diff options
Diffstat (limited to 'Master/texmf-dist/tex/plain')
| -rw-r--r-- | Master/texmf-dist/tex/plain/plipsum/plipsum.tex | 218 |
1 files changed, 218 insertions, 0 deletions
diff --git a/Master/texmf-dist/tex/plain/plipsum/plipsum.tex b/Master/texmf-dist/tex/plain/plipsum/plipsum.tex new file mode 100644 index 00000000000..30584637e33 --- /dev/null +++ b/Master/texmf-dist/tex/plain/plipsum/plipsum.tex @@ -0,0 +1,218 @@ +%% +%% This is file `plipsum.tex', +%% generated with the docstrip utility. +%% +%% The original source file was: plipsum.dtx. +%% +%% Copyright (C) 2012 by Sergio Spina +%% +\def\version{2} \def\revision{2} \def\revisiondate{2012/08/27} +\chardef\OldAtCatCode=\the\catcode`@ +\catcode`@=11 +\def\@message#1{{\newlinechar=`§\message{§PLIPSUM.TEX : #1 ::| }}} +\@message{Version \version.\revision\space -- revision \revisiondate} +\newtoks\everystartpar \everystartpar={} +\newtoks\everyendpar \everyendpar={} +\newcount\c@parnumber \c@parnumber=0 +\def\createpar{\advance\c@parnumber by1\relax\expandafter\def + \csname plips@\romannumeral\the\c@parnumber\endcsname} +\def\@par{\par} +\def\nopar{\let\@par\relax} +\createpar{\the\everystartpar Nisi autem rerum natura perspecta erit, nullo modo poterimus sensuum iudicia defendere. Inscite autem medicinae et gubernationis ultimum cum ultimo sapientiae comparatur. Facit enim ille duo seiuncta ultima bonorum, quae ut essent vera, coniungi debuerunt; Duo Reges: constructio interrete. Hic Speusippus, hic Xenocrates, hic eius auditor Polemo, cuius illa ipsa sessio fuit, quam videmus. Et hi quidem ita non sola virtute finem bonorum contineri putant, ut rebus tamen omnibus virtutem anteponant; Ergo adhuc, quantum equidem intellego, causa non videtur fuisse mutandi nominis. Si verbum sequimur, primum longius verbum praepositum quam bonum. Teneo, inquit, finem illi videri nihil dolere. Ut in voluptate sit, qui epuletur, in dolore, qui torqueatur.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ita, quem ad modum in senatu semper est aliquis, qui interpretem postulet, sic, isti nobis cum interprete audiendi sunt. Eam tum adesse, cum dolor omnis absit; In ipsa enim parum magna vis inest, ut quam optime se habere possit, si nulla cultura adhibeatur. Illud urgueam, non intellegere eum quid sibi dicendum sit, cum dolorem summum malum esse dixerit. Habes, inquam, Cato, formam eorum, de quibus loquor, philosophorum. Hominum non spinas vellentium, ut Stoici, nec ossa nudantium, sed eorum, qui grandia ornate vellent, enucleate minora dicere.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Duarum enim vitarum nobis erunt instituta capienda. Res tota, Torquate, non doctorum hominum, velle post mortem epulis celebrari memoriam sui nominis. Eam si varietatem diceres, intellegerem, ut etiam non dicente te intellego; Aliis esse maiora, illud dubium, ad id, quod summum bonum dicitis, ecquaenam possit fieri accessio. An potest cupiditas finiri? Numquam hoc ita defendit Epicurus neque Metrodorus aut quisquam eorum, qui aut saperet aliquid aut ista didicisset. Hoc mihi cum tuo fratre convenit. Haeret in salebra. Hic ego: Pomponius quidem, inquam, noster iocari videtur, et fortasse suo iure. Qua ex cognitione facilior facta est investigatio rerum occultissimarum.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Et quidem Arcesilas tuus, etsi fuit in disserendo pertinacior, tamen noster fuit; Qui enim voluptatem ipsam contemnunt, iis licet dicere se acupenserem maenae non anteponere. Quaesita enim virtus est, non quae relinqueret naturam, sed quae tueretur. Tum ille: Finem, inquit, interrogandi, si videtur, quod quidem ego a principio ita me malle dixeram hoc ipsum providens, dialecticas captiones. Dolere malum est: in crucem qui agitur, beatus esse non potest. Si quicquam extra virtutem habeatur in bonis. Istic sum, inquit. Tubulum fuisse, qua illum, cuius is condemnatus est rogatione, P. Haec para/doca illi, nos admirabilia dicamus. Quis autem honesta in familia institutus et educatus ingenue non ipsa turpitudine, etiamsi eum laesura non sit, offenditur?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ipse Epicurus fortasse redderet, ut Sextus Peducaeus, Sex. Antiquorum autem sententiam Antiochus noster mihi videtur persequi diligentissime, quam eandem Aristoteli fuisse et Polemonis docet. Et non ex maxima parte de tota iudicabis? Ut placet, inquit, etsi enim illud erat aptius, aequum cuique concedere. Bonum integritas corporis: misera debilitas. An me, inquam, nisi te audire vellem, censes haec dicturum fuisse? Verum tamen cum de rebus grandioribus dicas, ipsae res verba rapiunt; Itaque rursus eadem ratione, qua sum paulo ante usus, haerebitis. Atqui eorum nihil est eius generis, ut sit in fine atque extrerno bonorum. Minime vero, inquit ille, consentit.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Cur tantas regiones barbarorum pedibus obiit, tot maria transmisit? Istam voluptatem perpetuam quis potest praestare sapienti? Non ego tecum iam ita iocabor, ut isdem his de rebus, cum L. Quae qui non vident, nihil umquam magnum ac cognitione dignum amaverunt. Hoc autem tempore, etsi multa in omni parte Athenarum sunt in ipsis locis indicia summorum virorum, tamen ego illa moveor exhedra. Universa enim illorum ratione cum tota vestra confligendum puto. Nam e quibus locis quasi thesauris argumenta depromerentur, vestri ne suspicati quidem sunt, superiores autem artificio et via tradiderunt. Recte, inquit, intellegis. Modo etiam paulum ad dexteram de via declinavi, ut ad Pericli sepulcrum accederem.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sextilio Rufo, cum is rem ad amicos ita deferret, se esse heredem Q. Est autem officium, quod ita factum est, ut eius facti probabilis ratio reddi possit. Si enim ita est, vide ne facinus facias, cum mori suadeas. Intellegi quidem, ut propter aliam quampiam rem, verbi gratia propter voluptatem, nos amemus; Itaque contra est, ac dicitis; Expressa vero in iis aetatibus, quae iam confirmatae sunt. Re mihi non aeque satisfacit, et quidem locis pluribus. Quod autem magnum dolorem brevem, longinquum levem esse dicitis, id non intellego quale sit. Dic in quovis conventu te omnia facere, ne doleas. Apparet statim, quae sint officia, quae actiones.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ita finis bonorum existit secundum naturam vivere sic affectum, ut optime is affici possit ad naturamque accommodatissime. Quod idem cum vestri faciant, non satis magnam tribuunt inventoribus gratiam. Quid enim de amicitia statueris utilitatis causa expetenda vides. Graecum enim hunc versum nostis omnes-: Suavis laborum est praeteritorum memoria. Hoc loco tenere se Triarius non potuit. Qualis ista philosophia est, quae non interitum afferat pravitatis, sed sit contenta mediocritate vitiorum? Si stante, hoc natura videlicet vult, salvam esse se, quod concedimus; Etenim nec iustitia nec amicitia esse omnino poterunt, nisi ipsae per se expetuntur. Antiquorum autem sententiam Antiochus noster mihi videtur persequi diligentissime, quam eandem Aristoteli fuisse et Polemonis docet.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quid ergo aliud intellegetur nisi uti ne quae pars naturae neglegatur? Quo minus animus a se ipse dissidens secumque discordans gustare partem ullam liquidae voluptatis et liberae potest. Ita ceterorum sententiis semotis relinquitur non mihi cum Torquato, sed virtuti cum voluptate certatio. Nullis enim partitionibus, nullis definitionibus utuntur ipsique dicunt ea se modo probare, quibus natura tacita adsentiatur. Ego vero volo in virtute vim esse quam maximam; Beatus autem esse in maximarum rerum timore nemo potest.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Vitiosum est enim in dividendo partem in genere numerare. Atqui perspicuum est hominem e corpore animoque constare, cum primae sint animi partes, secundae corporis. Scripsit enim et multis saepe verbis et breviter arteque in eo libro, quem modo nominavi, mortem nihil ad nos pertinere. Illud urgueam, non intellegere eum quid sibi dicendum sit, cum dolorem summum malum esse dixerit. Sic exclusis sententiis reliquorum cum praeterea nulla esse possit, haec antiquorum valeat necesse est. Habent enim et bene longam et satis litigiosam disputationem. Et quidem illud ipsum non nimium probo et tantum patior, philosophum loqui de cupiditatibus finiendis. Si quicquam extra virtutem habeatur in bonis. Sic igitur in homine perfectio ista in eo potissimum, quod est optimum, id est in virtute, laudatur. Sunt enim quasi prima elementa naturae, quibus ubertas orationis adhiberi vix potest, nec equidem eam cogito consectari. Vide, ne magis, inquam, tuum fuerit, cum re idem tibi, quod mihi, videretur, non nova te rebus nomina inponere.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Maximeque eos videre possumus res gestas audire et legere velle, qui a spe gerendi absunt confecti senectute. Videsne quam sit magna dissensio? Certe, nisi voluptatem tanti aestimaretis. Fortes viri voluptatumne calculis subductis proelium ineunt, sanguinem pro patria profundunt, an quodam animi ardore atque impetu concitati? Eademne, quae restincta siti? Invidiosum nomen est, infame, suspectum. Perfecto enim et concluso neque virtutibus neque amicitiis usquam locum esse, si ad voluptatem omnia referantur, nihil praeterea est magnopere dicendum. In ipsa enim parum magna vis inest, ut quam optime se habere possit, si nulla cultura adhibeatur. Polemoni et iam ante Aristoteli ea prima visa sunt, quae paulo ante dixi. Quod idem cum vestri faciant, non satis magnam tribuunt inventoribus gratiam. In omni enim arte vel studio vel quavis scientia vel in ipsa virtute optimum quidque rarissimum est. Intellegi quidem, ut propter aliam quampiam rem, verbi gratia propter voluptatem, nos amemus; Atqui, inquam, Cato, si istud optinueris, traducas me ad te totum licebit. Sin te auctoritas commovebat, nobisne omnibus et Platoni ipsi nescio quem illum anteponebas? Positum est a nostris in iis esse rebus, quae secundum naturam essent, non dolere; Ut ad minora veniam, mathematici, poëtae, musici, medici denique ex hac tamquam omnium artificum officina profecti sunt.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Cum autem in quo sapienter dicimus, id a primo rectissime dicitur. Hoc simile tandem est? Audi, ne longe abeam, moriens quid dicat Epicurus, ut intellegas facta eius cum dictis discrepare: Epicurus Hermarcho salutem. Eadem fortitudinis ratio reperietur. Habes undique expletam et perfectam, Torquate, formam honestatis, quae tota quattuor his virtutibus, quae a te quoque commemoratae sunt, continetur. Huic mori optimum esse propter desperationem sapientiae, illi propter spem vivere. Deinde non quaerimus, quid obscuretur aut intereat, quia sit admodum parvum, sed quid tale sit, ut expleat summam. Ipse Epicurus fortasse redderet, ut Sextus Peducaeus, Sex. Idcirco enim non desideraret, quia, quod dolore caret, id in voluptate est. Si stante, hoc natura videlicet vult, salvam esse se, quod concedimus; Sed quoniam et advesperascit et mihi ad villam revertendum est, nunc quidem hactenus; Sint ista Graecorum; An dolor longissimus quisque miserrimus, voluptatem non optabiliorem diuturnitas facit? Si enim sapiens aliquis miser esse possit, ne ego istam gloriosam memorabilemque virtutem non magno aestimandam putem. Deinde prima illa, quae in congressu solemus: Quid tu, inquit, huc?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Eam tum adesse, cum dolor omnis absit; Sin est etiam corpus, ista explanatio naturae nempe hoc effecerit, ut ea, quae ante explanationem tenebamus, relinquamus. Et quidem illud ipsum non nimium probo et tantum patior, philosophum loqui de cupiditatibus finiendis. Qui enim voluptatem ipsam contemnunt, iis licet dicere se acupenserem maenae non anteponere. Occultum facinus esse potuerit, gaudebit; Quae cum essent dicta, finem fecimus et ambulandi et disputandi. Sit ista in Graecorum levitate perversitas, qui maledictis insectantur eos, a quibus de veritate dissentiunt. Tanti autem aderant vesicae et torminum morbi, ut nihil ad eorum magnitudinem posset accedere.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Tum ille: Finem, inquit, interrogandi, si videtur, quod quidem ego a principio ita me malle dixeram hoc ipsum providens, dialecticas captiones. Quae diligentissime contra Aristonem dicuntur a Chryippo. Tibi hoc incredibile, quod beatissimum. Est autem situm in nobis ut et adversa quasi perpetua oblivione obruamus et secunda iucunde ac suaviter meminerimus. Pudebit te, inquam, illius tabulae, quam Cleanthes sane commode verbis depingere solebat. Sunt autem, qui dicant foedus esse quoddam sapientium, ut ne minus amicos quam se ipsos diligant. -, sed ut hoc iudicaremus, non esse in iis partem maximam positam beate aut secus vivendi. Quare, quoniam de primis naturae commodis satis dietum est nunc de maioribus consequentibusque videamus. Hoc ne statuam quidem dicturam pater aiebat, si loqui posset. Atqui perspicuum est hominem e corpore animoque constare, cum primae sint animi partes, secundae corporis. An est aliquid per se ipsum flagitiosum, etiamsi nulla comitetur infamia?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quis suae urbis conservatorem Codrum, quis Erechthei filias non maxime laudat? Quae cum dixisset paulumque institisset, Quid est? Tum, Quintus et Pomponius cum idem se velle dixissent, Piso exorsus est. Quae tamen a te agetur non melior, quam illae sunt, quas interdum optines. Tum, Quintus et Pomponius cum idem se velle dixissent, Piso exorsus est. Sin autem eos non probabat, quid attinuit cum iis, quibuscum re concinebat, verbis discrepare? Dicam, inquam, et quidem discendi causa magis, quam quo te aut Epicurum reprehensum velim. Tu vero, inquam, ducas licet, si sequetur;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Incommoda autem et commoda-ita enim estmata et dustmata appello-communia esse voluerunt, paria noluerunt. Deque his rebus satis multa in nostris de re publica libris sunt dicta a Laelio. Et quidem Arcesilas tuus, etsi fuit in disserendo pertinacior, tamen noster fuit; Frater et T.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Alterum significari idem, ut si diceretur, officia media omnia aut pleraque servantem vivere. Ratio quidem vestra sic cogit. Themistocles quidem, cum ei Simonides an quis alius artem memoriae polliceretur, Oblivionis, inquit, mallem. Beatus autem esse in maximarum rerum timore nemo potest. Idem etiam dolorem saepe perpetiuntur, ne, si id non faciant, incidant in maiorem. Videmusne ut pueri ne verberibus quidem a contemplandis rebus perquirendisque deterreantur? Ut enim consuetudo loquitur, id solum dicitur honestum, quod est populari fama gloriosum. Quis enim potest istis, quae te, ut ais, delectant, brevibus et acutis auditis de sententia decedere? Superiores tres erant, quae esse possent, quarum est una sola defensa, eaque vehementer. Sed non alienum est, quo facilius vis verbi intellegatur, rationem huius verbi faciendi Zenonis exponere. Mihi vero, inquit, placet agi subtilius et, ut ipse dixisti, pressius. Sint modo partes vitae beatae.