diff options
Diffstat (limited to 'Master/texmf-doc/doc/polish/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1coto.html')
-rw-r--r-- | Master/texmf-doc/doc/polish/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1coto.html | 414 |
1 files changed, 0 insertions, 414 deletions
diff --git a/Master/texmf-doc/doc/polish/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1coto.html b/Master/texmf-doc/doc/polish/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1coto.html deleted file mode 100644 index 8a51b5c06b5..00000000000 --- a/Master/texmf-doc/doc/polish/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1coto.html +++ /dev/null @@ -1,414 +0,0 @@ -<html> -<head> -<meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=iso-8859-2"> -<meta http-equiv="Content-language" content="pl"> -<meta name="Author" content="Włodzimierz Macewicz"> -<meta name="Keywords" content="tex, Wirtualna Akademia"> -</head> -<body> - -<a name="coto"> -<h2>2. Co<b> </b>to jest T<sub><font size=5>E</font></sub>X -- informacje ogólne</h2> - -T<sub><font size=4>E</font></sub>X, to taki mało znany system, używany przez około milion -osób<b> </b>na całym<b> </b>świecie. Służy -- mówiąc bardzo skrótowo -- -do<b> </b>wykonywania profesjonalnego składu drukarskiego. -<p> -Autorem<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a jest jeden z najwybitniejszych matematyków i -informatyków<b> </b>na <b> </b>świecie -- profesor Donald Knuth z Uniwersytetu -Stanforda<b> </b>w Stanach Zjednoczonych. -<p> -Nazwę<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X wymawia się <i> tech</i>, ponieważ są to trzy -duże<b> </b>greckie litery Tau, Epsilon, Chi. Polska wersja T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a -nazywa<b> </b>się M<sub><font size=4>E</font></sub>X (wym. <i> mech</i>). Litera E jest -opuszczona<b> </b>w dół i dosunięta do pozostałych, żeby zademonstrować -możliwości<b> </b>sytemu. - - -<h3>2.1. Cechy<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a</h3> - -Jest<b> </b>to system w znacznym stopniu godny zaufania, co najmniej ze -względu<b> </b>na opisane poniżej jego cechy. - -<h4>2.1.1. Stabilność</h4> - -Jest<b> </b>to system stosunkowo ,,stary''. Prace nad nim zostały rozpoczęte -w roku<b> </b>1977, a więc jeszcze przed rozpoczęciem ery komputerów osobistych, -a ukończone<b> </b>w 1982 roku. W (prawie) niezmienionej postaci używany jest od -kilkunastu -lat. -<p> -Oznacza<b> </b>to bardzo dużą stabilność tego programu. -Jest<b> </b>to bardzo ważna cecha, gdyż jest to program trudny do opanowania. -Jego<b> </b>stabilność wpływa na bezpieczeństwo użytkownika. Po dość długim -czasie<b> </b>inwestowania w swoją umiejętność obsługi T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a, -użytkownik<b> </b>ma gwarancję, że to, -czego<b> </b>się nauczył pozostanie aktualne nawet po wielu latach. Można zatem -z dużą<b> </b>ufnością uczyć się go. Ponadto wszelkie dokumenty (teksty) złożone -za<b> </b>jego pomocą będą mogły być przetwarzane i poprawiane tym samym -systemem<b> </b>mimo upływu czasu. Nie ma obawy co do zmiany ,,sposobu kodowania'' -dokumentów,<b> </b>która uniemożliwiałaby dalszą obróbkę ,,starych'' tekstów. -<p> -Dobrze<b> </b>jest -- wybierając program tak skomplikowany, jak system -składu<b> </b>-- zwracać uwagę na to, czy zdołamy nauczyć się wszystkich -jego<b> </b>możliwości, zanim -- w kolejnej wersji -- ulegną one zmianie. - -<h4>2.1.2. Poprawność<b> </b>(bezbłędność)</h4> - -T<sub><font