summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/info/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1przyg.html
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'info/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1przyg.html')
-rw-r--r--info/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1przyg.html342
1 files changed, 342 insertions, 0 deletions
diff --git a/info/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1przyg.html b/info/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1przyg.html
new file mode 100644
index 0000000000..7414fd74c4
--- /dev/null
+++ b/info/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1przyg.html
@@ -0,0 +1,342 @@
+<html>
+<head>
+<meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=iso-8859-2">
+<meta http-equiv="Content-language" content="pl">
+<meta name="Author" content="Włodzimierz Macewicz">
+<meta name="Keywords" content="tex, Wirtualna Akademia">
+</head>
+<body>
+
+<h2>4. Przygotowywanie tekstów do składania</h2>
+
+Z&nbsp;każdym<b> </b>systemem<b> </b>składu<b> </b>można<b> </b>pracować
+w&nbsp;ten<b> </b>sposób,<b> </b>że<b> </b>najpierw<b> </b>tekst<b> </b>przepisywany<b> </b>jest<b> </b>odpowiednio
+zwykłym<b> </b>edytorem<b> </b>tekstowym<b> </b>typu<b> </b>ASCII,<b> </b>a&nbsp;następnie
+taki<b> </b>,,maszynopis<b> </b>komputerowy''<b> </b>wykorzystywany<b> </b>jest<b> </b>do
+wykonania<b> </b>składu.
+<p>
+Poniżej<b> </b>opisujemy<b> </b>niektóre<b> </b>zasady<b> </b>przygotowywania<b> </b>na
+komputerze,<b> </b>edytorem<b> </b>typu<b> </b>ASCII,<b> </b>tekstów,<b> </b>które<b> </b>następnie
+mają<b> </b>być<b> </b>złożone<b> </b>za<b> </b>pomocą<b> </b>systemu<b> </b>składania<b> </b>tekstów<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X.
+<p>
+Wymienione<b> </b>poniżej<b> </b>zasady<b> </b>można<b> </b>podzielić<b> </b>na<b> </b>dwie<b> </b>kategorie:
+<ol>
+<li><b> </b>ogólne<b> </b>zasady<b> </b>ortograficzne,<b> </b>interpunkcyjne<b> </b>i&nbsp;typograficzne,
+<b> </b>których<b> </b>przestrzeganie<b> </b>jest<b> </b>niezbędne<b> </b>zawsze,<b> </b>w&nbsp;każdym<b> </b>profesjonalnie
+<b> </b>napisanym<b> </b>tekście,<b> </b>niezależnie<b> </b>od<b> </b>programu,<b> </b>który<b> </b>posłużył
+<b> </b>do<b> </b>napisania<b> </b>(złożenia)<b> </b>tego<b> </b>tekstu;
+<li><b> </b>sposób<b> </b>realizacji<b> </b>tych<b> </b>zasad<b> </b>w&nbsp;T<sub><font size=3>E</font></sub>X-u.
+</ol>
+
+
+<h3>4.1<b> </b>Podział<b> </b>na<b> </b>akapity</h3>
+
+Akapitem<b> </b>nazywamy<b> </b>tutaj<b> </b>fragment<b> </b>tekstu,
+który<b> </b>w&nbsp;gotowej<b> </b>książce<b> </b>lub<b> </b>czasopiśmie,
+zaczyna<b> </b>się<b> </b>zwykle<b> </b>od<b> </b>tzw.&nbsp;wcięcia<b> </b>akapitowego,
+składa<b> </b>się<b> </b>z&nbsp;pewnej<b> </b>liczby<b> </b>linijek
+i&nbsp;kończy<b> </b>niepełną<b> </b>linijką.<b> </b>Niniejsze<b> </b>zdanie<b> </b>jest<b> </b>częścią<b> </b>akapitu,
+który<b> </b>zaczął<b> </b>się<b> </b>słowem<b> </b>,,Akapitem'',<b> </b>a&nbsp;kończy<b> </b>się<b> </b>tą<b> </b>kropką:&nbsp;.
+<p>
+System<b> </b>składu<b> </b>,,wyobraża<b> </b>sobie''<b> </b>akapit<b> </b>najpierw<b> </b>jako<b> </b>jedną
+bardzo<b> </b>długą<b> </b>linijkę,<b> </b>którą<b> </b>ma<b> </b>połamać<b> </b>na<b> </b>krótsze,<b> </b>na
+ogół<b> </b>równej<b> </b>długości<b> </b>linijki,<b> </b>dokonując<b> </b>--&nbsp;jeśli<b> </b>to<b> </b>konieczne<b> </b>--&nbsp;
+automatycznego<b> </b>przenoszenia<b> </b>(dzielenia)<b> </b>wyrazów.