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sed nonne merninisti licere mihi ista probare, quae sunt a te dicta? Quorum sine causa fieri nihil putandum est. Hi autem ponunt illi quidem prima naturae, sed ea seiungunt a finibus et a summa bonorum; Falli igitur possumus. Quare ad ea primum, si videtur; Nec vero sum nescius esse utilitatem in historia, non modo voluptatem. Sed haec quidem liberius ab eo dicuntur et saepius. Quae qui non vident, nihil umquam magnum ac cognitione dignum amaverunt. Quodsi, ne quo incommodo afficiare, non relinques amicum, tamen, ne sine fructu alligatus sis, ut moriatur optabis. His singulis copiose responderi solet, sed quae perspicua sunt longa esse non debent. Quaero igitur, quo modo hae tantae commendationes a natura profectae subito a sapientia relictae sint. Temporibus autem quibusdam et aut officiis debitis aut rerum necessitatibus saepe eveniet, ut et voluptates repudiandae sint et molestiae non recusandae.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Amicitiae vero locus ubi esse potest aut quis amicus esse cuiquam, quem non ipsum amet propter ipsum? Ergo, si semel tristior effectus est, hilara vita amissa est? Crassus fuit, qui tamen solebat uti suo bono, ut hodie est noster Pompeius, cui recte facienti gratia est habenda; Tum Piso: Quoniam igitur aliquid omnes, quid Lucius noster? Potius ergo illa dicantur: turpe esse, viri non esse debilitari dolore, frangi, succumbere. At ille non pertimuit saneque fidenter: Istis quidem ipsis verbis, inquit;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Eaedem enim utilitates poterunt eas labefactare atque pervertere. Quid, si reviviscant Platonis illi et deinceps qui eorum auditores fuerunt, et tecum ita loquantur? Qui bonum omne in virtute ponit, is potest dicere perfici beatam vitam perfectione virtutis; Sed finge non solum callidum eum, qui aliquid improbe faciat, verum etiam praepotentem, ut M.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ab hoc autem quaedam non melius quam veteres, quaedam omnino relicta. Non potes, nisi retexueris illa. Nam si dicent ab illis has res esse tractatas, ne ipsos quidem Graecos est cur tam multos legant, quam legendi sunt. Et adhuc quidem ita nobis progresso ratio est, ut ea duceretur omnis a prima commendatione naturae. Restat locus huic disputationi vel maxime necessarius de amicitia, quam, si voluptas summum sit bonum, affirmatis nullam omnino fore. Bona autem corporis huic sunt, quod posterius posui, similiora. Et si in ipsa gubernatione neglegentia est navis eversa, maius est peccatum in auro quam in palea. Te enim iudicem aequum puto, modo quae dicat ille bene noris. Ac ne plura complectar-sunt enim innumerabilia-, bene laudata virtus voluptatis aditus intercludat necesse est. Quis enim confidit semper sibi illud stabile et firmum permansurum, quod fragile et caducum sit? Quae quidem vel cum periculo est quaerenda vobis; Cum id fugiunt, re eadem defendunt, quae Peripatetici, verba.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar In his igitur partibus duabus nihil erat, quod Zeno commutare gestiret. Atque his de rebus et splendida est eorum et illustris oratio. Quid, si etiam iucunda memoria est praeteritorum malorum? Cum sciret confestim esse moriendum eamque mortem ardentiore studio peteret, quam Epicurus voluptatem petendam putat. Non enim in selectione virtus ponenda erat, ut id ipsum, quod erat bonorum ultimum, aliud aliquid adquireret. Atque his tribus generibus honestorum notatis quartum sequitur et in eadem pulchritudine et aptum ex illis tribus, in quo inest ordo et moderatio. Itaque fecimus. Occultum facinus esse potuerit, gaudebit; Illud quaero, quid ei, qui in voluptate summum bonum ponat, consentaneum sit dicere. Quaeque de virtutibus dicta sunt, quem ad modum eae semper voluptatibus inhaererent, eadem de amicitia dicenda sunt. Huic ego, si negaret quicquam interesse ad beate vivendum quali uteretur victu, concederem, laudarem etiam; Maximus dolor, inquit, brevis est.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Nos quidem Virtutes sic natae sumus, ut tibi serviremus, aliud negotii nihil habemus. Id enim ille summum bonum eu)qumi/an et saepe a)qambi/an appellat, id est animum terrore liberum. Possumusne ergo in vita summum bonum dicere, cum id ne in cena quidem posse videamur? Quo studio Aristophanem putamus aetatem in litteris duxisse? Et quis a Stoicis et quem ad modum diceretur, tamen ego quoque exponam, ut perspiciamus, si potuerimus, quidnam a Zenone novi sit allatum. Effluit igitur voluptas corporis et prima quaeque avolat saepiusque relinquit causam paenitendi quam recordandi. Societatem coniunctionis humanae munifice et aeque tuens iustitia dicitur, cui sunt adiunctae pietas, bonitas, liberalitas, benignitas, comitas, quaeque sunt generis eiusdem. Nam et a te perfici istam disputationem volo, nec tua mihi oratio longa videri potest.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Vadem te ad mortem tyranno dabis pro amico, ut Pythagoreus ille Siculo fecit tyranno? Nec vero alia sunt quaerenda contra Carneadeam illam sententiam. Quae fere omnia appellantur uno ingenii nomine, easque virtutes qui habent, ingeniosi vocantur. Nam haec ipsa mihi erunt in promptu, quae modo audivi, nec ante aggrediar, quam te ab istis, quos dicis, instructum videro. Verum hoc loco sumo verbis his eandem certe vim voluptatis Epicurum nosse quam ceteros. Quis est enim, in quo sit cupiditas, quin recte cupidus dici possit? An eiusdem modi? Num igitur dubium est, quin, si in re ipsa nihil peccatur a superioribus, verbis illi commodius utantur? Ergo et avarus erit, sed finite, et adulter, verum habebit modum, et luxuriosus eodem modo. Si enim Zenoni licuit, cum rem aliquam invenisset inusitatam, inauditum quoque ei rei nomen inponere, cur non liceat Catoni?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Non dolere, inquam, istud quam vim habeat postea videro; Qui enim voluptatem ipsam contemnunt, iis licet dicere se acupenserem maenae non anteponere. Verba tu fingas et ea dicas, quae non sentias? Commoda autem et incommoda in eo genere sunt, quae praeposita et reiecta diximus;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quae ista amicitia est? De quibus etsi a Chrysippo maxime est elaboratum, tamen a Zenone minus multo quam ab antiquis; Pudebit te, inquam, illius tabulae, quam Cleanthes sane commode verbis depingere solebat. Nam, ut sint illa vendibiliora, haec uberiora certe sunt. Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata. Ergo hoc quidem apparet, nos ad agendum esse natos.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sed nunc, quod agimus; An dubium est, quin virtus ita maximam partem optineat in rebus humanis, ut reliquas obruat? Ista ipsa, quae tu breviter: regem, dictatorem, divitem solum esse sapientem, a te quidem apte ac rotunde; Pollicetur certe. Zenonis est, inquam, hoc Stoici. Sin laboramus, quis est, qui alienae modum statuat industriae? Quid enim ab antiquis ex eo genere, quod ad disserendum valet, praetermissum est? Utrum igitur tibi non placet, inquit, virtutisne tantam esse vim, ut ad beate vivendum se ipsa contenta sit?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quae diligentissime contra Aristonem dicuntur a Chryippo. Atque etiam valítudinem, vires, vacuitatem doloris non propter utilitatem solum, sed etiam ipsas propter se expetemus. Et tamen ego a philosopho, si afferat eloquentiam, non asperner, si non habeat, non admodum flagitem. Etsi ea quidem, quae adhuc dixisti, quamvis ad aetatem recte isto modo dicerentur. Quid in isto egregio tuo officio et tanta fide-sic enim existimo-ad corpus refers? Erit enim instructus ad mortem contemnendam, ad exilium, ad ipsum etiam dolorem. Scio enim esse quosdam, qui quavis lingua philosophari possint; Rhetorice igitur, inquam, nos mavis quam dialectice disputare?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quae cum magnifice primo dici viderentur, considerata minus probabantur. A primo, ut opinor, animantium ortu petitur origo summi boni. Quid loquor de nobis, qui ad laudem et ad decus nati, suscepti, instituti sumus? His singulis copiose responderi solet, sed quae perspicua sunt longa esse non debent. Sed venio ad inconstantiae crimen, ne saepius dicas me aberrare; Primum non saepe, deinde quae est ista relaxatio, cum et praeteriti doloris memoria recens est et futuri atque inpendentis torquet timor? Est igitur officium eius generis, quod nec in bonis ponatur nec in contrariis. Quod si ita sit, cur opera philosophiae sit danda nescio.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Non quaero, quid dicat, sed quid convenienter possit rationi et sententiae suae dicere. Quid enim ab antiquis ex eo genere, quod ad disserendum valet, praetermissum est? Quae similitudo in genere etiam humano apparet. Qui autem diffidet perpetuitati bonorum suorum, timeat necesse est, ne aliquando amissis illis sit miser. At modo dixeras nihil in istis rebus esse, quod interesset. Quam ob rem tandem, inquit, non satisfacit? Certe non potest. Multa sunt dicta ab antiquis de contemnendis ac despiciendis rebus humanis; Sed fortuna fortis; Illud non continuo, ut aeque incontentae. Quem Tiberina descensio festo illo die tanto gaudio affecit, quanto L.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ex quo illud efficitur, qui bene cenent omnis libenter cenare, qui libenter, non continuo bene. Sed erat aequius Triarium aliquid de dissensione nostra iudicare. Non igitur potestis voluptate omnia dirigentes aut tueri aut retinere virtutem. Sed quod proximum fuit non vidit. Quaerimus enim finem bonorum. Omnes enim iucundum motum, quo sensus hilaretur. Quoniamque in iis rebus, quae neque in virtutibus sunt neque in vitiis, est tamen quiddam, quod usui possit esse, tollendum id non est. Ergo in iis adolescentibus bonam spem esse dicemus et magnam indolem, quos suis commodis inservituros et quicquid ipsis expediat facturos arbitrabimur? Est autem etiam actio quaedam corporis, quae motus et status naturae congruentis tenet; Cum autem progrediens confirmatur animus, agnoscit ille quidem naturae vim, sed ita, ut progredi possit longius, per se sit tantum inchoata. Aderamus nos quidem adolescentes, sed multi amplissimi viri, quorum nemo censuit plus Fadiae dandum, quam posset ad eam lege Voconia pervenire. Hoc etsi multimodis reprehendi potest, tamen accipio, quod dant.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quocirca intellegi necesse est in ipsis rebus, quae discuntur et cognoscuntur, invitamenta inesse, quibus ad discendum cognoscendumque moveamur. Quod cum accidisset ut alter alterum necopinato videremus, surrexit statim. Et quae per vim oblatum stuprum volontaria morte lueret inventa est et qui interficeret filiam, ne stupraretur. His enim rebus detractis negat se reperire in asotorum vita quod reprehendat.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sequitur disserendi ratio cognitioque naturae; Illud urgueam, non intellegere eum quid sibi dicendum sit, cum dolorem summum malum esse dixerit. Ego vero volo in virtute vim esse quam maximam; Quod idem cum vestri faciant, non satis magnam tribuunt inventoribus gratiam. Hic, qui utrumque probat, ambobus debuit uti, sicut facit re, neque tamen dividit verbis. Quis est enim, qui hoc cadere in sapientem dicere audeat, ut, si fieri possit, virtutem in perpetuum abiciat, ut dolore omni liberetur? Et quidem iure fortasse, sed tamen non gravissimum est testimonium multitudinis. Quid enim mihi potest esse optatius quam cum Catone, omnium virtutum auctore, de virtutibus disputare? Duarum enim vitarum nobis erunt instituta capienda. Certe nihil nisi quod possit ipsum propter se iure laudari. Ergo in iis adolescentibus bonam spem esse dicemus et magnam indolem, quos suis commodis inservituros et quicquid ipsis expediat facturos arbitrabimur? His enim rebus detractis negat se reperire in asotorum vita quod reprehendat. Nam diligi et carum esse iucundum est propterea, quia tutiorem vitam et voluptatem pleniorem efficit. Odium autem et invidiam facile vitabis.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Si vero id etiam explanare velles apertiusque diceres nihil eum fecisse nisi voluptatis causa, quo modo eum tandem laturum fuisse existimas? Omnes enim iucundum motum, quo sensus hilaretur. Ad corpus diceres pertinere-, sed ea, quae dixi, ad corpusne refers? Quid, si reviviscant Platonis illi et deinceps qui eorum auditores fuerunt, et tecum ita loquantur? Ergo, si semel tristior effectus est, hilara vita amissa est? Maximas vero virtutes iacere omnis necesse est voluptate dominante. Dulce amarum, leve asperum, prope longe, stare movere, quadratum rotundum. Hic Speusippus, hic Xenocrates, hic eius auditor Polemo, cuius illa ipsa sessio fuit, quam videmus. Quicquid porro animo cernimus, id omne oritur a sensibus;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Respondent extrema primis, media utrisque, omnia omnibus. Audi, ne longe abeam, moriens quid dicat Epicurus, ut intellegas facta eius cum dictis discrepare: Epicurus Hermarcho salutem. Non enim hilaritate nec lascivia nec risu aut ioco, comite levitatis, saepe etiam tristes firmitate et constantia sunt beati. At miser, si in flagitiosa et vitiosa vita afflueret voluptatibus. Non est enim vitium in oratione solum, sed etiam in moribus. Quorum omnium quae sint notitiae, quae quidem significentur rerum vocabulis, quaeque cuiusque vis et natura sit mox videbimus.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quo igitur, inquit, modo? Tenesne igitur, inquam, Hieronymus Rhodius quid dicat esse summum bonum, quo putet omnia referri oportere? Numquam hoc ita defendit Epicurus neque Metrodorus aut quisquam eorum, qui aut saperet aliquid aut ista didicisset. Nos paucis ad haec additis finem faciamus aliquando; Huic ego, si negaret quicquam interesse ad beate vivendum quali uteretur victu, concederem, laudarem etiam; Quid ad utilitatem tantae pecuniae? Scientiam pollicentur, quam non erat mirum sapientiae cupido patria esse cariorem. Verum esto: verbum ipsum voluptatis non habet dignitatem, nec nos fortasse intellegimus.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Maximas vero virtutes iacere omnis necesse est voluptate dominante. Hic ambiguo ludimur. Quem si tenueris, non modo meum Ciceronem, sed etiam me ipsum abducas licebit. Nec vero alia sunt quaerenda contra Carneadeam illam sententiam. Illa enim, quae prosunt aut quae nocent, aut bona sunt aut mala, quae sint paria necesse est. Est enim effectrix multarum et magnarum voluptatum.