diff options
Diffstat (limited to 'Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/cototex.html')
-rw-r--r-- | Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/cototex.html | 893 |
1 files changed, 893 insertions, 0 deletions
diff --git a/Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/cototex.html b/Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/cototex.html new file mode 100644 index 00000000000..7b2c576ac1a --- /dev/null +++ b/Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/cototex.html @@ -0,0 +1,893 @@ +<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//IETF//DTD HTML//EN"> +<html> +<head> + <title>Co to jest TeX</title> + <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=iso-8859-2"> + <LINK REL=STYLESHEET TYPE="text/css" HREF="./tpstyle.css"> +</head> + +<!-- offline revision 25.06.2008 --> + +<body> +<h1> Przewodnik po systemie TeX </h1> + +<a name=CONT> +<menu> +<li> <a href=#P1>Co to jest TeX?</a> +<li> <a href=#P2>Składniki systemu TeX</a>. +<ul> +<li> <a href=#P21>tex i plik formatu</a> +<li> <a href=#P22>Plik źródłowy</a> +<li> <a href=#P23>Pliki .tfm</a> +<li> <a href=#P24>Program mf</a> +<li> <a href=#P25>Fonty CM, EC i PL</a> +<li> <a href=#P26>Plik .dvi, sterowniki</a> +<li> <a href=#P27>Plik .log</a> +<li> <a href=#P28>LaTeX:</a> + <ul> + <li><a href=#P28a>pliki .cls, .clo, .sty i .fd</a> + <li><a href=#P28b>inne pliki tworzone przez LaTeX-a</a> + </ul> +<li> <a href=#extensions>Rozszerzone wersje programu TeX</a> +<li> <a href=#P30>TDS</a> +</ul> +<li> <a href=#web>Web2c</a> +<li> <a href=#P3>Jak zacząć pracę z TeX-em</a> + <ul> + <li><a href=#P3A>Archiwa TeX-owe</a> + <li><a href=#P3B>Generowanie formatów</a> + </ul> +<li> <a href=#P4>Podręczniki dla początkujących</a> +</menu> + +<P><hr></P> + +<a name=P1> +<h1>Co to jest TeX?</h1> + +TeX (wym. tech) jest systemem profesjonalnego składu drukarskiego. Wśród +systemów służących do podobnych celów wyróżnia się dbałością o jakość +wyników. Nie ma sobie równych przy składaniu trudnych tekstów naukowych +(szczególnie matematycznych), słowników, itp. Inną zaletą TeX-a, istotną +w środowisku akademickim, jest jego status oprogramowania <em>public +domain</em>. Poniżej wprowadzimy Czytelnika w świat TeX-a +i przedstawimy podstawowe pojęcia. + +<h2> Bardzo krótka historia systemu </h2> + +TeX powstał w Stanach Zjednoczonych na Uniwersytecie Stanforda. Jego +twórcą jest wybitny matematyk i informatyk, profesor +<a href="http://www-cs-faculty.Stanford.Edu/~knuth/"> Donald E. Knuth</a>. +System został ukończony w 1986 roku, w dziesięć lat po rozpoczęciu +pracy. + +<h2>Kto używa TeX-a?</h2> + +System TeX, odpowiednio przystosowany do pracy w różnych językach, jest +używany przez setki tysięcy użytkowników na całym świecie. Na większości +wyższych uczelni na świecie jest używany do składania tekstów naukowych. +Wykorzystywany jest np. przez dwóch największych na świecie wydawców tekstów +naukowych, tj. American Mathematical Society oraz Springer Verlag, +a ponadto przez kilkadziesiąt innych cenionych wydawnictw, takich jak: +Addison-Wesley Publishing Group, Oxford University Press, Elsevier Publishers, +Kluwer Academic Publishers itd. + +<h2>Dlaczego używa się TeX-a?</h2> + +TeX umożliwia efektywne składanie tekstów o dowolnej trudności. Unikalny +algorytm, którym posługuje się TeX przy składaniu akapitów, powoduje, że nie ma +programu oferującego w tym względzie lepsze możliwości. Inne zalety TeX-a +to jego cena i powszechność. System TeX jest oprogramowaniem <em>public +domain</em>, co oznacza, że każdy może zostać jego legalnym użytkownikiem bez +żadnych opłat licencyjnych. <p> + +Ponadto TeX, jak każdy prawdziwy program <em>public domain</em>, jest +dostępny <em>łącznie z kodem źródłowym</em> i został +zaimplementowany praktycznie na każdej platformie. W rezultacie +użytkownicy TeX-a na całym świecie mogą się porozumiewać (np. wymieniać +dokumenty poprzez pocztę elektroniczną) bez względu na to, na jakim sprzęcie +pracują. TeX <em>działa tak samo</em> na wszystkich platformach. <p> + +Wreszcie TeX jest oprogramowaniem otwartym, przez co rozumieć należy +jego zdolność do współpracy z innymi programami. +Częstą sytuacją jest wykorzystanie TeX-a -- programu, który doskonale +działa w trybie wsadowym -- jako ważnego elementu +zautomatyzowanych systemów publikacyjnych, +np. opartych na standardzie SGML. +<p> + +<h2>Wersje językowe TeX-a</h2> + +TeX został zaprojektowany w taki sposób, że może być przystosowany do +składania tekstów w dowolnych językach, nawet tak +egzotycznych dla nas, użytkowników alfabetu łacińskiego, systemach, jak +drukowanie z góry na dół (chińska albo japońska wersja językowa) czy +z prawa na lewo (hebrajska i arabska). + +<h2>Wymagania sprzętowe</h2> + +TeX jest przygotowany do pracy na komputerach pracujących +pod różnymi systemami operacyjnymi, na przykład na komputerach +IBM PC (MS DOS, OS/2, Windows 9x/NT/2000/XP, Linux), +IBM (VM/CMS), +VAX (VMS, UNIX), +HP (HP-UX), +SUN (Solaris), +Cray, DEC, +Commodore Amiga +i Apple Macintosh. +<!