diff options
author | Karl Berry <karl@freefriends.org> | 2009-05-19 18:23:55 +0000 |
---|---|---|
committer | Karl Berry <karl@freefriends.org> | 2009-05-19 18:23:55 +0000 |
commit | d5d90223f0e9217e546a1e53c78f73c1fddf1e87 (patch) | |
tree | 75f8120f34df071de492ca416b86623e3af154d3 /Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/fonty/qx-info.html | |
parent | 74ba81e08ea1a80aeba3b4bfbf7acc5f07853b0b (diff) |
move out of texmf-doc
git-svn-id: svn://tug.org/texlive/trunk@13240 c570f23f-e606-0410-a88d-b1316a301751
Diffstat (limited to 'Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/fonty/qx-info.html')
-rw-r--r-- | Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/fonty/qx-info.html | 447 |
1 files changed, 447 insertions, 0 deletions
diff --git a/Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/fonty/qx-info.html b/Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/fonty/qx-info.html new file mode 100644 index 00000000000..eb32acfb07c --- /dev/null +++ b/Master/texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/fonty/qx-info.html @@ -0,0 +1,447 @@ +<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//IETF//DTD HTML//EN"> +<html> +<head> +<meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=iso-8859-2"> +<meta name="keywords" lang="pl" content="Fonty, kodowanie QX"> +<meta name="keywords" lang="en" content="Computer fonts, QX encoding"> +<LINK REL=STYLESHEET TYPE="text/css" HREF="./tpstyle.css"> +<title> Kodowanie QX</title> +</head> +<body> +<h1> Kodowanie QX</h1> +Wiosną 1998 roku pojawiła się w archiwum GUST-u polonizacja fontu +Palatino, pochodzącego z kolekcji fontów URW, dystrybuowanej od +jakiegoś czasu z Ghostscriptem. Znaki w spolonizowanym +foncie mają kodowanie zgodne z tzw. układem <acro>QX</acro>. Co +to takiego, ten układ <acro>QX</acro>? +</P> +<P> +Otóż fonty w postaci elektronicznej przybywają na rynek polski +głównie ze Stanów Zjednoczonych i są dostosowane do potrzeb +tamtejszego rynku, zarówno jeśli chodzi o zestaw znaków jak +i kodowanie znaków. W związku z tym w układzie +dystrybuowanych fontów nie znajdują odbicia ani potrzeby Polaków, ani +TeX-owców. +</P> +<P> +Problem ten od paru lat był przedmiotem prac nieformalnej grupy +członków GUST-u. W pracach brali udział: Włodek Bzyl, Bogusław +Jackowski, Janusz M. Nowacki, Andrzej Odyniec, Piotr Pianowski, +Marek Ryćko, Andrzej Tomaszewski, Staszek Wawrykiewicz oraz wielu +innych, którzy dobrym lub krytycznym słowem pomagali popychać sprawę +do przodu. +</P> +<P> +Efektem prac jest właśnie układ <acro>QX</acro> określający dla fontów +<acro>PostScriptowych</acro>-owych zarówno zestaw znaków, jak +i tabele kodów do zastosowań okienkowych oraz do zastosowań +TeX-owych, gdyż w zamierzeniu układ <acro>QX</acro> ma zaspokajać +potrzeby składu TeXnicznego, z możliwością (ograniczonego) +wykorzystywania fontów w środowisku okienkowym. +</P> + +<h3> Założenia </h3> + +<P> Układ <acro>QX</acro> nie wziął się ,,z głowy czyli +z niczego'' -- przeciwnie, wynikł z przyjętych zasad. Zasady +mogą się okazać chybione, to pokaże czas, niemniej jednak najpierw +sformułowane zostały zasady, a na ich podstawie konstruowany był +układ <acro>QX</acro>. +</P> +<P> +Oto najważniejsze z tych zasad: +</P> + +<ul><A NAME="P0"> +<li><A HREF=#P1>Fonty w miarę możności powinny +mieć identyczny układ znaków</A>. +<li><A