diff options
author | Karl Berry <karl@freefriends.org> | 2009-05-19 18:23:55 +0000 |
---|---|---|
committer | Karl Berry <karl@freefriends.org> | 2009-05-19 18:23:55 +0000 |
commit | d5d90223f0e9217e546a1e53c78f73c1fddf1e87 (patch) | |
tree | 75f8120f34df071de492ca416b86623e3af154d3 /Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1kazio.html | |
parent | 74ba81e08ea1a80aeba3b4bfbf7acc5f07853b0b (diff) |
move out of texmf-doc
git-svn-id: svn://tug.org/texlive/trunk@13240 c570f23f-e606-0410-a88d-b1316a301751
Diffstat (limited to 'Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1kazio.html')
-rw-r--r-- | Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1kazio.html | 355 |
1 files changed, 355 insertions, 0 deletions
diff --git a/Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1kazio.html b/Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1kazio.html new file mode 100644 index 00000000000..795a4a38db3 --- /dev/null +++ b/Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/podstawy/2-1kazio.html @@ -0,0 +1,355 @@ +<html> +<head> +<meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=iso-8859-2"> +<meta http-equiv="Content-language" content="pl"> +<meta name="Author" content="Włodzimierz Macewicz"> +<meta name="Keywords" content="tex, Wirtualna Akademia"> +<title>TEX,<b> </b>czyli<b> </b>pan<b> </b>Kazio</title> +</head> +<body> + + +<a name="kazio"> +<h2>5. T<sub><font size=5>E</font></sub>X,<b> </b>czyli<b> </b>pan<b> </b>Kazio</h2> + +Aby<b> </b>zrozumieć<b> </b>na<b> </b>czym<b> </b>polega<b> </b>praca<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>może<b> </b>być +pomocne<b> </b>wyobrażenie<b> </b>sobie,<b> </b>że<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X,<b> </b>to<b> </b>taki<b> </b>bardzo<b> </b>posłuszny +i skrupulatny<b> </b>pracownik<b> </b>firmy<b> </b>zajmującej<b> </b>się<b> </b>składaniem<b> </b>tekstów. +Na<b> </b>nazwisko<b> </b>ma<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X,<b> </b>na<b> </b>imię<b> </b>Kazimierz;<b> </b>z zawodu<b> </b>zecer.<b> </b>Możemy<b> </b>czasem<b> </b>o nim +mówić<b> </b>,,pan<b> </b>Kazio''.<b> </b>Jego<b> </b>zaletą<b> </b>jest<b> </b>to,<b> </b>że<b> </b>zawsze<b> </b>wykonuje +wszelkie<b> </b>polecenia<b> </b>szefa,<b> </b>jeśli<b> </b>tylko<b> </b>są<b> </b>możliwe<b> </b>do<b> </b>spełnienia. +Ma<b> </b>jednak<b> </b>taką<b> </b>cechę,<b> </b>że<b> </b>wykonuje<b> </b>te<b> </b>polecenia<b> </b>jedynie,<b> </b>jeśli<b> </b>są<b> </b>przygotowane +na<b> </b>piśmie<b> </b>w odpowiedni,<b> </b>z góry<b> </b>umówiony<b> </b>sposób. +<p> +Każdy<b> </b>z nas<b> </b>może<b> </b>zostać<b> </b>szefem<b> </b>pana<b> </b>Kazia.<b> </b>Wystarczy<b> </b>nauczyć<b> </b>się +sposobu<b> </b>przygotowania<b> </b>mu<b> </b>na<b> </b>piśmie<b> </b>poleceń<b> </b>dotyczących<b> </b>sposobu +składania. +<p> +Nie<b> </b>będziemy<b> </b>jednak<b> </b>zawracać<b> </b>panu<b> </b>Kaziowi<b> </b>głowy<b> </b>i przygotowywać +poleceń<b> </b>dla<b> </b>niego<b> </b>w jego<b> </b>obecności.<b> </b>Przygotujemy<b> </b>je<b> </b>zawczasu +i udamy<b> </b>się<b> </b>do<b> </b>niego<b> </b>z prośbą<b> </b>o realizację. +<p> +Tu<b> </b>właśnie<b> </b>zaczyna<b> </b>się<b> </b>pierwszy<b> </b>etap<b> </b>pracy. +<p> +Polecenia,<b> </b>które<b> </b>przygotujemy,<b> </b>to<b> </b>będą<b> </b>informacje<b> </b>o tym<b> </b>co<b> </b>i w jaki +sposób<b> </b>należy<b> </b>złożyć.<b> </b>Do<b> </b>przygotowania<b> </b>zbioru<b> </b>poleceń +użyjemy<b> </b>zwykłego<b> </b>edytora,<b> </b>który<b> </b>jest<b> </b>zwykle<b> </b>zainstalowany<b> </b>na<b> </b>każdym +komputerze.