-- W Polsce TeX jest najczęściej używany na +komputerach typu IBM PC. --> + +<h2>Kto rozwija TeX-a</h2> + +System jest rozwijany przez użytkowników +na całym świecie. Wielu z nich jest stowarzyszonych +w międzynarodowej organizacji +<a href="http://www.tug.org"><em>TeX Users Group</em> (TUG)</a>. +TUG liczy około 3000 +członków indywidualnych, reprezentujących ponad 1500 szkół, +uniwersytetów, agencji rządowych (np. Los Alamos National Laboratory, +NASA w USA czy CERN w Europie) i prywatnych, oraz ponad 100 +instytucjonalnych. +Ponadto istnieje kilkanaście +<a href="http://www.tug.org/lugs.html">narodowych grup +użytkowników TeX-a</a>, z których do największych należą: +<a href="http://www.dante.de/Welcome_english.html">DANTE</a> +(niemieckojęzyczna), +<a href="http://www.gutenberg.eu.org">GUTENBERG</a> (francuskojęzyczna), +<a href="http://www.ntg.nl">NTG</a> (holenderska). +TUG i grupy narodowe prowadzą ogólnie dostępne serwery FTP, serwisy +informacyjne WWW i listy dyskusyjne, wydają periodyki oraz organizują +konferencje i szkolenia. + +<h2>TeX w Polsce</h2> + +W 1992 roku powstała Polska Grupa Użytkowników Systemu +TeX (GUST). Obecnie GUST zrzesza ponad 250 członków indywidualnych +i instytucjonalnych. Co roku organizowana jest +<a href="http://www.gust.org.pl/BachoTeX/">Ogólnopolska +Konferencja Użytkowników TeX-a</a>. Organizowane są kursy i szkolenia. +W 1994 roku GUST był organizatorem IX Europejskiej Konferencji +Użytkowników Systemu TeX w Gdańsku, w 1998 roku +XIX Światowej Konferencji Użytkowników Systemu TeX +w Toruniu, w 2002 roku XIII oraz w 2007 roku XVIII +Europejskiej Konferencji. +GUST wydaje dwa razy do roku swój +<a href="http://www.gust.org.pl/gust/gust_bulletin">biuletyn</a>. +<P> + +[<a href=#CONT>Spis treści</a>] + +<P><hr><P> + + +<a name=P2> +<h1> Składniki systemu TeX </h1> + +TeX jest programem do komputerowego składu tekstu. Razem z edytorem, +sterownikami umożliwiającymi wydrukowanie czy wyświetlenie złożonego +dokumentu, wieloma programami towarzyszącymi, takimi jak: MetaFont +do generowania fontów czy MetaPost do tworzenia grafiki wektorowej, +BiBTeX do przetwarzania baz bibliograficznych czy MakeIndex do +sortowania skorowidzów i innych, +tworzy system do elektronicznego składu komputerowego. +<p> + +Słowo TeX oznacza także pewien wyspecjalizowany język programowania. +Jak każdy język programowania, TeX ma specyficzną składnię +(zawiera m.in. zmienne, instrukcje podstawienia i instrukcje warunkowe, +ale informacja ta nie powinna odstraszyć początkującego użytkownika) +oraz pozwala definiować nowe funkcje. Pomiędzy działaniem programu +TeX a działaniem kompilatora, takiego jak np. <code>gcc</code>, +istnieje duże podobieństwo. +TeX czyta plik źródłowy tworząc plik wynikowy, podobnie jak +w wyniku kompilacji z pliku źródłowego powstaje program. +Plik wynikowy tworzony przez TeX jest niezależny od platformy +(może być przenoszony na dowolny komputer lub system operacyjny), +a także urządzenia, które go wyświetli lub wydrukuje. +<p> + +TeX to skomplikowany system, w którego skład wchodzi +wiele (kilka tysięcy) plików. W tym tekście omówiono +rolę i przeznaczenie najważniejszych programów +i typów plików wchodzących w skład systemu TeX. +Tekst ten <em>nie jest</em> natomiast opisem TeX-a jako języka +programowania (patrz: <a href=#P4>Podręczniki dla początkujących</a>). + +<a name=P21> +<h2> tex i plik formatu</h2> + +Najważniejszą składową systemu jest oczywiście sam program <code>tex</code> + <!-- który występuje w dwóch odmianach <code>virtex</code> + i <code>initex</code>. W większości współczesnych implementacji + obie odmiany to zwykle ten sam program, po prostu <code>tex</code> --> +(lub <code>tex.exe</code>), uruchamiany z różnymi parametrami, np. +<code>tex --ini</code> czy <code>tex /i</code> oznacza +uruchomienie programu <code>tex</code> w celu utworzenia tzw. +<em>formatu</em>. +<p> + +TeX zna około 300 instrukcji podstawowych (wbudowanych), tworzących jądro +języka. W codziennej pracy użytkownik <em>nie posługuje się</em> +instrukcjami wbudowanymi, ponieważ operują one na zbyt niskim poziomie +abstrakcji. Użytkownik posługuje się instrukcjami (<em>makrodefinicjami</em>, +<em>makrami</em>) zdefiniowanymi za pomocą instrukcji wbudowanych. Zbiór +takich instrukcji oraz wzorce dzielenia wyrazów dla różnych języków są +czytane podczas uruchamiania <code>tex</code>-a z parametrem +<code>--ini</code> i, po przetworzeniu, +zapisywane do pliku, który nazywamy <em>formatem</em>. Plik formatu ma +zwyczajowe rozszerzenie <code>.fmt</code>. Powszechnie używane formaty +to: Plain (format zaprojektowany przez D.E. Knutha), LaTeX, AMSTeX +i ConTeXt. +Istnieje oczywiście więcej formatów i użytkownik ma pełną swobodę +tworzenia własnego formatu, przeznaczonego do specyficznych zadań.<p> + + <!-- Program <code>initex</code> jest wykorzystywany <em>tylko</em> + do generowania formatu. --> +Kiedy potrzebujemy wygenerować format? Najczęściej w wypadku +zmiany zestawu potrzebnych wzorców dzielenia wyrazów, aktualizacji makr +(dotyczy to szczególnie LaTeX-a) albo użycia nowszej wersji samego programu. + <!-- Natomiast <code>virtex</code> jest programem wykorzystywanym + w normalnej pracy. --> +Pierwszą rzeczą, którą wykonuje program <code>tex</code> (lub +jego wersja rozszerzona <a href="#extensions"><code>pdftex</code></a>), +po uruchomieniu, jest przeczytanie formatu. Program umożliwia +przełączanie pomiędzy poszczególnymi wzorcami dzielenia wyrazów, ale nie +potrafi dołączyć nowego.