size=4>E</font></sub>X jest programem w bardzo znacznym stopniu bezbłędnym. -Oznacza<b> </b>to, że działa całkowicie zgodnie z dokumentacją. -Autor<b> </b>systemu T<sub><font size=4>E</font></sub>X wyznaczył nawet nagrodę pieniężną dla każdego, -kto<b> </b>wykryje jakikolwiek błąd w działaniu programu. Wartość tej -nagrody<b> </b>wynosi obecnie ponad 300$. Można mieć pewność, że -po<b> </b>kilkunastu latach stosowania programu przez liczne grono użytkowników, -znalezienie<b> </b>jakichkolwiek błędów jest bardzo mało prawdopodobne. -<p> -Jakże<b> </b>często zdarza się użytkownikom komputerów, że program -wysyła<b> </b>im niezrozumiałe komunikaty (np. sygnały błędów), zalecając -np. zgłoszenie<b> </b>się do wytwórcy z prośbą o wyjaśnienie. Niewielka -to<b> </b>pociecha, jeśli wytwórca jest za oceanem. - -<h4>2.1.3. Dokumentacja</h4> - -Autor<b> </b>napisał na temat T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a i systemów pokrewnych serię pięciu -książek<b> </b>[1--5], stanowiących kompletną dokumentację tych systemów. -Wszystkie<b> </b>funkcje tych systemów zostały tam szczegółowo opisane. -Dokumentacja<b> </b>nie ma żadnych luk. - -<h4>2.1.4. Złożoność</h4> - -T<sub><font size=4>E</font></sub>X jest systemem skomplikowanym. Powoduje to, że jest -- -przynajmniej<b> </b>początkowo -- trudny w obsłudze. Często -uważane<b> </b>jest to za jego wadę. Jest to jednak absolutnie -niezbędna<b> </b>cena jaką trzeba zapłacić za możliwości, które -oferuje.<b> </b>W istocie to nie T<sub><font size=4>E</font></sub>X jest skomplikowany, lecz -zadanie,<b> </b>które on realizuje jest takie. Jeśli chcemy -całkowicie<b> </b>panować nad wynikami uzyskiwanymi za jego -pomocą,<b> </b>i osiągać efekty profesjonalne i precyzyjne, musimy -nauczyć<b> </b>się obsługi rozmaitych ,,regulatorów'' i ,,pokręteł'' -zawartych<b> </b>w T<sub><font size=4>E</font></sub>X-u, aby móc przekazać mu nasze -intencje. -<p> -Oczywiście,<b> </b>jeśli nie zależy nam na bardzo eleganckich, profesjonalnych -wynikach,<b> </b>to nie musimy używać tak skomplikowanego programu jak T<sub><font size=4>E</font></sub>X. -Jest<b> </b>wiele prostszych programów, służących do podobnych celów. -Należy<b> </b>jednak zdawać sobie sprawę, że używając prostszego programu -prędzej<b> </b>czy później natkniemy się na zadanie, któremu ten program -nie<b> </b>będzie mógł sprostać. W przypadku stosowania T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a takie niebezpieczeństwo -nam<b> </b>nie grozi (patrz też <a href="#rozsz"> -- Rozszerzalność</a>). -<p> -Różnice<b> </b>pomiędzy T<sub><font size=4>E</font></sub>X-em, a innymi systemami w zakresie złożoności -i zarazem<b> </b>w zakresie szybkości uczenia się i szybkości osiągania -efektów<b> </b>można przedstawić stosując następujące porównanie. -<p> -Czym<b> </b>się różni rower od samolotu? Obsługi tego pierwszego można się nauczyć -bardzo<b> </b>szybko: kierownica do kierowania, pedały do przyspieszania -i hamulce<b> </b>do hamowania. Prawie nic więcej. W samolocie są tysiące urządzeń, -których<b> </b>obsługi trzeba się nauczyć. Nie oznacza to jednak, że samolot -jest<b> </b>gorszy, albo że ma przestarzały ,,interfejs''. Po prostu latanie -z dużą<b> </b>szybkością i na duże odległości wymaga bardziej skomplikowanej obsługi. -<p> -Co<b> </b>więcej -- pewne proste zadania, które leżą w zasięgu możliwości -obu<b> </b>tych urządzeń, mogą być wykonane szybciej i sprawniej rowerem. -Jeśli<b> </b>trzeba