+<p>
+Przygotowując<b> </b>tekst<b> </b>przeznaczony<b> </b>do<b> </b>złożenia<b> </b>musimy
+,,poinformować''<b> </b>system<b> </b>składu<b> </b>o&nbsp;treści<b> </b>poszczególnych<b> </b>akapitów.
+Przepisując<b> </b>tekst<b> </b>zwykłym<b> </b>edytorem<b> </b>musimy<b> </b>więc<b> </b>przestrzegać
+następujących<b> </b>zasad:
+
+<ol>
+<li><b> </b>akapit<b> </b>dzielimy<b> </b>na<b> </b>linijki<b> </b>w&nbsp;sposób<b> </b>dowolny;<b> </b>system<b> </b>składu
+<b> </b>nie<b> </b>będzie<b> </b>brał<b> </b>pod<b> </b>uwagę<b> </b>tych<b> </b>miejsc<b> </b>podziału;
+<b> </b>każda<b> </b>zmiana<b> </b>wiersza<b> </b>będzie<b> </b>traktowana<b> </b>tak,<b> </b>jak<b> </b>odstęp;
+<li><b> </b>nie<b> </b>wykonujemy<b> </b>dzielenia<b> </b>(przenoszenia)<b> </b>wyrazów;<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X<b> </b>sam
+<b> </b>dokona<b> </b>odpowiednich<b> </b>podziałów<b> </b>zgodnie<b> </b>z&nbsp;regułami<b> </b>języka<b> </b>polskiego;
+<li><b> </b>poszczególne<b> </b>akapity<b> </b>oddzielamy<b> </b>od<b> </b>siebie<b> </b>pustą<b> </b>linijką
+<b> </b>(trzeba<b> </b>nacisnąć<b> </b>dwukrotnie<b> </b>klawisz<b> </b>,,Enter'').
+</ol>
+
+<h3>4.2<b> </b>Znaki<b> </b>przestankowe</h3>
+
+Poniżej<b> </b>opisujemy<b> </b>zasady,<b> </b>jakich<b> </b>należy<b> </b>przestrzegać
+przy<b> </b>przepisywaniu,<b> </b>związane<b> </b>ze<b> </b>znakami<b> </b>przestankowymi.
+
+
+<h4>4.2.1<b> </b>Cudzysłowy</h4>
+
+Cudzysłowy<b> </b>zawsze<b> </b>przylegają<b> </b>do<b> </b>tekstu,<b> </b>którego<b> </b>dotyczą,
+tzn.&nbsp;nigdy<b> </b>nie<b> </b>robimy<b> </b>odstępu<b> </b>bezpośrednio<b> </b>wewnątrz,<b> </b>a&nbsp;prawie<b> </b>zawsze<b> </b>robimy<b> </b>na<b> </b>zewnątrz.
+Cudzysłów<b> </b>,,otwierający''<b> </b>i&nbsp;,,zamykający''<b> </b>różnią<b> </b>się<b> </b>położeniem
+(otwierający<b> </b>jest<b> </b>na<b> </b>dole,<b> </b>a&nbsp;zamykający<b> </b>na<b> </b>górze).
+<p>
+Cudzysłów<b> </b>,,otwierający''<b> </b>oznacza<b> </b>się<b> </b>w&nbsp;tekście<b> </b>przy<b> </b>pomocy<b> </b>dwóch
+przecinków,<b> </b>a&nbsp;cudzysłów<b> </b>,,zamykający''<b> </b>w&nbsp;postaci<b> </b>dwóch<b> </b>apostrofów.
+Pierwsze<b> </b>dwa<b> </b>wyrazy<b> </b>poprzedniego<b> </b>zdania<b> </b>zostały<b> </b>wpisane<b> </b>do
+pliku<b> </b>jako:<b> </b><tt>Cudzysłów<b> </b>,<b></b>,otwierający''</tt>.<b> </b>Nawet<b> </b>jeśli<b> </b>w&nbsp;maszynopisie
+lub<b> </b>rękopisie
+cudzysłowy<b> </b>otwierający<b> </b>i&nbsp;zamykający<b> </b>wyglądają<b> </b>tak<b> </b>samo,<b> </b>należy<b> </b>je
+rozróżnić<b> </b>i&nbsp;zaznaczyć<b> </b>tak<b> </b>jak<b> </b>opisano<b> </b>powyżej.