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar In ipsa enim parum magna vis inest, ut quam optime se habere possit, si nulla cultura adhibeatur. Quamquam id quidem, infinitum est in hac urbe; Quod idem cum vestri faciant, non satis magnam tribuunt inventoribus gratiam. Atqui haec patefactio quasi rerum opertarum, cum quid quidque sit aperitur, definitio est. Satisne vobis videor pro meo iure in vestris auribus commentatus? Sed tamen enitar et, si minus multa mihi occurrent, non fugiam ista popularia. -, sed ut hoc iudicaremus, non esse in iis partem maximam positam beate aut secus vivendi. Ita enim vivunt quidam, ut eorum vita refellatur oratio. Omnis sermo elegans sumi potest, tum varietas est tanta artium, ut nemo sine eo instrumento ad ullam rem illustriorem satis ornatus possit accedere. Expectoque quid ad id, quod quaerebam, respondeas.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Idemne potest esse dies saepius, qui semel fuit? Quid enim de amicitia statueris utilitatis causa expetenda vides. Quem quidem vos, cum improbis poenam proponitis, inpetibilem facitis, cum sapientem semper boni plus habere vultis, tolerabilem. Earum etiam rerum, quas terra gignit, educatio quaedam et perfectio est non dissimilis animantium. Sextilio Rufo, cum is rem ad amicos ita deferret, se esse heredem Q.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Si vero id etiam explanare velles apertiusque diceres nihil eum fecisse nisi voluptatis causa, quo modo eum tandem laturum fuisse existimas? Perfecto enim et concluso neque virtutibus neque amicitiis usquam locum esse, si ad voluptatem omnia referantur, nihil praeterea est magnopere dicendum. Sin dicit obscurari quaedam nec apparere, quia valde parva sint, nos quoque concedimus; A villa enim, credo, et: Si ibi te esse scissem, ad te ipse venissem. Primum in nostrane potestate est, quid meminerimus? Atqui haec patefactio quasi rerum opertarum, cum quid quidque sit aperitur, definitio est. Nunc ita separantur, ut disiuncta sint, quo nihil potest esse perversius. Videsne quam sit magna dissensio?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quid est enim aliud esse versutum? An est aliquid, quod te sua sponte delectet? Eam si varietatem diceres, intellegerem, ut etiam non dicente te intellego; Familiares nostros, credo, Sironem dicis et Philodemum, cum optimos viros, tum homines doctissimos. Quodsi Graeci leguntur a Graecis isdem de rebus alia ratione compositis, quid est, cur nostri a nostris non legantur? Hic ego: Pomponius quidem, inquam, noster iocari videtur, et fortasse suo iure. Si longus, levis dictata sunt. Sed quia studebat laudi et dignitati, multum in virtute processerat. Deinde concludebas summum malum esse dolorem, summum bonum voluptatem! Lucius Thorius Balbus fuit, Lanuvinus, quem meminisse tu non potes. Facile pateremur, qui etiam nunc agendi aliquid discendique causa prope contra naturam vígillas suscipere soleamus. Et quidem illud ipsum non nimium probo et tantum patior, philosophum loqui de cupiditatibus finiendis. Quo modo autem philosophus loquitur? Nullum inveniri verbum potest quod magis idem declaret Latine, quod Graece, quam declarat voluptas. Hoc autem loco tantum explicemus haec honesta, quae dico, praeterquam quod nosmet ipsos diligamus, praeterea suapte natura per se esse expetenda. Cum audissem Antiochum, Brute, ut solebam, cum M. Et harum quidem rerum facilis est et expedita distinctio.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Nondum autem explanatum satis, erat, quid maxime natura vellet. Claudii libidini, qui tum erat summo ne imperio, dederetur. Mihi enim erit isdem istis fortasse iam utendum. Tum ille: Tu autem cum ipse tantum librorum habeas, quos hic tandem requiris?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Restant Stoici, qui cum a Peripateticis et Academicis omnia transtulissent, nominibus aliis easdem res secuti sunt. Non quaeritur autem quid naturae tuae consentaneum sit, sed quid disciplinae. Luxuriam non reprehendit, modo sit vacua infinita cupiditate et timore. Non dolere, inquam, istud quam vim habeat postea videro; Naturalem enim appetitionem, quam vocant o)rmh)n, itemque officium, ipsam etiam virtutem tuentem volunt esse earum rerum, quae secundum naturam sunt. Quis enim potest istis, quae te, ut ais, delectant, brevibus et acutis auditis de sententia decedere? In eo autem voluptas omnium Latine loquentium more ponitur, cum percipitur ea, quae sensum aliquem moveat, iucunditas. Quicquid enim a sapientia proficiscitur, id continuo debet expletum esse omnibus suis partibus; Illorum vero ista ipsa quam exilia de virtutis vi! Quam tantam volunt esse, ut beatum per se efficere possit. Quod enim vituperabile est per se ipsum, id eo ipso vitium nominatum puto, vel etiam a vitio dictum vituperari. Quod quidem iam fit etiam in Academia. Sed id ne cogitari quidem potest quale sit, ut non repugnet ipsum sibi. Sed tamen intellego quid velit.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Nam illud vehementer repugnat, eundem beatum esse et multis malis oppressum. Sed et illum, quem nominavi, et ceteros sophistas, ut e Platone intellegi potest, lusos videmus a Socrate. Roges enim Aristonem, bonane ei videantur haec: vacuitas doloris, divitiae, valitudo; Minime vero istorum quidem, inquit. Quo plebiscito decreta a senatu est consuli quaestio Cn. Is ita vivebat, ut nulla tam exquisita posset inveniri voluptas, qua non abundaret. Itaque sensibus rationem adiunxit et ratione effecta sensus non reliquit. Hoc loco discipulos quaerere videtur, ut, qui asoti esse velint, philosophi ante fiant. An ea, quae per vinitorem antea consequebatur, per se ipsa curabit?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Haeret in salebra. Audeo dicere, inquit. Aut, Pylades cum sis, dices te esse Orestem, ut moriare pro amico? Tum Piso: Atqui, Cicero, inquit, ista studia, si ad imitandos summos viros spectant, ingeniosorum sunt; Si est nihil nisi corpus, summa erunt illa: valitudo, vacuitas doloris, pulchritudo, cetera. Claudii libidini, qui tum erat summo ne imperio, dederetur. -, sed ut hoc iudicaremus, non esse in iis partem maximam positam beate aut secus vivendi. Tantum dico, magis fuisse vestrum agere Epicuri diem natalem, quam illius testamento cavere ut ageretur. Cur igitur easdem res, inquam, Peripateticis dicentibus verbum nullum est, quod non intellegatur? Re mihi non aeque satisfacit, et quidem locis pluribus. Nos quidem Virtutes sic natae sumus, ut tibi serviremus, aliud negotii nihil habemus. Tum Lucius: Mihi vero ista valde probata sunt, quod item fratri puto. Sed et illum, quem nominavi, et ceteros sophistas, ut e Platone intellegi potest, lusos videmus a Socrate.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Itaque primos congressus copulationesque et consuetudinum instituendarum voluntates fieri propter voluptatem; Sed audiamus ipsum: Compensabatur, inquit, tamen cum his omnibus animi laetitia, quam capiebam memoria rationum inventorumque nostrorum.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sin dicit obscurari quaedam nec apparere, quia valde parva sint, nos quoque concedimus; Quis, quaeso, illum negat et bonum virum et comem et humanum fuisse? Equidem soleo etiam quod uno Graeci, si aliter non possum, idem pluribus verbis exponere. Qui non moveatur et offensione turpitudinis et comprobatione honestatis? Quid Zeno? Cum id fugiunt, re eadem defendunt, quae Peripatetici, verba. Quod autem meum munus dicis non equidem recuso, sed te adiungo socium. Tenesne igitur, inquam, Hieronymus Rhodius quid dicat esse summum bonum, quo putet omnia referri oportere? Eam si varietatem diceres, intellegerem, ut etiam non dicente te intellego; Est igitur officium eius generis, quod nec in bonis ponatur nec in contrariis. Itaque mihi non satis videmini considerare quod iter sit naturae quaeque progressio. Re mihi non aeque satisfacit, et quidem locis pluribus.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Claudii libidini, qui tum erat summo ne imperio, dederetur. Quorum fuit haec institutio, in qua animadvertas velim quid mutandum putes nec expectes, dum ad omnia dicam, quae a te dicta sunt; Sapiens autem semper beatus est et est aliquando in dolore; Ut optime, secundum naturam affectum esse possit.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Immo sit sane nihil melius, inquam-nondum enim id quaero-, num propterea idem voluptas est, quod, ut ita dicam, indolentia? Quaero igitur, quo modo hae tantae commendationes a natura profectae subito a sapientia relictae sint. Invidiosum nomen est, infame, suspectum. Ita similis erit ei finis boni, atque antea fuerat, neque idem tamen; Atque ut a corpore ordiar, videsne ut, si quae in membris prava aut debilitata aut inminuta sint, occultent homines? Satis est tibi in te, satis in legibus, satis in mediocribus amicitiis praesidii. Vives, inquit Aristo, magnifice atque praeclare, quod erit cumque visum ages, numquam angere, numquam cupies, numquam timebis. Aeque enim contingit omnibus fidibus, ut incontentae sint. Cum id quoque, ut cupiebat, audivisset, evelli iussit eam, qua erat transfixus, hastam. Quid enim tanto opus est instrumento in optimis artibus comparandis? Illis videtur, qui illud non dubitant bonum dicere -;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Cum autem paulum firmitatis accessit, et animo utuntur et sensibus conitunturque, ut sese erigant, et manibus utuntur et eos agnoscunt, a quibus educantur. Uterque enim summo bono fruitur, id est voluptate. Effluit igitur voluptas corporis et prima quaeque avolat saepiusque relinquit causam paenitendi quam recordandi. Hoc dixerit potius Ennius: Nimium boni est, cui nihil est mali. Restincta enim sitis stabilitatem voluptatis habet, inquit, illa autem voluptas ipsius restinctionis in motu est. Si enim ita est, vide ne facinus facias, cum mori suadeas. Sextilio Rufo, cum is rem ad amicos ita deferret, se esse heredem Q. Ergo adhuc, quantum equidem intellego, causa non videtur fuisse mutandi nominis. Te ipsum, dignissimum maioribus tuis, voluptasne induxit, ut adolescentulus eriperes P. Nec vero audiendus Hieronymus, cui summum bonum est idem, quod vos interdum vel potius nimium saepe dicitis, nihil dolere.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sed id ne cogitari quidem potest quale sit, ut non repugnet ipsum sibi. Quid autem habent admirationis, cum prope accesseris? Nihilne te delectat umquam -video, quicum loquar-, te igitur, Torquate, ipsum per se nihil delectat? Et si turpitudinem fugimus in statu et motu corporis, quid est cur pulchritudinem non sequamur? Si qua in iis corrigere voluit, deteriora fecit. Atque hoc loco similitudines eas, quibus illi uti solent, dissimillimas proferebas. Quod autem magnum dolorem brevem, longinquum levem esse dicitis, id non intellego quale sit.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quid loquor de nobis, qui ad laudem et ad decus nati, suscepti, instituti sumus? Zenonis est, inquam, hoc Stoici. Septem autem illi non suo, sed populorum suffragio omnium nominati sunt. Sed quoniam et advesperascit et mihi ad villam revertendum est, nunc quidem hactenus; Persecutus est Aristoteles animantium omnium ortus, victus, figuras, Theophrastus autem stirpium naturas omniumque fere rerum, quae e terra gignerentur, causas atque rationes; Sed utrum hortandus es nobis, Luci, inquit, an etiam tua sponte propensus es? Quibus natura iure responderit non esse verum aliunde finem beate vivendi, a se principia rei gerendae peti; Sed virtutem ipsam inchoavit, nihil amplius. Pisone in eo gymnasio, quod Ptolomaeum vocatur, unaque nobiscum Q. Aufidio, praetorio, erudito homine, oculis capto, saepe audiebam, cum se lucis magis quam utilitatis desiderio moveri diceret. Crasso, quem semel ait in vita risisse Lucilius, non contigit, ut ea re minus agelastoj ut ait idem, vocaretur. Id et fieri posse et saepe esse factum et ad voluptates percipiendas maxime pertinere.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar An eum discere ea mavis, quae cum plane perdidiceriti nihil sciat? Nobis Heracleotes ille Dionysius flagitiose descivisse videtur a Stoicis propter oculorum dolorem. Qui autem diffidet perpetuitati bonorum suorum, timeat necesse est, ne aliquando amissis illis sit miser. Oculorum, inquit Plato, est in nobis sensus acerrimus, quibus sapientiam non cernimus. Certe non potest. Habent enim et bene longam et satis litigiosam disputationem. Qua tu etiam inprudens utebare non numquam. Itaque eos id agere, ut a se dolores, morbos, debilitates repellant. Gracchum patrem non beatiorem fuisse quam fillum, cum alter stabilire rem publicam studuerit, alter evertere. Iam quae corporis sunt, ea nec auctoritatem cum animi partibus, comparandam et cognitionem habent faciliorem. Nam aliquando posse recte fieri dicunt nulla expectata nec quaesita voluptate. Deinde qui fit, ut ego nesciam, sciant omnes, quicumque Epicurei esse voluerunt? Ita fit cum gravior, tum etiam splendidior oratio. Stoici autem, quod finem bonorum in una virtute ponunt, similes sunt illorum;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Fieri, inquam, Triari, nullo pacto potest, ut non dicas, quid non probes eius, a quo dissentias. Neque solum ea communia, verum etiam paria esse dixerunt. Hic quoque suus est de summoque bono dissentiens dici vere Peripateticus non potest. Alterum significari idem, ut si diceretur, officia media omnia aut pleraque servantem vivere. Ista similia non sunt, Cato, in quibus quamvis multum processeris tamen illud in eadem causa est, a quo abesse velis, donec evaseris; Quae similitudo in genere etiam humano apparet. Si autem id non concedatur, non continuo vita beata tollitur. Si enim ita est, vide ne facinus facias, cum mori suadeas. Ut enim consuetudo loquitur, id solum dicitur honestum, quod est populari fama gloriosum. Virtutis, magnitudinis animi, patientiae, fortitudinis fomentis dolor mitigari solet. Ergo illi intellegunt quid Epicurus dicat, ego non intellego?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Hoc non est positum in nostra actione. Longum est enim ad omnia respondere, quae a te dicta sunt. Eiuro, inquit adridens, iniquum, hac quidem de re; Re mihi non aeque satisfacit, et quidem locis pluribus. Primum enim, si vera sunt ea, quorum recordatione te gaudere dicis, hoc est, si vera sunt tua scripta et inventa, gaudere non potes. Quam tu ponis in verbis, ego positam in re putabam. Facit enim ille duo seiuncta ultima bonorum, quae ut essent vera, coniungi debuerunt; Cuius quidem, quoniam Stoicus fuit, sententia condemnata mihi videtur esse inanitas ista verborum. Sin eam, quam Hieronymus, ne fecisset idem, ut voluptatem illam Aristippi in prima commendatione poneret.