<p> +We współczesnych instalacjach uruchomienie programu o nazwie +<code>tex</code> bez podawania dodatkowych parametrów tożsame jest +z uruchomieniem TeX-a wraz z formatem Plain. Z kolei +uruchomienie np. polecenia <code>latex</code> oznacza uruchomienie +TeX-a z formatem LaTeX itp. Z punktu widzenia przeciętnego +użytkownika nieistotne jest, czy takie polecenie zapisane jest na dysku +pod nazwą <code>latex</code> (Unix), <code>latex.exe</code> (Windows), +czy <code>latex.bat</code> (DOS).<br> + +Więcej o tworzeniu formatów -- patrz: +<a href="#P3B">Generowanie formatów</a> + +<p> +Oprócz wersji standardowej programu TeX dostępne są +jego <a href="#extensions">wersje rozszerzone</a>, wzbogacone o nowe +elementy funkcjonalne. + +<a name=P22> +<h2> Plik źródłowy </h2> + +Po przeczytaniu formatu, TeX rozpoczyna przetwarzanie dokumentu źródłowego. +Dokument źródłowy, najczęściej mający rozszerzenie <code>.tex</code> lub +<code>.ltx</code>, to zwykły plik tekstowy (ASCII). TeX nie ma nic wspólnego +z jego utworzeniem czy modyfikowaniem. Dokument źródłowy +tworzymy/modyfikujemy za pomocą edytora <code>emacs</code>, <code>vi</code>, +<code>joe</code>, czy jakiegoś innego przez nas ulubionego. Dla systemów +Windows dostępne są implementacje wymienionych edytorów, a także +wiele innych edytorów tekstowych o statusie <em>public domain</em> +bądź <em>shareware</em>. Jeszcze raz +należy podkreślić, że edytor musi zapisać plik jako zwykły plik tekstowy. +Dokument źródłowy może być także utworzony automatycznie, np. przez +odpowiedni skrypt Perlowy. <p> + +Plik źródłowy zawiera tekst oraz polecenia języka TeX. Jeżeli polecenia +opisują wygląd dokumentu, to mówimy o <em>formatowaniu wizualnym</em>, +a jeżeli dotyczą jego logicznej struktury, to mówimy +o <em>formatowaniu logicznym</em>. Formatowanie logiczne operuje takimi +pojęciami, jak tytuł rozdziału, tytuł punktu, tabela, tytuł tabeli, odsyłacz +itp. Formatowanie wizualne to odstępy, stopień i krój pisma, kolory +itp. Posługując się TeX-em możemy wykorzystywać oba sposoby formatowania. +W przypadku tworzenia większych dokumentów znakowanie logiczne ma +zdecydowaną przewagę nad wizualnym, zwiększa wygodę pracy i jej +wydajność. Formaty LaTeX i AMSTeX umożliwiają znakowanie logiczne. +Format Plain nie definiuje struktury dokumentu, umożliwia w zasadzie +znakowanie wizualne, ale pozwala użytkownikowi na pełną swobodę definiowania +dowolnej struktury logicznej i na pełne sterowanie procesem składu. +Innymi słowy: LaTeX (czy AMSTeX) może być traktowany jako gotowy zbiór +szablonów dla wielu typowych dokumentów, podczas gdy Plain wymaga +samodzielnego ich zdefiniowania. <p> + +Z reguły na początku dokumentu źródłowego +znajdują się instrukcje, które powodują, że zanim TeX rozpocznie +składanie jakiegokolwiek tekstu, musi zapoznać się z zawartością +innych plików, zawierających wymagane makra. Szczególnie dotyczy to +formatu LaTeX, gdzie obowiązkowe jest wczytanie minimum pliku tzw. klasy +dokumentu (patrz: <a href=#P28a>LaTeX: pliki .cls, .clo, .sty i .fd</a>). + <!-- Rysunek przedstawia schematycznie sposób przetwarzania plików + w przypadku uruchomienia TeX-a z formatem latex, czyli w skrócie + przez LaTeX-a. --> +<p> + +<a name=P23> +<h2> Pliki .tfm </h2> + +Są to podstawowe pliki, z których korzysta TeX: musi on mieć informacje +o użytych w dokumencie fontach. Informacje takie nie są zaszyte +w programie, ale znajdują się w plikach z rozszerzeniem +<code>.tfm</code>, zwanych plikami metrycznymi. Tym samym nie ma żadnych +ograniczeń stosowanych fontów, wystarczy posiadanie odpowiednich plików +metrycznych. Dla każdego wykorzystywanego w dokumencie fontu, TeX +z odpowiedniego pliku <code>.tfm</code> pobiera informacje +o wymiarach znaków. Oprócz wymiarów (wysokość, szerokość, głębokość +znaku) plik <code>.tfm</code> zawiera informacje o podcięciach (kernach) +oraz spójkach (ligaturach). Nie ma natomiast informacji o kształcie +znaków, ponieważ te informacje nie są TeX-owi potrzebne. Więcej informacji +na temat fontów znajduje się w artykule + <!-- <a href="http://www.gust.org.pl/doc/fonts/abc">Fontowe ABC</a>. --> + <a href="fonty/font-abc.html">Fontowe ABC</a>. + <p> + +Wiele implementacji (np. teTeX) pozwala wygenerować brakujący plik +<code>.tfm</code> ,,w locie'', o ile odnalezione zostaną pliki +źródłowe fontu (pliki z rozszerzeniem <code>.mf</code>). Służy do tego +opisany w kolejnym punkcie program MetaFont.