przejechać kilkaset metrów, to rowerzysta pokona -ten<b> </b>dystans jeszcze zanim pilot samolotu zdąży uruchomić silniki. -Jednak<b> </b>już pokonanie odległości kilkuset kilometrów zajmie rowerzyście -znacznie<b> </b>więcej czasu, niż pilotowi samolotu, nie mówiąc już o wysiłku. -Przebycie<b> </b>oceanu rowerem jest raczej niemożliwe. -Te<b> </b>porównania nie oznaczają oczywiście, że rower jest lepszy, -albo<b> </b>że samolot jest lepszy. Jest jednak jasne, że ktoś, kto jest -pewny,<b> </b>że nigdy nie będzie jeździł na większe odległości nie powinien -wybierać<b> </b>samolotu. -<p> -Oczywiste<b> </b>jest ponadto, że na<b> </b>świecie jest znacznie więcej rowerzystów, -niż<b> </b>pilotów samolotów. To znowu nie oznacza, że rower jest lepszy od samolotu, -ani<b> </b>nie oznacza, że takie pojazdy jak samoloty są w zaniku i wkrótce -przestaną<b> </b>istnieć. - - -<a name=rozsz> -<h4>2.1.5. Rozszerzalność</h4> - -T<sub><font size=4>E</font></sub>X ma wbudowany język programowania (inaczej mówiąc <i> jest</i> językiem -programowania).<b> </b>Za pomocą tego języka można definiować rozszerzenia -tego<b> </b>systemu, tworząc specjalizowane systemy składu. - - -<h4>2.1.6. Cena</h4> - -T<sub><font size=4>E</font></sub>X nic nie kosztuje. Ściślej mówiąc jest to program typu <i> public -domain</i><b> </b>(dobro wspólne). Autor T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a wyraził zgodę na bezpłatne -rozpowszechnianie<b> </b>i używanie tego programu. -<p> -Nie<b> </b>wszystkie programy <i> public domain</i> na<b> </b>świecie mają jednak -taki<b> </b>sam status. Na ogół ich autorzy decydują o tym, co w ich przypadku -oznacza<b> </b>określenie <i> public domain</i>. -<p> -W przypadku<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a, w ramach szerokiej zgody autora na -używanie<b> </b>jego dzieła, możliwe jest nawet utworzenie -własnej<b> </b>implementacji z powszechnie dostępnej<b> </b>źródłowej -wersji<b> </b>programu i sprzedawanie jej już jako programu -komercyjnego<b> </b>-- odpłatnego. Przykładem takiej implementacji -jest<b> </b>wspaniale opracowany program ,,Textures'' firmy Blue -Sky<b> </b>Research, który jest implementacją T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a na komputery -Macintosh.<b> </b>Jest to produkt komercyjny, którego używanie -wymaga<b> </b>licencji. Użytkownicy Macintosha mogą też wybrać -- -jeśli<b> </b>wolą -- bezpłatną implementację T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a, program -OzT<sub><font size=4>E</font></sub>X. -<p> -Polska<b> </b>wersja systemu T<sub><font size=4>E</font></sub>X, zawierająca standardowy zestaw fontów -z polskimi<b> </b>znakami diakrytycznymi, polskie reguły przenoszenia -(dzielenia)<b> </b>wyrazów oraz komplet makr (makrodefinicji) napisanych -w języku<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X nazywa się M<sub><font size=4>E</font></sub>X i ma również status <i> public -domain</i>.<b> </b>Jest ona dostępna -- podobnie jak T<sub><font size=4>E</font></sub>X -- w wersji<b> </b>źródłowej. -<p> -<!--%<b> </b>Programiści mogą też dowolne fragmenty T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a wbudowywać do swoich progamów.