HREF=#P2>Fonty mają być przeznaczone do używania w TeX-u</A>. +<li><A HREF=#P3>Fonty mają być przeznaczone do składania +przede wszystkim polskich tekstów</A>. +<li><A HREF=#P4>Fonty mają się nadawać do składania tekstów technicznych</A>. +<li><A HREF=#P5>Fonty mają się nadawać do składania tekstów zawierających +fragmenty w językach europejskich, ze szczególnym uwzględnieniem krajów +sąsiadujących z Polską</A>. +<li><A HREF=#P6>Fonty powinny być samowystarczalne</A> +(chodzi o to, by znaków dodatkowych, takich jak <i>copyright</i>, +<i>trademark</i>, <i>bullet</i>, itp., nie trzeba było czerpać +z innych fontów). +<li><A HREF=#P7>Fonty mają być używalne w środowisku MS Windows</A>, +w szczególności w polskiej wersji środowiska. +</ul> + +<!-- ------------------------------------------------------ --> +<A NAME="P1"><h3> Ad 1</h3> + +<P> +Oczywiście nie można oczekiwać stuprocentowej zgodności, na przykład +niektóre fonty są zaprojektowane bez ligatur związanych +z literą ,,f''. Wydaje się, że brak niektórych znaków jest +stosunkowo niegroźny. +</P> +<P> +Nieprzyjemne konsekwencje może mieć natomiast decyzja zastępowania +pewnych znaków innymi. Mimo to taki pomysł przyszedł do głowy nawet +samemu Donaldowi E. Knuthowi: w fontach rodziny Computer +Modern font <code>cmr5</code> ma nieco inny zestaw znaków niż +pozostałe fonty szeregu <code>CMR</code> -- przykra niespodzianka +wydaje się wcześniej czy później nieunikniona. Jednak i takie +sytuacje mogą być nie do uniknięcia, np. pisanki z reguły +mają więcej ligatur niż zwykłe fonty drukarskie. Należy zatem dbać +o to, by przynajmniej podstawowe znaki (litery) miały przypisane +zawsze te same kody. +</P> + +<P><A HREF=#P0><IMG ALIGN="BOTTOM" SRC="back.gif"> Spis założeń</A></P> + +<A NAME="P2"><h3> Ad 2</h3> +<P> +TeX operuje jedynie na fontach co najwyżej 256-znakowych -- to +poważne ograniczenie. Zostało ono oczywiście uwzględnione przy +projektowaniu układu <acro>QX</acro>. Kolejnym ograniczeniem jest limit różnych +wysokości i głębokości znaków w foncie (16), w związku +z czym znaki w danym foncie nie powinny się zbyt różnić +rozmiarami. +</P> + +<P> +Ze względu na powszechność fontów <acro>CM</acro> zestaw znaków powinien +być możliwe zgodny z zestawem znaków fontów tekstowych rodziny +<acro>CM</acro> (fonty matematyczne, jako używalne wyłącznie w kontekście +TeX-a, pozostają poza zakresem zainteresowań). +</P> + +<P> Podobna zasada była ściśle przestrzegana przy projektowaniu +pakietu MeX: fonty <acro>PL</acro> +i fonty <acro>CM</acro> różnią się jedynie znakami +o kodach 128--255 (polskie znaki diakrytyczne +i cudzysłowy). Dzięki temu każde oprogramowanie TeX-owe +przeznaczone do pracy z fontami <acro>CM</acro> działa +również z fontami <acro>PL</acro>, co okazało się +w praktyce bardzo korzystne. </P> + +Podjęcie takiej decyzji stało niestety w sprzeczności +z ustaleniami konferencji EuroTeX'90 w Cork (Irlandia), +gdzie przyjęty został jako ,,nowy standard'' +tzw. układ <acro>EC</acro>. Z grubsza rzecz biorąc +w układzie <acro>EC</acro> znaki diakrytyczne umieszczone są +w pozycjach o kodach 0--32, a narodowe znaki +diakrytyczne w pozycjach o kodach 128--256 +(w układzie <acro>PL</acro> pozycje polskich znaków +diakrytycznych są takie same jak +w układzie <acro>EC</acro>). + +Niezależnie od zalet takiego systemu kodowania użycie +fontów <acro>EC</acro> z formatem plain jest po prostu +niemożliwe. Ponadto pula stu dwudziestu ośmiu pozycji na znaki +diakrytyczne okazała się zbyt mała. Nie zmieściły się na przykład +litewskie litery ,,<i class=glyph>iogonek</i>'', ,,<i +class=glyph>Iogonek</i>'', ,,<i class=glyph>uogonek</i>'' +oraz ,,<i class=glyph>Uogonek</i>''. + +<P><A HREF=#P0><IMG ALIGN="BOTTOM" SRC="back.gif"> Spis założeń</A></P> + +<A NAME="P3"><h3> Ad 3 </h3> + +<P> +Wolno sądzić, że pakiet MeX zadomowił się w środowisku polskich +użytkowników TeX-a. Ze względu na istnienie pakietu MeX jest wskazane, +by font był rozszerzeniem układu <acro>PL</acro>, możliwie mało +różniącym się od układu <acro>EC</acro>. W szczególności +oznacza to, że wszystkie polskie znaki diakrytyczne powinny się +w foncie znaleźć. +</P> +<P> +W związku ze składaniem polskich tekstów technicznych przydatne +są znaki specyficzne dla polskiej literatury technicznej. Zagadnienie +to omówione jest przy okazji analizowania konsekwencji +<A HREF=#P4>zasady 4</A>. +</P> +<P> +W fontach anglosaskich powszechnie obecna jest ligatura ,,fl'' +(czasem także ,,ffl''). Nie widać żadnego powodu, dla którego +w polskich fontach nie miałoby być ligatury +,,fk'' (poprawna nazwa w wektorze kodowania to <code>f_k</code>). +W polskim języku jest wprawdzie znacznie więcej słów +zawierających digram ,,fl'' niż słów zawierających digram ,,fk'', +niemniej jednak są takie słowa: <i>agrafka</i>, <i>cofka</i>, +<i>dryfkotwa</i>, <i>fifka</i>, <i>Kafka</i>, <i>karafka</i>, +<i>lufka</i>, <i>mufka</i>, <i>sofka</i>, <i>szafka</i>. Bez +ligatury ,,fk'' wyglądają one niezbyt ładnie ze względu na +kolizję liter ,,f'' i ,,k'', analogiczną do kolizji liter ,,f'' +i ,,l''. Stąd obecność ligatury ,,fk'' +w układzie <acro>QX</acro>. +</P> + +<P><A HREF=#P0><IMG ALIGN="BOTTOM" SRC="back.gif"> Spis założeń</A></P> + +<A NAME="P4"><h3>Ad 4</h3> + +Zastosowanie TeX-a do składania tekstów sugeruje pewien zakres +zastosowań, mianowicie skład tekstów technicznych. Fonty zatem powinny +posiadać znaki przydatne do takich zastosowań. Pośród wielu znaków +specyficznych dla polskich zwyczajów typograficznych dwa wydają się +szczególnie ważne: symbol kąta ,,<i class=glyph>anglearc</i>'', +oraz symbol średnicy ,,<i class=glyph>diameter</i>''. Znaków +tych, o ile nam wiadomo, nie posiada żaden font pochodzenia +zagranicznego. Również polskie znaki mniejsze-równe +i większe-równe, ,,<i class=glyph>lessequal</i>'' ,,<i +class=glyph>greaterequal</i>'', różnią się od symboli stosowanych za +granicą. +</P> + +W tekstach technicznych często pojawia się promil ,,<i +class=glyph>perthousand</i>''. Rzecz dziwna, Donald E. Knuth +nie przyjął do wiadomości istnienia tego znaku -- +w fontach <acro>CM</acro> po prostu go nie ma. +</P> +<P> +Z punktu widzenia tekstów technicznych pożądana jest obecność +niektórych małych greckich liter +w foncie. Np. litera <i class=glyph>mu</i> pojawia się +w oznaczeniach jednostek (przedrostek mikro). Litera <i +class=glyph>pi</i> wydaje się również warta uwzględnienia. Najlepiej +byłoby móc zawrzeć w foncie cały alfabet grecki. Niestety, +szczupłość miejsca i obszerność potrzeb wykluczają taką +możliwość. +</P> +<P> +Jako jednostki używane są czasem symbole <i +class=glyph>quotesingle</i> (minuta), <i +class=glyph>quotedbl</i> (sekunda lub cal), <i +class=glyph>degree</i> (stopień) -- ich