<p> + +<a name=P24> +<h2> Program mf </h2> + +Do generowania fontów wykorzystywany jest system MetaFont, +także autorstwa D.E. Knutha. +Jest to program, który tworzy pliki metryczne (<code>.tfm</code>) oraz pliki +zawierające mapy bitowe, definiujące kształty poszczególnych znaków +na podstawie plików źródłowych. +Pliki źródłowe MetaFont-a (mają one rozszerzenie <code>.mf</code>) +opisują znaki w sposób niezależny od rozdzielczości czy konkretnego +urządzenia drukującego. +<p> + +Uwaga: znakomita większość użytkowników TeX-a nie ma potrzeby korzystania +z programu MetaFont w inny sposób niż przez jego automatyczne +uruchamianie do generowania brakujących fontów. Coraz częściej używane są +fonty skalowalne Type 1 (PostScriptowe), ale warto nieco +wiedzieć także i o tym programie. +<p> + +System MetaFont, podobnie jak TeX, to język programowania i program +implementujący go. +Pliki źródłowe <code>.mf</code> przetwarzane są przez program <code>mf</code> +(w systemach DOS/MS Windows będzie to <code>mf.exe</code>). +Pierwszą rzeczą wykonywaną po uruchomieniu przez program <code>mf</code> +jest przeczytanie <em>bazy</em>, która jest tym, czym dla programu TeX +jest format. +Plik <em>bazy</em> ma zwyczajowe rozszerzenie <code>.base</code> +(lub <code>.bas</code>). W standardowym systemie TeX powinny się +znajdować dwa takie pliki: <code>plain.base</code> +i <code>cm.base</code>. +<p> + +Po wczytaniu <em>bazy</em> MetaFont utworzy (zwykle) opisany wyżej plik +<code>.tfm</code> <em>oraz</em> plik zawierający kształty poszczególnych +znaków, zapisany w specyficznym dla sterowników TeX-owych bitmapowym +formacie PK. Mówiąc ściślej, MetaFont tworzy pliki w formacie +<em>generic</em> (<code>.gf</code>), ale w instalacjach TeX-a +automatycznie wywoływany jest program <code>gftopk</code> konwersji +do bardziej efektywnego formatu PK. Pliki takie mają rozszerzenie <code>.pk</code> lub +<code>.999pk</code>, gdzie <code>999</code> oznacza rozdzielczość fontu. +Przykładowo, font o nazwie <code>plr10</code>, w rozdzielczości 600 +DPI będzie znajdował się w pliku <code>plr10.600pk</code>. <p> + +Tradycyjne, bitmapowe fonty TeX-owe nie są jedynymi, z których może +korzystać TeX, np. możliwe jest korzystanie z fontów PostScriptowych +lub w formacie TrueType. <p> + +Warto tu zwrócić uwagę na program MetaPost, będący mutacją +MetaFont-a. Jest to doskonałe narzędzie do tworzenia +grafiki obwiedniowej w postaci różnego rodzaju wykresów, +schematów czy diagramów (również kolorowych). +<p> + +<a name=P25> +<h2> Fonty CM, EC i PL </h2> + +D.E. Knuth opracował zestaw różnych krojów pisma, wzorując się +na kroju Modern 8A firmy Monotype, i udostępnił je publicznie. +Fonty te, nazwane Computer Modern, są standardowymi fontami +używanymi przez TeX-a. Generowane są, oczywiście, za pomocą programu MetaFont. +Jedną z wielu zalet tych fontów jest to, że zawierają bogaty zestaw +symboli matematycznych oraz że publicznie dostępne są +dodatkowe, optycznie do nich pasujące kroje, umożliwiające skład +w wielu alfabetach, nawet tak egzotycznych jak gruziński czy arabski. +<p> + +Oryginalne fonty Computer Modern (CM) są 128-znakowe i nie zawierają +kompletu polskich znaków. Znaki diakrytyczne, niezbędne do składu po polsku +i w innych językach europejskich, dostępne są w 256-znakowych +fontach European Computer Modern (EC), opracowanych na podstawie fontów CM +przez Joerga Knappena i wiele innych osób. Każda współczesna dystrybucja +TeX-a zawiera zarówno fonty CM, jak i EC. Układ znaków w zakresie +kodów 0--127 fontów EC różni się nieco od układu CM i w zasadzie +tylko LaTeX zapewnia mechanizmy przełączania się między nimi (dla użytkownika +jest to prawie niewidoczne). Dostępne są ponadto fonty PL, w pełni +zgodne z CM, zawierające dodatkowo wszystkie polskie znaki diakrytyczne oraz +cudzysłowy stosowane w polskiej typografii. Fonty CM i PL są +dostępne (w odróżnieniu od fontów EC) także w postaci fontów +PostScriptowych (skalowalnych). <p> + +Omówienie dostępnych polskich fontów, przygotowanych specjalnie dla systemu +TeX, zawarto w artykule +<!-- <a href="http://www.gust.org.pl/doc/fonts/polish_fonts">Polskie fonty komputerowe</a>. --> +<a href="./fonty/index.html">Polskie fonty komputerowe</a>. + + +<a name=P26> +<h2> Plik .dvi, sterowniki</h2> + +Wynikiem pracy TeX-a jest zwykle kilka plików, z których najważniejszym +jest +plik z rozszerzeniem <code>.dvi</code>, który może być wyświetlony na +ekranie bądź wydrukowany. Plik <code>.dvi</code> zawiera dla każdego znaku na +stronie jego współrzędne oraz informację, z jakiego fontu pochodzi dany +znak, nie zawiera natomiast definicji kształtów znaków. Do wydrukowania lub +wyświetlenia na ekranie pliku <code>.dvi</code> potrzebny jest odrębny +program zwany sterownikiem. W systemach Unix takim sterownikiem +ekranowym jest np. program <code>xdvi</code>, w Windows +<code>windvi</code> lub <code>yap</code>. Dopiero sterownik korzysta +z plików zawierających definicje kształtów znaków (np. z plików +PK). <p> + +Plik <code>.dvi</code> można zamienić na plik w formacie PostScript. +Służy do tego program <code>dvips</code>. Wynikowy plik możemy wydrukować +bezpośrednio na drukarce PostScriptowej, a także wyświetlić na ekranie +lub wydrukować na dowolnej innej drukarce, wykorzystując interpreter tego +języka <a +href="ftp://ftp.gust.org.pl/TeX/support/ghostscript/"><code>Ghostscript</code></a>. +<p> + +Użycie docelowego formatu PostScript otwiera wiele nowych możliwości, +niemożliwych do realizacji w tradycyjnym systemie TeX/LaTeX. +Najważniejsze to: dołączanie praktycznie dowolnej +grafiki (wektorowej, bitmapowej, kolorowej itd.), wykorzystanie +kolorów w dokumencie czy korzystanie z różnych +krojów pisma w formacie Adobe Type 1 (PostScriptowych). +Więcej informacji na temat fontów i grafiki: + <!-- <a href="http://www.gust.org.pl/doc/fonts/fonts_inst">Instalowanie font˘w Type 1/True Type</a>. --> + <a href="./fonty/fonts_inst.html">Instalowanie fontów Type 1/True Type</a> + oraz + <!