diff options
Diffstat (limited to 'Master/texmf-dist/doc/latex/isodoc/typo')
-rw-r--r-- | Master/texmf-dist/doc/latex/isodoc/typo | 71 |
1 files changed, 71 insertions, 0 deletions
diff --git a/Master/texmf-dist/doc/latex/isodoc/typo b/Master/texmf-dist/doc/latex/isodoc/typo new file mode 100644 index 00000000000..d2635a3d7db --- /dev/null +++ b/Master/texmf-dist/doc/latex/isodoc/typo @@ -0,0 +1,71 @@ +Typografie wordt meestal toegepast om het doel en de inhoud van een +tekst te ondersteunen. Een tekst moet bijvoorbeeld prettig leesbaar +zijn. Daarom worden teksten in boeken en kranten vaak uit een lettertype +met schreef gezet, maar op het beeldscherm juist vaak met een +schreefloos lettertype zoals Verdana of Tahoma opgemaakt. + +Voor een reclame- of waarschuwingsbord is het van belang dat woorden +opvallen door ze met felle kleuren te accentueren. In een lange tekst +wordt het juist als storend wordt ervaren wanneer er vetgedrukte woorden +uitspringen en wordt bij voorkeur cursivering gebruikt om de lezer te +attenderen. + +Ook met andere zaken die de leesbaarheid van een tekst beïnvloeden houdt +typografie zich bezig. Bijvoorbeeld het gebruik (doelgroep) en de +indeling van een pagina. De typograaf let op: +\begin{itemize} +\item de zetbreedte (regellengte): de breedte van een tekstblok of +kolom. De typograaf let daarbij op het maximum aantal tekens of woorden +per regel. Bij een tekst met te lange regels moet het oog van de lezer +namelijk een te grote afstandssprong maken van het eind van de regel +naar het begin van de volgende. In het algemeen worden maxima gehanteerd +van gemiddeld ca. 85 tekens (inclucief spaties en leestekens) of van +gemiddeld twaalf woorden. + +\item de diverse lettergroottes (corpsen) en -soorten Door een +combinatie daarvan (naast o.a. kleurgebruik) kan de typograaf de diverse +tekstelementen visueel onderscheidend maken en daarmee de inhoudelijke +hiërarchie goed visualiseren en ordenen. Letterfamilies bestaan uit +diverse lettersoorten, meestal minimaal romein (normaal), vet, cursief +en vet-cursief. Er zijn ook uitgebreide letterfamilies, die dan bijv. +als extra lettersoort vet-cursief, halfvet, extra vet, versmald en +verbreed hebben. + +\item de interlinie: het wit tussen twee regels. + +\item de regelafstand: de grootte van de letter (het korps) opgetels bij +de grootte van de interlinie. (Voorbeeld: corps 10 punt + 4 punt +interlinie geeft een regelafstand van 14 punt.) + +\item de woordspaties: het wit (de ruimte) tussen twee woorden. + +\item de letterspatiëring: het wit tussen de letters onderling + +\item de leestekens + +\item de gebruikte letterfamilie(s) (lettertypen). +\item het vaste (verticale) tussenwit (bij meerdere kolommen) +\item het bijeenblijven van inhoudelijke eenheden +\item het bijeenblijven van inhoudelijke eenheden + +\end{itemize} +Om een bekend voorbeeld te geven: de staartregel van een alinea die niet +alleen boven aan een pagina mag staan (het zgn. 'hoerenjong'). Zo +bestaat er o.a. ook de 'wees' of de 'weduwe' (uit het engels: the +'widow'). Deze termen staan beiden voor de eerste regel van een alinea +die alleen staat onderaan een pagina. + +Voor woordenboeken of kranten,\footnote{en wat u nog maar zelf kunt +bedenken...} waar ruimte schaars is, worden er opzettelijk smalle +lettertypen uitgezocht, waardoor het papier efficiënter benut kan +worden. De marges worden dan uiteraard ook klein gehouden. Een voorbeeld +is de Lexicon (Bram de Does, 1992), die wordt gebruikt in de krant NRC +Handelsblad en het woordenboek de Dikke Van Dale. + +Sommige aspecten en gewoontes van de typografie zijn universeel: te +lange regels, te weinig interlinie en te kleine woordspaties lezen niet +prettig. Andere gewoontes zoals het gebruik van aanhalingstekens en +gedachtestreepjes verschillen van tijd tot tijd en van land tot land en +daarbinnen nog weer van publicatie tot publicatie. + +% $Id: typo.tex,v 1.1.1.1 2006/09/15 21:27:36 wybo Exp $ |