<b> </b>Powinien<b> </b>to<b> </b>być<b> </b>tzw. edytor<b> </b>typu<b> </b>ASCII. +<p> +Napiszmy<b> </b>przykładowy<b> </b>plik<b> </b>tekstowy,<b> </b>zawierający<b> </b>następujące<b> </b>dwie<b> </b>linijki: +<pre> +Ala ma psa. +\end +</pre> +<p> +Oczywiście<b> </b>w momencie,<b> </b>kiedy<b> </b>piszemy<b> </b>ten<b> </b>tekst,<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>-- pan<b> </b>Kazio<b> </b>-- +go<b> </b>nie<b> </b>widzi. +<p> +Po<b> </b>zakończeniu<b> </b>pisania<b> </b>(edycji),<b> </b>tworzymy<b> </b>w pamięci<b> </b>dyskowej +komputera<b> </b>plik<b> </b>z tekstem.<b> </b>Nazwijmy<b> </b>przygotowany<b> </b>przez<b> </b>nas<b> </b>plik<b> </b><tt>ala.mex</tt>. +Zwyczajowo<b> </b>pliki<b> </b>zawierające<b> </b>dane<b> </b>dla<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>mają<b> </b>rozszerzenie<b> </b><tt>.tex</tt>, +a pliki<b> </b>z danymi<b> </b>dla<b> </b>polskiej<b> </b>wersji<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>mają<b> </b>rozszerzenie<b> </b><tt>.mex</tt>. +<p> +Wkrótce<b> </b>wyjaśni<b> </b>się,<b> </b>co<b> </b>oznaczają<b> </b>polecenia<b> </b>napisane<b> </b>w tym<b> </b>tekście +i jak<b> </b>zrozumie<b> </b>je<b> </b>pan<b> </b>Kazio.<b> </b>Na<b> </b>razie<b> </b>uwierzmy,<b> </b>że<b> </b>będą<b> </b>one<b> </b>dla<b> </b>niego +zrozumiałe<b> </b>i prześledźmy<b> </b>dalszą<b> </b>drogę<b> </b>wiodącą<b> </b>ku<b> </b>ostatecznemu<b> </b>efektowi. +<p> +Teraz<b> </b>już<b> </b>nadeszła<b> </b>pora,<b> </b>żeby<b> </b>poprosić<b> </b>pana<b> </b>Kazia<b> </b>o wykonanie<b> </b>składu +na<b> </b>podstawie<b> </b>naszych<b> </b>poleceń. +<p> +Na<b> </b>każdym<b> </b>komputerze,<b> </b>na<b> </b>którym<b> </b>zainstalowany<b> </b>jest<b> </b>system<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X, +istnieje<b> </b>specyficzny<b> </b>sposób<b> </b>uruchamiania<b> </b>go.<b> </b>Nie<b> </b>będziemy<b> </b>tu +wyjaśniać<b> </b>rozmaitych<b> </b>sposobów<b> </b>uruchamiania<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a. + +<!-- +%<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>jest<b> </b>to<b> </b>program<b> </b>komputerowy,<b> </b>który<b> </b>przetwarza<b> </b>pliki. +%<b> </b>Jego<b> </b>działanie<b> </b>polega<b> </b>na<b> </b>przeczytaniu<b> </b>pliku<b> </b>wejściowego, +%<b> </b>przygotowanego<b> </b>przez<b> </b>użytkownika,<b> </b>i utworzeniu<b> </b>pliku<b> </b>wyjściowego, +%<b> </b>zawierającego<b> </b>wszystkie<b> </b>informacje<b> </b>o wykonanym<b> </b>składzie. +--> +<p> +T<sub><font size=4>E</font></sub>X,<b> </b>czyli<b> </b>pan<b> </b>Kazio<b> </b>przystępuje<b> </b>do<b> </b>pracy<b> </b>i realizuje<b> </b>polecenia. +Po<b> </b>pewnym<b> </b>czasie<b> </b>daje<b> </b>znać,<b> </b>że<b> </b>wszystko<b> </b>gotowe. +<p> +Wynik<b> </b>jego<b> </b>pracy<b> </b>zapisany<b> </b>jest<b> </b>na<b> </b>dysku<b> </b>w postaci<b> </b>pliku +<tt>ala.dvi</tt>.<b> </b>Oznaczenie<b> </b><tt>dvi</tt><b> </b>jest<b> </b>skrótem<b> </b>od<b> </b>angielskich +słów<b> </b>,,device<b> </b>independent''<b> </b>-- niezależny<b> </b>od<b> </b>urządzenia. +Pan<b> </b>Kazio<b> </b>podjął<b> </b>wszystkie<b> </b>decyzje<b> </b>dotyczące<b> </b>położenia +znaków<b> </b>na<b> </b>stronach,<b> </b>ale<b> </b>nie<b> </b>wie<b> </b>jeszcze<b> </b>na<b> </b>jakim<b> </b>urządzeniu +zewnętrznym<b> </b>zdecydujemy<b> </b>się<b> </b>wydrukować<b> </b>lub<b> </b>wyświetlić<b> </b>wynik +jego<b> </b>pracy.<b> </b>Z tego<b> </b>powodu<b> </b>przygotowuje<b> </b>wynik<b> </b>swojej<b> </b>pracy<b> </b>w +postaci<b> </b>niezależnej<b> </b>od<b> </b>urządzenia. +<p> +Dodatkowo,<b> </b>jako<b> </b>niezwykle<b> </b>skrupulatny<b> </b>pracownik,<b> </b>pan<b> </b>Kazio +umieszcza<b> </b>na<b> </b>dysku<b> </b>jeszcze<b> </b>jeden<b> </b>plik,<b> </b>o nazwie<b> </b><tt>ala.log</tt>, +zawierający<b> </b>zapis<b> </b>tego,<b> </b>co<b> </b>podczas<b> </b>jego<b> </b>pracy<b> </b>wyświetlał<b> </b>ekran +komputera. +<p> +Na<b> </b>tym<b> </b>kończy<b> </b>się<b> </b>rola<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>-- pana<b> </b>Kazia.