-- <a href="http://www.immt.pwr.wroc.pl/~myszka/grafika/grafika.pdf"> --> + <a href="../../guides/polish/grafika.pdf"> + Włączanie grafik do dokumentów LaTeX2e</a> (plik PDF, ok. 800kb). + <p> + +<a name=P27> +<h2> Plik .log </h2> + +Plik <code>.log</code> zawiera komunikaty i ewentualne ostrzeżenia +TeX-a, wygenerowane podczas kompilacji dokumentu. Przeglądanie tego +pliku może być często pomocne w diagnostyce błędów. +<p> + +<a name=P28> +<h2> LaTeX </h2> + +LaTeX jest bardzo rozbudowanym zestawem makr, zawierającym wiele mechanizmów +opisu struktury logicznej dokumentów. Jak wspomniano powyżej, zestaw taki, +wraz z wzorcami dzielenia wyrazów, jest wstępnie prekompilowany +i używany jako tzw. format. LaTeX to obecnie najbardziej +rozpowszechniony format i dostarczany w każdej dystrybucji +stanowi tym samym ważny sładnik systemu TeX. Twórcą LaTeX-a jest +Leslie Lamport. Zaprojektowany przez niego zestaw makr został ,,zamrożony'' +jako tzw. LaTeX 2.09 i praktycznie nie jest już używany. +Obecnie używany LaTeX to intensywnie rozwijany przez tzw. LaTeX Team +projekt, określany jako LaTeX2epsilon (LaTeX2e). + +<a name=P28a> +<h3> LaTeX: pliki .cls, .clo, .sty i .fd</h3> + +Oprócz informacji z plików <code>.tfm</code>, LaTeX czyta także +pliki <code>.cls</code> +i <code>.clo</code> (klasy) oraz <code>.sty</code> (pakiety). Klasa to +plik(i) zawierający specyficzne instrukcje służące do sformatowania dokumentu +określonego typu, np. książki, artykułu czy listu. Wczytanie pliku klasy +jest w LaTeX-u obowiązkowe. Pliki <code>.sty</code> rozszerzają +możliwości LaTeX-a. Podstawowy LaTeX nie umożliwia np. dołączania grafiki, +kolorowania tekstu, automatycznego łamania długich tabel itd. Do wykonania +takich zadań służą właśnie pakiety. <p> + +Klasy i pakiety LaTeX-a są dystrybuowane w postaci plików +z rozszerzeniem <code>.dtx</code>. +Plik taki zawiera definicje poleceń dla LaTeX-a oraz dokumentację pakietu +(opis techniczny i podręcznik użytkownika). +Instalacja pakietu dostarczonego w pliku (lub plikach) +<code>.dtx</code> polega na skompilowaniu pliku o nazwie +takiej jak nazwa pliku <code>.dtx</code>, +ale z rozszerzeniem <code>.ins</code> (zwykle plikowi <code>.dtx</code> +towarzyszy odpowiadający mu plik <code>.ins</code>):<p> +<code>tex plik.ins</code><p> +W rezultacie otrzymujemy wiele plików (o rozszerzeniach +<code>.cls</code>, <code>.sty</code>, <code>.def</code> +i <code>.fd</code> lub innych +rzadziej spotykanych). Wszystkie takie pliki umieszczamy +w katalogu, w którym LaTeX szuka plików tego typu +(w strukturze TDS -- patrz niżej -- będzie to podkatalog w ramach +<a href=#P311><code>texmf/tex/latex/</code></a>). +<p> + +W plikach z rozszerzeniami <code>.fd</code> znajdują się instrukcje +definiujące dostępne w danej instalacji LaTeX-owej fonty. Oznacza to, +że w przypadku posługiwania się LaTeX-em, sam plik <code>.tfm</code> nie +wystarczy do tego, żeby system potrafił z niego skorzystać. Konieczne +jest, aby font był ,,zarejestrowany'' w systemie. Rejestracja ta odbywa +się przez zainstalowanie odpowiedniego pliku <code>.fd</code> +w strukturze katalogów przeszukiwanych przez LaTeX-a. <p> + +Aby wydrukować dokumentację pakietu, należy skompilować plik +<code>.dtx</code> (polecenie <code>latex plik.dtx</code>). Czasem +niezbędne jest dwukrotne, a nawet trzykrotne uruchomienie tego +polecenia, dzięki czemu dokumentacja będzie zawierała prawidłowe odsyłacze, +spis treści itp. <p> + +Pliki <code>.dtx</code> i <code>.ins</code> nie są wykorzystywane +w codziennej pracy. Po zainstalowaniu pakietu +można je usunąć z systemu. <p> + +Polskie opisy wielu pakietów dostępne są +w <a href="http://www.ia.pw.edu.pl/~wujek/tex/latex2e/latex2e.html">Wirtualnej +Akademii TeX-owej</a>. Poszukiwanie potrzebnego pakietu może ułatwić +<a href="./latex2e/macro/macro_t.html"> +<!-- <a href="http://www.ia.pw.edu.pl/~wujek/tex/latex2e/macro/macro_t.html"> --> +zestawienie w układzie tematycznym</a>. + +<a name=P28b> +<h3> Inne pliki tworzone przez LaTeX-a</h3> + +Wymienione poniżej pliki pomocnicze są tworzone przez LaTeX-a na żądanie +użytkownika, tzn. tylko wtedy, gdy dokument zawiera takie opcjonalne elementy, +jak: spisy treści, bibliografie i skorowidze. Przykładowo, plik +<code>.toc</code> powstanie tylko wtedy, gdy dokument ma zawierać spis treści. + +<h4> Pliki .toc, .lot i .lof </h4> + +Powstałe w wyniku kompilacji dokumentu LaTeX-owego pliki +z rozszerzeniami <code>.toc</code>, +<code>.lot</code> oraz <code>.lof</code> zawierają spisy treści, +tabel i rysunków. +LaTeX przetwarza dokument strona po stronie, dlatego w pojedynczym +przebiegu niemożliwe jest wstawienie spisu treści na początku +dokumentu, ponieważ jego treść nie jest jeszcze znana. Podobnie ma +się sprawa ze spisami tabel czy rysunków. +Rozwiązanie tego problemu jest tyle proste, co skuteczne. +Podczas pierwszej kompilacji do plików +pomocniczych zapisywane są odpowiednie informacje, które są następnie +wykorzystywane podczas drugiej kompilacji. Patrz też: + <a href="./latex2e/spisy/spis.html"> + <!