From a8eac6a36ef58fba7c52a5220b7ebf9ccf6c87e6 Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Staszek Wawrykiewicz Date: Fri, 1 Aug 2008 00:14:56 +0000 Subject: texlive-pl doc update git-svn-id: svn://tug.org/texlive/trunk@9963 c570f23f-e606-0410-a88d-b1316a301751 --- .../texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/Makefile | 4 +- .../texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/live.tex | 3715 -------------------- .../source/texlive/texlive-pl/live4ht.cfg | 13 +- .../source/texlive/texlive-pl/tex-livep.sty | 45 +- .../texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/tex4ht.env | 259 -- .../source/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex | 3319 +++++++++++++++++ 6 files changed, 3360 insertions(+), 3995 deletions(-) delete mode 100644 Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/live.tex delete mode 100644 Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/tex4ht.env create mode 100755 Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex (limited to 'Master/texmf-doc/source') diff --git a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/Makefile b/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/Makefile index 2150e5b54d4..4da95d76a4f 100644 --- a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/Makefile +++ b/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/Makefile @@ -1,10 +1,10 @@ # $Id$ # Makefile for TeX Live documentation. Public domain. -doc = live +doc = texlive-pl all: pdf html -env = TEXINPUTS=../../general/texlive-common:; export TEXINPUTS; +env = TEXINPUTS=../texlive-common:../texlive-en:; export TEXINPUTS; pdf: rm -f *.aux *.toc *.lof *.lot *.xref* *.tmp *.out diff --git a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/live.tex b/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/live.tex deleted file mode 100644 index 271d9340563..00000000000 --- a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/live.tex +++ /dev/null @@ -1,3715 +0,0 @@ -% iso8859-2 -% $Id: live.tex, v. 31 2007/02/03 -% TeX Live documentation. -% Originally written by Sebastian Rahtz and Michel Goossens, -% now maintained by Karl Berry and others. -% Polish translation and additions by Staszek Wawrykiewicz et al. -% Public domain. -% ---- -\documentclass{article} -\let\tldocenglish=0 % for live4ht.cfg -\def\La{La} -\let\textsl\textit -\usepackage{tex-livep} -\usepackage{polski} %% for PL -\usepackage[latin2]{inputenc} %% for PL -\exhyphenpenalty=10000 %% for PL -\def\Dash{---} -\widowpenalty=10000 -\clubpenalty=10000 -%% redefined MF logo! %% for PL -%\def\MF{\textlogo{META}\-\textlogo{FONT}} %% for PL -%\def\MP{\textlogo{META}\-\textlogo{POST}} %% *** TP *** -\def\shac{\char178} % for PL + qtmr (HTML) -\def\aac{\char225} % for PL + qtmr (HTML) -\def\iac{\char237} % for PL + qtmr (HTML) -\renewcommand{\samp}[1]{,,\texttt{#1}''} %% for PL -%% Polish style for sections -\makeatletter -\renewcommand{\@seccntformat}[1]{% - \csname the#1\endcsname.\hspace{.5em}} %% -\def\numberline#1{\hb@xt@\@tempdima{#1.\hfill}} -\makeatother -\hyphenation{tex-basic la-tex pdf-tex} -%% ----- -\begin{document} - -\title{{\huge \textit{Przewodnik po \protect\TL}\\\strut} - {\LARGE \textsf\TK{} 2007} -} - -\author{Redakcja: Karl Berry \\[3mm] - \url{http://tug.org/texlive/} -} - -\date{Styczeń 2007} - -\maketitle -%\thispagestyle{empty} % no need for page number -%\newpage -%\clearpage % however (SW) - -\begin{multicols}{2} -\tableofcontents -\listoftables -\end{multicols} -%-------------------------- -\section{Wstęp}\label{sec:intro} -Niniejsza dokumentacja opisuje oprogramowanie \TL{} -- -dystrybucję \TeX-a/\LaTeX-a dla systemów \acro{GNU}/Linux, różnych -wersji Unix -(w~tym \MacOSX{}) oraz Windows. (Uwaga: dystrybucja jest mało przydatna dla -starszych systemów Mac i~\acro{MS-DOS}.) \TL{} zawiera skompilowane -programy \TeX{}, \LaTeXe{}, \mbox{\MF}, \MP, -\BibTeX{} i~wiele innych oraz bogaty zestaw pakietów makr o~wielorakim -zastosowaniu, a także fonty i~dokumentacje, umożliwiające skład publikacji -w~wielu językach. \TL{} wchodzi w~skład \TK{} -(kolekcji opisanej w~skrócie poniżej), utworzonej wspólnym wysiłkiem grup -użytkowników systemu \TeX. - -Nowsze wersje pakietów można znaleźć na serwerach \acro{CTAN}, np. -\url{http://www.ctan.org}. - -Lista najważniejszych zmian, jakie dokonano w~tej edycji \TL{} -znajduje się w~części~\ref{sec:tlcurrent}, na str.~\pageref{sec:tlcurrent}. - -Nie opisujemy tu, czym jest system \TeX{}, a~jedynie kwestie instalacji -i~konfiguracji oprogramowania \TL. -Początkujący użytkownicy mogą zapoznać się z~podstawowymi pojęciami -np. w~artykule {\it Przewodnik po systemie \TeX\/}: -\OnCD{texmf-doc/doc/polish/tex-virtual-academy-pl/cototex.html}. - -\subsection{Podstawy użycia \protect\TL{}} -\label{sec:basic} - -Z~\TL{} można korzystać na kilka sposobów: - -\begin{enumerate} -\item uruchamiać wszystkie programy bezpośrednio z~płytki \DVD{} -(patrz rozdział~\ref{sec:multiple-dist} na str.~\pageref{sec:multiple-dist}); -na dysku twardym znajdą się jedynie niezbędne pliki konfiguracyjne -i~chociaż wydajność będzie mniejsza niż w~wypadku instalacji na twardym dysku, -instalacja taka będzie w pełni funkcjonalna. - -\item zainstalować część lub cały system na lokalnym twardym dysku; - jest to najczęstsze wykorzystanie \TL; wymagane jest - co najmniej 100 megabajtów, ponad 300 megabajtów dla instalacji - zalecanej i~conajmniej 700 megabajtów dla instalacji kompletnej - (kompletne repozytorium DVD wraz ze wszystkimi fontami to kilka gigabajtów). - -% tego niestety nie obsługujemy -\item doinstalować wybrane pakiety do istniejącego systemu \TeX{} - lub systemu \TL{} zainstalowanego wcześniej. -\end{enumerate} - -\noindent Szczegóły procedur instalacyjnych podane zostaną dalej -w~rozdziałach poświęconych konkretnym systemom operacyjnym, niemniej jednak -podamy tu skrócony przepis: - -\begin{itemize*} - -\item głównym skryptem instalacyjnym dla systemów Unix i~\MacOSX{} jest -\texttt{install-tl.sh}; użytkownicy Linuksa mogą wypróbować -\texttt{setuptl/tlpmgui-\var{}}, -nowy program instalacyjny o interfejsie graficznym. Bardziej szczegółowe -informacje na ten temat można znaleźć w rozdziale \ref{sec:win-install} -na str.~\pageref{sec:win-install}. - -\item pojedyncze pakiety instalujemy za pomocą skryptu -\texttt{install-pkg.sh}; (Po wykonaniu instalacji za pomocą \texttt{tlpmgui}, -program można użyć ponownie do dodania lub usunięcia pojedynczych pakietów -lub kolekcji.) - -\item programem instalacyjnym dla Windows jest \texttt{tlpmgui.exe}. -Program ten może być użyty wielokrotnie do dodawania bądź usuwania pakietów, -a~także do zarządzania instalacją (patrz część~\ref{sec:win-install} i~\ref{sec:win-managing}). - -\end{itemize*} - -\subsection{Dostępna pomoc} -\label{sec:help} - -Społeczność \TeX-owa jest bardzo aktywna i~pomocna, stąd też większość -poważnych zapytań nie zostanie pozostawiona bez odpowiedzi. Przed zadaniem -pytania warto je uprzednio dobrze przemyśleć i~sformułować, ponieważ -respondenci to wolontariusze, wśród których znaleźć się mogą mniej lub -bardziej doświadczeni użytkownicy. -(Jeśli preferujemy komercyjne wsparcie techniczne, możemy zamiast -\TL{} zakupić system u~jednego z~dostawców, których listę znaleźć -można na \url{http://tug.org/interest.html#vendors}.) - -Oto lista źródeł pomocy, w~kolejności przez nas rekomendowanej: - -\begin{description} -\item [\TeX{} \acro{FAQ}] \TeX-owy \acro{FAQ} jest obszernym zbiorem -odpowiedzi na wszelkie rodzaje pytań, od najprostszych do najbardziej -zaawansowanych. Jest on załączony na \TL{} w~katalogu \OnCD{texmf-doc/doc/english/FAQ-en}, -a~także dostępny w~sieci: \url{http://faq.tug.org}. Proponujemy -tam najpierw zajrzeć. Uruchomiono też serwis \acro{FAQ} -w~języku polskim: \url{http://faq.gust.org.pl}. - -\item [\TeX{} Catalogue] Jeśli poszukujemy konkretnego pakietu, fontu, -programu itp., polecamy \TeX{} Catalogue. Jest to obszerne zestawienie -wszelkich tematów dotyczących \TeX-a. Patrz: -\OnCD{texmf-doc/doc/english/catalogue} -lub \url{http://www.ctan.org/tex-archive/help/Catalogue}. - -\item [\TeX{} Web Resources] Strona \url{http://tug.org/interest.html} -zawiera wiele odsyłaczy, w~szczególności do książek, podręczników -i~artykułów poświęconych wszelkim aspektom pracy z~systemem \TeX. - -\item [archiwa pomocy] Dwa główne forum pomocy to grupa -Usenet \url{news:comp.text.tex} oraz lista dyskusyjna -\email{texhax@tug.org}. Warto przeszukać archiwa list dyskusyjnych -zawierające mnóstwo pytań i odpowiedzi zbieranych przez wiele lat; -odpowiednio \url{http://groups.google.com/groups?group=comp.text.tex} oraz -\url{http://tug.org/mail-archives/texhax}. Nie zaszkodzi -skorzystanie z~wyszukiwarki, np. \url{http://www.google.com}. - -\item [wysyłanie pytań] Jeśli nadal nie znajdujemy rozwiązania problemu, -możemy wysłać pytanie do \dirname{comp.text.tex} korzystając z~Google, -czytnika wiadomości bądź pisząc list na adres \email{texhax@tug.org}. -Przedtem jednak \emph{należy} zapoznać się z~poradami dotyczącymi sposobu -zadawania pytań, zawartymi w~\acro{FAQ}: -\url{http://www.tex.ac.uk/cgi-bin/texfaq2html?label=askquestion}. -Polscy użytkownicy mają do dyspozycji listę dyskusyjną GUST (Grupy -Użytkowników Systemu \TeX); informacje o niej -znajdziemy na stronie \url{http://www.gust.org.pl}. - -\item [wsparcie \TL{}] Gdy chcemy zgłosić błąd bądź sugestie -i~komentarze dotyczące dystrybucji \TL{}, instalacji lub dokumentacji, -mamy do dyspozycji listę dyskusyjną \email{tex-live@tug.org}. Gdy kwestia -dotyczy konkretnego programu (pakietu makr itp.) zawartego na \TL{}, -lepiej jednak skierować pytanie do osoby opiekującej się danym programem -lub na specjalistyczną listę dyskusyjną. - -\end{description} - -Druga strona medalu to pomaganie tym, którzy mają problemy. Zarówno -\dirname{comp.text.tex}, jak i~\code{texhax} (oraz lista dyskusyjna GUST) -są otwarte dla każdego, -a~więc zapraszamy do włączenia się, czytania wiadomości i~pomagania -innym w~miarę własnych możliwości. Witamy wśród użytkowników -systemu \TeX! - -%-------------------------- -\section{Struktura \protect\TeX\protect\ Live}\label{sec:struct-tl} - -Omówimy tutaj strukturę i~zawartość dystrybucji \TL{}, a~także \TK{} -- -płytki \DVD, w~skład której wchodzi \TL. - -\subsection{Rozmaitość dystrybucji: \protect\pkgname{live}, - \protect\pkgname{inst}, \protect\pkgname{protext}} -\label{sec:multiple-dist} - -Ograniczona pojemność formatu \acro{CD-ROM} zmusiła nas -do podzielenia \TK{} na następujące dystrybucje: - -\begin{description} - -\item [live] kompletny system na \acro{DVD}, z możliwością uruchamiania -bezpośrednio z~płyty (zbyt obszerny aby się zmieścił na \acro{CD-ROM}); -płytka zawiera ponadto zrzut zawartości archiwów \CTAN{}, niezależne -od \TL{} dystrybucje \pkgname{protext} (dla Windows), Mac\TeX\ (dla \MacOSX) -oraz wybór dodatkowych pakietów w~katalogu \texttt{texmf-extra}. -Płytka \DVD{} otrzymała nazwę \TK. - -\CTAN, \pkgname{protext}, Mac\TeX{} i~\texttt{texmf-extra} nie spełniają -przyjętych dla \TL{} wymogów dotyczących swobody kopiowania, wobec -tego należy ten fakt uwzględnić przy redystrybucji bądź modyfikacji zawartości -wymienionych katalogów. - -\item [inst(alowany)] kompletny system na \CD, gdzie wszystkie pakiety -zostały skompresowane; płytka ta nie nadaje się do bezpośredniego -uruchamiania programów, a~jedynie instalacji na twardym dysku. - -\item [protext] dystrybucja dla Windows, oparta na dystrybucji \MIKTEX -rozszerzonej o~dodatkowe narzędzia; całkowicie niezależna od \TL; -\ProTeXt\ posiada własny, łatwy w~obsłudze program instalacyjny i~również -może być uruchamiany bezpośrednio z~płytki. Strona domowa projektu -to \url{http://tug.org/protext}. \ProTeXt\ dostarczono na \pkgname{live} -\DVD oraz na odrębnym nośniku~\CD. - -%\item [demo] dystrybucja na \CD-ie, pozwalająca zarówno na uruchamianie -%bezpośrednio z~nośnika, jak i~zainstalowanie na dysku; wersja ta jest nieco -%uboższa od wersji pełnej: brak tu bardzo obszernego zestawu \acro{CJK} -%(wsparcie dla języków: chińskiego, japońskiego i~koreańskiego) oraz równie -%obszernych pakietów rzadziej używanych fontów (cm-super i~cbtype1), -%znajdziemy tu jedynie programy dla systemów Linux, MacOSX i~Windows. - -\end{description} - -Poszczególne dystrybucje są rozpoznawalne po nazwie pliku -\texttt{00\var{typ}.TL}, znajdującego się w~głównym katalogu każdej z~płytek. - -Każda z~grup użytkowników systemu \TeX{} może rozpowszechniać dowolną -płytkę wedle własnych potrzeb i~uznania. (\acro{TUG} dostarcza swoim -członkom wszystkie trzy płytki). - -\subsection{Główne katalogi} -\label{sec:tld} - -Poniżej wymieniono ważniejsze podkatalogi głównego katalogu dystrybucji \TL. -Na płytce \pkgname{live} \DVD cała dystrybucja \TL{} została -umieszczona w katalogu \dirname{texlive2007}, nie zaś w~katalogu głównym -(poniżej traktujemy go jako katalog główny we wszystkich odniesieniach -dotyczących \TL). - -\smallskip -\begingroup - \renewcommand{\arraystretch}{1.3} % open up interrow spacing -\begin{tabular}{>{\ttfamily}lp{.78\hsize}} -bin & wykonywalne programy \TeX-owe, zorganizowane w~podkatalogach według - platform systemowych; \\ - %MacOSX & programy pomocnicze dla użytkowników MacOSX (patrz - % część~\ref{sec:mac-install} na str.~\pageref{sec:mac-install}); \\ -setuptl & programy instalacyjne dla Linuksa i~Windows; \\ -source & źródła wszystkich programów, włącznie z~głównymi dystrybucjami - \Webc{} \TeX-a i~\MF{}-a; są one umieszczone w~skompresowanym programem - bzip2 archiwum tar; \\ -support & różne programy pomocnicze związane z~\TeX-em, które \emph{nie} - są domyślnie instalowane; - dla użytkowników systemów Windows dołączono ponadto szereg programów - (edytory, ,,shelle TeX-owe''), których zwykle brak w~typowej instalacji - Windows (programy te mogą być szczególnie przydatne dla początkujących); \\ -texmf & drzewo katalogów plików pomocniczych i~dokumentacji dla - \emph{programów} - (patrz: \texttt{TEXMFMAIN} w~następnej części);\\ -texmf-dist & główne drzewo katalogów formatów i~pakietów (zawiera makra, - fonty i~dokumentacje; patrz: - \texttt{TEXMDIST} w~następnej części);\\ -texmf-doc & drzewo samodzielnych dokumentacji (m.in. podręczniki itp.), - niezwiązane z~konkretnymi pakietami, zorganizowane wg. języków. \\ -texmf-var & drzewo dla plików generowanych automatycznie - (patrz: \texttt{TEXMFSYSVAR} w~następnej części);\\ -\end{tabular} -\endgroup - -\smallskip -Prócz podkatalogów wymienionych powyżej, katalog główny zawiera skrypty -instalacyjne oraz pliki \filename{README}, w~formacie tekstowym lub HTML, -w~kilku językach (również polskim). - -Katalog \dirname{texmf-doc} zawiera, jak wspomniano wyżej, dokumentacje -ogólne, np. podręczniki (także w~wersjach językowych, jak np. niniejsza -dokumentacja). Dokumentacje programów (man, info) znajdują się w~katalogu -\dirname{texmf/doc}, zaś dokumentacje pakietów makr, fontów i~formatów w~katalogu \dirname{texmf-dist/doc}. Znalezienie konkretnej -dokumentacji w~dowolnym z~wymienionych katalogów ułatwi skorzystanie -z~programów \cmdname{texdoc} lub \cmdname{texdoctk}. Pomocnym może być -także plik \OnCD{doc.html}, który znajdziemy w~głównym katalogu. - -\subsection{Predefiniowane drzewa katalogów texmf} -\label{sec:texmftrees} - -W tej części wymieniono wszystkie predefiniowane zmienne specyfikujące -drzewa katalogów texmf, wykorzystywane przez -system, a~także ich przeznaczenie. Uruchomienie polecenia \texttt{texconfig -conf} pokaże wartości tych zmiennych, dzięki czemu łatwo odnaleźć -które katalogi w~naszej instalacji są przypisane do konkretnych zmiennych. - -\begin{ttdescription} -\item [TEXMFMAIN] Drzewo katalogów zawierające podstawowe dla - dystrybucji elementy systemu, jak skrypty (np. \verb+web2c/mktexdir+), - pliki pool i~inne pliki pomocnicze. -\item [TEXMFDIST] Drzewo katalogów gromadzące pakiety makr, fontów itp., - tak jak są one oryginalnie dystrybuowane; drzewo to może - być współdzielone z~dowolną dystybucją. -\item [TEXMFLOCAL] Drzewo katalogów, które administratorzy mogą wykorzystać - do przechowywania lokalnych makr, fontów itp., dostępnych dla wszystkich - użytkowników serwera. -\item [TEXMFHOME] Drzewo katalogów dla prywatnych makr, fontów itp. - użytkownika. Rozwinięcie tej zmiennej zależy domyślnie od wartości przypisanej - zmiennej systemowej \verb+$HOME+. -\item [TEXMFCONFIG] Drzewo katalogów wykorzystywane przez narzędzia te\TeX-a - \verb+texconfig+, \verb+updmap+ oraz \verb+fmtutil+ do przechowywania - danych konfiguracyjnych (domyślnie w~ramach \verb+$HOME+). -\item [TEXMFSYSCONFIG] Drzewo katalogów wykorzystywane przez narzędzia - te\TeX-a \verb+texconfig-sys+, \verb+updmap-sys+ oraz \verb+fmtutil-sys+ - do przechowywania danych konfiguracyjnych dla całej instalacji. -\item [TEXMFVAR] Drzewo katalogów wykorzystywane przez \verb+texconfig+, - \verb+updmap+ i \verb+fmtutil+ do przechowywania wygenerowanych plików - formatów i map fontowych (domyślnie w~ramach \verb+$HOME+). -\item [TEXMFSYSVAR] Drzewo katalogów wykorzystywane przez - \verb+texconfig-sys+, \verb+updmap-sys+ and \verb+fmtutil-sys+ - do przechowywania wygenerowanych plików formatów i~map fontowych - dla całej instalacji. -\end{ttdescription} - -Więcej informacji na temat \texttt{texconfig} znajdziemy -w~części~\ref{sec:texconfig}, na str.~\pageref{sec:texconfig}. - -\subsection{Rozszerzenia \protect\TeX-a} -\label{sec:tex-extensions} - -\TL{} zawiera trzy rozszerzenia standardowego \TeX-a: - -\begin{description} -\item [\eTeX] wersja \label{text:etex} programu \TeX{}, która zawiera -dodatkowo niewielki, lecz silny zestaw nowych poleceń wbudowanych -(dotyczących głównie rozwijania makr, leksemów znakowych, interpretacji -znaczników itp.) oraz rozszerzenie \TeXXeT{} dla składu -od prawej do lewej. W~trybie domyślnym \eTeX{} jest w~100\% zgodny ze -standardowym programem \TeX. Więcej szczegółów znaleźć można na \CD, -w~\OnCD{texmf-dist/doc/etex/base/etex_man.pdf}. - -\item [pdf\TeX] program umożliwiajšcy zapis zarówno -w~formacie Acrobat PDF, jak i~\dvi{}. Podręczniki znajdziemy -w~katalogu \OnCD{texmf/doc/pdftex/manual/}, zaś przykład -wykorzystania w~pliku \OnCD{texmf/doc/pdftex/manual/samplepdf/samplepdf.tex}. -Jest on domyślnym programem dla większości formatów (prócz plain \TeX). -Należy zaznaczyć, iż rozszerzenia oferowane przez \eTeX-a zostały obecnie wbudowane -na stałe w~program \textsf{pdftex}. Nie ma więc rozróżnienia na ,,maszyny'' -\textsf{pdftex} i \textsf{pdfetex}, jak to miało miejsce w~poprzednich wersjach -programów i~w~poprzednich dystrybucjach TeX Live. - -\item [Xe\TeX] umożliwia kodowanie tekstów w Unicode oraz -fontów OpenType (także tych dostępnych w~systemie), przy czym stosuje -biblioteki obce, patrz -\OnCD{texmf-dist/doc/xetex/XeTeX-reference.pdf} lub -\url{http://scripts.sil.org/xetex}. - -\item [\OMEGA{} (Omega)] program, który pracuje wewnętrznie ze znakami -kodowanymi 16-bitowo (Unicode), pozwalając pracować jednocześnie -z~większością tekstów spotykanych na świecie. Wspomaga także dynamicznie -ładowane tzw. ,,procesy tłumaczenia \OMEGA'' (\acro{OTP}), co pozwala -użytkownikowi definiować złożone transformacje wykonywane na dowolnych -strumieniach wejściowych. Więcej szczegółów znaleźć można na \CD: -\OnCD{texmf-dist/doc/omega/base/doc-1.8.tex} (dokumentacja niezbyt aktualna). - -\item [Aleph] łączy rozszerzenia \OMEGA\ i~\eTeX; powstał jako niezależny -projekt z~potrzeby stabilnej ,,używalności'' programu Omega, w~sytuacji -gdy ten jest ciągle w~fazie eksperymentalnej. - -\end{description} - -\subsection{Inne ważniejsze programy \protect\TL} - -Poniżej zestawiono inne najczęściej używane programy dostępne -w~dystrybucji \TL{}: - -\begin{cmddescription} - -\item[bibtex] tworzenie spisów bibliograficznych; - -\item[makeindex] tworzenie posortowanych skorowidzów; - -\item[dvips] konwersja \dvi{} do \PS{}; - -\item[xdvi] przeglądarka plików \dvi{} dla X~Window; - -\item[dvilj] sterownik dla drukarek HP LaserJet; - -\item [dv2dt, dt2dv] konwerter \dvi{} do/z tekstu ASCII; - -\item [dviconcat, dviselect] programy do manipulacji stronami w~plikach - \dvi{}; - -\item [dvipdfmx] konwersja \dvi{} do PDF, metoda alternatywna w~stosunku - do wspomnianego wyżej programu pdf\TeX{} (pakiety - \pkgname{ps4pdf} i~\pkgname{pdftricks} dostarczają kolejnych możliwości); - -\item [psselect, psnup, \ldots] narzędzia manipulacji na plikach \PS-owych; - -\item [lacheck] kontrola syntaktyki plików \LaTeX-owych; - -\item [texexec] program uruchomieniowy dla Con\TeX{}t; - -\item [tex4ht] konwerter \TeX{} do HTML. - -\end{cmddescription} - -%% zostawiam tę część, choć wyleciała z wersji oryginalnej!!! 27.08.2003 - -\subsection[Pakiety i ich zestawy]{Pakiety i ich zestawy} -\label{packages} -Zawartość drzew \texttt{texmf} na \TL{} została do celów instalacji -zorganizowana w~szereg ,,zestawów'' (\emph{collections}), -z~których każdy posiada zbiór ,,pakietów'' (\emph{packages}; jest ich obecnie -ponad 1500). Normalna instalacja pozwala użytkownikowi skopiować -z~\CD{} (\DVD{}) na twardy dysk jeden lub więcej zestawów, jest też jednak -możliwe zainstalowanie jedynie pojedynczego pakietu. - -Zestawy pozwalają lepiej dobrać instalowane składniki, a~także określić -jakie języki będą obsługiwane po instalacji. Najważniejszy zestaw, wymagany -dla większości zastosowań, to ,,basic''. Zestawy ,,latex'' -i~,,pdftex'' są rekomendowane dla większości użytkowników. Pozostałe -zestawy są opcjonalne. - -Oto dostępne zestawy (zdefiniowane w~plikach XML o~nazwach poprzedzonych -członem \texttt{collection-}, umieszczonych -w~podkatalogu \texttt{texmf/tpm/}) i~krótki opis ich zawartości: - -\begin{description} -\item[basic] podstawowe programy, pakiety makr i~fontów systemu \TeX{}, - pliki konfiguracyjne dla podstawowych sterowników; -\item[bibtexextra] dodatkowa, obszerna biblioteka stylów Bib\TeX{}owych - i~bazy danych bibliograficznych (podstawowe style znajdują się w~zestawie - ,,basic''); -\item[chemistry] pakiety makr do składu wzorów chemicznych; -\item[context] pakiet makr do Con\TeX{}t -- ,,dialektu'' \TeX-a - autorstwa Hansa Hagena; -\item[documentation] dodatkowe, użyteczne dokumentacje; -\item[etex] pliki pomocnicze dla programu e-\TeX; -\item[extrabin] różne programy pomocnicze; zestaw zawiera m.in. - programy i~makra dla systemu texinfo, programy do manipulacji na plikach - DVI itp.; -\item[fontbin] programy do konwersji plików fontowych oraz testowania - i~instalacji fontów (zestaw do tworzenia fontów wirtualnych, manipulacji - plikami .gf i~.pk, programy \texttt{mft}, \texttt{fontinst} itp.); -\item[fontsrecommended] obszerna biblioteka częściej używanych fontów - w~postaci źródłowej (.mf) bądź obwiedniowych oraz pliki definicyjne - i~stylów \LaTeX-a dla tych fontów; -\item[fontsextra] biblioteka różnych rzadziej używanych fontów; -\item[formatsextra] pliki pomocnicze do generowania dodatkowych - ,,formatów'' (tj. obszerne zestawy makr służące do wstępnego przetworzenia - i~utworzenia pliku \texttt{.fmt}); -\item[games] pakiety do prezentacji zapisu różnych gier (szachy, - brydż itp.); -\item[genericextra] obszerna biblioteka makr, trudnych do sklasyfikowania, - działających z~różnymi formatami (Plain, LaTeX itp.); -\item[htmlxml] pakiety konwersji \LaTeX{}a do XML/HTML oraz do składu - dokumentów XML/SGML; -\item[lang\dots] wsparcie poszczególnych języków; zestawy zawierają - wzorce przenoszenia wyrazów i~makra obsługi danych języków, czasem też - specyficzne fonty itp., przykładowo: - %\item[langarmenian] armeński; -%\item[langcjk] pakiety CJK (obsługa chińskiego, japońskiego i~koreańskiego); -%\item[langcroatian] chorwacki; -%\item[langcyrillic] fonty i makra do składu cyrylicą; -%\item[langczechslovak] fonty i pakiety makr dla czeskiego i~słowackiego; -%\item[langdanish] duński; -%\item[langdutch] holenderski; -%\item[langfinnish] fiński; -%\item[langfrench] francuski; -%\item[langgerman] niemiecki; -%\item[langgreek] grecki; -%\item[langhungarian] węgierski; -%\item[langindic] wsparcie dla języków indyjskich; -%\item[langitalian] włoski; -%\item[langlatin] łacina; -%\item[langmanju] język Manju; -%\item[langmongolian] mongolski; -%\item[langnorwegian] norweski; -%\item[langother] wzorce przenoszenia wyrazów dla innych języków; -\item[langpolish] zawiera polskie pakiety: makra do tworzenia formatu MeX, - pakiety \texttt{platex}, \texttt{mwcls}, fonty, makra dodatkowe, przydatne dla - polskich użytkowników, dokumentacje w~języku polskim; -%\item[langportuguese] portugalski; -%\item[langspanish] hiszpański; -%\item[langswedish] szwedzki; -%\item[langtibetan] fonty i~wsparcie do składu tybetańskiego; -%\item[langukenglish] angielski (brytyjski); -%\item[langvietnamese] wietnamski; -\item[latex] podstawowe pakiety \LaTeX-a; -\item[latexrecommended] rekomendowany zestaw często używanych pakietów - dodatkowych; -\item[latex3] pakiety-,,zwiastuny'' \LaTeX3, działające z~\LaTeXe; -\item[latexextra] bogaty wybór dodatkowych pakietów dla \LaTeX-a; -\item[mathextra] dodatkowe pakiety do składu zaawansowanej matematyki; -\item[metapost] MetaPost i~pakiety do tworzenia rysunków z~użyciem - MetaFonta; -\item[music] makra do sładu nutowego; -\item[omega] rozszerzenie \TeX{}a autorstwa Johna Plaice'a i~Yannisa Haralambousa, działające ze znakami kodowanymi 16-bitowo; -\item[pdftex] pliki pomocnicze dla pdf\TeX{}-a, wersji programu \TeX{} - tworzącej pliki w~formacie PDF; -\item[pictures] pakiety do tworzenia diagramów i~innych obiektów graficznych; -\item[plainextra] dodatkowe biblioteki makr dla plain \TeX; -\item[psutils] narzędzia do manipulacji plikami \PS-owymi; -\item[publishers] pakiety makr pochodzące od różnych wydawnictw; -\item[t1utils] narzędzia do fontów w~formacie Type~1; -\item[texbooks] przykłady i~inne materiały autorstwa D.E.~Knutha; -\item[ttfutils] narzędzia do konwersji fontów True Type; - %\item[xemacs] dodatkowe programy wspomagające dla Windows (zaawansowany - % edytor XEmacs -- zintegrowane środowisko do pracy z~\TeX{}em, Perl, programy - % konwersji grafiki, itp.); -\end{description} -%-------------------------- -Katalog \texttt{texmf/lists/} (wykorzystywany podczas instalacji) -zawiera spis wszystkich plików w~każdym pakiecie. - -%% koniec pozostawionej sekcji 27.08.2003 - -\section{Instalacja i~użytkowanie w systemach Unix} -\label{sec:unix-install} - -Jak już wspomniano w~części ~\ref{sec:basic} na str.~\pageref{sec:basic}, -\TL{} można używać na trzy sposoby: - -\begin{enumerate} -\item zamontować płytę (\emph{mount}) \CD{} w~systemie plików, - uruchomić skrypt \texttt{install-tl.sh} i~wybrać opcję \verb|| - (\textit{do not install files, set up to run off CD-ROM/DVD} -- - bez instalacji plików, dostosuj do uruchamiania z~\CD/DVD). Pozwala to - na uruchamianie wszystkich programów bezpośrednio z~płytki; na dysku twardym - znajdą się jedynie niezbędne pliki konfiguracyjne. -\item zainstalować część lub cały system na lokalnym twardym dysku. -\item doinstalować wybrane pakiety do istniejącego systemu \TeX{} - lub systemu \TL{} zainstalowanego wcześniej. -\end{enumerate} - -\noindent Każda z~tych metod jest dokładniej opisana w~dalszych rozdziałach. - -%%-- ramka z ostrzeżeniem -\ifSingleColumn \begin{figure}[ht]\noindent \fi -\begin{warningbox} -\textbf{Uwaga: } \CD{} i~\DVD{} - %wchodzące w~skład \TK{} - są w~formacie -ISO 9660 (High Sierra), z~rozszerzeniami Rock Ridge (i~Joliet dla Windows). -Aby skorzystać z~wszystkich zalet płytki pod Unixem, twój system operacyjny powinien -obsługiwać rozszerzenie Rock Ridge. Prosimy zapoznać się z~dokumentacją -komendy \cmdname{mount} w~twoim systemie aby sprawdzić, czy to jest możliwe. -Jeżeli używasz wielu różnych maszyn w~sieci lokalnej, zobacz czy możesz -zamontować \CD{}/\DVD{} na tej, która pozwala na użycie Rock Ridge. - -\leavevmode\quad -Współczesne systemy operacyjne - %Linux, FreeBSD, Sun i~\acro{SGI} - powinny umieć bez problemów korzystać z~\CD{}/\DVD. - %Będziemy wdzięczni za wszelkie wskazówki od użytkowników innych systemów, - %którym udało się skorzystać z~niniejszych płytek, z~których to wskazówek - %moglibyśmy skorzystać w~przyszłych wersjach tej dokumentacji. - Dalsze kroki opisane są przy założeniu, że udało się zamontować \CD{}/\DVD{} -w~pełnej zgodności z~Rock Ridge. -\end{warningbox} -\ifSingleColumn\end{figure}\fi - - -\subsection{Uruchamianie \protect\TL{} z~płytki (Unix)} - -\def\runlive{% text repeated in windows section - %Na \CD-ie \texttt{demo} zawarto programy jedynie dla systemów - %Linux, \MacOSX oraz Windows. - Aby korzystać bezpośrednio z~nośnika w~systemach Unix należy użyć - płyty \pkgname{live} \DVD. -} - -\def\startinst{% repeated in other subsections - Najpierw należy zamontować \CD{} lub \DVD{} -- postać polecenia jest zależna -od konkretnej platformy, poniższe działa w~Linux, choć nazwa urządzenia -(tu: \filename{/dev/cdrom}) może się różnić. W~przykładach podajemy -\texttt{>} jako znak zgłoszenia powłoki, zaś to, co wpisuje użytkownik, -jest \Ucom{\texttt{podkreślone}}. -\begin{alltt} -> \Ucom{mount -t iso9660 /dev/cdrom /mnt/cdrom} -\end{alltt} - -\noindent następnie zmieniamy katalog bieżący na katalog montowania: -\begin{alltt} -> \Ucom{cd /mnt/cdrom} -\end{alltt} - -\noindent W~systemie \MacOSX katalog ten znajduje się zwykle w~ramach -\dirname{/Volumes} zaś nośnik montowany jest automatycznie. -} - -\def\installtlsh{ -\noindent Uruchamiamy skrypt instalacyjny \filename{install-tl.sh}: -\begin{alltt} -> \Ucom{sh install-tl.sh} - -Welcome to TeX Live... -\end{alltt} - -Po komunikatach powitalnych i ukazaniu się głównego menu z -listą opcji, program oczekuje wprowadzenia polecenia -poprzez naciśnięcie wybranego znaku wyświetlonego obok opcji -oraz klawisza Enter (nie należy -wpisywać znaków \verb|<>|; wielkie i~małe litery są tożsame, w~przykładach -podajemy małe litery). -} - -\runlive -\startinst -\installtlsh - -Dla uruchamiania bezpośrednio z~płytki wybieramy najpierw opcję -\Ucom{d}, następnie podopcję \Ucom{1}, która pozwoli nam określić -katalog na generowane przez \TeX-a pliki (fonty, formaty, pliki -konfiguracyjne do modyfikacji ustawień). Jeśli odpowiadają nam ustawienia -domyślne (\dirname{/usr/local/texlive/2007}), możemy pominąć poniższy -fragment. -W~naszym przykładzie użyjemy \dirname{/opt/texlive2007}: -\begin{alltt} -Enter command: \Ucom{d} -Current directories setup: -<1> TEXDIR: /usr/local/texlive/2007 -..... -Enter command: \Ucom{1} -New value for TEXDIR [/usr/local/texlive/TeX]: \Ucom{/opt/texlive2007} -..... -Enter command: \Ucom{r} -\end{alltt} - -\noindent wciśnięcie klawisza \Ucom{r} powoduje powrót do głównego menu, -gdzie wybieramy opcję uruchamiania bezpośrednio z~nośnika, bez instalacji -właściwej na dysku: -\begin{alltt} -Enter command: \Ucom{r} -Preparing destination directories... -..... -Welcome to the TeX Live system! -> -\end{alltt} - -Następnie należy uaktualnić zmienną \texttt{PATH}, dołączając do niej -katalog zawierający binaria dla danej architektury, -a~także ustawić zmienną \envname{TEXMFSYSVAR} na podany powyżej katalog. Dla -powłoki zgodnej z~Bourne shell (\cmdname{sh}, \cmdname{bash}, \cmdname{ksh}) -możemy dopisać do pliku \filename{$HOME/.profile}: -\begin{alltt} -PATH=/mnt/cdrom/bin/\var{archname}:$PATH; export PATH -TEXMFSYSVAR=/opt/texlive2007/texmf-var; export TEXMFSYSVAR -\end{alltt} - -\noindent gdzie \emph{archname} oznacza konkretną platformę. -W~tabeli~\ref{tab:archlist} zamieszczono spis obsługiwanych systemów -operacyjnych i~odpowiednich dla nich nazw podkatalogów. - %Należy pamiętać, że \emph{demo} \CD{} - %zawiera jedynie binaria dla Windows, Linux dla Intel i~Mac~OSX. - %Dla innych systemów Unix należy zastosować drugi \CD{} bądź \DVD{}. - %W~nazwie podkatalogu możemy pominąć numer wersji, np. - %\dirname{sparc-solaris} jest dowiązaniem do \dirname{sparc-solaris2.7}. - -Dla powłok zgodnych z C shell (\cmdname{csh}, \cmdname{tcsh}), -należy dopisać do pliku \filename{$HOME/.cshrc}: -\begin{alltt} -setenv PATH /mnt/cdrom/bin/\var{archname}:$PATH -setenv TEXMFSYSVAR /opt/texlive2007/texmf-var -\end{alltt} - -\noindent gdzie \emph{archname} -- jak wyżej. - -%\noindent Then log out, log back in, and test your installation -%(see section~\ref{sec:test-install}, \p.\pageref{sec:test-install}). - -\def\textruntexconfig{% -Po zakończeniu instalacji i~ustawieniu zmiennych systemowych warto -uruchomić \cmdname{texconfig} lub \cmdname{texconfig-sys} aby dostroić -instalację do własnych potrzeb -(patrz część~\ref{sec:texconfig}, str.~\pageref{sec:texconfig}). -} -\textruntexconfig - -\begin{table*}[ht] -\caption[Obsługiwane systemy operacyjne]{Obsługiwane systemy operacyjne} -\label{tab:archlist} -\begin{tabular}{>{\ttfamily}ll} -alpha-linux & HP Alpha GNU/Linux \\ -%alphaev5-osf4.0d & HP Alphaev5 OSF \\ -hppa-hpux & HP9000 HPUX \\ % HP9000? -i386-darwin & Intel x86 \MacOSX \\ -i386-freebsd & Intel x86 FreeBSD \\ -i386-linux & Intel x86 GNU/Linux \\ -i386-openbsd & Intel x86 OpenBSD \\ -i386-solaris & Intel x86 Solaris \\ -mips-irix & SGI IRIX \\ -powerpc-aix & IBM RS/6000 AIX \\ -powerpc-darwin & PowerPC \MacOSX \\ -powerpc-linux & PowerPC GNU/Linux \\ -sparc-linux & Sun Sparc GNU/Linux \\ -sparc-solaris & Sun Sparc Solaris \\ -win32 & Windows (32-bit) \\ -x86\_64-linux & x86 64-bit GNU/Linux \\ -\hline -\end{tabular} -\end{table*} - -%Wydawałoby się, że potrzeba wygenerowania fontów czy zmiana konfiguracji -%może spowodować problemy, ponieważ nie można zmieniać plików na \CD. -%Można jednak posiadać na dysku drugie, równoległe drzewo -%\TeX-owe, w~którym można dokonywać zmian. Drzewo takie jest przeszukiwane -%przed głównym drzewem \CD. -%Domyślną lokalizacją jest \path|texmf-var| na \CD{} (katalog, -%który faktycznie nie istnieje!), wobec tego \emph{należy} -%ją zmienić poprzez deklarację zmiennej środowiska \texttt{VARTEXMF}. -% -%Przykładowo, użytkownicy \emph{sh} lub \emph{bash} na Intel PC z~systemem -%Linux mogą zamontować \CD{} \TL{} w~katalogu \file{/mnt/cdrom} za pomocą -%polecenia: -% -%\begin{alltt} -%>> \Ucom{mount -t iso9660 /dev/cdrom /mnt/cdrom} -%\end{alltt} -% -%Po zmianie katalogu bieżącego na główny katalog \CD{} -%należy uruchomić skrypt: -% -%\begin{alltt} -%>> \Ucom{sh install-tl.sh} -%\end{alltt} -%Odpowiednie pliki pomocnicze zostaną zainstalowane na twardym dysku po -%wybraniu opcji \verb|| -%(\emph{do not install files, set up to run off CD-ROM} -- -%bez instalacji pików, dostosuj do uruchamiania z~\CD). -% -%Struktura oprogramowania \Webc{} oznacza, że można uruchamiać programy -%przez zwykłe dodanie do zmiennej \texttt{PATH} odpowiedniego podkatalogu -%katalogu \path|bin| na \CD. Potrzebne pliki będą znajdowane bez dalszych -%problemów. -% -%W~razie wątpliwości najlepiej zwrócić się do lokalnego guru systemowego -%o~pomoc przy instalowaniu \CD{} i~w~wyborze katalogu dla systemu \TeX. - -Po ponownym uruchomieniu sesji polski użytkownik może użyć bezpośrednio m.in. -polecenia \texttt{mex} (spolonizowany format plain), -\texttt{platex} (\LaTeX{} z~polskimi i~anglo\dywiz amerykańskimi wzorcami -przenoszenia wyrazów) oraz ich wersji dla programu \texttt{pdfTeX} (tworzącego -pliki PDF), odpowiednio: \texttt{pdfmex} i~\texttt{pdfplatex}. Potrzebne -pliki formatów zostaną wygenerowane automatycznie podczas pierwszego -uruchomienia danego polecenia i~zapisane w~lokalnym katalogu. Katalog ten, -domyślnie \dirname{/usr/local/texlive/2007/texmf-var/}, a~w~naszym przykładzie -\dirname{/usr/local/texlive/texmf-var/}, zawiera pliki konfiguracyjne, -które mogą być modyfikowane przez użytkownika. W~konfigurowaniu pomocne jest -uruchomienie skryptu \cmdname{texconfig}, opisanego -w~części~\ref{sec:texconfig}. - -%------------------------------------------------ -\subsection{Instalacja \protect\TeX\ \protect Live na twardym dysku} -\label{sec:unix-install-disk} - -Instalacja części lub całości dystrybucji na twardym dysku wymaga -zamontowania płyty \CD{} (lub \DVD) w~systemie, przejścia do jego katalogu -głównego i~uruchomienia skryptu instalacyjnego: -\begin{alltt} -> \Ucom{sh install-tl.sh} -\end{alltt} -(W niektórych systemach Unix może zajść potrzeba użycia \cmdname{sh5} -lub \cmdname{bash}.) - -\textbf{Uwaga:} dla systemów Linux załączono w niniejszej edycji \TL{} -alternatywny program instalacyjny \texttt{setuptl/tlpmgui\var{platforma}} -(uruchamiany w~XWindow). Posiada on podobną funkcjonalność jak skrypt -\cmdname{install-tl.sh}, ale po zainstalowaniu może być także ponownie -używany do dodawania lub usuwania pakietów bądź kolekcji oraz do podstawowych -zadań konfiguracyjnych. Program został zlokalizowany dla kilku języków. -Przydatne informacje można znaleźć w rozdziale \ref{sec:win-install} na -str.~\pageref{sec:win-install}. - -\noindent Skrypt \cmdname{install-tl.sh} przeszukuje listy -zestawów i~pakietów z~\CD{} oraz próbuje odgadnąć, z~jakim systemem -komputerowym ma do czynienia. - -Następnie pokaże on główną stronę konfiguracyjną - %(tab.~\ref{tab:main-menu-options}), - umożliwiającą wybór: - -% I prefer here description instead of the table (SW) -\begin{description} -\item \verb|