+<p>
+Oprócz<b> </b>opisanych<b> </b>powyżej<b> </b>zwykłych<b> </b>cudzysłowów,<b> </b>czasem<b> </b>stosuje<b> </b>się
+też<b> </b>w&nbsp;tekście<b> </b>tzw.&nbsp;,,cudzysłowy<b> </b>&lt;&lt;francuskie&gt;&gt;''.<b> </b>Używa<b> </b>się<b> </b>ich<b> </b>wtedy,
+gdy<b> </b>trzeba<b> </b>wyróżnić<b> </b>cudzysłowem<b> </b>fragment<b> </b>zawarty<b> </b>w&nbsp;tekście<b> </b>już
+objętym<b> </b>cudzysłowem<b> </b>zwykłym.
+<p>
+Francuski<b> </b>cudzysłów<b> </b>otwierający<b> </b>oznacza<b> </b>się<b> </b>w&nbsp;tekście
+za<b> </b>pomocą<b> </b>dwóch<b> </b>znaków<b> </b>mniejszości:<b> </b><tt>&lt;&lt</tt>,
+a&nbsp;francuski<b> </b>cudzysłów<b> </b>zamykający
+za<b> </b>pomocą<b> </b>dwóch<b> </b>znaków<b> </b>większości:<b> </b><tt>&gt&gt;;</tt>.
+
+
+<h4>4.2.2.<b> </b>Nawiasy</h4>
+
+Nawiasy<b> </b>(podobnie<b> </b>jak<b> </b>cudzysłowy)<b> </b>zawsze<b> </b>muszą<b> </b>przylegać<b> </b>do<b> </b>tekstu,
+którego<b> </b>dotyczą.<b> </b>Odstępy<b> </b>przy<b> </b>nawiasach<b> </b>mogą<b> </b>(i&nbsp;na<b> </b>ogół<b> </b>muszą)<b> </b>być
+jedynie<b> </b>na<b> </b>zewnątrz<b> </b>(choć<b> </b>zdarzają<b> </b>się<b> </b>wyjątki).
+<p>
+Nigdy<b> </b>nie<b> </b>należy<b> </b>w&nbsp;roli<b> </b>nawiasu<b> </b>używać<b> </b>ukośnej<b> </b>kreski<b> </b><tt>/</tt>,<b> </b>zwanej
+,,łamane''<b> </b>lub<b> </b>,,ciach''.
+
+
+<h4>4.2.3.<b> </b>Podstawowe<b> </b>znaki<b> </b>przestankowe</h4>
+
+Przy<b> </b>pisaniu<b> </b>wszystkich<b> </b>podstawowych<b> </b>znaków<b> </b>przestankowych,
+czyli<b> </b>kropki,<b> </b>przecinka,<b> </b>średnika,<b> </b>znaku<b> </b>zapytania,<b> </b>wykrzyknika
+dwukropka<b> </b>oraz<b> </b>wielokropka:
+
+<pre>
+.<b> </b>,<b> </b>;<b> </b>:<b> </b>?<b> </b>!<b> </b>...
+</pre>
+
+należy<b> </b>pamiętać,<b> </b>że<b> </b>pomiędzy<b> </b>poprzedzającym<b> </b>taki<b> </b>znak
+wyrazem,<b> </b>a&nbsp;takim<b> </b>znakiem<b> </b>nie<b> </b>może<b> </b>być<b> </b>odstępu,<b> </b>ani
+zmiany<b> </b>wiersza,<b> </b>natomiast<b> </b>po<b> </b>znaku<b> </b>przestankowym<b> </b>zawsze
+piszemy<b> </b>odstęp<b> </b>(prawie<b> </b>zawsze!).
+<p>
+Pamiętajmy,<b> </b>że<b> </b>wielokropek,<b> </b>to<b> </b><b>trzy</b>
+kropki,<b> </b>a&nbsp;nie<b> </b>np.<b> </b>cztery.
