه خواند پیش +که گر کم شد از تخت من ژندهرزم نیامد همی سیر جانم ز بزم +چو برگشت رستم بر شهریار از ایران سپه گیو بد پاسدار +به ره بر گو پیلتن را بدید بزد دست و گرز از میان برکشید.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxxvii{% +یکی بر خروشید چون پیل مست سپر بر سر آورد و بنمود دست +بدانست رستم کز ایران سپاه به شب گیو باشد طلایه به راه +بخندید و زان پس فغان برکشید طلایه چو آواز رستم شنید +بیامد پیاده به نزدیک اوی چنین گفت کای مهتر جنگجوی +پیاده کجا بودهای تیره شب تهمتن به گفتار بگشاد لب +بگفتش به گیو آن کجا کرده بود چنان شیرمردی که آزرده بود +وزان جایگه رفت نزدیک شاه ز ترکان سخن گفت وز بزمگاه +ز سهراب و از برز و بالای اوی ز بازوی و کتف دلارای اوی +که هرگز ز ترکان چنین کس نخاست بکردار سروست بالاش راست +به توران و ایران نماند به کس تو گویی که سام سوارست و بس +وزان مشت بر گردن ژندهرزم کزان پس نیامد به رزم و به بزم +بگفتند و پس رود و می خواستند همه شب همی لشکر آراستند.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxxviii{% +چو افگند خور سوی بالا کمند زبانه برآمد ز چرخ بلند +بپوشید سهراب خفتان جنگ نشست از بر چرمهٔ سنگ رنگ +یکی تیغ هندی به چنگ اندرش یکی مغفر خسروی بر سرش +کمندی به فتراک بر شست خم خم اندر خم و روی کرده دژم +بیامد یکی برز بالا گزید به جایی که ایرانیان را بدید.\pte@par} + +\newcommand\ptext@lxxxix{% +بفرمود تا رفت پیشش هجیر بدو گفت کژی نیاید ز تیر +نشانه نباید که خم آورد چو پیچان شود زخم کم آورد +به هر کار در پیشه کن راستی چو خواهی که نگزایدت کاستی +سخن هرچه پرسم همه راست گوی متاب از ره راستی هیچ روی +چو خواهی که یابی رهایی ز من سرافراز باشی به هر انجمن +از ایران هر آنچت بپرسم بگوی متاب از ره راستی هیچ روی +سپارم به تو گنج آراسته بیابی بسی خلعت و خواسته +ور ایدون که کژی بود رای تو همان بند و زندان بود جای تو.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xc{% +هجیرش چنین داد پاسخ که شاه سخن هرچه پرسد ز ایران سپاه +بگویم همه آنچ دانم بدوی به کژی چرا بایدم گفتوگوی +بدو گفت کز تو بپرسم همه ز گردنکشان و ز شاه و رمه +همه نامداران آن مرز را چو طوس و چو کاووس و گودرز را +ز بهرام و از رستم نامدار ز هر کت بپرسم به من برشمار +بگو کان سراپردهٔ هفت رنگ بدو اندرون خیمههای پلنگ +به پیش اندرون بسته صد ژندهپیل یکی مهد پیروزه برسان نیل +یکی برز خورشید پیکر درفش سرش ماه زرین غلافش بنفش +به قلب سپاه اندرون جای کیست ز گردان ایران ورا نام چیست +بدو گفت کان شاه ایران بود بدرگاه او پیل و شیران بود.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xci{% +وزان پس بدو گفت بر میمنه سواران بسیار و پیل و بنه +سراپردهای بر کشیده سیاه زده گردش اندر ز هر سو سپاه +به گرد اندرش خیمه ز اندازه بیش پس پشت پیلان و بالاش پیش +زده پیش او پیل پیکر درفش به در بر سواران زرینه کفش +چنین گفت کان طوس نوذر بود درفشش کجاپیلپیکر بود +دگر گفت کان سرخ پردهسرای سواران بسی گردش اندر به پای +یکی شیر پیکر درفشی به زر درفشان یکی در میانش گهر +چنین گفت کان فر آزادگان جهانگیر گودرز کشوادگان +بپرسید کان سبز پردهسرای یکی لشکری گشن پیشش به پای +یکی تخت پرمایه اندر میان زده پیش او اختر کاویان +برو بر نشسته یکی پهلوان ابا فر و با سفت و یال گوان.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xcii{% +ز هر کس که بر پای پیشش براست نشسته به یک رش سرش برتر است +یکی باره پیشش به بالای اوی کمندی فرو هشته تا پای اوی +برو هر زمان برخروشد همی تو گویی که در زین بجوشد همی +بسی پیل برگستواندار پیش همی جوشد آن مرد بر جای خویش +نه مردست از ایران به بالای اوی نه بینم همی اسپ همتای اوی +درفشی بدید اژدها پیکرست بران نیزه بر شیر زرین سرست.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xciii{% +چنین گفت کز چین یکی نامدار بنوی بیامد بر شهریار +بپرسید نامش ز فرخ هجیر بدو گفت نامش ندارم بویر +بدین دژ بدم من بدان روزگار کجا او بیامد بر شهریار +غمی گشت سهراب را دل ازان که جایی ز رستم نیامد نشان +نشان داده بود از پدر مادرش همی دید و دیده نبد باورش +همی نام جست از زبان هجیر مگر کان سخنها شود دلپذیر +نبشته به سر بر دگرگونه بود ز فرمان نکاهد نخواهد فزود +ازان پس بپرسید زان مهتران کشیده سراپرده بد برکران +سواران بسیار و پیلان به پای برآید همی نالهٔ کرنای +یکی گرگ پیکر درفش از برش برآورده از پرده زرین سرش.