-- <a href="http://www.ia.pw.edu.pl/~wujek/tex/latex2e/spisy/spis.html"> --> +Spisy w LaTeX-u</a>. +<p> + +Podobna technika jest stosowana do wstawienia odsyłaczy. +Informacje niezbędne do ich prawidłowego zdefiniowania są +zapisywane do pliku z rozszerzeniem <code>.aux</code>. +<p> + +<h4> Pliki .idx, .ind i .ist </h4> + +Plik z rozszerzeniem <code>.idx</code> zawiera hasła skorowidza. +Hasła te powinny być następnie posortowane przez +program <code>makeindex</code> albo <code>plmindex</code>. +Drugi z tych programów, będący +zmodyfikowaną wersją pierwszego, jest zdolny do tworzenia skorowidza +zarówno według reguł angielskich, jak i polskich. +Wynikiem działania programu +<code>makeindex</code>/<code>plmindex</code> jest +plik z rozszerzeniem <code>.ind</code>, który zawiera +gotowy do przetworzenia przez LaTeX-a skorowidz. +Postacią tworzonego skorowidza można sterować w ograniczony sposób +za pomocą specjalnych instrukcji zapisanych w pliku +<code>.ist</code> (<em>index style</em>). +Dodatkowo powstający plik <code>.ilg</code> zawiera komunikaty pracy programu +<code>makeindex</code>/<code>plmindex</code>. +Patrz też +<a href="./idx/index.html">Wszystko o indeksowaniu</a>. +<!-- <a href="http://www.ia.pw.edu.pl/~wujek/tex/idx/index.html"> + Wszystko o indeksowaniu</a>. --> +<p> + +<h4> Pliki .bib, .bbl i .bst </h4> + +Do przygotowywania spisów bibliograficznych służy program BibTeX. Jest to +narzędzie przydatne dla osób piszących np. prace naukowe, które to prace, +jak wiadomo, zawierają wiele odwołań do innych dokumentów. Informacja +bibliograficzna jest przechowywana w pliku <code>.bib</code>. Każda +pozycja jest oznaczona etykietą. W dokumencie LaTeX-owym zamiast pełnej +treści odwołania wstawiamy etykietę, którą podczas kompilacji LaTeX zapisuje +do pliku <code>.aux</code>. Na podstawie pliku <code>.aux</code> program +BibTeX tworzy spis bibliograficzny, obejmujący oczywiście tylko te pozycje +z pliku <code>.bib</code>, które były cytowane w dokumencie. Spis +jest formatowany według specyfikacji zawartej w pliku <code>.bst</code> +i zapisywany do pliku <code>.bbl</code>. Komunikaty programu BibTeX są +zapisywane do pliku <code>.blg</code>. Dwa kolejne przetworzenia dokumentu +powodują poprawne sformatowanie bibliografii i odwołań. Patrz też +<a href="./prog/bibtex/bibtex.html">Bibliografia w LaTeX-u</a>. +<!-- <a href="http://www.ia.pw.edu.pl/~wujek/tex/prog/bibtex/bibtex.html"> --> + Bibliografia w LaTeX-u</a>. +<p> + +<a name=extensions> +<h2> Rozszerzone wersje programu TeX </h2> + +We współczesnych dystrybucjach oprócz programu <code>tex</code> +dostępne są jego rozszerzone wersje: + +<ul> +<li><b>pdfTeX</b> -- rozszerzenie TeX-a pozwalające tworzyć + bezpośrednio pliki w formacie <code>PDF</code>, w trybie pracy + tworzącym standardowe pliki <code>DVI</code> pdfTeX jest w pełni + zgodny z programem TeX; pdfTeX wraz z zestawem odpowiednich + makr pozwala tworzyć interaktywne dokumenty hipertekstowe + i atrakcyjne prezentacje; od 2004 roku pdfTeX jest rozwijany jako + pdfeTeX (patrz niżej); obszerne omówienie pdfTeX-a zawiera +artykuł G. Sapijaszko: +<!-- <a href="http://www.sapijaszko.net/pedeefy.pdf">Tworzenie dokumentów PDF + przy pomocy LaTeX-a</a> (plik PDF, ok. 1mb). --> +<a href="../../guides/polish/pedeefy.pdf">Tworzenie dokumentów PDF + przy pomocy LaTeX-a</a>; +<li><b>eTeX</b> -- TeX rozszerzony o szereg poleceń pierwotnych, posiada + m.in. tryb składu od prawej do lewej (dla m.in. arabskiego i hebrajskiego); + w trybie zgodności pracuje jak standardowy program TeX; +<li><b>pdfeTeX</b> -- połączenie pdfTeX i e-TeX; w 2004 r. uzgodniono, + że pdfeTeX będzie głównym ,,motorem'' instalacji TeX-owych i będzie + wykorzystywany do generowania i pracy z większością formatów + (LaTeX, pdfLaTeX, ConTeXt, TeXinfo, MeX itp.), sposób generowania + formatu będzie decydował o domyślnym tworzeniu wynikowego pliku + <code>DVI</code> bądź <code>PDF</code>; od roku 2007 <code>pdftex</code> +i <code>pdfetex</code> to ten sam program; +<li><b>Omega</b> -- rozszerzenie TeX-a pracujące z fontami ze znakami + kodowanymi 16-bitowo (Unicode) i pozwalające na skład w różnych, + nawet b. egzotycznych językach. Projekt ten ostatnio nie jest rozwijany; +<li><b>Alef</b> -- stabilna wersja Omegi zawierająca rozszerzenia eTeX; +<li><b>XeTeX</b> -- intensywnie rozwijana wersja, pracująca w Unikodzie +i korzystająca z fontów systemowych, także OpenType. +</ul> + +<a name=P30> +<h2> TDS </h2> + +TDS (ang. <em>TeX Directory Structure</em>) oznacza standardową strukturę +katalogów systemu TeX. Współczesne instalacje TeX-a są w zdecydowanej +większości zgodne z TDS. <p> + +W instalacji TeX-owej zgodnej z TDS wszystkie omówione wyżej składniki +systemu <em>oprócz plików wykonywalnych</em> (i oczywiście oprócz plików +tworzonych podczas pracy) mają swoje standardowe miejsce w katalogu, którego +korzeniem jest katalog <code>texmf</code>. Umiejscowienie tego katalogu +w systemie plików jest zależne od lokalnej konfiguracji, np. w systemie +Linux może to być <code>/usr/TeX/texmf/</code>, a w systemie +Windows np. <code>C:\tex\texmf\</code>. Warto tu podkreślić, że +z zawartości katalogu <code>texmf/</code> mogą korzystać różne systemy +operacyjne, wystarczy, aby został on udostępniony w instalacji sieciowej +lub zamontowany. Innymi słowy: zawartość <code>texmf/</code> jest +<em>niezależna</em> od platformy (komputera i systemu operacyjnego); +katalog z taką samą zawartością można mieć np. w pracy na maszynie +Sun z systemem Solaris i w domu na PC z Windows bądź Linux. +Poniżej wymieniono najważniejsze podkatalogi drzewa <code>texmf/</code>: <p> + +<dl> +<dt> <code>texmf/web2c/</code> + <dd>znajdują się tu m.in. formaty dla programu TeX (pdfTeX itp.) i bazy + MetaFonta i MetaPosta oraz <em>pliki konfiguracyjne</em> instalacji. +<a name=P311> +<dt> <code>texmf/tex/</code> + <dd>podkatalogi tu zawarte są przeszukiwane przez program TeX, i tak + np. <code>generic/</code> zawiera biblioteki współużytkowane przez różne + formaty; + <code>latex/</code> zawiera biblioteki klas, stylów, plików + <code>.def</code> i <code>.fd</code> dla LaTeX-a. + Inne podkatalogi katalogu <code>tex/</code> zawierają biblioteki + przeznaczone dla innych formatów. +<dt><code>texmf/fonts/</code> + <dd>zawiera wszelkiego rodzaju pliki fontowe: + podkatalog <code>source/</code> to miejsce, w którym znajdują się + źródłowe pliki MetaFonta; <code>type1/</code> zawiera + fonty PostScriptowe (pliki <code>.pfa</code> + lub <code>.pfb</code>); + <code>tfm/</code> zawiera pliki <code>.tfm</code>; +<code>enc/</code> pliki przekodowań fontów zaś <code>map/</code> pliki map +fontowych. + Mogą też znajdować się tam inne katalogi, + np. <code>truetype/</code>, jeżeli instalacja + wykorzystuje fonty w formacie TrueType. +<dt><code>texmf/dvips/</code> + <dd>zawiera pliki konfiguracyjne i pomocnicze dla programu Dvips. +</dl> + +Miejsce, w którym znajdują się pliki zawierające fonty bitmapowe +w formacie PK, jest zależne od konkretnej platformy systemowej +i dystrybucji. W systemach Unixowych pliki te są często generowane +w katalogu udostępnionym do zapisu dla wszystkich użytkowników +i kontrolowane przez demona <code>cron</code> (po upływie pewnego czasu +są automatycznie usuwane). W instalacjach jednostanowiskowych pliki PK +mogą być deponowane w katalogu <code>texmf/fonts/pk/</code> . +<p> + +Wszystkie pliki programów znajdują się natomiast w osobnym katalogu, +którego położenie jest zależne od konkretnej platformy +i dystrybucji. Ponieważ jednak są one +wszystkie <em>w jednym</em> +miejscu ich odszukanie nie powinno stanowić problemu. +<p> + +<!-- Szczegółowy opis TDS znajduje się w pliku +<a href="../../english/tds/tds.html">tds.html</a> +<p> --> + +<a name=web> +<h2>Web2c</h2> + +Web2c jest systemem do generowania kompletnego środowiska TeX-owego +dla różnorodnych platform, nie tylko Unixowych, ale ostatnio +Windows 9x/NT, Amiga, a nawet MS DOS. W oparciu o Web2c +zbudowane są dystrybucje teTeX (Unix, Linux), W32TeX (Windows) +i djgpp (MS DOS). Więcej szczegółów zawarto w artykule +<!-- <a href="./doc/poczatki/web2c.html">Web2c</a>, --> +<a href="./poczatki/web2c.html">Web2c</a>, +gdzie wymieniono też programy tworzone w tym środowisku. <p> + +[<a href=#CONT>Spis treści</a>] + +<P><hr></P> + +<a name=P3> +<h1> Jak zacząć pracę z TeX-em </h1> + +[Część ta na razie zawiera tylko +pobieżne omówienie implementacji TeX-a i generowanie formatów.]<br> + +<a name=P3A> +<h2>Archiwa TeX-owe</h2> + +Oprogramowanie dla systemu TeX gromadzone jest +na serwerach CTAN (<em>Comprehensive TeX Archive Network</em>) +usytuowanych w <a href="ftp://ftp.dante.de/tex-archive/">Niemczech</a>, +<a href="ftp://ftp.tex.ac.uk/tex-archive/">Anglii</a> +i <a href="ftp://ftp.tug.org/tex-archive/">USA</a>. Archiwa CTAN +posiadają wiele kopii (<em>mirror</em>) na całym świecie, w Polsce +pełna kopia dostępna jest na <a +href="ftp://ftp.gust.org.pl/pub/CTAN/">FTP GUST</a>, zaś +prace polskich użytkowników gromadzone są +w <a href="ftp://ftp.gust.org.pl/pub/GUST/">Archiwum GUST</a>. +Na serwerach CTAN i ich kopiach dostępne są implementacje +dla większości obecnie używanych systemów operacyjnych, a także +bogate archiwa makr, fontów i oprogramowania towarzyszącego. + +<p> +Artykuł + <!-- <a href="http://www.gust.org.pl/doc/TeX_distribs>Dystrybucje TeX-a</a> --> + <a href="./poczatki/implementacje.html">Implementacje TeX-a</a> +omawia najważniejsze dostępne dystrybucje. Wskazówki dla chcących szybko +zaistalować popularną dystrybucję dla Windows zawarto w artykule + <!-- <a href="http://www.gust.org.pl/doc/tex_install/miktex_inst">Instalacja MiKTeX.</a> --> + <a href="./poczatki/inst-mik.html">Szybka instalacja MiKTeX.</a> + + +<a name=P3B> +<h2>Generowanie formatów</h2> + +Generowanie formatu polega na uruchomieniu programu <code>tex</code> +(lub pochodnego, np. <code>pdfetex</code>) +z parametrem <code>--ini</code> i przetworzeniu odpowiedniego +pliku inicjującego. Plik taki zawiera najczęściej deklaracje wczytania +pliku z makrami, wzorców przenoszenia wyrazów oraz ewentualne inne +polecenia dla TeX-a, wymagane +dla danego formatu. Dzięki takiemu podejściu możliwe było zbudowanie +programów, które ułatwiają generowanie różnorodnych formatów. Programy takie +nie tylko uruchamiają <code>tex</code>-a, ale też umieszczają wygenerowany +plik w odpowiednim katalogu instalacji, tworzą polecenie uruchamiania +TeX-a (lub jego odmian pdfTeX, eTeX, Omega) z danym formatem, wreszcie +odświeżają bazę danych instalacji (co przyspiesza znajdywanie potrzebnych +plików w codziennej pracy).