<b> </b>Przyniósł<b> </b>nam +zmontowane,<b> </b>gotowe<b> </b>strony<b> </b>tekstu<b> </b>(w postaci<b> </b>pliku<b> </b><tt>dvi</tt>)<b> </b>i dalej +musimy<b> </b>jakoś<b> </b>sobie<b> </b>radzić.<b> </b>Jak<b> </b>już<b> </b>wspomnieliśmy<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>nigdy<b> </b>nie +działa<b> </b>samotnie.<b> </b>Pan<b> </b>Kazio<b> </b>byłby<b> </b>bezużyteczny<b> </b>w<b> </b>firmie,<b> </b>gdyby<b> </b>nie +było<b> </b>w<b> </b>niej<b> </b>innych<b> </b>pracowników.<b> </b>W<b> </b>istocie<b> </b>użyteczność<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>w ogromnym +stopniu<b> </b>zależy<b> </b>od<b> </b>jego<b> </b>powiązań<b> </b>z<b> </b>innymi<b> </b>programami. +<p> +Jeden<b> </b>z<b> </b>możliwych<b> </b>sposobów<b> </b>współpracy,<b> </b>to<b> </b>wykorzystanie,<b> </b>po +zakończeniu<b> </b>pracy<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a,<b> </b>jednego +z wielu<b> </b>programów,<b> </b>które<b> </b>umożliwiają<b> </b>zobaczenie<b> </b>tego,<b> </b>co<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X +przygotował.<b> </b>Takie<b> </b>programy,<b> </b>zwane<b> </b>sterownikami,<b> </b>służą<b> </b>do<b> </b>wyświetlania, +drukowania,<b> </b>naświetlania<b> </b>lub<b> </b>jeszcze<b> </b>innych<b> </b>możliwych<b> </b>sposobów +uwidocznienia<b> </b>wyniku<b> </b>pracy<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a. +<p> +Użycie<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a,<b> </b>a<b> </b>następnie<b> </b>sterownika<b> </b>jest<b> </b>najbardziej<b> </b>popularnym, +choć<b> </b>nie<b> </b>jedynym<b> </b>sposobem<b> </b>uzyskania<b> </b>wyniku<b> </b>składu. +<p> +W<b> </b>przypadku<b> </b>przetwarzania<b> </b>pliku<b> </b>poleceń<b> </b><tt>ala.mex</tt>, +jeśli<b> </b>na<b> </b>naszym<b> </b>komputerze<b> </b>zainstalowany<b> </b>jest<b> </b>sterownik<b> </b>ekranowy, +to<b> </b>możemy<b> </b>obejrzeć<b> </b>wynik<b> </b>składu<b> </b>na<b> </b>ekranie. +<p> +Jak<b> </b>mamy<b> </b>postępować<b> </b>dalej,<b> </b>jeśli<b> </b>nie<b> </b>będziemy<b> </b>usatysfakcjonowani +tym<b> </b>co<b> </b>zobaczymy?<b> </b>Oczywiście<b> </b>jedynym<b> </b>sposobem<b> </b>poprawienia<b> </b>czegokolwiek +w końcowym<b> </b>efekcie<b> </b>jest<b> </b>przygotowanie<b> </b>zmienionej<b> </b>wersji<b> </b>poleceń +dla<b> </b>naszego<b> </b>pana<b> </b>Kazia<b> </b>i powtórzenie<b> </b>całego<b> </b>cyklu<b> </b>przetwarzania. +<p> +Każdy<b> </b>chyba<b> </b>zdaje<b> </b>sobie<b> </b>sprawę,<b> </b>jak<b> </b>wiele<b> </b>zależy<b> </b>od<b> </b>organizacji<b> </b>pracy +w<b> </b>firmie:<b> </b>od<b> </b>zatrudnienia<b> </b>właściwych<b> </b>pracowników<b> </b>i<b> </b>utworzenia<b> </b>odpowiednich +mechanizmów<b> </b>ich<b> </b>współpracy.<b> </b>Podobnie<b> </b>jest<b> </b>z<b> </b>cyklem<b> </b>przetwarzania, +którego<b> </b>częścią<b> </b>jest<b> </b>zecer,<b> </b>pan<b> </b>Kazio.<b> </b>Powiązanie<b> </b>jego<b> </b>działalności +z<b> </b>odpowiednimi<b> </b>programami<b> </b>może<b> </b>dać<b> </b>czasem<b> </b>zdumiewające<b> </b>efekty. +Ale<b> </b>to<b> </b>jest<b> </b>już<b> </b>temat<b> </b>na<b> </b>osobną<b> </b>pogadankę. + + +<h3>5.1. Komendy<b> </b>czyli<b> </b>polecenia</h3> + +Kontynuujemy<b> </b>tu<b> </b>porównywanie<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>do<b> </b>pana<b> </b>Kazia,<b> </b>zecera, +który<b> </b>realizuje<b> </b>polecenia<b> </b>swojego<b> </b>szefa,<b> </b>przygotowane<b> </b>mu<b> </b>na<b> </b>piśmie. +Ten<b> </b>szef,<b> </b>to<b> </b>oczywiście<b> </b>użytkownik<b> </b>systemu. +<p> +Przyjrzyjmy<b> </b>się<b> </b>obecnie<b> </b>uważniej<b> </b>plikowi<b> </b>przygotowanemu<b> </b>w poprzednim +rozdziale.