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ne in odium veniam, si amicum destitero tueri. Morbo gravissimo affectus, exul, orbus, egens, torqueatur eculeo: quem hunc appellas, Zeno? Sed quanta sit alias, nunc tantum possitne esse tanta. Age, inquies, ista parva sunt. Huc et illuc, Torquate, vos versetis licet, nihil in hac praeclara epistula scriptum ab Epicuro congruens et conveniens decretis eius reperietis. Et hunc idem dico, inquieta sed ad virtutes et ad vitia nihil interesse. Facillimum id quidem est, inquam. Itaque et manendi in vita et migrandi ratio omnis iis rebus, quas supra dixi, metienda. Temporibus autem quibusdam et aut officiis debitis aut rerum necessitatibus saepe eveniet, ut et voluptates repudiandae sint et molestiae non recusandae. Scientiam pollicentur, quam non erat mirum sapientiae cupido patria esse cariorem. Cum autem in quo sapienter dicimus, id a primo rectissime dicitur. Quarum ambarum rerum cum medicinam pollicetur, luxuriae licentiam pollicetur.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar At multis malis affectus. Sed audiamus ipsum: Compensabatur, inquit, tamen cum his omnibus animi laetitia, quam capiebam memoria rationum inventorumque nostrorum. Paulum, cum regem Persem captum adduceret, eodem flumine invectio? Quod idem cum vestri faciant, non satis magnam tribuunt inventoribus gratiam. Ita relinquet duas, de quibus etiam atque etiam consideret. Quid enim ab antiquis ex eo genere, quod ad disserendum valet, praetermissum est?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quod est, ut dixi, habere ea, quae secundum naturam sint, vel omnia vel plurima et maxima. Ergo, inquit, tibi Q. Nam aliquando posse recte fieri dicunt nulla expectata nec quaesita voluptate. Utrum enim sit voluptas in iis rebus, quas primas secundum naturam esse diximus, necne sit ad id, quod agimus, nihil interest. Nec enim figura corporis nec ratio excellens ingenii humani significat ad unam hanc rem natum hominem, ut frueretur voluptatibus. Stoici scilicet. Illis videtur, qui illud non dubitant bonum dicere -; Scripsit enim et multis saepe verbis et breviter arteque in eo libro, quem modo nominavi, mortem nihil ad nos pertinere. Illum mallem levares, quo optimum atque humanissimum virum, Cn. Sin eam, quam Hieronymus, ne fecisset idem, ut voluptatem illam Aristippi in prima commendatione poneret. Si enim ita est, vide ne facinus facias, cum mori suadeas. Ego vero volo in virtute vim esse quam maximam; Et quidem iure fortasse, sed tamen non gravissimum est testimonium multitudinis. Nam si quae sunt aliae, falsum est omnis animi voluptates esse e corporis societate.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Nec hoc ille non vidit, sed verborum magnificentia est et gloria delectatus. Ut alios omittam, hunc appello, quem ille unum secutus est. Vide, ne etiam menses! nisi forte eum dicis, qui, simul atque arripuit, interficit. Quid est, quod ab ea absolvi et perfici debeat? Quantam rem agas, ut Circeis qui habitet totum hunc mundum suum municipium esse existimet? Atque haec ita iustitiae propria sunt, ut sint virtutum reliquarum communia. Ut necesse sit omnium rerum, quae natura vigeant, similem esse finem, non eundem. Fadio Gallo, cuius in testamento scriptum esset se ab eo rogatum ut omnis hereditas ad filiam perveniret. Atque ita re simpliciter primo collocata reliqua subtilius persequentes corporis bona facilem quandam rationem habere censebant; Rem unam praeclarissimam omnium maximeque laudandam, penitus viderent, quonam gaudio complerentur, cum tantopere eius adumbrata opinione laetentur? Quare si potest esse beatus is, qui est in asperis reiciendisque rebus, potest is quoque esse. Nihil minus, contraque illa hereditate dives ob eamque rem laetus. At iam decimum annum in spelunca iacet. Tu quidem reddes; Haec mihi videtur delicatior, ut ita dicam, molliorque ratio, quam virtutis vis gravitasque postulat.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Et hunc idem dico, inquieta sed ad virtutes et ad vitia nihil interesse. Restat locus huic disputationi vel maxime necessarius de amicitia, quam, si voluptas summum sit bonum, affirmatis nullam omnino fore. Quid ergo aliud intellegetur nisi uti ne quae pars naturae neglegatur? Itaque his sapiens semper vacabit. Placet igitur tibi, Cato, cum res sumpseris non concessas, ex illis efficere, quod velis? An hoc usque quaque, aliter in vita?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Itaque vides, quo modo loquantur, nova verba fingunt, deserunt usitata. Ego autem existimo, si honestum esse aliquid ostendero, quod sit ipsum vi sua propter seque expetendum, iacere vestra omnia. Fortitudinis quaedam praecepta sunt ac paene leges, quae effeminari virum vetant in dolore. Et quidem, Cato, hanc totam copiam iam Lucullo nostro notam esse oportebit; In qua si nihil est praeter rationem, sit in una virtute finis bonorum; Hanc quoque iucunditatem, si vis, transfer in animum; Ita est quoddam commune officium sapientis et insipientis, ex quo efficitur versari in iis, quae media dicamus. Ab his oratores, ab his imperatores ac rerum publicarum principes extiterunt. Habes, inquam, Cato, formam eorum, de quibus loquor, philosophorum. Facit enim ille duo seiuncta ultima bonorum, quae ut essent vera, coniungi debuerunt; Nec vero audiendus Hieronymus, cui summum bonum est idem, quod vos interdum vel potius nimium saepe dicitis, nihil dolere. Quamquam id quidem, infinitum est in hac urbe;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quid loquor de nobis, qui ad laudem et ad decus nati, suscepti, instituti sumus? Saepe ab Aristotele, a Theophrasto mirabiliter est laudata per se ipsa rerum scientia; His singulis copiose responderi solet, sed quae perspicua sunt longa esse non debent. Itaque in rebus minime obscuris non multus est apud eos disserendi labor. In ipsa enim parum magna vis inest, ut quam optime se habere possit, si nulla cultura adhibeatur. Itaque e contrario moderati aequabilesque habitus, affectiones ususque corporis apti esse ad naturam videntur. In qua quid est boni praeter summam voluptatem, et eam sempiternam? -, sed ut hoc iudicaremus, non esse in iis partem maximam positam beate aut secus vivendi. Alterum autem genus est magnarum verarumque virtutum, quas appellamus voluntarias, ut prudentiam, temperantiam, fortitudinem, iustitiam et reliquas eiusdem generis.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ad quorum et cognitionem et usum iam corroborati natura ipsa praeeunte deducimur. Hoc dixerit potius Ennius: Nimium boni est, cui nihil est mali. Cum sciret confestim esse moriendum eamque mortem ardentiore studio peteret, quam Epicurus voluptatem petendam putat. Quid ergo attinet gloriose loqui, nisi constanter loquare? Commoda autem et incommoda in eo genere sunt, quae praeposita et reiecta diximus; Eiuro, inquit adridens, iniquum, hac quidem de re; Nullus est igitur cuiusquam dies natalis. Quod vestri quidem vel optime disputant, nihil opus esse eum, qui philosophus futurus sit, scire litteras. Primum non saepe, deinde quae est ista relaxatio, cum et praeteriti doloris memoria recens est et futuri atque inpendentis torquet timor? Bonum appello quicquid secundurn naturam est, quod contra malum, nec ego solus, sed tu etiam, Chrysippe, in foro, domi; Ita enim vivunt quidam, ut eorum vita refellatur oratio.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ita ne hoc quidem modo paria peccata sunt. Quod autem magnum dolorem brevem, longinquum levem esse dicitis, id non intellego quale sit. Itaque sensibus rationem adiunxit et ratione effecta sensus non reliquit. Is enim percontando atque interrogando elicere solebat eorum opiniones, quibuscum disserebat, ut ad ea, quae ii respondissent, si quid videretur, diceret. Quis est, qui non oderit libidinosam, protervam adolescentiam? Itaque ne iustitiam quidem recte quis dixerit per se ipsam optabilem, sed quia iucunditatis vel plurimum afferat. Aristoteles, Xenocrates, tota illa familia non dabit, quippe qui valitudinem, vires, divitias, gloriam, multa alia bona esse dicant, laudabilia non dicant.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Huic mori optimum esse propter desperationem sapientiae, illi propter spem vivere. Cum audissem Antiochum, Brute, ut solebam, cum M. Nisi autem rerum natura perspecta erit, nullo modo poterimus sensuum iudicia defendere. Et ille ridens: Video, inquit, quid agas; Innumerabilia dici possunt in hanc sententiam, sed non necesse est. Propter nos enim illam, non propter eam nosmet ipsos diligimus.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ego vero volo in virtute vim esse quam maximam; Cur tantas regiones barbarorum pedibus obiit, tot maria transmisit? Quos nisi redarguimus, omnis virtus, omne decus, omnis vera laus deserenda est. Non modo carum sibi quemque, verum etiam vehementer carum esse? Id enim natura desiderat. Non est enim vitium in oratione solum, sed etiam in moribus. Non semper, inquam; Et si turpitudinem fugimus in statu et motu corporis, quid est cur pulchritudinem non sequamur? Curium putes loqui, interdum ita laudat, ut quid praeterea sit bonum neget se posse ne suspicari quidem. Isto modo, ne si avia quidem eius nata non esset. Nam si propter voluptatem, quae est ista laus, quae possit e macello peti? Nos commodius agimus. Quid igitur dubitamus in tota eius natura quaerere quid sit effectum?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Non enim solum Torquatus dixit quid sentiret, sed etiam cur. Nec tamen ille erat sapiens quis enim hoc aut quando aut ubi aut unde? Nam et a te perfici istam disputationem volo, nec tua mihi oratio longa videri potest. Ne tum quidem te respicies et cogitabis sibi quemque natum esse et suis voluptatibus? Quid, si reviviscant Platonis illi et deinceps qui eorum auditores fuerunt, et tecum ita loquantur? Si verbum sequimur, primum longius verbum praepositum quam bonum. Quid, quod res alia tota est?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quodcumque in mentem incideret, et quodcumque tamquam occurreret. Ex rebus enim timiditas, non ex vocabulis nascitur. Levatio igitur vitiorum magna fit in iis, qui habent ad virtutem progressionis aliquantum. Non enim, si malum est dolor, carere eo malo satis est ad bene vivendum. Materiam vero rerum et copiam apud hos exilem, apud illos uberrimam reperiemus. At vero illa, quae Peripatetici, quae Stoici dicunt, semper tibi in ore sunt in iudiciis, in senatu. Sed et illum, quem nominavi, et ceteros sophistas, ut e Platone intellegi potest, lusos videmus a Socrate.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Dat enim intervalla et relaxat. Non enim quaero quid verum, sed quid cuique dicendum sit. Quis enim redargueret? Virtutibus igitur rectissime mihi videris et ad consuetudinem nostrae orationis vitia posuisse contraria. Nam, ut paulo ante docui, augendae voluptatis finis est doloris omnis amotio. Quos qui tollunt et nihil posse percipi dicunt, ii remotis sensibus ne id ipsum quidem expedire possunt, quod disserunt. Itaque, Torquate, cum diceres clamare Epicurum non posse iucunde vivi, nisi honeste et sapienter et iuste viveretur, tu ipse mihi gloriari videbare. Quae similitudo in genere etiam humano apparet. Cuius similitudine perspecta in formarum specie ac dignitate transitum est ad honestatem dictorum atque factorum. Ea possunt paria non esse.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sed haec omittamus; Et non ex maxima parte de tota iudicabis? Hoc etsi multimodis reprehendi potest, tamen accipio, quod dant. Illum mallem levares, quo optimum atque humanissimum virum, Cn. Facete M. Eorum enim est haec querela, qui sibi cari sunt seseque diligunt. Hic quoque suus est de summoque bono dissentiens dici vere Peripateticus non potest. Nam si quae sunt aliae, falsum est omnis animi voluptates esse e corporis societate.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar At cum de plurimis eadem dicit, tum certe de maximis. Qui ita affectus, beatum esse numquam probabis; Tum mihi Piso: Quid ergo? Hic ambiguo ludimur.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Consequens enim est et post oritur, ut dixi. In qua si nihil est praeter rationem, sit in una virtute finis bonorum; Quid enim ab antiquis ex eo genere, quod ad disserendum valet, praetermissum est? Hoc loco tenere se Triarius non potuit. Nonne odio multos dignos putamus, qui quodam motu aut statu videntur naturae legem et modum contempsisse? Quaeque de virtutibus dicta sunt, quem ad modum eae semper voluptatibus inhaererent, eadem de amicitia dicenda sunt. Aufidio, praetorio, erudito homine, oculis capto, saepe audiebam, cum se lucis magis quam utilitatis desiderio moveri diceret. Videmusne ut pueri ne verberibus quidem a contemplandis rebus perquirendisque deterreantur? Sed ad rem redeamus; Tum Lucius: Mihi vero ista valde probata sunt, quod item fratri puto.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Si ad corpus pertinentibus, rationes tuas te video compensare cum istis doloribus, non memoriam corpore perceptarum voluptatum; Itaque hic ipse iam pridem est reiectus; Eam si varietatem diceres, intellegerem, ut etiam non dicente te intellego; Id et fieri posse et saepe esse factum et ad voluptates percipiendas maxime pertinere. Ne amores quidem sanctos a sapiente alienos esse arbitrantur. Hanc in motu voluptatem -sic enim has suaves et quasi dulces voluptates appellat-interdum ita extenuat, ut M. Cuius etiam illi hortuli propinqui non memoriam solum mihi afferunt, sed ipsum videntur in conspectu meo ponere. Deinde, ubi erubuit-vis enim est permagna naturae-, confugit illuc, ut neget accedere quicquam posse ad voluptatem nihil dolentis. Bona autem corporis huic sunt, quod posterius posui, similiora. Septem autem illi non suo, sed populorum suffragio omnium nominati sunt. Quia dolori non voluptas contraria est, sed doloris privatio. Nihil enim desiderabile concupiscunt, plusque in ipsa iniuria detrimenti est quam in iis rebus emolumenti, quae pariuntur iniuria. Vide, ne etiam menses! nisi forte eum dicis, qui, simul atque arripuit, interficit.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Hoc dictum in una re latissime patet, ut in omnibus factis re, non teste moveamur. Tertium autem omnibus aut maximis rebus iis, quae secundum naturam sint, fruentem vivere. Et quidem Arcesilas tuus, etsi fuit in disserendo pertinacior, tamen noster fuit; Nam adhuc, meo fortasse vitio, quid ego quaeram non perspicis. Tu autem, si tibi illa probabantur, cur non propriis verbis ea tenebas? Verum tamen cum de rebus grandioribus dicas, ipsae res verba rapiunt; Quae qui non vident, nihil umquam magnum ac cognitione dignum amaverunt. Quae fere omnia appellantur uno ingenii nomine, easque virtutes qui habent, ingeniosi vocantur. Tum Piso: Atqui, Cicero, inquit, ista studia, si ad imitandos summos viros spectant, ingeniosorum sunt; Quod quoniam in quo sit magna dissensio est, Carneadea nobis adhibenda divisio est, qua noster Antiochus libenter uti solet. Nam neque virtute retinetur ille in vita, nec iis, qui sine virtute sunt, mors est oppetenda. Effluit igitur voluptas corporis et prima quaeque avolat saepiusque relinquit causam paenitendi quam recordandi.