brak wcześniej czy +później zaczyna dokuczać. +</P> + +Określenie ,,teksty techniczne'' niekoniecznie musi oznaczać teksty +o profilu matematycznym lub inżynierskim. Teksty prawne również +można zaliczyć do tekstów technicznych. Brak symbolu <i +class=glyph>section</i> w standardowych +fontach <acro>CM</acro> (symbol ten występuje jedynie +w fontach szeregu <code>CMSY</code>) dawał się dotkliwie odczuć +w praktyce. +</P> + +<P><A HREF=#P0><IMG ALIGN="BOTTOM" SRC="back.gif"> Spis założeń</A></P> + +<A NAME="P5"><h3> Ad 5</h3> + +Większość znaków diakrytycznych daje się uzyskać za pomocą operacji +TeX-owych, na ogół za pomocą polecenia <code>\accent</code>. Jeżeli +akcent nie styka się z literą (akcenty ,,acute'', ,,grave'', +,,dieresis'' itp.) zabieg taki jest dopuszczalny. Można też skorzystać +z bardzo ogólnego mechanizmu konstruowania znaków złożonych, +mianowicie z fontów wirtualnych. Dzięki fontom wirtualnym znaki +złożone są widziane przez TeX-a jako zwykłe, pojedyncze +znaki. Tworzenie fontów wirtualnych jest jednak pracochłonne (brak +póki co wygodnych narzędzi) i wymaga sporej wiedzy, tak TeX-owej, +jak i typograficznej. +</P> + +Niestety, niektóre znaki tworzą z elementem diakrytycznym jedną +całość. Wymienić tu należy w pierwszym rzędzie polskie +i litewskie litery z ogonkiem (,,ą'', ,,ę'', <i +class=glyph>iogonek</i>, <i class=glyph>uogonek</i> +i odpowiednie majuskuły) oraz litery z cedillą (<i +class=glyph>ccedilla</i>, <i class=glyph>scedilla</i>, <i +class=glyph>tcedilla</i> i odpowiednie majuskuły). Inne znaki +diakrytyczne tego rodzaju to islandzkie <i class=glyph>thorn</i>, <i +class=glyph>Thorn</i> czy <i class=glyph>eth</i>. W dobrze +zaprojektowanych fontach takie znaki nie mogą być ,,składanką'' -- +muszą stanowić spójnie zaprojektowaną całość. +</P> + +<P><A HREF=#P0><IMG ALIGN="BOTTOM" SRC="back.gif"> Spis założeń</A></P> + +<A NAME="P6"><h3>Ad 6</h3> +<P> +Font powinien zawierać pewne ,,uświęcone tradycją'' znaki +dodatkowe. Takie symbole jak ,,<i class=glyph>copyright</i>'' czy ,,<i +class=glyph>registered</i>'' powinny być zgodne z bieżącym +fontem. Teoretycznie wystarczyłoby kółko, w które za pomocą makra +TeX-owego wstawiało by się odpowiednie litery. Każdy, kto próbował +używać plain-owego makra <code>\copyright</code>, wie, że nie jest to pomysł +najszczęśliwszy -- pozycjonowanie liter wewnątrz koła musi być +przeprowadzone dla każdego fontu (a nawet dla każdej odmiany) +osobno, co wyklucza możliwość automatyzacji. +</P> +<P> +Symbole ,,<i class=glyph>dagger</i>'' i ,,<i +class=glyph>daggerdbl</i>'' są wprawdzie stosunkowo rzadko używane +(ich używanie to w zasadzie zwyczaj anglosaski), jednakże kształt +tych symboli jest specyficzny dla danego fontu, tym samym -- dla +pełności -- font powinien je zawierać. +</P> + +Inne symbole potrzebne sporadycznie to ,,<i class=glyph>bullet</i>'' +i ,,<i class=glyph>periodcentered</i>''. Na pierwszy rzut oka +mogłoby się wydawać, że znaki te nie są w żaden sposób +z konkretnym fontem związane. To oczywiście nieprawda, na +przykład kształt kropki zależy od fontu. Sięganie do innego fontu po +te znaki lub przesuwanie kropki w celu uzyskania drugiego +z nich jest zabiegiem niezwykle uciążliwym ze względu na +trudności w wyważeniu położenia obu znaków. +</P> + +<P><A HREF=#P0><IMG ALIGN="BOTTOM" SRC="back.gif"> Spis