%% Plik w notacji prefiksowej (/a/c/e/l/n/o/s/x/z /A/C/E/L/N/O/S/X/Z, //) %% konwersja na dowolny ,,standard'' polskich liter patrz programy w: %% ftp://ftp.gust.org.pl/pub/TeX/tools/PL-konwertery/ ---------------------------------------------------------------------------- MEXINFO.POL: plik informacyjny opisuj/acy pakiet MeX 1.05, 18 grudnia 1993 r. niewielkie zmiany w dokumentacjach: 8 listopada 1997 r. ---------------------------------------------------------------------------- Co to jest MeX? =============== MeX jest pakietem plik/ow do TeX-a i METAFONT-a. TeX jest systemem sk/ladu drukarskiego, a METAFONT jest systemem do generowania font/ow; oba zosta/ly stworzone przez prof. Donalda E. Knutha. Wi/ekszo/s/c u/zytkownik/ow TeX-a wykorzystuje go wraz ze standardowym oprogramowaniem: z pakietami makr o nazwach PLAIN oraz LaTeX. (Pakiety makr s/a te/z nazywane ,,formatami''.) MeX jest adaptacj/a format/ow PLAIN i LaTeX (v.209) do sk/ladu w j/ezyku polskim z uwzgl/ednieniem polskich zwyczaj/ow drukarskich. Pakiet MeX sk/lada si/e z: -- font/ow (w postaci /xr/od/lowych plik/ow METAFONT-owych) zawieraj/acych polskie znaki diakrytyczne i dodatkowe u/zywane w j/ezyku polskim znaki cudzys/low/ow -- regu/l dzielenia wyraz/ow w j/ezyku polskim -- plik/ow makr TeX-owych (w wersji /xr/od/lowej), zwanych MeX i LaMeX, umo/zliwiaj/acych sk/lad tekst/ow w j/ezyku polskim. Autorzy ======= Fonty: Bogus/law Jackowski (BJ) i Marek Ry/cko (MR), konsultacja: Roman Tomaszewski Formaty MeX i LaMeX (polska wersja pakiet/ow makr PLAIN i LaTeX209): MR & BJ. Polskie wzorce dzielenia wyraz/ow: Hanna Ko/lodziejska (HK), BJ & MR. (Patrz ,,Historia powstania pakietu MeX'') Zasady rozpowszechniania ======================== MeX jest dobrem wsp/olnym (ang. ,,public domain''). Pakiet MeX mo/ze by/c rozpowszechniany wy/l/acznie w niezmienionej postaci i w komplecie zawieraj/acym wszystkie sk/ladaj/ace si/e na/n pliki (patrz rozdzia/ly ,,Pliki'' oraz ,,Fonty PL''). W szczeg/olno/sci musz/a znajdowa/c si/e w nim niezmienione pliki MEXINFO.ENG i MEXINFO.POL. Rozpowszechnianie pakietu MeX jest dozwolone, a nawet wskazane. Musi by/c jednak zachowany jeden z nast/epuj/acych warunk/ow: 1. albo rozpowszechnianie jest bezp/latne 2. albo rozpowszechnianie jest p/latne i w/owczas: a) mo/zna pobra/c jedynie op/lat/e manipulacyjn/a na pokrycie koszt/ow dystrybucji jasno stwierdzaj/ac, /ze nie jest to op/lata za produkt ani za licencj/e do jego u/zywania, b) op/lata manipulacyjna za udost/epnienie jednej dyskietki nie mo/ze przekroczy/c ceny tej dyskietki. Pakiet MeX nie podlega gwarancji /zadnego rodzaju. Autorzy nie ponosz/a odpowiedzialno/sci za konsekwencje jego u/zywania. Ponadto u/zytkownik musi stosowa/c si/e do okre/slonych przez D. E. Knutha regu/l dotycz/acych wykorzystania TeX-a, METAFONT-a i zwi/azanego z nimi oprogramowania. Jak kontaktowa/c si/e z autorami ============================== Korespondencj/e do autor/ow mo/zna kierowa/c poprzez Polsk/a Grup/e U/zytkownik/ow Systemu TeX ,,GUST''. Bie/z/acy adres GUST-u: Polska Grupa U\.zytkownik\'ow Systemu TeX ,,GUST'' Instytut Matematyki Uniwersytetu Gda\'nskiego ul. Wita Stwosza 57 80-952 Gda\'nsk POLAND http://www.gust.org.pl Wszelkie uwagi dotycz/ace pakietu MeX s/a mile widziane. Historia powstania pakietu MeX ============================== Pakiet MeX powsta/l w firmie ,,MacroSoft'' Sp. z o. o. w Warszawie. Powsta/l na bazie poprzedniej polskiej adaptacji TeX-a, nosz/acej nazw/e LeX. Sk/lada/ly si/e na ni/a pliki makr oraz rodzina font/ow P1. BJ & MR, autorzy LeX-a, pracowali nad t/a wersj/a od listopada 1987 do grudnia 1989. MeX jest udoskonalon/a wersj/a LeX-a, wykorzystuj/ac/a nowe mo/zliwo/sci TeX-a 3.x. Zestaw wzorc/ow, zawieraj/acy regu/ly dzielenia polskich wyraz/ow wykorzystany w formacie LeX zosta/l zaprojektowany i utworzony przez HK w 1987, a przystosowany do formatu LeX, przetestowany i uzupe/lniony -- przez BJ & MR w latach 1987--1989. W firmie ,,MacroSoft'' Sp. z o. o. zosta/ly wykonane nast/epuj/ace prace: -- udoskonalenie regu/l dzielenia wyraz/ow i dostosowanie ich do nowych mo/zliwo/sci TeX-a 3.x -- HK, lipiec--sierpie/n 1991 -- przej/scie od formatu LeX, wersja 1.75, do formatu MeX, wersja 1.01, oraz od font/ow P1 do font/ow PL, wersja 1.01 -- BJ & MR, pa/xdziernik 1991--luty 1992. Autorzy dzi/ekuj/a firmie ,,MacroSoft'' za zapewnienie warunk/ow umo/zliwiaj/acych wykonanie tych prac. Wa/zniejsze zmiany od czasu powstania pakietu MeX 1.01 ===================================================== Wersja 1.03, 18 grudnia 1992 r.: -- wyeliminowano przykry b/l/ad z nieprawid/lowym zachowaniem makra \notin i makr pokrewnych (przepraszamy -- BJ & MR); -- dodano makra \emulateplain i \emulateLaTeX s/lu/z/ace do emulacji format/ow plain i LaTeX209 odpowiednio wewn/atrz format/ow MeX i LaMeX; -- poprawiono dyskretyzacj/e niekt/orych polskich znak/ow; -- zmieniono kolejno/s/c