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xciv{% +بدو گفت کان پور گودرز گیو که خوانند گردان وراگیو نیو +ز گودرزیان مهتر و بهترست به ایرانیان بر دو بهره سرست +بدو گفت زان سوی تابنده شید برآید یکی پرده بینم سپید +ز دیبای رومی به پیشش سوار رده برکشیده فزون از هزار +پیاده سپردار و نیزهوران شده انجمن لشکری بیکران +نشسته سپهدار بر تخت عاج نهاده بران عاج کرسی ساج +ز هودج فرو هشته دیبا جلیل غلام ایستاده رده خیل خیل +بر خیمه نزدیک پردهسرای به دهلیز چندی پیاده به پای +بدو گفت کاو را فریبرز خوان که فرزند شاهست و تاج گوان +بپرسید کان سرخ پردهسرای به دهلیز چندی پیاده به پای +به گرد اندرش سرخ و زرد و بنفش ز هرگونهای برکشیده درفش.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xcv{% +درفشی پس پشت پیکرگراز سرش ماه زرین و بالا دراز +چنین گفت کاو را گرازست نام که در چنگ شیران ندارد لگام +هشیوار و ز تخمهٔ گیوگان که بر دردر و سختی نگردد ژگان +نشان پدر جست و با او نگفت همی داشت آن راستی در نهفت +تو گیتی چه سازی که خود ساختست جهاندار ازین کار پرداختست +زمانه نبشته دگرگونه داشت چنان کاو گذارد بباید گذاشت +دگر باره پرسید ازان سرفراز ازان کش به دیدار او بد نیاز.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xcvi{% +ازان پردهٔ سبز و مرد بلند وزان اسپ و آن تاب داده کمند +ازان پس هجیر سپهبدش گفت که از تو سخن را چه باید نهفت +گر از نام چینی بمانم همی ازان است کاو را ندانم همی +بدو گفت سهراب کاین نیست داد ز رستم نکردی سخن هیچ یاد +کسی کاو بود پهلوان جهان میان سپه در نماند نهان +تو گفتی که بر لشکر او مهترست نگهبان هر مرز و هر کشورست +چنین داد پاسخ مر او را هجیر که شاید بدن کان گو شیرگیر +کنون رفته باشد به زابلستان که هنگام بزمست در گلستان +بدو گفت سهراب کاین خود مگوی که دارد سپهبد سوی جنگ روی +به رامش نشیند جهان پهلوان برو بر بخندند پیر و جوان +مرا با تو امروز پیمان یکیست بگوییم و گفتار ما اندکیست.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xcvii{% +اگر پهلوان را نمایی به من سرافراز باشی به هر انجمن +ترا بینیازی دهم در جهان گشاده کنم گنجهای نهان +ور ایدون که این راز داری ز من گشاده بپوشی به من بر سخن +سرت را نخواهد همی تن به جای نگر تا کدامین به آیدت رای +نبینی که موبد به خسرو چه گفت بدانگه که بگشاد راز از نهفت +سخن گفت ناگفته چون گوهرست کجا نابسوده به سنگ اندرست +چو از بند و پیوند یابد رها درخشنده مهری بود بیبها.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xcviii{% +چنین داد پاسخ هجیرش که شاه چو سیر آید از مهر وز تاج و گاه +نبرد کسی جویداندر جهان که او ژنده پیل اندر آرد ز جان +کسی را که رستم بود هم نبرد سرش ز آسمان اندر آید به گرد +تنش زور دارد به صد زورمند سرش برترست از درخت بلند +چنو خشم گیرد به روز نبرد چه هم رزم او ژنده پیل و چه مرد +همآورد او بر زمین پیل نیست چو گرد پی رخش او نیل نیست +بدو گفت سهراب از آزادگان سیه بخت گودرز کشوادگان +چرا چون ترا خواند باید پسر بدین زور و این دانش و این هنر +تو مردان جنگی کجا دیدهای که بانگ پی اسپ نشنیدهای +که چندین ز رستم سخن بایدت زبان بر ستودنش بگشایدت +از آتش ترا بیم چندان بود که دریا به آرام خندان بود +چو دریای سبز اندر آید ز جای ندارد دم آتش تیزپای.\pte@par} + +\newcommand\ptext@xcix{% +سر تیرگی اندر آید به خواب چو تیغ از میان برکشد آفتاب +به دل گفت پس کاردیده هجیر که گر من نشان گو شیرگیر +بگویم بدین ترک با زور دست چنین یال و این خسروانی نشست +ز لشکر کند جنگ او ز انجمن برانگیزد این بارهٔ پیلتن +برین زور و این کتف و این یال اوی شود کشته رستم به چنگال اوی +از ایران نیاید کسی کینه خواه بگیرد سر تخت کاووس شاه +چنین گفت موبد که مردن به نام به از زنده دشمن بدو شادکام;\pte@par} + +\newcommand\ptext@c{% +اگر من شوم کشته بر دست اوی نگردد سیه روز چون آب جوی +چو گودرز و هفتاد پور گزین همه پهلوانان با آفرین +نباشد به ایران تن من مباد چنین دارم از موبد پاک یاد +که چون برکشد از چمن بیخ سرو سزد گر گیا را نبوید تذرو +به سهراب گفت این چه آشفتنست همه با من از رستمت گفتنست +نباید ترا جست با او نبرد برآرد به آوردگاه از تو گرد +همی پیلتن را نخواهی شکست همانا که آسان نیاید به دست.\pte@par} +\endinput +%% +%% End of file `ptext.sty'. |