założeń</A></P> + +<A NAME="P7"><h3>Ad 7</h3> +<P> +Rozpowszechniona obecnie wersja środowiska Windows nakłada dodatkowe +ograniczenia na liczbę znaków w foncie: znakom nie można +przypisać kodów większych niż 255 i mniejszych +niż 32. Redukuje to maksymalną liczbę znaków w foncie +dających się równocześnie wykorzystać +do 224. W układzie <acro>QX</acro> przeznaczonym do +zastosowań okienkowych kody mniejsze-równe od 32 otrzymały znaki, co +do których można ze sporym prawdopodobieństwem założyć, że nie będą +potrzebne w tych zastosowaniach (głównie akcenty, symbole +i ligatury -- p. <a +href="qx-table2.html">tabela 2</a>). +</P> +<P> +Dalsze zmniejszenie puli wolnych miejsc wiąże się ze znakami +o niewielkiej użyteczności z punktu widzenia TeX-a, ale +niezbędnymi ze względu na pewne tradycje w ich stosowaniu. Takim +znakiem jest np. ,,<i class=glyph>paragraph</i>'', używany jako +znak końca akapitu w niektórych edytorach tekstu pracujących +w środowisku MS Windows. Do podobnego celu wykorzystywany bywa +znak ,,<i class=glyph>currency</i>''. +</P> + +Pewne aplikacje windowsowe spodziewają się znaleźć pod kodami 32 +i 160 odpowiednio odstęp (<code>space</code>) i niełamliwy +odstęp (<code>nbspace</code>). Są to znaki absolutnie bezużyteczne +z punktu widzenia TeX-a, ale nieusuwalne ze względu na windowsowe +tradycje. +</P> + +<P><A HREF=#P0><IMG ALIGN="BOTTOM" SRC="back.gif"> Spis założeń</A></P> + +<h3>Ligatury i kerny</h3> + +<P> +Specyfikacja układu <acro>QX</acro> w kontekście zastosowań +TeX-owych obejmuje także ligatury. Ligatury to ważny choć praktycznie +pomijany (z nie do końca jasnych przyczyn) w świecie +nieTeX-owym element definicji fontu. +</P> +<P> +Od wersji 0.03 układ QX uwzględnia następujące ligatury: +</P> + +<table align=center> +<tr bgcolor="yellow"><td> f + f </td><td> ff</tr> +<tr><td> f + i </td><td> fi</tr> +<tr bgcolor="yellow"><td> f + l </td><td> fl</tr> +<tr><td> f + k </td><td> f_k</tr> +<tr bgcolor="yellow"><td> ff + i </td><td> ffi</tr> +<tr><td> ff + l </td><td> ffl</tr> +<tr bgcolor="yellow"><td> hyphen + hyphen </td><td> endash</tr> +<tr><td> endash + hyphen </td><td> emdash</tr> +<tr bgcolor="yellow"><td> quoteleft + quoteleft </td><td> quotedblleft</tr> +<tr><td> quoteright + quoteright </td><td> quotedblright</tr> +<tr bgcolor="yellow"><td> comma + comma </td><td> quotedblbase</tr> +<tr><td> exclam + quoteleft </td><td> exclamdown</tr> +<tr bgcolor="yellow"><td> question + quoteleft </td><td> questiondown</tr> +<tr><td> exclamdown + exclamdown </td><td> guillemotleft</tr> +<tr bgcolor="yellow"><td> questiondown + questiondown </td><td> guillemotright</tr> +</table> + +<P> +Z dokładnością do ligatury ,,fk'' jest to ten sam zestaw ligatur +co w fontach <acro>PL</acro>, natomiast różni się on od +zestawu ligatur zaproponowanego dla układu <acro>EC</acro>, który +obejmował m.in.: +</P> + +<table align=center> +<tr bgcolor="yellow"><td> space + l </td><td> lslash</tr> +<tr><td> space + L </td><td> Lslash</tr> +<tr bgcolor="yellow"><td> percent + percent </td><td> perthousand</tr> +<tr><td> less + less </td><td> guillemotleft</tr> +<tr bgcolor="yellow"><td> greater + greater </td><td> guillemotright</tr> +</table> + +<P> +Pierwsze trzy z tych ligatur wydają się nieuzasadnione, dwie +pozostałe są nieadekwatne, ze względu na zachowanie +w układzie <acro>QX</acro> konwencji