czytania plik/ow w programach METAFONT-owych, tak aby nie by/lo konieczne tworzenie formatu CM.BAS; -- dokonano kilku innych, kosmetycznych zmian, g/l/ownie w komentarzach. Wersja 1.05, 18 grudnia 1993 r.: -- wyeliminowano b/l/ad (przepraszamy -- BJ & MR), wskutek kt/orego niekt/ore znaki mia/ly przypisan/a nieprawid/low/a kategori/e, mianowicie zbyt wiele znak/ow mia/lo kategori/e ,,litera'' (\catcode=11); powodowa/lo to m. in., /ze w akcentowanym s/lowie ,,r\^^Dole'' sygnalizowany by/l b/l/ad ,,nieznany symbol kontrolny \^^Dole'', podczas gdy wszystko by/loby dobrze, gdyby znak ^^D nie mia/l kategorii ,,litera''; obecnie (na pocz/atku pracy MeX-a lub LaMeX-a) znaki o kodach 0--127 maj/a kategorie dok/ladnie takie same, jak w odpowiednich formatach angielskich, natomiast w/sr/od znak/ow o kodach powy/zej 127 obowi/azuje nast/epuj/aca zasada: znaki o kodach odpowiadaj/acych pozycjom polskich znak/ow diakrytycznych w uk/ladzie PL maj/a kategori/e ,,litera'', pozosta/le znaki maj/a kategori/e ,,inny'' (\catcode=12); -- pliki MFJ, jako zwi/azane z instalacj/a em-TeX-ow/a, zosta/ly umieszczone razem z plikami instalacyjnymi dla em-TeX-a (plik GPLMODES.MFJ zosta/l dostosowany do nowych wersji sterownik/ow Eberharda Matesa); pozosta/le pliki METAFONT-owe nie uleg/ly /zadnym zmianom i zachowa/ly dotychczasowy numer wersji (1.03); -- zrezygnowano z pakowania plik/ow do cel/ow dystrybucyjnych; w zwi/azku z tym nie ma potrzeby do/l/aczania programu LHa do zestawu dystrybucyjnego MeX-a. Instalacja format/ow MeX i LaMeX ================================ Do rozpocz/ecia pracy z polsk/a wersj/a format/ow PLAIN oraz LaTeX (v.209) niezb/edne jest utworzenie za pomoc/a wersji inicjalizacyjnej programu TeX (INITEX) plik/ow MEX.FMT i LAMEX.FMT i umieszczenie ich w odpowiednim miejscu zale/znym od u/zytego systemu operacyjnego i od implementacji TeX-a. W plikach FMT zapami/etane s/a w skondensowanej postaci makra oraz regu/ly przenoszenia wyraz/ow. Przed utworzeniem plik/ow MEX.FMT i LAMEX.FMT u/zytkownik powinien przygotowa/c w miejscu dost/epnym dla TeX-a, np. w bie/z/acym katalogu, zestaw plik/ow /xr/od/lowych: MEX.TEX, LAMEX.TEX, MEX1.TEX, MEX2.TEX, MEXCONF.TEX, PLHYPH.TEX oraz /xr/od/lowe wersje oryginalnych format/ow angielskoj/ezycznych przystosowanych do TeX-a 3.x, tj.: PLAIN.TEX, LATEX.TEX, LPLAIN.TEX, LFONTS.TEX, HYPHEN.TEX. (Pliki PLAIN.TEX i LFONTS.TEX zawieraj/a mi/edzy innymi list/e font/ow wykorzystywanych przez angielskoj/ezyczne wersje format/ow PLAIN i LaTeX (v.209). W typowych wersjach plik/ow PLAIN.TEX i LFONTS.TEX wi/ekszo/s/c font/ow ma nazwy rozpoczynaj/acych si/e od ,,cm''. W czasie generacji plik/ow MEX.FMT i LAMEX.FMT przedrostek ,,cm'' zamieniany jest automatyczne na ,,pl'' -- nie myli/c z ,,p1'' -- i do plik/ow FMT s/a wbudowywane informacje o fontach PL. Plik/ow z fontami CM mo/ze w tym czasie w og/ole nie by/c w pami/eci.) Spos/ob generowania plik/ow FMT zale/zy od systemu operacyjnego i od implementacji TeX-a. Wi/ekszo/s/c najnowszych implementacji TeX-a, w tym emTeX (autorstwa Eberharda Mattesa), ma mo/zliwo/s/c automatycznej zamiany kod/ow znak/ow czytanych z pliku na kody wewn/etrzne TeX-a. Pozwala to na wykorzystanie pe/lni mo/zliwo/sci TeX-a przy jednoczesnym uniezale/znieniu si/e od sposobu kodowania polskich liter w danej instalacji komputera. W pakiecie MeX znajduj/a si/e pliki wsadowe (ang. batch files) s/lu/z/ace do generowania plik/ow FMT pod kontrol/a systemu operacyjnego MS-DOS przy u/zyciu emTeX-a (np. TEX386.EXE). Pliki te wykorzystuj/a tabele konwersji zapisane w postaci /xr/od/lowej w plikach MAZ2PL.PCT, ISO2PL.PCT, LAT2PL.PCT i WIN2PL.PCT a w postaci przygotowanej do pracy z INITEX-em w plikach MAZ2PL.TCP, ISO2PL.TCP, LAT2PL.TCP i WIN2PL.TCP. (Pliki TCP powstaj/a z plik/ow PCT po wykonaniu komendy MK-TCP.BAT.) Je/sli u/zytkownik wykorzystuje kodowanie polskich liter w systemie Mazovia, powinien utworzy/c pliki FMT za pomoc/a GM-MEX.BAT (generowanie MEX.FMT) oraz GM-LAMEX.BAT (generowanie LAMEX.FMT) i odpowiednio: kodowanie w ISO8859-2 (ISO LAtin2) -- GI-MEX.BAT oraz GI-LAMEX.BAT. kodowanie w Latin 2 (CP852) -- GL-MEX.BAT oraz GL-LAMEX.BAT. kodowanie w Windows (CP1250) -- GW-MEX.BAT oraz GW-LAMEX.BAT. Utworzone w ten spos/ob pliki FMT nale/zy przenie/s/c do odpowiednich kartotek. Konfigurowanie format/ow ----------------------- W momencie rozpocz/ecia pracy ze standardow/a konfiguracj/a format/ow MeX i LaMeX obowi/azuj/a nast/epuj/ace zasady opisane w pliku MEXCONF.TEX: 1. bie/z/acym j/ezykiem jest j/ezyk polski, 2. stosowanym uk/ladem polskich znak/ow diakrytycznych w fontach jest uk/lad PL (nie myli/c ze sposobem kodowania znak/ow w plikach wej/sciowych), 3. obowi/azuj/acym sposobem notacji polskich znak/ow w plikach wej/sciowych jest notacja jednoznakowa (bezprefiksowa) -- zwykle jest to Mazovia lub Latin 2, zale/znie od stosowanej tabeli konwersji znak/ow