--> - -Coś<b> </b>jednak zawsze kosztuje. Najwięcej chyba (czasu albo pieniędzy) -kosztuje<b> </b>nauczenie się obsługi T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a. Z pewnością można -uczyć<b> </b>się go latami i jeszcze być daleko od stwierdzenia -,,wiem<b> </b>wszystko''. Kosztują też pewne programy związane z -T<sub><font size=4>E</font></sub>X-em, np. niektóre sterowniki urządzeń zewnętrznych. -Również<b> </b>większość fontów, nie należących do podstawowego -kompletu<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a można nabyć jedynie odpłatnie. - - -<h4>2.1.7. Przenośność</h4> - -Kod<b> </b>źródłowy programu T<sub><font size=4>E</font></sub>X jest powszechnie dostępny i zawiera -dobrze<b> </b>opracowaną dokumentację wewnętrzną. Został on napisany -w specjalnie<b> </b>opracowanej wersji języka Pascal, w tzw. języku WEB. -Autor<b> </b>systemu zadbał bardzo starannie o to, żeby cechy programu -związane<b> </b>ściśle z określonym typem komputera lub systemem operacyjnym, -m. in.<b> </b>takie jak sposoby zapisywania i czytania plików, -były<b> </b>starannie wydzielone w tekście programu i łatwe do wymiany. -Z dużą<b> </b>pieczołowitością opracował też rozmaite działania wewnętrzne -programu,<b> </b>tak żeby dla tych samych danych program dawał dokładnie -takie<b> </b>same wyniki, niezależnie od typu komputera, rodzaju procesora użytego -do<b> </b>obliczeń itp. -<p> -Dzięki<b> </b>tym cechom powstały implementacje T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a na dziesiątki różnych -typów<b> </b>komputerów, pod różnymi systemami operacyjnymi. Praktycznie każdy -typ<b> </b>komputera, poczynając od 16-bitowych ma swoją wersję systemu T<sub><font size=4>E</font></sub>X. - -<!--%<b> </b>jakie komputery?--> - - -<h4>2.1.8. Logiczność<b> </b>w przeciwieństwie do graficzności</h4> - -,,Logiczność'',<b> </b>to możliwość opisywania w T<sub><font size=4>E</font></sub>X-u -logicznej<b> </b>struktury składanego tekstu, co bardzo ułatwia -dokonywanie<b> </b>wszelkich zmian w tekście, już po jego złożeniu. -<p> -Jest<b> </b>to prawdopodobnie jedna z najważniejszych cech T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a, -stanowiących<b> </b>o jego sile i możliwościach - - -<h3>2.2. Kim<b> </b>są użytkownicy T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a?</h3> - -Użytkownicy<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a, to w znacznej części pracownicy naukowi i studenci -wyższych<b> </b>uczelni i innych instytucji naukowych, choć nie brakuje też -wydawców,<b> </b>a także np. wytwórców pieczątek czy wizytówek, agencji -reklamowych<b> </b>itp. - - -<h3>2.3. T<sub><font size=4>E</font></sub>X-owcy,<b> </b>łączcie się</h3> - -Ze<b> </b>względu na to, że T<sub><font size=4>E</font></sub>X ma stosunkowo niewielu użytkowników, -<!--%i nie<b> </b>zawsze jest łatwo znaleźć w okolicy innego użytkownika,--> -T<sub><font size=4>E</font></sub>X-owcy zawiązują stowarzyszenia, zwane grupami, w celu łatwiejszej -wymiany<b> </b>informacji, współpracy, łatwiejszego rozpowszechniania -oprogramowania itp. -<p> -Istnieje<b> </b>międzynarodowe stowarzyszenie użytkowników T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a: -T<sub><font size=4>E</font></sub>X Users Group z siedzibą w Stanach Zjednoczonych. W Europie prawie w -każdym<b> </b>kraju zawiązały się narodowe grupy użytkowników. -<p> -W Polsce<b> </b>w 1992 r. powstała Polska Grupa Użytkowników Sytemu T<sub><font size=4>E</font></sub>X, -w skrócie<b> </b>GUST. Grupa wydaje własny biuletyn informacyjny, organizuje -doroczne<b> </b>konferencje użytkowników oraz współorganizuje szkolenia -obsługi<b> </b>systemu. Dzięki Grupie istnieje też dostępna elektronicznie -(dla<b> </b>użytkowników sieci komputerowych) lista dyskusyjna oraz archiwum -oprogramowania<b> </b>związanego z T<sub><font size=4>E</font></sub>X-em. - - -<h3>2.4. Do<b> </b>czego służy T<sub><font size=4>E</font></sub>X?