<p> +W przypadku formatu LaTeX (lub jego wersji pdflatex dla programu +pdfTeX, tworzącego od razu pliki PDF) niezbędne jest określenie wymaganych +w formacie wzorców przenoszenia wyrazów. +W LaTeX 2e zestaw reguł przenoszenia wyrazów jest +deklarowany w pliku o nazwie <code>language.dat</code>, +który znajduje się zwykle w podkatalogu +<code>tex/generic/config/</code> lokalnej konfiguracji systemu +TeX bądź głównego katalogu instalacji. Modyfikacja +<code>language.dat</code> polega na usunięciu w tym pliku znaku +`%' przed deklaracją potrzebnych wzorców (dla języka polskiego jest to plhyph.tex) +i ewentualnym zablokowaniu takim znakiem +niepożądanych deklaracji wzorców dzielenia wyrazów. Reasumując, dla +formatu LaTeX (pdfLaTeX) należy najpierw wybrać potrzebne wzorce dzielenia wyrazów, +a następnie uruchomić generowanie formatu. +<!-- Uwagi te nie dotyczą generowania formatów <code>platex/pdfplatex</code>, +które korzystają z ,,prywatnego'' pliku <code>language.dat</code> +zawierającego deklaracje wzorców dla języka polskiego +i angloamerykańskiego (plik ten znajduje się w katalogu +<code>texmf/tex/platex/config/</code>). --> + +<dl> +<dt> +<strong>Dystrybucje oparte na +<!-- <a href="./doc/poczatki/web2c.html">Web2c</a> --> +<a href="./poczatki/web2c.html">Web2c</a> +(teTeX, fpTeX, TeX Live)</strong> +</dt> +<dd> +Pliki formatów znajdują się w katalogu <code>texmf/web2c/</code> +(niekiedy jest to katalog <code>texmf-var/web2c/</code>, dedykowany na lokalne +pliki danej instalacji). W podkatalogu <code>web2c/</code> znajduje +się także plik konfiguracyjny <code>fmtutil.cnf</code> dla programu +<code>fmtutil</code> automatyzującego generowanie formatów. +Plik ten można modyfikować zgodnie z zawartymi w nim wskazówkami, +co zwykle polega na odblokowaniu deklaracji interesującego nas formatu +(usunięciu znaku komentarza #) bądź zablokowaniu deklaracji formatów +niepożądanych, po czym, po zapisaniu pliku, +uruchomienie programu: <code>fmtutil --all </code> +wygeneruje wszystkie zadeklarowane formaty, <code>fmtutil --byfmt +nazwa_formatu</code> wygeneruje dany format (<code>fmtutil --help</code> +wyświetla dostępne opcje). W systemach Unix i Linux +modyfikowanie <code>fmtutil.cnf</code> możliwe jest po uruchomieniu +programu <code>texconfig</code> i wybraniu menu <code>Formats</code>. +Modyfikacja pliku z deklaracjami wzorców +przenoszenia wyrazów (dla LaTeX jest to <code>language.dat</code>) +dostępna jest z kolei z menu <code>Hyphenation</code>. +Po zakończonej edycji <code>texconfig</code> automatycznie uruchomi +program <code>fmtutil</code> i wygeneruje format(y).<p> +</dd> +<dt> +<strong>MiKTeX</strong> +</dt> +<dd> +W dystrybucji tej, od wersji 2.0, wprowadzono menu +<code>MiKTeX Options</code>, uruchamiające program <code>mo.exe</code> +(program można uruchomić także z wiersza poleceń). W podmenu +<code>TeX Formats</code> można wybrać potrzebny format, po czym, +po naciśnięciu przycisku <code>Build</code>, wygenerować go. Możliwe jest +deklarowanie nowych formatów. Deklaracje +formatów są przechowywane w pliku <code>miktex/config/formats.ini</code> +lokalnego (bądź, przy jego braku, głównego) drzewa instalacji. +Podobnie jak w dystrybucjach opartych +na Web2c, generowanie formatu LaTeX wymaga uprzedniego zadeklarowania +wymaganych wzorców przenoszenia wyrazów. Służy do tego podmenu +<code>Languages</code> (patrz uwagi zawarte powyżej, dotyczące formatu +LaTeX). +<code>MiKTeX Options -- Formats</code> zawiera deklaracje dla polskich +formatów <code>mex, pdfmex</code>. +Pliki formatów umieszczane są w podkatalogu <code>miktex/fmt/</code> +lokalnego drzewa instalacji (bądź, przy jego braku, głównego drzewa +instalacji). +</dd> +</dl> + +<h3>Tworzenie formatów dla języka polskiego</h3> + +Zanim przedstawimy szczegóły dotyczące generowania formatów +dla języka polskiego, zainteresowanych Czytelników zachęcamy +do przeczytania artykułu o problemach związanych +<!-- z <a href="http://www.mimuw.edu.pl/~wolinski/spw.html">kodowaniem --> +z <a href="./poczatki/spw.html">kodowaniem +polskich liter</a>. + +<p> +<a href="./poczatki/mex.html">MeX</a> +<!-- <a href="./doc/poczatki/mex.html">MeX</a> --> +<p> +<a href="./poczatki/latex-pl.html">(pdf)LaTeX i polski</a> +<!-- <a href="./doc/poczatki/latex-pl.html">LaTeX i polski</a> --> +<p> +<a href="./poczatki/cont-pl.html">ConTeXt</a> +<!-- <a href="./doc/poczatki/cont-pl.html">ConTeXt</a> --> +<p> + +[<a href=#CONT>Spis treści</a>] + +<P><hr><P> + +<a name=P4> +<h1> Podręczniki dla początkujących </h1> +<ul> +<li> <a href="../../guides/polish/gentl-pl.pdf"> +<!-- <li><a href="ftp://ftp.gust.org.pl/pub/GUST/doc/gentl-pl.pdf"> --> +Michael Doob: <em>Łagodne wprowadzenie do systemu TeX</em> +(tł. Stanisław Wawrykiewicz)</a> -- samouczek dla użytkowników Plain TeX/MeX, +ale przydatny także bardziej dociekliwym.<br> +<li><a href="../../guides/lshort-polish/lshort2e.pdf"> +<!-- <li><a href="ftp://ftp.gust.org.pl/CTAN/info/lshort/polish/lshort2e.pdf"> --> +Tobias Oetiker: <em>Nie za krótkie wprowadzenie do systemu LaTeX2e</em> +(tł. Janusz Gołdasz, Ryszard Kubiak, Tomasz Przechlewski)</a> -- całkiem +zgrabne wprowadzenie dla niecierpliwych. +</ul> + +<hr> +<em>T. Przechlewski i S. Wawrykiewicz</em><br> +Ostatnie zmiany: 25.06.2008. +</body> +</html> |