wej/sciowych, 4. obowi/azuj/acym sposobem spacjowania po znakach przestankowych jest \frenchspacing, tzn. wielko/s/c odst/ep/ow mi/edzywyrazowych nie zale/zy od tego jaki znak poprzedza odst/ep. U/zytkownik mo/ze zmieni/c te zasady modyfikuj/ac plik MEXCONF.TEX (p. informacje zawarte w tym pliku). Podr/ecznik U/zytkownika pakietu MeX ================================== Polskie znaki diakrytyczne -------------------------- W standardowej konfiguracji format/ow MeX i LaMeX polskie znaki diakrytyczne zapisywane s/a jako zwyk/le znaki o kodach zale/znych od standardu stosowanego na danym komputerze (zwykle Mazovia lub Latin 2). Pozwala to na bardzo wygodne sk/ladanie tekst/ow z u/zyciem TeX-a: polskie litery widoczne s/a na ekranie w trakcie przygotowywania tekstu, ponadto mo/zliwe jest definiowanie polskich komend TeX-owych, jak np. \/swiat/lo, \/slad, \/z/o/l/c, itp. Niezale/znie od standardu kodowania polskich znak/ow mo/zliwe jest w formatach MeX i LaMeX w/l/aczenie za pomoc/a komendy \prefixing tzw. notacji prefiksowej. (Notacj/e bezprefiksow/a, obowi/azuj/aca na pocz/atku przetwarzania ka/zdego dokumentu, przywraca komenda \nonprefixing.) W notacji prefiksowej specyficznie polska litera, taka jak ,,/a'', ,,/s'' czy ,,/l'' zapisywana jest w pliku danych dla MeX-a za pomoc/a dw/och znak/ow, z kt/orych pierwszy to znak ,,//'' (,,ciach'', ang. slash). Litery /a /c /e /l /n /o /s /x /z /A /C /E /L /N /O /S /X /Z zapisywane s/a odpowiednio jako: //a //c //e //l //n //o //s //x //z //A //C //E //L //N //O //S //X //Z Poniewa/z znak // zosta/l w notacji prefiksowej wykorzystany do oznaczania polskich liter, konieczna jest dodatkowa konwencja notacyjna pozwalaj/aca uzyska/c w druku symbol ,,ciach''. W MeX-u przyj/eto naturaln/a zasad/e reprezentowania znaku ,,ciach'' poprzez //// (2 znaki ,,ciach''). Mo/zna r/ownie/z u/zywa/c komendy \normalslash. Nale/zy zwr/oci/c uwag/e, /ze oznaczenie //z, kt/ore mog/loby reprezentowa/c albo ,,/z'' albo ,,/x'', zdecydowano przypisa/c literze ,,/z'' jako znacznie cz/e/sciej u/zywanej (w bie/z/acym zdaniu u/zyta zosta/la pi/e/c razy, nie licz/ac cytat/ow). Litera ,,/x'' jest zapisywana w postaci //x, poniewa/z klawisz ,,X'' zwykle s/asiaduje z klawiszem ,,Z'' i jest rzadko u/zywany w j/ezyku polskim. UWAGI: 1. Podczas obowi/azywania notacji prefiksowej znak ,,//'' jest znakiem aktywnym (kategoria 13). /Swiadomie zrezygnowano ze stosowanego niekiedy sposobu uzyskiwania znak/ow diakrytycznych poprzez ligatury. 2. Nale/zy pami/eta/c, /ze w czasie pisania do pliku za pomoc/a komendy \write makra s/a rozwijane. Dotyczy to w szczeg/olno/sci makra ,,//'' i trzeba na to zwraca/c uwag/e przy pisaniu do plik/ow, kt/ore maj/a by/c potem czytane przez TeX-a. Format LaMeX automatycznie przejmuje kontrol/e nad odpowiednim pisaniem i czytaniem standardowych plik/ow pomocniczych (np. pliku ze spisem tre/sci). Cudzys/lowy ---------- ``Anglosaski'' spos/ob pisania cudzys/low/ow jest niezgodny z polskimi zwyczajami. Polski cudzys/l/ow otwieraj/acy znajduje si/e na wysoko/sci linii bazowej pisma i ma kszta/lt zbli/zony do dw/och przecink/ow. Formaty MeX i LaMeX oraz fonty PL zosta/ly tak skonstruowane, /ze polski cudzys/l/ow otwieraj/acy zapisuje si/e w pliku danych wej/sciowych jako dwa przecinki, a cudzys/l/ow zamykaj/acy (podobnie jak w j/ezyku angielskim) jako dwa apostrofy. To s/a w/la/snie ,,polskie'' cudzys/lowy. Niekiedy w j/ezyku polskim u/zywany jest te/z drugi rodzaj cudzys/low/ow, tzw. cudzys/lowy <>. Lewy francuski cudzys/l/ow oznaczany jest dwoma znakami mniejszo/sci, a prawy dwoma znakami wi/ekszo/sci. Przy zamianie znak/ow ,, '' << i >> na odpowiednie cudzys/lowy wykorzystywany jest TeX-owy mechanizm ligatur. Informacje o ligaturach wbudowane s/a do font/ow PL. W zestawie font/ow PL fonty stosowane do sk/ladu formu/l matematycznych oraz fonty nieproporcjonalne (np. w/l/aczane komend/a \tt) nie zawieraj/a jednak mechanizmu tworzenia ligatur zwi/azanych z cudzys/lowami. Cudzys/lowy mo/zna wtedy pisa/c poprzez u/zycie komend \plqq, \prqq, \flqq oraz \frqq (\plqq i \prqq oznaczaj/a odpowiednio lewe i prawe polskie cudzys/lowy, \flqq i \frqq oznaczaj/a odpowiednio lewe i prawe francuskie cudzys/lowy). Dzielenie wyraz/ow ----------------- Z punktu widzenia TeX-a zasady dzielenia wyraz/ow zale/z/a zar/owno od j/ezyka, jak te/z od uk/ladu liter w bie/z/acym foncie. W zwi/azku z tym dla TeX-a istnieje kilka ,,j/ezyk/ow polskich''. W konsekwencji je/sli u/zytkownik prze/l/acza si/e na font o innym uk/ladzie (innych kodach) polskich znak/ow diakrytycznych, to towarzyszy/c temu powinno prze/l/aczenie TeX-a na inne regu/ly przenoszenia wyraz/ow. Pakiet MeX przygotowany jest do pracy z fontami w uk/ladzie PL jako podstawowymi oraz dodatkowo z fontami zawieraj/acymi polskie litery w po/lo/zeniach zgodnych z kodem Mazovia, Latin 2 oraz P1. Podczas tworzenia plik/ow MEX.FMT i LAMEX.FMT