fontów <acro>CM</acro> +umieszczającej hiszpańskie znaki interpunkcyjne w pozycji znaku +<i class=glyph>less</i> (znak ,,<'') oraz <i +class=glyph>greater</i> (znak ,,>''). +</P> +<P> +W definicji układu <acro>QX</acro> zestaw par kernowych nie jest +w żaden sposób specyfikowany, w szczególności dopuszczalne +są -- nieobecne w układzie <acro>EC</acro> -- kerny między +cyframi. +</P> + +<h3>Zmiany wprowadzone do układu QX wer. 0.05 (14.01.2002)</h3> + +Po długiej debacie znaki [tT]cedilla (niewykorzystywane w żadnym +z europejskich języków, ale z niezrozumiałych przyczyn obecne +w wielu fontach) zostały w wersji 0.04 układu QX zastąpione przez +rumuńskie znaki [tT]commaaccent. Konsekwentnie tureckie znaki [sS]cedilla +zostały zastąpione przez rumuńskie znaki [sS]commaaccent, aczkolwiek zalecane +jest pozostawienie definicji obwiedni znaków [sS]cedilla w foncie. + +Wprowadzenie waluty euro spowodowało dodanie symbolu Euro do układu QX +(wer. 0.05). Symbolowi temu został przypisany kod 128 zarówno +w kodowaniu dla systemu TeX, jak i Windows, co jest zgodne +z zaleceniem Microsoftu (patrz +<a href="http://www.microsoft.com/typography/faq/faq12.htm">faq12.htm</a>): + +<p><small> +The symbol has been added to the following codepages at position + '0x80'; 1250 Eastern European, 1252 Western, 1253 Greek, 1254 Turkish, + 1257 Baltic, 1255 Hebrew, 1256 Arabic, 1258 Vietnamese, 874 Thai. + In 1251 Cyrillic the symbol will be added at position '0x88'. +</p></small> + +Niestety skutkiem tego rozszerzenia była konieczność wprowadzenia dalszych +zmian w kodowaniu QX dla systemu Windows: litewskie znaki [Ii]ogonek +otrzymały kody 222 i 254 (uprzednio 128 i 144); znaki [Tt]horn, +mające przedtem te kody, zostały usunięte. Zalecane jest pozostawienie +definicji kształtów znaków [Tt]horn w foncie. + +Przy okazji zmian wprowadzona została nazwa <code>f_k</code> dla +(niestandardowej) ligatury ,,fk'', zgodnie z zaleceniem Adobe: +<a href="http://partners.adobe.com/asn/developer/typeforum/unicodegn.html">unicodegn.html</a> + +<h3>Zmiany wprowadzone do układu QX wer. 0.06 (24.08.2003)</h3> + +Dodano ligatury ij, IJ (dostępne tylko w TeX-owym kodowaniu) oraz +znak interpunkcyjny <em>threequartersemdash</em>.<p> + +<A NAME="P9"><h3>Tabele układu QX</h3> + +<P> +Na dwóch kolejnych stronach zamieszczamy porównanie aktualnego układu +<acro>QX</acro> (wer. 0.06) z innymi szeroko używanymi +układami znaków. <A HREF="qx-table1.html">Tabela 1</A> +przedstawia porównanie TeX-owych układów -- układu <acro>PL</acro> +(przypomnijmy, że znaki o kodach mniejszych-równych od 127 są +identyczne w układzie <acro>PL</acro> i w układzie +<acro>CM</acro>), układu <acro>EC</acro> oraz +układu <acro>QX</acro>. Z kolei <A +HREF="qx-table2.html">tabela 2</A> przedstawia porównanie układu +<acro>QX</acro> przeznaczonego do zastosowań windowsowych +z układem CP 1250 oraz macintoshowym <acro>PLEURO</acro>. +Jeżeli chodzi o układ <acro>QX</acro> to -- rzecz jasna -- +w obu tabelach występuje ten sam zestaw znaków, różnice dotyczą +jedynie kodów przypisanych poszczególnym znakom. +</P> + +<P><i> Tekst jest zaktualizowaną wersją artykułu z Biuletynu GUST, +nr 9/1997, s. 28--30.</i><BR> +<i>Ostatnia modyfikacja 13.09.2004</i> (StaW)</P> + +<hr> +<A HREF="index.html#infod"><IMG +ALIGN="BOTTOM" SRC="back.gif">Powrót</A> + +</P> +</body> +</html> |