| \emph{Current platform} (systemu operacyjnego, dla którego - chcemy dokonać instalacji, na wypadek gdyby zawiodła automatyczna detekcja); -\item \verb|| \emph{Binary architectures} (dodatkowo instalowanych - binariów dla innych platform, np. na serwerze, z~którego będą korzystać - użytkownicy innych systemów); -\item \verb|| \emph{Installation scheme} (predefiniowanego zestawu - instalacyjnego, np. \emph{full} -- pełnego, \emph{medium} -- - wystarczającego do większości zastosowań, \emph{basic} -- podstawowego; - mamy tu też do wyboru zestaw - proponowany polskim użytkownikom: \emph{GUST scheme}); -\item \verb|| \emph{Standard collections} (zestawów, których wybór - pomaga zmodyfikować dany schemat instalacji); -\item \verb|| \emph{Language collections} (zestawów dla obsługiwanych - języków); -\item \verb|| \emph{Installation directories} (katalogu bazowego na - dysku, przeznaczonego na instalację); -\item \verb|| ustawienia trybu pracy niektórych programów. -\end{description} - -Po wybraniu opcji || -- \emph{Standard collections}, wyświetlone zostaną -dostępne zestawy. Każdy zestaw zawiera szereg pakietów: makr, fontów itp. -Zaznaczenie zestawu do zaistalowania polega na wciśnięciu odpowiedniego -klawisza, ponowne naciśnięcie tego samego klawisza wyłącza zaznaczenie -(uwaga: wielkie i małe litery są rozróżniane!). - -Po wybraniu opcji || -- \emph{Language collections}, -wyświetlone zostaną dostępne zestawy dla różnych języków. -Zawierają one najczęściej wzorce przenoszenia wyrazów, czasami -dodatkowe pakiety makr i fontów. Aby zainstalować polskie pakiety -(fonty, makra, dokumentacje), należy w~tym menu wybrać klawisz -odpowiadający opcji \texttt{Polish}. - -Po powrocie do głównego menu można dodatkowo wybrać inne opcje. I~tak: - -\smallskip\noindent -\verb|| \emph{directories} pozwala zmienić domyślne katalogi -instalacji, przypisane zmiennym wewnętrznym: \label{text:instdir} - -\vskip-5pt -\begin{ttdescription} -\item [TEXDIR] katalog bazowy, w~ramach którego zostaną zainstalowane wszystkie - pliki; domyślnie jest to \dirname{/usr/local/texlive/2007}, ale można - go zmienić np. na \dirname{/opt/texlive2007}. - -W systemie \MacOSX{} dostępne programy integrujące oprogramowanie \TeX-owe - %(frontends ???) - %(\emph{TeXShop}, \emph{ITeXMac}, \ldots) - korzystają z~domyślnej -lokalizacji \teTeX{}, czyli \dirname{/usr/local/teTeX}. Wobec czego -użytkownicy Mac dla instalacji \TL{} powinni rozważyć wybór -katalogu \dirname{/usr/local/teTeX} zamiast \dirname{/usr/local/texlive/2007}. - -\item [TEXMFLOCAL] katalog przeznaczony na lokalne pliki makr i~fontów -użytkownika, a~także indywidualne, nie związane z~dystrybucją, uzupełnienia -instalacji; domyślnie jest to \dirname{/usr/local/texlive/texmf-local}. -(Katalog ten jest niezależny od opisanego wyżej katalogu bazowego, ponieważ -jest przeznaczony na lokalnie dodawane makra czy fonty.) - -\item [TEXMFSYSVAR] katalog, który przechowuje pliki generowane przez system - (np. formaty) - (patrz część~\ref{sec:texconfig}, str.~\pageref{sec:texconfig}); - domyślnie \dirname{TEXDIR/texmf-var}. - Istnieje ponadto \envname{TEXMFSYSCONFIG}, katalog dla - aktualnie używanych plików konfiguracyjnych, modyfikowanych - najczęściej przez program \cmdname{texconfig}. -\end{ttdescription} - -\noindent -\verb|| \emph{Other options} -- inne opcje: - -\begin{ttdescription} -\item [a] \emph{alternate directory for generated fonts} -- pozwala określić - katalog dla generowanych fontów (np. jeżeli chcemy zainstalować główny pakiet - w~trybie ,,tylko do odczytu'' - (\emph{read-only})); domyślnie fonty generowane są - w~katalogu określonym przez zmienną \envname{TEXMFVAR}. - -\item [l] \emph{create symbolic links in standard directories} -- pozwala - określić - czy utworzyć dowiązania symboliczne (\emph{links}) dla stron \cmdname{man}, - \acro{GNU} \cmdname{info} i~programów w~standardowych katalogach systemu - operacyjnego, np. \dirname{/usr/local/man}, \dirname{/usr/local/info} oraz - \dirname{/usr/local/bin}. - Wymagane do tego są, oczywiście, uprawnienia administratora. - -\item [d] \emph{do not install font/macro doc tree} -- pozwala pominąć - instalowanie dokumentacji fontów bądź makr, np. dla zaoszczędzenia miejsca - na dysku. - -\item [s] \emph{do not install font/macro source tree} -- - pozwala pominąć instalowanie plików źródłowych fontów bądź makr (dostępnych - np. w~postaci plików \texttt{.dtx}), które nie są wykorzystywane - do bieżącej pracy; - -\end{ttdescription} - -Po zakończeniu ustawień i~po powrocie go głównego menu, -można rozpocząć instalację (klawisz~\Ucom{I}). -Program instalacyjny, uwzględniając wybrane zestawy i~systemy, sprawdzi -spisy plików na \CD{}/\DVD, stworzy listę plików do skopiowania, po czym -skopiuje je na twardy dysk. - -Po instalacji \textbf{należy} dodać do zmiennej \texttt{PATH} właściwy -podkatalog \texttt{bin} instalacji \TeX-a, uaktywnić tę zmienną i~można -już zacząć pracę. - %Jeśli zajdzie potrzeba, można przenieść binaria wyżej o~jeden poziom, - %np. z~\dirname{/usr/local/bin/i386-linux} do \dirname{/usr/local/bin}; - %jednakże po tym należy wyedytować plik \dirname{texmf/web2c/texmf.cnf} - %i~zmienić linię znajdującą się blisko początku pliku: - %\begin{verbatim} - % TEXMFMAIN = $SELFAUTOPARENT - %\end{verbatim} - %na - %\begin{verbatim} - % TEXMFMAIN = $SELFAUTODIR - %\end{verbatim} - %Jeśli przeniesiemy całość instalacji do innego katalogu, należy dokładnie - %to określić, modyfikując zmienną \envname{TEXMFMAIN} w~pliku - %\texttt{texmf.cnf}, a~także ustawiając \envname{TEXMFCNF} na - %\dirname{$TEXMFMAIN/texmf/web2c}. - -\textruntexconfig - -Jeśli w używanym przez nas systemie Linux/Unix działa polecenie \cmdname{manpath} -(sprawdzimy to uruchamiając \code{man manpath}), to wszystkim -użytkownikom systemu można udostępnić elektroniczny poręcznik \TL\ dla -standardowego uruchomiania polecenia \cmdname{man}. W tym celu należy -zmodyfikować plik \filename{/etc/manpath.config} (wymagane są do tego -uprawnienia administratora systemu). -Poniższy wpis w pliku \filename{/etc/manpath.config} pozwoli programowi -\cmdname{man} odnaleźć strony podręcznika (strony \cmdname{man}) \TL\ -w~drzewie instalacji \TL\ (także ścieżka do programów może wymagać -dopasowania do konkretnej architektury systemu): - -\begin{verbatim} -MANPATH_MAP /usr/local/texlive/2007/bin/i386-linux \ - /usr/local/texlive/2007/texmf/doc/man -\end{verbatim} - -%------------------------------------------------ -\subsubsection{Instalacja nieinteraktywna} -\label{sec:noninteractive-install} - -Katalogi domyślne można zastąpić specyfikując odpowiednio zmienne -środowiskowe i~następnie wykonać instalację nieinteraktywną,~np.: - -\begin{alltt} -> \Ucom{TEXLIVE_INSTALL_PREFIX=/opt/texlive} -> \Ucom{export TEXLIVE_INSTALL_PREFIX} -> \Ucom{echo i | sh install-tl.sh} -\end{alltt} - -Zmienna środowiskowa \envname{TEXLIVE\_INSTALL\_PREFIX} określa inny niż -domyślny (\dirname{/usr/local/texlive}) katalog instalacyjny, pozostawiając -wszystkie inne parametry bez zmian, tak więc powyższe polecenia spowodują, że -instalacja zostanie wykonana w katalogu \dirname{/opt/texlive/2007}. - -W standardowy dla systemów Unix sposób, końcowe \Ucom{echo i} można zastąpić -dowolnym zestawem poleceń przy pomocy \texttt{here} \texttt{dokument}, -zatem dowolna sekwencja poleceń może być zawarta w~skrypcie. - -Poniżej lista wszystkich możliwych nadpisań : - -\begin{ttdescription} -\item [TEXLIVE\_INSTALL\_PREFIX] - nadpisuje \dirname{/usr/local/texlive}. -\item [TEXLIVE\_INSTALL\_TEXDIR] - nadpisuje \dirname{\$TEXLIVE_INSTALL_PREFIX}/2007. -\item [TEXLIVE\_INSTALL\_TEXMFLOCAL] - nadpisuje \dirname{\$TEXLIVE_INSTALL_PREFIX/texmf-var}. -\item [TEXLIVE\_INSTALL\_TEXMFSYSVAR] - nadpisuje \dirname{\$TEXLIVE_INSTALL_TEXDIR/texmf-var}. -\item [TEXLIVE\_INSTALL\_TEXMFHOME] - nadpisuje \dirname{\$HOME/texmf}. -\end{ttdescription} - -Zamiast powyższych zmiennych środowiskowych byłoby lepiej zastosować -\filename{configure} z~opcjami, co jest standardowym sposobem dla -stylu \acro{GNU}. Ochotnicy do wykonania takiej pracy są mile widziani! - - -%------------------------------------------------ -\subsection{Instalacja pojedynczych pakietów z~\protect\TL{} -na twardym dysku} -\TL{} można używać zarówno do aktualizacji istniejącej instalacji, -jak i~do dodawania składników do instalacji wcześniejszej. -Główny program instalacyjny przeznaczony jest do użycia tylko za pierwszym -razem (nie dotyczy to wpomnianego wcześniej \cmdname{tlpmgui}), natomiast -później należy używać znajdującego się na \CD{} (\DVD) skryptu -\texttt{install-pkg.sh}. -Uruchamia się go przez zamontowanie nośnika, przejście do katalogu -punktu montowania i~wydanie polecenia: - -\begin{alltt} -> \Ucom{sh install-pkg.sh \emph{opcje}} -\end{alltt} - -Skrypt posiada dziewięć parametrów; pierwsze cztery pozwalają wybrać: -pojedynczy pakiet do instalacji, cały zestaw (np. \texttt{mathextra}), -nazwę katalogu zamontowanego \CD, oraz nazwę katalogu zawierającego -pliki ze spisami zawartości pakietów (zwykle te dwa ostatnie ustawiane -są automatycznie): - -\begin{ttdescription} -\item [-{}-package=\var{pkgname}] pojedynczy pakiet do zainstalowania; - -\item [-{}-collection=\var{colname}] pojedynczy zestaw do zainstalowania; - -\item [-{}-cddir=\var{dir}] katalog źródłowy (domyślnie jest to katalog - bieżący, z~którego uruchomiono skrypt); - -\item [-{}-listdir=\var{dir}] katalog ze spisami plików (domyślnie - \dirname{./texmf/tpm/lists}). - -\end{ttdescription} - -Proces instalacji jest określony dokładniej przez pięć kolejnych parametrów: -pierwsze dwa pozwalają wyłączyć z~instalacji dokumentacje i~pliki źródłowe, -trzeci wyłącza domyślne uruchamianie na koniec skryptu \texttt{mktexlsr}, -przebudowującego bazę danych o~plikach, czwarty uruchamia na koniec -skrypt konfiguracyjny \code{texconfig init}, zaś piąty powoduje jedynie -wypisanie plików, które miałyby być zainstalowane: - -\begin{tabular}{ll} -\texttt{-{}-nodoc} & \\ -\texttt{-{}-nosrc} & \\ -\texttt{-{}-nohash} & \\ -\texttt{-{}-config} & \\ -\texttt{-{}-listonly} & \\ -\end{tabular} - -Można także określić, czy zamiast instalować pliki, skrypt powinien -utworzyć z~nich w~wybranej lokalizacji archiwum \cmdname{tar}: - -\begin{tabular}{ll} -\texttt{-{}-archive=}\var{nazwa} & \\ -\end{tabular} - -Dodatkowa opcja \texttt{-{}-verbose} pozwala wyświetlić podczas uruchomienia -bardziej szczegółowe komunikaty. - -Tak więc, jeżeli chcielibyśmy tylko zobaczyć przed zainstalowaniem, -jakie pliki tworzą pakiet \pkgname{fancyhdr}, nasze polecenie wyglądałoby -następująco: - -\begin{alltt} -\ifSingleColumn> \Ucom{sh install-pkg.sh -{}-package=fancyhdr -{}-listonly} -\else> \Ucom{sh install-pkg.sh -{}-package=fancyhdr \bs} -> \Ucom{-{}-listonly} -\fi{} -texmf/source/latex/fancyhdr/README -texmf/doc/latex/fancyhdr/fancyhdr.pdf -..... -\end{alltt} -Oto inne przykłady użycia: -\begin{itemize} -\item zainstaluj \LaTeX-owy pakiet \texttt{natbib}: -\begin{alltt} -> \Ucom{sh install-pkg.sh -{}-package=natbib} -\end{alltt} -\item zainstaluj \LaTeX-owy pakiet \texttt{alg} bez plików źródłowych -i~bez dokumentacji: -\begin{alltt} -\ifSingleColumn> \Ucom{sh install-pkg.sh -{}-package=alg -{}-nosrc -{}-nodoc} -\else> \Ucom{sh install-pkg.sh -{}-package=alg \bs} -> \Ucom{-{}-nosrc -{}-nodoc} -\fi\end{alltt} -\item zainstaluj wszystkie pakiety dostępne w~zestawie -dodatkowych makr dla plain \TeX: -\begin{alltt} -> \Ucom{sh install-pkg.sh -{}-collection=plainextra} -\end{alltt} -\item spakuj wszystkie pliki wymagane dla PSTricks -do~pliku \cmdname{tar}, w~katalogu \dirname{/tmp}: -\begin{alltt} -\ifSingleColumn> \Ucom{sh install-pkg.sh -{}-package=pstricks -{}-archive=/tmp/pstricks.tar} -\else -> \Ucom{sh install-pkg.sh -{}-package=pstricks \bs} -> \Ucom{-{}-archive=/tmp/pstricks.tar} -\fi\end{alltt} -\end{itemize} - -% tłumaczenie: jbl (18.01.2007) -\section{Po zakończeniu instalowania} -\label{sec:postinstall} - -W każdym systemie operacyjnym, po zakończeniu głównej procedury instalacyjnej, -pozostaje wykonanie dopasowania systemu do lokalnych potrzeb i przeprowadzenie -kilku podstawowych testów. - -Innym rodzajem czynności poinstalacyjnych jest uzyskanie pakietów, fontów -lub programów, które nie zostały dostarczone z \TL{}. Podstawową zasadą jest -instalowanie takich dodatków w drzewie \envname{TEXMFLOCAL} -(jeśli instalacja została wykonana na lokalnym dysku twardym) lub drzewie -\envname{TEXMFSYSVAR} (jeśli \TeX{} jest użytkowany z płyty DVD); por. -opcja ``Installation directories'' na str.~\pageref{text:instdir}. - -Niestety, w szczegółach poszczególne procedury instalacyjne mogą się znacznie -różnić, więc nie podejmiemy tu próby ich opisania. Podamy jedynie kilka -odnośników do dokumentacji zewnętrznej: -\begin{itemize*} -\item -\url{http://www.tex.ac.uk/cgi-bin/texfaq2html?label=instpackages} -\item -\url{http://www.ctan.org/installationadvice} -\item -\url{http://www.ctan.org/tex-archive/info/beginlatex/html/chapter5.html#pkginst} -\item -\url{http://www.ctan.org/tex-archive/info/Type1fonts} w szczególności są -tam szczegółowe informacje o instalowaniu fontów. -\end{itemize*} - -\subsection{Program texconfig} -\label{sec:texconfig} - Po zakończeniu instalacji i~uaktywnieniu modyfikacji zmiennej systemowej -\envname{PATH}, można użyć programu \cmdname{texconfig}, do skonfigurowania -systemu według własnych potrzeb. Program ten może być w~każdej chwili -uruchomiony do zmiany ustawień, w~trybie in\-ter\-fej\-su pełnoekranowego lub -z~linii poleceń. Program \cmdname{texconfig} powinien być używany do -wszelkich zmian, takich jak deklaracja używanych drukarek czy przebudowywanie -bazy danych o~plikach. Obydwa tryby pracy posiadają tekst pomocy, opisujący -dostępne możliwości. - -Przykłady użycia z~wiersza poleceń: - -\begin{ttdescription} -\item [texconfig dvips paper letter] ustawienie formatu papieru na ,,letter'' - dla programu \cmdname{dvips}; -\item [texconfig xdvi letter] jak wyżej, ale dla programu \cmdname{xdvi}; -\item [texconfig rehash] aktualizacja wszystkich baz danych instalacji - systemu \TeX; -\item [texconfig faq] wyświetla \acro{FAQ} dystrybucji \teTeX{} - (na dystrybucji tej oparto \TL); -\item [texconfig help] wyświetla dostępne opcje skryptu. - -\end{ttdescription} - -Skrypt \cmdname{texconfig} pozwala na zmianę jedynie najważniejszych -ustawień. Głównym plikiem konfiguracyjnym jest \filename{texmf.cnf}. -Zlokalizujemy go uruchamiając polecenie \samp{kpsewhich texmf.cnf}. -Plik ten zawiera sporo użytecznych komentarzy, wyjaśniających -reguły ustawień domyślnych, a także podaje przykłady ustawień alternatywnych. - -Polecenie \cmdname{texconfig} zapisuje pliki w~katalogu użytkownika, na -przykład (\dirname{$HOME/.texlive2007}). Jeśli instalujemy system dla wielu -użytkowników, powinniśmy zatem uruchomić polecenie \cmdname{texconfig-sys}. - -Podobnie rzecz ma się ze skryptami \cmdname{updmap} oraz \cmdname{fmtutil}; -także i~one zapisują pliki w~\dirname{$HOME/.texliveRRRR}. Aby zmienić -globalne ustawienia, wygenerować mapy fontowe bądź formaty, należy użyć -poleceń \cmdname{updmap-sys} i~\cmdname{fmtutil-sys}. W~przypadku instalacji -dla wielu użytkowników warto wygenerować wspólne pliki formatów (polecenie -\texttt{fmtutil-sys --missing}), dzięki czemu uniknie się generowania tychże -przez każdego użytkownika. - -Zmienne specyfikujące katalogi modyfikowane przez powyższe polecenia -opisano w części\ref{sec:tld} na str.~\pageref{sec:tld}. -Uruchomienie polecenia \cmdname{texconfig conf} wyświetli aktualnie -używane katalogi, zaś zmiana ustawień możliwa jest poprzez modyfikację -pliku \texttt{texmf.cnf}. - -\subsection{Testowanie instalacji} -\label{sec:test-install} - -Po zainstalowaniu \TL{} warto sprawdzić czy programy działają -prawidłowo. Opiszemy tu podstawowe procedury testujące funkcjonowanie -systemu w~systemach Unix. W~\MacOSX{} i~Windows najczęściej użyjemy -środowiska graficznego (\acro{GUI}), ale reguły będą podobne. - -\begin{enumerate} -\item Sprawdzamy najpierw czy uruchamia się program \cmdname{tex}: - -\begin{alltt} -> \Ucom{tex -{}-version} -TeX 3.141592 (Web2C 7.5.5) -kpathsea version 3.5.3 -Copyright (C) 1997-2004 D.E. Knuth. -..... -\end{alltt} -Jeśli uruchomienie zakończy się komunikatem \emph{command not found}, -oznacza to, że nieprawidłowo zadeklarowano zmienną \envname{PATH}. - -\item Następnie przetwarzamy prosty plik \LaTeX-owy: -\begin{alltt} -> \Ucom{latex sample2e.tex} -This is pdfeTeXk, Version 3.141592... -..... -Output written on sample2e.dvi (3 pages, 7496 bytes). -Transcript written on sample2e.log. -\end{alltt} -Gdy program nie znajduje \filename{sample2e.tex} (bądź innych wymaganych -plików), może to oznaczać, że nadal działają ustawienia zmiennych środowiska -bądź pliki konfiguracyjne z~poprzedniej instalacji. -Dogłębną analizę gdzie są przeszukiwane i~znajdywane pliki umożliwia -diagnostyka opisana w~części \ref{sec:Debugging} na str.~\pageref{sec:Debugging}. - -\item Podgląd wyniku składu: -\begin{alltt} -> \Ucom{xdvi sample2e.dvi} -\end{alltt} -Polecenie to wymaga uruchomionego środowiska graficznego X~Window. -Dla MS Windows analogicznym poleceniem jest \cmdname{dviout}. - %! - % You should see a new window with a nice document explaining some of the - %basics of \LaTeX{}. (Well worth reading, by the way if you're new to the - %system.) You do have to be running under X for \cmdname{xdvi} to work; if - %you're not, or your \envname{DISPLAY} environment variable is set - %incorrectly, you'll get an error \samp{Can't open display}. - -\item Przetwarzanie wyniku składu do \PS{} w~celu wyświetlenia lub wydruku: -\begin{alltt} -> \Ucom{dvips sample2e.dvi -o sample2e.ps} -\end{alltt} - -\item Tworzenie dokumentu bezpośrednio w~formacie \acro{PDF}: -\begin{alltt} -> \Ucom{pdflatex sample2e.tex} -\end{alltt} - -\item Podgląd dokumentu \acro{PDF}: -\begin{alltt} -> \Ucom{gv sample2e.pdf} -\textrm{lub:} -> \Ucom{xpdf sample2e.pdf} -\end{alltt} -Programy \cmdname{gv} i~\cmdname{xpdf} są dostarczane zwykle -w~ramach systemu operacyjnego, wobec tego nie zawarto ich -na \TL. Przed samodzielną instalacją warto odwiedzić strony, -odpowiednio: \url{http://www.gnu.org/software/gv} -i~\url{http://www.foolabs.com/xpdf}. W~sieci dostępny jest także -bezpłatny program Adobe Reader (\url{http://www.adobe.com}). - -\item Inne przydatne pliki testowe: - -\begin{ttdescription} -\item [small2e.tex] przykład prostszy niż \filename{sample2e}; -\item [testpage.tex] test położenia wydruku na kartce papieru, przydatny - do sprawdzenia, czy nasza drukarka nie wprowadza przesunięć; -\item [nfssfont.tex] służy do wydruku tablic fontowych; -\item [testfont.tex] jak wyżej, ale zamiast \LaTeX-a wymaga jedynie plain - \TeX{}; -\item [story.tex] najbardziej kanoniczny przykład dla plain \TeX{}; - na zakończenie przetwarzania uruchomionego poleceniem \Ucom{tex story}, - po ukazaniu się \code{*}, należy wpisać \Ucom{\bs bye}. -\end{ttdescription} - -\end{enumerate} - -Początkującym użytkownikom polecamy stronę -\url{http://tug.org/begin.html} oraz podręcznik -Petera Flynna \textsl{Formatting Information}, dostępny pod adresem -\url{http://www.ctan.org/tex-archive/documentation/beginlatex}. - -%-------------- -\section{Instalacja dla systemu \MacOSX{}} -\label{sec:mac-install} - -Na komputerach Macintosh \TL{} działa jedynie pod systemem operacyjnym -\MacOSX (starsze systemy z~działającym systemem \TeX{} mogą -korzystać z~makr, fontów i~dokumentacji o~ile zainstalujemy rozszerzenie -Joliet dostępne na \url{http://www.tempel.org/joliet}). - -\noindent Instalacja pod \MacOSX{} może być wykonana na dwa sposoby. - -W 2005 r. rekomendowana jest instalacja Mac\TeX, nowej dystrybucji -dostępnej na \pkgname{live} \DVD{} w~katalogu \dirname{mactex/}. -Zawiera ona własny program instalacyjny pełnej dystrybucji systemu \TeX, -która jest kombinacją te\TeX-a, \TL{} i~dodatkowych programów oraz -dokumentacji. Szczegóły na temat projektu Mac\TeX{} znajdują się na stronie: -\url{http://tug.org/mactex}. - -Jeśli wolimy, w~\MacOSX{} można także zaistalować \TL, wykorzystując -skrypty \filename{install*}. Wymagane jest do tego posiadanie powłoki -\cmdname{bash}. Od wersji \MacOSX{} 10.2 \cmdname{bash} jest standardowo -dostępny, a~więc instalujemy podobnie jak opisano to powyżej w~części -\ref{sec:unix-install} na str.~\pageref{sec:unix-install}. Wcześniejsze -wersje systemu operacyjnego wymagają aktualizacji, czyli pobrania z~sieci -powłoki \cmdname{bash}. - -%% Mac & bash notes removed 17.11.2004 -% -%\subsection{Środowiska pracy w~\MacOSX{}} -% -%Na komputerach Macintosh używamy zwykle \TeX-a w~środowisku pracy -%obejmującym wiersz poleceń, edytor, program do podglądu itp. -%Mamy do wyboru kilka takich środowisk: -% -%\begin{cmddescription} -%\item [TeXShop] dostępny na \TL{} w~pliku -%\filename{./MacOSX/texshop.dmg}. Szczegółowe informacje można znaleźć -%na stronie \url{http://www.uoregon.edu/~koch/texshop/texshop.html}. -% -%\item [ITeXMac] dostępny na \TL{} w~pliku -%\filename{./MacOSX/iTeXMac-*.dmg}. Patrz też -%\url{http://itexmac.sourceforge.net}. -% -%\item [Mac-emacs] implementacja Emacs dla \MacOSX{} zintegrowana -%z~\pkgname{AucTeX}. Patrz też -%\url{http://www.cs.man.ac.uk/~franconi/mac-emacs}. -% -%\end{cmddescription} -% -%Powyższe środowiska stosują \dirname{/usr/local/teTeX} jako domyślną -%lokalizację oprogramowania \TeX-owego, wobec tego instalację należy -%wykonać w~tym katalogu (bądź zmienić konfigurację środowiska). - -\subsection{Strona kodowa Macintosh CE} -Piszący po polsku użytkownicy \MacOSX{} mają do wyboru stosowanie dwóch -8-bit\-owych stron kodowych: -\begin{description} -\item[iso8859-2] -- co wiąże się z~wykorzystywaniem standardowego - oprogramowania uniksowego (Cocoa używa wyłącznie unikodu), jak na przykład - Emacsa. -\item[Mac CE] -- co pozwala na stosowanie tradycyjnego (Carbon) oprogramowania - jak np.~BBEdit. Weźmy pod uwagę ten przypadek. -\end{description} - -\TL{} zawiera w~standardowych pakietach \LaTeX-a -plik \verb|macce.def|, który pozwala wczytywać polski tekst -z~wykorzystaniem pakietu \verb|inputenc|: - -\verb|\usepackage[macce]{inputenc}| - -Ponadto mamy tablice przekodowań dla Mac~CE, niewymagające stosowania -pakietu \verb|\inputenc|. Zamiast niego wystarczy wpisać w~pierwszym wierszu -pliku deklarację: - -\verb|%& --translate-file=macce-pl| - -%-------------------------- -\section{Instalacja i~użytkowanie pod Windows} -\label{sec:win-install} - -Niniejsze wydanie \TL{} zawiera program instalacyjny dla Windows -- -\cmdname{tlpmgui.exe}. Program ten posiada podobne opcje -jak instalator dla systemów Unix: pozwala wybrać schemat, poszczególne -kolekcje, katalogi dla instalacji, a~więc ma funcjonalność opisaną -już w~części~\ref{sec:unix-install-disk} na -str.~\pageref{sec:unix-install-disk}. Dodatkowo, po instalacji właściwej, -możliwe jest dodawanie bądź usuwanie pakietów a~także wykonywanie -najważniejszych czynności administracyjnych, jak aktualizacja bazy danych -instalacji, generowanie formatów czy map fontowych. -Możliwe jest także przygotowanie systemu operacyjnego do uruchamiania -programów bezpośrednio z~\DVD. - -\cmdname{tlpmgui} wykorzystuje jako ,,silnik'' program \cmdname{tlpm}. - -Oprogramowanie dla Windows w~\TL{} jest oparte o~zaktualizowane programy, -zapożyczone (dzięki uprzejmości Akira Kakuto) z~dystrybucji W32TEX. Zawiera -ono także niektóre starsze (ale nadal działające) programy, które napisał -Fabrice Popineau, szczególnie zaś nową przeglądarkę plików \texttt{dvi}, -\textsf{dviout}, autorstwa Toshio Oshimy. - -\TL{} może być instalowany w systemach Windows 98, \acro{ME}, -\acro{NT}, \acro{2K} lub \acro{XP}. - -\textbf{Uwaga:} Użytkownicy Win9.x powinni zadbać aby system posiadał -wystarczający obszar dla nowych zmiennych środowiskowych. W~tym celu -przed instalacją należy dopisać do pliku \verb|C:\config.sys| wiersz -\texttt{SHELL=COMMAND.COM /E:4096 /P} i~ponownie uruchomić komputer. - -\subsection{Instalacja \protect\TeX\protect\ Live na twardym dysku} - -Po włożeniu płyty do napędu \acro{CD}, autostart powinien uruchomić program -\cmdname{tlpmgui}. Jeśli to nie nastąpi, kliknij menu \guiseq{Start\arw -Uruchom} i~wybierz \verb|:\setuptl\tplmgui.exe| (lub -\verb|:\texlive\setuptl\tplmgui.exe| jeśli instalujesz -z~płyty \TeX{} Collection DVD), a~następnie kliknij OK. - -Ukaże się okno instalatora zatytułowane \guiseq{Program instalacji -i~konfiguracji TeX Live}. Zawiera ono następujące sekcje: \guiseq{Modyfikacja -schematów}, \guiseq{Instalacja}, \guiseq{Wybierz schemat}, \guiseq{Wybierz -system}, \guiseq{Katalogi} i~\guiseq{Opcje}. - -\textbf{Uwaga:} domyślnie \cmdname{tlpmgui} próbuje wykryć, czy nie mamy -już instalacji \TeX-a. Jeśli znajdzie w~ścieżce specyfikowanej przez zmienną -\texttt{PATH} program \cmdname{tex}, uruchomi się w trybie administracji -(dodawania/usuwania pakietów i czynności konfiguracyjnych; patrz niżej). -Tryb instalacji można wymusić uruchamiając \texttt{tlpmgui --install-mode}, -ale parametr ten powinien być stosowany gdy dokładnie wiemy, co chcemy zrobić. -Zaleca się uprzednie usunięcie starej (bądź uszkodzonej) instalacji, -w szczególności wszystkich zmiennych systemowych odnoszących się do systemu -\TeX. -Dodatkowym parametrem wywołania jest \texttt{--debug}, który powoduje -wyświetlanie nazw i zawartości wszystkich plików tworzonych i zapisywanych -przez \cmdname{tlpmgui}. -Podczas pracy informacje diagnostyczne zapisywane są w pliku log, który -po zakończeniu pracy \cmdname{tlpmgui} jest usuwany wraz z wszystkimi plikami -tymczasowymi. - -W~sekcji \guiseq{Katalogi}, obok przycisku \guiseq{CD/DVD} powinien być -wyświetlony dysk instalacyjny, np. \texttt{F:/} (lub \texttt{F:/texlive/} -dla DVD). Jeśli tak nie jest, -naciśnij przycisk \guiseq{CD/DVD} i~wybierz napęd \acro{CD} z~TeX Live CD -(lub katalog \texttt{texlive} na \TeX{} Collection DVD). - -Za pomocą przycisku \guiseq{TLroot} możesz wybrać katalog, w~którym chcesz -zainstalować \TL. Wybrany katalog zostanie wpisany do zmiennej środowiskowej -\texttt{TLroot} do późniejszego użycia. - %Przyciski \guiseq{TEXMFTEMP} -%i~\guiseq{TEXMFCNF} wskazują relatywne do \guiseq{TLRoot} katalogi (pod -%koniec instalacji zostaną przypisane zmiennym środowiskowym -%\texttt{TEXMFTEMP} i~\texttt{TEXMFCNF}). Katalogi te są automatycznie -%aktualizowane przy zmianie TLroot. - -W~sekcji \guiseq{Wybierz schemat} należy wybrać odpowiedni schemat -instalacyjny \TL{} przez naciśnięcie jednego z~dostępnych przycisków -radiowych (np. \guiseq{scheme-gust}). Przy nazwie każdego schematu znajduje się -przycisk \guiseq{Informacje}, po naciśnięciu którego wyświetlana jest lista -kolekcji zawarta w~wybranym schemacie. - -Schematy to obszerne zestawy pakietów przeznaczone do wstępnego wyboru -instalowanych komponentów. Mamy do wyboru schematy dla podstawowej, -przeciętnej i~pełnej instalacji, pozostałe przygotowano z~myślą o~wybranych -grupach użytkowników (np.~GUST i~GUTenberg przygotowały schematy dla swoich -członków) lub zastosowaniach (np.~XML lub Omega). Wstępnie wybrane schematy -można modyfikować. Dodatkowe kolekcje można wybrać w~sekcji -\guiseq{Modyfikacja schematów}. Na przykład po naciśnięciu przycisku -\guiseq{Wybierz} obok \guiseq{Kolekcji standardowych} można wybrać dodatkowe -kolekcje, takie jak Metapost, Omega lub dokumentacje w~różnych językach. -Wybór zaznaczamy haczykiem. - -Kolekcja \guiseq{Wintools} jest zaznaczona domyślnie. Zawiera ona szereg -niewielkich, acz przydatnych programów, zwykle nieobecnych w~Windows, m.in. -konwertery grafiki \cmdname{sam2p}, \cmdname{jpeg2ps}, \cmdname{tiff2png}, -programy (de)kompresji plików (\cmdname{bzip2}, \cmdname{gzip}, -\cmdname{unzip}), a~także \cmdname{wget} wymagany przez nowe narzędzie: -\cmdname{getnonfreefonts}. - -W~sekcji \guiseq{Modyfikacja schematów}, po przyciśnięciu przycisku -\guiseq{Wybierz} przy \guiseq{Kolekcjach języków}, otwiera się okno, w~którym -można wybrać do zainstalowania dodatkowe kolekcje z~pakietami dla obsługi -konkretnych języków. Wybór zaznaczamy haczykiem. - -Właściwa instalacja rozpoczyna się po naciśnięciu przycisku -\guiseq{Instaluj}. - -\textbf{Uwaga:} \guiseq{Perl} i~\guiseq{Ghostscript} są instalowane tylko -na życzenie. Są one wymagane przez wiele programów, ale można zrezygnować -z~ich instalacji, gdy są już zainstalowane i~wiesz, co robisz. -Ustawiane są także zmienne środowiskowe \verb|PERL5LIB| i~\verb|GS_LIB|, -a~także do \verb|PATH| dodawana jest ścieżka do programów Ghostscipta. -W~każdym razie \guiseq{Perl} i~\guiseq{Ghostscript} powinny być -obecne w~systemie. - -Ponieważ \TL{} wymaga pewnych czynności konfiguracyjnych, zaczekaj cierpliwie -aż do pojawienia się komunikatu o~pomyślnym zakończeniu instalacji. - -Do menu \guiseq{Start\arw Programy\arw TeXLive2007} dodawany jest skrót -do \cmdname{tlpmgui}, a~także \cmdname{dviout}, o ile został zainstalowany -(uruchomienie \cmdname{dviout} bez pliku \cmdname{.dvi} -spowoduje jego automatyczne skonfigurowanie). - -Jeśli to będzie konieczne (Win9x/WinME), będziesz poproszony o~ponowne -uruchomienie komputera. - -\subsection{Uruchomienie z DVD} - -Przy uruchomieniu z DVD mamy dodatkową zakładkę \guiseq{Uruchom z DVD}. -Pozwala ona przygotować \TL{} do pracy wprost z dysku \acro{DVD} bez -instalacji. Po naciśnięciu przycisku \guiseq{Ustaw} dodawane są zmienne -środowiskowe i~generowane są formaty na dysku lokalnym. -Od tej chwili można korzystać z~\TL, pamiętając tylko o~włożeniu płyty -do napędu DVD. - -%\smallskip {\small\noindent -%Bardziej zaawansowani użytkownicy (szczególnie ci, którzy chcą -%uruchamiać programy z~wiersza poleceń i~samodzielnie modyfikować -%ustawienia programów) mogą przygotować system, wykorzystując -%plik wsadowy \cmdname{mkloctex.bat} (katalog \dirname{bin/win32/}). -%Po skopiowaniu pliku na dysk twardy należy go uruchomić z~wiersza poleceń -%(okno DOS/CMD), podając dwa parametry: literę \CD{} i~literę dysku twardego, -%na którym chcemy utworzyć pomocnicze drzewko \TeX-owe. -%Po zapoznaniu się z~końcowymi komunikatami wyświetlanymi -%przez program, zalecane jest wykonanie sugerowanych tam czynności. -% -%} - -\subsection{Programy pomocnicze dla Windows} -\label{sec:win-xemtex} - -Aby instalacja była kompletna, \TL{} wymaga kilku pomocniczych -programów, które nie są dostarczane wraz z~systemem Windows. -Wiele skryptów napisano w~języku Perl, ponadto wiele narzędzi wymaga -programu Ghostscript (interpretera języka PostScript) do -rasteryzacji bądź konwersji plików. Przydatne są także w~wielu wypadkach -różne programy do obróbki grafiki. Wreszcie~-- posiadanie edytora -zorientowanego na środowisko \TeX{} znacznie ułatwi pracę. - -Wszystkie takie programy dla Windows dosyć łatwo znaleźć w~sieci, -ale ponieważ jest ich spory wybór, postanowiliśmy te najbardziej godne -polecenia umieścić w~dystrybucji \TL: -\begin{itemize*} -\item \cmdname{Ghostscript} 8.54; -\item minimalną dystrybucję \cmdname{Perl} 5.8, wystarczającą do - uruchomienia wszystkich, zawartych na \TL{} skryptów perlowych; - %\item \cmdname{ImageMagick} 5.5.6 - %\item \cmdname{ISpell} -- korektor pisowni - %\item zaawansowany edytor \textsf{XEmacs} 21.5.14 wraz z~kolekcją - %pakietów do wspomagania pracy w~środowisku programów \TeX-owych. -\item win-tools -- zestaw kilku przydatnych programów (\texttt{bzip2}, -\texttt{gzip}, \texttt{jpeg2ps} i~\texttt{tiff2png}) -\end{itemize*} - -Programy \textsf{Perl} i~\textsf{Ghostscript} są instalowane na życzenie, -ponieważ są wymagane do uruchamiania wielu ważnych narzędzi. -Nie ma jednak potrzeby instalowania obu tych programów, jeśli -mamy je już dostępne w~systemie. - -Poniżej zamieszczono listę miejsc, skąd można pobrać programy pomocnicze: - -\begin{description} -\item[Ghostscript] \url{http://www.cs.wisc.edu/~ghost/} -\item[Perl] \url{http://www.activestate.com/} (uzupełniające, przydatne - pakiety należy pobrać z~zasobów CPAN \url{http://cpan.org}) -\item[ImageMagick] bogaty zestaw narzędzi do wsadowego przetwarzania - plików graficznych (\url{http://www.imagemagick.com}) -\item[NetPBM] zamiast \textsf{ImageMagick} do przetwarzania i~konwersji plików - graficznych możemy użyć NetPBM (\url{http://netpbm.sourceforge.net/}) -\item[Edytory dla systemu \TeX{}] mamy tutaj spory wybór, zależny od - indywidualnych preferencji użytkownika: - \begin{itemize*} - \item \cmdname{GNU Emacs} w~wersji zintegrowanej z \textsf{AucTeX} - (\url{ftp://alpha.gnu.org/gnu/auctex}) -% http://www.gnu.org/software/emacs/windows/ntemacs.html}) - \item \cmdname{XEmacs} -- bardziej przyjazna wersja dla Windows - (\url{http://www.xemacs.org/}) - \item \cmdname{WinShell} -- prosty edytor/shell, dostępny na \TL - w~katalogu \dirname{support/WinShell} (\url{http://www.winshell.de}) - \item \cmdname{WinEdt} -- bogaty edytor dla \TeX-a, dostępny jako - \emph{shareware} (\url{http://www.winedt.com}) - \item TeXnicCenter -- kolejny, dosyć bogaty edytor - (\url{http://www.toolscenter.org/products/texniccenter/}) - \item \cmdname{Vim} -- rozbudowany i~bardzo silny edytor, wywodzący się - z~klasycznego dla systemów Unix \cmdname{vi} - %, dostępny na \TL{} w~katalogu \dirname{support/vim} - (\url{http://www.vim.org}) - \item \cmdname{LEd} -- polski edytor dostępny z - \url{http://www.ctan.org/support/LEd} - \item \cmdname{SciTE} -- edytor dostępny - z \url{http://www.scintilla.org/SciTE.html} - \end{itemize*} -\end{description} - -Możemy zainstalować z~sieci także inne narzędzia, których zabrakło na -\TL{} z~powodów licencyjnych. Przykładem jest tu \cmdname{GSView}, -wygodny program wykorzystujący \cmdname{Ghostscript} do wyświetlania -i~drukowania plików PS/PDF. Dostępny jest on m.in. -na \url{http://www.cs.wisc.edu/~ghost/gsview/}, a~także na każdym serwerze -\acro{CTAN}. - -\section[Zarządzanie systemem \protect\TL{} w~Windows]{Zarządzanie - systemem \protect\TL{} w~Windows} -\label{sec:win-managing} - -Po zainstalowaniu \TL{} można użyć \texttt{tlpmgui} razem z~\TL{} CD (lub \TeX{} -Collection DVD) do zmian i~administracji Twoją instalacją. -Skrót do \texttt{tlpmgui} dostępny jest w~menu \guiseq{Start\arw Programy\arw -TeXLive2007}. Okno programu zawiera tym razem następujące zakładki: -\guiseq{Dodawanie pakietów}, \guiseq{Usuwanie pakietów}, \guiseq{Zarządzanie -instalacją} i~\guiseq{Odinstalowanie}. - -\subsection{Dodawanie/usuwanie pakietów} - -Zakładki \guiseq{Dodawanie pakietów} lub \guiseq{Usuwanie pakietów} posiadają -następującą funkcjonalność: - -\begin{itemize} -\item W~sekcji \guiseq{Przyciski} naciśnięcie przycisku \guiseq{Szukaj} -wypełnia/odświeża zawartość sekcji \guiseq{Wybierz pakiety do...} czyli -kolekcje i~pakiety do instalacji lub usunięcia. - -Podczas dodawania porównywana jest lista wszystkich pakietów z~\acro{CD} (lub -\acro{DVD}) z~listą uprzednio zainstalowanych. Wyświetlane są tylko -niezainstalowane pakiety. - -Przy usuwaniu wyświetlane są tylko już zainstalowane pakiety. - -Proszę zwrócić uwagę, że w~obu zakładkach wyświetlane są najpierw kolekcje, -a~następnie pojedyncze pakiety. - -\item Wybierz pakiet przez kliknięcie na jego nazwie. Zostanie on -podświetlony. Po naciśnięciu przycisku \guiseq{Informacje} wyświetlany będzie -po prawej krótki opis. Dla wielokrotnego wyboru zaznaczaj kolejne elementy na -liście, klikając na nie przy uprzednio przyciśniętym klawiszu Ctrl lub Shift. -Można zaznaczać również przyciskając lewy klawisz myszy i~przeciągając mysz -w~dół albo w~górę. - -\item Naciśnij przycisk \guiseq{Instaluj} lub \guiseq{Usuń} w~sekcji -\guiseq{Przyciski} by wykonać odpowiednie polecenie. -\end{itemize} - -\subsection{Konfigurowanie i inne zadania administracyjne} - -Polecenia dostępne w~zakładce \guiseq{Zarządzanie instalacją} są pomocne -przy wykonywaniu czynności po dodaniu pakietów językowych, fontów czy -formatów, a~także przy odświeżaniu bazy danych instalacji, czy ręcznym -dodawaniu pakietów (bez pomocy \texttt{tlpmgui}). - -Możemy tu wykonać następujące czynności: - -\begin{itemize} -\item Odświeżenie bazy danych \filename{ls-R} -\item Tworzenie formatów (wszystkich lub brakujących) -\item Edycja \filename{language.dat} -\item Edycja \filename{fmtutil.cnf} -\item Edycja \filename{updmap.cfg} -\end{itemize} - -Uwaga: okno Edycja\dots{} można zamknąć przyciskiem \guiseq{Anuluj} lub -\guiseq{Gotowe}; w~tym drugim wypadku zostaną odbudowane pliki formatów -(bądź mapy fontowe, gdy edytowano \filename{updmap.cfg}), a~następnie zostaną -odświeżone bazy danych instalacji (pliki \filename{ls-R}). - -Więcej informacji na temat indywidualnej konfiguracji zawarto -w~części~\ref{sec:persconf}, na str.~\pageref{sec:persconf}. - -\subsection{Odinstalowanie \protect\TL{}} - -Zakładka \guiseq{Odinstalowanie} udostępnia polecenie, którego działanie nie -jest warte opisu i~nie wiadomo komu jest ono potrzebne\dots :-) - -\textbf{Uwaga:} katalogi \path|texmf-local| (zawierający prywatne fonty, makra -itp.) oraz \path|setuptl| (zawierający \texttt{tlpmgui} i~związane z~nim -pliki) nie są usuwane podczas odinstalowania. Katalogi te należy usunąć -samodzielnie. - -\subsection{Dodawanie własnych pakietów do instalacji} - -Gdy zamierzamy dodać pakiety, których brak w~dystrybucji -\TL, warto instalować je w~katalogu -specyfikowanym przez zmienną \envname{\$TEXMFLOCAL}. W~ten sposób -zabezpieczymy te pakiety podczas aktualizacji/wymiany oprogramowania -\TL{}. - -Katalog wskazywany przez \envname{\$TEXMFLOCAL} jest początkowo pusty. -Przykładowo: dodajemy pakiet dla Maple (przetwarzanie symboliczne); -pliki stylów należy skopiować do katalogu -\path|...\texmf-local\tex\latex\maple\| \ -zaś pliki dokumentacji do katalogu -\path|...