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sed est forma eius disciplinae, sicut fere ceterarum, triplex: una pars est naturae, disserendi altera, vivendi tertia. Unum est sine dolore esse, alterum cum voluptate. Sed residamus, inquit, si placet. Eorum enim omnium multa praetermittentium, dum eligant aliquid, quod sequantur, quasi curta sententia; Animadverti, ínquam, te isto modo paulo ante ponere, et scio ab Antiocho nostro dici sic solere; Erat enim res aperta. Coniunctio autem cum honestate vel voluptatis vel non dolendi id ipsum honestum, quod amplecti vult, id efficit turpe. Innumerabilia dici possunt in hanc sententiam, sed non necesse est. Esse enim quam vellet iniquus iustus poterat inpune. Ergo hoc quidem apparet, nos ad agendum esse natos. Sed tamen omne, quod de re bona dilucide dicitur, mihi praeclare dici videtur.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Et si in ipsa gubernatione neglegentia est navis eversa, maius est peccatum in auro quam in palea. Ergo id est convenienter naturae vivere, a natura discedere. Cum sciret confestim esse moriendum eamque mortem ardentiore studio peteret, quam Epicurus voluptatem petendam putat. Ergo in eadem voluptate eum, qui alteri misceat mulsum ipse non sitiens, et eum, qui illud sitiens bibat? Voluptatem cum summum bonum diceret, primum in eo ipso parum vidit, deinde hoc quoque alienum; Hoc positum in Phaedro a Platone probavit Epicurus sensitque in omni disputatione id fieri oportere. Qui autem voluptate vitam effici beatam putabit, qui sibi is conveniet, si negabit voluptatem crescere longinquitate? Neque enim civitas in seditione beata esse potest nec in discordia dominorum domus; An dubium est, quin virtus ita maximam partem optineat in rebus humanis, ut reliquas obruat? Utrum igitur tibi litteram videor an totas paginas commovere?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sed haec ab Antiocho, familiari nostro, dicuntur multo melius et fortius, quam a Stasea dicebantur. Eorum enim omnium multa praetermittentium, dum eligant aliquid, quod sequantur, quasi curta sententia; Commoda autem et incommoda in eo genere sunt, quae praeposita et reiecta diximus; Que Manilium, ab iisque M. Praeteritis, inquit, gaudeo. Qui autem esse poteris, nisi te amor ipse ceperit? An eum locum libenter invisit, ubi Demosthenes et Aeschines inter se decertare soliti sunt? Nam cum in Graeco sermone haec ipsa quondam rerum nomina novarum * * non videbantur, quae nunc consuetudo diuturna trivit; Hunc ipsum Zenonis aiunt esse finem declarantem illud, quod a te dictum est, convenienter naturae vivere. Sin te auctoritas commovebat, nobisne omnibus et Platoni ipsi nescio quem illum anteponebas? Studet enim meus is audire Cicero quaenam sit istius veteris, quam commemoras, Academiae de finibus bonorum Peripateticorumque sententia. Tu autem negas fortem esse quemquam posse, qui dolorem malum putet. Si enim ita est, vide ne facinus facias, cum mori suadeas.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Non minor, inquit, voluptas percipitur ex vilissimis rebus quam ex pretiosissimis. Nam constitui virtus nullo modo potesti nisi ea, quae sunt prima naturae, ut ad summam pertinentia tenebit. Non ego tecum iam ita iocabor, ut isdem his de rebus, cum L. An est aliquid per se ipsum flagitiosum, etiamsi nulla comitetur infamia? Sed existimo te, sicut nostrum Triarium, minus ab eo delectari, quod ista Platonis, Aristoteli, Theophrasti orationis ornamenta neglexerit. Sed ad haec, nisi molestum est, habeo quae velim.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sed ille, ut dixi, vitiose. Aliud est enim poëtarum more verba fundere, aliud ea, quae dicas, ratione et arte distinguere. Ergo adhuc, quantum equidem intellego, causa non videtur fuisse mutandi nominis. Pauca mutat vel plura sane; Et hunc idem dico, inquieta sed ad virtutes et ad vitia nihil interesse. Servari enim iustitia nisi a forti viro, nisi a sapiente non potest. Animi enim quoque dolores percipiet omnibus partibus maiores quam corporis. Parvi enim primo ortu sic iacent, tamquam omnino sine animo sint. Nam prius a se poterit quisque discedere quam appetitum earum rerum, quae sibi conducant, amittere. Hoc non est positum in nostra actione. Eodem modo is enim tibi nemo dabit, quod, expetendum sit, id esse laudabile. Tamen a proposito, inquam, aberramus. Quare conare, quaeso.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Et si turpitudinem fugimus in statu et motu corporis, quid est cur pulchritudinem non sequamur? Quid enim tanto opus est instrumento in optimis artibus comparandis? Nam ista vestra: Si gravis, brevis; Eodem modo is enim tibi nemo dabit, quod, expetendum sit, id esse laudabile. Summum ením bonum exposuit vacuitatem doloris; Amicitiae vero locus ubi esse potest aut quis amicus esse cuiquam, quem non ipsum amet propter ipsum? Utrum igitur percurri omnem Epicuri disciplinam placet an de una voluptate quaeri, de qua omne certamen est? Vitae autem degendae ratio maxime quidem illis placuit quieta.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Nec vero intermittunt aut admirationem earum rerum, quae sunt ab antiquis repertae, aut investigationem novarum. Si est nihil nisi corpus, summa erunt illa: valitudo, vacuitas doloris, pulchritudo, cetera. Minime vero istorum quidem, inquit. Vobis autem, quibus nihil est aliud propositum nisi rectum atque honestum, unde officii, unde agendi principlum nascatur non reperietis. Nondum autem explanatum satis, erat, quid maxime natura vellet. Nam et ille apud Trabeam voluptatem animi nimiam laetitiam dicit eandem, quam ille Caecilianus, qui omnibus laetitiis laetum esse se narrat. Scaevola tribunus plebis ferret ad plebem vellentne de ea re quaeri.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quid in isto egregio tuo officio et tanta fide-sic enim existimo-ad corpus refers? Placet igitur tibi, Cato, cum res sumpseris non concessas, ex illis efficere, quod velis? De illis, cum volemus. Nec enim ignoras his istud honestum non summum modo, sed etiam, ut tu vis, solum bonum videri. Quo plebiscito decreta a senatu est consuli quaestio Cn. Nam quibus rebus efficiuntur voluptates, eae non sunt in potestate sapientis. Atqui pugnantibus et contrariis studiis consiliisque semper utens nihil quieti videre, nihil tranquilli potest. Est igitur officium eius generis, quod nec in bonis ponatur nec in contrariis. Hi autem ponunt illi quidem prima naturae, sed ea seiungunt a finibus et a summa bonorum; Cognitio autem haec est una nostri, ut vim corporis animique norimus sequamurque eam vitam, quae rebus iis ipsis perfruatur.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Itaque hic ipse iam pridem est reiectus; His similes sunt omnes, qui virtuti student levantur vitiis, levantur erroribus, nisi forte censes Ti. Minime id quidem, inquam, alienum, multumque ad ea, quae quaerimus, explicatio tua ista profecerit. Hoc etsi multimodis reprehendi potest, tamen accipio, quod dant. Non ergo Epicurus ineruditus, sed ii indocti, qui, quae pueros non didicisse turpe est, ea putant usque ad senectutem esse discenda. Aut unde est hoc contritum vetustate proverbium: quicum in tenebris? Commoda autem et incommoda in eo genere sunt, quae praeposita et reiecta diximus; Illis videtur, qui illud non dubitant bonum dicere -; Atque haec ita iustitiae propria sunt, ut sint virtutum reliquarum communia.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Solum praeterea formosum, solum liberum, solum civem, stultost; Non quaeritur autem quid naturae tuae consentaneum sit, sed quid disciplinae. Septem autem illi non suo, sed populorum suffragio omnium nominati sunt. Vide ne ista sint Manliana vestra aut maiora etiam, si imperes quod facere non possim. Honestum igitur id intellegimus, quod tale est, ut detracta omni utilitate sine ullis praemiis fructibusve per se ipsum possit iure laudari. Idem adhuc; In qua si nihil est praeter rationem, sit in una virtute finis bonorum; Quorum sine causa fieri nihil putandum est. Itaque hic ipse iam pridem est reiectus;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ista ipsa, quae tu breviter: regem, dictatorem, divitem solum esse sapientem, a te quidem apte ac rotunde; Progredientibus autem aetatibus sensim tardeve potius quasi nosmet ipsos cognoscimus. Nec mihi illud dixeris: Haec enim ipsa mihi sunt voluptati, et erant illa Torquatis. Aberat omnis dolor, qui si adesset, nec molliter ferret et tamen medicis plus quam philosophis uteretur. Quo modo autem optimum, si bonum praeterea nullum est? Cum ageremus, inquit, vitae beatum et eundem supremum diem, scribebamus haec. Aliis esse maiora, illud dubium, ad id, quod summum bonum dicitis, ecquaenam possit fieri accessio. Sic, et quidem diligentius saepiusque ista loquemur inter nos agemusque communiter. Id et fieri posse et saepe esse factum et ad voluptates percipiendas maxime pertinere.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Istius modi autem res dicere ornate velle puerile est, plane autem et perspicue expedire posse docti et intellegentis viri. Isto modo, ne si avia quidem eius nata non esset. Portenta haec esse dicit, neque ea ratione ullo modo posse vivi; Cum ageremus, inquit, vitae beatum et eundem supremum diem, scribebamus haec. Quis enim confidit semper sibi illud stabile et firmum permansurum, quod fragile et caducum sit? Quae quidem sapientes sequuntur duce natura tamquam videntes; Illa argumenta propria videamus, cur omnia sint paria peccata. Nam de summo mox, ut dixi, videbimus et ad id explicandum disputationem omnem conferemus.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Maximeque eos videre possumus res gestas audire et legere velle, qui a spe gerendi absunt confecti senectute. Ergo id est convenienter naturae vivere, a natura discedere. Conferam avum tuum Drusum cum C. Possumusne hic scire qualis sit, nisi contulerimus inter nos, cum finem bonorum dixerimus, quid finis, quid etiam sit ipsum bonum? Nunc vero a primo quidem mirabiliter occulta natura est nec perspici nec cognosci potest. Deinceps videndum est, quoniam satis apertum est sibi quemque natura esse carum, quae sit hominis natura. Quae fere omnia appellantur uno ingenii nomine, easque virtutes qui habent, ingeniosi vocantur. Cum enim fertur quasi torrens oratio, quamvis multa cuiusque modi rapiat, nihil tamen teneas, nihil apprehendas, nusquam orationem rapidam coerceas. Cenasti in vita numquam bene, cum omnia in ista Consumis squilla atque acupensere cum decimano. Cur tantas regiones barbarorum pedibus obiit, tot maria transmisit?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ex rebus enim timiditas, non ex vocabulis nascitur. Cum enim fertur quasi torrens oratio, quamvis multa cuiusque modi rapiat, nihil tamen teneas, nihil apprehendas, nusquam orationem rapidam coerceas. Istam voluptatem perpetuam quis potest praestare sapienti? Itaque in rebus minime obscuris non multus est apud eos disserendi labor. Ita ne hoc quidem modo paria peccata sunt. Sic enim maiores nostri labores non fugiendos tristissimo tamen verbo aerumnas etiam in deo nominaverunt.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quaesita enim virtus est, non quae relinqueret naturam, sed quae tueretur. Non enim in ipsa sapientia positum est beatum esse, sed in iis rebus, quas sapientia comparat ad voluptatem. Ut enim consuetudo loquitur, id solum dicitur honestum, quod est populari fama gloriosum. Quid autem habent admirationis, cum prope accesseris? Cognitio autem haec est una nostri, ut vim corporis animique norimus sequamurque eam vitam, quae rebus iis ipsis perfruatur. Nec tamen ullo modo summum pecudis bonum et hominis idem mihi videri potest.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Nam nisi hoc optineatur, id solum bonum esse, quod honestum sit, nullo modo probari possit beatam vitam virtute effici. Quem Tiberina descensio festo illo die tanto gaudio affecit, quanto L. Eadem nunc mea adversum te oratio est. Quaero igitur, quo modo hae tantae commendationes a natura profectae subito a sapientia relictae sint. Age nunc isti doceant, vel tu potius quis enim ista melius? Consequens enim est et post oritur, ut dixi. Aliter homines, aliter philosophos loqui putas oportere? An vero displicuit ea, quae tributa est animi virtutibus tanta praestantia? Restat locus huic disputationi vel maxime necessarius de amicitia, quam, si voluptas summum sit bonum, affirmatis nullam omnino fore. Atque haec ita iustitiae propria sunt, ut sint virtutum reliquarum communia.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Illum mallem levares, quo optimum atque humanissimum virum, Cn. At iam decimum annum in spelunca iacet. Aliter homines, aliter philosophos loqui putas oportere? Stulti autem malorum memoria torquentur, sapientes bona praeterita grata recordatione renovata delectant. Nec vero intermittunt aut admirationem earum rerum, quae sunt ab antiquis repertae, aut investigationem novarum. Nam diligi et carum esse iucundum est propterea, quia tutiorem vitam et voluptatem pleniorem efficit. Nam prius a se poterit quisque discedere quam appetitum earum rerum, quae sibi conducant, amittere. In motu et in statu corporis nihil inest, quod animadvertendum esse ipsa natura iudicet? Ita enim vivunt quidam, ut eorum vita refellatur oratio. Alia quaedam dicent, credo, magna antiquorum esse peccata, quae ille veri investigandi cupidus nullo modo ferre potuerit.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Conferam tecum, quam cuique verso rem subicias; Qui si omnes veri erunt, ut Epicuri ratio docet, tum denique poterit aliquid cognosci et percipi.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Nec vero alia sunt quaerenda contra Carneadeam illam sententiam. Quare istam quoque aggredere tractatam praesertim et ab aliis et a te ipso saepe, ut tibi deesse non possit oratio.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sin est etiam corpus, ista explanatio naturae nempe hoc effecerit, ut ea, quae ante explanationem tenebamus, relinquamus. Eaedem res maneant alio modo. Venit ad extremum; Positum est a nostris in iis esse rebus, quae secundum naturam essent, non dolere;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Eam si varietatem diceres, intellegerem, ut etiam non dicente te intellego; Nam et a te perfici istam disputationem volo, nec tua mihi oratio longa videri potest. Illud urgueam, non intellegere eum quid sibi dicendum sit, cum dolorem summum malum esse dixerit. Nam Pyrrho, Aristo, Erillus iam diu abiecti. Hanc quoque iucunditatem, si vis, transfer in animum; Nam si dicent ab illis has res esse tractatas, ne ipsos quidem Graecos est cur tam multos legant, quam legendi sunt. Sin autem ad animum, falsum est, quod negas animi ullum esse gaudium, quod non referatur ad corpus. Nam nec vir bonus ac iustus haberi debet qui, ne malum habeat, abstinet se ab iniuria. Ita fit illa conclusio non solum vera, sed ita perspicua, ut dialectici ne rationem quidem reddi putent oportere: si illud, hoc; Cum autem venissemus in Academiae non sine causa nobilitata spatia, solitudo erat ea, quam volueramus.