+
+
+<h4>4.2.4.<b> </b>Kreski<b> </b>poziome</h4>
+
+Proste<b> </b>maszyny<b> </b>do<b> </b>pisania<b> </b>posiadają<b> </b>tylko<b> </b>jedną<b> </b>czcionkę
+w<b> </b>kształcie<b> </b>poziomej<b> </b>kreski<b> </b>,,<tt>-</tt>''.<b> </b>W<b> </b>profesjonalnym<b> </b>składzie
+drukarskim
+występują<b> </b>aż<b> </b>cztery<b> </b>rodzaje<b> </b>kresek<b> </b>poziomych.<b> </b>Są<b> </b>to:
+łącznik,<b> </b>myślnik,<b> </b>półpauza<b> </b>oraz<b> </b>minus.
+<p>
+Poniżej<b> </b>opiszemy<b> </b>krótko<b> </b>zastosowanie<b> </b>tych<b> </b>znaków<b> </b>i<b> </b>sposób
+ich<b> </b>składania<b> </b>w<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X-u.
+
+
+<h4>4.2.4.1.<b> </b>Łącznik</h4>
+
+Łącznik,<b> </b>zwany<b> </b>też<b> </b>dywizem,<b> </b>jest<b> </b>krótką<b> </b>kreską<b> </b>stosowaną
+w&nbsp;kilku<b> </b>możliwych<b> </b>kontekstach.
+<p>
+W&nbsp;wyrazach<b> </b>złożonych,<b> </b>np.&nbsp;,,niebiesko-czarny'',<b> </b>,,dżentelmen-włamywacz''<b> </b>
+łącznik<b> </b>oddziela<b> </b>poszczególne<b> </b>wyrazy<b> </b>składowe.<b> </b>Jest<b> </b>to<b> </b>krótka<b> </b>kreska
+znajdująca<b> </b>się<b> </b>pomiędzy<b> </b>wyrazami<b> </b>bez<b> </b>dodatkowych<b> </b>odstępów.
+<p>
+Pisząc<b> </b>takie<b> </b>słowa<b> </b>jak<b> </b>,,żółto-zielony''<b> </b>należy<b> </b>mieć<b> </b>na<b> </b>uwadze,<b> </b>że
+przymiotnik<b> </b>,,żółto-zielony''<b> </b>oznacza<b> </b>,,częściowo<b> </b>barwy<b> </b>żółtej,
+a&nbsp;częściowo<b> </b>zielonej'',<b> </b>natomiast<b> </b>przymiotnik<b> </b>,,żółtozielony''
+(pisany<b> </b>jako<b> </b>jedno<b> </b>słowo<b> </b>bez<b> </b>łącznika)
+oznacza<b> </b>,,barwy<b> </b>żółtej<b> </b>z&nbsp;odcieniem<b> </b>zielonym''.
+
+Słowo<b> </b>złożone<b> </b>występujące<b> </b>w&nbsp;składzie<b> </b>na<b> </b>granicy<b> </b>kolumny<b> </b>może<b> </b>zostać
+podzielone<b> </b>(częściowo<b> </b>przeniesione<b> </b>do<b> </b>następnego<b> </b>wiersza).<b> </b>Reguła
+przenoszenia<b> </b>takich<b> </b>słów<b> </b>jest<b> </b>następująca:<b> </b>każdy<b> </b>z&nbsp;wyrazów<b> </b>składowych
+może<b> </b>zostać<b> </b>podzielony<b> </b>lub<b> </b>podział<b> </b>może<b> </b>nastąpić<b> </b>na<b> </b>granicy<b> </b>wyrazów.
+W&nbsp;tym<b> </b>ostatnim<b> </b>przypadku<b> </b>kreska<b> </b>łącząca<b> </b>wyrazy<b> </b>powinna<b> </b>zostać<b> </b>,,rozdwojona'',
+to<b> </b>znaczy<b> </b>znaleźć<b> </b>się<b> </b>zarówno<b> </b>na<b> </b>końcu<b> </b>linijki<b> </b>pierwszej,<b> </b>jak<b> </b>też<b> </b>na
+początku<b> </b>linijki<b> </b>drugiej.
+
+Oto<b> </b>możliwe<b> </b>sposoby<b> </b>przeniesienia<b> </b>słowa<b> </b>,,żółto-zielony'':
+<p>
+<tt>
+<table>
+<tr><td align=right>Żół-</td></tr>
+<tr><td align=right>to-zielony.</td></tr>
+<tr><td align=right>Żółto-</td></tr>
+<tr><td align=right>-zielony.</td></tr>
+<tr><td align=right>Żółto-zie-</td></tr>
+<tr><td align=right>lony.</td></tr>
+<tr><td align=right>Żółto-zielo-</td></tr>
+<tr><td align=right>ny.</td></tr>
+</table>
+</tt>
+<p>
+Przygotowując<b> </b>tekst<b> </b>do<b> </b>składania<b> </b>systemem<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X<b> </b>łącznik
+wpisuje<b> </b>się<b> </b>jako<b> </b>parę<b> </b>znaków
+,,<tt>\=</tt>''<b> </b>(w-tył-ciach,<b> </b>równa<b> </b>się),<b> </b>bez<b> </b>dodatkowych<b> </b>odstępów.