standardowo wbudowywane s/a regu/ly przenoszenia wyraz/ow: a) w j/ezyku angielskim, b) w j/ezyku polskim dla u/zytkownik/ow stosuj/acych fonty w uk/ladzie PL. U/zytkownik, zale/znie od wielko/sci dost/epnej pami/eci, mo/ze wbudowa/c do formatu regu/ly przenoszenia dla innych uk/lad/ow polskich font/ow. Wystarczy w tym celu dokona/c prostej modyfikacji pliku konfiguracyjnego MEXCONF.TEX. Odpowiednie makra formatu MeX lub LaMeX automatycznie przeczytaj/a odpowiedni/a liczb/e razy ten sam plik zawieraj/acy polskie regu/ly przenoszenia (PLHYPH.TEX), za ka/zdym razem interpretuj/ac go w inny spos/ob. Zale/znie od informacji wpisanych w pliku MEXCONF.TEX podczas generowania plik/ow FMT, w czasie p/o/xniejszego sk/ladania tekst/ow, przy zmianie uk/ladu fontu z polskimi znakami diakrytycznymi MeX (lub LaMeX) b/edzie w/l/acza/l b/ad/x ZAKAZ przenoszenia wyraz/ow (je/sli odpowiednie wzorce nie zosta/ly wbudowane) b/ad/x regu/ly przenoszenia odpowiednie dla tego uk/ladu. Polskie regu/ly ortograficzne zalecaj/a by wyrazy /l/aczone, takie jak np. ,,d/zentelmen-w/lamywacz'', przenosi/c w nast/epuj/acy spos/ob: d/zentelmen- -w/lamywacz. Dozwolony jest oczywi/scie podzia/l wewn/atrz pierwszego b/ad/x drugiego cz/lonu wyrazu, np. d/zen- telmen-w/lamywacz. W j/ezyku angielskim nie powtarza si/e /l/acznika na pocz/atku drugiego wiersza. Z tego powodu w polskiej wersji zosta/la wprowadzona komenda \=, kt/ora u/zyta w miejsce /l/acznika (d/zentelmen\=w/lamywacz) zapewnia dzielenie s/l/ow z/lo/zonych zgodne z wy/zej opisan/a zasad/a. UWAGA: Poniewa/z w formatach PLAIN i LaTeX komenda \= oznacza akcent ,,macron'', w formatach MeX i LaMeX wprowadzona zosta/la w to miejsce komenda \macron. Uk/lady polskich font/ow ---------------------- Standardowym uk/ladem polskiego fontu jest uk/lad PL (p. rozdzia/l ,,Fonty PL''). Dopuszczalne jest jednak stosowanie font/ow o innych ni/z PL uk/ladach polskich znak/ow, a nawet mieszanie r/o/znych uk/lad/ow w obr/ebie jednego dokumentu. Mo/zliwe jest to dzi/eki komendzie \layout. Nast/epuj/ace wywo/lania komendy \layout: \layout{pl} \layout{mazovia} \layout{latintwo} \layout{pone} s/lu/z/a do przestawienia systemu MeX lub LaMeX do pracy z fontami w uk/ladach odpowiednio: PL -- standardowy uk/lad PL Mazovia -- polskie znaki (w foncie!) w pozycjach takich jak w kodzie Mazovia, cudzys/l/ow otwieraj/acy -- kod 255 Latin 2 -- polskie znaki (w foncie!) w pozycjach takich jak w kodzie Latin 2, cudzys/l/ow otwieraj/acy -- kod 255 P1 -- uk/lad font/ow P1 (u/zywany dawniej z formatem LeX) Wykonanie komendy \layout polega na: -- w przypadku w/l/aczania uk/ladu PL, kt/ory jest standardowym, wyr/o/znionym uk/ladem: * przypisanie polskim znakom diakrytycznym kategorii ,,litera'', w przypadku w/l/aczania uk/ladu innego ni/z PL: * przypisanie polskim znakom diakrytycznym kategorii ,,aktywny'' i zdefiniowanie ich jako makr rozwijaj/acych si/e do odpowiednich liter, -- odpowiednia zmiana tablicy \sfcode, -- utworzenie tablic \uccode i \lccode zgodnych z uk/ladem fontu, -- przypisanie pozycjom polskich znak/ow w foncie odpowiednich kod/ow matematycznych, -- w/l/aczenie regu/l przenoszenia wyraz/ow w j/ezyku polskim zgodnych z uk/ladem fontu, je/sli takie regu/ly zosta/ly przeczytane podczas tworzenia pliku FMT -- patrz rozdzia/ly ,,Instalacja format/ow MeX i LaMeX'' oraz ,,Dzielenie wyraz/ow''; je/sli nie ma odpowiednich regu/l, w/l/aczany jest zakaz dzielenia wyraz/ow, -- nadanie odpowiedniego znaczenia symbolowi \polish; od tego momentu komenda \language\english mo/ze s/lu/zy/c do w/l/aczania angielskich regu/l dzielenia wyraz/ow, a komenda \language\polish do w/l/aczania dzielenia wyraz/ow w j/ezyku polskim wzgl/edem bie/z/acego uk/ladu fontu, -- przypisanie nowego znaczenia notacji prefiksowej, gdyby by/la u/zywana (dzi/eki temu zawsze //a //c //e itp. odwo/luj/a si/e do pozycji znak/ow w bie/z/acym uk/ladzie fontu), odpowiednio zmieniaj/a si/e te/z znaczenia komend \plqq\prqq \flqq\frqq. Nale/zy zwr/oci/c uwag/e, /ze komenda \layout przygotowuje tylko system MeX lub LaMeX do pracy z fontami w odpowiednim uk/ladzie, nie w/l/acza jednak samego fontu. Zaleca si/e stosowanie makra \layout lokalnie (wewn/atrz nawias/ow grupowych), ze wzgl/edy na brak komendy odwo/luj/acej zmiany spowodowane jego u/zyciem. (Niezale/znie od obowi/azuj/acego uk/ladu fontu i zmieniaj/acego si/e wraz z tym uk/ladem znaczenia symbolu \polish, symbole \pllanguage, \mazovialanguage, \latintwolanguage, \ponelanguage oznaczaj/a numery j/ezyk/ow w sensie TeX-a, czyli numery odpowiednich regu/l dzielenia wyraz/ow. Mo/zna wi/ec w razie potrzeby pisa/c \language\mazovialanguage itp. Dla jednolito/sci przyj/eto, /ze symbol \englishlanguage oznacza to samo co \english.) Sk/ladanie formu/l matematycznych ------------------------------- W formu/lach matematycznych jest bardzo niewiele element/ow zale/znych od j/ezyka. R/ownanie $2x^2+3x-1=0$ wygl/ada tak samo w tek/scie napisanym w j/ezyku polskim, jak i w tek/scie angielskim. Zwykle stosuje si/e w matematyce jednoliterowe oznaczenia obiekt/ow matematycznych i polskie znaki diakrytyczne nie s/a u/zywane do tego celu. Pewne sytuacje wymagaj/a stosowania w matematyce nazw wieloliterowych. Zar/owno w TeX-u, jak i w jego polskiej wersji nale/zy w takim przypadku okre/sla/c jawnie nazw/e kroju pisma, kt/ore ma by/c u/zyte, na przyk/lad: $$\it obj/eto/s/c=wysoko/s/c \times szeroko/s/c \times g/l/eboko/s/c$$ Komenda \it jest poleceniem wykonywania sk/ladu kursyw/a tekstow/a (a nie matematyczn/a). Polskie litery mog/a by/c u/zywane w formu/lach matematycznych w indeksach g/ornych i dolnych, np.: $$x_{\rm /srednie} = {{x_{\rm ma/le} + x_{\rm du/ze}} \over 2}$$ Je/sli w danym momencie obowi/azuje notacja prefiksowa, dotyczy ona r/ownie/z formu/l matematycznych. Stosowane w Polsce znaki mniejsze-r/owne i wi/eksze-r/owne r/o/zni/a si/e od znak/ow w fontach CM zaprojektowanych przez D. E. Knutha (p. rozdzia/l ,,Fonty PL''). Fonty PL (/sci/slej PLSY) zawieraj/a odpowiednie znaki, a uzyska/c je mo/zna za pomoc/a komend odpowiednio \xleq lub \xle oraz \xgeq lub \xge. W Polsce u/zywa si/e nazw ,,tg'', ,,ctg'', ,,tgh'' i ,,ctgh'' zamiast ,,tan'', ,,cot'', ,,tanh'' i ,,coth''. Formaty MeX i LaMeX zawieraj/a komendy \tg, \ctg, \tgh, oraz \ctgh do sk/ladania nazw tych funkcji w formu/lach matematycznych. Dodatkowo wprowadzona zosta/la komenda \arc, kt/ora w po/l/aczeniu z takimi komendami jak \sin, \cos, itp. (\arc\sin, \arc\cos) umieszcza w sk/ladzie napis ,,arc sin'', ,,arc cos'' z odpowiednio ma/lym odst/epem mi/edzy s/lowem ,,arc'' i nazw/a funkcji. Polskie ,,style'' do formatu LaMeX ---------------------------------- W LaTeX209 styl dokumentu okre/slany jest komend/a \documentstyle. Parametrem tej komendy jest nazwa pliku zawieraj/acego opis tego stylu: article, report, book, letter itd. Oryginalnych wersji tych plik/ow nie mo/zna zastosowa/c do sk/ladu w j/ezyku polskim ze wzgl/edu na wstawiane automatycznie angielskie s/lowa takie jak ,,Chapter'', ,,Figure'', ,,Table of Contents'' itp. Cz/e/sci/a pakietu MeX s/a specjalne wersje tych plik/ow, przystosowane do sk/ladu tekst/ow w j/ezyku polskim lub angielskim. S/a to: iarticle, ibook, iletter, imakeidx, iopenbib, iproc, ireport, ititlepa. U/zycie jednego z tych styl/ow powoduje umieszczanie w sk/ladzie odpowiednich polskich s/l/ow takich jak ,,Rozdzia/l'', ,,Rysunek'', ,,Spis tre/sci'' itp. oraz sk/ladanie daty (automatycznie lub za pomoc/a komendy \today) po polsku. Style iarticle, ireport itp. mog/a by/c u/zywane r/ownie/z do sk/ladania tekst/ow w j/ezyku angielskim. Wymaga to u/zycia na pocz/atku dokumentu komend: \captionsenglish \dateenglish Polskie nazewnictwo przywracaj/a komendy \captionspolish \datepolish. (Implementacja styl/ow iarticle, ireport itp. zosta/la oparta na pomys/lach H. Partla i J. Schroda, wykorzystanych w niemieckiej wersji LaTeX-a.) Komendy s/lu/z/ace do sk/ladania nazw format/ow MeX i LaMeX ----------------------------------------------------------- W formatach MeX i LaMeX komenda \MeX s/lu/zy do z/lo/zenia nazwy ,,MeX'' z u/zyciem liter z bie/z/acego fontu. W formacie LaMeX komenda \LaMeX s/lu/zy do z/lo/zenia nazwy ,,LaMeX'' krojem pisma \rm odpowiedniej wielko/sci. Fonty PL (polskie rozszerzenie font/ow CM) ========================================= 0. Fonty PL przeznaczone s/a do sk/ladania polskich lub polsko-angielskich tekst/ow przy u/zyciu format/ow MeX i LaMeX. Obecnie mog/a te/z by/c do sk/ladu przy u/zyciu pakietu PLaTeX polonizuj/acego LaTeX2e (autorstwa Mariusza Olko i Marcina Woli/nskiego): ftp:////ftp.gust.org.pl//pub//TeX//language//polish//platex-1.0.zip lub ftp:////ftp.dante.de//tex-archive//language//polish//platex-1.0.zip Autorzy starali si/e zachowa/c ,,ducha CM-/ow'' przy projektowaniu polskich znak/ow diakrytycznych. Np. przekre/slenie ma/lej litery ,,/l'' zosta/lo nieco tylko powi/ekszone w stosunku do przekre/slenia font/ow rodziny CM (METAFONT-owy program ,,Cross for Polish l and L'' w pliku ACCENT.MF) umieszczanego w sk/ladzie komendami TeX-owymi \l oraz \L, chocia/z w niekt/orych fontach autorzy ch/etnie widzieliby przekre/slenie znacznie wyra/xniejsze. Podobnie podci/ecia wstawiane automatycznie pomi/edzy znakami (implicit kerns) by/ly dodawane raczej ostro/znie. Np. zdaniem autor/ow podci/ecie mi/edzy polskim otwieraj/acym cudzys/lowem (,,) a liter/a ,,W'' b/ad/x ,,T'' mog/loby by/c znacznie wi/eksze, gdyby nie to, /ze w fontach CM nie ma /zadnego podci/ecia mi/edzy liter/a ,,A'' a cudzys/lowem zamykaj/acym (''). Fonty PL, podobnie jak macierzyste fonty CM, projektowane by/ly pod k/atem zastosowa/n profesjonalnych, tzn. urz/adze/n o wi/ekszych rozdzielczo/sciach. Tym niemniej sporo wysi/lku w/lo/zono w prawid/low/a dyskretyzacj/e przy ma/lych rozdzielczo/sciach (dla potrzeb wydruk/ow testowych na drukarkach mozaikowych 9- i 24-ig/lowych). Gdyby mimo to u/zytkownik mia/l inne zdanie ni/z METAFONT na temat dyskretyzacji, w pakiecie emTeX autorstwa Eberharda Mattesa znajduje si/e program o nazwie PKEDIT pozwalaj/acy r/ecznie korygowa/c wygenerowane za pomoc/a METAFONT-a mapy bitowe. 