<b> </b>Z punktu<b> </b>widzenia<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a/pana<b> </b>Kazia<b> </b>plik<b> </b>ten<b> </b>składa<b> </b>się +jedynie<b> </b>z komend,<b> </b>czyli<b> </b>poleceń.<b> </b>Przypomnijmy,<b> </b>że +treścią<b> </b>pliku<b> </b>było: +<pre> +Ala ma psa. +\end +</pre> +Plik<b> </b>ten<b> </b>zawiera<b> </b>13 komend. +<p> +Pierwsze<b> </b>trzy<b> </b>z nich,<b> </b>to<b> </b>trzy<b> </b>pierwsze<b> </b>litery. +Każda<b> </b>z nich<b> </b>to<b> </b>polecenie:<br> +,,Umieść<b> </b>w składzie<b> </b>literkę<b> </b><tt><<A>></tt>'',<br> +,,Umieść<b> </b>w składzie<b> </b>literkę<b> </b><tt><<l>></tt>'',<br> +,,Umieść<b> </b>w składzie<b> </b>literkę<b> </b><tt><<a>></tt>''.<br> +<p> +Następna<b> </b>komenda,<b> </b>to<b> </b>odstęp.<b> </b>Oznacza<b> </b>ona<b> </b>polecenie<br> +,,zrób<b> </b>zwykły<b> </b>odstęp<b> </b>międzywyrazowy''. +<p> +Podobnie<b> </b>rzecz<b> </b>się<b> </b>ma<b> </b>z kolejnymi<b> </b>dwoma<b> </b>literami,<b> </b>odstępem<b> </b>i dalszymi +czterema<b> </b>literami.<b> </b>Również<b> </b>kropka,<b> </b>to<b> </b>po<b> </b>prostu<b> </b>polecenie<br> +,,Umieść<b> </b>w składzie<b> </b>kropkę''. +<p> +Dwunaste<b> </b>polecenie<b> </b>w tym<b> </b>pliku<b> </b>jest<b> </b>najmniej<b> </b>widoczne. +Zmiana<b> </b>wiersza<b> </b>(przejście<b> </b>do<b> </b>nowej<b> </b>linii)<b> </b>następująca<b> </b>po +kropce<b> </b>traktowana<b> </b>jest<b> </b>przez<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>jak<b> </b>odstęp<b> </b>i w związku<b> </b>z tym +oznacza<b> </b>to<b> </b>samo,<b> </b>co<b> </b>zwykły<b> </b>odstęp.<b> </b>(W składzie<b> </b>ten<b> </b>odstęp<b> </b>nie +będzie<b> </b>widoczny,<b> </b>ponieważ<b> </b>po<b> </b>nim<b> </b>nie<b> </b>następuje<b> </b>już<b> </b>żaden<b> </b>tekst.) +<p> +Ostatnie,<b> </b>trzynaste<b> </b>polecenie<b> </b>znacznie<b> </b>różni<b> </b>się<b> </b>od<b> </b>pozostałych. +Jest<b> </b>ono<b> </b>zapisane<b> </b>nie<b> </b>w postaci<b> </b>pojedynczego<b> </b>znaku,<b> </b>ale<b> </b>w postaci<b> </b>trzech +liter<b> </b>poprzedzonych<b> </b>znakiem<b> </b><tt>\</tt><b> </b>(wtyłciach,<b> </b>po<b> </b>angielsku +<i><b> </b>backslash</i>).<b> </b>Większość<b> </b>komend<b> </b>systemu<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X,<b> </b>które<b> </b>oznaczają<b> </b>coś<b> </b>innego +niż<b> </b>,,umieść<b> </b>w składzie...''<b> </b>zapisuje<b> </b>się<b> </b>właśnie<b> </b>w postaci<b> </b>znaku +w-tył-ciach<b> </b>i następującego<b> </b>po<b> </b>nim<b> </b>ciągu<b> </b>liter.<b> </b>Istnieje<b> </b>jeszcze<b> </b>trzecia +kategoria<b> </b>komend,<b> </b>którą<b> </b>wkrótce<b> </b>poznamy,<b> </b>zapisywana<b> </b>w postaci +znaku<b> </b>w-tył-ciach<b> </b>i następującego<b> </b>po<b> </b>nim<b> </b>pojedynczego<b> </b>znaku<b> </b>nie<b> </b>będącego +literą. +<p> +Komenda<b> </b><tt>\end</tt><b> </b>oznacza<b> </b>,,zakończ<b> </b>pracę''.<b> </b>Jest<b> </b>to<b> </b>jedyne +polecenie,<b> </b>które<b> </b>musi<b> </b>znaleźć<b> </b>się<b> </b>w<b> </b>każdym<b> </b>pliku<b> </b>danych +(zestawie<b> </b>poleceń)<b> </b>dla<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a. +<p> +Uważny<b> </b>czytelnik<b> </b>może<b> </b>zadać<b> </b>pytanie:<b> </b>,,Skąd<b> </b>pan<b> </b>Kazio<b> </b>wiedział +jakimi<b> </b>wielkościami<b> </b>liter<b> </b>ma<b> </b>wykonać<b> </b>skład,<b> </b>jaki<b> </b>ma<b> </b>być<b> </b>krój<b> </b>pisma itp.?'' +To<b> </b>bardzo<b> </b>ważne<b> </b>pytanie.