1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
|
%% Staszek Wawrykiewicz (StaW@gust.org.pl), January 2003. Public domain.
%% Web2c7.4x (teTeX, fpTeX, TeX Live) and MiKTeX 2.x revision
MeX and pdfMeX
Dokumentacja po polsku i po angielsku (ni¿ej).
The documentation in Polish and in English (below).
------------------------------------------------------------------------
POLSKI (iso8859-2):
------------------------------------------------------------------------
MeX jest adaptacj± formatu Plain TeX do sk³adu w jêzyku polskim
z uwzglêdnieniem polskich zwyczajów drukarskich.
Autorzy: Bogus³aw Jackowski i Marek Ryæko.
Dokumentacja poni¿sza omawia pokrótce tworzenie formatu mex.fmt (lub
pdfmex.fmt, dla programu pdfTeX -- wersji TeX-a tworz±cej od razu pliki PDF)
i jego u¿ycie w instalacji zgodnej z Web2c (dystrybucje teTeX, fpTeX, TeX
Live) a tak¿e MiKTeX. Szczegó³owe informacje nt. pakietu MeX zawarto w pliku
mexinfo.pol.
W dystrybucji do³±czono ponadto prosty plik przyk³adowy
doc/polish/mex/tstmex.tex, s³u¿±cy do przetestowania poprawnego dzia³ania
formatu MeX. Pocz±tkuj±cym u¿ytkownikom zaleca siê zapoznanie z zawarto¶ci±
tego pliku. Plik ten dostêpny jest tak¿e na serwerze GUST.
------------------------------------------------------------------------
I. Przygotowanie formatu MeX/pdfMeX (polskiej implementacji formatu Plain)
Format w systemie TeX to wstêpnie prekompilowany (aby przyspieszyæ jego
analizê przez program tex/pdftex) zestaw makrodefinicji oraz regu³
przenoszenia wyrazów dla wybranego zestawu jêzyków. Plik formatu z regu³y
posiada rozszerzenie .fmt.
Przygotowanie formatu MeX (lub pdfMeX dla programu pdfTeX, tworz±cego pliki
PDF) polega w skrócie na uruchomieniu:
tex --ini mex.ini
(dla pdfTeX: pdftex --ini pdfmex.ini). Podczas przetwarzania wczytywane s±
pliki makr formatu MeX, a tak¿e plain.tex oraz wzorce przenoszenia wyrazów
dla jêzyka polskiego i angloamerykañskiego.
Poniewa¿ wygenerowany plik powinien znale¼æ siê w odpowiednim miejscu
struktury katalogów, a tak¿e powinien zostaæ ,,zarejestrowany''
w instalacji, wspó³czesne dystrybucje u³atwiaj± proces generowania.
* W dystrybucjach opartych na Web2c (fpTeX, teTeX, TeX Live) formaty
generowane s± przy pomocy programu fmtutil (fmtutil --help wy¶wietla
dostêpne opcje) za¶ deklaracje formatów znajduj± siê w pliku
texmf/web2c/fmtutil.cnf (gdy posiadamy drzewo katalogów zawieraj±ce
lokalne pliki konfiguracyjne instalacji systemu TeX, program fmtutil
korzysta z lokalnej kopii fmtutil.cnf; dok³adne po³o¿enie pliku
wy¶wietli uruchomienie polecenia: kpsewhich fmtutil.cnf).
W systemach Unix/Linux ca³y proces generowania formatu dostêpny jest
z menu Formats programu texconfig, które pozwala modyfikowaæ plik
fmtutil.cnf, co polega na usuniêciu znaku # przed deklacj± wybranego
formatu b±d¼ zablokowaniu takim znakiem formatów niepo¿±danych.
Po zapisaniu zmian w pliku i zakoñczeniu edycji, format zostanie
automatycznie wygenerowany.
W systemach Windows nale¿y samodzielnie zmodyfikowaæ plik fmtutil.cnf,
po czym uruchomiæ polecenie fmtutil --byfmt=mex
(lub fmtutil --byfmt=pdfmex).
* W MiKTeX (od wersji 2.0) nale¿y uruchomiæ w menu MiKTeX Options podmenu
TeX Formats, zaznaczyæ format MeX (pdfMeX) i utworzyæ (przyciskiem
Build) potrzebny plik formatu.