</h3> - -T<sub><font size=4>E</font></sub>X pozwala komputerowo robić to, co dawniej robili zecerzy. -<p> -Praca<b> </b>zecera w drukarni polegała na tym, że z gotowych -czcionek,<b> </b>zawierających poszczególne znaki, odlewanych z -ołowiu<b> </b>lub innego metalu, układał on kolejne linijki -tekstu,<b> </b>a następnie -- układając takie linijki jedna nad -drugą<b> </b>-- montował z nich kolumny tekstu, które następnie, -spięte<b> </b>odpowiednią ramą, były umieszczane w maszynie -drukarskiej<b> </b>i służyły do drukowania stron. -<p> -Obecnie<b> </b>takie prace wykonuje się komputerowo. Końcowy efekt -pracy<b> </b>komputera w tym zakresie zależy od oczekiwanego -stopnia<b> </b>profesjonalizmu lub jakości. W prostszym przypadku -wynikiem<b> </b>mogą być strony tekstu wydrukowane bezpośrednio na -papierze<b> </b>za pomocą podłączonej do komputera drukarki -(laserowej,<b> </b>mozaikowej lub atramentowej). W zastosowaniach -profesjonalnych,<b> </b>kiedy wynik składu ma być zastosowany w -druku,<b> </b>tworzy się przezroczystą folię z nieprzezroczystym -tekstem,<b> </b>naświetloną w urządzeniu zwanym fotonaświetlarką. -Promień<b> </b>lasera naświetla na błonie fotograficznej małe -punkciki<b> </b>w miejscach, które mają być nieprzezroczyste. -Następnie<b> </b>taka błona po wywołaniu służy do wykonania matryc -drukarskich<b> </b>do tzw. druku offsetowego. - - -<h3>2.5. Czy<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-em można...?</h3> - -Często<b> </b>użytkownicy różnych programów służących do podobnych -celów<b> </b>zadają sobie nawzajem pytania w rodzaju: ,,Czy twoim systemem -można...?''.<b> </b>Podobne pytania mogłyby paść w odniesieniu do systemu -T<sub><font size=4>E</font></sub>X. Wymienienie wszystkiego, co można zrobić T<sub><font size=4>E</font></sub>X-em nie tylko -nie<b> </b>jest łatwe, ale jest niemożliwe. Możemy jednak przyjrzeć się -kilku<b> </b>przykładom. -<p> -T<sub><font size=4>E</font></sub>X jest uniwersalnym systemem pozwalającym na wykorzystanie -go<b> </b>do wszelkich prac związanych z nadawaniem formy tekstom. -Można<b> </b>nim składać wszystko począwszy od listów i ulotek, -poprzez<b> </b>wszelkiego rodzaju książki i czasopisma (w tym naukowe -i nutowe),<b> </b>a skończywszy na wielkich dziełach, jak encyklopedie. -<p> -Typowe<b> </b>systemy mają na ogół listę dobrze przygotowanych,<b> </b>ściśle określonych -czynności,<b> </b>które potrafią zrealizować. Nic poza tą listą nie może -być<b> </b>wykonane. W przypadku T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a trudność -może<b> </b>polegać jedynie na tym, że <i> jeszcze</i> nie umiemy czegoś -za<b> </b>jego pomocą zrobić. -<p> -Z racji<b> </b>swojego sposobu działania T<sub><font size=4>E</font></sub>X nigdy nie pracuje samotnie. -W swoim<b> </b>cyklu przetwarzania współpracuje -z różnymi<b> </b>programami pomocniczymi, między innymi z edytorem i ze -sterownikami<b> </b>urządzeń zewnętrznych. Od wyboru tych programów -i sposobu<b> </b>organizacji jego cyklu przetwarzania -zależą<b> </b>często jego możliwości. Pisząc poniżej, że T<sub><font size=4>E</font></sub>X może to-i-to, -mamy<b> </b>na myśli, że można tak skonfigurować T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a i połączyć go z -innymi<b> </b>programami, że jest to możliwe. - -W szczególności<b> </b>bardzo dużą moc daje T<sub><font size=4>E</font></sub>X-owi połączenie z systemem -PostScript. - -<!