\texmf-local\doc\latex\maple\| - -Na zakończenie należy \textbf{koniecznie} zaktualizować bazę danych -instalacji \texttt{ls-R}: albo poprzez wybór z~menu programu \texttt{tlpmgui}, -albo przez uruchomienie z~linii poleceń \file{mktexlsr}. - -\subsection{Uruchamianie \texttt{tlmp.exe} z linii poleceń} - -Program \cmdname{tlpm.exe} jest intensywnie używany jako ,,silnik'' -\cmdname{tlpmgui}. Może być uruchamiany samodzielnie z~linii poleceń -i~posiada wiele użytecznych opcji, które można wyświetlić po uruchomieniu: -\begin{verbatim} -tlpm --help -\end{verbatim} - -Więcej informacji i~przykładów użycia można znaleźć -w~pliku \path|tlpm.readme| (katalog \path|setuptl|). - -\subsection{Instalacja sieciowa} - Biblioteka \KPS{} - %(patrz rozdział \ref{}) - rozpoznaje nazwy UNC, wobec tego -możemy ich użyć dla specyfikacji drzew katalogów TEXMF udostępnianych w~sieci -komputerowej. Wszystkie pliki z~wyjątkiem zawartych w~katalogu -\texttt{bin/win32} mogą być współdzielone z~instalacjami \teTeX{} lub \TL{} -systemów Unix/Linux. Oznacza to, że można użyć Samby do zamontowania serwera -NT dla stacji roboczej Unix lub odwrotnie: serwer np. Linux może udostępniać -zasoby dla stacji Windows. - -\noindent Dostępne są następujące możliwości: - \begin{itemize} -\item Instalacja całego oprogramowania na serwerze. Wystarczy dodać - binaria dla wymaganych systemów w~podkatalogach \texttt{bin}, np. - \texttt{bin/win32} i~\texttt{bin/i386-linux}, następnie należy ustawić główne - zmienne środowiska. W~Windows można użyć nazw UNC dla wskazania odpowiednich - katalogów. -\item Instalacja lokalnych kopii binariów i~plików formatów. W~tym wypadku - należy przypisać zmienną \envname{\$TEXMFMAIN} do katalogu dostępnego - na zdalnej maszynie (w~sieci), a~zmienną \envname{\$VARTEXMF} - do katalogu, który będzie przechowywał lokalne pliki konfiguracyjne - i~inne generowane pliki. -\end{itemize} - -\subsection{Różnice w~stosunku do standardowego \Webc{} w~systemach Win32} -Programy \Webc{} działające w~systemach Win32 posiadają szczególne cechy, -o~których warto wspomnieć: - -\begin{description} - %\item[\KPS{}] -- tablice haszowe, tworzone w~\TL{} przez bibliotekę - % \KPS{}, są bardzo duże. Aby skrócić czas uruchamiania dowolnego programu, - % wykorzystującego \KPS{}, tablice haszowe zostają umieszczone w~pamięci - % współdzielonej przez procesy. W~ten sposób zmniejszono znacznie czas - % uruchamiania programów wywoływanych kolejno, jeden przez drugi - % (np. \texttt{tex} wywołujący \texttt{mpost} wywołujący \texttt{tex}). - % Zmianę tę ukryto przed użytkownikiem, z~wyjątkiem sytuacji, gdy - % zostanie użyta opcja~\texttt{-1} dla diagnostyki działania \KPS; - % można wtedy śledzić wykorzystanie pamięci współdzielonej. - \item[\cmdname{kpsecheck}] -- program ten oferuje kilka opcji - uzupełniających dla programu \cmdname{kpsewhich}. - Pozwala na wylistowanie wszystkich plików, które występują wielokrotnie - w~dostępnych drzewach katalogów texmf. Może to być przydatne, choć - często możemy otrzymywać niepożądane komunikaty o~dziesiątkach plików typu - \texttt{README}. Warto tu wspomnieć, że takie pliki powodują - ,,zapychanie'' się mechanizmu haszowego \KPS{}; na szczęście biblioteka ta - nigdy ich nie wyszukuje. Aby tego uniknąć, należy użyć opcji - \texttt{-multiple-occurences} wraz z~dwiema innymi, pozwalającymi - podać wzorce nazw do pominięcia lub włączenia w~procesie przeszukiwania - (można podać kilka wzorców). - - \cmdname{kpsecheck} raportuje także stan pamięci współdzielonej: używanej - i~nieużywanej. Warto czasem o~tym wiedzieć, gdyż pokazywany - status ,,pamięć w~użyciu'' może oznaczać, że działa kilka procesów - i~efekt wykonania polecenia \cmdname{mktexlsr} zostanie każdorazowo - opóźniony do czasu, aż nie będzie pracował żaden program korzystający - z~\KPS{}. - - \cmdname{kpsecheck} pozwala także określić położenie programu -Ghostscript. W~systemach Win32 łatwiej jest wielu programom skorzystać -z~biblioteki DLL programu Ghostscript i~znaleźć ją na podstawie rejestrów -systemowych, niż na podstawie zmodyfikowanej przez użytkownika zmiennej -\envname{PATH} (ponadto zmienne środowiskowe, szczególnie w~starszych - wersjach systemu Windows, mają dość ograniczoną pojemność). -\item[\Webc{}] -- programy dla Windows posiadają jedną dodatkową opcję - nieobecną w~wersjach kompilowanych dla Unix: - \begin{itemize} - % \item \texttt{-halt-on-error} pozwala zatrzymać przetwarzanie - % na pierwszym napotkanym błędzie; - % \item \texttt{-job-time} ustawia czas tworzonych plików na taki sam - % jak pliku przetwarzanego; - % \item \texttt{-time-statistics} wyświetla statystyki dotyczące czasu - % przetwarzania; - \item \path|-proctimes| wyświetla statystyki dotyczące czasu przetwarzania; - warto tu wspomnieć, że systemy Win9x, nie będąc prawdziwymi systemami - wielozadaniowymi, nie mają prawidłowo działającego pomiaru czasu dla - krótkotrwałych procesów, wobec tego wyświetlane wartości są jedynie - przybliżone; w~NT/2K/XP wyniki są bardziej dokładne; w~Win32 brak - polecenia \texttt{time} znanego z~systemów Unix. - \end{itemize} -\end{description} - - -\subsection{Konfiguracja indywidualna} -\label{sec:persconf} -\subsubsection{Dvips} - -Plik konfiguracyjny \verb+config.ps+ programu Dvips znajduje się -w~katalogu \path|C:\TeXlive2007\texmf-var\dvips\config\|. -Plik ten można otworzyć w~dowolnym edytorze (np. w~\cmdname{WinShell}) -po to, aby zmienić niektóre parametry działania Dvips. Najważniejsze z~nich -zgrupowano w~blokach deklaracji: - -\begin{description} -\item [fonty] -- można zmienić domyślne parametry generowania fontów -przez \MF{}-a dla danej drukarki (parametr \texttt{M}) i~rozdzielczość -(parametry \texttt{D}, \texttt{X}, \texttt{Y}). Standardowo -fonty generowane są dla drukarek laserowych, zgodnych z~Hewlett Packard -(tryb ljfour), w~rozdzielczości 600~dpi. Domyślnie ustawiono wykorzystanie -fontów CM (oraz PL) w~ich wersji obwiedniowej (Type~1), wobec tego -Dvips nie powinien odwoływać się zbyt często do programu -\cmdname{mktexpk}. -\item[drukarka] -- parametr `o' określa nazwę portu/przekierowania wydruku. -Gdy nie wpisano nazwy drukarki (portu), wynik pracy będzie -zapisywany w~pliku PostScriptowym \verb+.ps+. Drukarkę specyfikujemy -jednym z~poniższych sposobów: -\begin{verbatim} -o lpt1: -% o | lpr -S server -P myprinter -% o \\server\myprinter -\end{verbatim} - %\item[mapy fontowe] -- do standardowej mapy fontowej \verb+psfonts.map+ - % (wiersz: \verb+p psfonts.map+) możemy dołączyć dodatkowe mapy fontowe, - % np.: - %\begin{verbatim} - %p +bsr.map - %p +hoekwater.map - %\end{verbatim} - %parametr \verb+p+ musi znajdować się w~pierwszej kolumnie; nazwy plików - %z~dołączanymi mapami poprzedzamy znakiem \texttt{+}; zbędne mapy - %można wyłączyć, wstawiając na początku wiersza znak komentarza (\texttt{\%}). - %Wymienione w~przykładzie mapy dotyczą dołączania wersji obwiedniowej fontów - %CM produkcji Blue Sky Research (bsr.map) i~dodatkowych fontów logo, wasy, - %stmaryrd, wykonanych przez Taco Hoekwatera (hoekwater.map). -\item[papier] -- domyślnie Dvips tworzy dokumenty dla formatu A4. - Zmiana formatu (np. na US Letter) wymaga przeniesienia jego definicji - na początek bloku deklaracji formatów (blok ten rozpoczynają wiersze - ze znakiem \texttt{@}). Na początek bloku trzeba więc przenieść wiersze: -\begin{verbatim} -@ letterSize 8.5in 11in -@ letter 8.5in 11in -@+ %%BeginPaperSize: Letter -@+ letter -@+ %%EndPaperSize -\end{verbatim} -\end{description} - -\textbf{Uwaga:} obecna dystrybucja \TL{} posiada ułatwioną -procedurę automatycznej aktualizacji map fontowych dla Dvips -i~Pdftex, wykonywaną przez program \cmdname{updmap}. -Po dodaniu pakietów z~fontami należy zmodyfikować plik \verb+updmap.cfg+ -w~katalogu \path|$VARTEXMF/web2c|, a~następnie uruchomić program -\verb+updmap+. Obie czynności wykonuje odpowiednie menu programu -\guiseq{tlpmgui}. - -\subsubsection{PdfTeX} -Konfiguracja programu pdf(la)tex wymaga modyfikacji pliku\\ -\verb+C:\TeXlive2007\texmf-var\generic\config\pdftexconfig.tex+\\ - %W pliku tym możemy deklarować dodatkowe mapy fontowe wczytywane przez - %program, choć obecnie tworzone są one automatycznie - %przez program \cmdname{updmap} (patrz ,,Uwaga'' zamieszczona powyżej). - %Stosowana jest tu nieco - %inna notacja niż w~\verb+config.ps+: - %\begin{verbatim} - %map pdftex.map - %map +lw35.map - %%map +rawfonts.map - %\end{verbatim} - Można tu ustawić parametry pracy programu \texttt{pdftex}: -rozmiar papieru, stopień kompresji itp. Na przykład rozmiar strony dla -formatu letter ustawia się następująco: -\begin{alltt} -\bs{}pdfpagewidth=8.5 true in -\bs{}pdfpageheight=11 true in -\end{alltt} - -\subsubsection{Xe\TeX} -Xe\TeX{} dla Windows jest kompilowany wraz z fontconfig 2.4.2. -Plikiem konfiguracyjnym fontconfig jest \verb+fonts.conf+, -zaś szczegóły jego modyfikacji znajdziemy w~samym pliku, w~katalogu -wskazanym przez polecenie \texttt{kpsewhich --var-value=FONTCONFIG\_PATH}. - -\subsubsection{GSView} -Począwszy od wersji zgodnej z~Ghostscript 6.50, GSView jest niestety -programem \textit{shareware}, wobec tego nie mógł znaleźć się na \CD. - -Parametry pracy programu są ustawiane m.in. w~menu \verb+Media+. -W~podmenu \texttt{Display Settings} można poprawić (kosztem szybkości pracy) -sposób wyświetlania: parametry \texttt{Text Alpha} -i~\texttt{Graphics Alpha} należy ustawić na 4~bity. -W~menu \verb+Media+ można też określić rozmiar papieru i~jego orientację. - -Uwagi dotyczące drukowania zawarto poniżej, w~podrozdziale~\ref{printing}. - -% \subsubsection{WinDvi} -% \label{sec:windvi} -% Program \file{tlpmgui.exe} ustawia skojarzenie plików \verb+.dvi+ -% z~uruchamianiem programu \file{Windvi}, ale nie tworzy dla tego programu -% ikony na pulpicie. W~miarę potrzeby należy zatem wykonać to samodzielnie bądź -% uruchamiać program z~linii poleceń lub menu edytora (po jego odpowiednim -% skonfigurowaniu). -% -% W~menu \texttt{View} -% \verb+->+\texttt{Options} można ustawić niektóre parametry pracy Windvi, -% np. możliwość uruchamiania programów zewnętrznych (\texttt{Allow shell}), -% automatyczne odświeżanie zmienionego pliku .dvi (\texttt{Autoscan}), -% tryb pracy \MF{}-a i~rozdzielczość generowanych fontów (\texttt{MF mode} -% i~\texttt{Pixels per inch}), współpracę z~Ghostscriptem (\texttt{Postscript}) -% itp. Po zakończeniu pracy programu parametry zapisywane są -% w~pliku \verb+$HOME/windvi.cnf+ (lub \verb+Moje dokumenty/windvi.cnf+). -% Położenie tego pliku można ustalić po uruchomieniu z~wiersza poleceń: -% \begin{verbatim} -% c:\>kpsewhich --expand-var $HOME/windvi.cnf -% \end{verbatim} -% W~wypadku błędnego ustawienia parametrów pracy Windvi plik konfiguracyjny -% wystarczy skasować. - -\subsection{Testowanie} - -Ogólne wskazówki dotyczące weryfikacji instalacji zawarto -w~części~\ref{sec:test-install}, na str.~\pageref{sec:test-install}. -Tutaj omówimy jedynie kwestie specyficzne dla Windows. - -Dla szybkiej kontroli poprawności instalacji należy uruchomić -edytor i~otworzyć plik \verb+sample2e.tex+ -(znajduje się on w~katalogu \path|C:\TeXLive2007\texmf\tex\latex\base\|). -Na belce z~narzędziami wybrać z~menu \guiseq{Command\arw LaTeX} (XEmacs) -lub wcisnąć ikonę uruchamiania programu \verb+latex+ (WinShell). -Następnie wybrać z~menu \guiseq{Command\arw View DVI} (XEmacs), lub -wcisnąć ikonę podglądu DVI (WinShell). Pierwsze uruchomienie \verb+dviout+ -zazwyczaj automatycznie generuje wymagane fonty ekranowe. Po kilku sesjach -komunikaty dotyczące generowania fontów staną się rzadsze. - %Warto ponadto wypróbować uruchamianie Dvips i~GSView z~programu - %\cmdname{WinShell}. - -\textbf{Wskazówka:} jeśli program \verb+latex+ nie może znaleźć pliku -do przetwarzania, naciśnięcie \textbf{Ctrl-Z} spowoduje natychmiastowe -zakończenie jego pracy. - -\subsection{Drukowanie}\label{printing} - Drukowanie bezpośrednio z~programu \verb+dviout+ odbywa się z~wykorzystaniem -uniwersalnego sterownika druku systemu Windows. Z~definicji powinien być on -zgodny z~większością drukarek, jednakże ma on tendencję do tworzenia -olbrzymich plików kolejek (spool) i~niektóre (starsze) wersje Windows po -prostu tego nie akceptują. Zaletą sterownika jest jedynie możliwość obsługi -grafik BMP i~WFM. Stosując metodę druku via sterownik Windows należy -prawidłowo ustawić parametry rozdzielczości, w~przeciwnym wypadku otrzymany -wydruk może być przeskalowany (np. drukując w~rozdzielczości 600dpi na -drukarce 300dpi otrzymamy niespodziewanie 1/4 zamierzonego rozmiaru wydruku). - -Drukowanie znacznie szybsze i~bardziej niezawodne zapewni konwersja pliku -\verb+.dvi+ do \verb+.ps+ programem Dvips i~wykorzystanie GSView. Z~menu -\verb+Plik+ należy wybrać \verb+Drukuj+, co wyświetli okno dialogowe -z~szeregiem opcji. Gdy mamy drukarkę PostScriptową, należy wybrać -\texttt{PostScript printer}. Drukowanie na drukarkach bez interpretera -PostScript wymaga zaznaczenia opcji \texttt{Ghostscript device} -(w~sekcji ,,Print Method'' okna) i~wybrania przyciskiem po prawej stronie -odpowiedniego urządzenia. - -%%% -\subsection{\cmdname{WinShell}}\label{sec:winshell} - -Jeśli nie decydujemy się na rozbudowany (ale i~bardzo silny) edytor -XEmacs, możemy samodzielnie zainstalować prosty i~łatwy w~obsłudze -edytor WinShell. Znajdziemy go na płytkach w~katalogu -\dirname{support/winshell}. Wystarczy dwukrotnie kliknąć klawiszem myszy -na znajdującym się tam pliku \texttt{.exe}. -Program uruchamiamy z~menu Start bądź z~ikony/skrótu na pulpicie. -Dostosowanie do polskiej wersji Windows wymaga, prócz określenia języka -dla menu i~komunikatów, użycia menu -\verb+Opcje+ (Options) \verb+->+ \verb+Font+ \verb+->+ \verb+Zmień+ -i~wyboru w~wyświetlonym oknie \texttt{Skrypt} -napisu \texttt{Europa Środkowa}. Dzięki temu wpisywane za pomocą -prawego klawisza Alt polskie znaki diakrytyczne będą prawidłowo -wyświetlane. - -Aby skonfigurować uruchamianie programów otwieramy menu -\texttt{Options} \verb+->+ \texttt{Program Calls}. - -\begin{itemize}\itemsep 0pt -\item W zakładce DVIWin, w~polu ,,exe-file'', powinno być już wpisane -\texttt{dviout.exe}. -\item W zakładce Ghostview należy sprawdzić, czy prawidłowo podano -ścieżkę dla gsview32.exe:\\ -\hspace*{1em} \verb+C:\ghostgum\gsview\gsview32.exe+ (dla wersji 3.6 -i~nowszych). -\end{itemize} -Wciskając przycisk \texttt{OK} zatwierdzamy zmiany. - -Instalacja programu ustawia w~Windows skojarzenie plików \texttt{.tex} -z~uruchamianiem \cmdname{WinShell}. Dopóki nie zamierzamy korzystać -z~innego edytora (jak WinEdt lub Emacs) jest to poprawne. - -%\cmdname{WinShell} niestety nie posiada wbudowanej korekty pisowni, -%niemniej jednak po zainstalowaniu zestawu \path|extrabin| -%mamy do dyspozycji program \cmdname{Ispell} (program korekty pisowni, znany -%z~systemów Unix). Ponieważ znajduje się on w~ścieżce przypisanej -%zmiennej PATH, \verb+ispell.exe+ może być uruchamiany z~linii -%poleceń (okno DOS). Informację -%o~Ispell można znaleźć~w: \OnCD{texmf/doc/html/manpages/ispell.html} -%Na \CD{} dostępny jest słownik Ispell dla języka polskiego; -%typowe uruchamianie programu: \verb+ispell -t -b -d polish-win plik.tex+ -%powoduje wczytanie słownika w~kodowaniu Windows cp1250. -% -%Ispell można uruchamiać z poziomu \cmdname{WinShell}; -%w~podrozdziale~\ref{winshell:ispell} opisano jak dodać uruchamianie polecenia -%do menu edytora. - -\cmdname{WinShell} posiada pomoc, dostępną po naciśnięciu symbolu -$\textbf{\underbar{?}}$ na belce z~narzędziami. - -\subsubsection{Użycie plików ,,projektu''} - Wielokrotnie mamy do czynienia z~dokumentami składającymi się z~wielu -części. Najwygodniej gdy są one zapisane w~odrębnych plikach. -\cmdname{WinShell} umożliwia utworzenie pliku projektu (\textit{Project -file}), w~którym deklarujemy poszczególne części większego dokumentu. Nazwy -pliku projektu, traktowanego jako główny edytowany plik (\textit{Main file}), -oraz plików części są wyświetlane w~lewym oknie edytora. Dwukrotne kliknięcie -myszą na nazwie pliku pozwala na szybki wybór i~wyświetlenie potrzebnego -pliku w~głównym oknie edytora. Naciśnięcie ikony LaTeX na belce narzędziowej -uruchamia zawsze przetwarzanie głównego pliku, bez względu na to który plik -jest aktualnie wyświetlany. - -Na belce narzędziowej mamy dodatkowe przyciski pozwalające wyłączyć lub -włączyć wyświetlanie okna projektu (po lewej stronie) i~okna zapisu sesji -(log) -- na dole. Gdy plik projektu nie jest używany, lewą część okna można -zamknąć, wykorzystując całą szerokość ekranu dla edytowanego pliku. - -\subsubsection{Drukowanie z~\cmdname{WinShell} na drukarce PostScriptowej} -\label{winshell:print} - Ikona Dvips belki narzędziowej uruchamia program, który wynik pracy -zapisuje zwykle w~pliku \verb+.ps+. Oglądanie i/lub drukowanie takiego pliku -wymaga uruchomienia GSView. \cmdname{WinShell} pozwala zdefiniować -wygodne wywołanie polecenia dvips, które wynik przetwarzania wyśle od razu -do drukarki posiadającej interpreter PostScript. Przykładowo, dla drukarki -o~nazwie \texttt{vclw}, postępowanie będzie następujące: -\begin{enumerate} -\item Deklaracja danej drukarki w programie: -\begin{itemize} -\item otworzyć \cmdname{WinShell}, wybrać menu \texttt{Opcje} \verb+->+ - \texttt{Programy użytkownika}. -\item wybrać \texttt{Tool 1} w~spisie po prawej stronie i~wypełnić pola - po stronie lewej, np.:\vspace{-3pt} - \begin{quote} - Name: \verb+Drukuj+\\ - exe file: \verb+dvips+\\ - cmd-line: \verb+ -D600 %c.dvi -o vclw+\\ - skasować zaznaczenie okienka ,,najpierw DVIPS'' -\end{quote}%\vspace{-12pt} -\item nacisnąć \texttt{OK}. -\end{itemize} -\item Dodanie polecenia ,,Drukuj'' do belki narzędziowej: -\begin{itemize} -\item wybrać menu \texttt{Opcje} \verb+->+ \texttt{Przeglądaj} \verb+->+ - \texttt{Dostosuj paski}; -\item w okienku \verb+Kategoria+ wybrać \texttt{Programy użytkownika}; -\item wskazać \texttt{Drukuj} i przeciągnąć go myszą na belkę narzędziową, - umieszczając w~dowolnym miejscu obok innych poleceń; -\item w kolejno wyświetlanym oknie dokonać wyboru: ,,Tylko obrazek'' (Image -only), ,,Tylko tekst'' lub ,,Tekst i~obrazek''; najprościej wybrać -,,Tylko tekst'' i~zatwierdzić guzikiem - \texttt{OK}. - Napis \texttt{Drukuj} ukaże się na belce. (Bardziej wymagający użytkownicy - mogą wybrać opcję ,,Tylko obrazek'', następnie ,,Edytuj'' i~skonstruować - sobie własną ikonkę.) -\end{itemize} -\end{enumerate} -Uruchamianie polecenia zostało zdefiniowane. Aby drukować bezpośrednio na -drukarce wystarczy teraz nacisnąć guzik z~napisem ,,Drukuj''. - -%\subsubsection{Dodanie Ispell do \cmdname{WinShell}} -%\label{winshell:ispell} -%\begin{enumerate} -%\item Deklaracja polecenia Ispell: -%\begin{itemize} -%\item otworzyć \cmdname{WinShell}, wybrać menu \texttt{Opcje} \verb+->+ -% \texttt{Wywołanie programów} \verb+->+ \texttt{User defined}. -%\item wybrać \texttt{Tool 1} (lub \texttt{Tool 2}, jeśli \texttt{Tool 1} -% zostało już użyte) i~wypełnić pola po lewej stronie okna:\vspace{-3pt} -%\begin{quote} -% Name: \verb+Ispell+\\ -% exe file: \verb+ispell+\\ -% cmd-line: \verb+ -t -d polish-win %c.tex+\\ -% skasować zaznaczenie okienek ,,najpierw LaTeX'' i ,,najpierw DVIPS'' -%\end{quote}%\vspace{-12pt} -%\item nacisnąć \texttt{OK}. -%\end{itemize} -%\item Dodanie polecenia ,,Ispell'' do belki narzędziowej -% -- analogicznie jak powyżej, dla polecenia ,,Drukuj''. -%\end{enumerate} -% Gdy mamy otwarty dokument \TeX-owy, naciśnięcie guzika ,,Ispell'' uruchomi -%w~odrębnym oknie program Ispell, który rozpocznie sprawdzanie pisowni. -%Niepoprawne (lub nieznane) słowo zostanie wyświetlone, poniżej pojawi -%się kontekst i~czasem sugestie jak naprawić błąd (naciśnięcie klawisza -%cyfry umieszczonej obok sugerowanego słowa dokona zamiany -%błędnie napisanego słowa). Inne reakcje na błąd są wyświetlane -%u~dołu ekranu, np. naciśnięcie klawisza spacji ignoruje dany błąd i~wznawia -%wyszukiwanie. Więcej informacji na temat Ispell można znaleźć -%w:~\verb+C:\Program Files\TeXlive\texmf\doc\html\manpages\ispell.html+. -% -%Uwaga: poprawione słowa nie ukażą się w~oknie \cmdname{WinShell} -%dopóki plik nie zostanie zamknięty (przez naciśnięcie X w~prawym górnym -%rogu okna edytora) i~ponownie otwarty (z~menu Plik). - -\subsection{Wskazówki dla użytkowników Win32} - -\subsubsection{Różne wcielenia Win32} -To, co nazywamy Win32 nie jest właściwie systemem operacyjnym a~jedynie -zbiorem funkcji, z~których wiele (ok. 12000) można użyć do pisania -programów dla różnych systemów operacyjnych rodziny Windows. Spotykamy -różne wersje Windows: -\begin{itemize} -\item Win95 i Win98, które \emph{nie są prawdziwymi systemami -wielozadaniowymi i~wielowątkowymi}. Są to ostatnie (na szczęście) -metamorfozy systemu DOS, co można sprawdzić podczas startu systemu, -wymuszając ładowanie tylko wiersza poleceń: polecenie \texttt{ver} -zwróci wtedy np. napis ,,MS-DOS 7.0''. -\item NT, nowy system operacyjny, napisany od podstaw, wyposażony - w~prawdziwe możliwości wielozadaniowości i~inne zaawansowane cechy. -\item Windows 2000, oparty na NT, z~wszystkimi cechami zewnętrznymi - Win98. -\item Windows XP, występujący w~odmianach Home i~Pro, -obecnie najpopularniejszy system operacyjny Windows -% jest ostatnim krokiem połączenia cech obu linii produktów Win9x i~NT. % ? -\item Windows 2003 Server, odmiana zaprojektowana do zastosowań serwerowych. -\item Windows Vista, najnowszy system operacyjny rodziny Windows. -\end{itemize} - -Win9x mają możliwość uruchamiania jednocześnie programów 16- -i~32-bi\-to\-wych, ale ponieważ sam system nie jest w~całości -napisany dla trybu 32-bi\-to\-wego i~nie posiada ochrony pamięci, programy -16-bi\-to\-we mogą nadpisywać część pamięci wykorzystywanej przez system! -Niektóre elementy systemu, jak GDI (\emph{Graphical Device Interface}) -zarządzają w~sposób ograniczony zasobami (bitmapy, fonty itp.) -gdy wszystkie uruchomione programy jednocześnie korzystają z~tych zasobów. -Wszystkie nagłówki bitmap dostępnych w~tym samym czasie nie mogą przekroczyć -granicy 64KB. Jest to przyczyna spotykanego często gwałtownego spadku -wydajności systemu i~jego zawieszania. - -NT i nowsze nie posiadają takich ograniczeń. Są to systemy w~pełni -wielozadaniowe i~z~ochroną pamięci. Wydają się bardziej stabilne, -ponieważ lepiej zarządzają pamięcią, posiadają lepszy system plików itp. - -Uwaga: nie testowaliśmy dystrybucji TeX Live na wszystkich odmianach -systemu Windows. - -\subsubsection{Wiersz poleceń} - Wielu użytkowników może zadać pytanie: ,,po co używać wiersza poleceń -w~systemie Windows?''. Dobre pytanie! Problem ma naturę bardziej ogólną. -Otóż nie wszystkie zadania daje się wykonać jedynie przy użyciu interfejsu -graficznego (\acro{GUI}). Wiersz poleceń dostarcza wielu możliwości rasowego -programowania (zakładając posiadanie przyzwoitego interpretera poleceń). - -\TeX{} jest programem działającym \emph{wsadowo} (\emph{batch}), -a~nie interakcyjnie: wylicza najlepszy wygląd każdej strony, rozwiązuje -odesłania itp. Taki charakter pracy możliwy jest jedynie podczas -globalnego przetwarzania dokumentu, nie ma tu możliwości interakcji. -Oznacza to, że program \TeX{} powinien być używany z~linii poleceń. -W~istocie nie jest to takie złe. Programy działające wsadowo, przeznaczone -do skomplikowanych zadań, są zwykle lepiej opracowane i~pozbawione błędów, -ponieważ nie są związane z~graficznym interfejsem. Do uruchamiania -takich programów można zawsze opracować interfejs graficzny, przekazujący -zadanie do wykonania i~inne parametry. Przykładem takiego właśnie działania -może być graficzny edytor (patrz punkt \ref{sec:winshell}). - -Niemniej jednak częste są sytuacje, gdy przydaje się możliwość uruchamiania -programów bezpośrednio z~linii poleceń, np. diagnostyka błędów w~wypadku -wystąpienia problemów (patrz punkt \ref{sec:Debugging} na -str.~\pageref{sec:Debugging}). - -\begin{description} -\item[Win9x] linia poleceń dostępna jest z~menu \texttt{Start->Programy->Tryb - MS~DOS} albo \texttt{Start->Uruchom}: należy tu wpisać \texttt{command.com}. -\item[NT, 2K, XP] dostęp do linii poleceń z menu \texttt{Start->Akcesoria-> - Command Prompt}; można także w~menu \texttt{Start->Uruchom} - wpisać \texttt{cmd.exe} co uruchomi interpreter poleceń (wyjaśnia to, - dlaczego trudno w~systemach opartych na NT mówić o~,,oknie DOS''). -\end{description} - -\subsubsection{Separatory ścieżek} -API Win32 obsługuje zarówno \texttt{/}, jak i~\path|\| jako separatory ścieżek. -Niestety interpretery poleceń obsługują wyłącznie \path|\|, a~więc -odwołując się do programu w~linii poleceń możemy użyć tylko tego znaku -(wynika to z~potrzeby kompatybilności: znak \texttt{/} używany jest często -jako prefiks dodatkowego parametru). -Gdy nazwa ścieżki jest używana przez program, oba separatory mogą być -stosowane wymiennie, a~nawet mieszane. - -Nie należy się dziwić gdy często spotkamy ścieżki pisane w~konwencji Unix -(a~więc separowane znakiem \texttt{/}). Windows-\TL{} jest implementacją -\Webc{} i~z~zasady musi być zgodny między różnymi platformami. Dlatego -właśnie np. wszystkie pliki konfiguracyjne stosują konwencję uniksową -notacji ścieżek. - -\subsubsection{System plików} -\label{sec:clusters} - Najgorszą cechą Win9x z~punktu widzenia systemu \TeX{} jest prawdopodobnie -system plików zwany FAT. \TeX{} używa bardzo wielu niewielkich plików -(1--3KB) i~na współczesnych dyskach o~wielkiej pojemności każdy taki plik -potrafi faktycznie zająć nawet 32KB. Wykorzystanie dysku jest więc bardzo nieefektywne -zaś instalacja wszystkich plików z~\CD{} może w~rzeczywistości zająć wielokrotnie więcej miejsca niż łączna objętość plików. - -Bardziej nowoczesne systemy plików, takie jak NTFS, dostępne są w~nowszych -wersjach Windows są pozbawione ujemnych cech FAT: minimalna jednostka -alokacji dla pliku to zwykle 4KB, choć w~systemie NTFS można ją zredukować -nawet do 512 bajtów. - -\subsubsection{Jak dodać katalog do zmiennej PATH} -Większość programów korzysta ze zmiennych, którym można przypisać pewne -wartości. Zestaw takich przypisań (par: zmienna\dywiz wartość) -nazywamy środowiskiem. Każdy uruchomiony program korzysta z~kopii -środowiska i~może w~ramach tej kopii zmieniać przypisania niektórych -zmiennych (nie są one dostępne dla innych uruchomionych równolegle -programów). Instalator systemu \TeX\ dla Win32 konieczną konfigurację -środowiska przeprowadza automatycznie. Warto jednak wiedzieć, -jak konfigurować środowisko ręcznie. - -\texttt{PATH} jest specjalną zmienną wykorzystywaną do lokalizowania programów -w~systemie. Poszczególne wersje Windows mają różne procedury deklarowania -\texttt{PATH}: - -\begin{description} -\item[Windows 95/98] zmienna PATH jest tu deklarowana w~pliku - \texttt{autoexec.bat} (znajduje się on w~głównym katalogu dysku startowego). - Po wczytaniu pliku do edytora (np. Notatnik, WinShell) należy - odszukać wiersz z~napisem \texttt{PATH=} i~z~szeregiem ścieżek - oddzielanych separatorem \texttt{;} (średnik). Można dopisać kolejne ścieżki - wskazujące położenie programów, np. -\begin{verbatim} -PATH=c:\windows;c:\windows\system;c:\TeXLive2007\bin\win32 -\end{verbatim} - Proszę zauważyć, że ścieżki zawierające spację wymagają ujęcia w~parę - znaków \verb+"+. Poczynione zmiany będą aktywne po restarcie systemu. -\item[Windows ME] należy uruchomić specjalny program - \path|c:\windows\system\msconfig.exe| i~wybrać opcję ,,Środowisko'' - (\emph{Environment}). Po dodaniu lub modyfikacji zmiennej należy ponownie - uruchomić system. -\item[Windows NT/2K/XP] należy wybrać menu \texttt{Start -> Settings -> - Panel Sterowania}, w~opcji ,,System'' otworzyć zakładkę ,,Zaawansowane'', - następnie przycisk ,,Zmienne środowiskowe'' - i~tu modyfikować deklaracje zmiennych, zgodnie z~posiadanymi uprawnieniami. - Istniejącą zmienną \texttt{PATH} modyfikujemy - naciskając lewy klawisz myszy na napisie \texttt{PATH}. Pole ,,Wartość'' - (Value) pokaże listę katalogów rozdzielonych separatorem \texttt{;}. - Należy tu dopisać katalog zawierający programy środowiska \TeX-owego - (np. \path|c:\TeXLive2007\bin\win32|). - Gdy brak jest zmiennej \texttt{PATH}, należy kliknąć pole ,,Zmienna'', - wpisać \texttt{PATH}, przenieść kursor do pola ,,Wartość'' i~wpisać tu - odpowiedni katalog. - - Uwaga: przed zamknięciem okna dialogowego należy zatwierdzić zmiany - przyciskiem ,,Zastosuj''. -\end{description} -Dokonane zmiany można sprawdzić otwierając konsolę i~uruchamiając polecenie: -\begin{verbatim} -set NAZWA_ZMIENNEJ -\end{verbatim} -co wyświetli aktualnie aktywne wartości dla danej zmiennej. - -\subsubsection{,,Maszyny'' \TeX{}} -Z dokumentacji \Webc{} można wyczytać, że różnie nazwane programy -wykorzystują tę samą ,,maszynę'', np. \texttt{tex.exe} i~\texttt{latex.exe} -są dokładnymi kopiami tego samego programu, ale uruchamiają się -z~różnymi plikami formatu, zgodnie z~nazwą podaną w~wywołaniu. - -W~systemach Unix cecha ta jest zaimplementowana poprzez tzw. dowiązanie -symboliczne, co pozwala na zaoszczędzenie wiele miejsca na dysku: ten sam -program uruchamiany jest z~wieloma formatami. - -Interfejs aplikacji systemów Windows (API) nie zna pojęcia dowiązania. -Aby niepotrzebnie nie zajmować miejsca na dysku, zastosowano tu pomysł -umieszczenia głównej ,,maszyny'' \TeX{} w~pliku dynamicznie wiązanej -biblioteki (DLL). Z~kolei programy uruchomieniowe (.exe) umieszczono -w~niewielkich plikach, przekazujących przez nazwę parametr wywołania -(nazwę formatu). Na dysku znajdziemy zatem: -\begin{alltt} -2006-11-23 07:06 2 560 latex.exe -2007-01-06 23:54 1 073 664 pdftex.dll -2006-01-28 08:05 2 560 pdftex.exe -\end{alltt} -Każdy z~tych \emph{identycznych} programów (\texttt{latex.exe}, -\texttt{mex.exe} itp.) korzysta ze wspólnego pliku \texttt{pdftex.dll}. -Podobne rozwiązanie zastosowano dla grupy programów \texttt{mktex*.exe}, -z~których każdy jest powiązany z~biblioteką \texttt{mktex.dll}. -W~dystrybucji dostępny jest program \texttt{irun.exe}, który tworzy -w~systemach Win32 odpowiedniki dowiązań systemu Unix. - -\subsection{W razie problemów} -\label{troubleshooting} - -\subsubsection{Co zrobić gdy \texttt{latex} nie może znaleźć potrzebnych -plików?} - -\begin{itemize} -\item Program \cmdname{kpsewhich} jest podstawowym narzędziem do diagnozowania -problemów. Wyprowadza on informacje diagnostyczne na wyjście stderr, przy czym -konsole (wiersze poleceń) starszych systemów Windows nie potrafią przekierować -stderr do pliku. -Umożliwia to dopiero system Windows NT i późniejsze, ale rozwiązanie -przedstawione poniżej -działa dla każdej konsoli (wiersza poleceń). Otóż dla celów diagnostycznych -można tymczasowo zdefiniować zmienną środowiskową (w oknie poleceń): -\begin{verbatim} -SET KPATHSEA_DEBUG_OUTPUT=err.log -\end{verbatim} -Można również zadać zakres diagnostyki: -\begin{verbatim} -SET KPATHSEA_DEBUG=-1 -\end{verbatim} - -Podobnie, aby przekierować wyjście stderr na stdout: -\begin{verbatim} -SET KPATHSEA_DEBUG_OUTPUT=con: -\end{verbatim} -W ten sposób można skierować zarówno stderr jak i stdout do tego samego pliku. -\item Przy założeniu, że instalację wykonano w \path|c:/TeX|, należy - sprawdzić (porównać) następujące wartości:\\ - {\small - \begin{tabular}{ll} - \path|kpsewhich -expand-path $SELFAUTOPARENT| & \path|c:/TeX| \\ - \path|kpsewhich -expand-path $TEXMF| & \path|c:/TeX/texmf....| \\ - \path|kpsewhich -expand-path $TEXMFCNF| & - \path|.;c:/TeX/texmf-var/web2c;| \\ - \path|kpsewhich -expand-var $TEXINPUTS| & \path|.;c:/TeX/texmf/tex//| - \end{tabular} -} - -Jeśli w otoczeniu systemowym są zdefiniowane zmienne związane z \TeX-em, -powinny one zostać usunięte, mają bowiem pierwszeństwo nad tymi, -które określono w texmf.cnf. -\item Następnie należy sprawdzić (porównać) wartości:\\ -{\small - \begin{tabular}{ll} - \texttt{kpsewhich cmr10.tfm} & \path|c:/TeX/texmf-dist/fonts/tfm/public/cm/cmr10.tfm|\\ - \texttt{kpsewhich latex.fmt}& \path|c:/TeX/texmf-var/web2c/latex.fmt| - \end{tabular} -} - -Jeśli sprawdzenia nie wykazały odstępstw, \TeX{} i programy towarzyszące powinny -działać. Jeśli tak nie jest, należy poeksperymentować z opcją \path|-debug=n| -programu \path|kpsewhich| i zweryfikować wszystkie uzyskane wartości. Po -zidentyfikowaniu problemu warto go zgłosić. -\end{itemize} - -%Należy użyć programu \cmdname{kpsewhich}, który jest narzędziem -%do diagnostyki wszelkich problemów związanych ze znajdowaniem plików -%(patrz część~\ref{sec:Debugging} na str.~\pageref{sec:Debugging}). - -\subsubsection{Co zrobić gdy instalacja nadal nie działa prawidłowo?} - -Należy odpowiedzieć sobie na szereg pytań: -\begin{enumerate} -\item czy program \file{tex.exe} jest w~ścieżce wymienionej w~zmiennej - \envname{PATH}? -\item czy zmienna \envname{TEXMFCNF} jest prawidłowo ustawiona - (standardowo \path|c:/TeXLive2007/texmf-var/web2c|)? -\item diagnostyka błędów omówiona została w~części~\ref{sec:Debugging}. -\item opis znanych problemów i~ewentualne rozwiązania oraz poprawki można - znaleźć pod adresem \url{http://www.tug.org/tex-live.html}. -\end{enumerate} - -Oprogramowanie zawarte na \TL{} jest bardzo złożone i~składa się -z~ponad 250 programów i~około 40000 plików różnego pochodzenia. Niesłychanie -trudno przewidzieć wszystkie możliwe przyczyny problemów, niemniej jednak -dołożymy wszelkich starań aby pomóc je rozwiązać. - -%-------------------------- -% don't use \Webc so the \uppercase in the headline works. -\section{Instrukcja obsługi systemu Web2C} - -\Webc{} to zestaw programów związanych z~\TeX-em, tj. sam \TeX{}, \MF{}, -\MP, \BibTeX{} itd. Stanowią one rdzeń dystrybucji \TL. - -Oryginalna implementacja wykonana została przez Tomasa Rokickiego, który -w~roku 1987 stworzył pierwszy system \TeX{}-to-C, adaptując pliki wymiany -(\emph{change files}) pod Unix-em (pierwotnie były one dziełem Howarda -Trickey'a oraz Pavela Curtisa). W~czasie gdy Tim Morgan zajmował się -systemem, jego nazwa została zmieniona na Web-to-C\@. W~1990 roku prace nad -projektem przejął Karl Berry wraz z~dziesiątkami współpracowników, a~w~roku -1997 pałeczkę przejął Olaf Weber. - -\Webc{} działa na platformach systemowych, takich jak Unix (w~tym \MacOSX), -Windows 9x/\acro{NT/2K/XP} i~innych. -System wykorzystuje oryginalne źródła \TeX-owe autorstwa Donalda Knutha -oraz inne programy napisane w~\web{} i~tłumaczy je na kod źródłowy~C. -Ponadto system udostępnia spory zestaw makr i~funkcji stworzonych dla -zwiększenia funkcjonalności oryginalnych zasobów oprogramowania -związanego z~\TeX-em. Podstawowymi składnikami systemu są: - -\begin{cmddescription} -\item[bibtex] tworzenie spisów bibliograficznych; -\item[dmp] konwersja \cmdname{troff} do MPX (rysunki \MP{}-owe); -\item[dvicopy] modyfikowanie pliku \dvi; -\item[dvitomp] konwersja \dvi{} do MPX (rysunki \MP{}-owe); -\item[dvitype] konwersja \dvi{} na plik tekstowy (ASCII); -\item[gftodvi] zamiana fontu GF na plik \dvi; -\item[gftopk] zamiana fontu w~formacie GF na font spakowany (PK); -\item[gftype] zamiana fontu GF na plik tekstowy (ASCII); -\item[makempx] skład etykiet \MP{}-owych; -\item[mf] generowanie fontów bitmapowych w formacie GF; -\item[mft] skład plików źródłowych \MF{}-a; -\item[mpost] tworzenie rysunków oraz diagramów technicznych; -\item[mpto] ekstrakcja etykiet \MP{}-owych; -\item[newer] porównywanie czasów modyfikacji; -\item[patgen] tworzenie wzorców przenoszenia wyrazów; -\item[pktogf] zamiana fontów w formacie PK na fonty GF; -\item[pktype] zamiana fontu PK na plik tekstowy (ASCII); -\item[pltotf] konwersja tekstowej listy właściwości do TFM; -\item[pooltype] wyświetlanie \web-owych plików pool; -\item[tangle] konwersja \web{} do języka Pascal; -\item[tex] skład tekstu; -\item[tftopl] konwersja TFM do tekstowej listy właściwości (PL); -\item[vftovp] konwersja fontów wirtualnych do wirtualnej listy - właściwości (VPL); -\item[vptovf] konwersja wirtualnej listy właściwości do fontów wirtualnych; -\item[weave] konwersja \web{} do \TeX-a. -\end{cmddescription} - -\noindent -Dokładny opis funkcji oraz składni tych programów zawarty jest -w~dokumentacji poszczególnych pakietów samego \Webc{}. -Jednak do optymalnego wykorzystania instalacji \Webc{} pomocna będzie -znajomość kilku zasad rządzących całą rodziną programów. - -Wszystkie programy obsługują standardowe opcje \acro{GNU}: -\begin{description} -\item[\texttt{-{}-help\ \ \ }] podaje podstawowe zasady użytkowania; -\item[\texttt{-{}-verbose}] podaje dokładny raport z~działania programu; -\item[\texttt{-{}-version}] podaje informację o~wersji, po czym kończy - działanie programu. -\end{description} - -W~celu lokalizacji plików programy \Webc{} używają biblioteki do -przeszukiwania ścieżek zwanej \KPS{}. -Dla optymalizacji przeszukiwania \TeX-owego drzewa podkatalogów biblioteka ta -używa kombinacji zmiennych środowiskowych oraz kilku plików konfiguracyjnych. -\Webc{} potrafi obsługiwać jednocześnie więcej niż jedno drzewo -podkatalogów, co jest użyteczne w~przypadku, gdy chce się przechowywać -standardową dystrybucję \TeX-a jak i~lokalne rozszerzenia w~dwóch różnych -drzewach katalogów. -Aby przyspieszyć poszukiwanie plików, katalog główny każdego drzewa ma swój -plik \file{ls-R}, zawierający pozycje określające nazwę i~względną ścieżkę -dla wszystkich plików zawartych w~tym katalogu. - -\subsection{Przeszukiwanie ścieżek przez Kpathsea} - -Opiszemy najpierw ogólny mechanizm przeszukiwania ścieżek przez bibliotekę -\KPS{}. - -Tym, co nazywamy \emph{ścieżką przeszukiwania}, jest rozdzielona dwukropkami -lub średnikami lista \emph{elementów ścieżki}, które zasadniczo są nazwami -podkatalogów. Ścieżka przeszukiwania może pochodzić z~(kombinacji) wielu -źródeł. Przykładowo, aby odnaleźć plik \samp{my-file} w~ścieżce -\samp{.:/dir}, \KPS{} sprawdza czy istnieje dany element ścieżki -w~następującej kolejności: najpierw \file{./my-file}, potem -\file{/dir/my-file}, zwracając pierwszy odnaleziony (lub możliwie wszystkie). - -Aby optymalnie zaadaptować się do konwencji wszystkich systemów operacyjnych, -na systemach nieunixowych \KPS{} może używać -jako separatorów nazw ścieżek znaków innych -niż dwukropek (\samp{:}) oraz ,,ciach'' (\samp{/}). - -W~celu sprawdzenia konkretnego elementu \var{p} ścieżki, \KPS{} najpierw -sprawdza czy zbudowana wcześniej baza danych (patrz ,,Baza nazw plików'' na -stronie~\pageref{Filename-database}) odnosi sie do \var{p}, tj. -czy baza danych znajduje się w~podkatalogu z~prefiksem~\var{p}. -Jeżeli tak, to specyfikacja ścieżki jest porównywana z~zawartością bazy. - -Jeśli baza danych nie istnieje, lub nie odnosi się do danego elementu -ścieżki, albo też nie zawiera elementów zgodnych, przeszukiwany jest system -plików (jeżeli nie zostało to zabronione przez specyfikację rozpoczynającą -się od~\samp{!!}\ oraz jeżeli poszukiwany plik musi istnieć). -\KPS{} konstruuje listę podkatalogów, które korespondują z~danym elementem -ścieżki, a~następnie sprawdza w~każdym z~nich czy nie ma tam poszukiwanego -pliku. - -Warunek mówiący, że ,,plik musi istnieć'' dotyczy np. plików \samp{.vf} -i~plików dołączanych \TeX-owym poleceniem \cs{openin}. -Takiego pliku może nie być (np. \file{cmr10.vf}), błędne byłoby zatem -poszukiwanie go na dysku. -Jeśli więc zapomnisz o~aktualizacji \file{ls-R} po instalacji nowego -pliku \samp{.vf}, nie zostanie on odnaleziony. -Każdy element ścieżki sprawdzany jest w~następującej kolejności: najpierw -w~bazie danych, potem na dysku. -Jeżeli plik się znajdzie, przeszukiwanie zostanie zatrzymane i~zwrócony -zostanie wynik. - -Ponieważ najprostszym i~najbardziej powszechnym elementem ścieżki jest -nazwa katalogu, \KPS{} korzysta z~dodatkowych możliwości w~przeszukiwaniu -ścieżek: -wielowarstwowych wartości domyślnych, zmiennych środowiskowych, wartości -pliku konfiguracyjnego, lokalnych -podkatalogów użytkownika oraz rekursywnego przeszukiwania podkatalogów. -Można więc powiedzieć, że \KPS{} \emph{rozwija} element ścieżki, tzn. -transformuje wszystkie specyfikacje do podstawowej nazwy lub nazw katalogów. -Jest to opisane w~kolejnych akapitach, w~kolejności w~jakiej ma to miejsce. - -Trzeba zauważyć, że jeżeli nazwa poszukiwanego pliku jest -absolutna lub jawnie względna, tj. zaczyna się od \samp{/} lub \samp{./} -lub \samp{../}, \KPS{} ogranicza się do sprawdzenia czy ten plik istnieje. - -\ifSingleColumn -\else -\begin{figure*} -\verbatiminput{examples/ex5.tex} -\setlength{\abovecaptionskip}{0pt} - \caption{Przykład pliku konfiguracyjnego} - \label{fig:config-sample} -\end{figure*} -\fi - -\subsubsection{Źródła ścieżek} -\label{Path-sources} - -Nazwa przeszukiwanej ścieżki może pochodzić z~wielu źródeł. -Oto kolejność, w~jakiej \KPS{} ich używa: - -\begin{enumerate} -\item - Zmienna środowiskowa ustawiana przez użytkownika, np. - \envname{TEXINPUTS}. - Zmienne środowiskowe z~dołączoną kropką i~nazwą programu zastępują inne, - np. jeżeli \samp{latex} jest nazwą uruchomionego programu, wtedy zamiast - \envname{TEXINPUTS} wykorzystana zostanie zmienna \envname{TEXINPUTS.latex}. -\item - Plik konfiguracyjny konkretnego programu, np. linia ,,\texttt{S /a:/b}'' - w~pliku \file{config.ps} programu \cmdname{dvips}. -\item Plik konfiguracyjny \KPS{} \file{texmf.cnf}, zawierający taką linię, - jak \samp{TEXINPUTS=/c:/d} (patrz poniżej). -\item Wartości domyślne dla uruchamianych programów. -\end{enumerate} -\noindent Każdą z~tych wartości dla danej ścieżki przeszukiwania można -zobaczyć, używając opcji diagnostyki błędów (patrz ,,Diagnostyka błędów'' na -stronie~\pageref{sec:Debugging}). - -\subsubsection{Pliki konfiguracyjne} - -\tolerance=3500 -\KPS{} szuka ścieżek przeszukiwania i~innych definicji w~\emph{plikach -konfiguracyjnych} o~nazwach \file{texmf.cnf}. -Ścieżka przeszukiwania używana do znajdowania tych plików określana jest -zmienną \envname{TEXMFCNF} (domyślnie taki plik znajduje się w~podkatalogu -\file{texmf/web2c}). -Czytane będą \emph{wszystkie} pliki \file{texmf.cnf} w~ścieżce -przeszukiwania, -a~definicje we wcześniejszych plikach zastąpią te w~późniejszych. -Tak więc w~ścieżce \verb|.:$TEXMF|, wartości pochodzące z~\file{./texmf.cnf} -zastąpią te z~\verb|$TEXMF/texmf.cnf|. - -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% - -Dociekliwy czytelnik może być zainteresowany jak same programy znajdują plik -\file{texmf.cnf}, skoro nie jest obowiązkowe deklarowanie specyficznej -zmiennej środowiskowej systemu. Otóż położenie domyślne jest wkompilowane -w~programy jako względne do ich położenia (określanego, jak wiemy, w~ścieżce -specyfikowanej przez \texttt{\$PATH}): \path{../../texmf/web2c/} bądź -\path{../texmf/web2c/}. Jeśli jawnie deklarujemy zmienną \envname{TEXMFCNF}, -wymagane jest podanie bezwzględnej ścieżki. - -Czytając zamieszczony poniżej opis formatu pliku \file{texmf.cnf} -warto przeglądać jego zawartość. Położenie \emph{aktywnego} pliku -znajdziemy za pomocą polecenia \texttt{kpsewhich texmf.cnf}. - -\begin{itemize} -\item - Komentarze zaczynają się od ,,\texttt{\%}'', a~kończą na końcu wiersza. -\item - Puste wiersze nie są brane pod uwagę. -\item - Znak \bs{} na końcu wiersza działa jako znak kontynuacji, tzn. - oznacza, że kolejny wiersz jest kontynuacją bieżącego. - Spacja na początku kolejnego wiersza nie jest ignorowana. -\item - Pozostałe wiersze mają postać: -\begin{alltt} - \emph{zmienna}[.\emph{program}] [=] \emph{wartość} -\end{alltt}% - gdzie \samp{=} i~otaczające spacje są opcjonalne. -\item - ,,\texttt{\var{zmienna}}'' zawierać może dowolne znaki poza spacją, - \samp{=}, lub \samp{.} (kropką), najbezpieczniej jest jednak używać znaków - z~zakresu \samp{A-Za-z\_}. -\item - Napis ,,\texttt{.