1. Fonty PL stanowi/a rozszerzenie standardowego zestawu rodziny Computer Modern (CM) o polskie znaki diakrytyczne i bazuj/a na tych samych plikach parametrycznych co fonty rodziny CM. Zmiany parametr/ow odbiegaj/ace zbyt daleko od standardu zaproponowanego przez D. E. Knutha mog/a spowodowa/c nieoczekiwane efekty (do b/l/edu w trakcie oblicze/n w/l/acznie). Przyk/ladowo, za/lo/zone zosta/lo, /ze kursywa i grotesk wykluczaj/a si/e. Uk/lad font/ow PL charakteryzuje si/e tym, /ze znaki o kodach < 128 s/a identyczne ze znakami rodziny CM, natomiast polskim znakom diakrytycznym przypisane zosta/ly kody > 127 (innych cech TeX-a 3.x nie wykorzystuje si/e). Polskie znaki diakrytyczne maj/a kody zgodne z uk/ladem ECM (Extended Computer Modern, Cork encoding), natomiast cudzys/lowy maj/a kody niestandardowe (w ECM cudzys/lowy maj/a kody < 127): /A -- 129 /a -- 161 /C -- 130 /c -- 162 /E -- 134 /e -- 166 /L -- 138 /l -- 170 /N -- 139 /n -- 171 /O -- 211 /o -- 243 /S -- 145 /s -- 177 /X -- 153 /x -- 185 /Z -- 155 /z -- 187 << (francuski cudzys/l/ow otwieraj/acy) -- 174 >> (francuski cudzys/l/ow zamykaj/acy) -- 175 ,, (polski cudzys/l/ow otwieraj/acy) -- 255 Uwagi: * Fonty matematyczne PLMI, PLMIB oraz PLEX nie zawieraj/a polskich znak/ow diakrytycznych i nie r/o/zni/a si/e od odpowiednich font/ow CM; przedrostki CM zosta/ly zmienione na PL jedynie dla zachowania jednorodno/sci. * Podobnie font PLTEX10 to po prostu font CMTEX10 ze zmienion/a dla jednolito/sci nazw/a; font CMTEX10 odzwierciedla uk/lad klawiatury na komputerze u/zywanym przez profesora Knutha (D. E. Knuth, ,,Computer Modern Typefaces'', str. 568), tym samym nie powinien raczej zawiera/c polskich znak/ow diakrytycznych. * Fonty PLSY zosta/ly poszerzone (w stosunku do CMSY) o znaki ,,wi/eksze-r/owne'' i ,,mniejsze-r/owne'' odpowiadaj/ace polskim zwyczajom drukarskim (dolna kreska sko/sna zamiast poziomej); na konieczno/s/c takiego rozszerzenia zwr/oci/l uwag/e p. W/lodzimierz J. Martin; majusku/ly kaligraficzne tych font/ow (opisane w pliku CALU.MF) nie zosta/ly uzupe/lnione o polskie znaki diakrytyczne. 2. Jedynymi znakami ,,polskimi'' dost/epnymi poprzez ligatury s/a cudzys/lowy (,, << >>). Polskie znaki diakrytyczne s/a dost/epne albo bezpo/srednio, albo za pomoc/a komendy realizowanej przez ,,aktywny ciach'' (//a //c //e //l //n //o //s //x //z //A //C //E //L //N //O //S //X //Z) zaprogramowanej w formatach MeX i LaMeX (p. opis u/zywania format/ow MeX i LaMeX). Istniej/a zasadnicze powody, dla kt/orych autorzy nie wykorzystali do tego celu ligatur. 3. Ze wzgl/edu na ograniczenie liczby r/o/znych wysoko/sci znak/ow w foncie do 15 niezerowych, zrezygnowano z kusz/acego wype/lniania ,,g/ornej po/l/owki'' fontu. Ponadto w programach METAFONT-owych podj/ete zosta/ly zabiegi maj/ace na celu minimalizacj/e liczby r/o/znych wysoko/sci. Niestety, mimo to w niekt/orych przypadkach liczba r/o/znych niezerowych wysoko/sci przekracza 15. W takiej sytuacji METAFONT automatycznie zmienia niekt/ore spo/sr/od wysoko/sci. Oznacza to, /ze w pewnych (bardzo z/lo/sliwych i -- miejmy nadziej/e -- niezwykle rzadkich) przypadkach mo/ze si/e zdarzy/c, /ze tekst czysto angielski z/lo/zony fontami PL zostanie inaczej prze/lamany na strony ni/z tekst z/lo/zony fontami CM. 4. Starano si/e unika/c wprowadzania dodatkowych parametr/ow, co jednak nie zawsze by/lo mo/zliwe. Szczeg/o/ly dotycz/ace mo/zliwo/sci zmiany zachowania domy/slnego opisane s/a w pliku PL_DOD.MF. Przyk/lady u/zycia opcjonalnych parametr/ow zmieniaj/acych zachowanie domy/slne znale/x/c mo/zna w plikach /xr/od/lowych font/ow PLB10, PLBX5, PLBX6, PLBX7, PLBX8, PLCSC10, PLDUNH10, PLFI10, PLFF10, PLITT10, PLR5, PLR6, PLR7, PLR8, PLR9, PLR12, PLR17, PLSL8, PLSL9, PLSL12, PLSSQ8, PLSSQI8, PLTCSC10, PLTI7, PLTI8, PLTI12 oraz PLVTT10. 5. Programy opisuj/ace polskie znaki diakrytyczne zosta/ly oparte na odpowiednich programach rodziny CM. Opisy polskich znak/ow diakrytycznych stanowi/a niezale/zne programy, co jest zgodne z og/oln/a filozofi/a program/ow rodziny CM (mo/zna by np. zapami/etywa/c mapy bitowe liter ,,A'', ,,C'', ,,a'', ,,c'', ..., itd., i te mapy bitowe modyfikowa/c; z takiego podej/scia i mu podobnych zrezygnowano). Nieco trickowe rozwi/azanie zastosowano w celu unikni/ecia duplikowania plik/ow parametrycznych (PLB10, PLBX10, ..., itd.). Wykorzystano tu METAFONT-ow/a zmienn/a ,,jobname'' do czytania odpowiednich plik/ow parametrycznych rodziny CM. Pliki te powinny znajdowa/c si/e w kartotece przeszukiwanej przez METAFONT-a w trakcie realizacji komendy ,,input''. 