+Symbol<b> </b>,,<tt>\=</tt>''<b> </b>jest<b> </b>komendą<b> </b>występującą<b> </b>jedynie<b> </b>w<b> </b>polskiej<b> </b>wersji
+T<sub><font size=3>E</font></sub>X-a<b> </b>(czyli<b> </b>w<b> </b>M<sub><font size=3>E</font></sub>X-u)<b> </b>i<b> </b>pozwala<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X-owi<b> </b>na<b> </b>przenoszenie<b> </b>wyrazów
+złożonych<b> </b>zgodnie<b> </b>z<b> </b>opisaną<b> </b>wyżej<b> </b>regułą.
+<p>
+Są<b> </b>jednak<b> </b>takie<b> </b>konteksty,<b> </b>gdzie<b> </b>chcielibyśmy<b> </b>użyć<b> </b>łącznika,
+nie<b> </b>zezwalając<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X-owi<b> </b>na<b> </b>przenoszenie<b> </b>tak<b> </b>utworzonego<b> </b>napisu.
+Jeśli<b> </b>mówimy<b> </b>o<b> </b>wydziale<b> </b>K-2<b> </b>stoczni,<b> </b>to<b> </b>nie<b> </b>chcielibyśmy,<b> </b>aby
+T<sub><font size=3>E</font></sub>X<b> </b>w<b> </b>jakiejkolwiek<b> </b>sytuacji<b> </b>przeniósł:
+
+<tt>
+<table>
+<tr><td>K-</td></tr>
+<tr><td>-2</td.</tr>
+</table>
+</tt>
+
+Podobnie<b> </b>w<b> </b>przypadku<b> </b>komputera<b> </b>K-202,<b> </b>numeru<b> </b>telefonu<b> </b>34-22
+lub<b> </b>kodu<b> </b>pocztowego<b> </b>80-309.<b> </b>We<b> </b>wszystkich<b> </b>takich<b> </b>przypadkach
+łącznik<b> </b>zapisujemy<b> </b>w<b> </b>danych<b> </b>dla<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X-a<b> </b>jako<b> </b>pojedynczą<b> </b>kreskę
+,,<tt>-</tt>''.<b> </b>A<b> </b>zatem<b> </b>wymienione<b> </b>przykłady<b> </b>należy<b> </b>zapisać<b> </b>jako:
+,,<tt>K-2</tt>'',<b> </b>,,<tt>K-202</tt>'',<b> </b>,,<tt>34-22</tt>'',<b> </b>,,<tt>80-309</tt>''.
+<p>
+Może<b> </b>się<b> </b>jednak<b> </b>zdarzyć,<b> </b>że<b> </b>składamy
+tekst<b> </b>w<b> </b>wąskiej<b> </b>kolumnie<b> </b>(np.&nbsp;w<b> </b>jednej<b> </b>ze<b> </b>szpalt<b> </b>gazety),<b> </b>gdzie
+system<b> </b>składu<b> </b>nie<b> </b>ma<b> </b>zbyt<b> </b>wielu<b> </b>możliwości<b> </b>wygodnego<b> </b>łamania<b> </b>na
+linijki.<b> </b>Jeżeli<b> </b>w<b> </b>takim<b> </b>kontekście<b> </b>pojawi<b> </b>się<b> </b>gdzieś<b> </b>w<b> </b>środku
+akapitu<b> </b>długi<b> </b>symbol,<b> </b>np.&nbsp;numer<b> </b>konta<b> </b>bankowego:
+<pre>
+123456-778899-124-0,
+</pre>
+to<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X<b> </b>może<b> </b>mieć<b> </b>trudności<b> </b>ze<b> </b>składem.<b> </b>W&nbsp;takiej<b> </b>sytuacji
+zamiast<b> </b>w&nbsp;danych<b> </b>wejściowych<b> </b>pisać:
+<pre>
+123456-778899-124-0,
+</pre>
+czyli<b> </b>stosując<b> </b>pojedyncze<b> </b>kreski,<b> </b>można<b> </b>podpowiedzieć<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X-owi
+gdzie<b> </b>może<b> </b>złamać<b> </b>ten<b> </b>długi<b> </b>napis,<b> </b>stosując<b> </b>notację<b> </b>,,<tt>\=</tt>'':
+<pre>
+123456\=778899\=124\=0.