W obu omawianych przypadkach tworzony jest plik formatu mex.fmt (lub
pdfmex.fmt), który jest umieszczany w katalogu w³a¶ciwym dla tego rodzaju
plików, oraz tworzony jest program mex lub pdfmex (uruchamia on
program tex z formatem mex b±d¼ program pdftex z formatem pdfmex).
------------------------------------------------------------------------
II. U¿ycie
Aktualne implementacje, oparte na Web2c, a tak¿e MiKTeX pozwalaj±
na prawid³owe przekodowanie znaków diakrytycznych w pliku TeX-owym
na wewnêtrzn± reprezentacjê, stosowan± przez programy. W Polsce, niestety,
stosowane s± ró¿ne ,,standardy'' kodowania diakrytyków w tworzonych przez
u¿ytkownika plikach, zale¿nie od systemu operacyjnego. Dla potrzeb systemu
TeX u¿ywamy zewnêtrznych, tekstowych plików TCX, pozwalaj±cych ,,obs³u¿yæ''
ró¿ne spotykane ,,standardy''. Dziêki temu przekodowanie dzia³a te¿ w drug±
stronê, kiedy TeX wy¶wietla komunikaty i zapisuje pliki .log, a tak¿e
pliki ze spisem tre¶ci, skorowidzem itp.
Uruchomienie polecenia:
mex --translate-file=TCXFILE plik.tex
oznacza uruchomienia TeX-a z formatem mex.fmt i z odpowiedni± tablic±
przekodowañ (ich lista znajduje siê poni¿ej). Polecenie `mex' tworzone
jest zwykle jako dowi±zanie do programu tex w katalogu zawieraj±cym binaria.
Przekodowanie (plik TCX) mo¿e byæ tak¿e deklarowane bezpo¶rednio
w pliku TeX-owym. Pocz±wszy od wersji Web2c 7.4, wymaga to podania w wierszu
poleceñ opcji `--parse' lub w³±czenia jej na sta³e, co wymaga zmiany
w g³ównym pliku konfiguracyjnym texmf.cnf:
parse_first_line = t
(t -- od `true', zamiast domy¶lnego przypisania f -- od `false').
Przyk³adowo, je¶li _pierwszy_ wiersz pliku zawiera komentarz strukturalny
%&mex --translate-file=il2-pl
to plik mo¿e byæ przetworzony za pomoc± polecenia tex plik.tex; zostanie
wtedy wczytany format mex.fmt oraz tablica il2-pl.tcx przekodowania z uk³adu
iso8859-2 do uk³adu fontów PL (wewnêtrznego dla programu TeX).
W dystrybucjach dostarczono szereg plikow TCX. Mo¿na je znale¼æ w katalogu
texmf/web2c/:
amiga-pl.tcx AmigaPL <--> PL
il2-pl.tcx iso8859-2 (latin2) <--> PL
cp1250pl.tcx Windows cp1250 <--> PL
cp852-pl.tcx IBM cp852 <--> PL
macce-pl.tcx Apple MacCE <--> PL
maz-pl.tcx Mazovia <--> PL
------------------------------------------------------------------------
III. Polskie fonty PostScriptowe
Aktualne dystrybucje zawieraj± fonty serii PL (spolonizowane standardowe
dla TeX-a fonty CM) w wersji Type 1 (postscriptowe). Mo¿na je tak¿e
znale¼æ w najbli¿szym wê¼le CTAN lub jego kopii, np.:
ftp://sunsite.icm.edu.pl/CTAN/fonts/psfonts/polish/plpsfont/.
Pliki .pfb powinny znale¼æ siê w podkatalogu texmf/fonts/type1/public/pl/
naszej instalacji, za¶ pliki map fontowych (.map) oraz wektory kodowañ
(.enc) -- w katalogu texmf/dvips/pl/
W dystrybucjach opartych na Web2c zautomatyzowano, poprzez u¿ycie programu
updmap, proces tworzenia map fontowych dla programów dvips, pdftex
i dvipdfm. Poni¿ej omówiono wiêc jedynie czego ten proces dotyczy.
Sterownik dvips (zamieniaj±cy wynik pracy TeX-a, plik DVI, do formatu
PostScript) wymaga aby deklaracje map fontowych (dla fontów PL konkretnie
zawarto¶æ texmf/dvips/pl/pl.map) by³y do³±czone do pliku
texmf/dvips/config/psfonts.map.