<b> </b>Otóż<b> </b>w<b> </b>bardzo<b> </b>wielu<b> </b>sprawach +szef<b> </b>umówił<b> </b>się<b> </b>z<b> </b>panem<b> </b>Kaziem:<b> </b>,,jeśli<b> </b>nie<b> </b>napiszę<b> </b>ci<b> </b>tego-i-tego, +to<b> </b>postępuj<b> </b>tak-i-tak''.<b> </b>W<b> </b>szczególności<b> </b>są<b> </b>umówieni: +,,jeśli<b> </b>nie<b> </b>napiszę<b> </b>ci<b> </b>jakim<b> </b>krojem<b> </b>pisma<b> </b>masz<b> </b>wykonywać<b> </b>skład,<b> </b>to +ma<b> </b>to<b> </b>być<b> </b>Computer<b> </b>Modern<b> </b>Roman''. +<p> +W<b> </b>istocie<b> </b>liczba<b> </b>tego<b> </b>rodzaju<b> </b>,,umów''<b> </b>z<b> </b>panem<b> </b>Kaziem<b> </b>jest +ogromna<b> </b>i<b> </b>sięga<b> </b>kilkuset.<b> </b>Pozwala<b> </b>to<b> </b>na<b> </b>stosowanie<b> </b>stosunkowo<b> </b>zwartej +i<b> </b>skrótowej<b> </b>notacji.<b> </b>Dzięki<b> </b>temu,<b> </b>że<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>jest<b> </b>systemem<b> </b>programowalnym, +możemy<b> </b>zawierać<b> </b>z<b> </b>panem<b> </b>Kaziem<b> </b>własne<b> </b>umowy,<b> </b>specyficzne<b> </b>dla<b> </b>konkretnego +zastosowania,<b> </b>do<b> </b>którego<b> </b>go<b> </b>wykorzystujemy. + +<!-- +%W<b> </b>dalszej<b> </b>części<b> </b>niniejszej<b> </b>pracy<b> </b>dowiemy<b> </b>się<b> </b>więcej<b> </b>o<b> </b>tym,<b> </b>jakie +%jeszcze<b> </b>umowy<b> </b>zostały<b> </b>zawarte<b> </b>z<b> </b>panem<b> </b>Kaziem,<b> </b>oraz<b> </b>w<b> </b>jaki<b> </b>sposób +%można<b> </b>go<b> </b>poinformować,<b> </b>że<b> </b>chemy<b> </b>postąpić<b> </b>niezgodnie<b> </b>z<b> </b>tradycją.--> + + +<!-- +<h2>Zakończenie<b> </b>--<b> </b>słowo<b> </b>od<b> </b>autora</h2> + +Będę<b> </b>usatysfakcjonowany,<b> </b>jeśli<b> </b>czytelnik<b> </b>po<b> </b>przeczytaniu +tej<b> </b>broszurki<b> </b>będzie<b> </b>odczuwał<b> </b>pewien<b> </b>niedosyt.<b> </b>Rzeczywiście +daleko<b> </b>temu<b> </b>tekstowi<b> </b>od<b> </b>omówienia,<b> </b>nawet<b> </b>pobieżnego<b> </b>wszystkich +podstawowych<b> </b>spraw<b> </b>wiążących<b> </b>się<b> </b>z<b> </b>systemem<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X. +<p> +T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>kryje<b> </b>w<b> </b>sobie<b> </b>wiele<b> </b>tajemnic.<b> </b>Odkrywanie<b> </b>ich<b> </b>może<b> </b>być +fascynującą<b> </b>zabawą.<b> </b>Życzę<b> </b>czytelnikom<b> </b>tyle<b> </b>radości<b> </b>i<b> </b>satysfakcji +z<b> </b>używania<b> </b>i<b> </b>zgłębiania<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a,<b> </b>ile<b> </b>mi<b> </b>było<b> </b>dane<b> </b>na<b> </b>przestrzeni<b> </b>ostatnich +kilku<b> </b>lat.--> + +<a name="pud"> +<h3>5.2. Pudełka<b> </b>i<b> </b>kleje</h3> + +System<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>składając<b> </b>tekst<b> </b>(wykonując<b> </b>polecenia)<b> </b>pracuje +podobnie<b> </b>do<b> </b>tego<b> </b>jak<b> </b>pracowali<b> </b>dawniej<b> </b>zecerzy.<b> </b>Jeśli<b> </b>zecer +otrzymywał<b> </b>polecenie<b> </b>(np. czytał<b> </b>je<b> </b>z przygotowanego<b> </b>maszynopisu): +,,umieść<b> </b>w składzie<b> </b>literę<b> </b><<A>>'', to<b> </b>sięgał<b> </b>ręką<b> </b>do<b> </b>tzw. kaszty, +czyli<b> </b>skrzynki,<b> </b>gdzie<b> </b>znajdowały<b> </b>się<b> </b>metalowe<b> </b>czcionki,<b> </b>wyjmował<b> </b>czcionkę +z literką<b> </b>,,A'' i ustawiał<b> </b>w odpowiednim<b> </b>miejscu<b> </b>komponowanej<b> </b>strony. +Podobnie,<b> </b>gdy<b> </b>trzeba<b> </b>było<b> </b>zrobić<b> </b>odstęp,<b> </b>umieszczał<b> </b>w montowanej<b> </b>stronie +odpowiedni<b> </b>kawałek<b> </b>metalu,<b> </b>który<b> </b>służył<b> </b>do<b> </b>odsuniecia<b> </b>następnych<b> </b>czcionek. +<p> +System<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>montuje<b> </b>stronę<b> </b>z podobnych<b> </b>elementów,<b> </b>tylko<b> </b>metalowe +czcionki<b> </b>zostały<b> </b>zastąpione<b> </b>ich<b> </b>obrazem<b> </b>komputerowym<b> </b>i nazywają +się<b> </b>w T<sub><font size=4>E</font></sub>X-u<b> </b><i><b> </b>pudełkami</i>,<b> </b>a odstępy<b> </b>nazywają<b> </b>się<b> </b>klejem.