\var{program}}'' ma zastosowanie w~wypadku, gdy - uruchamiany program nosi nazwę \texttt{\var{program}} lub - \texttt{\var{program}.exe}. Pozwala to różnym odmianom \TeX-a posiadać - różne ścieżki przeszukiwania. -\item ,,\texttt{\var{wartość}}'' zawierać może dowolne znaki poza - ,,\texttt{\%}'' i \samp{@}. - Nie można używać konstrukcji ,,\texttt{\$\var{zmienna}.\var{program}}'' - po prawej stronie. Zamiast tego trzeba zastosować zmienną pomocniczą. - Średnik \samp{;}\ użyty w~,,\texttt{\var{wartość}}'' zamieniany jest na - \samp{:}\ jeżeli systemem operacyjnym jest Unix; umożliwia to posiadanie - wspólnego pliku \file{texmf.cnf} dla systemów Unix oraz Windows. -\item - Wszystkie definicje czytane są zanim cokolwiek zostanie rozwinięte, tak - więc do zmiennych odwoływać się można przed ich zdefiniowaniem. -\end{itemize} -Fragment pliku konfiguracyjnego ilustrujący większość opisanych powyżej -reguł notacji: -\ifSingleColumn -\verbatiminput{examples/ex5.tex} -\else -jest pokazany na rys.~\ref{fig:config-sample}. -\fi - -\subsubsection{Rozwijanie ścieżek} -\label{Path-expansion} - -\KPS{} rozpoznaje w~ścieżkach przeszukiwania pewne specjalne znaki oraz -konstrukcje, podobne do tych dostępnych w~powłokach Unix. -Jako ogólny przykład: złożona ścieżka -\verb+~$USER/{foo,bar}//baz+ rozwija się do wszystkich podkatalogów pod -katalogami \file{foo} i~\file{bar} w~katalogu głównym \texttt{\$USER}, -które zawierają katalog lub plik \file{baz}. -Rozwinięcia te opisane są w~poniższych podrozdziałach. - -\subsubsection{Rozwijanie domyślne} -\label{Default-expansion} - -\tolerance=2500 -Jeżeli ścieżka przeszukiwania największego uprzywilejowania (patrz ,,Źródła -ścieżek'' na stronie~\pageref{Path-sources}) zawiera -\emph{dodatkowy dwukropek} (np. na początku, na końcu lub podwójny) to \KPS{} -wstawia w~tym miejscu następną zdefiniowaną w~hierarchii uprzywilejowania -ścieżkę przeszukiwania. -Jeżeli ta wstawiona ścieżka ma dodatkowy dwukropek, dzieje się dalej to samo. -Przykładowo, jeżeli ustawić zmienną środowiskową -\tolerance=1500 - -\begin{alltt} -> \Ucom{setenv TEXINPUTS /home/karl:} -\end{alltt} -oraz wartość \code{TEXINPUTS} pobraną z~\file{texmf.cnf} - -\begin{alltt} - .:\$TEXMF//tex -\end{alltt} -końcową wartością użytą w~przeszukiwaniu będzie: - -\begin{alltt} - /home/karl:.:\$TEXMF//tex -\end{alltt} - -Ponieważ nieużytecznym byłoby wstawiać wartość domyślną w~więcej niż jedno -miejsce, \KPS{} zmienia tylko jeden dodatkowy \samp{:}\ i~pozostawia -inne bez zmian. \KPS{} najpierw szuka dwukropków na początku linii, potem na końcu, -a~następnie podwójnych. - -\subsubsection{Rozwijanie nawiasów} - -Użyteczną cechą jest możliwość rozwijania nawiasów, co oznacza, że np. -\verb+v{a,b}w+ rozwija się do \verb+vaw:vbw+. -Możliwe jest zagnieżdżanie nawiasów. -Funkcja ta może być użyta do zaimplementowania różnych hierarchii \TeX-owych -przez przypisanie listy nawiasów do \code{\$TEXMF}. Przykładowo, -w~pliku \file{texmf.cnf} znaleźć można następującą definicję: -\begin{verbatim} - TEXMF = {$TEXMFHOME,$TEXMFLOCAL,!!$TEXMFVAR,!!$TEXMFMAIN} -\end{verbatim} -Używając jej można następnie napisać coś w~rodzaju: -\begin{verbatim} - TEXINPUTS = .;$TEXMF/tex// -\end{verbatim} -co oznacza, że po szukaniu w~katalogu bieżącym przeszukane będą kolejno -\code{\$TEXMFHOME/tex}, \code{\$TEXMFLOCAL/tex}, \code{\$TEXMFVAR/tex} -i~\code{\$TEXMFMAIN/tex} (wszystkie wraz z~katalogami niższego poziomu; -dwie ostatnie ścieżki \emph{wyłącznie} na podstawie zawartości -pliku \file{ls-R}). -Jest to wygodny sposób dla uruchamiania dwóch równoległych struktur \TeX-owych, -jednej ,,zamrożonej'' (np. na \CD), a~drugiej ciągle uaktualnianej nowymi, -pojawiającymi się wersjami. -Używając zmiennej \code{\$TEXMF} we wszystkich definicjach jest się pewnym, -że najpierw przeszukiwane jest drzewo uaktualnione. - -\subsubsection{Rozwijanie podkatalogów} -\label{Subdirectory-expansion} - -Dwa lub więcej kolejnych ,,ciachów'' (,,/'') w~elemencie ścieżki, -występujących po nazwie katalogu~\var{d}, zastępowany jest przez wszystkie -podkatalogi~\var{d}, najpierw podkatalogi znajdujące się bezpośrednio -pod~\var{d}, potem te pod powyższymi i~tak dalej. Na każdym etapie -kolejność, w~jakiej przeszukiwane są katalogi, jest \emph{nieokreślona}. - -Jeśli wyszczególni się człony nazwy pliku po \samp{//}, uwzględnione zostaną -tylko te podkatalogi, które zawierają powyższe człony. -Na przykład \samp{/a//b} rozwija się do katalogów \file{/a/1/b}, -\file{/a/2/b}, \file{/a/1/1/b} itd., ale nie do \file{/a/b/c} czy \file{/a/1}. - -Możliwe jest wielokrotne użycie \samp{//} w~ścieżce, jednakże \samp{//} -występujące na początku ścieżki nie jest brane pod uwagę. - -\subsubsection{Lista znaków specjalnych i~ich znaczeń -- podsumowanie} - -Poniższa lista podsumowuje znaczenie znaków specjalnych w~plikach -konfiguracyjnych. - -\newcommand{\CODE}[1]{\makebox[2.2em][l]{\code{#1}}} -\begin{description} -\item[\CODE{:}] znak rozdzielający w~specyfikacji ścieżki; umieszczony na -początku lub na końcu ścieżki zastępuje domyślne rozwinięcie ścieżki; -\item[\CODE{;}] znak rozdzielający dla systemów nieUnix-owych - (działa tak jak ,,\code{:}''); -\item[\CODE{\$}] rozwijanie zmiennej; -\item[\CODE{\string~}] oznacza katalog główny użytkownika; -\item[\CODE{\char`\{\dots\char`\}}] rozwijanie nawiasów, np. - \verb+a{1,2}b+ zmieni się w~\verb+a1b:a2b+; -\item[\CODE{//}] rozwijanie podkatalogów (może wystąpić gdziekolwiek - w~ścieżce, poza jej początkiem); -\item[\CODE{\%}] początek komentarza, trwającego do końca linii; -\item[\CODE{\bs}] znak kontynuacji (pozwala na przełamanie wiersza - z~wyrażeniem); -\item[\CODE{!!}] przeszukiwanie \emph{tylko} bazy danych, - a~\emph{nie} dysku. -\end{description} - - -\subsection{Bazy nazw plików} -\label{Filename-database} - -Dla celów przeszukiwania \KPS{} stara się zminimalizować dostęp do dysku. -Niemniej jednak, w~przypadku instalacji ze zbyt dużą liczbą katalogów, -przeglądanie każdego możliwego katalogu w~poszukiwaniu danego pliku może -zabierać sporo czasu (ma to miejsce zwłaszcza, jeżeli przeszukać trzeba setki -katalogów z~fontami). -Dlatego też \KPS{} może używać zewnętrznego pliku z~,,bazą danych'' -o~nazwie \file{ls-R}, który to zawiera przypisania plików do katalogów. -Unika się w~ten sposób potrzeby czasochłonnego przeszukiwania dysku. - -Drugi plik z~bazą danych -- \file{aliases} -- pozwala na nadawanie -dodatkowych nazw plikom zawartym w~\file{ls-R}. -Może to być pomocne do adaptacji do DOS-owej konwencji ,,8.3'' nazewnictwa -plików w~plikach źródłowych. - -\subsubsection{Baza nazw plików} -\label{ls-R} - -Jak to wytłumaczono powyżej, plik zawierający główną bazę nazw -plików musi nosić nazwę \file{ls-R}. -W~katalogu podstawowym każdej hierarchii \TeX-owej (domyślnie \code{\$TEXMF}), -którą chcemy włączyć w~mechanizm przeszukiwania, umieszczać można po jednym -pliku \file{ls-R}; w~większości przypadków istnieje tylko jedna hierarchia. -\KPS{} szuka pliku \file{ls-R} w~ścieżce \code{TEXMFDBS}. - -Najlepszym sposobem stworzenia i~utrzymywania pliku \file{ls-R} jest -uruchomienie skryptu \code{mktexlsr}, będącego składnikiem dystrybucji. -Jest on wywoływany przez różne skrypty typu \samp{mktex...}. -W~zasadzie skrypt ten jedynie wykonuje polecenie -\begin{alltt} -cd \var{/your/texmf/root} && ls -LAR ./ >ls-R -\end{alltt} -zakładając, że polecenie \code{ls} danego systemu utworzy właściwy format -strumienia wyjściowego (\acro{GNU} \code{ls} działa prawidłowo). -Aby mieć pewność, że baza danych jest zawsze aktualna, wygodnie jest - przebudowywać ją regularnie za pomocą demona \code{cron}. - %tak że wraz ze zmianami - %w~instalowanych plikach -- np. po instalacji lub uaktualnianiu pakietu - %\LaTeX{} -- plik \file{ls-R} jest uaktualniany automatycznie. - -Jeśli pliku nie ma w~bazie danych, \KPS{} domyślnie przechodzi do -przeszukiwania dysku. Jeżeli jednak dany element ścieżki zaczyna sie od -\samp{!!}, w~poszukiwaniu tego elementu sprawdzona zostanie \emph{jedynie} -baza danych, a~nigdy dysk. - -\subsubsection{kpsewhich -- program do przeszukiwania ścieżek} -\label{Invoking-kpsewhich} - -Przeszukiwanie ścieżek przez program \texttt{kpsewhich} jest niezależne od -jakiejkolwiek aplikacji. -Może on być przydatny jako rodzaj programu \code{find}, za pomocą którego -lokalizować można pliki w~hierarchiach \TeX-owych (jest on używany -intensywnie w~skryptach \samp{mktex...} tej dystrybucji). - -\begin{alltt} -> \Ucom{kpsewhich \var{opcje}\dots{} \var{nazwa-pliku}\dots{}} -\end{alltt} -Parametry wyszczególnione w~,,\texttt{\var{opcje}}'' mogą zaczynać się zarówno od -\samp{-} jak i~od \samp{-{}-}, i~dozwolony jest każdy jednoznaczny skrót. - -\KPS{} traktuje każdy argument nie będący parametrem jako nazwę pliku -i~zwraca pierwszą odnalezioną nazwę. -Nie ma parametru nakazującego zwracanie wszystkich nazw plików o~określonej -nazwie (w~tym celu można wykorzystać Unix-owy program \samp{find}). - -Ważniejsze parametry opisane są poniżej. - -\begin{ttdescription} -\item[\texttt{-{}-dpi=\var{num}}]\mbox{}\\* - Ustaw rozdzielczość na ,,\texttt{\var{num}}''; ma to tylko wpływ na - przeszukiwanie fontów \samp{gf} i~\samp{pk}. Dla zgodności - z~\cmdname{dvips} parametr - \samp{-D} działa identycznie. Domyślną wartością jest 600. -\item[\texttt{-{}-format=\var{nazwa}}]\mbox{}\\ - Ustawienie formatu (typu pliku) przeszukiwania na ,,\texttt{\var{nazwa}}''. - Domyślnie format odgadywany jest z~nazwy pliku. - Dla formatów, które nie mają przydzielonego jednoznacznego rozszerzenia, - takich jak niektóre pliki \MP{}-owe czy pliki konfiguracyjne - \cmdname{dvips}-a, należy wyszczególnić nazwę, których listę wyświetli - uruchomienie \texttt{kpsewhich -{}-help}. - -\item[\texttt{-{}-mode=\var{napis}}]\mbox{}\\* - Ustaw nazwę trybu na ,,\texttt{\var{napis}}''; dotyczy to jedynie szukania - fontów \samp{gf} oraz \samp{pk}. - Brak jest wartości domyślnej -- odnaleziony zostanie dowolny - wyszczególniony tryb. -\item[\texttt{-{}-must-exist}]\mbox{}\\ - Zrób wszystko co możliwe aby odnaleźć pliki, włączając w~to przede wszystkim - przeszukanie dysku. - Domyślnie, w~celu zwiększeniu efektywności działania, sprawdzana jest - tylko baza \file{ls-R}. -\item[\texttt{-{}-path=\var{napis}}]\mbox{}\\ - Szukaj w~ścieżce ,,\texttt{\var{napis}}'' (rozdzielonej, jak - zwykle, dwukropkami), zamiast zgadywać ścieżkę przeszukiwania z~nazwy - pliku. - \samp{//} i~wszystkie zwykłe rozszerzenia są możliwe. - Parametry \samp{-{}-path} oraz \samp{-{}-format} wzajemnie się wykluczają. -\item[\texttt{-{}-progname=\var{nazwa}}]\mbox{}\\ - Ustaw nazwę programu na ,,\texttt{\var{nazwa}}''. - Może to mieć wpływ na ścieżkę przeszukiwania poprzez - ,,\texttt{.\var{program}}'' w~plikach konfiguracyjnych. - Ustawieniem domyślnym jest \samp{kpsewhich}. -\item[\texttt{-{}-show-path=\var{nazwa}}]\mbox{}\\ - Pokazuje ścieżkę używaną do poszukiwania plików typu - ,,\texttt{\var{nazwa}}''. - Użyte może być zarówno rozszerzenie (\samp{.pk}, \samp{.vf}, etc.), jak - i~nazwa pliku, tak jak w~przypadku parametru \samp{-{}-format}. -\item[\texttt{-{}-debug=\var{num}}]\mbox{}\\ - ustawia parametry wykrywania błędów na ,,\texttt{\var{num}}''. -\end{ttdescription} - -%Zmienne środowiskowe domyślnie ustawiane są w~pliku konfiguracyjnym -%\file{texmf.cnf}. W~wypadku gdy chce się unieważnić wartości zmiennych -%wyszczególnione w~tym pliku, można narzucić ich ustawienie w~środowisku, -%w~którym uruchamiane są programy. - -\subsubsection{Przykłady użycia} -\label{SExamplesofuse} - -Przyjrzyjmy sie teraz jak działa \KPS{}. - -\begin{alltt} -> \Ucom{kpsewhich article.cls} -/usr/local/texmf-dist/tex/latex/base/article.cls -\end{alltt} -Szukamy pliku \file{article.cls}. -Ponieważ rozszerzenie \samp{.cls} jest jednoznaczne, nie musimy zaznaczać, że -poszukujemy pliku typu ,,tex'' (katalogi plików źródłowych \TeX-a). -Znajdujemy go w~podkatalogu \file{tex/latex/base} pod katalogiem nadrzędnym -\samp{texmf-dist}. -Podobnie wszystkie poniższe pliki odnajdywane są bez\-pro\-ble\-mo\-wo -dzięki swoim jednoznacznym rozszerzeniom: -\begin{alltt} -> \Ucom{kpsewhich array.sty} -/usr/local/texmf-dist/tex/latex/tools/array.sty -> \Ucom{kpsewhich latin1.def} -/usr/local/texmf-dist/tex/latex/base/latin1.def -> \Ucom{kpsewhich size10.clo} -/usr/local/texmf-dist/tex/latex/base/size10.clo -> \Ucom{kpsewhich small2e.tex} -/usr/local/texmf-dist/tex/latex/base/small2e.tex -> \Ucom{kpsewhich tugboat.bib} -/usr/local/texmf-dist/bibtex/bib/beebe/tugboat.bib -\end{alltt} - -\noindent (ostatni plik to \BibTeX-owa baza bibliograficzna dla artykułów -\textsl{TUGBoat}). - -\begin{alltt} -> \Ucom{kpsewhich cmr10.pk} -\end{alltt} -Pliki czcionek bitmapowych typu \file{.pk} używane są przez sterowniki, -takie jak \cmdname{dvips} % ??? dvips to chyba nie przeglądarka --- -czy \cmdname{xdvi}. % w oryg. było display programs like dvips... -W~tym wypadku nie zostaną zwrócone żadne rezultaty przeszukiwania, ponieważ -w~systemie brak gotowych wygenerowanych czcionek \samp{.pk} Computer Modern -(wynika to z~faktu używania w~\TL{} fontów PostScript-owych Type1). -\begin{alltt} -> \Ucom{kpsewhich wsuipa10.pk} -\ifSingleColumn /usr/local/texmf-var/fonts/pk/ljfour/public/wsuipa/wsuipa10.600pk -\else /usr/local/texmf-var/fonts/pk/ljfour/public/ -..... wsuipa/wsuipa10.600pk -\fi\end{alltt} -Dla tych fontów (alfabetu fonetycznego) musieliśmy wygenerować pliki -\samp{.pk}, a~ponieważ domyślnym \MF{}-owym trybem naszej instalacji jest -\texttt{ljfour} z~podstawową rozdzielczością 600dpi, zwracany jest taki -właśnie rezultat. -\begin{alltt} -> \Ucom{kpsewhich -dpi=300 wsuipa10.pk} -\end{alltt} -W~tym wypadku, kiedy zaznaczamy, że interesuje nas rozdzielczość -300dpi (\texttt{-dpi=300}), widzimy, że taka czcionka nie jest dostępna -w~naszej instalacji. -Program taki jak \cmdname{dvips} czy \cmdname{xdvi} zatrzymałby się, aby -utworzyć pliki \texttt{.pk} w~wymaganej rozdzielczości (używając skryptu -\cmdname{mktexpk}). - -Zwrócimy teraz naszą uwagę na pliki nagłówkowe i~konfiguracyjne -programu \cmdname{dvips}. -Najpierw szukamy pliku PostScript-owego prologu \file{tex.pro}, -wykorzystywanego dla potrzeb \TeX-a. Drugi przykład pokazuje -poszukiwanie pliku konfiguracyjnego \file{config.ps}, zaś trzeci -- -szukanie pliku mapy czcionek PostScriptowych \file{psfonts.map} -(począwszy od obecnej edycji, pliki \file{.map} i~\file{.enc} -mają własne reguły przeszukiwania ścieżek i~zmienione położenie w~ramach -drzew \dirname{texmf}). -Ponieważ rozszerzenie \samp{.ps} nie jest jednoznaczne, musimy zaznaczyć -wyraźnie jaki typ jest wymagany dla pliku -\texttt{config.ps} (,,\texttt{dvips config}''). -\begin{alltt} -> \Ucom{kpsewhich tex.pro} -/usr/local/texmf/dvips/base/tex.pro -> \Ucom{kpsewhich --format="dvips config" config.ps} -/usr/local/texmf-var/dvips/config/config.ps -> \Ucom{kpsewhich psfonts.map} -/usr/local/texmf-var/fonts/map/dvips/updmap/psfonts.map -\end{alltt} - -Następnie przyjrzymy się bliżej plikom pomocniczym fontów Times z~kolekcji -URW. W~standardzie nazewnictwa fontów posiadają one prefiks \samp{utm}. -Pierwszy plik którego szukamy, to plik konfiguracyjny, zawierający nazwę -pliku z~przemapowaniem fontów: -\begin{alltt} -> \Ucom{kpsewhich --format="dvips config" config.utm} - /usr/local/texmf-dist/dvips/psnfss/config.utm -\end{alltt} -W~pliku tym znajduje się wiersz: -\begin{alltt} - p +utm.map -\end{alltt} -wskazujący na plik \file{utm.map}, który chcemy zlokalizować w~następnej -kolejności: -\begin{alltt} -> \Ucom{kpsewhich utm.map} - /usr/local/texmf-dist/fonts/map/dvips/times/utm.map -\end{alltt} -Plik z~przemapowaniem definiuje nazwy czcionek PostScriptowych Type~1 -w~zestawie fontów URW, zaś jego zawartość wygląda następująco -(pokazane są tylko fragmenty wierszy): -\begin{alltt} -utmb8r NimbusRomNo9L-Medi ... \Ucom{kpsewhich utmr8a.pfb} -\ifSingleColumn /usr/local/texmf-dist/fonts/type1/urw/times/utmr8a.pfb -\else /usr/local/texmf-dist/fonts/type1/ -... urw/utm/utmr8a.pfb -\fi\end{alltt} - -Powyższe przykłady pokazują, jak łatwo można znajdować lokalizację danego -pliku. Ważne jest to zwłaszcza wówczas, gdy istnieje podejrzenie, że gdzieś -zawieruszyła się zła wersja jakiegoś pliku; \cmdname{kpsewhich} pokaże tylko -pierwszy napotkany plik. - -\subsubsection{Diagnostyka błędów} -\label{sec:Debugging} - -Czasami niezbędne są informacje o~tym, jak program radzi sobie -z~odniesieniami do plików. Aby dało się to wykonywać w~wygodny sposób, -\KPS{} oferuje różne poziomy diagnostyki błędów: -\begin{itemize} -\item[\texttt{\ 1}] wywołania \texttt{stat} (testy pliku). Podczas - uruchamiania z~uaktualnioną bazą danych \file{ls-R} nie powinno to - przeważnie dawać żadnego wyniku. -\item[\texttt{\ 2}] Zapis odwołań do tablic asocjacyjnych (\emph{hash - tables}), takich jak baza \file{ls-R}, pliki przemapowań, pliki konfiguracyjne. -\item[\texttt{\ 4}] Operacje otwarcia i~zamknięcia pliku. -\item[\texttt{\ 8}] Ogólne informacje o~ścieżkach dla typów - plików szukanych przez \KPS; użyteczne dla znalezienia ścieżki - zdefiniowanej dla danego pliku. -\item[\texttt{16}] Lista katalogów dla każdego z~elementów ścieżki - (odnosi się tylko do poszukiwań na dysku). -\item[\texttt{32}] Poszukiwania plików. -\end{itemize} -Wartość \texttt{-1} ustawia wszystkie powyższe opcje: w~praktyce, -potrzebując wykryć przyczyny błędów, prawdopodobnie zawsze używać -będziesz tych poziomów. - -Podobnie, w~przypadku programu \cmdname{dvips}, ustawiając kombinację -przełączników wykrywania błędów, można dokładnie śledzić skąd pochodzą pliki. -W~wypadku gdy plik nie zostanie odnaleziony, widać, w~których katalogach -program szukał danego pliku, dzięki czemu można się zorientować w~czym -problem. - -Ogólnie mówiąc, ponieważ programy odwołują się wewnętrznie do -biblioteki \KPS{}, opcje wykrywania błędów wybrać można przy użyciu -zmiennej środowiskowej \envname{KPATHSEA\_DEBUG}, ustawiając ją -na opisaną powyżej wartość (kombinację wartości). - -\noindent -\textbf{Uwaga dla użytkowników Windows:} w~systemie tym niełatwo jest -przekierować komunikaty programu do pliku. Do celów diagnostycznych -można w~tym celu ustawić chwilowo zmienne (w~oknie DOS/CMD): -\begin{verbatim} -SET KPATHSEA_DEBUG_OUTPUT=err.log -SET KPATHSEA_DEBUG=-1 -\end{verbatim} - -Rozważmy na przykład mały \LaTeX-owy plik źródłowy \file{hello-world.tex}, -który zawiera co następuje: -\begin{verbatim} - \documentclass{article} - \begin{document} - Hello World! - \end{document} -\end{verbatim} -Ten mały plik używa jedynie fontu \file{cmr10}. Przyjrzyjmy się jak -\cmdname{dvips} przygotowuje plik PostScript-owy (chcemy użyć wersji Type1 -fontu Computer Modern, stąd opcja \texttt{-Pcms}). -\begin{alltt} -> \Ucom{dvips -d4100 hello-world -Pcms -o} -\end{alltt} -Mamy tu do czynienia jednocześnie z~czwartą klasą wykrywania błędów -programu \cmdname{dvips} (ścieżki fontowe) oraz z~rozwijaniem elementu -ścieżki przez \KPS{} (patrz: \emph{Dvips Reference Manual}, \OnCD{texmf/doc/dvips/dvips.html}). - %Komunikaty z~uruchomienia programu (lekko zmodyfikowane) znajdują się - %na~rys.~\ref{fig:dvipsdbga}. - %\begin{figure*}[tp] - %\centering - %\input{examples/ex6a.tex} - %\caption{Szukanie pliku konfiguracyjnego}\label{fig:dvipsdbga} - % - %\bigskip - % - %\input{examples/ex6b.tex} - %\caption{Szukanie pliku prologu}\label{fig:dvipsdbgb} - % - %\bigskip - % - %\input{examples/ex6c.tex} - %\caption{Szukanie pliku fontu}\label{fig:dvipsdbgc} - %\end{figure*} - Program \cmdname{dvips} zaczyna pracę od zlokalizowania potrzebnych mu plików. -Najpierw znajduje plik \file{texmf.cnf}, który zawiera ścieżki -przeszukiwania dla innych plików. Potem znajduje bazę danych \file{ls-R} -(dla optymalizacji szukania plików), następnie plik \file{aliases}, -który umożliwia deklarowanie różnych nazw (np. krótkie \acro{DOS}-owe ,,8.3'' -i~bardziej naturalne dłuższe wersje) dla tych samych plików. -Następnie \cmdname{dvips} znajduje podstawowy plik konfiguracyjny -\file{config.ps}, zanim poszuka pliku z~ustawieniami użytkownika -\file{.dvipsrc} (który w~tym wypadku \emph{nie} zostaje odnaleziony). -W~końcu \cmdname{dvips} lokalizuje plik konfiguracyjny \file{config.cms} -dla fontów PostScript-owych Computer Modern (jest to inicjowane przez -dodanie parametru \texttt{-Pcms} przy uruchamianiu programu). -Plik ten zawiera listę plików z~,,mapami'', które definiują relacje -pomiędzy \TeX-owymi, PostScript-owymi i~systemowymi nazwami fontów. -\begin{alltt} -> \Ucom{more /usr/local/texmf/dvips/config/config.cms} -p +bsr.map -p +bakomaextra.map -\end{alltt} -W~ten sposób \cmdname{dvips} wyszukuje wszystkie te pliki oraz główny plik -z~przemapowaniem -\file{psfonts.map}, który ładowany jest domyślnie (zawiera on deklaracje -często używanych fontów PostScript-owych; więcej szczegółów odnośnie -PostScript-owych plików przemapowań fontów można znaleźć w~ostatniej części -rozdziału \ref{SExamplesofuse}). - -W~tym miejscu \cmdname{dvips} zgłasza się użytkownikowi: -\begin{alltt}\ifSingleColumn -This is dvips 5.86 Copyright 1999 Radical Eye Software (www.radicaleye.com) -\else\small{}This is dvips 5.86 Copyright 1999 Radical Eye... -\fi\end{alltt}% decided to accept slight overrun in tub case -\ifSingleColumn -\ldots potem szuka pliku prologu \file{texc.pro}: -\begin{alltt}\small -kdebug:start search(file=texc.pro, must\_exist=0, find\_all=0, - path=.:~/tex/dvips//:!!/usr/local/texmf/dvips//: - ~/tex/fonts/type1//:!!/usr/local/texmf/fonts/type1//). -kdebug:search(texc.pro) => /usr/local/texmf/dvips/base/texc.pro -\end{alltt} -\else -potem szuka pliku prologu \file{texc.pro}. - %(patrz rys.~\ref{fig:dvipsdbgb}). - -\fi -Po znalezieniu szukanego pliku, \cmdname{dvips} podaje datę i~czas -oraz informuje o~generowaniu pliku \file{hello-world.ps}. -Ponieważ potrzebuje pliku z~fontem \file{cmr10}, a~jest on -zadeklarowany jako dostępny, wyświetla komunikat: -\begin{alltt}\small -TeX output 1998.02.26:1204' -> hello-world.ps -Defining font () cmr10 at 10.0pt -Font cmr10 is resident. -\end{alltt} -Teraz trwa poszukiwanie pliku \file{cmr10.tfm}, który zostaje znaleziony, -a~następnie \cmdname{dvips} powołuje się na kilka innych plików startowych -(nie pokazanych). W~końcu przykładowy font Type1 \file{cmr10.pfb} -zostaje zlokalizowany -i~dołączony do pliku wynikowego (patrz ostatnia linia): -\begin{alltt}\small -kdebug:start search(file=cmr10.tfm, must\_exist=1, find\_all=0, - path=.:~/tex/fonts/tfm//:!!/usr/local/texmf/fonts/tfm//: - /var/tex/fonts/tfm//). -kdebug:search(cmr10.tfm) => /usr/local/texmf/fonts/tfm/public/cm/cmr10.tfm -kdebug:start search(file=texps.pro, must\_exist=0, find\_all=0, - ... - -kdebug:start search(file=cmr10.pfb, must\_exist=0, find\_all=0, - path=.:~/tex/dvips//:!!/usr/local/texmf/dvips//: - ~/tex/fonts/type1//:!!/usr/local/texmf/fonts/type1//). -kdebug:search(cmr10.pfb) => /usr/local/texmf/fonts/type1/public/cm/cmr10.pfb -[1] -\end{alltt} - -\subsection{Parametry kontrolujące działanie programów} -Inną użyteczną cechą \Webc{} jest możliwość ustalania wielu parametrów -określających wielkość pamięci za pomocą pliku \texttt{texmf.cnf}. - %Załącznik~\ref{app:texmf.cnf} zaczynający się na - %stronie~\pageref{app:texmf.cnf} zawiera listing pliku \texttt{texmf.cnf}. - Ustawienia wszystkich parametrów znajdują się w~części trzeciej pliku. -Najważniejszymi zmiennymi są: -\begin{description} -\item[\code{main\_memory}] Całkowita wielkość pamięci dostępnej dla - \TeX-a, \MF{}-a i~\MP{}-a. Dla każdego nowego ustawienia tej zmiennej - należy wykonać nowy format. - %Przykładowo, możesz wygenerować ,,ogromną'' wersję formatu \TeX{} i~nazwać - %taki plik \texttt{hugetex.fmt}. - %Dzięki standardowemu sposobowi nazywania programów przez - %\KPS{}, określona wartość zmiennej \verb|main_memory| będzie - %przeczytana z~pliku \texttt{texmf.cnf} (por. wartość standardową - %oraz wartość ,,ogromną'', wykorzystywaną przez program \texttt{hugetex}, - %itd.). - % -\item[\code{extra\_mem\_bot}] Dodatkowa wielkość pamięci przeznaczonej - na ,,duże'' struktury danych \TeX-a, takie jak: pudełka, kleje itd.; - przydatna zwłaszcza w~przypadku korzystania z~pakietu \PiCTeX{}. - % -\item[\code{font\_mem\_size}] Wielkość pamięci przeznaczonej przez - \TeX-a na informacje o~fontach. Jest to mniej więcej ogólna - wielkość wczytywanych przez \TeX-a plików TFM. - % -\item[\code{hash\_extra}] Dodatkowa wielkość pamięci przeznaczonej - na tablicę zawierającą nazwy instrukcji. Tablica główna - może zmieścić w~przybliżeniu 10000 nazw; wielkość ta może okazać - się zbyt mała, np. w~wypadku obszernej książki zawierającej liczne - odsyłacze. Domyślna wartość \texttt{hash\_extra} to \texttt{50000}. -\end{description} - % -Oczywiście powyższa możliwość nie zastąpi prawdziwej, dynamicznej -alokacji pamięci. Jest to jednak niezwykle trudne -do zaimplementowania w~obecnej wersji \TeX-a i~dlatego -powyższe parametry stanowią praktyczny kompromis, pozwalając -na pewną elastyczność. - -%%==== -\section{Budowa systemu na nowej platformie Uniksowej}\label{sec:build} -Jeżeli mamy do czynienia z~platformą, dla której nie są dostarczone binaria, -trzeba będzie skompilować \TeX-a oraz towarzyszące mu programy. -Nie jest to takie trudne jak się wydaje. -Wszystko czego potrzebujemy znajduje się na \CD{} w~katalogu -\texttt{source}. - -Najpierw należy zainstalować główne drzewo plików \TeX-owych z~\CD{} -\TL{} (najlepiej jest wykonać instalację podstawową, bez wybierania -binariów systemowych). - -\subsection{Warunki wstępne} -Do skompilowania całego \TeX-a i~jego programów pomocniczych potrzeba -około 100 megabajtów wolnego miejsca na dysku. -Potrzebny jest także kompilator \acro{ANSI}~C, oprogramowanie \cmdname{make}, -skaner leksykalny oraz generator parserów. -Programy użytkowe \acro{GNU} (\cmdname{gcc}, \acro{GNU} -\cmdname{make}, \cmdname{m4}, \cmdname{flex}, \cmdname{bison}) -są najlepiej przetestowanymi na różnych platformach. -Prawidłowo powinny pracować \cmdname{gcc}-2.7.*, \cmdname{flex}-2.4.7 -i~\acro{GNU}\,\cmdname{make}-3.72.1 lub nowszy. -Istnieje możliwość pracy z~innymi kompilatorami C i~programami -\cmdname{make}, wymaga to jednak dobrego zrozumienia zasad tworzenia -programów Unixowych, aby móc poradzić sobie z~ewentualnymi problemami. - %W~wyniku wykonania polecenia \texttt{uname} powinniśmy - %otrzymać jakąś rozsądną wartość. - -\subsection{Konfiguracja} -Należy rozpakować źródła ze skompresowanego pliku \texttt{tar} -z~katalogu \dirname{source} na twardy dysk, a~potem przejść do katalogu, -do którego zostały one skopiowane. -Teraz trzeba zdecydować się, gdzie będzie główny katalog instalacji, -np.\ \path|/usr/TeX| lub \path|/usr/local/TeX|. -Naturalnie, należy użyć tej samej lokalizacji, która została wykorzystana -przy instalowaniu głównego drzewa \TeX-owego. - -Uruchomić \textsf{configure} z~linii poleceń: -\begin{alltt} -> \Ucom{./configure --prefix=/usr/local/TeX} -\end{alltt} - -Katalog ,,prefix'' to ten, w~którym zainstalowane zostało główne drzewo -\TeX-owe. Zostanie wykorzystany następujący układ katalogów - (\verb|$TEXDIR| oznacza wybrany powyżej katalog): - -\noindent -\begin{tabular}{>{\ttfamily}ll@{}} - \dirname{$TEXDIR/man} & strony manuala Uniksowego,\\ - \dirname{$TEXDIR/share/texmf} & główne drzewo \TeX-owe, - zawierające makra itp.,\\ - \dirname{$TEXDIR/info} & podręczniki w formacie \acro{GNU} - info,\\ - \dirname{$TEXDIR/bin/$PLATFORM} & binaria\\ -\end{tabular} -%$ - -Można uniknąć stosowania ,,\dirname{share/}'' przed katalogiem -\dirname{texmf}, ponieważ \dirname{$TEXDIR/share/texmf} -i~\dirname{$TEXDIR/texmf} są wykrywane automatycznie przez skrypt \cmdname{configure}. -W~przypadku wybrania innego katalogu, trzeba wyszczególnić ten katalog -parametrem \verb|--datadir| skryptu \cmdname{configure}. - -Jeżeli nie chcemy używać katalogu \dirname{$PLATFORM} -(a~więc umieścić binaria bezpośrednio w~\dirname{$TEXDIR/bin}), w~wywołaniu -skryptu \cmdname{configure} należy użyć parametru -\verb|--disable-multiplatform|. - -Więcej dostępnych parametrów (np. pomijanie pakietów opcjonalnych, takich -jak \OMEGA\ czy \eTeX) można zobaczyć uruchamiając -\texttt{./configure -{}-help}. - -\subsection{Uruchamianie \textsf{make}} -Po upewnieniu się, że nie jest ustawiona zmienna powłoki \texttt{noclobber}, -należy napisać -\begin{alltt} -> \Ucom{make world} -\end{alltt} -i~\ldots zaparzyć sobie kawę. - -Mogłoby też być użyteczne zapisanie w~pliku \texttt{.log} całego procesu -kompilacji: -\begin{alltt} -> \Ucom{sh -c "make world >world.log 2>\&1" \&} -\end{alltt} -Zanim stwierdzimy, że wszystko jest w~porządku, warto sprawdzić czy w~pliku -\texttt{.log} nie ma komunikatów błędów (kiedy polecenie zwraca kod błędu, -\acro{GNU} \cmdname{make} zawsze używa sekwencji \samp{***}) -i~czy utworzone zostały wszystkie binaria: -\begin{alltt} -> \Ucom{cd /usr/local/TeX/bin/i586-pc-linux-gnu} -> \Ucom{ls | wc} -\end{alltt} -Oczekiwanym rezultatem jest 242. Polecenie \texttt{make world} jest -równoważne z~\texttt{make all install strip}. -Jeśli do uruchamiania \texttt{make install} potrzebne są specjalne -uprawnienia, można uruchomić dwie oddzielne sesje \cmdname{make}: -\begin{alltt} -> \Ucom{make all} -> \Ucom{su} -> \Ucom{make install strip} -\end{alltt} - -\subsection{Końcowe kroki konfiguracyjne} -Należy uaktualnić zmienną \envname{PATH} o~nazwę katalogu zawierającego -właśnie zainstalowane binaria (np.\ -\dirname{/usr/local/TeX/bin/mips-sgi-irix6.3}); podobnie postąpić trzeba -z~\envname{MANPATH} i~\envname{INFOPATH} i~dołączyć do nich -odpowiednie nazwy podkatalogów, tj.\ -\dirname{$TEXDIR/man} oraz \dirname{$TEXDIR/info}. - -Program \cmdname{texconfig} pozwala na ustawienie domyślnych wzorców -przenoszenia wyrazów, rozmiaru papieru, poleceń do druku, trybu \MF{}-a itd. -Polecenia tego używać można interaktywnie. Aby zobaczyć jakie funkcje program -udostępnia, wystarczy napisać: -\begin{alltt} -> \Ucom{texconfig help} -\end{alltt} - -Przykładowo, jeżeli nie używamy formatu A4, możemy ustawić jako format -domyślny ,,lettersize'' pisząc: -\begin{alltt} -> \Ucom{texconfig dvips paper letter} -> \Ucom{texconfig xdvi paper us} -\end{alltt} - -%-------------------------- -\section{Podziękowania}\label{sec:acknowl} - -\TL{} jest wspólnym dziełem praktycznie wszystkich grup \TeX-owych. -Niniejsza edycja \TL{} została opracowana pod kierownictwem Sebastiana -Rahtza i~Karla Berry, przy głównym współudziale: - -\begin{itemize*} -\item angielskiej, niemieckiej, holenderskiej i polskiej grup \TeX-owych - (odpowiednio \acro{TUG}, \acro{DANTE} e.V., \acro{NTG}, i~\acro{GUST}), które - wspólnie zapewniają potrzebną infrastrukturę techniczną i~organizacyjną. - Dołącz do swojej grupy \TeX-owej!; -\item zespołu \acro{CTAN}, który dystrybuuje obrazy \TL{} i~udostępnia wspólną - infrastrukturę służącą aktualizacji pakietów, od której zależy \TL{}; -\item Petera Breitenlohnera i zespołu \eTeX-owego, którzy stworzyli stabilną - podstawę przyszłych wersji \TeX-a; -\item Thomasa Essera, autora wspaniałego \teTeX-a, bez którego - \TL{} z~całą pewnością by nie powstał, i~którego stała - pomoc umożliwiła uczynienie z~tej dystrybucji coraz lepszego produktu; -\item Michaela Goossensa, który był współautorem pierwotnej dokumentacji; -\item Eitana Gurari, autora programu \TeX4ht{} (wykorzystanego do - tworzenia niniejszej dokumentacji w~wersji \HTML), który niezmordowanie - pracował nad jego ulepszaniem i~błyskawicznie wykonywał poprawki; -\item Hansa Hagena, który dostosowywał \ConTeXt\ do potrzeb \TL; -\item \Thanh{}a, Martina Schr\"odera i~pdf\TeX\ teamu za ciągłe ulepszanie - możliwości \TeX-a; -\item Taco Hoekwatera, za wznowienie rozwoju nad MetaPost i~samego \TeX-a; -\item Pawła Jackowskiego, który wykonał instalator dla Windows \cmdname{tlpm} - i~Tomka Łuczaka, twórcy \cmdname{tlpmgui}; -\item Akira Kakuto, za zaktualizowanie binarów dla Windows, które są częścią - jego dystrybucji \acro{W32TEX} - (\url{http://www.fsci.fuk.kindai.ac.jp/kakuto/win32-ptex/}); -\item Jonathana Kew i jego pracodawcy \acro{SIL}, za poważną nową ścieżkę - rozwojową, którą jest Xe\TeX{} oraz za wysiłek włożony w~zintegrowanie - programu z~\TL; -\item Reinharda Kotuchy za pomoc w~olbrzymim wysiłku aktualizowania pakietów - w~\TL, jak również za skrypt \texttt{getnonfreefonts} i~za wiele innych - prac; -\item Petra Ol\shac{}\aac{}ka, który koordynował i~sprawdzał - przygotowanie czeskich i~słowackich pakietów; -\item Toshio Oshimy, za jego przeglądarkę \cmdname{dviout} dla Windows; -\item Fabrice'a Popineau, który pierwszy stworzył wersje oprogramowania - dla Windows; -\item Norberta Preininga za pomoc w budowaniu infrastruktury \TL{} - i~aktualizacji pakietów, koordynowanie, wraz z~Frankiem K\"usterem, - debianowej wersji \TL{}, oraz za wiele sugestii ulepszeń; -\item Staszka Wawrykiewicza, głównego testującego \TL{} w~różnych systemach, - który ponadto koordynował przygotowanie wszystkich polskich dodatków (fontów, - programów instalacyjnych i~wielu innych); -\item Olafa Webera, który cierpliwie pielęgnował Web2C, od którego wszystko zależy; -\item Gerbena Wierda, który przygotował oprogramowanie i~wsparcie dla - \MacOSX{}; -\item Grahama Williamsa, którego prace nad katalogiem pakietów bardzo - pomogły w~przygotowaniu dystrybucji. -\end{itemize*} - -Binaria dla różnych platform skompilowali: -Hartmut Henkel (\pkgname{x86\_64-linux}), -Manfred Lotz (\pkgname{i386-freebsd}), -%Maksym Polyakov (\pkgname{sparc-solaris}), -Akira Kakuto i~Fabrice Popineau (\pkgname{win32}), -Norbert Prei\-ning (\pkgname{alpha-linux}), -Vladimir Volovich (\pkgname{powerpc-aix}, \pkgname{sparc-linux} - i~\pkgname{sparc-solaris}), - %Staszek Wawrykiewicz - Karl Berry (\pkgname{i386-linux}), -Olaf Weber (\pkgname{mips-irix}), -Gerben Wierda (\pkgname{i386-darwin}, \pkgname{powerpc-darwin}). - -Aktualizacje i~tłumaczenia dokumentacji wykonali: -Karl Berry (angielski), -Daniel Flipo \& Fabrice Popineau (francuski), -G\"unter Partosch \& Hartmut Henkel (niemiecki), -Petr Sojka \& Jan Busa (czeski\slash słowacki), -Boris Veytsman (rosyjski), -Staszek Wawrykiewicz (polski). - -Oczywiście, najważniejsze podziękowania należą się Donaldowi Knuthowi -za stworzenie systemu \TeX{} i~ofiarowanie go nam wszystkim. - -%%% -\section{Historia} -\label{sec:history} - -\subsection{Poprzednie wersje} - -Dystrybucja \TL{} jest wspólnym przedsięwzięciem -grup Użytkowników Systemu \TeX{} z Niemiec, Holandii, Wielkiej -Brytanii, Francji, Czech, Słowacji, Polski, Indii i~Rosji oraz grupy -międzynarodowej TUG (\emph{\TeX{} Users Group}). -Dyskusje nad projektem rozpoczęły się pod koniec 1993 roku, kiedy holenderska -Grupa Użytkowników \TeX-a rozpoczęła prace nad swoim -4All\TeX{} \CD{} dla użytkowników \acro{MS-DOS}. W~tym też -czasie pojawiły się nadzieje na opracowanie jednego \CD{} dla -wszystkich systemów. -Projekt taki był wprawdzie zbyt ambitny, ale zrodził nie tylko bardzo -popularny i~uwieńczony dużym powodzeniem projekt 4All\TeX{} \CD{}, -lecz również spowodował powstanie Grupy Roboczej TUG ds. Standardu Katalogów -\TeX-owych (\emph{\TeX{} Directory Structure}), określającego w~jaki -sposób tworzyć zgodne i~łatwe do zarządzania zestawy pakietów \TeX-owych. -Końcowy raport \TDS{} został opublikowany w~grudniowym numerze -\textsl{TUGboat}-a, i~jasnym się stało, że -jednym z~oczekiwanych rezultatów wprowadzenia tego standardu mogłaby -być modelowa struktura na \CD. -Niniejszy \CD{} jest bezpośrednim rezultatem rozważań i~zaleceń -Grupy Roboczej ds. \TDS. -Jasne także było, że sukces 4All\TeX{} \CD{} pokazał, że -użytkownicy Unixa także wiele by zyskali mogąc korzystać -z~podobnie łatwego w~instalacji/pielęgnacji i~użytkowaniu systemu. -Było to jednym z~celów projektu \TL. - -Projekt przygotowania nowego \CD, opartego na standardzie \TDS i~zorientowanego -na systemy Uniksowe, rozpoczął się jesienią 1995 roku. Szybko -zdecydowaliśmy się na wykorzystanie \teTeX-a autorstwa Thomasa Essera, ponieważ -oferował on wsparcie dla wielu platform i~został zaprojektowany z~myślą -o~przenośności pomiędzy różnymi systemami plików. Thomas zgodził się pomóc -i~prace rozpoczęły się na dobre na początku 1996 roku. Pierwsze wydanie -ukazało się w~maju 1996 roku. Na początku 1997 roku Karl Berry udostępnił -nową, poważnie zmienioną wersję swojego pakietu \Webc, zawierającą prawie -wszystkie funkcje wprowadzone do \teTeX-a przez Thomasa Essera. W~związku -z~tym zdecydowaliśmy się oprzeć drugie wydanie \CD{} na standardowej -bibliotece \Webc, z~dodaniem skryptu \texttt{texconfig} z~pakietu \teTeX. -Trzecie wydanie \CD{} było oparte na \Webc{} wersji 7.2, przygotowanej przez -Olafa Webera. W~tym samym czasie została przygotowana nowa wersja \teTeX-a -i~\TL{} udostępniał prawie wszystkie jego nowe funkcje. -Czwarta edycja była przygotowana podobnie, -wykorzystując nową wersję te\TeX-a i~nową wersję \Webc{} (7.3). -Wtedy to też zainaugurowano kompletną dystrybucję dla Windows. - -Edycja piąta (marzec 2000) zawierała wiele poprawek i~uzupełnień; -zaktualizowano setki pakietów. Szczegóły zawartości pakietów zostały -zapisane w~plikach XML. -Główną zmianą w~\TeX\ Live5 było usunięcie programów, które nie miały statusu -{\it public domain}. Zawartość całej płytki powinna odpowiadać ustaleniom -Debian Free Software Guidelines (\url{http://www.debian.org/intro/free}). -Dołożyliśmy wszelkich starań aby sprawdzić warunki licencyjne pakietów, -ale nadal bardzo prosimy o~zgłaszanie zauważonych pomyłek. - -Szósta edycja (lipiec 2001) zawierała aktualizacje całego materiału. Główną -zmianą było wprowadzenie nowej koncepcji programów instalacyjnych: użytkownik -miał odtąd możliwość dokładniejszego wyboru potrzebnych zestawów i~pakietów. -Zestawy dotyczące obsługi poszczególnych języków zostały całkowicie -zreorganizowane, dzięki czemu wybór jednego z~nich nie tylko instalował -potrzebne makra i~fonty, ale także przygotowywał odpowiedni plik -\texttt{language.dat}. - -\TL~7 (rok 2002) zawierał po raz pierwszy oprogramowanie dla \MacOSX{} -i,~jak zwykle, aktualizację wszelkich programów i~pakietów. -Ważnym zadaniem, które wykonano, było ujednolicenie plików źródłowych -programów z~dystrybucją te\TeX. W~programach instalacyjnych wprowadzono -możliwość wyboru bardziej ogólnych, predefiniowanych zestawów pakietów -(m.in. dla użytkowników francuskojęzycznych oraz polskich). Nowością -było także wprowadzenie procedury aktualizacji map fontowych dla Dvips -i~Pdftex podczas instalacji oraz doinstalowywania pakietów fontowych. - -W~2003~r., wraz z~napływem aktualizacji i~dodatkowych nowych pakietów, -okazało się, że \TL{} nie mieści się na pojedynczym \CD. -Zmuszeni byliśmy podzielić \TL{} na trzy dystrybucje, które wydano -na \DVD{} i~dwóch płytkach \CD. Ponadto: - -\begin{itemize*} -\item na życzenie ,,\LaTeX{} team'' zmieniono standardowe użycie - programów \cmdname{latex} i~\cmdname{pdflatex}~-- korzystały - one z~\eTeX{} (patrz str.