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Huic Epicurus praecentet, si potest, cui e viperino morsu venae viscerum Veneno inbutae taetros cruciatus cient! Sic Epicurus: Philocteta, st! brevis dolor. Audax negotium, dicerem impudens, nisi hoc institutum postea translatum ad philosophos nostros esset. Hoc dictum in una re latissime patet, ut in omnibus factis re, non teste moveamur. Saepe ab Aristotele, a Theophrasto mirabiliter est laudata per se ipsa rerum scientia; Apparet statim, quae sint officia, quae actiones. Sed tu, ut dignum est tua erga me et philosophiam voluntate ab adolescentulo suscepta, fac ut Metrodori tueare liberos. Etenim si delectamur, cum scribimus, quis est tam invidus, qui ab eo nos abducat? Easdemne res? Quasi ego id curem, quid ille aiat aut neget. Nec enim, omnes avaritias si aeque avaritias esse dixerimus, sequetur ut etiam aequas esse dicamus. Numquam hoc ita defendit Epicurus neque Metrodorus aut quisquam eorum, qui aut saperet aliquid aut ista didicisset. Istic sum, inquit.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Tum ego: Non mehercule, inquam, soleo temere contra Stoicos, non quo illis admodum assentiar, sed pudore impedior; In voluptate corporis-addam, si vis, animi, dum ea ipsa, ut vultis, sit e corpore-situm est vivere beate. Nam illud vehementer repugnat, eundem beatum esse et multis malis oppressum. Qua tu etiam inprudens utebare non numquam. Nunc agendum est subtilius. Sed finge non solum callidum eum, qui aliquid improbe faciat, verum etiam praepotentem, ut M. Est igitur officium eius generis, quod nec in bonis ponatur nec in contrariis. Aliis esse maiora, illud dubium, ad id, quod summum bonum dicitis, ecquaenam possit fieri accessio. Quo studio cum satiari non possint, omnium ceterarum rerum obliti níhil abiectum, nihil humile cogitant; Quarum ambarum rerum cum medicinam pollicetur, luxuriae licentiam pollicetur. At cum de plurimis eadem dicit, tum certe de maximis. Licet hic rursus ea commemores, quae optimis verbis ab Epicuro de laude amicitiae dicta sunt.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quae hic rei publicae vulnera inponebat, eadem ille sanabat. Ex ea difficultate illae fallaciloquae, ut ait Accius, malitiae natae sunt. Quae in controversiam veniunt, de iis, si placet, disseramus. Ampulla enim sit necne sit, quis non iure optimo irrideatur, si laboret? Iam argumenti ratione conclusi caput esse faciunt ea, quae perspicua dicunt, deinde ordinem sequuntur, tum, quid verum sit in singulis, extrema conclusio est. Quo minus animus a se ipse dissidens secumque discordans gustare partem ullam liquidae voluptatis et liberae potest.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Atqui reperies, inquit, in hoc quidem pertinacem; Qui potest igitur habitare in beata vita summi mali metus? Ex quo, id quod omnes expetunt, beate vivendi ratio inveniri et comparari potest. Ut nemo dubitet, eorum omnia officia quo spectare, quid sequi, quid fugere debeant? Itaque et manendi in vita et migrandi ratio omnis iis rebus, quas supra dixi, metienda. Sin autem ad animum, falsum est, quod negas animi ullum esse gaudium, quod non referatur ad corpus. Quae sunt igitur communia vobis cum antiquis, iis sic utamur quasi concessis; Sed tamen enitar et, si minus multa mihi occurrent, non fugiam ista popularia.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Tu autem, si tibi illa probabantur, cur non propriis verbis ea tenebas? Cave putes quicquam esse verius. At quanta conantur! Mundum hunc omnem oppidum esse nostrum! Incendi igitur eos, qui audiunt, vides. Nobis Heracleotes ille Dionysius flagitiose descivisse videtur a Stoicis propter oculorum dolorem. Idque testamento cavebit is, qui nobis quasi oraculum ediderit nihil post mortem ad nos pertinere? Dolere malum est: in crucem qui agitur, beatus esse non potest.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar At quicum ioca seria, ut dicitur, quicum arcana, quicum occulta omnia? Id quaeris, inquam, in quo, utrum respondero, verses te huc atque illuc necesse est. Hanc quoque iucunditatem, si vis, transfer in animum; Nam neque virtute retinetur ille in vita, nec iis, qui sine virtute sunt, mors est oppetenda. Sextilio Rufo, cum is rem ad amicos ita deferret, se esse heredem Q. Heri, inquam, ludis commissis ex urbe profectus veni ad vesperum. Si stante, hoc natura videlicet vult, salvam esse se, quod concedimus; In eo autem voluptas omnium Latine loquentium more ponitur, cum percipitur ea, quae sensum aliquem moveat, iucunditas. Quae sequuntur igitur?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar In schola desinis. Cum praesertim illa perdiscere ludus esset. Qui enim voluptatem ipsam contemnunt, iis licet dicere se acupenserem maenae non anteponere. Et adhuc quidem ita nobis progresso ratio est, ut ea duceretur omnis a prima commendatione naturae. At ille non pertimuit saneque fidenter: Istis quidem ipsis verbis, inquit;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Facile est hoc cernere in primis puerorum aetatulis. Ego vero isti, inquam, permitto. Isto modo ne improbos quidem, si essent boni viri. Hoc dixerit potius Ennius: Nimium boni est, cui nihil est mali. Tu quidem reddes; An, si id probas, fieri ita posse negas, ut ii, qui virtutis compotes sint, etiam malis quibusdam affecti beati sint? Rhetorice igitur, inquam, nos mavis quam dialectice disputare? Dicimus aliquem hilare vivere; Voluptatem cum summum bonum diceret, primum in eo ipso parum vidit, deinde hoc quoque alienum; Ex quo illud efficitur, qui bene cenent omnis libenter cenare, qui libenter, non continuo bene. Verum tamen cum de rebus grandioribus dicas, ipsae res verba rapiunt; Et non ex maxima parte de tota iudicabis? Quid ergo aliud intellegetur nisi uti ne quae pars naturae neglegatur? Itaque quantum adiit periculum! ad honestatem enim illum omnem conatum suum referebat, non ad voluptatem.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Portenta haec esse dicit, neque ea ratione ullo modo posse vivi; Atque haec contra Aristippum, qui eam voluptatem non modo summam, sed solam etiam ducit, quam omnes unam appellamus voluptatem. Vide, ne etiam menses! nisi forte eum dicis, qui, simul atque arripuit, interficit. Si longus, levis. Possumusne hic scire qualis sit, nisi contulerimus inter nos, cum finem bonorum dixerimus, quid finis, quid etiam sit ipsum bonum? Non igitur bene.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Huic mori optimum esse propter desperationem sapientiae, illi propter spem vivere. Quid, si non sensus modo ei sit datus, verum etiam animus hominis? Non enim, si omnia non sequebatur, idcirco non erat ortus illinc. Graecis hoc modicum est: Leonidas, Epaminondas, tres aliqui aut quattuor; Nam et complectitur verbis, quod vult, et dicit plane, quod intellegam; In motu et in statu corporis nihil inest, quod animadvertendum esse ipsa natura iudicet? Sed tu, ut dignum est tua erga me et philosophiam voluntate ab adolescentulo suscepta, fac ut Metrodori tueare liberos. Itaque si aut requietem natura non quaereret aut eam posset alia quadam ratione consequi.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Cum autem venissemus in Academiae non sine causa nobilitata spatia, solitudo erat ea, quam volueramus. Omnium enim rerum principia parva sunt, sed suis progressionibus usa augentur nec sine causa; Tenesne igitur, inquam, Hieronymus Rhodius quid dicat esse summum bonum, quo putet omnia referri oportere? Dolor ergo, id est summum malum, metuetur semper, etiamsi non aderit; Dolere malum est: in crucem qui agitur, beatus esse non potest. Egone non intellego, quid sit don Graece, Latine voluptas? Praeterea sublata cognitione et scientia tollitur omnis ratio et vitae degendae et rerum gerendarum. Multa sunt dicta ab antiquis de contemnendis ac despiciendis rebus humanis; Hunc igitur finem illi tenuerunt, quodque ego pluribus verbis, illi brevius secundum naturam vivere, hoc iis bonorum videbatur extremum.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Theophrastum tamen adhibeamus ad pleraque, dum modo plus in virtute teneamus, quam ille tenuit, firmitatis et roboris. Itaque quantum adiit periculum! ad honestatem enim illum omnem conatum suum referebat, non ad voluptatem. Et ille ridens: Video, inquit, quid agas; Color egregius, integra valitudo, summa gratia, vita denique conferta voluptatum omnium varietate. Semper enim ex eo, quod maximas partes continet latissimeque funditur, tota res appellatur. Mihi enim satis est, ipsis non satis. Atque ab his initiis profecti omnium virtutum et originem et progressionem persecuti sunt. Bona autem corporis huic sunt, quod posterius posui, similiora. Quodcumque in mentem incideret, et quodcumque tamquam occurreret. Quid enim tanto opus est instrumento in optimis artibus comparandis? Ex quo intellegitur nec intemperantiam propter se esse fugiendam temperantiamque expetendam, non quia voluptates fugiat, sed quia maiores consequatur. Est enim effectrix multarum et magnarum voluptatum. Non igitur bene. Est autem officium, quod ita factum est, ut eius facti probabilis ratio reddi possit.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Dicuntur ista, Cato, magnifice, inquam, sed videsne verborum gloriam tibi cum Pyrrhone et cum Aristone, qui omnia exaequant, esse communem? Ego quoque, inquit, didicerim libentius si quid attuleris, quam te reprehenderim. Quid ergo aliud intellegetur nisi uti ne quae pars naturae neglegatur? Quibus rebus vita consentiens virtutibusque respondens recta et honesta et constans et naturae congruens existimari potest. Si sapiens, ne tum quidem miser, cum ab Oroete, praetore Darei, in crucem actus est. Quae in controversiam veniunt, de iis, si placet, disseramus. Positum est a nostris in iis esse rebus, quae secundum naturam essent, non dolere; Duarum enim vitarum nobis erunt instituta capienda. Stulti autem malorum memoria torquentur, sapientes bona praeterita grata recordatione renovata delectant.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Summum ením bonum exposuit vacuitatem doloris; Non autem hoc: igitur ne illud quidem. Sed quid attinet de rebus tam apertis plura requirere? Sed haec quidem liberius ab eo dicuntur et saepius. Quae cum dixisset paulumque institisset, Quid est? De maximma autem re eodem modo, divina mente atque natura mundum universum et eius maxima partis administrari. Quid adiuvas? Vidit Homerus probari fabulam non posse, si cantiunculis tantus irretitus vir teneretur; Quare istam quoque aggredere tractatam praesertim et ab aliis et a te ipso saepe, ut tibi deesse non possit oratio. Itaque ad tempus ad Pisonem omnes.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ut ad minora veniam, mathematici, poëtae, musici, medici denique ex hac tamquam omnium artificum officina profecti sunt. Itaque hoc frequenter dici solet a vobis, non intellegere nos, quam dicat Epicurus voluptatem. Quos quidem dies quem ad modum agatis et in quantam hominum facetorum urbanitatem incurratis, non diconihil opus est litibus-; Alterum significari idem, ut si diceretur, officia media omnia aut pleraque servantem vivere. Quia, cum a Zenone, inquam, hoc magnifice tamquam ex oraculo editur: Virtus ad beate vivendum se ipsa contenta est, et Quare? Bonum negas esse divitias, praeposìtum esse dicis?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ut nemo dubitet, eorum omnia officia quo spectare, quid sequi, quid fugere debeant? Nam si quae sunt aliae, falsum est omnis animi voluptates esse e corporis societate. Tertium autem omnibus aut maximis rebus iis, quae secundum naturam sint, fruentem vivere. Homines optimi non intellegunt totam rationem everti, si ita res se habeat.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Vitiosum est enim in dividendo partem in genere numerare. Non autem hoc: igitur ne illud quidem. Sed ne, dum huic obsequor, vobis molestus sim. Quae autem natura suae primae institutionis oblita est? Sed isti ipsi, qui voluptate et dolore omnia metiuntur, nonne clamant sapienti plus semper adesse quod velit quam quod nolit? Illud mihi a te nimium festinanter dictum videtur, sapientis omnis esse semper beatos; Idem etiam dolorem saepe perpetiuntur, ne, si id non faciant, incidant in maiorem. Quid affers, cur Thorius, cur Caius Postumius, cur omnium horum magister, Orata, non iucundissime vixerit?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Nam illud quidem adduci vix possum, ut ea, quae senserit ille, tibi non vera videantur. Nam illud quidem adduci vix possum, ut ea, quae senserit ille, tibi non vera videantur. Hoc loco discipulos quaerere videtur, ut, qui asoti esse velint, philosophi ante fiant. Quae in controversiam veniunt, de iis, si placet, disseramus. Ego quoque, inquit, didicerim libentius si quid attuleris, quam te reprehenderim. Nam bonum ex quo appellatum sit, nescio, praepositum ex eo credo, quod praeponatur aliis. Portenta haec esse dicit, neque ea ratione ullo modo posse vivi; Qui igitur convenit ab alia voluptate dicere naturam proficisci, in alia summum bonum ponere? Duarum enim vitarum nobis erunt instituta capienda. Huic ego, si negaret quicquam interesse ad beate vivendum quali uteretur victu, concederem, laudarem etiam;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Qua tu etiam inprudens utebare non numquam. Haec igitur Epicuri non probo, inquam. Nam et complectitur verbis, quod vult, et dicit plane, quod intellegam; Aristoteles, Xenocrates, tota illa familia non dabit, quippe qui valitudinem, vires, divitias, gloriam, multa alia bona esse dicant, laudabilia non dicant. Hic quoque suus est de summoque bono dissentiens dici vere Peripateticus non potest. Idne consensisse de Calatino plurimas gentis arbitramur, primarium populi fuisse, quod praestantissimus fuisset in conficiendis voluptatibus? In qua si nihil est praeter rationem, sit in una virtute finis bonorum; Et hunc idem dico, inquieta sed ad virtutes et ad vitia nihil interesse.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quod dicit Epicurus etiam de voluptate, quae minime sint voluptates, eas obscurari saepe et obrui. Nam de summo mox, ut dixi, videbimus et ad id explicandum disputationem omnem conferemus. At enim, qua in vita est aliquid mali, ea beata esse non potest. Progredientibus autem aetatibus sensim tardeve potius quasi nosmet ipsos cognoscimus. Tenesne igitur, inquam, Hieronymus Rhodius quid dicat esse summum bonum, quo putet omnia referri oportere? Non est ista, inquam, Piso, magna dissensio. An vero displicuit ea, quae tributa est animi virtutibus tanta praestantia? Velut ego nunc moveor. Quae quidem res efficit, ne necesse sit isdem de rebus semper quasi dictata decantare neque a commentariolis suis discedere.