+</pre>
+
+Łącznik<b> </b>jest<b> </b>również<b> </b>tym<b> </b>znakiem,<b> </b>którego<b> </b>używa<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X<b> </b>do
+przenoszenia<b> </b>(dzielenia)<b> </b>wyrazów.<b> </b>To<b> </b>jednak<b> </b>odbywa<b> </b>się<b> </b>automatycznie
+i&nbsp;nie<b> </b>wymaga<b> </b>żadnych<b> </b>ingerencji
+użytkownika<b> </b>systemu.
+
+
+<h4>4.2.4.2.<b> </b>Myślnik</h4>
+
+Myślnik<b> </b>---&nbsp;to<b> </b>dłuższa<b> </b>kreska<b> </b>używana<b> </b>jako<b> </b>znak<b> </b>przestankowy.
+<p>
+Zapisuje<b> </b>się<b> </b>go<b> </b>za<b> </b>pomocą<b> </b>trzech<b> </b>następujących<b> </b>po<b> </b>sobie<b> </b>minusów:
+,,<tt>---</tt>''.
+Przed<b> </b>myślnikiem<b> </b>i&nbsp;po<b> </b>myślniku<b> </b>należy<b> </b>dodać<b> </b>po<b> </b>jednym<b> </b>odstępie.
+
+
+<h4>4.2.4.3.<b> </b>Półpauza</h4>
+
+
+Półpauza,<b> </b>zwana<b> </b>też<b> </b>pauzą<b> </b>półfiretową,<b> </b>to<b> </b>kreska<b> </b>o<b> </b>połowę
+krótsza<b> </b>od<b> </b>myślnika.<b> </b>Stosuje<b> </b>się<b> </b>ją<b> </b>przede<b> </b>wszystkim<b> </b>przy<b> </b>pisaniu<b> </b>zakresów
+liczbowych,<b> </b>np.&nbsp;,,str.&nbsp;11--13''.
+Zapisuje<b> </b>się<b> </b>ją<b> </b>przy<b> </b>pomocy<b> </b>dwóch<b> </b>następujących<b> </b>po<b> </b>sobie<b> </b>minusów:
+,,<tt>--</tt>''.<b> </b>A<b> </b>zatem<b> </b>napis<b> </b>,,11--13''<b> </b>zapisujemy<b> </b>jako
+,,<tt>11--13</tt>''<b> </b>bez<b> </b>odstępów<b> </b>po<b> </b>bokach.<b> </b>Odstępy<b> </b>takie<b> </b>muszą
+się<b> </b>pojawić<b> </b>w&nbsp;sytuacjach<b> </b>takich<b> </b>jak:<b> </b>,,11<b> </b>października<b> </b>--
+13&nbsp;listopada''.
+<p>
+Czasem<b> </b>półpauzy<b> </b>używa<b> </b>się<b> </b>też<b> </b>w&nbsp;roli<b> </b>myślnika.
+Myślniki<b> </b>muszą<b> </b>być<b> </b>jednolite<b> </b>w&nbsp;całym<b> </b>tekście.
+Na<b> </b>ogół<b> </b>stosowanie<b> </b>jednego<b> </b>lub<b> </b>drugiego<b> </b>rodzaju<b> </b>wymaga
+uzgodnienia<b> </b>z&nbsp;redakcją<b> </b>zlecającą<b> </b>skład.
+
+
+<h4>4.2.4.4.<b> </b>Minus</h4>
+
+Minus<b> </b>jest<b> </b>znakiem<b> </b>o&nbsp;podobnym<b> </b>kształcie<b> </b>do<b> </b>poprzednio<b> </b>wymienionych.
+Stosuje<b> </b>się<b> </b>go<b> </b>w&nbsp;formułach<b> </b>matematycznych.
+Nawet<b> </b>takie<b> </b>proste<b> </b>zdanie<b> </b>jak:<b> </b>,,Na<b> </b>dworze<b> </b>jest<b> </b>dziś<b> </b>-5<b> </b>stopni.''