Mapy fontowe mo¿na alternatywnie do³±czyæ w pliku
texmf/dvips/config/config.ps (lub jego lokalnej kopii), dopisuj±c wiersz:
p +pl.map
po deklaracji g³ównej mapy fontowej: p psfonts.map.
Aby fonty Type 1 by³y u¿yte przez program pdfTeX, nale¿y sprawdziæ jakie
mapy fontowe s± deklarowane w pliku texmf/dvips/config/pdftex.map --
powinien on tak¿e zawieraæ deklaracje map fontowych dla fontów PL.
W dystrybucjach wszystkie aktualnie dostêpne polskie fonty
Type1 s± gotowe do u¿ycia zarówno przez program dvips,
jak i pdftex.
Bardziej szczegó³owe omówienie instalacji fontów Type1 zawarte jest
w artykule http://www.gust.org.pl/fonty/fonthint.html.
-----------------------------------------------------------------------
ENGLISH:
------------------------------------------------------------------------
MeX is an adaptation of PLAIN TeX format to the Polish language and to the
Polish printing customs.
Authors: Bogus\l{}aw Jackowski & Marek Ry\'cko.
This document describes shortly creation of mex.fmt and usage in MiKTeX
environment. See mexinfo.eng for detailed informations about MeX.
I. Preparing MeX/pdfMeX (Polish Plain format)
* Web2c based distributions (teTeX, fpTeX, TeX Live). Invoke texconfig
and menu Formats, which edits fmtutil.cnf; uncomment mex (or pdfmex)
format; after saving the file, the desired format will be generated.
* MiKTeX (from ver. 2.0). Invoke `MiKTeX Options' menu and the submenu
`TeX Formats'. Select MeX (or pdfMeX). After pressing `Build' button
the format will be generated.
II. Usage: the current implementations based on web2c 7.x, and MiKTeX
allow (hopefully) proper reencoding of input national characters
into internal TeX's, and back again, for all messages, .log, .toc,
.idx files written by TeX, etc. External readable TCX translation
files are used and they can be specified explicitly in the TeX file
or in the command line.
If the _first_ line of TeX's file contains a structured comment
of the form
%&mex --translate-file=cp1250pl
it suffices to run `tex --parse file.tex' with mex.fmt and cp1250pl.tcx
translation table (Windows cp1250 to internal PL reencoding).
Permanent parsing of the first line needs the following modification
in texmf.cnf:
parse_first_line = t
(instead of default = f)
You can also use the command
`tex &mex -translate-file=TCXFILE myfile.tex'
or just `mex -translate-file=TCXFILE myfile.tex' when you have linked
tex[.exe] into mex[.exe] in the directory containing binaries.
Several TCX files are provided; they can be found in the texmf/web2c/
directory:
amiga-pl.tcx AmigaPL <--> PL encoding
il2-pl.tcx iso8859-2 (latin2) <--> PL encoding
cp1250pl.tcx Windows cp1250 <--> PL encoding
cp852-pl.tcx IBM cp852 <--> PL encoding
macce-pl.tcx Apple MacCE <--> PL enconding
maz-pl.tcx Mazovia <--> PL encoding
III. Polish PostScript fonts in Type 1 format
The installation can already contain Type 1 PL fonts;
they can be also downloaded from the nearest CTAN node or its mirror:
CTAN//fonts/psfonts/polish/plpsfont/
or copied from the CD TeX Live.
.pfb files should reside in the directory: .../fonts/type1/public/pl/ ;
font map and encoding files should go to .../dvips/pl/ directory.
The preparation of map files are now automatized by running updmap
program.
Dvips can be prepared for using PL fonts in Type 1 format in two ways:
* the contents of texmf/dvips/pl/pl.map should be included
into the standard texmf/dvips/config/psfonts.map.
* in texmf/dvips/config/config.ps the additional map file can be
declared after standard `p psfonts.map' line:
p +pl.map
In order to use Type 1 fonts with pdfTeX, the contents of
texmf/dvips/config/pdftex.map file can be updated with
the contents of pl.map, or the line
map +pl.map
can be added to the file texmf/pdftex/config/pdftex.cfg.
------------------------------------------------------------------------
|