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Primum non saepe, deinde quae est ista relaxatio, cum et praeteriti doloris memoria recens est et futuri atque inpendentis torquet timor? Miserum hominem! Si dolor summum malum est, dici aliter non potest. Et ille ridens: Video, inquit, quid agas; Minime vero probatur huic disciplinae, de qua loquor, aut iustitiam aut amicitiam propter utilitates adscisci aut probari. Ergo instituto veterum, quo etiam Stoici utuntur, hinc capiamus exordium. Sed finge non solum callidum eum, qui aliquid improbe faciat, verum etiam praepotentem, ut M. Si quae forte-possumus.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quod dicit Epicurus etiam de voluptate, quae minime sint voluptates, eas obscurari saepe et obrui. Nunc omni virtuti vitium contrario nomine opponitur. Satisne vobis videor pro meo iure in vestris auribus commentatus? Nam diligi et carum esse iucundum est propterea, quia tutiorem vitam et voluptatem pleniorem efficit. Atque ut a corpore ordiar, videsne ut, si quae in membris prava aut debilitata aut inminuta sint, occultent homines? Hic, qui utrumque probat, ambobus debuit uti, sicut facit re, neque tamen dividit verbis. Videmusne ut pueri ne verberibus quidem a contemplandis rebus perquirendisque deterreantur? Quae cum magnifice primo dici viderentur, considerata minus probabantur. Tu autem inter haec tantam multitudinem hominum interiectam non vides nec laetantium nec dolentium? Ait enim se, si uratur, Quam hoc suave! dicturum. Quos qui tollunt et nihil posse percipi dicunt, ii remotis sensibus ne id ipsum quidem expedire possunt, quod disserunt. Ut pulsi recurrant?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Inde igitur, inquit, ordiendum est. Apud imperitos tum illa dicta sunt, aliquid etiam coronae datum; Facillimum id quidem est, inquam. Sine ea igitur iucunde negat posse se vivere? Nec tamen ullo modo summum pecudis bonum et hominis idem mihi videri potest. In omni enim arte vel studio vel quavis scientia vel in ipsa virtute optimum quidque rarissimum est. Nemo nostrum istius generis asotos iucunde putat vivere. Nam cui proposito sit conservatio sui, necesse est huic partes quoque sui caras suo genere laudabiles. -, sed ut hoc iudicaremus, non esse in iis partem maximam positam beate aut secus vivendi.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Nec enim, omnes avaritias si aeque avaritias esse dixerimus, sequetur ut etiam aequas esse dicamus. Nihilne te delectat umquam -video, quicum loquar-, te igitur, Torquate, ipsum per se nihil delectat? Non igitur potestis voluptate omnia dirigentes aut tueri aut retinere virtutem. Fatebuntur Stoici haec omnia dicta esse praeclare, neque eam causam Zenoni desciscendi fuisse. Et summatim quidem haec erant de corpore animoque dicenda, quibus quasi informatum est quid hominis natura postulet. Esse enim quam vellet iniquus iustus poterat inpune. Sed et illum, quem nominavi, et ceteros sophistas, ut e Platone intellegi potest, lusos videmus a Socrate. Quid ergo aliud intellegetur nisi uti ne quae pars naturae neglegatur? Cuius ad naturam apta ratio vera illa et summa lex a philosophis dicitur. Sic igitur in homine perfectio ista in eo potissimum, quod est optimum, id est in virtute, laudatur. Hanc in motu voluptatem -sic enim has suaves et quasi dulces voluptates appellat-interdum ita extenuat, ut M. Si qua in iis corrigere voluit, deteriora fecit. Equidem e Cn.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sapientem locupletat ipsa natura, cuius divitias Epicurus parabiles esse docuit. Nummus in Croesi divitiis obscuratur, pars est tamen divitiarum. Tum ille: Tu autem cum ipse tantum librorum habeas, quos hic tandem requiris? Sed quoniam et advesperascit et mihi ad villam revertendum est, nunc quidem hactenus; Hoc dixerit potius Ennius: Nimium boni est, cui nihil est mali. Nisi autem rerum natura perspecta erit, nullo modo poterimus sensuum iudicia defendere. Ille enim occurrentia nescio quae comminiscebatur; Ergo adhuc, quantum equidem intellego, causa non videtur fuisse mutandi nominis. Iam in altera philosophiae parte. Et hi quidem ita non sola virtute finem bonorum contineri putant, ut rebus tamen omnibus virtutem anteponant;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Alterum significari idem, ut si diceretur, officia media omnia aut pleraque servantem vivere. Quid igitur, inquit, eos responsuros putas? Non quaeritur autem quid naturae tuae consentaneum sit, sed quid disciplinae. Si enim ad populum me vocas, eum. Si enim ita est, vide ne facinus facias, cum mori suadeas. Istius modi autem res dicere ornate velle puerile est, plane autem et perspicue expedire posse docti et intellegentis viri. Dolere malum est: in crucem qui agitur, beatus esse non potest.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Naturales divitias dixit parabiles esse, quod parvo esset natura contenta. Facit enim ille duo seiuncta ultima bonorum, quae ut essent vera, coniungi debuerunt; Itaque a sapientia praecipitur se ipsam, si usus sit, sapiens ut relinquat. Atque ut ceteri dicere existimantur melius quam facere, sic hi mihi videntur facere melius quam dicere. Si qua in iis corrigere voluit, deteriora fecit. Huius, Lyco, oratione locuples, rebus ipsis ielunior. Nam, ut sint illa vendibiliora, haec uberiora certe sunt. Et harum quidem rerum facilis est et expedita distinctio. Ita finis bonorum existit secundum naturam vivere sic affectum, ut optime is affici possit ad naturamque accommodatissime. Quae adhuc, Cato, a te dicta sunt, eadem, inquam, dicere posses, si sequerere Pyrrhonem aut Aristonem. Quid, de quo nulla dissensio est? Terram, mihi crede, ea lanx et maria deprimet. Et si turpitudinem fugimus in statu et motu corporis, quid est cur pulchritudinem non sequamur? Nisi enim id faceret, cur Plato Aegyptum peragravit, ut a sacerdotibus barbaris numeros et caelestia acciperet?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sextilio Rufo, cum is rem ad amicos ita deferret, se esse heredem Q. Stoici autem, quod finem bonorum in una virtute ponunt, similes sunt illorum; Tenuis Lucius Verginius unusque de multis sexagesimo anno post libertatem receptam virginem filiam sua manu occidit potius, quam ea Ap. Hoc est non modo cor non habere, sed ne palatum quidem. Quid ergo attinet gloriose loqui, nisi constanter loquare? Qui-vere falsone, quaerere mittimus-dicitur oculis se privasse; Effluit igitur voluptas corporis et prima quaeque avolat saepiusque relinquit causam paenitendi quam recordandi. Mihi autem nihil tam perspicuum videtur, quam has sententias eorum philosophorum re inter se magis quam verbis dissidere;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Neminem videbis ita laudatum, ut artifex callidus comparandarum voluptatum diceretur. Quis animo aequo videt eum, quem inpure ac flagitiose putet vivere? Tum ille timide vel potius verecunde: Facio, inquit. Quicquid enim a sapientia proficiscitur, id continuo debet expletum esse omnibus suis partibus; De illis, cum volemus. His similes sunt omnes, qui virtuti student levantur vitiis, levantur erroribus, nisi forte censes Ti.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quod si ita se habeat, non possit beatam praestare vitam sapientia. Ex quo, id quod omnes expetunt, beate vivendi ratio inveniri et comparari potest. His similes sunt omnes, qui virtuti student levantur vitiis, levantur erroribus, nisi forte censes Ti. Facit igitur Lucius noster prudenter, qui audire de summo bono potissimum velit; Id enim natura desiderat. Ergo in utroque exercebantur, eaque disciplina effecit tantam illorum utroque in genere dicendi copiam. Neque enim disputari sine reprehensione nec cum iracundia aut pertinacia recte disputari potest. Nam quibus rebus efficiuntur voluptates, eae non sunt in potestate sapientis. Idem etiam dolorem saepe perpetiuntur, ne, si id non faciant, incidant in maiorem. Ex eorum enim scriptis et institutis cum omnis doctrina liberalis, omnis historia. Erit enim instructus ad mortem contemnendam, ad exilium, ad ipsum etiam dolorem. Ergo adhuc, quantum equidem intellego, causa non videtur fuisse mutandi nominis.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar In ipsa enim parum magna vis inest, ut quam optime se habere possit, si nulla cultura adhibeatur. Possumusne ergo in vita summum bonum dicere, cum id ne in cena quidem posse videamur? Hanc in motu voluptatem -sic enim has suaves et quasi dulces voluptates appellat-interdum ita extenuat, ut M. Sed quamvis comis in amicis tuendis fuerit, tamen, si haec vera sunt-nihil enim affirmo-, non satis acutus fuit. Quam ob rem tandem, inquit, non satisfacit? Nummus in Croesi divitiis obscuratur, pars est tamen divitiarum. Cuius quidem, quoniam Stoicus fuit, sententia condemnata mihi videtur esse inanitas ista verborum. At iam decimum annum in spelunca iacet. Quae cum praeponunt, ut sit aliqua rerum selectio, naturam videntur sequi; His similes sunt omnes, qui virtuti student levantur vitiis, levantur erroribus, nisi forte censes Ti. Nam cui proposito sit conservatio sui, necesse est huic partes quoque sui caras suo genere laudabiles. Suam denique cuique naturam esse ad vivendum ducem. Quid in isto egregio tuo officio et tanta fide-sic enim existimo-ad corpus refers?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Respondeat totidem verbis. Huius, Lyco, oratione locuples, rebus ipsis ielunior. Quae fere omnia appellantur uno ingenii nomine, easque virtutes qui habent, ingeniosi vocantur. Praeclare enim Plato: Beatum, cui etiam in senectute contigerit, ut sapientiam verasque opiniones assequi possit. Scientiam pollicentur, quam non erat mirum sapientiae cupido patria esse cariorem. Quod autem meum munus dicis non equidem recuso, sed te adiungo socium. Quod cum ita sit, perspicuum est omnis rectas res atque laudabilis eo referri, ut cum voluptate vivatur. An, partus ancillae sitne in fructu habendus, disseretur inter principes civitatis, P. Et nunc quidem quod eam tuetur, ut de vite potissimum loquar, est id extrinsecus; Cum autem venissemus in Academiae non sine causa nobilitata spatia, solitudo erat ea, quam volueramus.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Et tamen ego a philosopho, si afferat eloquentiam, non asperner, si non habeat, non admodum flagitem. Tu autem negas fortem esse quemquam posse, qui dolorem malum putet. Ne amores quidem sanctos a sapiente alienos esse arbitrantur. Addo etiam illud, multa iam mihi dare signa puerum et pudoris et ingenii, sed aetatem vides. Ratio ista, quam defendis, praecepta, quae didicisti, quae probas, funditus evertunt amicitiam, quamvis eam Epicurus, ut facit, in caelum efferat laudibus. Ubi ut eam caperet aut quando? Solum praeterea formosum, solum liberum, solum civem, stultost; Quid enim ab antiquis ex eo genere, quod ad disserendum valet, praetermissum est? Effluit igitur voluptas corporis et prima quaeque avolat saepiusque relinquit causam paenitendi quam recordandi. Esse enim quam vellet iniquus iustus poterat inpune. Superiores tres erant, quae esse possent, quarum est una sola defensa, eaque vehementer.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sin ea non neglegemus neque tamen ad finem summi boni referemus, non multum ab Erilli levitate aberrabimus. Alterum significari idem, ut si diceretur, officia media omnia aut pleraque servantem vivere. Mihi vero, inquit, placet agi subtilius et, ut ipse dixisti, pressius. Quae fere omnia appellantur uno ingenii nomine, easque virtutes qui habent, ingeniosi vocantur. Fortitudinis quaedam praecepta sunt ac paene leges, quae effeminari virum vetant in dolore. Paupertas si malum est, mendicus beatus esse nemo potest, quamvis sit sapiens. Roges enim Aristonem, bonane ei videantur haec: vacuitas doloris, divitiae, valitudo; Idne consensisse de Calatino plurimas gentis arbitramur, primarium populi fuisse, quod praestantissimus fuisset in conficiendis voluptatibus? Nunc haec primum fortasse audientis servire debemus. Iam doloris medicamenta illa Epicurea tamquam de narthecio proment: Si gravis, brevis; Nam si dicent ab illis has res esse tractatas, ne ipsos quidem Graecos est cur tam multos legant, quam legendi sunt. Sed ego in hoc resisto; Neutrum vero, inquit ille.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Et hi quidem ita non sola virtute finem bonorum contineri putant, ut rebus tamen omnibus virtutem anteponant; Non semper, inquam; Quae est quaerendi ac disserendi, quae logikh dicitur, iste vester plane, ut mihi quidem videtur, inermis ac nudus est. Quibusnam praeteritis? Numquam hoc ita defendit Epicurus neque Metrodorus aut quisquam eorum, qui aut saperet aliquid aut ista didicisset. Iam quae corporis sunt, ea nec auctoritatem cum animi partibus, comparandam et cognitionem habent faciliorem. Quid ergo? Solum praeterea formosum, solum liberum, solum civem, stultost; Cum id fugiunt, re eadem defendunt, quae Peripatetici, verba. Et tamen ego a philosopho, si afferat eloquentiam, non asperner, si non habeat, non admodum flagitem. Num igitur utiliorem tibi hunc Triarium putas esse posse, quam si tua sint Puteolis granaria? Quando enim Socrates, qui parens philosophiae iure dici potest, quicquam tale fecit?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sin autem est in ea, quod quidam volunt, nihil impedit hanc nostram comprehensionem summi boni. Commoda autem et incommoda in eo genere sunt, quae praeposita et reiecta diximus; Aliud est enim poëtarum more verba fundere, aliud ea, quae dicas, ratione et arte distinguere. Nam si amitti vita beata potest, beata esse non potest. Id enim volumus, id contendimus, ut officii fructus sit ipsum officium. Iam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi. Ita prorsus, inquam; An obliviscimur, quantopere in audiendo in legendoque moveamur, cum pie, cum amice, cum magno animo aliquid factum cognoscimus?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Polemoni et iam ante Aristoteli ea prima visa sunt, quae paulo ante dixi. Haec mihi videtur delicatior, ut ita dicam, molliorque ratio, quam virtutis vis gravitasque postulat. Quae enim adhuc protulisti, popularia sunt, ego autem a te elegantiora desidero. Collige omnia, quae soletis: Praesidium amicorum. Utinam quidem dicerent alium alio beatiorem! Iam ruinas videres. Mihi quidem Antiochum, quem audis, satis belle videris attendere. Tu autem negas fortem esse quemquam posse, qui dolorem malum putet. Ergo opifex plus sibi proponet ad formarum quam civis excellens ad factorum pulchritudinem? Quod maxime efficit Theophrasti de beata vita liber, in quo multum admodum fortunae datur.