+zawiera<b> </b>formułę<b> </b>matematyczną.
+<p>
+Formuły<b> </b>matematyczne,<b> </b>to<b> </b>bardzo<b> </b>duży<b> </b>i&nbsp;istotny<b> </b>fragment<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X-a
+i&nbsp;nie<b> </b>sposób<b> </b>tu<b> </b>omówić<b> </b>go<b> </b>szerzej.<b> </b>Możemy<b> </b>jednak<b> </b>nauczyć<b> </b>się
+zapisywać<b> </b>taką<b> </b>prościutką<b> </b>formułkę,<b> </b>jak<b> </b>,,--5''.
+Otóż<b> </b>jeśli<b> </b>w&nbsp;tekście<b> </b>wejściowym<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X-a<b> </b>umieścimy
+kolejno<b> </b>znaki<b> </b>,,<tt>-</tt>''<b> </b>i&nbsp;,,<tt>5</tt>''
+otoczone<b> </b>symbolami<b> </b>dolara,<b> </b>czyli<b> </b>napiszemy:<b> </b><tt>$-5$</tt>,
+to<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X<b> </b>potraktuje<b> </b>to<b> </b>jako<b> </b>formułę<b> </b>matematyczną
+i&nbsp;użyta<b> </b>przezeń<b> </b>w&nbsp;składzie<b> </b>kreska<b> </b>pozioma<b> </b>będzie<b> </b>minusem.<b> </b>Gdybyśmy<b> </b>nie
+użyli<b> </b>znaków<b> </b>dolara,<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X<b> </b>złożyłby<b> </b>łącznik,<b> </b>co<b> </b>byłoby<b> </b>zupełnie
+nieodpowiednie;<b> </b>porównajmy<b> </b>niepoprawne:<b> </b>,,-$5$''<b> </b>i&nbsp;poprawne:<b> </b>,,$-5$''.
+<p>
+<!--%Sposób<b> </b>pisania<b> </b>w<b> </b>systemie<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X<b> </b>formuł<b> </b>matematycznych<b> </b>opisany<b> </b>jest
+%w<b> </b>odpowiednim<b> </b>rozdziale<b> </b>w<b> </b>dalszej<b> </b>części<b> </b>niniejszej<b> </b>pracy.-->
+
+
+<h3>4.3.<b> </b>Znaki<b> </b>specjalne</h3>
+
+Niektóre<b> </b>znaki<b> </b>w<b> </b>systemie<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X<b> </b>mają<b> </b>specjalne<b> </b>znaczenie.
+Oznacza<b> </b>to,<b> </b>że<b> </b>system<b> </b>po<b> </b>napotkaniu<b> </b>takiego<b> </b>znaku
+w<b> </b>tekście<b> </b>przeznaczonym<b> </b>do<b> </b>składania<b> </b>wykonuje<b> </b>inne<b> </b>czynności
+niż<b> </b>po<b> </b>prostu<b> </b>umieszczenie<b> </b>takiego<b> </b>znaku<b> </b>na<b> </b>stronie.
+<p>
+Na<b> </b>przykład<b> </b>przygotowany<b> </b>pod<b> </b>edytorem<b> </b>tekst,<b> </b>zawierający<b> </b>jedynie
+litery<b> </b>i<b> </b>znaki<b> </b>przestankowe:
+
+<tt>To<b> </b>nie<b> </b>takie<b> </b>trudne,<b> </b>jak<b> </b>się<b> </b>wydaje...</tt>
+<p>
+zostanie<b> </b>złożony<b> </b>--<b> </b>zgodnie<b> </b>z<b> </b>oczekiwaniem<b> </b>--<b> </b>jako:
+<p>
+To<b> </b>nie<b> </b>takie<b> </b>trudne,<b> </b>jak<b> </b>się<b> </b>wydaje...
+<p>
+Jednak,<b> </b>jeśli<b> </b>w<b> </b>takim<b> </b>tekście<b> </b>pojawiłyby<b> </b>się<b> </b>znaki,<b> </b>które<b> </b>T<sub><font size=3>E</font></sub>X<b> </b>traktuje
+w<b> </b>sposób<b> </b>szczególny,<b> </b>to<b> </b>zareagowałby<b> </b>na<b> </b>nie<b> </b>zupełnie<b> </b>inaczej.