<b> </b>Można +sobie<b> </b>wyobrazić,<b> </b>że<b> </b>każda<b> </b>strona<b> </b>montowana<b> </b>jest<b> </b>z pudełek,<b> </b>zawierających +litery<b> </b>i inne<b> </b>znaki,<b> </b>połączonych<b> </b>ze<b> </b>sobą<b> </b>różnymi<b> </b>ilościami<b> </b>elastycznego +kleju,<b> </b>i dzięki<b> </b>niemu<b> </b>utrzymywanych<b> </b>w odpowiednich<b> </b>odległościach<b> </b>od<b> </b>siebie. +<p> +Opracowanie<b> </b>przez<b> </b>autora<b> </b>systemu<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>matemetycznego<b> </b>modelu +składu<b> </b>drukarskiego<b> </b>jest<b> </b>prawdopodobnie<b> </b>jednym<b> </b>z jego<b> </b>najważniejszych +osiągnięć<b> </b>związanych<b> </b>ze<b> </b>stworzeniem<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a.<b> </b>Podstawowym<b> </b>elementem +tego<b> </b>modelu<b> </b>jest<b> </b>stwierdzenie,<b> </b>że<b> </b>budowane<b> </b>przez<b> </b>system<b> </b>strony +są<b> </b>pudełkami<b> </b>o hierarchicznej<b> </b>budowie.<b> </b>Każdy<b> </b>pojedynczy<b> </b>znak<b> </b>jest<b> </b>pudełkiem. +Z takich<b> </b>znaków<b> </b>można<b> </b>tworzyć<b> </b>pudełka<b> </b>bardziej<b> </b>skomplikowane. +Na<b> </b>każdym<b> </b>etapie<b> </b>tworzenia<b> </b>pudełek<b> </b>dowolonie<b> </b>skomplikowane<b> </b>pudełko +może<b> </b>być<b> </b>użyte<b> </b>w takiej<b> </b>samej<b> </b>roli<b> </b>jak<b> </b>pojedynczy<b> </b>znak.<b> </b>Pozwala +to<b> </b>wyrazić<b> </b>bardzo<b> </b>złożone<b> </b>konstrukcje<b> </b>za<b> </b>pomocą<b> </b>prostych<b> </b>środków. +<p> +Poniżej<b> </b>opisujemy<b> </b>podstawowe<b> </b>narzędzia,<b> </b>jakich<b> </b>dostarcza<b> </b>system<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X, +do<b> </b>konstruowania<b> </b>pudełek. + + +<h3>5.3. Nastroje<b> </b>pana<b> </b>Kazia</h3> + +T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>zna<b> </b>dwa<b> </b>podstawowe<b> </b>sposoby<b> </b>montowania<b> </b>większych<b> </b>pudełek +z mniejszych<b> </b>pudełek<b> </b>i kleju.<b> </b>Stosuje<b> </b>jeden<b> </b>z tych<b> </b>sposobów, +zależnie<b> </b>od<b> </b>nastroju<b> </b>(lub<b> </b>inaczej<b> </b>mówiąc<b> </b>,,trybu'',<b> </b>w jakim<b> </b>się +w danej<b> </b>chwili<b> </b>znajduje).<b> </b>Angielskie<b> </b>słowo<b> </b><i><b> </b>mode</i><b> </b>oznaczające +tryb<b> </b>(rodzaj)<b> </b>wykonywanej<b> </b>pracy<b> </b>jest<b> </b>podobne<b> </b>do<b> </b>słowa<b> </b><i><b> </b>mood</i> +oznaczającego<b> </b>nastrój. +Wydaje<b> </b>się,<b> </b>że<b> </b>właściwe<b> </b>jest<b> </b>wyobrażanie<b> </b>sobie<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a +(pana<b> </b>Kazia<b> </b>z poprzednich<b> </b>rozdziałów)<b> </b>jako<b> </b>istoty<b> </b>poddającej<b> </b>się +nastrojom. +<p> +Podstawowe<b> </b>dwa<b> </b>nastroje,<b> </b>w jakich<b> </b>bywa<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>-- pan<b> </b>Kazio<b> </b>-- +to<b> </b>nastrój<b> </b>pionowy<b> </b>i poziomy.