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Minime vero, inquit ille, consentit. Quid, si reviviscant Platonis illi et deinceps qui eorum auditores fuerunt, et tecum ita loquantur? Nam et a te perfici istam disputationem volo, nec tua mihi oratio longa videri potest. Is ita vivebat, ut nulla tam exquisita posset inveniri voluptas, qua non abundaret. Quae rursus dum sibi evelli ex ordine nolunt, horridiores evadunt, asperiores, duriores et oratione et moribus. Innumerabilia dici possunt in hanc sententiam, sed non necesse est. Quae qui non vident, nihil umquam magnum ac cognitione dignum amaverunt. Immo alio genere;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Est autem eius generis actio quoque quaedam, et quidem talis, ut ratio postulet agere aliquid et facere eorum. Hoc tu nunc in illo probas. Ergo instituto veterum, quo etiam Stoici utuntur, hinc capiamus exordium. Nam Pyrrho, Aristo, Erillus iam diu abiecti. Decius, princeps in ea familia consulatus, cum se devoverat et equo admisso in mediam aciem Latinorum irruebat, aliquid de voluptatibus suis cogitabat? Sed tamen intellego quid velit. Hoc enim constituto in philosophia constituta sunt omnia. Non potes ergo ista tueri, Torquate, mihi crede, si te ipse et tuas cogitationes et studia perspexeris; Septem autem illi non suo, sed populorum suffragio omnium nominati sunt. Id enim natura desiderat. An obliviscimur, quantopere in audiendo in legendoque moveamur, cum pie, cum amice, cum magno animo aliquid factum cognoscimus? Atqui, inquam, Cato, si istud optinueris, traducas me ad te totum licebit. Bona autem corporis huic sunt, quod posterius posui, similiora. In motu et in statu corporis nihil inest, quod animadvertendum esse ipsa natura iudicet?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quibus natura iure responderit non esse verum aliunde finem beate vivendi, a se principia rei gerendae peti; Nos quidem Virtutes sic natae sumus, ut tibi serviremus, aliud negotii nihil habemus. Non modo carum sibi quemque, verum etiam vehementer carum esse? Quem si tenueris, non modo meum Ciceronem, sed etiam me ipsum abducas licebit. Nihil acciderat ei, quod nollet, nisi quod anulum, quo delectabatur, in mari abiecerat. Nonne videmus quanta perturbatio rerum omnium consequatur, quanta confusio?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sunt autem, qui dicant foedus esse quoddam sapientium, ut ne minus amicos quam se ipsos diligant. Theophrastus mediocriterne delectat, cum tractat locos ab Aristotele ante tractatos? Tum Quintus: Est plane, Piso, ut dicis, inquit. Multoque hoc melius nos veriusque quam Stoici. An eum locum libenter invisit, ubi Demosthenes et Aeschines inter se decertare soliti sunt? Non minor, inquit, voluptas percipitur ex vilissimis rebus quam ex pretiosissimis.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Etsi ea quidem, quae adhuc dixisti, quamvis ad aetatem recte isto modo dicerentur. Ergo illi intellegunt quid Epicurus dicat, ego non intellego? At ego quem huic anteponam non audeo dicere; Aeque enim contingit omnibus fidibus, ut incontentae sint. Recte, inquit, intellegis. Itaque mihi non satis videmini considerare quod iter sit naturae quaeque progressio. Modo etiam paulum ad dexteram de via declinavi, ut ad Pericli sepulcrum accederem. Quae quidem sapientes sequuntur duce natura tamquam videntes; Nihil est enim, de quo aliter tu sentias atque ego, modo commutatis verbis ipsas res conferamus. Septem autem illi non suo, sed populorum suffragio omnium nominati sunt. Qui haec didicerunt, quae ille contemnit, sic solent: Duo genera cupiditatum, naturales et inanes, naturalium duo, necessariae et non necessariae.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sin te auctoritas commovebat, nobisne omnibus et Platoni ipsi nescio quem illum anteponebas? Et quidem illud ipsum non nimium probo et tantum patior, philosophum loqui de cupiditatibus finiendis. At iam decimum annum in spelunca iacet. Age nunc isti doceant, vel tu potius quis enim ista melius? In contemplatione et cognitione posita rerum, quae quia deorum erat vitae simillima, sapiente visa est dignissima. Qui autem diffidet perpetuitati bonorum suorum, timeat necesse est, ne aliquando amissis illis sit miser. Sed venio ad inconstantiae crimen, ne saepius dicas me aberrare;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Summum ením bonum exposuit vacuitatem doloris; Ut necesse sit omnium rerum, quae natura vigeant, similem esse finem, non eundem. Est enim tanti philosophi tamque nobilis audacter sua decreta defendere. Aliam vero vim voluptatis esse, aliam nihil dolendi, nisi valde pertinax fueris, concedas necesse est. Quod dicit Epicurus etiam de voluptate, quae minime sint voluptates, eas obscurari saepe et obrui. Qui autem de summo bono dissentit de tota philosophiae ratione dissentit. Cum sciret confestim esse moriendum eamque mortem ardentiore studio peteret, quam Epicurus voluptatem petendam putat. Quis enim potest istis, quae te, ut ais, delectant, brevibus et acutis auditis de sententia decedere? Nam si quae sunt aliae, falsum est omnis animi voluptates esse e corporis societate. Si alia sentit, inquam, alia loquitur, numquam intellegam quid sentiat; An haec ab eo non dicuntur?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Immo sit sane nihil melius, inquam-nondum enim id quaero-, num propterea idem voluptas est, quod, ut ita dicam, indolentia? Illa sunt similia: hebes acies est cuipiam oculorum, corpore alius senescit; Ita finis bonorum existit secundum naturam vivere sic affectum, ut optime is affici possit ad naturamque accommodatissime.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Tu vero, inquam, ducas licet, si sequetur; Ita fit illa conclusio non solum vera, sed ita perspicua, ut dialectici ne rationem quidem reddi putent oportere: si illud, hoc; Atque ab his initiis profecti omnium virtutum et originem et progressionem persecuti sunt. In primo enim ortu inest teneritas ac mollitia quaedam, ut nec res videre optimas nec agere possint. Primum in nostrane potestate est, quid meminerimus? Hoc est vim afferre, Torquate, sensibus, extorquere ex animis cognitiones verborum, quibus inbuti sumus.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Ut enim consuetudo loquitur, id solum dicitur honestum, quod est populari fama gloriosum. Vide ne ista sint Manliana vestra aut maiora etiam, si imperes quod facere non possim. Tu autem negas fortem esse quemquam posse, qui dolorem malum putet. Paupertas si malum est, mendicus beatus esse nemo potest, quamvis sit sapiens. Et quidem Arcesilas tuus, etsi fuit in disserendo pertinacior, tamen noster fuit; Quod cum ille dixisset et satis disputatum videretur, in oppidum ad Pomponium perreximus omnes. Hanc quoque iucunditatem, si vis, transfer in animum; Nunc vero a primo quidem mirabiliter occulta natura est nec perspici nec cognosci potest. In qua quid est boni praeter summam voluptatem, et eam sempiternam? Potius inflammat, ut coercendi magis quam dedocendi esse videantur.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Quid, cum fictas fabulas, e quibus utilitas nulla elici potest, cum voluptate legimus? Summum ením bonum exposuit vacuitatem doloris; Mihi enim satis est, ipsis non satis. Cum id fugiunt, re eadem defendunt, quae Peripatetici, verba. Addebat etiam se in legem Voconiam iuratum contra eam facere non audere, nisi aliter amicis videretur. Quis istud possit, inquit, negare? Vitiosum est enim in dividendo partem in genere numerare. Itaque et manendi in vita et migrandi ratio omnis iis rebus, quas supra dixi, metienda. Causa autem fuit huc veniendi ut quosdam hinc libros promerem. Ita fit cum gravior, tum etiam splendidior oratio. Non pugnem cum homine, cur tantum habeat in natura boni; Primum non saepe, deinde quae est ista relaxatio, cum et praeteriti doloris memoria recens est et futuri atque inpendentis torquet timor?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Nam quid possumus facere melius? Quarum ambarum rerum cum medicinam pollicetur, luxuriae licentiam pollicetur. Multoque hoc melius nos veriusque quam Stoici. Si quidem, inquit, tollerem, sed relinquo. Stulti autem malorum memoria torquentur, sapientes bona praeterita grata recordatione renovata delectant. Re mihi non aeque satisfacit, et quidem locis pluribus. Atqui eorum nihil est eius generis, ut sit in fine atque extrerno bonorum. Critolaus imitari voluit antiquos, et quidem est gravitate proximus, et redundat oratio, ac tamen is quidem in patriis institutis manet. Stuprata per vim Lucretia a regis filio testata civis se ipsa interemit. Piso igitur hoc modo, vir optimus tuique, ut scis, amantissimus.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Addo etiam illud, multa iam mihi dare signa puerum et pudoris et ingenii, sed aetatem vides. Atque hoc loco similitudines eas, quibus illi uti solent, dissimillimas proferebas. Nam illud vehementer repugnat, eundem beatum esse et multis malis oppressum. Cum id fugiunt, re eadem defendunt, quae Peripatetici, verba. Quod praeceptum quia maius erat, quam ut ab homine videretur, idcirco assignatum est deo. Videsne ut, quibus summa est in voluptate, perspicuum sit quid iis faciendum sit aut non faciendum? Ista ipsa, quae tu breviter: regem, dictatorem, divitem solum esse sapientem, a te quidem apte ac rotunde; Videmus igitur ut conquiescere ne infantes quidem possint.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Potius inflammat, ut coercendi magis quam dedocendi esse videantur. Coniunctio autem cum honestate vel voluptatis vel non dolendi id ipsum honestum, quod amplecti vult, id efficit turpe. Atque his de rebus et splendida est eorum et illustris oratio. Non quam nostram quidem, inquit Pomponius iocans; Quid enim mihi potest esse optatius quam cum Catone, omnium virtutum auctore, de virtutibus disputare? Age nunc isti doceant, vel tu potius quis enim ista melius? Quod autem satis est, eo quicquid accessit, nimium est; Cum autem venissemus in Academiae non sine causa nobilitata spatia, solitudo erat ea, quam volueramus. Nunc ita separantur, ut disiuncta sint, quo nihil potest esse perversius. Quia voluptatem hanc esse sentiunt omnes, quam sensus accipiens movetur et iucunditate quadam perfunditur. Nam, ut sint illa vendibiliora, haec uberiora certe sunt. Quoniam, inquiunt, omne peccatum inbecillitatis et inconstantiae est, haec autem vitia in omnibus stultis aeque magna sunt, necesse est paria esse peccata.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Negat enim tenuissimo victu, id est contemptissimis escis et potionibus, minorem voluptatem percipi quam rebus exquisitissimis ad epulandum. Nam si quae sunt aliae, falsum est omnis animi voluptates esse e corporis societate. Hoc unum Aristo tenuit: praeter vitia atque virtutes negavit rem esse ullam aut fugiendam aut expetendam. Qui autem esse poteris, nisi te amor ipse ceperit? Et quod est munus, quod opus sapientiae?\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Qui autem de summo bono dissentit de tota philosophiae ratione dissentit. Sed eum qui audiebant, quoad poterant, defendebant sententiam suam. Atqui perspicuum est hominem e corpore animoque constare, cum primae sint animi partes, secundae corporis. Non ergo Epicurus ineruditus, sed ii indocti, qui, quae pueros non didicisse turpe est, ea putant usque ad senectutem esse discenda. Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata. Sed finge non solum callidum eum, qui aliquid improbe faciat, verum etiam praepotentem, ut M. Videmus in quodam volucrium genere non nulla indicia pietatis, cognitionem, memoriam, in multis etiam desideria videmus. Sin kakan malitiam dixisses, ad aliud nos unum certum vitium consuetudo Latina traduceret. Commoda autem et incommoda in eo genere sunt, quae praeposita et reiecta diximus;\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar Sed dum efficere vultis beatum sapientem, cum maximas animo voluptates percipiat omnibusque partibus maiores quam corpore, quid occurrat non videtis. Nec vero pietas adversus deos nec quanta iis gratia debeatur sine explicatione naturae intellegi potest. Restincta enim sitis stabilitatem voluptatis habet, inquit, illa autem voluptas ipsius restinctionis in motu est. Vitiosum est enim in dividendo partem in genere numerare. Tollit definitiones, nihil de dividendo ac partiendo docet, non quo modo efficiatur concludaturque ratio tradit, non qua via captiosa solvantur ambigua distinguantur ostendit; Quae cum essent dicta, finem fecimus et ambulandi et disputandi. Tum ille: Finem, inquit, interrogandi, si videtur, quod quidem ego a principio ita me malle dixeram hoc ipsum providens, dialecticas captiones. Itaque et manendi in vita et migrandi ratio omnis iis rebus, quas supra dixi, metienda. Peccata autem partim esse tolerabilia, partim nullo modo, propterea quod alia peccata plures, alia pauciores quasi numeros officii praeterirent. Quaero igitur, quo modo hae tantae commendationes a natura profectae subito a sapientia relictae sint.\the\everyendpar\@par} +\createpar{\the\everystartpar An vero displicuit ea, quae tributa est animi virtutibus tanta praestantia? Te ipsum, dignissimum maioribus tuis, voluptasne induxit, ut adolescentulus eriperes P. Nunc ita separantur, ut disiuncta sint, quo nihil potest esse perversius. Quia, cum a Zenone, inquam, hoc magnifice tamquam ex oraculo editur: Virtus ad beate vivendum se ipsa contenta est, et Quare? Itaque a sapientia praecipitur se ipsam, si usus sit, sapiens ut relinquat. Quid est igitur, cur ita semper deum appellet Epicurus beatum et aeternum? Certe, nisi voluptatem tanti aestimaretis. Atque hoc dabitis, ut opinor, si modo sit aliquid esse beatum, id oportere totum poni in potestate sapientis. Verum hoc idem saepe faciamus. In omni enim arte vel studio vel quavis scientia vel in ipsa virtute optimum quidque rarissimum est.\the\everyendpar\@par} +\@message{created \number\c@parnumber\space paragraphs}% +\newif\ifcomma +\def\lipsum #1 {\scan#1;\end + \ifcomma\lipsumA #1 \else\lipsumB #1 \fi} +\def\scan#1#2\end{\def\absorb##1\end{}% + \ifx;#2\commafalse\let\next\absorb + \else\ifx,#1\commatrue\let\next\absorb + \else\let\next\scan\fi\fi + \next#2\end} +\def\sspace{\space\space\space\space\space\space\space\space + \space\space\space\space\space} +\def\warnmsg#1#2{ERROR at line \the\inputlineno. The + #1 parameter of \string\lipsum\space is too big.§ + \sspace You have inserted #2. The best possible value is \the\c@parnumber.§ + \sspace No paragraph will be printed} +\def\immediatestop{\errmessage{}} +\newcount\c@plipsumAone +\newcount\c@plipsumAtwo +\countdef\c@temp=255 +\def\lipsumA #1,#2 {{% + \global\c@plipsumAone=#1\relax + \global\c@plipsumAtwo=#2\relax + \ifnum\c@plipsumAone>\c@parnumber + \@message{\warnmsg{first}{\the\c@plipsumAone}}% + \immediatestop\fi + \ifnum\c@plipsumAtwo>\c@parnumber + \@message{\warnmsg{second}{\the\c@plipsumAtwo}}% + \immediatestop\fi + \ifnum\c@plipsumAone>\c@plipsumAtwo + \c@temp=\c@plipsumAone + \c@plipsumAone=\c@plipsumAtwo + \c@plipsumAtwo=\c@temp\fi + \types@t}} +\def\types@t{\let\next\relax + \ifnum\c@plipsumAone>\c@plipsumAtwo\else + \csname plips@\romannumeral\the\c@plipsumAone\endcsname + \advance\c@plipsumAone by1\relax + \let\next\types@t\fi + \next} +\def\lipsumB #1 {% + \ifnum#1>\c@parnumber + \@message{\warnmsg{}{#1}}% + \immediatestop\fi + \csname plips@\romannumeral#1\endcsname} +\catcode`@=\OldAtCatCode +\endinput +%% +%% End of file `plipsum.tex'. |