~\pageref{text:etex}); -\item załączono nowe fonty obwiedniowe Latin Modern, które zastępują - m.in. fonty EC (zawierając komplet znaków europejskich), szczególnie - do tworzenia poprawnych plików PDF; -\item usunięto binaria dla platformy Alpha \acro{OSF} (poprzednio - usunięto także binaria dla \acro{HPUX}), niestety nie udało się znaleźć - osób chętnych do wykonania kompilacji; -\item zmieniono instalację w~systemach Windows, wprowadzając po raz pierwszy - zintegrowane środowisko pracy oparte na edytorze XEmacs; -\item potrzebne programy pomocnicze dla Windows (Perl, Ghost\-script, - Image\-Magick, Ispell) instalowano w~strukturze katalogów - instalacji \TL; -\item mapy fontowe, wykorzystywane przez programy \cmdname{dvips}, - \cmdname{dvipdfm} oraz \cmdname{pdftex}, generowano odtąd w~katalogu - \dirname{texmf/fonts/map}; -\item \TeX{}, \MF{} oraz \MP{} domyślnie pozwalały wypisywać komunikaty - na ekranie i~w~pliku .log, a~także w~operacjach \verb|\write| w~ich - reprezentacji 8-bitowej, zamiast tradycyjnej notacji \verb|^^|; - w~\TL{}~7 eksperymentalnie wprowadzono zależność przekodowania - wyjścia programów od systemowej strony kodowej, obecnie ten pomysł - zarzucono; -\item znacznie zmieniono niniejszą dokumentację; -\item wreszcie, ponieważ numery wersji kolejnych edycji mogły wprowadzać - w~błąd, postanowiliśmy identyfikować edycje \TL{} zgodnie z~rokiem - wydania. -\end{itemize*} - -\subsection{Edycja 2004} - -Jak przy każdej kolejnej wersji, w~2004 roku uaktualniono wiele pakietów -i~programów. Poniżej wymieniamy najbardziej istotne zmiany. - -\begin{itemize} -\item Gdy mamy już lokalnie zaistalowane fonty, które korzystają z~własnych -plików \filename{.map} i/lub \filename{.enc}, \emph{należy} przenieść te -pliki w~nowe miejsce w~strukturze \filename{texmf/}. - -Pliki \filename{.map} (map fontowych) są obecnie wyszukiwane w~podkatalogach -\dirname{fonts/map} (w~każdym drzewie \filename{texmf}), zgodnie ze ścieżką -określoną przez zmienną \envname{TEXFONTMAPS}. Analogicznie, pliki -\filename{.enc} (przekodowań fontów) są obecnie wyszukiwane w~podkatalogach -\dirname{fonts/enc}, zgodnie ze ścieżką określoną przez zmienną -\envname{ENCFONTS}. O~niewłaściwie umieszczonych plikach tego typu -zostaniemy ostrzeżeni podczas uruchomienia programu \cmdname{updmap}. -Zmiany te wprowadzono w~celu uporządkowania struktury katalogów: wszystkie -pliki dotyczące fontów znajdują się obecnie w~ramach jednego podkatalogu -\dirname{fonts/}. - -Metody radzenia sobie z~sytuacjami związanymi z~przejściem na nowy układ -katalogów omawia artykuł \url{http://tug.org/texlive/mapenc.html}. - -\item Do \TK\ \DVD{} dodano nową dystrybucję dla Windows o~nazwie -pro\TeX{}t (opartą na \MIKTEX-u). Jest ona dostępna także na odrębnym \CD. -Choć pro\TeX{}t nie bazuje na implementacji Web2C, stosuje układ katalogów -zgodny z~\TDS (patrz część~\ref{sec:struct-tl} na -str.~\pageref{sec:struct-tl}). - -\item W ramach \TL{} dotychczasowe pojedyncze drzewo katalogów -\dirname{texmf} zostało rozdzielone na trzy mniejsze: \dirname{texmf}, -\dirname{texmf-dist} i~\dirname{texmf-doc} (patrz -część~\ref{sec:tld}, str.~\pageref{sec:tld}) oraz pliki \filename{README} -w~każdym z~tych katalogów). - -\item Wszystkie pliki makr wczytywane przez \TeX-a są -obecnie umieszczone wyłącznie w~podkalogu \dirname{tex} w~ramach -\dirname{texmf*}. Tym samym usunięto zbędne katalogi -\dirname{etex}, \dirname{pdftex}, \dirname{pdfetex} itp. i~uproszczono -metody wyszukiwania plików. - -\item Pomocnicze skrypty wykonywalne, niezależne od platformy -i~zwykle uruchamiane w~sposób automatyczny, są obecnie -umieszczone w~nowym podkatalogu \dirname{scripts} w~ramach \dirname{texmf*}. -Znajdywane są poleceniem \verb|kpsewhich -format=texmfscripts|. -Programy korzystające z tych skryptów mogą wymagać modyfikacji. -Patrz \CDref{texmf-doc/doc/english/tds/tds.html\#Scripts} -{\texttt{texmf-doc/doc/english/tds/tds.html\#Scripts}}. - -\item Prawie wszystkie formaty traktują obecnie większość znaków -jako jawnie ,,wyświetlalne'' (\emph{printable}), nie zaś, jak było dotychczas, -konwertowane na \TeX-ową notację \verb|^^|. Możliwe jest to dzięki domyślnemu -wczytywaniu tablicy przekodowań \filename{cp227.tcx}. Dokładniej, znaki -o~kodach 32--256, HT, VT oraz FF są traktowane dosłownie podczas wyświetlania -komunikatów. Wyjątkiem jest plain \TeX{} (tylko znaki z~zakresu 32--127 -są nie zmieniane), \ConTeXt{} (znaki z zakresu 0--255) oraz formaty bazujące -na Omedze. Podobna domyślna właściwość była wprowadzona w~\TL\,2003, ale -obecnie została zaimplementowana w~bardziej elegancki sposób i~z~większymi -możliwościami indywidualnego dostosowania (patrz -\CDref{texmf/doc/web2c/web2c.html\#TCX-files} -{\texttt{texmf/doc/web2c/web2c.html\#TCX-files}}. -(Warto wspomnieć, że wczytując Unicode \TeX{} może w~komunikatach błędów -pokazywać niekompletne sekwencje znaków, ponieważ -został zaprojektowany ,,bajtowo''.) % hmmm, cały akapit by - % o strumieniach we-wy? - -\item Program \textsf{pdfetex} jest obecnie domyślną ,,maszyną'' dla -większości formatów (nie dotyczy to samego (plain) \textsf{tex}). -Domyślnie, gdy uruchamiamy polecenie \textsf{latex}, \textsf{mex} -itp., generowane są pliki \acro{DVI}. Możliwe jest jednak wykorzystanie -w~\LaTeX, \ConTeXt{} itp. m.in. właściwości mikrotypograficznych -zaimplementowanych w~\textsf{pdftex}, a~także rozszerzonych cech \eTeX-a -(\OnCD{texmf-dist/doc/etex/base/}). - -Oznacza to także, co warto podkreślić, że \emph{zalecane} jest użycie -pakietu \pkgname{ifpdf} (który działa zarówno z~plain, jak i~\LaTeX) -lub analogicznych makr. Zwykłe sprawdzanie czy zdefiniowano \cs{pdfoutput} -bądź kilka innych poleceń pierwotnych może nie wystarczyć do rozstrzygnięcia -czy nie jest generowany plik \acro{PDF}. W~tym roku podjęliśmy -wysiłek by zachować, najlepiej jak to możliwe, kompatybilność -z~dotychczasowymi przyzwyczajeniami użytkowników. Od przyszłego roku -należy się spodziewać, że \cs{pdfoutput} może być zdefiniowany nawet wtedy, -gdy generowany jest plik \acro{DVI}. - -\item pdf\TeX\ (\url{http://pdftex.org}) posiada obecnie wiele nowych -cech: - - \begin{itemize*} - - \item \cs{pdfmapfile} i~\cs{pdfmapline} pozwalają określić - z~poziomu dokumentu użyte mapy fontowe, a~także pojedyncze - dodatkowe wpisy w~tych mapach. - - \item mikrotypograficzne operacje z~fontami są łatwiejsze w użyciu;\\ - \url{http://www.ntg.nl/pipermail/ntg-pdftex/2004-May/000504.html} - - \item wszystkie parametry pracy pdf\TeX-a, dotychczas określane - w~specjalnym pliku konfiguracyjnym \filename{pdftex.cfg}, muszą być - teraz ustawiane poleceniami wbudowanymi, jak w~pliku - \filename{pdftexconfig.tex}; plik \filename{pdftex.cfg} - nie jest już w~ogóle wykorzystywany. Po zmianie \filename{pdftexconfig.tex} - należy na nowo wygenerować pliki formatów (wciąż jednak użytkownik ma - pełną swobodę określania parametrów w~redagowanym dokumencie); - - \item więcej informacji zawarto w~podręczniku pdf\TeX-a: - \OnCD{texmf/doc/pdftex/manual}. - - \end{itemize*} - -\item Polecenie \cs{input} w~programach \cmdname{tex}, - \cmdname{mf} oraz \cmdname{mpost} akceptuje obecnie nazwy - plików ograniczone podwójnymi apostrofami, zawierające spacje i~inne - znaki, np.: -\begin{verbatim} -\input "nazwa_pliku ze spacjami" % plain -\input{"nazwa_pliku ze spacjami"} % latex -\end{verbatim} -Więcej informacji zawiera podręcznik Web2C: \OnCD{texmf/doc/web2c}. - -\item \texttt{-output-directory} -- nowa opcja programów \cmdname{tex}, - \cmdname{mf} oraz \cmdname{mpost} -- pozwala na zapisanie wyniku pracy - w~wyspecyfikowanym katalogu (np. możemy uruchomić program \texttt{tex} - z~plikiem znajdującym się na dysku tylko do odczytu, zaś wynik zapisać - na dysku pozwalającym na~to); - -\item Rozszerzenie enc\TeX\ zostało szczęśliwie włączone do Web2C. - Aby uaktywnić to rozszerzenie, należy podczas generowania formatu - użyć opcji \optname{-enc}. Ogólnie mówiąc, enc\TeX\ obsługuje - przekodowanie wejścia i~wyjścia, włączając także Unicode (\acro{UTF}-8) - (patrz \OnCD{texmf-dist/doc/generic/enctex/} oraz - \url{http://www.olsak.net/enctex.html}). - -\item Dostępny jest nowy program Aleph, który łączy cechy \eTeX\ i~\OMEGA. - Póki co, dokumentacja jest znikoma (\OnCD{texmf-dist/doc/aleph/base} - oraz \url{http://www.tex.ac.uk/cgi-bin/texfaq2html?label=aleph}). - Format bazujący na \LaTeX-u dla programu Aleph nazwano \textsf{lamed}. - -\item Aktualna dystrybucja \LaTeX-a została zaopatrzona w~nową licencję -\acro{LPPL}, obecnie w~pełni zgodną i~aprobowaną przez zalecenia określone -w~licencji Debiana. O~nowościach i~uaktualnieniach można się dowiedzieć -przeglądając pliki \filename{ltnews} w~\OnCD{texmf-dist/doc/latex/base}. - -\item Dołączono także program \cmdname{dvipng} konwertujący pliki \acro{DVI} -do formatu graficznego \acro{PNG} (\OnCD{texmf/doc/man/man1/dvipng.1}). - -\item W~porozumieniu i~z~pomocą autora, Claudio Beccari, ograniczono -pakiet \pkgname{cbgreek} do zestawu fontów rozsądnego rozmiaru. Usunięto -sporadycznie używane fonty konturowe i~służące do prezentacji. Pełen -zestaw jest oczywiście nadal dostępny z~serwerów \acro{CTAN} -(\url{http://www.ctan.org/tex-archive/fonts/greek/cb}). - -\item Usunięto program \cmdname{oxdvi}; jego funkcje obsługuje -obecnie \cmdname{xdvi}. - -\item Programy z~przedrostkiem \cmdname{ini} oraz \cmdname{vir} -(np. \cmdname{initex}), które zwykle były dowiązaniami do programów -\cmdname{tex}, \cmdname{mf} i~\cmdname{mpost}, nie są już dostępne. -W~zupełności wystarcza użycie w~wierszu poleceń opcji \optname{-ini}. - -\item Dystrybucja nie zawiera binariów dla platformy \textsf{i386-openbsd} -(głównie z~powodu braku chętnych do wykonania kompilacji). - -\item W~systemie \textsf{sparc-solaris} należy ustawić zmienną systemową -\envname{LD\_LIBRARY\_PATH}, aby uruchomić programy \pkgname{t1utils}. -Binaria były kompilowane w~C++, ale w~tym systemie brak jest standardowego -położenia bibliotek uruchomieniowych. Fakt ten był już wcześniej znany, -ale nie był dotychczas udokumentowany. Z~kolei dla systemu -\textsf{mips-irix} wymagana jest obecność bibliotek \acro{MIPS}pro 7.4. - -\end{itemize} - -\subsection{Edycja 2005} - -Edycja ta przyniosła, jak zwykle, mnóstwo aktualizacji pakietów -i~programów. Struktura dystrybucji ustabilizowała się, niemniej jednak -pojawiło się nieco zmian w~konfiguracji: - -\begin{itemize} - -\item Wprowadzono nowe skrypty \cmdname{texconfig-sys}, \cmdname{updmap-sys} - i~\cmdname{fmtutil-sys}, których zadaniem jest modyfikowanie plików - konfiguracyjnych w~głównych drzewach katalogów systemu. Dotychczasowe - skrypty \cmdname{texconfig}, \cmdname{updmap} i~\cmdname{fmtutil} - modyfikują obecnie pliki użytkownika w~katalogu \dirname{$HOME/.texlive2005}. - (Patrz część~\ref{sec:texconfig}, str.~\pageref{sec:texconfig}). - -\item Nowe zmienne środowiskowe \envname{TEXMFCONFIG} - i~\envname{TEXMFSYSCONFIG} wskazują położenie drzew katalogów z~plikami - konfiguracyjnymi, odpowiednio: użytkownika i~systemu. Tak więc może okazać - się koniecznym przeniesienie własnych wersji \filename{fmtutil.cnf} - i~\filename{updmap.cfg} w~odpowiednie miejsca. Inną możliwością jest - przedefiniowanie \envname{TEXMFCONFIG} lub \envname{TEXMFSYSCONFIG} - w~pliku texmf.cnf. W~każdym przypadku położenie tych plików i~przypisania - \envname{TEXMFCONFIG} i~\envname{TEXMFSYSCONFIG} muszą być zgodne. - (Patrz część~\ref{sec:texmftrees}, str.~\pageref{sec:texmftrees}.) - -\item W~wydaniu zeszłorocznym przy produkowaniu wynikowego pliku DVI - \verb|\pdfoutput| i~podobne polecenia pozostawały niezdefiniowane, mimo - że używany był program \cmdname{pdfetex}. Zgodnie z~obietnicą, - w~tym roku zarzuciliśmy to rozwiązanie, którego celem było zapewnienie - kompatybilności. Z~tego powodu będą musiały ulec zmianie te Twoje dokumenty, - które używają \verb|\ifx\pdfoutput\undefined| do sprawdzania czy plik - wynikowy ma być w~formacie PDF. Możesz zastosować pakiet \pkgname{ifpdf.sty}, - który działa zarówno z~plain \TeX-em jak i~\LaTeX-em, albo zapożyczyć - zastosowane w~nim rozwiązania. - -\item W~wydaniu zeszłorocznym zmieniliśmy większość formatów tak, aby na - wyjściu 8-bitowe znaki były reprezentowane przez same siebie (por. - poprzednia część). Nowy plik TCX o~nazwie \filename{empty.tcx} pozwala - w~łatwy sposób uzyskać w~razie potrzeby oryginalną notację (\verb|^^|), - np.: - -\begin{verbatim} -latex --translate-file=empty.tcx twojplik.tex -\end{verbatim} - -\item Dołączono nowy program \cmdname{dvipdfmx}, służący do konwersji DVI - do PDF. Program jest aktywnie pielęgnowaną aktualizacją programu - \cmdname{dvipdfm}, który wciąż jest dostępny, ale nie jest już polecany. - -\item Nowe programy \cmdname{pdfopen} i~\cmdname{pdfclose} pozwalają na - przeładowanie plików PDF w~Adobe Acrobat Reader, bez konieczności ponownego - uruchamiania programu. (Inne przeglądarki formatu PDF, jak \cmdname{xpdf}, - \cmdname{gv} i~\cmdname{gsview}, nigdy na tę przypadłość nie cierpiały.) - -\item Dla spójności, zmienne \envname{HOMETEXMF} i~\envname{VARTEXMF} zostały - przemianowane odpowiednio na \envname{TEXMFHOME} i~\envname{TEXMFSYSVAR}. - Istnieje również \envname{TEXMFVAR}, która przeznaczona jest domyślnie - dla użytkownika. Patrz też punkt pierwszy, powyżej. - -\end{itemize} - -\subsection{Edycja 2007} -\label{sec:tlcurrent} - -Największą nowością edycji lat 2006 i~2007 jest Xe\TeX{}, -w~postaci programów \texttt{xetex} i~\texttt{xelatex}; patrz -\OnCD{texmf-dist/doc/xetex/XeTeX-reference.pdf} lub -\url{http://scripts.sil.org/xetex}. - -W istotny sposób został zaktualizowany MetaPost, planuje się także jego -dalszy rozwój (\url{http://tug.org/metapost/articles}); to samo dotyczy -pdf\TeX-a (\url{http://tug.org/applications/pdftex}). - -Pliki formatów (pdf)TeX-a (\filename{.fmt}) oraz analogiczne dla MetaPosta -i~Meta\-Fonta są obecnie zapisywane w~podkatalogach \dirname{texmf/web2c}, -choć sam ten katalog jest nadal przeszukiwany. Podkatalogi te mają nazwę -zgodną z~zastosowanym podczas generowania ,,silnikiem'', np. -\filename{tex}, \filename{pdftex} lub \filename{xetex}. Zmiana ta nie powinna -być zauważalna w~typowym użyciu. - -Program \texttt{tex} (plain) już nie analizuje pierwszego wiersza -rozpoczynającego się znakami \texttt{\%\&} aby ustalić jaki ma wczytać -format. Jest to zatem czysty, Knuthowy \TeX. \LaTeX\ i~wszystkie -pozostałe formaty nadal analizują pierwszy wiersz z~\texttt{\%\&}. - -Skrypty instalacyjne akcepują obecnie kilka zmiennych środowiska, co -umożliwia instalowanie wsadowe (nieinteraktywne) -- patrz -rozdział~\ref{sec:noninteractive-install}. - -Oczywiście, jak zwykle, w~okresie od ostatniego wydania wykonano setki innych -aktualizacji pakietów i programów. Kolejne aktualizacje można znaleźć -tradycyjnie na \acro{CTAN} (\url{http://www.ctan.org}). - -Drzewo źródłowe \TL{} jest obecnie przechowywane w~Subversion. Przeglądanie -umożliwia standardowy interfejs www, a jego adres jest opublikowany -na stronie \url{http://tug.org.pl/texlive}. -Mimo iż nie widać efektów tej zmiany w końcowej dystrybucji, mamy nadzieję, -że będzie to stabilne repozytorium oprogramowania dla rozwoju \TL{} -w~nadchodzących latach. - -Na koniec, w~maju 2006~r. Thomas Esser ogłosił, że zaprzestaje aktualizowania -dystrybucji te\TeX{} (\url{http://tug.org/tetex}). W wyniku tego znacznie -wzrosło zainteresowanie \TL-em, szczególnie wśród dystrybutorów -\acro{GNU}/Linux-a. (W \TL{} zdefiniowano w przybliżeniu równoważny, nowy -schemat instalacyjny pod nazwą \texttt{tetex}.) Mamy nadzieję, że -w~przyszłości doprowadzi to do takich ulepszeń w~otoczeniu \TeX-owym, na -których wszyscy skorzystają. - -\subsection{Przyszłe wersje} - -\emph{Niniejsza dystrybucja nie jest doskonała!} Planujemy kontynuowanie -wydawania nowych wersji i~chcielibyśmy, żeby zawierały one jeszcze więcej -pomocnej dokumentacji, więcej programów użytkowych, lepsze programy -instalacyjne oraz (oczywiście) stale ulepszany i~poprawiany katalog makr -i~fontów. Zadanie to jest wykonywane przez ciężko pracujących ochotników, -poświęcających na to wiele swojego wolnego czasu. Wiele jeszcze pozostało do -zrobienia. Jeżeli możesz pomóc, nie zastanawiaj się i~przyłącz się do nas. - -Prosimy o~przesyłanie poprawek, sugestii i~uzupełnień oraz deklaracji -pomocy w~opracowywaniu kolejnych edycji na adres:\hfill\null - % -\begin{quote} -\email{tex-live@tug.org} \\ -\url{http://tug.org/texlive} -\end{quote} - -%Uaktualnienia, ogłoszenia i~wskazówki będą dostępne na stronie -%\url{http://tug.org/texlive.html}. - -\end{document} diff --git a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/live4ht.cfg b/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/live4ht.cfg index 0fcd5cd1318..8912182767f 100644 --- a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/live4ht.cfg +++ b/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/live4ht.cfg @@ -4,9 +4,8 @@ % html specifies the main output format. % info for extra debugging info in the log files. -% better approach is to have html in one piece (including footnotes). -% also the newest TeX4ht could produce UTF-8 output (-utf8 option) -%\Preamble{charset=utf-8,html,info,fn-in} +% have html in one piece (including footnotes). +%\Preamble{charset=iso-8559-2,html,info,fn-in} \Preamble{html,info,fn-in} % add extra stylesheet @@ -14,7 +13,12 @@ \Hnewline \Hnewline }} - +% use png graphics as-is +\Configure{graphics*} + {png} + {\Needs{""}% + \Picture[pict]{\csname Gin@base\endcsname.png}% + } % or LaTeX complains it is missing. \begin{document} @@ -45,4 +49,3 @@ \def\finishliteral#1{#1\egroup} \let\filename=\dirname \fi - diff --git a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/tex-livep.sty b/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/tex-livep.sty index 074088963b0..07e43d26558 100644 --- a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/tex-livep.sty +++ b/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/tex-livep.sty @@ -1,9 +1,8 @@ -% $Id$ % TeX Live documentation style. Written by many people over many years. % Public domain. % \NeedsTeXFormat{LaTeX2e}[1995/12/01] -\ProvidesPackage{tex-livep}[2005/09/24 v1.5 TeX Live documentation style] +\ProvidesPackage{tex-livep}[2008/07/31 v1.6 TeX Live documentation style] % \RequirePackage{alltt} \RequirePackage{array} @@ -25,7 +24,8 @@ % for a proper \acro command (even in the context of the definition in % ltugboat -- \DRC overrides without checking) \RequirePackage{relsize} -\DeclareRobustCommand{\acro}[1]{\textsmaller{#1}\@} +%\DeclareRobustCommand{\acro}[1]{\textsmaller{#1}\@} +\def\acro#1{\textscale{.9}{#1}\@} % \RequirePackage{fancyvrb} \DefineVerbatimEnvironment{verbatim}{Verbatim}{fontsize=\normalsize} @@ -56,8 +56,10 @@ \renewcommand{\topfraction}{0.85} \renewcommand{\floatpagefraction}{0.86} \renewcommand{\textfraction}{0.1} +\renewcommand{\abovecaptionskip}{4pt} \renewcommand{\belowcaptionskip}{4pt} -\setcounter{tocdepth}{2} +\setcounter{tocdepth}{3} +\setcounter{secnumdepth}{3} \setcounter{topnumber}{5} \setcounter{totalnumber}{5} % @@ -79,14 +81,16 @@ \newcommand*{\envname}[1]{\texttt{#1}}% environment variable name \newcommand{\code}[1]{\texttt{#1}} \newcommand{\file}[1]{\texttt{#1}} -\newcommand{\prog}[1]{\texttt{#1}} +\newcommand{\prog}[1]{\textsf{#1}}% same as \cmdname \newcommand{\samp}[1]{`\texttt{#1}'} \newcommand{\var}[1]{{\sl #1}}% not \textsl, for roman not typewriter slanted. \newcommand{\ttvar}[1]{\texttt{\var{#1}}} % % underlined command input. -\def\Ucom#1{% - \uline{\rule[-.2\baselineskip]{0pt}{.9\baselineskip}\ttfamily #1}} +%\def\Ucom#1{% +% \uline{\rule[-.2\baselineskip]{0pt}{.9\baselineskip}\ttfamily #1}} +% bold command input +\def\Ucom#1{{\bfseries\ttfamily #1}} % \CDref is for url's with a #, where we need to write the target url and % displayed url separately in the input, due to catcode madness. @@ -132,6 +136,7 @@ \def\GFtoDVI{\cmdname{GFtoDVI}\null} \def\GFtoPK{\cmdname{GFtoPK}\null} \def\GFtype{\cmdname{GFtype}} +\def\GUI{\acro{GUI}\xspace} \def\KPS{Kpathsea} \def\La{La} \def\OMEGA{$\Omega$} @@ -145,7 +150,7 @@ \def\teTeX{\textrm{te}\TeX\xspace} \def\TeXLive{\TeX{} Live\xspace} \def\TFtoPL{\cmdname{TFtoPL}\null} -\def\TK{\textsf{\TeX\ Collection}} +\def\TK{\TeX\ Collection} \let\TL=\TeXLive \def\TypeI{Type~1} \def\VFtoVP{\cmdname{VFtoVP}\null} @@ -153,16 +158,18 @@ \def\Thanh{H\`an~Th\^e\llap{\raise 0.5ex\hbox{\'{}}}~Th\`anh} \def\XEmTeX{\textrm{XEm}\TeX\xspace} \def\XEmacs{\textrm{XEmacs}\xspace} +\def\XeTeX{Xe\TeX\xspace} \def\Webc{Web2C} \providecommand*{\CD}{\acro{CD}\xspace} \providecommand*{\CTAN}{\acro{CTAN}\xspace} \providecommand*{\DVD}{\acro{DVD}\xspace} +\providecommand*{\GNU}{\acro{GNU}\xspace} \providecommand*{\HTML}{\acro{HTML}\xspace} \providecommand*{\MacOSX}{Mac\,\acro{OS\,X}\xspace} \providecommand*{\PS}{Post\-Script\xspace} \providecommand*{\TDS}{\acro{TDS}\xspace} \providecommand*{\dvi}{\acro{DVI}\xspace} -\providecommand*{\web}{\texttt{web}\xspace} +\providecommand*{\web}{\texttt{WEB}\xspace} % Include an image. % #1 - name of image (pictures/#1.jpg, always .jpg please) @@ -177,6 +184,15 @@ \fi \\[5mm] } + +\def\tlpng#1#2{% + \ifnum \Status=2 % html, want relative path in output + \includegraphics[bb=0 0 1 1]{#1.png}% + \else % not html, handled by TEXINPUTS in Makefile + \includegraphics[width=#2]{#1.png}% + \fi +} + % % description-like environment that uses tt instead of bf, and doesn't % go to the left margin. Without the \hfil, get an underfull box. @@ -248,11 +264,12 @@ \or % \Status = 1 \typeout{TeX Live documentation in PDF format} - \RequirePackage[%unicode=true, % doesn't work in some PDF viewers :( - breaklinks,colorlinks,linkcolor=hypercolor,citecolor=hypercolor, - pagecolor=hypercolor,urlcolor=hypercolor, - filecolor=hypercolor, - bookmarksopen,pdfstartview={FitBH -320000},hyperindex] + \RequirePackage[breaklinks, + colorlinks,linkcolor=hypercolor,citecolor=hypercolor, + urlcolor=hypercolor,filecolor=hypercolor, + bookmarksopen, + %pdfstartview={FitBH -320000}, % fails with acrobat7 + hyperindex] {hyperref} \SingleColumntrue \newenvironment{multicols}[1]{}{} diff --git a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/tex4ht.env b/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/tex4ht.env deleted file mode 100644 index d6368769d1a..00000000000 --- a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/tex4ht.env +++ /dev/null @@ -1,259 +0,0 @@ -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% -% tex4ht.env / .tex4ht (unix) 2005-05-17-01:25 % -% Copyright (C) 1997--2005 Eitan M. Gurari % -% % -% This work may be distributed and/or modified under the % -% conditions of the LaTeX Project Public License, either % -% version 1.3 of this license or (at your option) any % -% later version. The latest version of this license is % -% in % -% http://www.latex-project.org/lppl.txt % -% and version 1.3 or later is part of all distributions % -% of LaTeX version 2003/12/01 or later. % -% % -% This work has the LPPL maintenance status "maintained".% -% % -% This Current Maintainer of this work % -% is Eitan M. Gurari. % -% % -% gurari@cse.ohio-state.edu % -% http://www.cse.ohio-state.edu/~gurari % -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% -% -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% -% Notes: % -% 1. Empty lines might be harmful % -% 2. Tagged script segments ... are scanned only if % -% their names are specified within -ctag switches of tex4ht.c % -% and t4ht.c. When -c switches are not supplied, a -cdefault % -% is implicitly assumed. % -% The tags and , but not their bodies, are % -% ignored if they are not located at the start of their lines. % -% 3. Place this file in your work directory and/or root directory % -% and/or in directory `xxx' of your choice. In the latest case, % -% compile tex4ht.c and t4ht.c with `#define ENVFILE xxx', or % -% provide the address of the file to tex4ht and t4ht throught % -% the -e switch % -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% -% -% * Replace `path', and possibly what follows, with appropriate % -% content % -% * A path may start with: % -% ~ for environment variable HOME % -% ~~ for environment variable TEX4HTTFM % -% * A ! requests recursive search into subdirectories % -% * Multiple t and i entries are allowed % -% * When supported by kpathsea % -% + t entries are ignored % -% + the path before /ht-fonts/ is ignored in i records that don't % -% represent real addresses % -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% -% -tpath/tex/texmf/fonts/tfm/! -% - -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/iso8859/2/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/ascii/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/alias/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/mozilla/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/unicode/! - - - -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/mozilla/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/unicode/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/ascii/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/alias/! - - - -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/iso8859/2/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/ascii/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/unicode/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/alias/! - - - -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/iso8859/5/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/ascii/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/unicode/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/alias/! - - - -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/iso8859/7/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/ascii/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/unicode/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/alias/! - - - - -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/iso8859/15/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/ascii/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/unicode/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/alias/! - - - -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/koi/8r/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/ascii/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/unicode/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/alias/! - - - -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/symbol/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/unicode/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/ascii/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/alias/! - - - -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/win/1251/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/unicode/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/ascii/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/alias/! - - - -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/unicode/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/ascii/! -i~/tex4ht.dir/texmf/tex4ht/ht-fonts/alias/! - - -% -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% -% dvi-to-xxx % -% choose one G-script % -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% -% dvips options % -% magnification: -x mag (e.g., -x 1200) % -% page size: -T x,y (e.g., -T 14in,14in) % -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% - - G.png - Gdvips -E -q -Ppdf -f %%1 -pp %%2 > zz%%4.ps - Ggs -sDEVICE=pngalpha -sOutputFile=%%3 -r110x110 -dEPSCrop -dBackgroundColor=16#ffffff -dTextAlphaBits=2 -dGraphicsAlphaBits=2 -q -dbatch -dNOPAUSE zz%%4.ps -c quit - Grm zz%%4.ps -G.svg -Gdvips -Ppdf -mode ibmvga -D 110 -f %%1 -pp %%2 > zz%%4.eps -Gpstoedit -f svg zz%%4.eps %%3 -%-------------------% - Gdvips -Ppdf -mode ibmvga -D 110 -f %%1 -pp %%2 > zz%%4.ps - Ggs -sDEVICE=ppm -sOutputFile=zz%%4.ppm -r110x110 -dTextAlphaBits=2 -dGraphicsAlphaBits=2 -q -dbatch -dNOPAUSE zz%%4.ps -c quit - Gconvert zz%%4.ppm -crop 0x0 +page -density 110x110 -transparent '#FFFFFF' zz%%4.png - Gperl png2svgGDI.pl zz%%4.png - Gperl svgGDI.pl zz%%4.svg %%3 - Grm zz%%4.ps - Grm zz%%4.ppm - Grm zz%%4.png - Grm zz%%4.svg -G. -Gdvips -E -Ppdf -mode ibmvga -D 110 -f %%1 -pp %%2 > zz%%4.ps -Gconvert zz%%4.ps -trim +repage -density 110x110 -transparent '#FFFFFF' %%3 -Grm zz%%4.ps -%--------- alternative instructions for old versions of convert -% Gconvert zz%%4.ps -trim -density 110x110 -transparent "#FFFFFF" %%3 -% Gconvert zz%%4.ps -crop 0x0 +repage -density 110x110 -transparent "#FFFFFF" %%3 -% Gconvert zz%%4.ps -crop 0x0 +page -density 110x110 -transparent "#FFFFFF" %%3 -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% - - -Gdvips -Ppdf -mode ibmvga -D 110 -f %%1 -pp %%2 > zz%%4.ps -Ggs -sDEVICE=ppm -r110 -sOutputFile=zz%%4.ppm -q -dbatch -dTextAlphaBits=4 -dGraphicsAlphaBits=4 -dNOPAUSE zz%%4.ps -c quit -Gmv zz%%4.ppm temp.ppm -Gpnmcrop temp.ppm > zz%%4.ppm -Gppmtopng -interlace -transparent 1,1,1 zz%%4.ppm > %%3 -Grm zz%%4.ps -Grm zz%%4.ppm -Grm temp.ppm -% Gppmtogif -interlace -transparent 1,1,1 zz%%4.ppm > %%3 - - -G.png -Gdvipng -T tight -x 1400 -D 72 -bg Transparent -pp %%2:%%2 %%1 -o %%3 -G.gif -Gdvipng -T tight -x 1400 -D 72 -bg Transparent -pp -gif %%2:%%2 %%1 -o %%3 -G. -Gdvips -Ppdf -mode ibmvga -D 110 -f > zz%%4.ps -Gconvert -crop 0x0 -density 110x110 -transparent '#FFFFFF' zz%%4.ps %%3 -Grm zz%%4.ps - - -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% -% Default scripts, shifted rightward 1 pos -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% - s--- needs --- %%1.idv[%%2] ==> %%3 --- - b--- characters --- - g.png -% empty bitmaps % - Ecopy empty.png %%1%%2 -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% - % -% -% * Address for an automatically created bookkeeping file % -% * Ignored under kpathsea % -% * The work directory is assumed for a default % - l~/tex4ht.dir/tex4ht.fls -% -% t4ht -d%%2 % -Mmv %%1 %%2%%3 -Ccp %%1 %%2%%3 -% t4ht -d%%2 -m%%1 % -Achmod %%1 %%2%%3 -% removed protection % -S* -% - - .html xmllint --noout --valid --html %%1.html - - - .xml xmllint --noout --valid %%1.xml - .html xmllint --noout --valid %%1.html - .css mycssparser %%1.css - - % - -%%% openoffice % -.4os mkdir sxw-%%0.dir -.4os mkdir sxw-%%0.dir/Pictures -.4os mv %%1.4os sxw-%%0.dir/settings.xml -.4os mv %%0.xml sxw-%%0.dir/content.xml -% % -.4om mkdir sxw-%%0.dir/%%1 -.4om mv %%1.4om sxw-%%0.dir/%%1/content.xml -.4om cp sxw-%%0.dir/settings.xml sxw-%%0.dir/%%1/settings.xml -% % -.4of mkdir sxw-%%0.dir/META-INF -.4of mv %%1.4of sxw-%%0.dir/META-INF/manifest.xml -% % -.4ot mv %%1.4ot sxw-%%0.dir/meta.xml -.4oy mv %%1.4oy sxw-%%0.dir/styles.xml -.4og cp -r %%1 sxw-%%0.dir/Pictures/%%1 -%-- sxw -- % -.4ox cd sxw-%%0.dir; zip -r %%0.sxw * ; cd .. -% % -.4ox mv sxw-%%0.dir/%%0.sxw . -% % -.4ox rm %%1.4ox -.4ox rm -r -f sxw-%%0.dir -%-- odt -- % -.4od cd sxw-%%0.dir; zip -r %%0.odt * ; cd .. -% % -.4od mv sxw-%%0.dir/%%0.odt . -% % -.4od rm %%1.4od -.4od rm -r -f sxw-%%0.dir -%%% end openoffice % - -% - -.jhm java -jar ${HOME}/jh2.0/javahelp/bin/jhindexer.jar -db %%0-doc/%%1-jhs %%1*.html - - -.jhm java -jar ${HOME}/jh1.1.3/javahelp/bin/jhindexer.jar -db %%0-doc/%%1-jhs %%1*.html - - -% end of file % - diff --git a/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex b/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex new file mode 100755 index 00000000000..84dba6dc6c3 --- /dev/null +++ b/Master/texmf-doc/source/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex @@ -0,0 +1,3319 @@ +% iso8859-2 +% $Id: live.tex, v. 32 2008/07/29 +% TeX Live documentation. +% Originally written by Sebastian Rahtz and Michel Goossens, +% now maintained by Karl Berry and others. +% Polish translation and additions by Staszek Wawrykiewicz et al. +% Public domain. +% ---- +% UWAGA dla recenzentów/tłumaczy: %%! to moje komentarze (StaW) +\documentclass{article} +\let\tldocenglish=0 % for live4ht.cfg +\def\La{La} +\let\textsl\textit +\usepackage{tex-livep} +\usepackage{polski} %% for PL +\usepackage[latin2]{inputenc} %% for PL +\exhyphenpenalty=10000 %% for PL +\def\Dash{---} +\widowpenalty=10000 +\clubpenalty=10000 +%% redefined MF logo! %% for PL +%\def\MF{\textlogo{META}\-\textlogo{FONT}} %% for PL +%\def\MP{\textlogo{META}\-\textlogo{POST}} %% *** TP *** +\def\shac{\char178} % for PL + qtmr (HTML) +\def\aac{\char225} % for PL + qtmr (HTML) +\def\iac{\char237} % for PL + qtmr (HTML) +\renewcommand{\samp}[1]{,,\texttt{#1}''} %% for PL +%% Polish style for sections +\makeatletter +\renewcommand{\@seccntformat}[1]{% + \csname the#1\endcsname.\hspace{.5em}} %% +\def\numberline#1{\hb@xt@\@tempdima{#1.\hfill}} +\makeatother +\hyphenation{tex-basic la-tex pdf-tex} +%% ----- +\begin{document} + +\title{{\huge \textit{Przewodnik po \protect\TL}\\[1ex]} + {\LARGE \textsf\TL{} 2008} +} + +\author{Redakcja: Karl Berry \\[3mm] + \url{http://tug.org/texlive/} +} + +\date{Lipiec 2008} + +\maketitle + +\begin{multicols}{2} +\tableofcontents +%\listoftables +\end{multicols} +%-------------------------- +\section{Wstęp}\label{sec:intro} + +\subsection{\TeX\ Live i \TeX\ Collection} +Niniejsza dokumentacja opisuje oprogramowanie \TL{} -- +dystrybucji \TeX-a i programów pomocniczych dla +systemów \acro{GNU}/Linux, różnych wersji Unix (w~tym \MacOSX{}) +oraz Windows. + +\TL{} można otrzymać ściągając go z~sieci bądź na płytce \DVD \TK{}, która +jest dostarczana przez Grupy Użytkowników Systemu \TeX{} swoim członkom. +Część \ref{sec:tl-coll-dists} omawia pokrótce zawartość tej płytki. +Zarówno \TL{}, jak i \TK{} powstały zbiorowym wysiłkiem Grup. +Tu omówimy głównie samą dystrybucję \TL. + +\TL{} zawiera skompilowane programy \TeX{}, \LaTeXe{}, \mbox{\MF}, \MP, +\BibTeX{} i~wiele innych oraz bogaty zestaw pakietów makr o~wielorakim +zastosowaniu, a także fonty i~dokumentacje, umożliwiające skład publikacji +w~wielu językach. + +Pakiety zawarte w \TL{} są regularnie aktualizowane z serwerów \acro{CTAN}: +\url{http://www.ctan.org}. + +Lista najważniejszych zmian, jakie dokonano w~tej edycji \TL{}, +znajduje się + w~części~\ref{sec:tlcurrent}, na str.~\pageref{sec:tlcurrent}. + %w~części~\ref{sec:history}, na str.~\pageref{sec:history}. + +Nie opisujemy tu, czym jest system \TeX{}, a~jedynie kwestie instalacji +i~konfiguracji oprogramowania \TL. +Początkujący użytkownicy mogą zapoznać się z~podstawowymi pojęciami +np. w~artykule {\it Przewodnik po systemie \TeX\/}: +\OnCD{texmf-doc/doc/polish/tex-virtual-academy-pl/cototex.html}. + +\subsection{Obsługiwane systemy operacyjne} +\label{sec:os_support} + +\TL{} zawiera oprogramowanie dla wielu platform linuksowych i uniksowych, +w~tym \MacOSX. Załączone pliki źródłowe pozwalają na zainstalowanie +na dodatkowych platformach. + +Jeśli chodzi o Windows, tylko wersje 2000 i nowsze są obsługiwane. Zaniechano +wsparcia dla Windows9x, ME oraz NT, co pozwoliło na uniknięcie specjalnej +(i~pracochłonnej) obsługi tych systemów w~porównaniu z~Linux/Unix. +Wprawdzie brak jest oprogramowania na wersje 64-bitowe, ale aplikacje +32-bitowe powinny na nich działać. + +W części \ref{sec:tl-coll-dists} omówiono alternatywne rozwiązania +dla Windows oraz \MacOSX. + +\subsection{Podstawy instalacji \protect\TL{}} +\label{sec:basic} + +\TL{} można zainstalować z \DVD{} lub internetu. Program instalacyjny +jest niewielki i pozwala pobrać z sieci wszystkie potrzebne pakiety. +Jest to wygodna alternatywa, gdy potrzebujemy jedynie części oprogramowania +\TL. + +Posiadając płytkę \DVD{} możemy nie tylko zaistalować \TL{} na twardym dysku, +ale i~uruchomić programy bezpośrednio z~płytki (a~nawet z~obrazu +\DVD{}, jeśli nasz system pozwala na jego zamontowanie). + +Szczegóły procedur instalacyjnych podane zostaną dalej w~odpowiednich +rozdziałach, tu podamy jedynie skrócony przepis: + +\begin{itemize*} + \item program instalacyjny \filename{install-tl} posiada dwa tryby działania: +tekstowy (domyślny dla Unix/Linux) i graficzny (tzw. \GUI, domyślny dla +Windows); użyty tryb można wymusić podając parametr \code{-gui} bądź +\code{-no-gui}; + +\item jednym z~instalowanych programów jest \prog{tlmgr} (menedżer \TL{}), +który także może być uruchomiony w~trybie tekstowym bądź graficznym; pozwala +on doinstalować lub usunąć pakiety, aktualizować je z~sieci, a także +wykonać różne czynności konfiguracyjne. + +\end{itemize*} + +\subsection{Dostępna pomoc} +\label{sec:help} + +Społeczność \TeX-owa jest bardzo aktywna i~pomocna, stąd też większość +poważnych zapytań nie będzie pozostawiona bez odpowiedzi. Przed zadaniem +pytania warto je uprzednio dobrze przemyśleć i~sformułować, ponieważ +respondenci to wolontariusze, wśród których znaleźć się mogą mniej lub +bardziej doświadczeni użytkownicy. +(Jeśli preferujemy komercyjne wsparcie techniczne, możemy zamiast +\TL{} zakupić system u~jednego z~dostawców, których listę znaleźć +można na \url{http://tug.org/interest.html#vendors}.) + +Oto lista źródeł pomocy, w~kolejności przez nas rekomendowanej: + +\begin{description} +\item [\TeX{} \acro{FAQ}] \TeX-owy \acro{FAQ} jest obszernym zbiorem +odpowiedzi na wszelkie rodzaje pytań, od najprostszych do najbardziej +zaawansowanych. Jest on załączony na \TL{} w~katalogu +\OnCD{texmf-doc/doc/english/FAQ-en}, +a~także dostępny w~sieci: \url{http://www.tex.ac.uk/faq}. Proponujemy +tam najpierw zajrzeć. Uruchomiono też serwis \acro{FAQ} +w~języku polskim: \url{http://faq.gust.org.pl}. + +\item [\TeX{} Catalogue] Jeśli poszukujemy konkretnego pakietu, fontu, +programu itp., polecamy \TeX{} Catalogue. Jest to obszerne zestawienie +wszelkich pakietów dotyczących \TeX-a. Patrz: + %\OnCD{texmf-doc/doc/english/catalogue} lub + \url{http://www.ctan.org/help/Catalogue/}. + +\item [\TeX{} Web Resources] Strona \url{http://tug.org/interest.html} +zawiera wiele odsyłaczy, w~szczególności do książek, podręczników +i~artykułów poświęconych wszelkim aspektom pracy z~systemem \TeX. + +\item [archiwa pomocy] Dwa główne forum pomocy to grupa +Usenet \url{news:comp.text.tex} oraz lista dyskusyjna +\email{texhax@tug.org}. Warto przeszukać archiwa list dyskusyjnych +zawierające mnóstwo pytań i odpowiedzi zbieranych przez wiele lat; +odpowiednio \url{http://groups.google.com/groups?group=comp.text.tex} oraz +\url{http://tug.org/mail-archives/texhax}. Nie zaszkodzi +skorzystanie z~wyszukiwarki, np. \url{http://www.google.com}. + +\item [wysyłanie pytań] Jeśli nadal nie znajdujemy rozwiązania problemu, +możemy wysłać pytanie do \dirname{comp.text.tex} korzystając z~Google, +czytnika wiadomości bądź pisząc list na adres \email{texhax@tug.org}. +Przedtem jednak \emph{należy} zapoznać się z~poradami dotyczącymi sposobu +zadawania pytań, zawartymi w~\acro{FAQ}: +\url{http://www.tex.ac.uk/cgi-bin/texfaq2html?label=askquestion}. +Polscy użytkownicy mają do dyspozycji listę dyskusyjną GUST (Grupy +Użytkowników Systemu \TeX); informacje o niej +znajdziemy na stronie \url{http://www.gust.org.pl}. + +\item [wsparcie \TL{}] Gdy chcemy zgłosić błąd bądź sugestie +i~komentarze dotyczące dystrybucji \TL{}, instalacji lub dokumentacji, +mamy do dyspozycji listę dyskusyjną \email{tex-live@tug.org}. Gdy kwestia +dotyczy konkretnego programu (pakietu makr itp.) zawartego na \TL{}, +lepiej jednak skierować pytanie do osoby opiekującej się danym programem +lub na specjalistyczną listę dyskusyjną. + +\end{description} + +Druga strona medalu to pomaganie tym, którzy mają problemy. Zarówno +\dirname{comp.text.tex}, jak i~\code{texhax} (oraz lista dyskusyjna GUST) +są otwarte dla każdego, +a~więc zapraszamy do włączenia się, czytania wiadomości i~pomagania +innym w~miarę własnych możliwości. Witamy wśród użytkowników +systemu \TeX! + +%-------------------------- +\section{Struktura \protect\TeX\protect\ Live}\label{sec:struct-tl} + +Omówimy tutaj strukturę i~zawartość dystrybucji \TL{}, a~także \TK{} -- +płytki \DVD, w~skład której wchodzi \TL. + +\subsection{The \protect\TeX\protect\ Collection: \TL, pro\TeX{}t, Mac\TeX} +\label{sec:tl-coll-dists} + +The \TK{} \DVD{} zawiera: + +\begin{description} + +\item [\TL] kompletny system na \acro{DVD}, z możliwością uruchamiania +bezpośrednio z~płyty bądź instalacji na twardym dysku; + +\item [Mac\TeX] dla systemu \MacOSX; posiada on własny program instalacyjny +i dodatkowe programy dla tego systemu; strona domowa projektu: +\url{http://www.tug.org/mactex/}; + +\item [pro\TeX{}t] dystrybucja dla Windows, oparta na dystrybucji \MIKTEX{} +rozszerzonej o~dodatkowe narzędzia; całkowicie niezależna od \TL; +\ProTeXt\ posiada własny, łatwy w~obsłudze program instalacyjny; + %i~również może być uruchamiany bezpośrednio z~płytki. + strona domowa projektu: \url{http://tug.org/protext}; + +\item [CTAN] zrzut zawartości archiwów \CTAN{}; + +\item [\texttt{texmf-extra}] katalog z wybranymi pakietami dodatkowymi. + +\end{description} + +\CTAN, \pkgname{protext}, i~\texttt{texmf-extra} nie spełniają przyjętych dla +\TL{} wymogów dotyczących swobody kopiowania, wobec tego należy ten fakt +uwzględnić przy redystrybucji bądź modyfikacji zawartości wymienionych +katalogów. + +\subsection{Główne katalogi \TL} +\label{sec:tld} + +Poniżej wymieniono ważniejsze podkatalogi głównego katalogu dystrybucji \TL. +Na płytce \pkgname{live} \DVD cała dystrybucja \TL{} została +umieszczona w katalogu \dirname{texlive}, nie zaś w~katalogu głównym +(poniżej traktujemy go jako katalog główny we wszystkich odniesieniach +dotyczących \TL). + +\begin{ttdescription} +\item[bin] wykonywalne programy \TeX-owe, zorganizowane w~podkatalogach + według platform systemowych; + +\item[readme.html] krótki wstęp z użytecznymi odnośnikami; + +\item[source] źródła wszystkich programów, włącznie z~głównymi dystrybucjami + \Webc{} \TeX-a i~\MF{}-a; + +\item[support] różne programy pomocnicze związane z~\TeX-em, które \emph{nie} + są domyślnie instalowane; + dla użytkowników systemów Windows dołączono ponadto szereg programów + (edytory, ,,shelle TeX-owe''), których zwykle brak w~typowej instalacji + Windows (programy te mogą być szczególnie przydatne dla początkujących); + +\item[texmf] drzewo katalogów plików pomocniczych i~dokumentacji dla + \emph{programów} (patrz: \texttt{TEXMFMAIN} w~następnej części); + +\item[texmf-dist] główne drzewo katalogów formatów i~pakietów (zawiera makra, + fonty i~dokumentacje; patrz: \texttt{TEXMDIST} w~następnej części); + +\item[texmf-doc] drzewo samodzielnych dokumentacji (m.in. podręczniki itp.), + niezwiązane z~konkretnymi pakietami, zorganizowane wg. języków. + +\item[tlpkg] skrypty, programy i inne dane potrzebne do instalacji; + katalog zawiera także ,,prywatne'' dla \TL{} kopie Perl i Ghostscript + dla Windows (nie kolidują one z posiadanymi przez użytkownika podobnymi + programami i działają tylko w ramach instalacji); poza tym dołączono + szybki i wygodny program do podglądu plików postscriptowych (a także PDF) + -- PsView dla Windows. +\end{ttdescription} + +Prócz podkatalogów wymienionych powyżej, katalog główny zawiera skrypty +instalacyjne oraz pliki \filename{README}, w~formacie tekstowym lub HTML, +w~kilku językach (również polskim). + +Katalog \dirname{texmf-doc} zawiera, jak wspomniano wyżej, dokumentacje +ogólne, np. podręczniki (także po polsku). Dokumentacje programów (man, info) znajdują się w~katalogu +\dirname{texmf/doc}, zaś dokumentacje pakietów makr, fontów i~formatów +w~katalogu \dirname{texmf-dist/doc}. Znalezienie konkretnej +dokumentacji w~dowolnym z~wymienionych katalogów ułatwi skorzystanie +z~programów \cmdname{texdoc} lub \cmdname{texdoctk}. Pomocnym może być +także plik \OnCD{doc.html}, który znajdziemy w~głównym katalogu. + +Niniejsza dokumentacja w~kilku językach znajduje się w katalogu +\dirname{texmf-doc}: + +\begin{itemize*} +\item{uproszczony chiński:} \OnCD{texmf-doc/doc/chinese/texlive-zh-cn} +\item{czeski/słowacki:} \OnCD{texmf-doc/doc/czechslovak/texlive-cz} +\item{angielski:} \OnCD{texmf-doc/doc/english/texlive-en} +\item{francuski:} \OnCD{texmf-doc/doc/french/texlive-fr} +\item{niemiecki:} \OnCD{texmf-doc/doc/german/texlive-de} +\item{polski:} \OnCD{texmf-doc/doc/polish/texlive-pl} +\item{rosyjski:} \OnCD{texmf-doc/doc/russian/texlive-ru} +\end{itemize*} + +\subsection{Predefiniowane drzewa katalogów texmf} +\label{sec:texmftrees} + +W tej części wymieniono wszystkie predefiniowane zmienne specyfikujące +drzewa katalogów texmf, wykorzystywane przez +system, a~także ich przeznaczenie. Uruchomienie polecenia \texttt{texconfig +conf} pokaże wartości tych zmiennych, dzięki czemu łatwo odnaleźć, +które katalogi w~naszej instalacji są przypisane do konkretnych zmiennych. + +\begin{ttdescription} +\item [TEXMFMAIN] Drzewo katalogów zawierające podstawowe dla + dystrybucji elementy systemu, jak skrypty (np. \verb+web2c/mktexdir+), + i~inne pliki pomocnicze oraz ich dokumentacje (nie zawiera zatem + pakietów makr ani formatów). +\item [TEXMFDIST] Drzewo katalogów zawierające pakiety makr, fontów itp., + tak jak są one oryginalnie dystrybuowane; drzewo to może + być współdzielone z~dowolną dystybucją. +\item [TEXMFLOCAL] Drzewo katalogów, które administratorzy mogą wykorzystać + do przechowywania lokalnych makr, fontów itp., dostępnych dla wszystkich + użytkowników serwera. +\item [TEXMFHOME] Drzewo katalogów dla prywatnych makr, fontów itp. + użytkownika. Rozwinięcie tej zmiennej zależy domyślnie od wartości przypisanej + zmiennej systemowej \verb+$HOME+ (w Windows \verb+%USERPROFILE%+). +\item [TEXMFCONFIG] Drzewo katalogów wykorzystywane przez narzędzia + \verb+texconfig+, \verb+updmap+ oraz \verb+fmtutil+ do przechowywania + danych konfiguracyjnych (domyślnie w~ramach \envname{TEXMFHOME}). +\item [TEXMFSYSCONFIG] Drzewo katalogów wykorzystywane przez narzędzia + \verb+texconfig-sys+, \verb+updmap-sys+ oraz \verb+fmtutil-sys+ + do przechowywania danych konfiguracyjnych dla całej instalacji. +\item [TEXMFVAR] Drzewo katalogów wykorzystywane przez \verb+texconfig+, + \verb+updmap+ i \verb+fmtutil+ do przechowywania wygenerowanych plików + formatów i map fontowych (domyślnie w~ramach \envname{TEXMFHOME}). +\item [TEXMFSYSVAR] Drzewo katalogów wykorzystywane przez + \verb+texconfig-sys+, \verb+updmap-sys+ and \verb+fmtutil-sys+, a~także + przez program \verb+tlmgr+ do przechowywania wygenerowanych plików + formatów i~map fontowych dla całej instalacji. +\end{ttdescription} + + %Więcej informacji na temat \texttt{texconfig} znajdziemy + %w~części~\ref{sec:texconfig}, na str.~\pageref{sec:texconfig}. + +\noindent +Domyślny układ katalogów: +\begin{description} + \item[ogólnosystemowy katalog instalacji] może zawierać kilka wydań \TL{}: + \begin{ttdescription} + \item[2007] poprzednie wydanie. + \begin{ttdescription} + \item [...] + \end{ttdescription} + \item[2008] wydanie aktualne. + \begin{ttdescription} + \item [bin] ~ + \begin{ttdescription} + \item [i386-linux] programy dla \GNU/Linux + \item [...] + \item [universal-darwin] programy dla \MacOSX + \item [win32] programy dla Windows + \end{ttdescription} + \item [texmf] określany zmienną \envname{TEXMFMAIN}. + \item [texmf-dist] \envname{TEXMFDIST} + \item [texmf-doc] \envname{TEXMFDOC} + \item [texmf-var] \envname{TEXMFSYSVAR} + \item [texmf-config] \envname{TEXMFSYSCONFIG} + \end{ttdescription} + \item [texmf-local] \envname{TEXMFLOCAL}, katalog zachowywany + od wydania do wydania. + \end{ttdescription} + \item[katalog domowy użytkownika] (\texttt{\$HOME} lub + \texttt{\%USERPROFILE\%}) + \begin{ttdescription} + \item[.texlive2007] prywatne pliki konfiguracyjne + poprzedniego wydania; + \item[.texlive2008] prywatne pliki konfiguracyjne + dla bieżącego wydania; + \begin{ttdescription} + \item [texmf-var] \envname{TEXMFVAR} + \item [texmf-config] \envname{TEXMFCONFIG} + \end{ttdescription} + \item[texmf] \envname{TEXMFHOME} prywatne makra/fonty itp. + \end{ttdescription} +\end{description} + +\subsection{Rozszerzenia \protect\TeX-a} +\label{sec:tex-extensions} + +Standardowy \TeX{} został zamrożony, ale jest i będzie w~przyszłości dostępny +w dystrybucji. \TL{} zawiera ponadto kilka wersji rozszerzonych +standardowego \TeX-a: + +\begin{description} +\item [\eTeX] wersja \label{text:etex} programu \TeX{}, która zawiera +dodatkowo niewielki, lecz silny zestaw nowych poleceń wbudowanych +(dotyczących głównie rozwijania makr, leksemów znakowych, interpretacji +znaczników itp.) oraz rozszerzenie \TeXXeT{} dla składu +od prawej do lewej. W~trybie domyślnym \eTeX{} jest w~100\% zgodny ze +standardowym programem \TeX. Więcej szczegółów znaleźć można +w~\OnCD{texmf-dist/doc/etex/base/etex_man.pdf}. + +\item [pdf\TeX] program zbudowany na rozszerzeniu \eTeX, umożliwiający +tworzenie plików zarówno w~formacie PDF, jak i~\dvi{}. Jest on domyślnym +programem dla większości formatów (prócz plain \TeX). Nie ma więc +rozróżnienia na ,,maszyny'' \textsf{pdftex} i \textsf{pdfetex}, jak to miało +miejsce w~poprzednich wersjach programów i~w~poprzednich dystrybucjach \TL. +Podręczniki znajdziemy w~katalogu \OnCD{texmf/doc/pdftex/manual/}, zaś +przykład wykorzystania w~pliku +\OnCD{texmf/doc/pdftex/manual/samplepdf/samplepdf.tex}. + +\item [Lua\TeX] jest docelowo sukcesorem pdf\TeX-a, z którym ma być +zgodny wstecz. Powinien także zastąpić Aleph (patrz niżej). Załączony +interpreter Lua (patrz strona domowa \url{http://www.lua.org/}) +pozwala na eleganckie rozwiązanie wielu trudnych problemów \TeX-a. +Program \filename{texlua} posiada funkcjonalność samodzielnego +interpretera Lua i~w~ten sposób jest wykorzystywany w \TL{} do wielu zadań. +Patrz \url{http://www.luatex.org/} i na \DVD{} +\OnCD{texmf-dist/doc/luatex/luatexref-t.pdf}. + +\item [Xe\TeX] umożliwia kodowanie tekstów w Unicode oraz korzystanie +z~fontów OpenType (także tych dostępnych w~systemie), przy czym stosuje +biblioteki obce, patrz +\OnCD{texmf-dist/doc/xetex/XeTeX-reference.pdf} lub +\url{http://scripts.sil.org/xetex}. + +\item [\OMEGA{} (Omega)] program, który pracuje wewnętrznie ze znakami +kodowanymi 16-bitowo (Unicode), pozwalając pracować jednocześnie +z~większością tekstów spotykanych na świecie. Wspomaga także dynamicznie +ładowane tzw. ,,procesy tłumaczenia \OMEGA'' (\acro{OTP}), co pozwala +użytkownikowi definiować złożone transformacje wykonywane na dowolnych +strumieniach wejściowych. Więcej szczegółów znaleźć można na \CD: +\OnCD{texmf-dist/doc/omega/base/doc-1.8.tex} (dokumentacja niezbyt aktualna; +sam program też od dawna nie jest aktualizowany). + +\item [Aleph] łączy rozszerzenia \OMEGA\ i~\eTeX; powstał jako niezależny +projekt z~potrzeby stabilnej ,,używalności'' programu Omega, w~sytuacji +gdy ten jest ciągle w~fazie eksperymentalnej. Minimalna dokumentacja: +\OnCD{texmf-dist/doc/aleph/base}. + +\end{description} + +\subsection{Inne ważniejsze programy \protect\TL} + +Poniżej zestawiono inne najczęściej używane programy dostępne +w~dystrybucji \TL{}: + +\begin{cmddescription} + +\item[bibtex] tworzenie spisów bibliograficznych; + +\item[makeindex] tworzenie posortowanych skorowidzów; + +\item[dvips] konwersja \dvi{} do \PS{}; + +\item[xdvi] przeglądarka plików \dvi{} dla X~Window; + +\item[dvilj] sterownik dla drukarek HP LaserJet; + +\item [dv2dt, dt2dv] konwerter \dvi{} do/z tekstu ASCII; + +\item [dviconcat, dviselect] programy do manipulacji stronami w~plikach + \dvi{}; + +\item [dvipdfmx] konwersja \dvi{} do PDF, metoda alternatywna w~stosunku + do wspomnianego wyżej programu pdf\TeX{} (pakiety + \pkgname{ps4pdf} i~\pkgname{pdftricks} dostarczają kolejnych możliwości); + +\item [psselect, psnup, \ldots] narzędzia manipulacji na plikach +postscriptowych; + +\item [lacheck] kontrola syntaktyki plików \LaTeX-owych; + +\item [texexec, texmfstart] programy uruchomieniowe dla Con\TeX{}t; + +\item [tex4ht] konwerter \TeX{} do HTML i XML. + +\end{cmddescription} + +%%! zostawiam tę część, choć wyleciała z wersji oryginalnej!!! 27.08.2003 + +\subsection[Pakiety i ich zestawy]{Pakiety i ich zestawy} +\label{packages} +Zawartość drzew \texttt{texmf} na \TL{} została do celów instalacji +zorganizowana w~szereg ,,zestawów'' (\emph{collections}), +z~których każdy posiada zbiór ,,pakietów'' (\emph{packages}; jest ich obecnie +ponad 2500). Normalna instalacja pozwala użytkownikowi skopiować +z~\DVD{} na twardy dysk jeden lub więcej zestawów, jest też jednak +możliwe zainstalowanie jedynie pojedynczego pakietu. + +Zestawy pozwalają lepiej dobrać instalowane składniki, a~także określić +jakie języki będą obsługiwane po instalacji. Najważniejszy zestaw, wymagany +dla większości zastosowań, to ,,basic''. Zestawy ,,latex'' +i~,,pdftex'' są rekomendowane dla większości użytkowników. Pozostałe +zestawy są opcjonalne. + +Oto dostępne zestawy i~krótki opis ich zawartości: + +\begin{description} +\item[basic] podstawowe programy, pakiety makr i~fontów systemu \TeX{}, + pliki konfiguracyjne dla podstawowych sterowników; +\item[bibtexextra] dodatkowa, obszerna biblioteka stylów Bib\TeX{}owych + i~bazy danych bibliograficznych (podstawowe style znajdują się w~zestawie + ,,basic''); +\item[chemistry] pakiety makr do składu wzorów chemicznych; +\item[context] pakiet makr do Con\TeX{}t -- ,,dialektu'' \TeX-a + autorstwa Hansa Hagena; +\item[documentation] dodatkowe, użyteczne dokumentacje; +\item[etex] pliki pomocnicze dla programu e-\TeX; +\item[extrabin] różne programy pomocnicze; zestaw zawiera m.in. + programy i~makra dla systemu texinfo, programy do manipulacji na plikach + DVI itp.; +\item[fontbin] programy do konwersji plików fontowych oraz testowania + i~instalacji fontów (zestaw do tworzenia fontów wirtualnych, manipulacji + plikami .gf i~.pk, programy \texttt{mft}, \texttt{fontinst} itp.); +\item[fontsrecommended] obszerna biblioteka częściej używanych fontów + w~postaci źródłowej (.mf) bądź obwiedniowych oraz pliki definicyjne + i~stylów \LaTeX-a dla tych fontów; +\item[fontsextra] biblioteka różnych rzadziej używanych fontów; +\item[formatsextra] pliki pomocnicze do generowania dodatkowych + ,,formatów'' (tj. obszerne zestawy makr służące do wstępnego przetworzenia + i~utworzenia pliku \texttt{.fmt}); +\item[games] pakiety do prezentacji zapisu różnych gier (szachy, + brydż itp.); +\item[genericextra] obszerna biblioteka makr, trudnych do sklasyfikowania, + działających z~różnymi formatami (Plain, LaTeX itp.); +\item[htmlxml] pakiety konwersji \LaTeX{}a do XML/HTML oraz do składu + dokumentów XML/SGML; +\item[lang\dots] wsparcie poszczególnych języków; zestawy zawierają + wzorce przenoszenia wyrazów i~makra obsługi danych języków, czasem też + specyficzne fonty itp., przykładowo: + %\item[langarmenian] armeński; +%\item[langcjk] pakiety CJK (obsługa chińskiego, japońskiego i~koreańskiego); +%\item[langcroatian] chorwacki; +%\item[langcyrillic] fonty i makra do składu cyrylicą; +%\item[langczechslovak] fonty i pakiety makr dla czeskiego i~słowackiego; +%\item[langdanish] duński; +%\item[langdutch] holenderski; +%\item[langfinnish] fiński; +%\item[langfrench] francuski; +%\item[langgerman] niemiecki; +%\item[langgreek] grecki; +%\item[langhungarian] węgierski; +%\item[langindic] wsparcie dla języków indyjskich; +%\item[langitalian] włoski; +%\item[langlatin] łacina; +%\item[langmanju] język Manju; +%\item[langmongolian] mongolski; +%\item[langnorwegian] norweski; +%\item[langother] wzorce przenoszenia wyrazów dla innych języków; +\item[langpolish] zawiera polskie pakiety: makra do tworzenia formatu MeX, + pakiety \texttt{polski}, \texttt{mwcls}, fonty, makra dodatkowe, + przydatne dla polskich użytkowników, dokumentacje w~języku polskim; +%\item[langportuguese] portugalski; +%\item[langspanish] hiszpański; +%\item[langswedish] szwedzki; +%\item[langtibetan] fonty i~wsparcie do składu tybetańskiego; +%\item[langukenglish] angielski (brytyjski); +%\item[langvietnamese] wietnamski; +\item[latex] podstawowe pakiety \LaTeX-a; +\item[latexrecommended] rekomendowany zestaw często używanych pakietów + dodatkowych; +\item[latex3] pakiety-,,zwiastuny'' \LaTeX3, działające z~\LaTeXe; +\item[latexextra] bogaty wybór dodatkowych pakietów dla \LaTeX-a; +\item[mathextra] dodatkowe pakiety do składu zaawansowanej matematyki; +\item[metapost] MetaPost i~pakiety do tworzenia rysunków z~użyciem + MetaFonta; +\item[music] makra do sładu nutowego; +\item[omega] rozszerzenie \TeX{}a autorstwa Johna Plaice'a i~Yannisa Haralambousa, działające ze znakami kodowanymi 16-bitowo; +\item[pdftex] pliki pomocnicze dla pdf\TeX{}-a, wersji programu \TeX{} + tworzącej pliki w~formacie PDF; +\item[pictures] pakiety do tworzenia diagramów i~innych obiektów graficznych; +\item[plainextra] dodatkowe biblioteki makr dla plain \TeX; +\item[psutils] narzędzia do manipulacji plikami \PS-owymi; +\item[publishers] pakiety makr pochodzące od różnych wydawnictw; +\item[t1utils] narzędzia do fontów w~formacie Type~1; +\item[texbooks] przykłady i~inne materiały autorstwa D.E.~Knutha; +\item[ttfutils] narzędzia do konwersji fontów True Type. +\end{description} +%-------------------------- +%%! koniec pozostawionej sekcji 27.08.2003 + +Plik \texttt{tlpdb/texlive.tlpdb} (wykorzystywany podczas instalacji) +zawiera spis wszystkich plików w~każdym pakiecie. + +\subsection{Fonty w \protect\TL} +\label{sec:tl-fonts} + +\TL{} zawiera wiele wysokiej jakości fontów skalowanych. Patrz +\url{http://tug.org/fonts} oraz +\OnCD{texmf-doc/english/free-math-fonts-survey}. + +%==== + +\section{Instalacja} +\label{sec:install} + +\subsection{Start instalacji} +\label{sec:inst-start} + +Instalację \TL{} uruchamiamy skryptem \filename{install-tl} +(\filename{install-tl.bat} dla Windows) z płytki \TK{} \DVD{} +bądź dostępnym w~pakiecie instalacyjnym pobranym z sieci. + +\begin{description} +\item [Instalator z sieci:] z archiwum \CTAN, z katalogu +\dirname{systems/texlive/tlnet} +(\url{http://mirror.ctan.org/systems/texlive/tlnet} automatycznie +przekierowuje do najbliższej kopii \CTAN) należy pobrać plik +\filename{install-tl.zip} (dla Unix i Windows), lub znacznie mniejszy +\filename{install-unx.tar.gz} (tylko dla Unix). Po rozpakowaniu, +w katalogu \dirname{install-tl/} znajdziemy skrypty instalacyjne +\filename{install-tl} i \filename{install-tl.bat}. + +\item [\TeX{} Collection \DVD:] po zamontowaniu płytki należy +zmienić katalog bieżący na \dirname{texlive} (w Windows program +instalacyjny powinien uruchomić się automatycznie). \DVD{} otrzymamy +w ramach członkowstwa w dowolnej Grupie Użytkowników Systemu \TeX{} +lub zamówimy (np. w Polsce \url{http://www.gust.org.pl}). +\end{description} + +Dalsze kroki omówiono dokładniej w kolejnych częściach. + +\subsubsection{Unix} + +\noindent +Poniżej \texttt{>} oznacza prompt systemu; to, co wpisuje użytkownik, +zaznaczono \Ucom{\texttt{pogrubieniem}}. W systemach zgodnych z Unix +należy wykonać w oknie terminala: +\begin{alltt} +> \Ucom{cd /path/to/installer} +> \Ucom{perl install-tl} +\end{alltt} +(można także uruchomić \Ucom{perl /path/to/installer/install-tl} lub +\Ucom{./install-tl}; w dalszej części nie będziemy powtarzać wszelkich +możliwych kombinacji). + +Dla uruchomienia w~trybie graficzny (\GUI) wymagane jest posiadania +w~systemie modułu \dirname{Perl/TK}: +\begin{alltt} +> \Ucom{perl install-tl -gui} +\end{alltt} + +Kompletny wykaz dostępnych opcji otrzymamy uruchamiając: +\begin{alltt} +> \Ucom{perl install-tl -help} +\end{alltt} + +\textbf{Uwaga dotycząca uprawnień w UNIX:} aktualna podczas instalacji +wartość \code{umask} będzie respektowana przez program instalacyjny. +Jeśli więc chcemy, aby instalacja była dostępna dla innych, musimy +ustawić wartość np. \code{umask 002}. Więcej informacji na temat +\code{umask} znajdziemy w podręczniku systemowym. + +\begin{figure}[tb] +\begin{boxedverbatim} +======================> TeX Live installation procedure <===================== + +=======> Note: Letters/digits in indicate menu items <======= +=======> for commands or configurable options <======= + + + Detected platform: Intel x86 with GNU/Linux + + binary systems: 1 out of 16 + + Installation scheme (scheme-full) + + Customizing installation scheme: + standard collections + language collections + 83 collections out of 84, disk space required: 1666 MB + + directories: + TEXDIR (the main TeX directory): + !! default location: /usr/local/texlive/2008 + !! is not writable, please select a different one! + TEXMFLOCAL (directory for site-wide local files): + /usr/local/texlive/texmf-local + TEXMFSYSVAR (directory for variable and automatically generated data): + /usr/local/texlive/2008/texmf-var + TEXMFSYSCONFIG (directory for local config): + /usr/local/texlive/2008/texmf-config + TEXMFHOME (directory for user-specific files): + ~/texmf + + options: + [ ] use letter size instead of A4 by default + [X] create all format files + [X] install macro/font doc tree + [X] install macro/font source tree + [ ] create symlinks in standard directories + + Install for running from DVD + +Other actions: + start installation to HD + help + quit + +Enter command: +\end{boxedverbatim} +\caption{Główny ekran instalatora w trybie tekstowym (\GNU/Linux)}\label{fig:text-main} +\end{figure} + +\begin{figure}[tb] +\tlpng{install-w32-main}{\linewidth} +\caption{Główny ekran instalatora \GUI{} (Windows)}\label{fig:gui-main} +\end{figure} + +\subsubsection{Mac\,OS\,X} + +Jak wspomniano w części \ref{sec:tl-coll-dists}, dla \MacOSX +przygotowano odrębną dystrybucję Mac\TeX\ (\url{http://tug.org/mactex}). +Dla Mac\TeX\ należy użyć dedykowanego mu programu instalacyjnego, ponieważ +dokonuje on specyficznych ustawień systemu, w szczególności pozwala +na łatwe przełączanie pomiędzy różnymi dystrybucjami \TeX-a dla +\MacOSX: Mac\TeX, gw\TeX, Fink, MacPorts,\ldots + +Mac\TeX\ jest oparty na \TL{} i główne drzewa katalogów są dokładnie te +same, jedynie dodawane są katalogi zawierające specyficzne dla systemu +\MacOSX\ dokumentacje i aplikacje. + +\subsubsection{Windows} + +Gdy używamy instalatora pobranego z sieci (bądź program ten nie uruchamia się +automatycznie po włożeniu \DVD{} do napędu), należy uruchomić +\filename{install-tl.bat} (np. podwójnym kliknięciem myszy). +Można to uczynić także z linii poleceń -- gdy katalog zawierający ten plik +jest bieżącym, wystarczy uruchomić: +\begin{alltt} +> \Ucom{install-tl} +\end{alltt} + +W linii poleceń można też podać ścieżkę do programu, np.: +\begin{alltt} +> \Ucom{D:\bs{}texlive\bs{}install-tl} +\end{alltt} +dla \TK\ \DVD, zakładając, że \dirname{D:} jest napędem \DVD. + +Instalacja w trybie tekstowym wymaga podania: +\begin{alltt} +> \Ucom{install-tl -no-gui} +\end{alltt} + +Wszystkie dostępne opcje wyświetlimy uruchamiając: +\begin{alltt} +> \Ucom{install-tl -help} +\end{alltt} + +\subsubsection{Instalator w trybie tekstowym} + +Rysunek \ref{fig:text-main} przedstawia główny ekran programu +\filename{install-tl} w trybie tekstowym w~systemie Unix. +W tym trybie nie używamy ani klawiszy kursora, ani myszy, +tylko wyłącznie klawiszy cyfr i liter (uwaga: duże i małe litery są +rozróżniane!). Wybraną opcję zatwierdzamy klawiszem Enter. +Instalator w trybie tekstowym jest dlatego tak prosty, by działał na +możliwie wielu platformach, nawet wyposażonych w~ubogie biblioteki Perla +(dla Windows załączono taki podzbiór dystrybucji Perla). + +\subsubsection{Instalator w trybie graficznym} + +Rysunek \ref{fig:gui-main} pokazuje instalator w trybie graficznym +(zrzut ekranu w systemie Windows). + +\subsection{Podczas instalacji} +\label{sec:runinstall} + +Program instalacyjny z założenia jest na tyle prosty, aby szczegółowe +wyjaśnienia były zbędne. Podamy jednak kilka uwag dotyczących różnych opcji +i~dostępnych podmenu. + +\subsubsection{Menu: binary systems (tylko Unix)} +\label{sec:binary} + +\begin{figure}[tbh] +\begin{boxedverbatim} +Available sets of binaries: (Dostępne zestawy programów dla:) +=============================================================================== + + a [ ] alpha-linux DEC Alpha with GNU/Linux + b [ ] amd64-freebsd x86_64 with FreeBSD + c [ ] hppa-hpux HP-UX + d [ ] i386-freebsd Intel x86 with FreeBSD + e [X] i386-linux Intel x86 with GNU/Linux + f [ ] i386-openbsd Intel x86 with OpenBSD + g [ ] i386-solaris Intel x86 with Sun Solaris + h [ ] mips-irix SGI IRIX + i [ ] powerpc-aix PowerPC with AIX + j [ ] powerpc-linux PowerPC with GNU/Linux + k [ ] sparc-linux Sparc with GNU/Linux + l [ ] sparc-solaris Sparc with Solaris + m [ ] universal-darwin universal binaries for MacOSX/Darwin + o [ ] win32 Windows + p [ ] x86_64-linux x86_64 with GNU/Linux +\end{boxedverbatim} +\caption{Wybór platformy (systemu operacyjnego)}\label{fig:bin-text} +\end{figure} + +Rysunek \ref{fig:bin-text} pokazuje (w trybie tekstowym) wybór platformy +(systemu operacyjnego). +Domyśnie tylko programy dla bieżącej platformy są instalowane, +ale menu to pozwala wybrać także zestaw dla innych platform. Może być to +przydatne do instalacji na serwerze i współdzielenia zasobów w sieci +dla różnych systemów operacyjnych bądź dla instalacji + %\textit{dual-boot} + dla kilku systemów na tej samej maszynie. + +\subsubsection{Wybór tego, co ma być zainstalowane} +\label{sec:components} + +\begin{figure}[tbh] +\begin{boxedverbatim} +Select a scheme: (Wybór schematu do instalacji:) +=============================================================================== + + a [ ] TeX Live basic scheme + b [ ] TeX Live scheme for ConTeXt + c [X] TeX Live full scheme + d [ ] GUST TeX Live scheme + e [ ] GUTenberg TeX Live scheme + f [ ] TeX Live medium scheme + g [ ] TeX Live minimal scheme + h [ ] TeX Live for Omega users + i [ ] teTeX scheme + j [ ] XML typesetting scheme +\end{boxedverbatim} +\caption{Menu: wybór schematów}\label{fig:scheme-text} +\end{figure} + +Rysunek \ref{fig:scheme-text} pokazuje menu ,,Wybór schematów''. Schematy to +obszerne zestawy pakietów przeznaczone do wstępnego wyboru instalowanych +komponentów. Mamy tu schematy dla podstawowej (\optname{basic}), +typowej (\optname{medium}) i~pełnej instalacji (\optname{full}; jest ona +domyślna), pozostałe przygotowano z~myślą o~wybranych grupach +użytkowników (np.~GUST i~GUTenberg przygotowały schematy dla swoich +członków), lub zastosowaniach (np.~XML lub Omega). + +\begin{figure}[tbh] +\tlpng{stdcoll}{.7\linewidth} +\caption{Menu Standars Collections (Kolekcje standardowe) (Linux)}\label{fig:collections-gui} +\end{figure} + +Wstępnie wybrane schematy można modyfikować. W skład ,schematów'' wchodzą +tzw. ,,kolekcje'', które można wybrać w~kolejnych menu +,,Kolekcje standardowe'' i~,,Kolekcje językowe'' +(rysunek \ref{fig:collections-gui}). +Kolekcje stanowią niższy poziom i składają się z ,,pakietów''. Dopiero +pakiety zawierają właściwe pliki makr, fontów itp. Jeśli chcemy dodać +lub usunąć pakiet, po instalacji właściwej użyjemy programu \prog{tlmgr} +(patrz \ref{sec:tlmgr}). + +\subsubsection{Katalogi} +\label{sec:directories} + +Domyślny układ katalogów opisano w części~\ref{sec:texmftrees} na +str.~\pageref{sec:texmftrees}. Położenie domyślne całej instalacji +(\dirname{TEXDIR}) różni się w~Windows (|%PROGRAMFILES%\texlive\2008|) +i~w~Unix (\dirname{/usr/local/texlive/2008}). + +Głównym powodem dla którego zmieniamy domyślne położenie \dirname{TEXDIR} +może być brak uprawnień. Nie musimy być administratorem systemu do +zainstalowania \TL, ale musimy posiadać uprawnienia do zapisu w docelowym +katalogu. Logicznym altenatywą może być wtedy instalacja w~katalogu domowym, +szczególnie wtedy, gdy będziemy jedynym użytkownikiem. Stosujemy tu zapis +,,|~|'' do zaznaczenia takiego wyboru, np. `|~/texlive/2008|'. Zalecamy +stosowanie katalogu z rokiem wydania, co pozwoli na instalację obok siebie +różnych wydań \TL{}. + %%! przegadane, na razie olewam (SW) + %(You may wish to make a + %version-independent name such as \dirname{/usr/local/texlive-cur} via a + %symbolic link, which you can then update after testing the new release.) + +Zmiana \dirname{TEXDIR} w programie instalacyjnym zmieni także położenie +\dirname{TEXMFLOCAL}, \dirname{TEXMFSYSVAR} i \dirname{TEXMFSYSCONFIG}. + +\dirname{TEXMFHOME} jest zalecanym położeniem dla prywatnych makr i fontów +użytkownika. Domyślnym katalogiem jest |~/texmf|. W odróżnieniu od +\dirname{TEXDIR}, znak |~| jest zachowywany w generowanych plikach +konfiguracyjnych, ponieważ w wygodny sposób odnosi się do katalogu domowego +podczas każdego uruchamiania programów. Znak ten rozwijany jest do zmiennej +\dirname{$HOME} w~Unix i~\verb|%USERPROFILE%| w~Windows. + +\subsubsection{Opcje} +\label{sec:options} + +\begin{figure}[tbh] +\begin{boxedverbatim} +

use letter size instead of A4 by default: [ ] + create all format files: [X] + install font/macro doc tree: [X] + install font/macro source tree: [X] + create symlinks in standard directories: [ ] + binaries to: + manpages to: + info to: +\end{boxedverbatim} +\caption{Menu: Options (Opcje) w Unix}\label{fig:options-text} +\end{figure} + +Rysunek \ref{fig:options-text} pokazuje menu (w trybie tekstowym) +z dodatkowymi opcjami. Warto tu wspomnieć o trzech z nich: + +\begin{description} +\item[use letter size instead of A4 by default] (użyj domyślnego formatu +papieru letter zamiast A4): pozwala określić domyślny format papieru +dla wielu programów. Oczywiście format papieru można specyfikować potem +dla każdego dokumentu. + +\item[create all format files] (generuj wszystkie pliki formatów): +wprawdzie zbędne formaty zajmują miejsce na dysku, zalecane jest +pozostawienie tej opcji włączonej; gdy tego nie zrobimy, formaty będą +generowane automatycznie w~razie potrzeby w prywatnych katalogach +\dirname{TEXMFVAR} użytkowników, ale nie będą odświeżane, gdy w instalacji +zaktualizowane zostaną np. programy bądź wzorce przenoszenia; w skutek tego +formaty mogą być niezgodne. + +\item[create symlinks in standard directories] (utwórz dowiązania w +standardowych katalogach, tylko Unix): opcja ta pozwala uniknąć ustawiania +zmiennych środowiska po instalacji (\envname{PATH}, \envname{MANPATH} i +\envname{INFOPATH}), ale użycie nie jest zalecane, bo może powodować kolizje +z już zainstalowanym w systemie środowiskiem \TeX; może być ona przydatna +jedynie wtedy, gdy w standardowych katalogach (np. \dirname{/usr/local/bin}) +nie ma jakichkolwiek programów \TeX-owych. +\end{description} + +Gdy dokonano już wszystkich potrzebnych ustawień, można rozpocząć instalację +(klawisz ,,I''). Po instalacji proszę zajrzeć do części +\ref{sec:postinstall}, bo być może jeszcze jakieś kroki będą potrzebne. + +\subsubsection{Uruchamianie bezpośrednio z DVD{} (tylko w trybie tekstowym)} +\label{sec:fromdvd} + +Należy wybrać opcję ,,|V|'', co zmieni menu na przedstawione na +rys.~~\ref{fig:main-fromdvd}. +\begin{figure}[tbh] +\begin{boxedverbatim} +======================> TeX Live installation procedure <===================== + +=======> Note: Letters/digits in indicate menu items <======= +=======> for commands or configurable options <======= + + directories: + TEXDIRW (Writable root): + !! default location: /usr/local/texlive/2008 + !! is not writable, please select a different one! + TEXMFLOCAL (directory for site-wide local files): + /usr/local/texlive/texmf-local + TEXMFSYSVAR (directory for variable and automatically generated data): + /usr/local/texlive/2008/texmf-var + TEXMFSYSCONFIG (directory for local config): + /usr/local/texlive/2008/texmf-config + TEXMFHOME (directory for user-specific files): + ~/texmf + + options: + [ ] use letter size instead of A4 by default + [X] create all format files + + set up for installing to hard disk + +Other actions: + start installation for running from DVD + help + quit +\end{boxedverbatim} +\caption{Menu główne dla uruchamiania z~\optname{DVD}}% +\label{fig:main-fromdvd} +\end{figure} + +Proszę zauważyć zmiany: znikły wszystkie opcje dotyczące wyboru pakietów, +sekcja dotycząca katalogów pokazuje teraz \dirname{TEXDIRW} -- katalog z +prawami do zapisu. Pozwoli to na uruchamianie wszystkich programów +bezpośrednio z~płytki; na dysku twardym znajdą się (w odpowiednich +katalogach) jedynie niezbędne pliki konfiguracyjne. + +Ponieważ struktura katalogów różni się nieco od domyślnej, niezbędne będą +pewne czynności konfiguracyjne, omówione w~części~\ref{sec:postinstall}. + +Z powodu pilniejszych prac i braku czasu opcja ta nie znalazła się +niestety w instalatorze \GUI, ale jest dostępna dla wszystkich systemów. +Użytkownicy Windows powinni zatem uruchomić program z linii poleceń, +jak opisano to w~części~\ref{sec:cmdline}. + +W rozdziale \ref{sec:portable-unix} opisano jeszcze inny, przenośny sposób +uruchamiania \TL, który nie wymaga zmian w~konfiguracji systemu +(a~nawet nie pozwala na nie). + +\subsection{Parametry instalacji z linii poleceń} +\label{sec:cmdline} + +Uruchom +\begin{alltt} +> \Ucom{install-tl -help} +\end{alltt} +aby wyświetlić wszystkie dostępne parametry. + % Either |-| or |--| can be used to introduce option names. + Najbardziej interesujące to: + +\begin{ttdescription} +\item[-gui] użyj programu w wersji graficznej (\GUI), jeśli to możliwe; + wymagane jest posiadanie modułu Perl/Tk + (\url{http://tug.org/texlive/distro.html#perltk}); + gdy jest on niedostępny, program instalacyjny uruchomiony zostanie + w trybie tekstowym; +\item[-no-gui] wymusza tryb tekstowy, np. w Windows potrzebny jest on + dla przygotowania do uruchamiania bezpośrednio z~\DVD; +\item[-lang {\sl LL}] pozwala wybrać język komunikatów, + \textsl{LL} oznacza tu dwuliterowy kod języka; aktualnie dostępne są: + angielski (\texttt{en}, domyślny), niemiecki (\texttt{de}), francuski + (\texttt{fr}), holenderski (\texttt{nl}), polski (\texttt{pl}), + słoweński (\texttt{sl}) i wietnamski (\texttt{vi}); program samoczynnie + włącza język, ale jeśli jest to niemożliwe, komunikaty i menu będą + wyświetlane w języku angielskim; +\item[-profile {\sl profile}] program instalacyjny zapisuje plik + \filename{texlive.profile} w katalogu \dirname{2008/tlpkg}, co pozwala + wykorzystać go dla powielenia wszystkich wyborów i ustawień w kolejnych + instalacjach; + %%! zbędny przykład, patrz wer. oryg. (SW) +\item [-location {\sl url/path}] pozwala określić inne niż domyślne źródło + instalacji (patrz poniżej). +\end{ttdescription} + +\subsubsection{Parametr \optname{location}} +\label{sec:location} + +Wartością przypisaną \optname{location} może być adres w sieci +(rozpoczynający się od \texttt{ftp:}, \texttt{http:} lub \texttt{file:/}), +lub pełna ścieżka. Jeśli podany argument wskazuje na lokalny dysk +(ścieżka bądź adres \texttt{file:/}), automatycznie zostanie dostosowany +typ instalacji (ze skompresowanych plików bądź nie): gdy dostępny będzie +katalog \dirname{archive}, zawierający pliki \filename{.tar.lzma}, wybrana +zostanie instalacja z tych plików, nawet jeśli dostępne będą równolegle +katalogi z plikami nieskompresowanymi. + +%%! póki co, brak czasu na takie szczegóły (SW) +%%! When giving an \texttt{http:} or \texttt{ftp:} location, trailing +%%! `\texttt{/}' characters and/or a trailing `\texttt{/tlpkg}' component +%%! are ignored. For example, you could choose a particular \CTAN\ mirror +%%! with something like: +%%! \url{http://ctan.example.org/tex-archive/texlive/tlnet/2008}, +%%! substituting of course a proper hostname and its particular top-level +%%! \CTAN\ path (the list of \CTAN\ mirrors is maintained at +%%! \url{http://ctan.org/mirrors}) for |ctan.example.org/tex-archive|. The +%%! default is to pick a mirror automatically, using +%%! \url{http://mirror.ctan.org}; in any case, the chosen host is used for +%%! the entire download. + +\subsection{Czynności poinstalacyjne} +\label{sec:postinstall} + +Część ta nie dotyczy Windows, dla których program instalacyjny przeprowadza +całą konfigurację, włącznie z menu systemowym i ikonami na pulpicie. +Dla użytkowników innych systemów mogą być przydatne poniższe uwagi. + +\subsubsection{Gdy zastosujemy dowiązania symboliczne} + +Użycie opisanej w części~\ref{sec:options} opcji tworzenia dowiązań +symbolicznych w standardowych katalogach nie wymaga zmian w zmiennych +środowiska systemowego. + +\subsubsection{Zmienne środowiska dla Unix} +\label{sec:env} + +Po instalacji wymagane jest dodanie ścieżki do programów \TL{} do zmiennej +\envname{PATH}. Każda dostępna platforma ma własny podkatalog w ramach +\dirname{TEXDIR/bin}. Listę platform i odpowiadających im katalogów +przedstawiono na rys.~\ref{fig:bin-text}. + +Aby wykorzystać systemowe przeglądarki dokumentacji \prog{man} i \prog{info}, +należy również dodać odpowiednie katalogi do ich ścieżek przeszukiwania. + +Dla powłoki zgodnej z~Bourne shell (\cmdname{sh}, \cmdname{bash}, +\cmdname{ksh}) możemy dopisać do pliku \filename{$HOME/.profile}: + +\begin{sverbatim} +PATH=/usr/local/texlive/2008/bin/i386-linux:$PATH; export PATH +MANPATH=/usr/local/texlive/2008/texmf/doc/man:$MANPATH; export MANPATH +INFOPATH=/usr/local/texlive/2008/texmf/doc/info:$INFOPATH; export INFOPATH +\end{sverbatim} + +Dla csh lub tcsh należy zmodyfikować plik \filename{$HOME/.cshrc}, np: + +\begin{sverbatim} +setenv PATH /usr/local/texlive/2008/bin/i386-linux:$PATH +setenv MANPATH /usr/local/texlive/2008/texmf/doc/man:$MANPATH +setenv INFOPATH /usr/local/texlive/2008/texmf/doc/info:$INFOPATH +\end{sverbatim} + +%%! ??? (SW) +%%! Of course, you may well already have settings somewhere in your ``dot'' +%%! files, and so then the \TL\ directories should simply be merged in as +%%! appropriate. + +%%! ??? (SW) +%%! \subsubsection{Environment variables: global configuration} +%%! \label{sec:envglobal} +%%! +%%! If you want to make these changes globally, or for a user newly added to +%%! the system, then you are on your own; there is just too much variation +%%! between systems in how and where these things are configured. +%%! +%%! Our two hints are: 1)~you may want to check for a file +%%! \filename{/etc/manpath.config} and, if present, add lines such as +%%! +%%! \begin{sverbatim} +%%! MANPATH_MAP /usr/local/texlive/2008/bin/i386-linux \ +%%! /usr/local/texlive/2008/texmf/doc/man +%%! \end{sverbatim} +%%! +%%! And 2)~check for a file \filename{/etc/environment} which may define the +%%! search path and other default environment variables. + +\subsubsection{Gdy uruchamiamy z DVD} + +Programy \TL{} korzystają z pliku \filename{texmf.cnf} do znalezienia +potrzebnych danych w różnych drzewach katalogów. Plik \filename{texmf.cnf} +znajdywany jest w całej serii położeń względem położenia samych programów, +ale zasada ta nie działa, gdy uruchamiamy programy bezpośrednio z~\DVD. +Wynika to z faktu, że niektóre pliki są zapisywane na twardym dysku (\DVD{} +jest medium tylko do odczytu) i tracą tym samym predefiniowane względne +położenie. Wymagane jest zatem zdefiowanie w środowisku zmiennej +\envname{TEXMFCNF}, która wskaże położenie \filename{texmf.cnf}. Nadal jest +potrzebna modyfikacja zmiennej \envname{PATH}, jak to już opisano wyżej. + +Na zakończenie instalacji program powinien pokazać komunikat informujący +jaką wartość należy przypisać zmiennej \envname{TEXMFCNF}. Gdybyśmy +to przeoczyli, wartością tą jest \dirname{$TEXMFSYSVAR/web2c}, czyli dla +domyślnych ustawień (\dirname{/usr/local/texlive/2008/texmf-var/web2c}) +potrzebujemy deklaracji: +\begin{sverbatim} +TEXMFCNF=/usr/local/texlive/2008/texmf-var/web2c; export TEXMFCNF +\end{sverbatim} +lub, dla [t]csh: +\begin{sverbatim} +setenv TEXMFCNF /usr/local/texlive/2008/texmf-var/web2c +\end{sverbatim} + +\subsubsection{\ConTeXt{} Mark IV} + +Tak zwany ,,stary'' \ConTeXt{} działa jak dotychczas. Nowy \ConTeXt{} +,,Mark~IV'' wymaga ręcznego dostrojenia, patrz: +\url{http://wiki.contextgarden.net/Running_Mark_IV}. + +\subsubsection{Integracja lokalnych i prywatnych pakietów makr} +\label{sec:local-personal-macros} + +Jak już wspomniano w~części~\ref{sec:texmftrees}, \dirname{TEXMFLOCAL} +(domyślnie \dirname{/usr/local/texlive/texmf-local} lub +\verb|C:\Program Files\texlive\texmf-local|) przeznaczony jest na lokalne +(np. w~danej sieci komputerowej) fonty oraz pakiety makr. Z~kolei +\dirname{TEXMFHOME} (domyślnie \dirname{$HOME/texmf} lub +\verb|%USERPROFILE%\texmf|) jest przeznaczony na prywatne makra i fonty +użytkownika. W zamierzeniu oba katalogi powinny być zachowywane przy +instalacji nowszych wersji \TL{} i~ich zawartość ma być automatycznie +,,widziana'' przez kolejne wydania. Zalecamy zatem, by nie +przedefiniowywać \dirname{TEXMFLOCAL}, co pozwoli uniknąć ręcznych +konfiguracji w~przyszłości. + +W obu drzewach katalogów pliki powinny być umieszczane w~odpowiednich +podkatalogach, zgodnie z~zaleceniami TDS (patrz: \url{http://tug.org/tds}, +także plik \filename{texmf/web2c/texmf.cnf}). Przykładowo pliki klas lub +makr \LaTeX-a powinny być umieszczane w~katalogu +\dirname{TEXMFLOCAL/tex/latex/} lub \dirname{TEXMFHOME/tex/latex/} +(lub ich podkatalogach). + +\dirname{TEXMFLOCAL} po zmianie zawartości wymaga odświeżenia bazy danych +poleceniem \cmdname{mktexlsr} lub poprzez użycie przycisku ,,Odśwież bazy +danych'' w~graficznej wersji programu \prog{tlmgr}. + +\subsubsection{Integracja fontów z innych źródeł} + +Jest to, niestety, mocno zagmatwany temat, wymagający sporej wiedzy +użytkownika. Warto najpierw zapoznać się jakie fonty mamy dostępne bezpłatnie +(patrz część~~\ref{sec:tl-fonts}). + +Zwrócimy tu uwagę na możliwą alternatywę w~postaci \XeTeX (patrz +częśc~\ref{sec:tex-extensions}), który pozwala użyć fontów systemowych +bez potrzeby instalowania ich dla \TeX-a. + +\subsection{Testowanie instalacji} +\label{sec:test-install} + +Po zainstalowaniu \TL{} warto sprawdzić czy programy działają +prawidłowo. Opiszemy tu podstawowe procedury testujące funkcjonowanie +systemu w~systemach Unix. W~\MacOSX{} i~Windows najczęściej użyjemy +środowiska graficznego (\GUI), ale reguły będą podobne. + +\begin{enumerate} +\item Sprawdzamy najpierw czy uruchamia się program \cmdname{tex}: + +\begin{alltt} +> \Ucom{tex -{}-version} +TeX 3.1415926 (Web2C 7.5.7) +kpathsea version 3.5.7 +... +\end{alltt} +Jeśli uruchomienie zakończy się komunikatem \emph{command not found}, +oznacza to, że nieprawidłowo zadeklarowano zmienną \envname{PATH} +(patrz deklaracje zmiennych środowiska na str.