<b> </b>Zależnie<b> </b>od<b> </b>tego<b> </b>nastroju<b> </b>ma +zwyczaj<b> </b>umieszczać<b> </b>napotykane<b> </b>przez<b> </b>siebie<b> </b>(w tekście<b> </b>z poleceniami) +pudełka<b> </b>albo<b> </b>pionowo<b> </b>-- jedno<b> </b>pod<b> </b>drugim,<b> </b>albo<b> </b>poziomo<b> </b>-- jedno +obok<b> </b>drugiego. +<p> +Na<b> </b>początku<b> </b>pracy,<b> </b>przed<b> </b>przeczytaniem<b> </b>pierwszego<b> </b>polecenia +z pliku<b> </b>wejściowego,<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>znajduje<b> </b>się<b> </b>w nastroju<b> </b>pionowym. +Pewne<b> </b>wydarzenia<b> </b>mogą<b> </b>jednak<b> </b>wpłynąć<b> </b>na<b> </b>zmianę<b> </b>jego<b> </b>nastroju +na<b> </b>poziomy. +<p> +T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>jest<b> </b>w nastroju<b> </b>poziomym<b> </b>w dwóch<b> </b>rodzajach<b> </b>sytuacji: +podczas<b> </b>składania<b> </b>akapitu<b> </b>i podczas<b> </b>tworzenia<b> </b>pudełka<b> </b>poziomego. +Jest<b> </b>to<b> </b>podstawowy<b> </b>nastrój,<b> </b>w którym<b> </b>następuje<b> </b>składanie<b> </b>tekstów. +Nastrój<b> </b>pionowy<b> </b>służy<b> </b>do<b> </b>montowania<b> </b>w strony<b> </b>elementów +utworzonych<b> </b>w nastroju<b> </b>poziomym. +<p> +Po<b> </b>zakończeniu<b> </b>składania<b> </b>akapitu<b> </b>i po<b> </b>zakończeniu<b> </b>tworzenia<b> </b>pudełka +poziomego<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>wraca<b> </b>do<b> </b>nastroju,<b> </b>w jakim<b> </b>znajdował<b> </b>się<b> </b>poprzednio. + + +<h3>5.4. Składanie<b> </b>akapitu</h3> + +Początek<b> </b>akapitu<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>rozpoznaje<b> </b>po<b> </b>pewnych<b> </b>typach<b> </b>elementów, +które<b> </b>stanowią<b> </b>zwykle<b> </b>część<b> </b>akapitu. +W szczególności,<b> </b>jeśli<b> </b>będąc<b> </b>w trybie<b> </b>pionowym +T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>napotka<b> </b>w pliku<b> </b>pojedynczą<b> </b>literę,<b> </b>to<b> </b>stwierdzi,<b> </b>że +chcemy<b> </b>rozpocząć<b> </b>składanie<b> </b>akapitu<b> </b>i zmieni<b> </b>nastrój<b> </b>na<b> </b>poziomy. +<p> +Podczas<b> </b>składania<b> </b>akapitu<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>tworzy<b> </b>długą<b> </b>poziomą<b> </b>listę, +złożoną<b> </b>z pudełek<b> </b>i poziomego<b> </b>kleju.<b> </b>Kolejno<b> </b>napotkane<b> </b>litery +traktuje<b> </b>jako<b> </b>pudełka,<b> </b>a odstępy<b> </b>między<b> </b>literami<b> </b>zamienia<b> </b>na +klej<b> </b>i oddziela<b> </b>nim<b> </b>pudełka +<p> +W przykładzie<b> </b>cytowanym<b> </b>w poprzednich<b> </b>rozdziałach +akapit<b> </b>zawierający<b> </b>napis<b> </b>,,Ala<b> </b>ma<b> </b>psa.''<b> </b>zostanie<b> </b>przez +T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>zamieniony<b> </b>na<b> </b>następującą<b> </b>konstrukcję<b> </b>złożoną<b> </b>z pudełek<b> </b>i kleju: + +<pre> +Ala ma psa. +</pre> + +(jest<b> </b>to<b> </b>dziewięć<b> </b>pudełek<b> </b>i dwa<b> </b>kawałki<b> </b>kleju<b> </b>między<b> </b>nimi). +<p> +Po<b> </b>zakończeniu<b> </b>czytania<b> </b>akapitu<b> </b>(T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>w tym<b> </b>wypadku<b> </b>rozpozna<b> </b>koniec<b> </b>akapitu +po<b> </b>komendzie<b> </b><tt>\end</tt>)<b> </b>system<b> </b>dokona<b> </b>połamania<b> </b>akapitu<b> </b>na<b> </b>linijki<b> </b>o szerokości +takiej<b> </b>jak<b> </b>zadana<b> </b>szerokość<b> </b>kolumny<b> </b>tekstu,<b> </b>zaczynając<b> </b>pierwszą<b> </b>z nich +wcięciem<b> </b>akapitowym<b> </b>odpowiedniej<b> </b>wielkości<b> </b>oraz<b> </b>kończąc<b> </b>ostatnią<b> </b>z nich +odpowiednią<b> </b>ilością<b> </b>poziomego<b> </b>kleju,<b> </b>wypełniającą<b> </b>prawą<b> </b>stronę<b> </b>ostatniego +pudełka. +<p> +Każda<b> </b>linijka,<b> </b>która<b> </b>powstaje<b> </b>w wyniku<b> </b>połamania<b> </b>akapitu,<b> </b>jest<b> </b>pudełkiem +o szerokości<b> </b>takiej<b> </b>jak<b> </b>szerokość<b> </b>kolumny<b> </b>tekstu. +<p> +W naszym<b> </b>przykładzie<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>utworzy<b> </b>akapit<b> </b>jednolinijkowy,<b> </b>a zatem +powstanie<b> </b>linijka<b> </b>zaczynająca<b> </b>się<b> </b>od<b> </b>wcięcia<b> </b>akapitowego<b> </b>i