--%<b> </b>tu przydałyby się przykłady...--> - - -<h4>2.5.1. Matematyka<b> </b>i inne nauki</h4> - -T<sub><font size=4>E</font></sub>X nie ma równego sobie systemu w zakresie składu -prac<b> </b>i książek naukowych, w szczególności matematycznych i fizycznych. -Większość<b> </b>matematyków używa T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a do pisania swoich prac. T<sub><font size=4>E</font></sub>X -jest<b> </b>standardem Amerykańskiego Towarzystwa Matematycznego (AMS), -największej<b> </b>organizacji matematyków na<b> </b>świecie. - - -<h4>2.5.2. Ilustracje</h4> - -T<sub><font size=4>E</font></sub>X pozwala na włączanie do tekstu dowolnych ilustracji (w tym zdjęć, -również<b> </b>barwnych). - - -<h4>2.5.3. Nuty</h4> - -Istnieje<b> </b>co najmniej kilka rozszerzeń T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a pozwalających na skład nut. -Co<b> </b>najmniej jednym z nich można składać nawet najbardziej skomplikowane -partytury<b> </b>i -- co bardzo ważne -- łączyć skład nut z wszystkimi innymi -elementami,<b> </b>na które pozwala T<sub><font size=4>E</font></sub>X. W tym samym dokumencie, a nawet na tej -samej<b> </b>stronie mogą znaleźć się nuty, teksty, formuły matematyczne, zdjęcia itp. - - -<h4>2.5.4. Kolory</h4> - -Przy<b> </b>odpowiednim połączeniu systemu T<sub><font size=4>E</font></sub>X z wyjściowymi urządzeniami -barwnymi<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X może składać w kolorze. Teksty, tło, ilustracje itp. -mogą<b> </b>być wielobarwne. - - -<h4>2.5.5. Różne<b> </b>kroje pisma</h4> - -Niektórzy<b> </b>użytkownicy systemu T<sub><font size=4>E</font></sub>X błędnie sądzą, że -ten<b> </b>program wyposażony jest w skończony, ograniczony i zamknięty -komplet<b> </b>krojów pisma i że nie można w nim użyć innych krojów. -<p> -Autor<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a wyposażył go w rodzinę krojów pisma o nazwie -Computer<b> </b>Modern. Kroje te, opracowane częściowo na wzór -rodziny<b> </b>krojów Modern, zostały zaprojektowane przez Donalda Knutha -we<b> </b>współpracy z jednym z najwybitniejszych współczesnych typografów -Hermanem<b> </b>Zapfem. Rodzina krojów Computer Modern zawiera dużą liczbę znaków -przeznaczonych<b> </b>do składania formuł matematycznych i dlatego dobrze nadaje -się<b> </b>do wykonywania składu prac naukowych. -<p> -Program<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X nie jest jednak w żaden sposób związany z rodziną -Computer<b> </b>Modern. Można w nim wykorzystywać praktycznie wszystkie kroje -pisma<b> </b>opracowane na<b> </b>świecie. Każda większa firma zajmująca się produkcją -i sprzedażą<b> </b>komputerowych nośników krojów pisma ma w swojej ofercie -na<b> </b>ogół około dwa do czterech tysięcy krojów. Wszystkie one mogą być -używane<b> </b>w T<sub><font size=4>E</font></sub>X-u. Jak zawsze w przypadku T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a problemem nie jest -,,czy<b> </b>można?'', tylko ,,czy już umiem to zrobić?''. -<p> -Każdy<b> </b>krój pisma i każda odmiana może być dowolnie skalowana. -Nie<b> </b>ma (praktycznie) żadnych ograniczeń na wielkość pisma. -Skład<b> </b>można wykonywać zarówno pismem wielkości ułamka punktu drukarskiego -(co<b> </b>może mieć zastosowanie do tzw. mikrodruku, stosowanego np. do -zabezpieczania<b> </b>banknotów), jak też pismem wielkości kilkudziesięciu centymetrów -czy<b> </b>nawet kilku metrów. - -<!