~\pageref{sec:env}). + +\item Następnie przetwarzamy prosty plik \LaTeX-owy: +\begin{alltt} +> \Ucom{latex sample2e.tex} +This is pdfeTeXk, Version 3.1415926... +..... +Output written on sample2e.dvi (3 pages, 7484 bytes). +Transcript written on sample2e.log. +\end{alltt} +Gdy program nie znajduje \filename{sample2e.tex} (bądź innych wymaganych +plików), może to oznaczać, że nadal działają ustawienia zmiennych środowiska +bądź pliki konfiguracyjne z~poprzedniej instalacji. +Dogłębną analizę gdzie są przeszukiwane i~znajdywane pliki umożliwia +diagnostyka opisana w~części \ref{sec:debugging} na +str.~\pageref{sec:debugging}. + +\item Podgląd wyniku składu: +\begin{alltt} +> \Ucom{xdvi sample2e.dvi} +\end{alltt} +Polecenie to wymaga uruchomionego środowiska graficznego X~Window. +Dla MS Windows analogicznym poleceniem jest \cmdname{dviout}. + %%! + %%! You should see a new window with a nice document explaining some of the + %%! basics of \LaTeX{}. (Well worth reading, by the way if you're new to the + %%! system.) You do have to be running under X for \cmdname{xdvi} to work; if + %%! you're not, or your \envname{DISPLAY} environment variable is set + %%! incorrectly, you'll get an error \samp{Can't open display}. + +\item Przetwarzanie wyniku składu do \PS{} w~celu wyświetlenia lub wydruku: +\begin{alltt} +> \Ucom{dvips sample2e.dvi -o sample2e.ps} +\end{alltt} + +\item Tworzenie dokumentu bezpośrednio w~formacie \acro{PDF}: +\begin{alltt} +> \Ucom{pdflatex sample2e.tex} +\end{alltt} + +\item Podgląd dokumentu \acro{PDF}: +\begin{alltt} +> \Ucom{gv sample2e.pdf} +\textrm{lub:} +> \Ucom{xpdf sample2e.pdf} +\end{alltt} +Programy \cmdname{gv} i~\cmdname{xpdf} są dostarczane zwykle +w~ramach systemu operacyjnego, wobec tego nie zawarto ich +na \TL. Przed samodzielną instalacją warto odwiedzić strony, +odpowiednio: \url{http://www.gnu.org/software/gv} +i~\url{http://www.foolabs.com/xpdf}. W~sieci dostępny jest także +bezpłatny program Adobe Reader (\url{http://www.adobe.com}). +W~systemie Windows domyślnie instalowany jest program \cmdname{psv} +(PS\_View), pozwalający przeglądać pliki \cmdname{.ps} i~\cmdname{.pdf}. +Program ten można też zainstalować samodzielnie w~systemach Linux +(w~katalogu \dirname{support/} znajdziemy plik \filename{psview-5.09t.zip}). + +\item Inne przydatne pliki testowe: + +\begin{ttdescription} +\item [small2e.tex] przykład prostszy niż \filename{sample2e}; +\item [testpage.tex] test położenia wydruku na kartce papieru, przydatny + do sprawdzenia, czy nasza drukarka nie wprowadza przesunięć; +\item [nfssfont.tex] służy do wydruku tablic fontowych; +\item [testfont.tex] jak wyżej, ale zamiast \LaTeX-a wymaga jedynie plain + \TeX{}; +\item [story.tex] najbardziej kanoniczny przykład dla plain \TeX{}; + na zakończenie przetwarzania uruchomionego poleceniem \samp{tex story}, + po ukazaniu się \code{*}, należy wpisać \samp{\bs bye}. +\end{ttdescription} + +\end{enumerate} + +Początkującym użytkownikom polecamy stronę +\url{http://tug.org/begin.html} oraz podręcznik +Petera Flynna \textsl{Formatting Information}, dostępny pod adresem +\url{http://www.ctan.org/tex-archive/documentation/beginlatex}. + +\section{Instalacje sieciowe} +\label{sec:netinstall} + +\TL{} zaprojektowano tak, aby mogło korzystać z~niego wielu +użytkowników, nawet w~różnych systemach operacyjnych w~sieci. +Dzięki standardowej strukturze katalogów nie ma potrzeby konfiguracji +i~określania konkretnych ścieżek: położenie plików wymaganych przez programy +\TL{} jest zdefiniowane jako względne wobec samych programów. Można to +zobaczyć w~pliku \filename{$TEXMFMAIN/web2c/texmf.cnf}, który zawiera np. +takie wiersze: +\begin{sverbatim} +TEXMFMAIN = $SELFAUTOPARENT/texmf +... +TEXMFLOCAL = $SELFAUTOPARENT/../texmf-local +\end{sverbatim} +W konsekwencji oznacza to, że dla różnych systemów bądź użytkowników +wystarczy dodać do ich ścieżek przeszukiwania tylko ścieżkę do programów +\TL{}. + +Możliwa jest zatem np. instalacja lokalna \TL{}, po czym przeniesienie +całej struktury w~inne miejsce w~sieci. + +Użytkownicy Windows mogą mieć także inne wymagania. +W~katalogu \dirname{texmf-doc/source/texlive/texlive-common/w32client} +znajdziemy przykładowy skrypt \filename{install-w32client}, który +pozwala dostosować istniejącą instalację \TL{} dla potrzeb sieci +(włącznie z~utworzeniem skrótów w~menu systemowym). Wystarczy uruchomić +w~tym katalogu \filename{install-w32client.bat}. + +W części~\ref{sec:kpathsea} dowiemy się więcej o~konfigurowaniu \TL{} +i~zasadach przeszukiwania ścieżek. + +%%! 2 sekcje tłumaczył Kocio (Andrzej Borzyszkowski), przeredagował StaW +\section{Maksymalnie przenośny \protect\TL{} na DVD i~USB} +\label{sec:portable-unix} + +Opcja ,,uruchom z~\DVD{}'', opisana w~rozdziale~\ref{sec:fromdvd}, jest +wprzydatna, jeśli działamy na swoim własnym systemie. Gdy gościmy na cudzym +systemie, prawdopodobnie wolelibyśmy wybrać inną możliwość, bez zbędnych +skutków ubocznych. + +W~głównym katalogu \TL{} \DVD (w~podkatalogu \dirname{texlive} \TK{} \DVD) +znajdziemy skrypt uniksowy \filename{tl-portable} oraz widowsowy +\filename{tl-portable.bat}, które uruchamiają terminal z~ustawieniami +odpowiednimi do bezpośredniego dostępu do \TL{} na \DVD. + +Gdy skrypt ten jest wykonywany po raz pierwszy, generowane są pewne pliki +w~podkatalogu \dirname{~/.tlportable2008}, co zabierze kilka chwil. +W~kolejnych wywołaniach skrypt rozpoczyna działanie niemal natychmiast. + +Reszta systemu nie jest świadoma istnienia \TL. Jeśli chcemy aby nasz edytor +mógł współpracować z~\TL, musimy uruchomić go z~drugiej, +równoległej, sesji \filename{tl-portable}. + +Można również użyć \filename{tl-portable} do wywołania \TL{} z~pendrajwa +\acro(USB). W~takim przypadku należy skopiować wszystkie pliki najwyższego +poziomu oraz zawartość (co najmniej) katalogów \dirname{bin}, +\dirname{texmf}, \dirname{texmf-dist} i~\dirname{tlpkg} na pendrajw. Zajmie +to trochę czasu! Jeśli kopiujemy na pendrajw \acro{USB} sformatowany +z~systemem plików \acro{FAT}32, należy upewnić się, że dowiązania symboliczne +są zastępowane plikami (polecenie \code{cp -L}). Katalog +\dirname{texmf-local} na pendrajwie również będzie używany. + +Następnie wywołamy \filename{tl-portable} z~katalogu głównego pendrajwa +W~tym przypadku skrypt zauważy, że pendrajw można zapisywać i~użyje go do +zapisania wygenerowanych plików. Można zapisać tę zawartość z~powrotem do +\DVD() jeśli np. jest to wygodniejsze do przekazania innym. + +\section{\cmdname{tlmgr}: zarządzanie instalacją} +\label{sec:tlmgr} + +\begin{figure}[tb] +\tlpng{tlmgr-gui}{\linewidth} +\caption{\prog{tlmgr} w~trybie graficznym. Lista pokietów\slash +kolekcji\slash schematów pokaże się dopiero po naciśnięciu klawisza +,,Ładuj'' (Load).}\label{fig:tlmgr-gui} +\end{figure} + +\begin{figure}[tb] +\tlpng{tlmgr-config}{\linewidth} +\caption{\texttt{tlmgr} w~trybie graficznym: zakładka +konfiguracji}\label{fig:tlmgr-config} +\end{figure} + +Instalator instaluje program o~nazwie \prog{tlmgr} służący do dalszego +zarządzania \TL{} po pierwotnej instalacji. Programy \prog{updmap}, +\prog{fmtutil} oraz \prog{texconfig} są nadal dostępne i będą utrzymywane +w~przeszłości, jednakże obecnie polecanym interfejsem jest \prog{tlmgr}. Jego +możliwości obejmują: + +\begin{itemize*} +\item pokazanie listy schematów, kolekcji i~pakietów; +\item instalowanie, aktualizacja, kopie zapasowe, odtwarzanie oraz usuwanie + pojedynczych pakietów (opcjonalnie~-- z~uwzględnieniem zależności pomiędzy + pakietami); +\item wyszczególnianie oraz dodawanie architektur (platform systemowych); +\item zmiana opcji instalacji, takich jak rozmiar papieru czy zmiana + położenia źródła instalacji (patrz część~\ref{sec:location}). +\end{itemize*} +\textit{Ostrzeżenie:} \prog{tlmgr} nie był zaprojektowany ani testowany + z~instalacjami, które są wywoływane bezpośrednio z~\DVD. + +\subsection{\cmdname{tlmgr} -- tryb graficzny (GUI)} +\prog{tlmgr} może być uruchomiony w~trybie graficznym za pomocą polecenia +\begin{alltt} +> \Ucom{tlmgr -gui} +\end{alltt} +zaś w~systemie Windows poprzez wybór menu: \texttt{Start} \verb+->+ +\texttt{Programy} \verb+->+ \texttt{TeX Live 2008} \verb+->+ \texttt{TeX Live +Manager}. Po kliknięciu przycisku ,,Ładuj'' wyświetla listę dostępnych +oraz listę zainstalowanych pakietów (te ostatnie poprzedzone są ,,(i)''). +Zakładamy oczywiście, że źródła instalacji są poprawne i~są dostępne. + +Rysunek~\ref{fig:tlmgr-config} przedstawia zakładkę konfiguracji. + +\subsection{Przykładowe wywołania \cmdname{tlmgr} z~linii poleceń} + +Poniższy przykład dodaje kilka pakietów, włącznie z nowym ,,silnikiem'', +z~innego niż domyślne położenia źródła instalacji: + +\begin{alltt} +> \Ucom{tlmgr -location http://172.16.18.1/tldev install collection-xetex xkeyval} +\end{alltt} +Generuje on poniższy wynik: +\begin{fverbatim} +install: collection-xetex +install: arabxetex +install: euenc +install: bidi +install: fontspec +install: fontwrap +install: ifxetex +install: philokalia +install: polyglossia +install: xecyr +install: xecyr.i386-linux +install: xepersian +install: xetex +install: xetexconfig +install: xetex.i386-linux +running post install action for xetex +install: xetex-def +install: xetex-pstricks +install: xetexfontinfo +install: xltxtra +install: xunicode +install: xkeyval +running mktexlsr +mktexlsr: Updating /usr/local/texlive/2008/texmf/ls-R... +mktexlsr: Updating /usr/local/texlive/2008/texmf-config/ls-R... +mktexlsr: Updating /usr/local/texlive/2008/texmf-dist/ls-R... +mktexlsr: Updating /usr/local/texlive/2008/texmf-doc/ls-R... +mktexlsr: Updating /usr/local/texlive/2008/../texmf-local/ls-R... +mktexlsr: Updating /usr/local/texlive/2008/texmf-var/ls-R... +mktexlsr: Done. +regenerating fmtutil.cnf +running fmtutil-sys --missing +... +Transcript written on xelatex.log. +fmtutil: /usr/local/texlive/2008/texmf-var/web2c/xetex/xelatex.fmt installed. +\end{fverbatim} +Jak widać, \prog{tlmgr} instaluje zależne pakiety i~dba o~niezbędne czynności +poinstalacyjne, włącznie z~aktualizacją bazy danych nazw plików i~powtórnym +wygenerowaniem formatów (w przykładzie wygenerowaliśmy nowy format dla +\XeTeX). + +Poniższy przykład prezentuje instalację nowego języka oraz uruchamia powtórne +wygenerowanie formatów: +\begin{alltt} +> \Ucom{tlmgr install collection-langdutch} +\end{alltt} +Aby wyświetlić informację o~pakiecie, należy uruchomić np.: +\begin{alltt} +> \Ucom{tlmgr show collection-wintools} +\end{alltt} +co daje w~wyniku +\begin{fverbatim} +Package: collection-wintools +Category: Collection +ShortDesc: Windows support programs +LongDesc: Utilities for Windows, since they are not readily available there: + gzip, chktex, jpeg2ps, unzip, wget, xpdf. +Installed: Yes +\end{fverbatim} +Aktualizacja całej instalacji do najnowszej, dostępnej wersji: +\begin{alltt} +> \Ucom{tlmgr update -all} +\end{alltt} +Aby uniknąć zdenerwowania, proponujemy zacząć od: +\begin{alltt} +> \Ucom{tlmgr update -all -dry-run} +\end{alltt} +albo +\begin{alltt} +> \Ucom{tlmgr update -list} +\end{alltt} +Pełną dokumentację programu pokaże polecenie: +\begin{alltt} +> \Ucom{tlmgr -help} +\end{alltt} + +\section{Uwagi dotyczące Windows} +\label{sec:windows} + +\TL\ ma tylko jeden program instalacyjny, działający zarówno w~Unix, +jak i~w~Windows. Stworzenie takiego programu było możliwe dopieo +po zaniechaniu wsparcia dla starszych wersji Windows. Obecnie +\TL\ może być instalowany tylko w~Windows 2000 i~nowszych. + +\subsection{Cechy specyficzne dla Windows} +\label{sec:winfeatures} + +W systemie Windows program instalacyjny wykonuje kilka dodatkowych czynności: +\begin{description} +\item[Menu i skróty.] W menu systemowym instalowane jest podmenu ,,\TL'', +które zawiera kilka pozycji dla programów działających w~trybie graficznym +(\prog{tlmgr}, \prog{texdoctk}, PS\_View -- przeglądarka plików +postscriptowych) oraz dokumentacji. Dla PS\_View tworzony jest także +skrót (ikona) na pulpicie, umożliwiający ,,przeciąganie\dywiz upuszczanie'' +na ikonie plików postscriptowych. +\item[Automatyczne ustawienie zmiennych środowiska.] +Po instalacji nie są wymagane żadne ,,ręczne'' zmiany ustawień. +\item[Odinstalowanie.] Program instalacyjny rejestruje instalację +w~menu ,,Dodaj/Usuń programy'' w~Panelu sterowania; odinstalowanie zatem +odbywa się w~standardowy dla Windows sposób. +\end{description} + +\subsection{Programy pomocnicze dla Windows} + +\begin{figure}[tb] +\tlpng{psview}{.6\linewidth} +\caption{PS\_View: umożliwia bardzo duże powiększenia!}\label{fig:psview} +\end{figure} + +Aby instalacja była kompletna, \TL{} wymaga kilku pomocniczych +programów, które nie są dostarczane wraz z~systemem Windows. +Wiele skryptów napisano w~języku Perl, ponadto wiele narzędzi wymaga +programu Ghostscript (interpretera języka PostScript) do +rasteryzacji bądź konwersji plików. Przydatne są także w~wielu wypadkach +różne programy do obróbki grafiki. Ponadto posiadanie edytora +zorientowanego na środowisko \TeX{} znacznie ułatwi pracę. + +Wszystkie takie programy dla Windows dosyć łatwo znaleźć w~sieci, +ale ponieważ jest ich spory wybór, postanowiliśmy te najbardziej istotne +umieścić w~dystrybucji \TL: +\begin{description} +\item[Perl i Ghostscript.] Oba te programy są niezbędne do +prawidłowego działania \TL, dołączyliśmy zatem \cmdname{Ghostscript} 8.62 +i~minimalną dystrybucję \cmdname{Perl} 5.8, wystarczającą do +uruchomienia wszystkich, zawartych w~TL{} skryptów perlowych; +oba programy zostały ,,ukryte'', to znaczy tylko programy \TL, które +z~nich korzystają, ,,wiedzą'' gdzie je znaleźć; tym samym nie powinny one +kolidować z~ewentualnie zainstalowanymi w~systemie programami Perl +i~Ghostscript; +\item[narzędzia uruchamiane z~linii poleceń] -- zestaw kilku przydatnych + programów + %(\texttt{bzip2}, %% NIE MA!! (SW) + (\texttt{gzip}, \texttt{unzip}, \texttt{jpeg2ps} i~\texttt{tiff2png}) + a~także kilka narzędzi z~zestawu \cmdname{xpdf}, uruchamianych z~linii + poleceń (sam \cmdname{xpdf} nie jest dostępny dla Windows, ale + można pobrać z~internetu opartą na nim przeglądarkę \acro{PDF}: + \url{http://blog.kowalczyk.info/software/sumatrapdf}); +\item[\texttt{fc-cache}] -- program rejestrujący dla \XeTeX{} fonty + systemowe lub dostarczane w~dystrybucji \TL{} fonty OpenType; +\item[PS\_View] -- nowy program podglądu plików postscriptowych (a~także + plików \acro{PDF}), patrz rys.~\ref{fig:psview}. +\end{description} +\begin{description} +\item[katalog \texttt{support,}] wspomniany już w~części~\ref{sec:tld}, + zawiera różne programy, które mogą być użyteczne w~środowisku \TeX-owym + (np. edytory/środowiska dla \TeX-a); programy te \emph{nie są} uwzględniane + podczas instalacji samego \TL, należy je więc samodzielnie zainstalować. +\end{description} + +\subsection{Program Dviout} + +Obecne wydanie \TL{} niestety nie oferuje preinstalowanego programu +do podglądu plików \acro{DVI} dla Windows, ale można samodzielnie +zainstalować doskonały \prog{dviout}, autorstwa Toshio Oshimy. +Znajdziemy go w~katalogu \path{support/dviout/}, zawierający również +krótki plik \filename{README} omawiający jak zaistalować i~skonfigurować +\prog{dviout} dla \TL. Przed instalacją zalecamy przeczytać najpierw +informacje tam zawarte. + +Pierwsze uruchomienie \verb+dviout+ zazwyczaj automatycznie generuje wymagane +fonty ekranowe. Po kilku sesjach komunikaty dotyczące generowania fontów +staną się rzadsze. Więcej informacji można znaleźć w~bardzo dobrym +on-line help programu. + +Poniżej zamieszczono listę miejsc, skąd można pobrać programy pomocnicze: + +\begin{description} +\item[Ghostscript] \url{http://www.cs.wisc.edu/~ghost/} +\item[Perl] \url{http://www.activestate.com/} (uzupełniające, przydatne + pakiety należy pobrać z~zasobów CPAN \url{http://cpan.org}) +\item[ImageMagick] -- bogaty zestaw narzędzi do wsadowego przetwarzania + plików graficznych (\url{http://www.imagemagick.com}) +\item[NetPBM] --- do przetwarzania i~konwersji plików graficznych możemy + użyć alternatywnego dla \textsf{ImageMagick} programu NetPBM + (\url{http://netpbm.sourceforge.net/}) +\item[Edytory dla systemu \TeX{}] -- mamy tutaj spory wybór, zależny od + indywidualnych preferencji użytkownika: + \begin{itemize*} + \item \cmdname{GNU Emacs} -- w~wersji zintegrowanej z \textsf{AucTeX} + dostępny jest w~\TL{} w~katalogu \path{support/} + (\url{ftp://alpha.gnu.org/gnu/auctex}) +% http://www.gnu.org/software/emacs/windows/ntemacs.html}) +% \item \cmdname{XEmacs} -- bardziej przyjazna wersja dla Windows +% (\url{http://www.xemacs.org/}) + \item \cmdname{WinShell} -- prosty edytor/shell, dostępny na \TL + w~katalogu \dirname{support/WinShell} (\url{http://www.winshell.de}) + \item \cmdname{WinEdt} -- bogaty edytor dla \TeX-a, dostępny jako + \emph{shareware} (\url{http://www.winedt.com}) + \item TeXnicCenter -- kolejny, dosyć bogaty edytor + (\url{http://www.toolscenter.org/products/texniccenter/}) + \item \cmdname{Vim} -- rozbudowany i~bardzo silny edytor, wywodzący się + z~klasycznego dla systemów Unix \cmdname{vi} + %, dostępny na \TL{} w~katalogu \dirname{support/vim} + (\url{http://www.vim.org}) + \item \cmdname{LEd} -- polski edytor dostępny z + \url{http://www.ctan.org/support/LEd} + \item \cmdname{SciTE} -- edytor dostępny + z \url{http://www.scintilla.org/SciTE.html} + \end{itemize*} +\end{description} + +%Możemy zainstalować z~sieci także inne narzędzia, których zabrakło na +%\TL{} z~powodów licencyjnych. Przykładem jest tu \cmdname{GSView}, +%wygodny program wykorzystujący \cmdname{Ghostscript} do wyświetlania +%i~drukowania plików PS/PDF. Dostępny jest on m.in. +%na \url{http://www.cs.wisc.edu/~ghost/gsview/}, a~także na każdym serwerze +%\acro{CTAN}. + +\subsection{User Profile to inaczej Home (katalog domowy)} +\label{sec:winhome} + +Odpowiednikiem uniksowego katalogu domowego użytkownika (HOME) jest +w~Windows katalog określany zmienną \verb|%USERPROFILE%|. W~Windows +2000 i~XP jest to zazwyczaj katalog +\verb|C:\Documents and Settings\|, zaś w~Widows Vista +\verb|C:\Users\|. W~pliku konfiguracyjnym +\filename{texmf.cnf} i~bibliotekach \KPS{} znak \verb|~| +jest prawidłowo rozwijany do odpowiedniej zmiennej zarówno w~Windows, jak +i~w~Unix. + +\subsection{Rejestr Windows} +\label{sec:registry} + +W systemie Windows prawie wszystkie dane konfiguracyjne przechowywane są +w~tzw. rejestrze. Zawiera on hierachicznie zorganizowane klucze, w~ramach +kilku kluczy głównych. Najbardziej istotne dla programów instalacyjnych +są klucze \path{HKEY_CURRENT_USER} oraz \path{HKEY_LOCAL_MACHINE} +(w~skrócie \path{HKCU} i \path{HKLM}). Część \path{HKCU} dotyczy katalogów +domowych użytkowników (patrz~\ref{sec:winhome}), zaś \path{HKLM} podkatalogów +systemowych (w~katalogu Windows). + +Informacje o~ustawieniach systemu mogą być czasem uzyskane ze zmiennych +środowiska, ale inne informacje, np. położenie tzw. skrótów, wymaga odwołania +się do rejestru. Także zapis zmiennych środowiska na stałe wymaga dostępu do +rejestru. + +\subsection{Uprawnienia w Windows} +\label{sec:winpermissions} + +%%! UWAGA SW: cała ta część jest mocno niejasna w oryginale. Tłumaczyłem +%%! ją mając na uwadze ogólny sens, w niektórych miejscach doprecyzowując +%%! sformułowania. Ale i tak jest, wg mnie, do bani :-) + +W nowszych wersjach Windows istnieje wyraźne rozróżnienie pomiędzy +zwykłymi użytkownikami i~administratorami, przy czym tylko ci ostatni mają +pełną swobodę dostępu do całości systemu. + %%! ??? + %In practice, though, you could better describe + %these classes of users as unprivileged users and normal users: being an + %administrator is the rule, not the exception. + Dokonaliśmy wielu starań, aby umożliwić instalację \TL{} także bez + posiadania uprawnień administratora. + +Jeśli osoba instalująca jest administratorem, skróty są tworzone dla +wszystkich użytkowników, także zmienne środowiska są ustawiane dla całego +systemu. W~przeciwnym wypadku skróty i~menu są tworzone tylko dla konkretnego +użytkownika zaś tworzone zmienne środowiska także dotyczą zwykłych +użytkowników. Jako admistrator możemy zainstalować \TL{} tylko dla +użytkowników; należy wtedy dla uruchomienia \prog{install-tl} użyć parametru +\optname{-non-admin}. + +Bez względu na status użytkownika domyślnym katalogiem głównym instalacji +jest katalog w~ramach \verb|%PROGRAMFILES%|. Program instalacyjny zawsze +sprawdza czy ten katalog jest dostępny do zapisu dla aktualnego użytkownika. + +Problem może pojawić się wtedy, gdy użytkownik instalujący \TL{} nie jest +administratorem, a~programy \TeX-owe już są w~ścieżce przeszukiwania. +Wynikowa ścieżka zawiera wtedy ścieżkę systemową, do której dodano ścieżkę +do programów użytkownika, w konsekwencji nowo instalowane programy nie będą +znajdywane. Jako obejście tego problemu program instalacyjny tworzy +skrót do okna z~wierszem poleceń, w~którym ścieżka do nowych programów \TL{} +ma priorytet. W~ten sposób, po uruchomieniu tego skrótu, będzie można +korzystać z~\TL. + +%%% Zostawione z poprzedniej wersji tylko w polskiej wersji! + +\subsection{\cmdname{WinShell}}\label{sec:winshell} + +Jeśli nie decydujemy się na instalaję rozbudowanego (ale i~bardzo silnego) +edytora Emacs, możemy samodzielnie zainstalować prosty i~łatwy w~obsłudze +edytor WinShell. Znajdziemy go na płytkach w~katalogu +\dirname{support/winshell}. Wystarczy dwukrotnie kliknąć klawiszem myszy +na znajdującym się tam pliku \texttt{.exe}. +Program uruchamiamy z~menu Start bądź z~ikony/skrótu na pulpicie. +Dostosowanie do polskiej wersji Windows wymaga, prócz określenia języka +dla menu i~komunikatów, użycia menu +\verb+Opcje+ (Options) \verb+->+ \verb+Font+ \verb+->+ \verb+Zmień+ +i~wyboru w~wyświetlonym oknie \texttt{Skrypt} +napisu \texttt{Europa Środkowa}. Dzięki temu wpisywane za pomocą +prawego klawisza Alt polskie znaki diakrytyczne będą prawidłowo +wyświetlane. + +Aby skonfigurować uruchamianie programów otwieramy menu +\texttt{Options} \verb+->+ \texttt{Program Calls}. + +\begin{itemize}\itemsep 0pt +\item W zakładce DVIWin, w~polu ,,exe-file'', należy wpisać +\texttt{dviout.exe} (o~ile go wcześniej zaistalowaliśmy). +\item W zakładce Ghostview należy wpisać psv.bat. + %sprawdzić, czy prawidłowo podano + %ścieżkę dla gsview32.exe:\\ + %\hspace*{1em} \verb+C:\ghostgum\gsview\gsview32.exe+ (dla wersji 3.6 + %i~nowszych). +\end{itemize} +Po wciśnięciu przycisku \texttt{OK} zatwierdzamy zmiany. + +Instalacja programu ustawia w~Windows skojarzenie plików \texttt{.tex} +z~uruchamianiem \cmdname{WinShell}. Dopóki nie zamierzamy korzystać +z~innego edytora (jak WinEdt lub Emacs) jest to poprawne. + +\cmdname{WinShell} posiada pomoc, dostępną po naciśnięciu symbolu +$\textbf{\underbar{?}}$ na belce z~narzędziami. + +\subsubsection{Użycie plików ,,projektu''} + Wielokrotnie mamy do czynienia z~dokumentami składającymi się z~wielu +części. Najwygodniej gdy są one zapisane w~odrębnych plikach. +\cmdname{WinShell} umożliwia utworzenie pliku projektu (\textit{Project +file}), w~którym deklarujemy poszczególne części większego dokumentu. Nazwy +pliku projektu, traktowanego jako główny edytowany plik (\textit{Main file}), +oraz plików części są wyświetlane w~lewym oknie edytora. Dwukrotne kliknięcie +myszą na nazwie pliku pozwala na szybki wybór i~wyświetlenie potrzebnego +pliku w~głównym oknie edytora. Naciśnięcie ikony LaTeX na belce narzędziowej +uruchamia zawsze przetwarzanie głównego pliku, bez względu na to który plik +jest aktualnie wyświetlany. + +Na belce narzędziowej mamy dodatkowe przyciski pozwalające wyłączyć lub +włączyć wyświetlanie okna projektu (po lewej stronie) i~okna zapisu sesji +(log) -- na dole. Gdy plik projektu nie jest używany, lewą część okna można +zamknąć, wykorzystując całą szerokość ekranu dla edytowanego pliku. + +\subsubsection{Drukowanie z~\cmdname{WinShell} na drukarce PostScriptowej} +\label{winshell:print} + Ikona Dvips belki narzędziowej uruchamia program, który wynik pracy +zapisuje zwykle w~pliku \verb+.ps+. Oglądanie i/lub drukowanie takiego pliku +wymaga uruchomienia + %GSView. + PS\_View. + \cmdname{WinShell} pozwala zdefiniować +wygodne wywołanie polecenia dvips, które wynik przetwarzania wyśle od razu +do drukarki posiadającej interpreter PostScript. Przykładowo, dla drukarki +o~nazwie \texttt{vclw}, postępowanie będzie następujące: +\begin{enumerate} +\item Deklaracja danej drukarki w programie: +\begin{itemize} +\item otworzyć \cmdname{WinShell}, wybrać menu \texttt{Opcje} \verb+->+ + \texttt{Programy użytkownika}. +\item wybrać \texttt{Tool 1} w~spisie po prawej stronie i~wypełnić pola + po stronie lewej, np.:\vspace{-3pt} + \begin{quote} + Name: \verb+Drukuj+\\ + exe file: \verb+dvips+\\ + cmd-line: \verb+ -D600 %c.dvi -o vclw+\\ + skasować zaznaczenie okienka ,,najpierw DVIPS'' +\end{quote}%\vspace{-12pt} +\item nacisnąć \texttt{OK}. +\end{itemize} +\item Dodanie polecenia ,,Drukuj'' do belki narzędziowej: +\begin{itemize} +\item wybrać menu \texttt{Opcje} \verb+->+ \texttt{Przeglądaj} \verb+->+ + \texttt{Dostosuj paski}; +\item w okienku \verb+Kategoria+ wybrać \texttt{Programy użytkownika}; +\item wskazać \texttt{Drukuj} i przeciągnąć go myszą na belkę narzędziową, + umieszczając w~dowolnym miejscu obok innych poleceń; +\item w kolejno wyświetlanym oknie dokonać wyboru: ,,Tylko obrazek'' (Image +only), ,,Tylko tekst'' lub ,,Tekst i~obrazek''; najprościej wybrać +,,Tylko tekst'' i~zatwierdzić guzikiem + \texttt{OK}. + Napis \texttt{Drukuj} ukaże się na belce. (Bardziej wymagający użytkownicy + mogą wybrać opcję ,,Tylko obrazek'', następnie ,,Edytuj'' i~skonstruować + sobie własną ikonkę.) +\end{itemize} +\end{enumerate} +Uruchamianie polecenia zostało zdefiniowane. Aby drukować bezpośrednio na +drukarce wystarczy teraz nacisnąć guzik z~napisem ,,Drukuj''. + +\subsection{W razie problemów} +\label{troubleshooting} + +\subsubsection{Co zrobić gdy \texttt{latex} nie może znaleźć potrzebnych +plików?} + +\begin{itemize} +\item Program \cmdname{kpsewhich} jest podstawowym narzędziem do diagnozowania +problemów. Wyprowadza on informacje diagnostyczne na wyjście stderr, przy czym +konsole (wiersze poleceń) starszych systemów Windows nie potrafią przekierować +stderr do pliku. +Umożliwia to dopiero system Windows NT i późniejsze, ale rozwiązanie +przedstawione poniżej +działa dla każdej konsoli (wiersza poleceń). Otóż dla celów diagnostycznych +można tymczasowo zdefiniować zmienną środowiskową (w oknie poleceń): +\begin{verbatim} +SET KPATHSEA_DEBUG_OUTPUT=err.log +\end{verbatim} +Można również zadać zakres diagnostyki: +\begin{verbatim} +SET KPATHSEA_DEBUG=-1 +\end{verbatim} + +Podobnie, aby przekierować wyjście stderr na stdout: +\begin{verbatim} +SET KPATHSEA_DEBUG_OUTPUT=con: +\end{verbatim} +W ten sposób można skierować zarówno stderr jak i stdout do tego samego pliku. +\item Przy założeniu, że instalację wykonano w \path|c:/TeX|, należy + sprawdzić (porównać) następujące wartości:\\ + {\small + \begin{tabular}{ll} + \path|kpsewhich -expand-path $SELFAUTOPARENT| & \path|c:/TeX| \\ + \path|kpsewhich -expand-path $TEXMF| & \path|c:/TeX/texmf....| \\ + \path|kpsewhich -expand-var $TEXINPUTS| & \path|.;c:/TeX/texmf/tex//| + \end{tabular} +} + +Jeśli w otoczeniu systemowym są zdefiniowane zmienne związane z \TeX-em, +powinny one zostać usunięte, mają bowiem pierwszeństwo nad tymi, +które określono w texmf.cnf. +\item Następnie należy sprawdzić (porównać) wartości:\\ +{\small + \begin{tabular}{ll} + \texttt{kpsewhich cmr10.tfm} & \path|c:/TeX/texmf-dist/fonts/tfm/public/cm/cmr10.tfm|\\ + \texttt{kpsewhich latex.fmt}& \path|c:/TeX/texmf-var/web2c/latex.fmt| + \end{tabular} +} + +Jeśli sprawdzenia nie wykazały odstępstw, \TeX{} i programy towarzyszące +powinny działać. Jeśli tak nie jest, należy poeksperymentować z opcją +\path|-debug=n| programu \path|kpsewhich| i zweryfikować wszystkie uzyskane +wartości. Po zidentyfikowaniu problemu warto go zgłosić. +\end{itemize} + +%Należy użyć programu \cmdname{kpsewhich}, który jest narzędziem +%do diagnostyki wszelkich problemów związanych ze znajdowaniem plików +%(patrz część~\ref{sec:debugging} na str.~\pageref{sec:debugging}). + +%-------------------------- +% don't use \Webc so the \uppercase in the headline works. +\section{Instrukcja obsługi systemu Web2C} + +\Webc{} to zestaw programów związanych z~\TeX-em, tj. sam \TeX{}, \MF{}, +\MP, \BibTeX{} itd. Stanowią one rdzeń dystrybucji \TL. + +Oryginalna implementacja wykonana została przez Tomasa Rokickiego, który +w~roku 1987 stworzył pierwszy system \TeX{}-to-C, adaptując pliki wymiany +(\emph{change files}) pod Unix-em (pierwotnie były one dziełem Howarda +Trickey'a oraz Pavela Curtisa). W~czasie gdy Tim Morgan zajmował się +systemem, jego nazwa została zmieniona na Web-to-C\@. W~1990 roku prace nad +projektem przejął Karl Berry wraz z~dziesiątkami współpracowników, a~w~roku +1997 pałeczkę przejął Olaf Weber. + +\Webc{} działa na platformach systemowych, takich jak Unix (w~tym \MacOSX), +Windows 9x/\acro{NT/2K/XP} i~innych. +System wykorzystuje oryginalne źródła \TeX-owe autorstwa Donalda Knutha +oraz inne programy napisane w~\web{} i~tłumaczy je na kod źródłowy~C. +Ponadto system udostępnia spory zestaw makr i~funkcji stworzonych dla +zwiększenia funkcjonalności oryginalnych zasobów oprogramowania +związanego z~\TeX-em. Podstawowymi składnikami systemu są: + +\begin{cmddescription} +\item[bibtex] tworzenie spisów bibliograficznych; +\item[dmp] konwersja \cmdname{troff} do MPX (rysunki \MP{}-owe); +\item[dvicopy] modyfikowanie pliku \dvi; +\item[dvitomp] konwersja \dvi{} do MPX (rysunki \MP{}-owe); +\item[dvitype] konwersja \dvi{} na plik tekstowy (ASCII); +\item[gftodvi] zamiana fontu GF na plik \dvi; +\item[gftopk] zamiana fontu w~formacie GF na font spakowany (PK); +\item[gftype] zamiana fontu GF na plik tekstowy (ASCII); +\item[makempx] skład etykiet \MP{}-owych; +\item[mf] generowanie fontów bitmapowych w formacie GF; +\item[mft] skład plików źródłowych \MF{}-a; +\item[mpost] tworzenie rysunków oraz diagramów technicznych; +\item[mpto] ekstrakcja etykiet \MP{}-owych; +\item[newer] porównywanie czasów modyfikacji; +\item[patgen] tworzenie wzorców przenoszenia wyrazów; +\item[pktogf] zamiana fontów w formacie PK na fonty GF; +\item[pktype] zamiana fontu PK na plik tekstowy (ASCII); +\item[pltotf] konwersja tekstowej listy właściwości do TFM; +\item[pooltype] wyświetlanie \web-owych plików pool; +\item[tangle] konwersja \web{} do języka Pascal; +\item[tex] skład tekstu; +\item[tftopl] konwersja TFM do tekstowej listy właściwości (PL); +\item[vftovp] konwersja fontów wirtualnych do wirtualnej listy + właściwości (VPL); +\item[vptovf] konwersja wirtualnej listy właściwości do fontów wirtualnych; +\item[weave] konwersja \web{} do \TeX-a. +\end{cmddescription} + +\noindent +Dokładny opis funkcji oraz składni tych programów zawarty jest +w~dokumentacji poszczególnych pakietów samego \Webc{}. +Jednak do optymalnego wykorzystania instalacji \Webc{} pomocna będzie +znajomość kilku zasad rządzących całą rodziną programów. + +Wszystkie programy obsługują standardowe opcje \acro{GNU}: +\begin{description} +\item[\texttt{-{}-help\ \ \ }] podaje podstawowe zasady użytkowania; +\item[\texttt{-{}-verbose}] podaje dokładny raport z~działania programu; +\item[\texttt{-{}-version}] podaje informację o~wersji, po czym kończy + działanie programu. +\end{description} + +W~celu lokalizacji plików programy \Webc{} używają biblioteki do +przeszukiwania ścieżek zwanej \KPS{}. +Dla optymalizacji przeszukiwania \TeX-owego drzewa podkatalogów biblioteka ta +używa kombinacji zmiennych środowiskowych oraz kilku plików konfiguracyjnych. +\Webc{} potrafi obsługiwać jednocześnie więcej niż jedno drzewo +podkatalogów, co jest użyteczne w~przypadku, gdy chce się przechowywać +standardową dystrybucję \TeX-a jak i~lokalne rozszerzenia w~dwóch różnych +drzewach katalogów. +Aby przyspieszyć poszukiwanie plików, katalog główny każdego drzewa ma swój +plik \file{ls-R}, zawierający pozycje określające nazwę i~względną ścieżkę +dla wszystkich plików zawartych w~tym katalogu. + +\subsection{Przeszukiwanie ścieżek przez Kpathsea} +\label{sec:kpathsea} + +Opiszemy najpierw ogólny mechanizm przeszukiwania ścieżek przez bibliotekę +\KPS{}. + +Tym, co nazywamy \emph{ścieżką przeszukiwania}, jest rozdzielona dwukropkami +lub średnikami lista \emph{elementów ścieżki}, które zasadniczo są nazwami +podkatalogów. Ścieżka przeszukiwania może pochodzić z~(kombinacji) wielu +źródeł. Przykładowo, aby odnaleźć plik \samp{my-file} w~ścieżce +\samp{.:/dir}, \KPS{} sprawdza czy istnieje dany element ścieżki +w~następującej kolejności: najpierw \file{./my-file}, potem +\file{/dir/my-file}, zwracając pierwszy odnaleziony (lub możliwie wszystkie). + +Aby optymalnie zaadaptować się do konwencji wszystkich systemów operacyjnych, +na systemach nieunixowych \KPS{} może używać +jako separatorów nazw ścieżek znaków innych +niż dwukropek (\samp{:}) oraz ,,ciach'' (\samp{/}). + +W~celu sprawdzenia konkretnego elementu \var{p} ścieżki, \KPS{} najpierw +sprawdza czy zbudowana wcześniej baza danych (patrz ,,Baza nazw plików'' na +stronie~\pageref{Filename-database}) odnosi sie do \var{p}, tj. +czy baza danych znajduje się w~podkatalogu z~prefiksem~\var{p}. +Jeżeli tak, to specyfikacja ścieżki jest porównywana z~zawartością bazy. + +Jeśli baza danych nie istnieje, lub nie odnosi się do danego elementu +ścieżki, albo też nie zawiera elementów zgodnych, przeszukiwany jest system +plików (jeżeli nie zostało to zabronione przez specyfikację rozpoczynającą +się od~\samp{!!}\ oraz jeżeli poszukiwany plik musi istnieć). +\KPS{} konstruuje listę podkatalogów, które korespondują z~danym elementem +ścieżki, a~następnie sprawdza w~każdym z~nich czy nie ma tam poszukiwanego +pliku. + +Warunek mówiący, że ,,plik musi istnieć'' dotyczy np. plików \samp{.vf} +i~plików dołączanych \TeX-owym poleceniem \cs{openin}. +Takiego pliku może nie być (np. \file{cmr10.vf}), błędne byłoby zatem +poszukiwanie go na dysku. +Jeśli więc zapomnisz o~aktualizacji \file{ls-R} po instalacji nowego +pliku \samp{.vf}, nie zostanie on odnaleziony. +Każdy element ścieżki sprawdzany jest w~następującej kolejności: najpierw +w~bazie danych, potem na dysku. +Jeżeli plik się znajdzie, przeszukiwanie zostanie zatrzymane i~zwrócony +zostanie wynik. + +Ponieważ najprostszym i~najbardziej powszechnym elementem ścieżki jest +nazwa katalogu, \KPS{} korzysta z~dodatkowych możliwości w~przeszukiwaniu +ścieżek: +wielowarstwowych wartości domyślnych, zmiennych środowiskowych, wartości +pliku konfiguracyjnego, lokalnych +podkatalogów użytkownika oraz rekursywnego przeszukiwania podkatalogów. +Można więc powiedzieć, że \KPS{} \emph{rozwija} element ścieżki, tzn. +transformuje wszystkie specyfikacje do podstawowej nazwy lub nazw katalogów. +Jest to opisane w~kolejnych akapitach, w~kolejności w~jakiej ma to miejsce. + +Trzeba zauważyć, że jeżeli nazwa poszukiwanego pliku jest +absolutna lub jawnie względna, tj. zaczyna się od \samp{/} lub \samp{./} +lub \samp{../}, \KPS{} ogranicza się do sprawdzenia czy ten plik istnieje. + +\ifSingleColumn +\else +\begin{figure*} +\verbatiminput{examples/ex5.tex} +\setlength{\abovecaptionskip}{0pt} + \caption{Przykład pliku konfiguracyjnego} + \label{fig:config-sample} +\end{figure*} +\fi + +\subsubsection{Źródła ścieżek} +\label{Path-sources} + +Nazwa przeszukiwanej ścieżki może pochodzić z~wielu źródeł. +Oto kolejność, w~jakiej \KPS{} ich używa: + +\begin{enumerate} +\item + Zmienna środowiskowa ustawiana przez użytkownika, np. + \envname{TEXINPUTS}. + Zmienne środowiskowe z~dołączoną kropką i~nazwą programu zastępują inne, + np. jeżeli \samp{latex} jest nazwą uruchomionego programu, wtedy zamiast + \envname{TEXINPUTS} wykorzystana zostanie zmienna \envname{TEXINPUTS.latex}. +\item + Plik konfiguracyjny konkretnego programu, np. linia ,,\texttt{S /a:/b}'' + w~pliku \file{config.ps} programu \cmdname{dvips}. +\item Plik konfiguracyjny \KPS{} \file{texmf.cnf}, zawierający taką linię, + jak \samp{TEXINPUTS=/c:/d} (patrz poniżej). +\item Wartości domyślne dla uruchamianych programów. +\end{enumerate} +\noindent Każdą z~tych wartości dla danej ścieżki przeszukiwania można +zobaczyć, używając opcji diagnostyki błędów (patrz ,,Diagnostyka błędów'' na +stronie~\pageref{sec:debugging}). + +\subsubsection{Pliki konfiguracyjne} + +\tolerance=3500 +\KPS{} szuka ścieżek przeszukiwania i~innych definicji w~\emph{plikach +konfiguracyjnych} o~nazwach \file{texmf.cnf}. +Ścieżka przeszukiwania używana do znajdowania tych plików określana jest +zmienną \envname{TEXMFCNF} (domyślnie taki plik znajduje się w~podkatalogu +\file{texmf/web2c}). +Czytane będą \emph{wszystkie} pliki \file{texmf.cnf} w~ścieżce +przeszukiwania, +a~definicje we wcześniejszych plikach zastąpią te w~późniejszych. +Tak więc w~ścieżce \verb|.:$TEXMF|, wartości pochodzące z~\file{./texmf.cnf} +zastąpią te z~\verb|$TEXMF/texmf.cnf|. + +%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% + +Dociekliwy czytelnik może być zainteresowany jak same programy znajdują plik +\file{texmf.cnf}, skoro nie jest obowiązkowe deklarowanie specyficznej +zmiennej środowiskowej systemu. Otóż położenie domyślne jest wkompilowane +w~programy jako względne do ich położenia (określanego, jak wiemy, w~ścieżce +specyfikowanej przez \texttt{\$PATH}): \path{../../texmf/web2c/} bądź +\path{../texmf/web2c/}. Jeśli jawnie deklarujemy zmienną \envname{TEXMFCNF}, +wymagane jest podanie bezwzględnej ścieżki. + +Czytając zamieszczony poniżej opis formatu pliku \file{texmf.cnf} +warto przeglądać jego zawartość. Położenie \emph{aktywnego} pliku +znajdziemy za pomocą polecenia \texttt{kpsewhich texmf.cnf}. + +\begin{itemize} +\item + Komentarze zaczynają się od ,,\texttt{\%}'', a~kończą na końcu wiersza. +\item + Puste wiersze nie są brane pod uwagę. +\item + Znak \bs{} na końcu wiersza działa jako znak kontynuacji, tzn. + oznacza, że kolejny wiersz jest kontynuacją bieżącego. + Spacja na początku kolejnego wiersza nie jest ignorowana. +\item + Pozostałe wiersze mają postać: +\begin{alltt} + \emph{zmienna}[.