kończąca<b> </b>się +klejem<b> </b>dopełniającym<b> </b>ją<b> </b>do<b> </b>prawej<b> </b>strony. +<p> +Nie<b> </b>zachowując<b> </b>proporcji<b> </b>wymiarów,<b> </b>bo<b> </b>litery<b> </b>rysujemy<b> </b>tu<b> </b>w powiekszeniu +można<b> </b>by<b> </b>narysować<b> </b>tę<b> </b>linijkę<b> </b>jako: + +<pre> +Ala ma psa. +\end +</pre> + + +<h3>5.4. Składanie<b> </b>pudełka<b> </b>poziomego</h3> + +Drugim<b> </b>możliwym<b> </b>sposobem<b> </b>umieszczania<b> </b>poziomo<b> </b>obok<b> </b>siebie +pudełek<b> </b>jest<b> </b>jawne<b> </b>utworzenie<b> </b>tzw. pudełka<b> </b>poziomego. +Podstawową<b> </b>komendą<b> </b>służącą<b> </b>w T<sub><font size=4>E</font></sub>X-u<b> </b>do<b> </b>tego<b> </b>celu<b> </b>jest<b> </b>komenda +<tt>\hbox</tt><b> </b>(<i>h</i>,<b> </b>to<b> </b>skrót<b> </b>od<b> </b>angielskiego<b> </b><i><b> </b>horizontal</i> +-- poziomy,<b> </b><i>box</i>,<b> </b>to<b> </b>po<b> </b>angielsku<b> </b>pudełko). +<p> +Aby<b> </b>utworzyć<b> </b>w T<sub><font size=4>E</font></sub>X-u<b> </b>poziome<b> </b>pudełko<b> </b>o określonej<b> </b>zawartości +należy<b> </b>napisać<b> </b>komendę<b> </b><tt>\hbox</tt><b> </b>i po<b> </b>niej<b> </b>w nawiasach<b> </b>klamrowych +napisać<b> </b>zawartość<b> </b>tego<b> </b>pudełka. +<p> +Na<b> </b>przykład,<b> </b>jeśli<b> </b>chcemy<b> </b>utworzyć<b> </b>pudełko<b> </b>zawierające<b> </b>napis: +,,Od<b> </b>rana<b> </b>jestem<b> </b>dziś<b> </b>w poziomym<b> </b>nastroju.'', +to<b> </b>musimy<b> </b>w pliku<b> </b>poleceń<b> </b>dla<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X-a<b> </b>napisać: +<p> +<pre> +Od<b> </b>rana<b> </b>jestem<b> </b>dziś<b> </b>w<b> </b>poziomym<b> </b>nastroju. +</pre> +<p> +Pudełko<b> </b>takie<b> </b>może<b> </b>być<b> </b>użyte<b> </b>jako<b> </b>element<b> </b>konstrukcujny<b> </b>innych<b> </b>pudełek. +Na<b> </b>przykład,<b> </b>jeśli<b> </b>przed<b> </b>przeczytaniem<b> </b>tego<b> </b>pudełka<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>znajdował<b> </b>się +w nastroju<b> </b>pionowym,<b> </b>to<b> </b>potraktuje<b> </b>to<b> </b>pudełko<b> </b>jako<b> </b>element<b> </b>konstrukcyjny +strony<b> </b>i umieści<b> </b>w obrębie<b> </b>strony<b> </b>pod<b> </b>innymi<b> </b>pudełkami.<b> </b>Jeśli +znajdował<b> </b>się<b> </b>w nastroju<b> </b>poziomym<b> </b>i był<b> </b>w trakcie<b> </b>składania<b> </b>akapitu, +to<b> </b>potraktuje<b> </b>to<b> </b>pudełko<b> </b>tak<b> </b>jak<b> </b>inne<b> </b>znaki<b> </b>znajdujące<b> </b>się<b> </b>w akapicie +i umieści<b> </b>je<b> </b>na<b> </b>liście<b> </b>poziomej<b> </b>przeznaczonej<b> </b>do<b> </b>łamania<b> </b>na<b> </b>linijki. +<p> +Należy<b> </b>zwrócić<b> </b>uwagę<b> </b>na<b> </b>różnicę<b> </b>pomiędzy<b> </b>umieszczeniem<b> </b>w akapicie +zdania<b> </b>,,Od<b> </b>rana<b> </b>jestem<b> </b>dziś<b> </b>w poziomym<b> </b>nastroju.''<b> </b>od<b> </b>umieszczenia +w akapicie<b> </b>pudełka<b> </b>poziomego<b> </b>zawierającego<b> </b>takie<b> </b>zdanie. +W pierwszym<b> </b>przypadku<b> </b>w różnych<b> </b>miejscach<b> </b>zdania<b> </b>T<sub><font size=4>E</font></sub>X<b> </b>ma<b> </b>prawo +dokonać<b> </b>łamania<b> </b>listy<b> </b>poziomej<b> </b>na<b> </b>linijki,<b> </b>w tym<b> </b>również<b> </b>z uwzględnieniem +przenoszenia<b> </b>wyrazów. +W drugim<b> </b>przypadku<b> </b>całe<b> </b>pudełko<b> </b>traktowane<b> </b>jest<b> </b>jako<b> </b>jeden<b> </b>znak<b> </b>i żadne<b> </b> +łamanie<b> </b>wewnątrz<b> </b>niego<b> </b>nie<b> </b>może<b> </b>mieć<b> </b>miejsca.<b> </b>Może<b> </b>to<b> </b>być<b> </b>w szczególności +użyteczne<b> </b>do<b> </b>wprowadzenia<b> </b>lokalnego<b> </b>zakazu<b> </b>łamania<b> </b>na<b> </b>linijki. + +</body> +</html> |