+Nie<b> </b>będziemy<b> </b>tu<b> </b>opisywać<b> </b>co<b> </b>by<b> </b>się<b> </b>stało.<b> </b>Zapamiętajmy<b> </b>jednak,<b> </b>że
+jeśli<b> </b>chcemy<b> </b>uzyskać<b> </b>jeden<b> </b>z<b> </b>czterech<b> </b>następujących<b> </b>znaków:
+
+<pre>
+&amp;<b> </b>$<b> </b>%<b> </b>#
+</pre>
+
+to<b> </b>musimy<b> </b>wpisać<b> </b>to<b> </b>do<b> </b>pliku<b> </b>wejściowego,<b> </b>jako:
+<p>
+<tt>\&amp;<b> </b>\$<b> </b>\%<b> </b>\#</tt>
+<p>
+A<b> </b>zatem<b> </b>każdy<b> </b>z<b> </b>tych<b> </b>specjalnych<b> </b>znaków<b> </b>należy<b> </b>poprzedzić
+,,w-tył-ciachem'',<b> </b>czyli<b> </b>,,<tt>\</tt>''.
+
+
+<h3>4.4.<b> </b>Niełamliwe<b> </b>odstępy</h3>
+
+Polskie<b> </b>zasady<b> </b>typograficzne<b> </b>nie<b> </b>pozwalają<b> </b>łamać<b> </b>akapitu<b> </b>na<b> </b>linijki
+w&nbsp;taki<b> </b>sposób,<b> </b>żeby<b> </b>na<b> </b>końcu<b> </b>linijki<b> </b>pojawił<b> </b>się<b> </b>jednoliterowy
+spójnik.<b> </b>Np.&nbsp;w&nbsp;zdaniu<b> </b>,,Janek<b> </b>urodził<b> </b>się<b> </b>w&nbsp;Płocku''<b> </b>nieładnie
+by<b> </b>było,<b> </b>gdyby<b> </b>na<b> </b>koncu<b> </b>linijki<b> </b>pojawiło<b> </b>się<b> </b>słowo
+,,w'',&nbsp;a&nbsp;dopiero<b> </b>na<b> </b>początku<b> </b>następnej<b> </b>słowo<b> </b>,,Płocku''.<b> </b>Te<b> </b>słowa<b> </b>są
+silnie<b> </b>ze<b> </b>sobą<b> </b>związane.
+<p>
+Takie<b> </b>odstępy,<b> </b>na<b> </b>których<b> </b>nie<b> </b>wolno<b> </b>systemowi<b> </b>złamać<b> </b>wiersza,
+zazanacza<b> </b>się<b> </b>w&nbsp;przepisywanym<b> </b>tekście<b> </b>w&nbsp;specjalny<b> </b>sposób,
+pisząc<b> </b>znak<b> </b>,,tylda''<b> </b><tt>~</tt><b> </b>zamiast<b> </b>odstępu.
+Wymienione<b> </b>wcześniej<b> </b>zdanie<b> </b>należy<b> </b>zatem<b> </b>przepisać<b> </b>jako:
+,,<tt>Janek<b> </b>urodził<b> </b>się<b> </b>w~Płocku</tt>''.
+<p>
+Jest<b> </b>wiele<b> </b>takich<b> </b>przypadków,<b> </b>kiedy<b> </b>związek<b> </b>fragmentów<b> </b>zdania
+jest<b> </b>tak<b> </b>silny,<b> </b>że<b> </b>nie<b> </b>należy<b> </b>wewnątrz<b> </b>takiego<b> </b>fragmentu
+łamać<b> </b>na<b> </b>linie.<b> </b>Nie<b> </b>zawsze<b> </b>reguła<b> </b>jest<b> </b>tak<b> </b>prosta,<b> </b>jak<b> </b>to
+napisano<b> </b>powyżej.<b> </b>Przyjrzyjmy<b> </b>się<b> </b>kilku<b> </b>przykładom
+poprawnie<b> </b>zaznaczonych<b> </b>fragmentów.
+
+<pre>
+godz.~17.00
+od~15 do~40~osób
+na str.~2 napisano
+ul.~Świerkowa
+tel.~25--04--71
+rozdział~2
+2~rozdziały
+p.~Jan Nowak
+I~część IX~Symfonii
+</pre>
+
+W&nbsp;większości<b> </b>przypadków
+odpowiednie<b> </b>zaznaczenie<b> </b>wymaga<b> </b>pewnej<b> </b>wprawy<b> </b>i&nbsp;doświadczenia.
+
+
+</body>
+</html>