--%Niniejsza<b> </b>broszurka złożona jest w większości krojem pisma -%Galliard,<b> </b>z wykorzystaniem odmiany prostej, kursywy i odmiany półgrubej.--> - - -<h3>2.6. Konfiguracja</h3> - -T<sub><font size=4>E</font></sub>X jest programem zajmującym w pamięci dyskowej -- zależnie od -wersji<b> </b>-- około 200--250 kilobajtów. -Do<b> </b>pracy potrzebne mu są dodatkowo pliki zawierające podstawowe, -tzw.<b> </b>metryczne informacje o fontach. -<p> -Każdy<b> </b>font (font, to zestaw znaków określonego kroju i wielkości) -używany<b> </b>przez system T<sub><font size=4>E</font></sub>X, reprezentowany jest w pamięci dyskowej -komputera<b> </b>co najmniej dwoma różnymi plikami. -<p> -Pierwszy<b> </b>z tych plików -to<b> </b>tak zwany plik <tt>TFM</tt> (<i> T<sub><font size=4>E</font></sub>X font metrics</i>). Zawiera -on<b> </b>jedynie informacje o wymiarach znaków, w szczególności szerokość, -wysokość<b> </b>i głębokość każdego znaku. Nie zawiera informacji -o kształcie<b> </b>znaku. Zapis w pliku <tt>TFM</tt> wykorzystywany jest przez -program<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X podczas składania tekstu. -Cały<b> </b>komplet plików <tt>TFM</tt> obejmujący podstawowy zestaw fontów -T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a (w jego polskiej wersji), -w tym<b> </b>wszystkie fonty specjalne służące do składania wzorów -matematycznych, -zajmuje<b> </b>poniżej 180 kilobajtów. -<p> -Drugi<b> </b>plik informacyjny o foncie zawiera informacje o kształcie -każdego<b> </b>znaku. Zapis zawarty w tym pliku przeznaczony jest nie dla -programu<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X, ale dla jednego ze sterowników (<i> drajwerów</i>) -współpracujących<b> </b>z T<sub><font size=4>E</font></sub>X-em. Zapis ten służy przeniesieniu obrazu -każdego<b> </b>znaku na określone urządzenie zewnętrzne, takie jak ekran -komputera,<b> </b>drukarka laserowa, atramentowa lub igłowa albo fotonaświetlarka. -<p> -W związku<b> </b>z różnorodnością możliwych urządzeń zewnętrznych, ich jakości, -rozdzielczości<b> </b>i sposobów komunikowania się z nimi programów, różne też -mogą<b> </b>być zapisy fontów przeznaczonych do przeniesienia na te urządzenia. -Dlatego<b> </b>też nie ma jednego określonego standardu zapisywania fontów -T<sub><font size=4>E</font></sub>X-owych przeznaczonych dla urządzeń zewnętrznych. Zwyczajowo jednak -fonty<b> </b>w postaci map bitowych zapisywane są w tzw. formacie <tt>PK</tt>. -Należy<b> </b>jednak pamiętać, że są to fonty przeznaczone dla określonej -rozdzielczości<b> </b>urządzenia zewnętrznego i dla określonego rodzaju -sterownika. -<p> -Zależnie<b> </b>od ilości i rodzaju używanych urządzeń zewnętrznych -oraz<b> </b>zależnie od ilości różnych krojów i możliwych wielkości znaków, -które<b> </b>chcemy mieć stale dostępne, zapis fontów na dysku może zajmować -mniej<b> </b>lub więcej miejsca. Wydaje się, że minimalna konfiguracja, umożliwiająca -już<b> </b>pracę z prostymi tekstami, zajmuje poniżej 1 megabajta. -Możliwości<b> </b>instalowania fontów są praktycznie nieograniczone -można<b> </b>używać nawet kilku tysięcy krojów pisma. Ich zapis na dysku może zajmować -dziesiątki<b> </b>i setki megabajtów. Ilość miejsca zajmowanego przez -fonty<b> </b>jest jednak niezależna od systemu T<sub><font size=4>E</font></sub>X i wynosiłaby -tyle<b> </b>samo przy jakimkolwiek innym systemie składu. - -</body> -</html> |