6. Program dla polskiego cudzys/lowu otwieraj/acego zaczerpni/ety zosta/l z program/ow rodziny CM. Natomiast kszta/lt cudzys/low/ow francuskich zosta/l zaprojektowany i zaprogramowany ,,od zera''. 7. Pierwsz/a i najwa/zniejsz/a faz/a pracy nad fontami PL by/lo zaprojektowanie i zaprogramowanie kszta/lt/ow polskich znak/ow diakrytycznych w sze/sciu podstawowych krojach: PLR, PLSS, PLBX, PLSSBX, PLTT oraz PLTI (stopnie pisma od 5 do 17 punkt/ow). Tym etapem pracy opiekowa/l si/e troskliwie p. Roman Tomaszewski, wybitny polski typograf, cz/lonek zarz/adu Mi/edzynarodowego Stowarzyszenia Typograficznego ATypI i zarazem przewodnicz/acy Polskiego Oddzia/lu ATypI. Autorzy s/a mu g/l/eboko wdzi/eczni za /zyczliwe wspieranie sw/a wiedz/a i do/swiadczeniem prac projektowych nad fontami PL. Pan Roman Tomaszewski zmar/l w grudniu 1992 roku. 8. Akcenty nad minusku/lami ,,/c'' ,,/n'' ,,/o'' ,,/s'' ,,/x'' s/a takie same jak wstawiany TeX-ow/a komend/a \' akcent ,,acute'', tyle /ze w niekt/orych przypadkach s/a nieco przesuni/ete w poziomie. Natomiast akcenty nad majusku/lami ,,/C'' ,,/N'' ,,/O'' ,,/S'' ,,/X'' s/a wprawdzie konstruowane w oparciu o akcent ,,acute'', ale s/a nieco ,,sp/laszczone'' (w przypadku odmian szeryfowych jest to zwyk/ly obr/ot, natomiast w przypadku odmian bezszeryfowych -- obr/ot po/l/aczony z pewn/a modyfikacj/a, ze wzgl/edu na konieczno/s/c zachowania poziomego po/lo/zenia g/ornej i dolnej kraw/edzi akcentu oraz optycznej grubo/sci kreski akcentowej). Wyj/atkowo w karykaturalnie smuk/lym foncie PLDUNH10 akcent nad minusku/lami i majusku/lami jest pochylony tak samo. Powy/zsze zabiegi s/a zgodne z regu/lami sztuki typograficznej, powoduj/a natomiast, /ze akcenty k/ladzione za pomoc/a TeX-owej komendy \accent mog/a si/e istotnie r/o/zni/c od akcentowanych majusku/l w fontach PL. 9. Akcent nad literami ,,/z'' oraz ,,/Z'' jest taki sam jak kropka nad liter/a ,,i'', czyli inny ni/z akcent wstawiany przez TeX-a (za pomoc/a komendy \.). W literze ,,/z'' jest tak/ze umieszczony na tej samej wysoko/sci co kropka nad ,,i'' (oczywi/scie nie w foncie kapitalikowym). Dzi/eki temu w s/lowach takich jak ,,gwi/zd/ze'' czy ,,ni/zej'' kropka zachowuje t/e sam/a wysoko/s/c. Niestety, w niekt/orych fontach rodziny CM kropka nad ,,i'' jest stanowczo za ma/la (np. CMTT), co powoduje, /ze warto/s/c optyczna kropki nad ,,/z'' oraz ,,/Z'' jest te/z czasami zbyt ma/la. Z powi/ekszenia kropki zrezygnowano, uznaj/ac jej wielko/s/c za cech/e font/ow CM. 10. Przekre/slenie litery ,,/L'' jest znacznie wi/eksze od przekre/slenia litery ,,/l'', a przekre/slenie litery ,,/l'' jest z kolei wi/eksze od przekre/slenia w fontach rodziny CM (p. punkt 0 powy/zej). 11. ,,Ogonki'' pod literami ,,/A'' ,,/E'' ,,/a'' ,,/e'' budowane s/a za pomoc/a stosunkowo skomplikowanego algorytmu, ale geometria ogonka jest bardzo prosta: zewn/etrzna i wewn/etrzna kraw/ed/x to pojedyncze segmenty krzywych B\`eziera. Ogonki takie -- jak pokazuje do/swiadczenie -- s/a najzgrabniejsze. Opcjonalne parametry dodatkowe wp/lywaj/ace na kszta/lt ogonk/ow opisane s/a w pliku PL_DOD.MF. 12. Polskie znaki diakrytyczne nie s/a przeznaczone do u/zywania jako znaki matematyczne, dlatego w programach opisuj/acych te znaki pomini/eta zosta/la komenda ,,math_adjust''. 13. Podci/ecia wstawiane automatycznie mi/edzy znakami (implicit kerns) s/a w zasadzie takie same dla polskich znak/ow diakrytycznych jak dla odpowiednich liter alfabetu /laci/nskiego, z pewnymi wszak/ze wyj/atkami (p. pliki POLAN.MF, POLKUR.MF oraz POLKAP.MF); podobnie rzecz si/e ma z korekt/a italikow/a wstawian/a za polskimi znakami diakrytycznymi. 14. Dla tych, kt/orzy chcieliby wydrukowa/c /xr/od/la METAFONT-owe w postaci sformatowanej za pomoc/a programu MFT, do/l/aczony jest odpowiedni format o nazwie PL.MFT. Format ten jest przygotowany do sk/ladania z u/zyciem font/ow rodziny CM; je/sli u/zytkownik zamieni/l ju/z wszystkie CM-y na fonty PL, musi odpowiednio zmieni/c nazwy font/ow w plikach PL.MFT oraz MFTMAC.TEX (plik MFTMAC.TEX znale/x/c mo/zna np. w pakiecie emTeX E. Mattesa lub ftp://ftp.gust.org.pl/pub/TeX/macros/generic/plain/base/mftmac.tex). 15. /Xr/od/la METAFONT-owe obejmuj/a nast/epuj/ace pliki (zak/lada si/e, /ze u/zytkownik posiada komplet plik/ow /xr/od/lowych rodziny CM): a) pliki zawieraj/ace opisy polskich znak/ow diakrytycznych: PL_CUD.MF PL_DOD.MF PL_MLK.MF PL_DL.MF PL_ML.MF PL_SYM.MF b) pliki steruj/ace: POLAN.MF -- odpowiednik pliku ROMAN.MF POLKAP.MF -- odpowiednik pliku CSC.MF POLKUR.MF -- odpowiednik pliku TEXTIT.MF POLMAT.MF -- odpowiednik pliku MATHSY.MF POLTYT.MF -- odpowiednik pliku TITLE.MF c) pliki parametryczne rodziny PL: PLBSY10.MF PLMI10.MF PLSSBI36.MF PLSY5.MF PLBXSL10.MF PLMI12.MF PLSSBI48.MF PLSY6.MF PLBXTI10.MF PLMI5.MF PLSSBX10.MF PLSY7.MF PLBX10.MF PLMI6.MF PLSSBX36.MF PLSY8.MF PLBX12.MF PLMI7.MF PLSSBX48.MF PLSY9.MF PLBX5.MF PLMI8.MF PLSSDC10.MF PLTCSC10.MF PLBX6.MF PLMI9.MF PLSSDC40.MF PLTEX10.MF PLBX7.MF PLR10.MF PLSSI10.MF PLTEX8.MF PLBX8.MF PLR12.MF PLSSI12.MF PLTEX9.MF PLBX9.MF PLR17.MF PLSSI17.MF PLTI10.MF PLB10.MF PLR5.MF PLSSI8.MF PLTI12.MF PLCSC10.MF PLR6.MF PLSSI9.MF PLTI7.MF PLDUNH10.MF PLR7.MF PLSSQI8.MF PLTI8.MF PLEX10.MF PLR8.MF PLSSQ8.MF PLTI9.MF PLEX9.MF PLR9.MF PLSS10.MF PLTT10.MF PLFF10.MF PLSLTT10.MF PLSS12.MF PLTT12.MF PLFIB8.MF PLSL10.MF PLSS17.MF PLTT8.MF PLFI10.MF PLSL12.MF PLSS8.MF PLTT9.MF PLINCH.MF PLSL8.MF PLSS9.MF PLU10.MF PLITT10.MF PLSL9.MF PLSY10.MF PLVTT10.MF PLMIB10.MF PLSSBI10.MF d) dodatkowe pliki parametryczne: * CMSSBI10.MF (odwo/luj/a si/e do/n pliki PLSSBI10, PLSSBI36 i PLSSBI48) * CMBX11.MF, CMR11.MF, CMSL11.MF, CMTI11.MF (te pliki s/lu/zy/ly do generowania u/zywanych poprzednio 11-punktowych font/ow P1) * DLR10 -- przyk/ladowy plik s/lu/z/acy do generowania fontu PLR10 at 10dd (w jednostkach przyj/etych w polskim drukarstwie) e) plik pomocniczy wczytywany podczas przetwarzania przez METAFONT-a plik/ow parametrycznych PL: FIK_MIK.MF f) plik zawieraj/acy opis trybu generowania font/ow dla fotona/swietlarek Linotronic 100 i Linotronic 300; tre/s/c tego pliku nale/zy wkopiowa/c do pliku LOCAL.MF przed generowaniem format/ow bazowych (PLAIN.BAS i CM.BAS) za pomoc/a inicjalizacyjnej wersji METAFONT-a (INIMF): LINOMODE.MF 16. Generowanie font/ow PL Konkretnym implementacjom METAFONT-a towarzyszy na og/o/l oprogramowanie u/latwiaj/ace generowanie font/ow. Do pakietu MeX do/l/aczone zosta/ly pliki z danymi dla programu MFJOB, obs/luguj/acego generowanie font/ow z u/zyciem emMETAFONT-a (szczeg/o/ly mo/zna znale/x/c w dokumentacji pakietu E. Mattesa emTeX). S/a to: G180PL.MFJ dane do generowania font/ow PL dla drukarek 24-ig/lowych G240PL.MFJ dane do generowania font/ow PL dla drukarek 9-ig/lowych G300PL.MFJ dane do generowania font/ow PL dla drukarek laserowych GPLMODES.MFJ plik wczytywany przy przetwarzaniu plik/ow G180PL.MFJ, G240PL.MFJ i G300PL.MFJ przez program MFJOB.EXE Pliki ===== Pakiet MeX sk/lada si/e z nast/epuj/acych grup plik/ow: 1. Pliki dokumentacyjne//informacyjne 2. Pliki TeX-owe 3. Pliki METAFONT-a Poni/zej przedstawiamy list/e wszystkich plik/ow sk/ladaj/acych si/e na pakiet MeX-a. Podkre/slamy raz jeszcze, /ze pakiet MeX mo/ze by/c rozpowszechniany tylko tak, jak zosta/l przygotowany -- musi by/c kompletny i niezmieniony. Dotyczy to r/ownie/z plik/ow dokumentacyjnych//informacyjnych. (patrz ,,Zasady rozpowszechniania''). 1. Pliki dokumentacyjne//informacyjne MEXINFO.POL -- plik, kt/ory jest w/la/snie czytamy MEXINFO.ENG -- analogiczny tekst w j/ezyku angielskim 2. Pliki TeX-owe Pliki makr: ---------- MEX.TEX -- polska wersja pakietu makr PLAIN.TEX LAMEX.TEX -- polska wersja pakietu makr LPLAIN.TEX MEX1.TEX -- pomocniczy plik wej/sciowy MeX-a i LaMeX-a MEX2.TEX -- pomocniczy plik wej/sciowy MeX-a i LaMeX-a MEXCONF.TEX -- plik konfiguracyjny MeX-a i LaMeX-a PLHYPH.TEX -- polskie regu/ly dzielenia wyraz/ow Wej/sciowe pliki filtruj/ace do emTeX-a (do implementacji TeX-a ------------------------------------------------------------- wykonanej przez E. Mattesa): ---------------------------- MAZ2PL.PCT -- tabela konwersji kod/ow Mazovii na kody PL LAT2PL.PCT -- tabela konwersji kod/ow Latin 2 na kody PL ISO2PL.PCT -- tabela konwersji kod/ow ISO8859-2 na kody PL WIN2PL.PCT -- tabela konwersji kod/ow CP1250 na kody PL MAZ2PL.TCP, ISO2PL.TCP, LAT2PL.TCP, WIN2PL.TCP -- j.w., posta/c przygotowana do pracy z INITEX-em MK-TCP.BAT -- plik wsadowy do tworzenia tablic konwersji w postaci plik/ow TCP Pliki wsadowe systemu DOS (ang. batch file) do generowania plik/ow ----------------------------------------------------------------- MEX.FMT i LAMEX.FMT: --------------------- GM-MEX.BAT -- generuje MEX.FMT (+ Mazovia) GI-MEX.BAT -- generuje MEX.FMT (+ ISO8859-2) GL-MEX.BAT -- generuje MEX.FMT (+ CP852) GW-MEX.BAT -- generuje MEX.FMT (+ CP1250) GM-LAMEX.BAT -- generuje LAMEX.FMT (+ Mazovia) GI-LAMEX.BAT -- generuje LAMEX.FMT (+ ISO8859-2) GL-LAMEX.BAT -- generuje LAMEX.FMT (+ CP852) GW-LAMEX.BAT -- generuje LAMEX.FMT (+ CP1250) Dodatkowe pliki do LaMeX-a (style): ---------------------------------- IARTICLE.STY IMAKEIDX.STY IREPORT.STY IBOOK.STY IOPENBIB.STY ITITLEPA.STY ILETTER.STY 3. Pliki METAFONT-owe opisane zosta/ly w cz/e/sci po/swi/econej fontom PL. Podzi/ekowania ============= Bardzo wiele os/ob przyczyni/lo si/e do szcz/e/sliwego zako/nczenia prac nad d/lugo trwaj/acym projektem adaptacji TeX-a do j/ezyka polskiego. Wymienienie tu wszystkich, kt/orzy nam pomogli, jest po prostu niemo/zliwe. Tym niemniej czujemy si/e zobowi/azani szczeg/olnie serdecznie podzi/ekowa/c nast/epuj/acym osobom: Andrzej Blikle W/lodzimierz Bzyl Jacek Leszczy/lowski Marian /Lakomy W/lodzimierz J. Martin Frank Mittelbach Gra/zyna Nowak Andrzej Odyniec Piotr Pianowski Tomasz Przechlewski Stanis/law Szczyci/nski Roman Tomaszewski Stanis/law Wawrykiewicz.