\emph{program}] [=] \emph{wartość} +\end{alltt}% + gdzie \samp{=} i~otaczające spacje są opcjonalne. +\item + ,,\texttt{\var{zmienna}}'' zawierać może dowolne znaki poza spacją, + \samp{=}, lub \samp{.} (kropką), najbezpieczniej jest jednak używać znaków + z~zakresu \samp{A-Za-z\_}. +\item + Napis ,,\texttt{.\var{program}}'' ma zastosowanie w~wypadku, gdy + uruchamiany program nosi nazwę \texttt{\var{program}} lub + \texttt{\var{program}.exe}. Pozwala to różnym odmianom \TeX-a posiadać + różne ścieżki przeszukiwania. +\item ,,\texttt{\var{wartość}}'' zawierać może dowolne znaki poza + ,,\texttt{\%}'' i \samp{@}. + Nie można używać konstrukcji ,,\texttt{\$\var{zmienna}.\var{program}}'' + po prawej stronie. Zamiast tego trzeba zastosować zmienną pomocniczą. + Średnik \samp{;}\ użyty w~,,\texttt{\var{wartość}}'' zamieniany jest na + \samp{:}\ jeżeli systemem operacyjnym jest Unix; umożliwia to posiadanie + wspólnego pliku \file{texmf.cnf} dla systemów Unix oraz Windows. +\item + Wszystkie definicje czytane są zanim cokolwiek zostanie rozwinięte, tak + więc do zmiennych odwoływać się można przed ich zdefiniowaniem. +\end{itemize} +Fragment pliku konfiguracyjnego ilustrujący większość opisanych powyżej +reguł notacji: +\ifSingleColumn +\verbatiminput{examples/ex5.tex} +\else +jest pokazany na rys.~\ref{fig:config-sample}. +\fi + +\subsubsection{Rozwijanie ścieżek} +\label{Path-expansion} + +\KPS{} rozpoznaje w~ścieżkach przeszukiwania pewne specjalne znaki oraz +konstrukcje, podobne do tych dostępnych w~powłokach Unix. +Jako ogólny przykład: złożona ścieżka +\verb+~$USER/{foo,bar}//baz+ rozwija się do wszystkich podkatalogów pod +katalogami \file{foo} i~\file{bar} w~katalogu głównym \texttt{\$USER}, +które zawierają katalog lub plik \file{baz}. +Rozwinięcia te opisane są w~poniższych podrozdziałach. + +\subsubsection{Rozwijanie domyślne} +\label{Default-expansion} + +\tolerance=2500 +Jeżeli ścieżka przeszukiwania największego uprzywilejowania (patrz ,,Źródła +ścieżek'' na stronie~\pageref{Path-sources}) zawiera +\emph{dodatkowy dwukropek} (np. na początku, na końcu lub podwójny) to \KPS{} +wstawia w~tym miejscu następną zdefiniowaną w~hierarchii uprzywilejowania +ścieżkę przeszukiwania. +Jeżeli ta wstawiona ścieżka ma dodatkowy dwukropek, dzieje się dalej to samo. +Przykładowo, jeżeli ustawić zmienną środowiskową +\tolerance=1500 + +\begin{alltt} +> \Ucom{setenv TEXINPUTS /home/karl:} +\end{alltt} +oraz wartość \code{TEXINPUTS} pobraną z~\file{texmf.cnf} + +\begin{alltt} + .:\$TEXMF//tex +\end{alltt} +końcową wartością użytą w~przeszukiwaniu będzie: + +\begin{alltt} + /home/karl:.:\$TEXMF//tex +\end{alltt} + +Ponieważ nieużytecznym byłoby wstawiać wartość domyślną w~więcej niż jedno +miejsce, \KPS{} zmienia tylko jeden dodatkowy \samp{:}\ i~pozostawia +inne bez zmian. \KPS{} najpierw szuka dwukropków na początku linii, potem na końcu, +a~następnie podwójnych. + +\subsubsection{Rozwijanie nawiasów} + +Użyteczną cechą jest możliwość rozwijania nawiasów, co oznacza, że np. +\verb+v{a,b}w+ rozwija się do \verb+vaw:vbw+. +Możliwe jest zagnieżdżanie nawiasów. +Funkcja ta może być użyta do zaimplementowania różnych hierarchii \TeX-owych +przez przypisanie listy nawiasów do \code{\$TEXMF}. Przykładowo, +w~pliku \file{texmf.cnf} znaleźć można następującą definicję: +\begin{verbatim} + TEXMF = {$TEXMFHOME,$TEXMFLOCAL,!!$TEXMFVAR,!!$TEXMFMAIN} +\end{verbatim} +Używając jej można następnie napisać coś w~rodzaju: +\begin{verbatim} + TEXINPUTS = .;$TEXMF/tex// +\end{verbatim} +co oznacza, że po szukaniu w~katalogu bieżącym przeszukane będą kolejno +\code{\$TEXMFHOME/tex}, \code{\$TEXMFLOCAL/tex}, \code{\$TEXMFVAR/tex} +i~\code{\$TEXMFMAIN/tex} (wszystkie wraz z~katalogami niższego poziomu; +dwie ostatnie ścieżki \emph{wyłącznie} na podstawie zawartości +pliku \file{ls-R}). +Jest to wygodny sposób dla uruchamiania dwóch równoległych struktur \TeX-owych, +jednej ,,zamrożonej'' (np. na \CD), a~drugiej ciągle uaktualnianej nowymi, +pojawiającymi się wersjami. +Używając zmiennej \code{\$TEXMF} we wszystkich definicjach jest się pewnym, +że najpierw przeszukiwane jest drzewo uaktualnione. + +\subsubsection{Rozwijanie podkatalogów} +\label{Subdirectory-expansion} + +Dwa lub więcej kolejnych ,,ciachów'' (,,/'') w~elemencie ścieżki, +występujących po nazwie katalogu~\var{d}, zastępowany jest przez wszystkie +podkatalogi~\var{d}, najpierw podkatalogi znajdujące się bezpośrednio +pod~\var{d}, potem te pod powyższymi i~tak dalej. Na każdym etapie +kolejność, w~jakiej przeszukiwane są katalogi, jest \emph{nieokreślona}. + +Jeśli wyszczególni się człony nazwy pliku po \samp{//}, uwzględnione zostaną +tylko te podkatalogi, które zawierają powyższe człony. +Na przykład \samp{/a//b} rozwija się do katalogów \file{/a/1/b}, +\file{/a/2/b}, \file{/a/1/1/b} itd., ale nie do \file{/a/b/c} czy \file{/a/1}. + +Możliwe jest wielokrotne użycie \samp{//} w~ścieżce, jednakże \samp{//} +występujące na początku ścieżki nie jest brane pod uwagę. + +\subsubsection{Lista znaków specjalnych i~ich znaczeń -- podsumowanie} + +Poniższa lista podsumowuje znaczenie znaków specjalnych w~plikach +konfiguracyjnych. + +\newcommand{\CODE}[1]{\makebox[2.2em][l]{\code{#1}}} +\begin{description} +\item[\CODE{:}] znak rozdzielający w~specyfikacji ścieżki; umieszczony na +początku lub na końcu ścieżki zastępuje domyślne rozwinięcie ścieżki; +\item[\CODE{;}] znak rozdzielający dla systemów nieUnix-owych + (działa tak jak ,,\code{:}''); +\item[\CODE{\$}] rozwijanie zmiennej; +\item[\CODE{\string~}] oznacza katalog główny użytkownika; +\item[\CODE{\char`\{\dots\char`\}}] rozwijanie nawiasów, np. + \verb+a{1,2}b+ zmieni się w~\verb+a1b:a2b+; +\item[\CODE{//}] rozwijanie podkatalogów (może wystąpić gdziekolwiek + w~ścieżce, poza jej początkiem); +\item[\CODE{\%}] początek komentarza, trwającego do końca linii; +\item[\CODE{\bs}] znak kontynuacji (pozwala na przełamanie wiersza + z~wyrażeniem); +\item[\CODE{!!}] przeszukiwanie \emph{tylko} bazy danych, + a~\emph{nie} dysku. +\end{description} + + +\subsection{Bazy nazw plików} +\label{Filename-database} + +Dla celów przeszukiwania \KPS{} stara się zminimalizować dostęp do dysku. +Niemniej jednak, w~przypadku instalacji ze zbyt dużą liczbą katalogów, +przeglądanie każdego możliwego katalogu w~poszukiwaniu danego pliku może +zabierać sporo czasu (ma to miejsce zwłaszcza, jeżeli przeszukać trzeba setki +katalogów z~fontami). +Dlatego też \KPS{} może używać zewnętrznego pliku z~,,bazą danych'' +o~nazwie \file{ls-R}, który to zawiera przypisania plików do katalogów. +Unika się w~ten sposób potrzeby czasochłonnego przeszukiwania dysku. + +Drugi plik z~bazą danych -- \file{aliases} -- pozwala na nadawanie +dodatkowych nazw plikom zawartym w~\file{ls-R}. +Może to być pomocne do adaptacji do DOS-owej konwencji ,,8.3'' nazewnictwa +plików w~plikach źródłowych. + +\subsubsection{Baza nazw plików} +\label{ls-R} + +Jak to wytłumaczono powyżej, plik zawierający główną bazę nazw +plików musi nosić nazwę \file{ls-R}. +W~katalogu podstawowym każdej hierarchii \TeX-owej (domyślnie \code{\$TEXMF}), +którą chcemy włączyć w~mechanizm przeszukiwania, umieszczać można po jednym +pliku \file{ls-R}; w~większości przypadków istnieje tylko jedna hierarchia. +\KPS{} szuka pliku \file{ls-R} w~ścieżce \code{TEXMFDBS}. + +Najlepszym sposobem stworzenia i~utrzymywania pliku \file{ls-R} jest +uruchomienie skryptu \code{mktexlsr}, będącego składnikiem dystrybucji. +Jest on wywoływany przez różne skrypty typu \samp{mktex...}. +W~zasadzie skrypt ten jedynie wykonuje polecenie +\begin{alltt} +cd \var{/your/texmf/root} && ls -LAR ./ >ls-R +\end{alltt} +zakładając, że polecenie \code{ls} danego systemu utworzy właściwy format +strumienia wyjściowego (\acro{GNU} \code{ls} działa prawidłowo). +Aby mieć pewność, że baza danych jest zawsze aktualna, wygodnie jest + przebudowywać ją regularnie za pomocą demona \code{cron}. + %tak że wraz ze zmianami + %w~instalowanych plikach -- np. po instalacji lub uaktualnianiu pakietu + %\LaTeX{} -- plik \file{ls-R} jest uaktualniany automatycznie. + +Jeśli pliku nie ma w~bazie danych, \KPS{} domyślnie przechodzi do +przeszukiwania dysku. Jeżeli jednak dany element ścieżki zaczyna sie od +\samp{!!}, w~poszukiwaniu tego elementu sprawdzona zostanie \emph{jedynie} +baza danych, a~nigdy dysk. + +\subsubsection{kpsewhich -- program do przeszukiwania ścieżek} +\label{Invoking-kpsewhich} + +Przeszukiwanie ścieżek przez program \texttt{kpsewhich} jest niezależne od +jakiejkolwiek aplikacji. +Może on być przydatny jako rodzaj programu \code{find}, za pomocą którego +lokalizować można pliki w~hierarchiach \TeX-owych (jest on używany +intensywnie w~skryptach \samp{mktex...} tej dystrybucji). + +\begin{alltt} +> \Ucom{kpsewhich \var{opcje}\dots{} \var{nazwa-pliku}\dots{}} +\end{alltt} +Parametry wyszczególnione w~,,\texttt{\var{opcje}}'' mogą zaczynać się zarówno od +\samp{-} jak i~od \samp{-{}-}, i~dozwolony jest każdy jednoznaczny skrót. + +\KPS{} traktuje każdy argument nie będący parametrem jako nazwę pliku +i~zwraca pierwszą odnalezioną nazwę. +Nie ma parametru nakazującego zwracanie wszystkich nazw plików o~określonej +nazwie (w~tym celu można wykorzystać Unix-owy program \samp{find}). + +Ważniejsze parametry opisane są poniżej. + +\begin{ttdescription} +\item[\texttt{-{}-dpi=\var{num}}]\mbox{}\\* + Ustaw rozdzielczość na ,,\texttt{\var{num}}''; ma to tylko wpływ na + przeszukiwanie fontów \samp{gf} i~\samp{pk}. Dla zgodności + z~\cmdname{dvips} parametr + \samp{-D} działa identycznie. Domyślną wartością jest 600. +\item[\texttt{-{}-format=\var{nazwa}}]\mbox{}\\ + Ustawienie formatu (typu pliku) przeszukiwania na ,,\texttt{\var{nazwa}}''. + Domyślnie format odgadywany jest z~nazwy pliku. + Dla formatów, które nie mają przydzielonego jednoznacznego rozszerzenia, + takich jak niektóre pliki \MP{}-owe czy pliki konfiguracyjne + \cmdname{dvips}-a, należy wyszczególnić nazwę, których listę wyświetli + uruchomienie \texttt{kpsewhich -{}-help}. + +\item[\texttt{-{}-mode=\var{napis}}]\mbox{}\\* + Ustaw nazwę trybu na ,,\texttt{\var{napis}}''; dotyczy to jedynie szukania + fontów \samp{gf} oraz \samp{pk}. + Brak jest wartości domyślnej -- odnaleziony zostanie dowolny + wyszczególniony tryb. +\item[\texttt{-{}-must-exist}]\mbox{}\\ + Zrób wszystko co możliwe aby odnaleźć pliki, włączając w~to przede wszystkim + przeszukanie dysku. + Domyślnie, w~celu zwiększeniu efektywności działania, sprawdzana jest + tylko baza \file{ls-R}. +\item[\texttt{-{}-path=\var{napis}}]\mbox{}\\ + Szukaj w~ścieżce ,,\texttt{\var{napis}}'' (rozdzielonej, jak + zwykle, dwukropkami), zamiast zgadywać ścieżkę przeszukiwania z~nazwy + pliku. + \samp{//} i~wszystkie zwykłe rozszerzenia są możliwe. + Parametry \samp{-{}-path} oraz \samp{-{}-format} wzajemnie się wykluczają. +\item[\texttt{-{}-progname=\var{nazwa}}]\mbox{}\\ + Ustaw nazwę programu na ,,\texttt{\var{nazwa}}''. + Może to mieć wpływ na ścieżkę przeszukiwania poprzez + ,,\texttt{.\var{program}}'' w~plikach konfiguracyjnych. + Ustawieniem domyślnym jest \samp{kpsewhich}. +\item[\texttt{-{}-show-path=\var{nazwa}}]\mbox{}\\ + Pokazuje ścieżkę używaną do poszukiwania plików typu + ,,\texttt{\var{nazwa}}''. + Użyte może być zarówno rozszerzenie (\samp{.pk}, \samp{.vf}, etc.), jak + i~nazwa pliku, tak jak w~przypadku parametru \samp{-{}-format}. +\item[\texttt{-{}-debug=\var{num}}]\mbox{}\\ + ustawia parametry wykrywania błędów na ,,\texttt{\var{num}}''. +\end{ttdescription} + +%Zmienne środowiskowe domyślnie ustawiane są w~pliku konfiguracyjnym +%\file{texmf.cnf}. W~wypadku gdy chce się unieważnić wartości zmiennych +%wyszczególnione w~tym pliku, można narzucić ich ustawienie w~środowisku, +%w~którym uruchamiane są programy. + +\subsubsection{Przykłady użycia} +\label{SExamplesofuse} + +Przyjrzyjmy sie teraz jak działa \KPS{}. + +\begin{alltt} +> \Ucom{kpsewhich article.cls} +/usr/local/texmf-dist/tex/latex/base/article.cls +\end{alltt} +Szukamy pliku \file{article.cls}. +Ponieważ rozszerzenie \samp{.cls} jest jednoznaczne, nie musimy zaznaczać, że +poszukujemy pliku typu ,,tex'' (katalogi plików źródłowych \TeX-a). +Znajdujemy go w~podkatalogu \file{tex/latex/base} pod katalogiem nadrzędnym +\samp{texmf-dist}. +Podobnie wszystkie poniższe pliki odnajdywane są bez\-pro\-ble\-mo\-wo +dzięki swoim jednoznacznym rozszerzeniom: +\begin{alltt} +> \Ucom{kpsewhich array.sty} +/usr/local/texmf-dist/tex/latex/tools/array.sty +> \Ucom{kpsewhich latin1.def} +/usr/local/texmf-dist/tex/latex/base/latin1.def +> \Ucom{kpsewhich size10.clo} +/usr/local/texmf-dist/tex/latex/base/size10.clo +> \Ucom{kpsewhich small2e.tex} +/usr/local/texmf-dist/tex/latex/base/small2e.tex +> \Ucom{kpsewhich tugboat.bib} +/usr/local/texmf-dist/bibtex/bib/beebe/tugboat.bib +\end{alltt} + +\noindent (ostatni plik to \BibTeX-owa baza bibliograficzna dla artykułów +\textsl{TUGBoat}). + +\begin{alltt} +> \Ucom{kpsewhich cmr10.pk} +\end{alltt} +Pliki czcionek bitmapowych typu \file{.pk} używane są przez sterowniki, +takie jak \cmdname{dvips} % ??? dvips to chyba nie przeglądarka --- +czy \cmdname{xdvi}. % w oryg. było display programs like dvips... +W~tym wypadku nie zostaną zwrócone żadne rezultaty przeszukiwania, ponieważ +w~systemie brak gotowych wygenerowanych czcionek \samp{.pk} Computer Modern +(wynika to z~faktu używania w~\TL{} fontów PostScript-owych Type1). +\begin{alltt} +> \Ucom{kpsewhich wsuipa10.pk} +\ifSingleColumn /usr/local/texmf-var/fonts/pk/ljfour/public/wsuipa/wsuipa10.600pk +\else /usr/local/texmf-var/fonts/pk/ljfour/public/ +..... wsuipa/wsuipa10.600pk +\fi\end{alltt} +Dla tych fontów (alfabetu fonetycznego) musieliśmy wygenerować pliki +\samp{.pk}, a~ponieważ domyślnym \MF{}-owym trybem naszej instalacji jest +\texttt{ljfour} z~podstawową rozdzielczością 600dpi, zwracany jest taki +właśnie rezultat. +\begin{alltt} +> \Ucom{kpsewhich -dpi=300 wsuipa10.pk} +\end{alltt} +W~tym wypadku, kiedy zaznaczamy, że interesuje nas rozdzielczość +300dpi (\texttt{-dpi=300}), widzimy, że taka czcionka nie jest dostępna +w~naszej instalacji. +Program taki jak \cmdname{dvips} czy \cmdname{xdvi} zatrzymałby się, aby +utworzyć pliki \texttt{.pk} w~wymaganej rozdzielczości (używając skryptu +\cmdname{mktexpk}). + +Zwrócimy teraz naszą uwagę na pliki nagłówkowe i~konfiguracyjne +programu \cmdname{dvips}. +Najpierw szukamy pliku PostScript-owego prologu \file{tex.pro}, +wykorzystywanego dla potrzeb \TeX-a. Drugi przykład pokazuje +poszukiwanie pliku konfiguracyjnego \file{config.ps}, zaś trzeci -- +szukanie pliku mapy czcionek PostScriptowych \file{psfonts.map} +(począwszy od obecnej edycji, pliki \file{.map} i~\file{.enc} +mają własne reguły przeszukiwania ścieżek i~zmienione położenie w~ramach +drzew \dirname{texmf}). +Ponieważ rozszerzenie \samp{.ps} nie jest jednoznaczne, musimy zaznaczyć +wyraźnie jaki typ jest wymagany dla pliku +\texttt{config.ps} (,,\texttt{dvips config}''). +\begin{alltt} +> \Ucom{kpsewhich tex.pro} +/usr/local/texmf/dvips/base/tex.pro +> \Ucom{kpsewhich --format="dvips config" config.ps} +/usr/local/texmf-var/dvips/config/config.ps +> \Ucom{kpsewhich psfonts.map} +/usr/local/texmf-var/fonts/map/dvips/updmap/psfonts.map +\end{alltt} + +Następnie przyjrzymy się bliżej plikom pomocniczym fontów Times z~kolekcji +URW. W~standardzie nazewnictwa fontów posiadają one prefiks \samp{utm}. +Pierwszy plik którego szukamy, to plik konfiguracyjny, zawierający nazwę +pliku z~przemapowaniem fontów: +\begin{alltt} +> \Ucom{kpsewhich --format="dvips config" config.utm} + /usr/local/texmf-dist/dvips/psnfss/config.utm +\end{alltt} +W~pliku tym znajduje się wiersz: +\begin{alltt} + p +utm.map +\end{alltt} +wskazujący na plik \file{utm.map}, który chcemy zlokalizować w~następnej +kolejności: +\begin{alltt} +> \Ucom{kpsewhich utm.map} + /usr/local/texmf-dist/fonts/map/dvips/times/utm.map +\end{alltt} +Plik z~przemapowaniem definiuje nazwy czcionek PostScriptowych Type~1 +w~zestawie fontów URW, zaś jego zawartość wygląda następująco +(pokazane są tylko fragmenty wierszy): +\begin{alltt} +utmb8r NimbusRomNo9L-Medi ... \Ucom{kpsewhich utmr8a.pfb} +\ifSingleColumn /usr/local/texmf-dist/fonts/type1/urw/times/utmr8a.pfb +\else /usr/local/texmf-dist/fonts/type1/ +... urw/utm/utmr8a.pfb +\fi\end{alltt} + +Powyższe przykłady pokazują, jak łatwo można znajdować lokalizację danego +pliku. Ważne jest to zwłaszcza wówczas, gdy istnieje podejrzenie, że gdzieś +zawieruszyła się zła wersja jakiegoś pliku; \cmdname{kpsewhich} pokaże tylko +pierwszy napotkany plik. + +\subsubsection{Diagnostyka błędów} +\label{sec:debugging} + +Czasami niezbędne są informacje o~tym, jak program radzi sobie +z~odniesieniami do plików. Aby dało się to wykonywać w~wygodny sposób, +\KPS{} oferuje różne poziomy diagnostyki błędów: +\begin{itemize} +\item[\texttt{\ 1}] wywołania \texttt{stat} (testy pliku). Podczas + uruchamiania z~uaktualnioną bazą danych \file{ls-R} nie powinno to + przeważnie dawać żadnego wyniku. +\item[\texttt{\ 2}] Zapis odwołań do tablic asocjacyjnych (\emph{hash + tables}), takich jak baza \file{ls-R}, pliki przemapowań, pliki konfiguracyjne. +\item[\texttt{\ 4}] Operacje otwarcia i~zamknięcia pliku. +\item[\texttt{\ 8}] Ogólne informacje o~ścieżkach dla typów + plików szukanych przez \KPS; użyteczne dla znalezienia ścieżki + zdefiniowanej dla danego pliku. +\item[\texttt{16}] Lista katalogów dla każdego z~elementów ścieżki + (odnosi się tylko do poszukiwań na dysku). +\item[\texttt{32}] Poszukiwania plików. +\end{itemize} +Wartość \texttt{-1} ustawia wszystkie powyższe opcje: w~praktyce, +potrzebując wykryć przyczyny błędów, prawdopodobnie zawsze używać +będziesz tych poziomów. + +Podobnie, w~przypadku programu \cmdname{dvips}, ustawiając kombinację +przełączników wykrywania błędów, można dokładnie śledzić skąd pochodzą pliki. +W~wypadku gdy plik nie zostanie odnaleziony, widać, w~których katalogach +program szukał danego pliku, dzięki czemu można się zorientować w~czym +problem. + +Ogólnie mówiąc, ponieważ programy odwołują się wewnętrznie do +biblioteki \KPS{}, opcje wykrywania błędów wybrać można przy użyciu +zmiennej środowiskowej \envname{KPATHSEA\_DEBUG}, ustawiając ją +na opisaną powyżej wartość (kombinację wartości). + +\noindent +\textbf{Uwaga dla użytkowników Windows:} w~systemie tym niełatwo jest +przekierować komunikaty programu do pliku. Do celów diagnostycznych +można w~tym celu ustawić chwilowo zmienne (w~oknie DOS/CMD): +\begin{verbatim} +SET KPATHSEA_DEBUG_OUTPUT=err.log +SET KPATHSEA_DEBUG=-1 +\end{verbatim} + +Rozważmy na przykład mały \LaTeX-owy plik źródłowy \file{hello-world.tex}, +który zawiera co następuje: +\begin{verbatim} + \documentclass{article} + \begin{document} + Hello World! + \end{document} +\end{verbatim} +Ten mały plik używa jedynie fontu \file{cmr10}. Przyjrzyjmy się jak +\cmdname{dvips} przygotowuje plik PostScript-owy (chcemy użyć wersji Type1 +fontu Computer Modern, stąd opcja \texttt{-Pcms}). +\begin{alltt} +> \Ucom{dvips -d4100 hello-world -Pcms -o} +\end{alltt} +Mamy tu do czynienia jednocześnie z~czwartą klasą wykrywania błędów +programu \cmdname{dvips} (ścieżki fontowe) oraz z~rozwijaniem elementu +ścieżki przez \KPS{} (patrz: \emph{Dvips Reference Manual}, \OnCD{texmf/doc/dvips/dvips.html}). + %Komunikaty z~uruchomienia programu (lekko zmodyfikowane) znajdują się + %na~rys.~\ref{fig:dvipsdbga}. + %\begin{figure*}[tp] + %\centering + %\input{examples/ex6a.tex} + %\caption{Szukanie pliku konfiguracyjnego}\label{fig:dvipsdbga} + % + %\bigskip + % + %\input{examples/ex6b.tex} + %\caption{Szukanie pliku prologu}\label{fig:dvipsdbgb} + % + %\bigskip + % + %\input{examples/ex6c.tex} + %\caption{Szukanie pliku fontu}\label{fig:dvipsdbgc} + %\end{figure*} + Program \cmdname{dvips} zaczyna pracę od zlokalizowania potrzebnych mu plików. +Najpierw znajduje plik \file{texmf.cnf}, który zawiera ścieżki +przeszukiwania dla innych plików. Potem znajduje bazę danych \file{ls-R} +(dla optymalizacji szukania plików), następnie plik \file{aliases}, +który umożliwia deklarowanie różnych nazw (np. krótkie \acro{DOS}-owe ,,8.3'' +i~bardziej naturalne dłuższe wersje) dla tych samych plików. +Następnie \cmdname{dvips} znajduje podstawowy plik konfiguracyjny +\file{config.ps}, zanim poszuka pliku z~ustawieniami użytkownika +\file{.dvipsrc} (który w~tym wypadku \emph{nie} zostaje odnaleziony). +W~końcu \cmdname{dvips} lokalizuje plik konfiguracyjny \file{config.cms} +dla fontów PostScript-owych Computer Modern (jest to inicjowane przez +dodanie parametru \texttt{-Pcms} przy uruchamianiu programu). +Plik ten zawiera listę plików z~,,mapami'', które definiują relacje +pomiędzy \TeX-owymi, PostScript-owymi i~systemowymi nazwami fontów. +\begin{alltt} +> \Ucom{more /usr/local/texmf/dvips/config/config.cms} +p +bsr.map +p +bakomaextra.map +\end{alltt} +W~ten sposób \cmdname{dvips} wyszukuje wszystkie te pliki oraz główny plik +z~przemapowaniem +\file{psfonts.map}, który ładowany jest domyślnie (zawiera on deklaracje +często używanych fontów PostScript-owych; więcej szczegółów odnośnie +PostScript-owych plików przemapowań fontów można znaleźć w~ostatniej części +rozdziału \ref{SExamplesofuse}). + +W~tym miejscu \cmdname{dvips} zgłasza się użytkownikowi: +\begin{alltt}\ifSingleColumn +This is dvips 5.86 Copyright 1999 Radical Eye Software (www.radicaleye.com) +\else\small{}This is dvips 5.86 Copyright 1999 Radical Eye... +\fi\end{alltt}% decided to accept slight overrun in tub case +\ifSingleColumn +\ldots potem szuka pliku prologu \file{texc.pro}: +\begin{alltt}\small +kdebug:start search(file=texc.pro, must\_exist=0, find\_all=0, + path=.:~/tex/dvips//:!!/usr/local/texmf/dvips//: + ~/tex/fonts/type1//:!!/usr/local/texmf/fonts/type1//). +kdebug:search(texc.pro) => /usr/local/texmf/dvips/base/texc.pro +\end{alltt} +\else +potem szuka pliku prologu \file{texc.pro}. + %(patrz rys.~\ref{fig:dvipsdbgb}). + +\fi +Po znalezieniu szukanego pliku, \cmdname{dvips} podaje datę i~czas +oraz informuje o~generowaniu pliku \file{hello-world.ps}. +Ponieważ potrzebuje pliku z~fontem \file{cmr10}, a~jest on +zadeklarowany jako dostępny, wyświetla komunikat: +\begin{alltt}\small +TeX output 1998.02.26:1204' -> hello-world.ps +Defining font () cmr10 at 10.0pt +Font cmr10 is resident. +\end{alltt} +Teraz trwa poszukiwanie pliku \file{cmr10.tfm}, który zostaje znaleziony, +a~następnie \cmdname{dvips} powołuje się na kilka innych plików startowych +(nie pokazanych). W~końcu przykładowy font Type1 \file{cmr10.pfb} +zostaje zlokalizowany +i~dołączony do pliku wynikowego (patrz ostatnia linia): +\begin{alltt}\small +kdebug:start search(file=cmr10.tfm, must\_exist=1, find\_all=0, + path=.:~/tex/fonts/tfm//:!!/usr/local/texmf/fonts/tfm//: + /var/tex/fonts/tfm//). +kdebug:search(cmr10.tfm) => /usr/local/texmf/fonts/tfm/public/cm/cmr10.tfm +kdebug:start search(file=texps.pro, must\_exist=0, find\_all=0, + ... + +kdebug:start search(file=cmr10.pfb, must\_exist=0, find\_all=0, + path=.:~/tex/dvips//:!!/usr/local/texmf/dvips//: + ~/tex/fonts/type1//:!!/usr/local/texmf/fonts/type1//). +kdebug:search(cmr10.pfb) => /usr/local/texmf/fonts/type1/public/cm/cmr10.pfb +[1] +\end{alltt} + +\subsection{Parametry kontrolujące działanie programów} +Inną użyteczną cechą \Webc{} jest możliwość ustalania wielu parametrów +określających wielkość pamięci za pomocą pliku \texttt{texmf.cnf}. + %Załącznik~\ref{app:texmf.cnf} zaczynający się na + %stronie~\pageref{app:texmf.cnf} zawiera listing pliku \texttt{texmf.cnf}. + Ustawienia wszystkich parametrów znajdują się w~części trzeciej pliku. +Najważniejszymi zmiennymi są: +\begin{description} +\item[\code{main\_memory}] Całkowita wielkość pamięci dostępnej dla + \TeX-a, \MF{}-a i~\MP{}-a. Dla każdego nowego ustawienia tej zmiennej + należy wykonać nowy format. + %Przykładowo, możesz wygenerować ,,ogromną'' wersję formatu \TeX{} i~nazwać + %taki plik \texttt{hugetex.fmt}. + %Dzięki standardowemu sposobowi nazywania programów przez + %\KPS{}, określona wartość zmiennej \verb|main_memory| będzie + %przeczytana z~pliku \texttt{texmf.cnf} (por. wartość standardową + %oraz wartość ,,ogromną'', wykorzystywaną przez program \texttt{hugetex}, + %itd.). + % +\item[\code{extra\_mem\_bot}] Dodatkowa wielkość pamięci przeznaczonej + na ,,duże'' struktury danych \TeX-a, takie jak: pudełka, kleje itd.; + przydatna zwłaszcza w~przypadku korzystania z~pakietu \PiCTeX{}. + % +\item[\code{font\_mem\_size}] Wielkość pamięci przeznaczonej przez + \TeX-a na informacje o~fontach. Jest to mniej więcej ogólna + wielkość wczytywanych przez \TeX-a plików TFM. + % +\item[\code{hash\_extra}] Dodatkowa wielkość pamięci przeznaczonej + na tablicę zawierającą nazwy instrukcji. Tablica główna + może zmieścić w~przybliżeniu 10000 nazw; wielkość ta może okazać + się zbyt mała, np. w~wypadku obszernej książki zawierającej liczne + odsyłacze. Domyślna wartość \texttt{hash\_extra} to \texttt{50000}. +\end{description} + % +Oczywiście powyższa możliwość nie zastąpi prawdziwej, dynamicznej +alokacji pamięci. Jest to jednak niezwykle trudne +do zaimplementowania w~obecnej wersji \TeX-a i~dlatego +powyższe parametry stanowią praktyczny kompromis, pozwalając +na pewną elastyczność. + +%%==== +%\begin{comment} %% nie wiem czemu rezygnować z tej części (SW) +\section{Budowa systemu na nowej platformie Uniksowej}\label{sec:build} +Jeżeli mamy do czynienia z~platformą, dla której nie są dostarczone binaria, +trzeba będzie skompilować \TeX-a oraz towarzyszące mu programy. +Nie jest to takie trudne jak się wydaje. +Wszystko czego potrzebujemy znajduje się na \CD{} w~katalogu +\texttt{source}. + +Najpierw należy zainstalować główne drzewo plików \TeX-owych z~\CD{} +\TL{} (najlepiej jest wykonać instalację podstawową, bez wybierania +binariów systemowych). + +\subsection{Warunki wstępne} +Do skompilowania całego \TeX-a i~jego programów pomocniczych potrzeba +około 100 megabajtów wolnego miejsca na dysku. +Potrzebny jest także kompilator \acro{ANSI}~C, oprogramowanie \cmdname{make}, +skaner leksykalny oraz generator parserów. +Programy użytkowe \acro{GNU} (\cmdname{gcc}, \acro{GNU} +\cmdname{make}, \cmdname{m4}, \cmdname{flex}, \cmdname{bison}) +są najlepiej przetestowanymi na różnych platformach. +Prawidłowo powinny pracować \cmdname{gcc}-2.7.*, \cmdname{flex}-2.4.7 +i~\acro{GNU}\,\cmdname{make}-3.72.1 lub nowszy. +Istnieje możliwość pracy z~innymi kompilatorami C i~programami +\cmdname{make}, wymaga to jednak dobrego zrozumienia zasad tworzenia +programów Unixowych, aby móc poradzić sobie z~ewentualnymi problemami. + %W~wyniku wykonania polecenia \texttt{uname} powinniśmy + %otrzymać jakąś rozsądną wartość. + +\subsection{Konfiguracja} +Należy rozpakować źródła ze skompresowanego pliku \texttt{tar} +z~katalogu \dirname{source} na twardy dysk, a~potem przejść do katalogu, +do którego zostały one skopiowane. +Teraz trzeba zdecydować się, gdzie będzie główny katalog instalacji, +np.\ \path|/usr/TeX| lub \path|/usr/local/TeX|. +Naturalnie, należy użyć tej samej lokalizacji, która została wykorzystana +przy instalowaniu głównego drzewa \TeX-owego. + +Uruchomić \textsf{configure} z~linii poleceń: +\begin{alltt} +> \Ucom{./configure --prefix=/usr/local/TeX} +\end{alltt} + +Katalog ,,prefix'' to ten, w~którym zainstalowane zostało główne drzewo +\TeX-owe. Zostanie wykorzystany następujący układ katalogów + (\verb|$TEXDIR| oznacza wybrany powyżej katalog): + +\noindent +\begin{tabular}{>{\ttfamily}ll@{}} + \dirname{$TEXDIR/man} & strony manuala Uniksowego,\\ + \dirname{$TEXDIR/share/texmf} & główne drzewo \TeX-owe, + zawierające makra itp.,\\ + \dirname{$TEXDIR/info} & podręczniki w formacie \acro{GNU} + info,\\ + \dirname{$TEXDIR/bin/$PLATFORM} & binaria\\ +\end{tabular} +%$ + +Można uniknąć stosowania ,,\dirname{share/}'' przed katalogiem +\dirname{texmf}, ponieważ \dirname{$TEXDIR/share/texmf} +i~\dirname{$TEXDIR/texmf} są wykrywane automatycznie przez skrypt \cmdname{configure}. +W~przypadku wybrania innego katalogu, trzeba wyszczególnić ten katalog +parametrem \verb|--datadir| skryptu \cmdname{configure}. + +Jeżeli nie chcemy używać katalogu \dirname{$PLATFORM} +(a~więc umieścić binaria bezpośrednio w~\dirname{$TEXDIR/bin}), w~wywołaniu +skryptu \cmdname{configure} należy użyć parametru +\verb|--disable-multiplatform|. + +Więcej dostępnych parametrów (np. pomijanie pakietów opcjonalnych, takich +jak \OMEGA) można zobaczyć uruchamiając +\texttt{./configure -{}-help}. + +\subsection{Uruchamianie \textsf{make}} +Po upewnieniu się, że nie jest ustawiona zmienna powłoki \texttt{noclobber}, +należy napisać +\begin{alltt} +> \Ucom{make world} +\end{alltt} +i~\ldots zaparzyć sobie kawę. + +Mogłoby też być użyteczne zapisanie w~pliku \texttt{.log} całego procesu +kompilacji: +\begin{alltt} +> \Ucom{sh -c "make world >world.log 2>\&1" \&} +\end{alltt} +Zanim stwierdzimy, że wszystko jest w~porządku, warto sprawdzić czy w~pliku +\texttt{.log} nie ma komunikatów błędów (kiedy polecenie zwraca kod błędu, +\acro{GNU} \cmdname{make} zawsze używa sekwencji \samp{***}) +i~czy utworzone zostały wszystkie binaria: +\begin{alltt} +> \Ucom{cd \var{TEXDIR}/bin/\var{archname}} +> \Ucom{ls | wc} +\end{alltt} +Oczekiwanym rezultatem jest ponad 200. Polecenie \texttt{make world} jest +równoważne z~\texttt{make all install strip}. +Jeśli do uruchamiania \texttt{make install} potrzebne są specjalne +uprawnienia, można uruchomić dwie oddzielne sesje \cmdname{make}: +\begin{alltt} +> \Ucom{make all} +> \Ucom{su} +> \Ucom{make install strip} +\end{alltt} + +\subsection{Końcowe kroki konfiguracyjne} +Należy uaktualnić zmienną \envname{PATH} o~nazwę katalogu zawierającego +właśnie zainstalowane binaria (np.\ +\dirname{/usr/local/TeX/bin/mips-sgi-irix6.3}); podobnie postąpić trzeba +z~\envname{MANPATH} i~\envname{INFOPATH} i~dołączyć do nich +odpowiednie nazwy podkatalogów, tj.\ +\dirname{$TEXDIR/man} oraz \dirname{$TEXDIR/info}. +Patrz część~\ref{sec:postinstall} (str.~\pageref{sec:postinstall}). + +Jeśli zechcesz udostępnić skompilowane przez siebie programy, skontaktuj +się z~nami; chętnie umieścimy je na stronie \TL. +%\end{comment} + +%-------------------------- +\section{Podziękowania} %\label{sec:acknowl} + +\TL{} jest wspólnym dziełem praktycznie wszystkich grup \TeX-owych. +Niniejsza edycja \TL{} została opracowana pod kierownictwem Karla Berry'ego, +przy głównym współudziale: + +\begin{itemize*} +\item angielskiej, niemieckiej, holenderskiej i polskiej grup \TeX-owych + (odpowiednio \acro{TUG}, \acro{DANTE} e.V., \acro{NTG}, i~\acro{GUST}), które + wspólnie zapewniają potrzebną infrastrukturę techniczną i~organizacyjną. + Dołącz do swojej grupy \TeX-owej!; +\item zespołu \acro{CTAN} (w~szczególności Robina Fairbairnsa, Jima + Hef{}ferona i~Rainera Sch\"opfa), który dystrybuuje obrazy \TL{} i~udostępnia + wspólną infrastrukturę służącą aktualizacji pakietów, od której zależy \TL{}; +\item Petera Breitenlohnera i zespołu \eTeX, którzy stworzyli stabilną + podstawę przyszłych wersji \TeX-a (Peter dodatkowo służy nieustanną pomocą + w~wykorzystaniu narzędzi autotools w~\TL); +\item Thomasa Essera, autora wspaniałego \teTeX-a, bez którego + \TL{} z~całą pewnością by nie powstał, i~którego stała + pomoc umożliwiła rozwój tej dystrybucji; +\item Michaela Goossensa, który był współautorem pierwotnej dokumentacji; +\item Eitana Gurari, autora programu \TeX4ht{} (wykorzystanego do + tworzenia niniejszej dokumentacji w~wersji \HTML), który niezmordowanie + pracował nad jego ulepszaniem i~błyskawicznie dostarczał poprawki; +\item Hansa Hagena, który dostosowywał \ConTeXt\ do potrzeb \TL; +\item \Thanh{}a, Martina Schr\"odera i~pdf\TeX\ teamu za ciągłe ulepszanie + możliwości \TeX-a; +\item Hartmuta Henkela, za znaczny udział w~rozwoju pdf\TeX, Lua\TeX{} + i~innych programów; +\item Taco Hoekwatera, za wznowienie rozwoju MetaPosta i~prace nad + (Lua)\TeX-em, także za pomoc w~integracji \ConTeXt\ w~\TL; +\item Pawła Jackowskiego, który wykonał instalator dla Windows \cmdname{tlpm} + i~Tomka Łuczaka, twórcy \cmdname{tlpmgui}, programy te były wykorzystane + w~poprzednich edycjach; +\item Akira Kakuto, za dostarczenie programów dla Windows, które pochodzą + z~dystrybucji \acro{W32TEX} + (\url{http://www.fsci.fuk.kindai.ac.jp/kakuto/win32-ptex/}), ale są + stale dostosowywane i~aktualizowane dla potrzeb \TL; +\item Jonathana Kew i firmy \acro{SIL}, za poważną nową ścieżkę + rozwojową, którą jest Xe\TeX{}, oraz za wysiłek włożony w~zintegrowanie + programu z~\TL, jak również za początkowe prace nad instalatorem dla + Mac\TeX; +\item Dicka Kocha, za pielęgnację Mac\TeX-a (\url{http://tug.org/mactex}) + w~ścisłym połączeniu z~\TL i~bardzo sympatyczną współpracę; +\item Reinharda Kotuchy, za ważny udział w~stworzeniu nowej infrastruktury + i~programu instalacyjnego dla \TL{} 2008, upór w~ujednoliceniu działania + \TL{} w~Windows i~Unix, jak również za skrypt + \texttt{getnonfreefonts} i~za wiele innych prac; +\item Siep Kroonenberg, także za udział w~stworzeniu nowej infrastruktury + i~programu instalacyjnego dla \TL{} 2008 (szczególnie dla Windows) + oraz za ogrom pracy włożonej w~aktualizację tej dokumentacji; +\item Petra Ol\shac{}\aac{}ka, który koordynował i~sprawdzał + przygotowanie czeskich i~słowackich pakietów; +\item Toshio Oshimy, za jego przeglądarkę \cmdname{dviout} dla Windows; +\item Manuela P\'egouri\'e-Gonnarda, za pomoc w~aktualizacji pakietów + i~prace nad \cmdname{tldoc}. +\item Fabrice'a Popineau, który pierwszy stworzył wersje oprogramowania + dla Windows; +\item Norberta Preininga, głównego architekta infrastruktury i~programu + instalacyjnego \TL{} 2008, także za aktualizację pakietów, koordynowanie + (wraz z~Frankiem K\"usterem) debianowej wersji \TL{}, oraz za wiele + sugestii ulepszeń; +\item Sebastiana Rahtza, za stworzenie \TL{} i~kierowanie projektem przez + wiele lat; +\item Vladimira Volovicha, za wyjątkową pomoc w~rozwiązywaniu problemów + przenośności i~szczególnie za umożliwienie dołączenia \cmdname{xindy}; +\item Staszka Wawrykiewicza, głównego testującego \TL{} w~różnych systemach, + który ponadto koordynował przygotowanie wszystkich polskich dodatków (fontów, + programów instalacyjnych i~wielu innych); +\item Olafa Webera, który cierpliwie pielęgnował Web2C, od którego wszystko zależy; +\item Gerbena Wierda, który przygotował oprogramowanie i~wsparcie dla + \MacOSX{}; +\item Grahama Williamsa, którego prace nad katalogiem pakietów bardzo + pomogły w~przygotowaniu dystrybucji. +\end{itemize*} + +Binaria dla różnych platform skompilowali: +Tigran Aivazian (\pkgname{x86\_64-linux}), +Tim Arnold (\pkgname{hppa-hpux}), +Randy Au (\pkgname{amd64-freebsd}), +Edd Barrett (\pkgname{i386-openbsd}), +Karl Berry (\pkgname{i386-linux}), +Akira Kakuto (\pkgname{win32}), +Dick Koch (\pkgname{universal-darwin}), +Manfred Lotz (\pkgname{i386-freebsd}), +Norbert Preining (\pkgname{alpha-linux}), +Arthur Reutenauer (\pkgname{sparc-linux}), +Thomas Schmitz (\pkgname{powerpc-linux}), +Apostolos Syropoulos (\pkgname{i386-solaris}), +Vladimir Volovich (\pkgname{powerpc-aix}, \pkgname{sparc-solaris}), +Olaf Weber (\pkgname{mips-irix}). +Informacje na temat procesu budowy \TL{} można znaleźć na stonie: +\url{http://tug.org/texlive/build.html}. + +Aktualizacje i~tłumaczenia dokumentacji wykonali: +Siep Kroonenberg i~Karl Berry (angielski), +Daniel Flipo (francuski), +Klaus H\"oppner (niemiecki), +Petr Sojka i~Jan Busa (czeski\slash słowacki), +Boris Veytsman (rosyjski), +Staszek Wawrykiewicz (polski). +Na stronie \url{http://tug.org/texlive/doc.html} znajdziemy ewentualne +aktualizacje tej dokumentacji. + +Oczywiście, najważniejsze podziękowania należą się Donaldowi Knuthowi +za stworzenie systemu \TeX{} i~ofiarowanie go nam wszystkim. + +%%% +\section{Historia} +\label{sec:history} + +\subsection{Poprzednie wersje} + +Dystrybucja \TL{} jest wspólnym przedsięwzięciem +grup Użytkowników Systemu \TeX{} z Niemiec, Holandii, Wielkiej +Brytanii, Francji, Czech, Słowacji, Polski, Indii i~Rosji oraz grupy +międzynarodowej TUG (\emph{\TeX{} Users Group}). +Dyskusje nad projektem rozpoczęły się pod koniec 1993 roku, kiedy holenderska +Grupa Użytkowników \TeX-a rozpoczęła prace nad swoim +4All\TeX{} \CD{} dla użytkowników \acro{MS-DOS}. W~tym też +czasie pojawiły się nadzieje na opracowanie jednego \CD{} dla +wszystkich systemów. +Projekt taki był wprawdzie zbyt ambitny, ale zrodził nie tylko bardzo +popularny i~uwieńczony dużym powodzeniem projekt 4All\TeX{} \CD{}, +lecz również spowodował powstanie Grupy Roboczej TUG ds. Standardu Katalogów +\TeX-owych (\emph{\TeX{} Directory Structure}), określającego w~jaki +sposób tworzyć zgodne i~łatwe do zarządzania zestawy pakietów \TeX-owych. +Końcowy raport \TDS{} został opublikowany w~grudniowym numerze +\textsl{TUGboat}-a, i~jasnym się stało, że +jednym z~oczekiwanych rezultatów wprowadzenia tego standardu mogłaby +być modelowa struktura na \CD. +Niniejszy \CD{} jest bezpośrednim rezultatem rozważań i~zaleceń +Grupy Roboczej ds. \TDS. +Jasne także było, że sukces 4All\TeX{} \CD{} pokazał, że +użytkownicy Unixa także wiele by zyskali mogąc korzystać +z~podobnie łatwego w~instalacji/pielęgnacji i~użytkowaniu systemu. +Było to jednym z~celów projektu \TL. + +Projekt przygotowania nowego \CD, opartego na standardzie \TDS i~zorientowanego +na systemy Uniksowe, rozpoczął się jesienią 1995 roku. Szybko +zdecydowaliśmy się na wykorzystanie \teTeX-a autorstwa Thomasa Essera, ponieważ +oferował on wsparcie dla wielu platform i~został zaprojektowany z~myślą +o~przenośności pomiędzy różnymi systemami plików. Thomas zgodził się pomóc +i~prace rozpoczęły się na dobre na początku 1996 roku. Pierwsze wydanie +ukazało się w~maju 1996 roku. Na początku 1997 roku Karl Berry udostępnił +nową, poważnie zmienioną wersję swojego pakietu \Webc, zawierającą prawie +wszystkie funkcje wprowadzone do \teTeX-a przez Thomasa Essera. W~związku +z~tym zdecydowaliśmy się oprzeć drugie wydanie \CD{} na standardowej +bibliotece \Webc, z~dodaniem skryptu \texttt{texconfig} z~pakietu \teTeX. +Trzecie wydanie \CD{} było oparte na \Webc{} wersji 7.2, przygotowanej przez +Olafa Webera. W~tym samym czasie została przygotowana nowa wersja \teTeX-a +i~\TL{} udostępniał prawie wszystkie jego nowe funkcje. +Czwarta edycja była przygotowana podobnie, +wykorzystując nową wersję te\TeX-a i~nową wersję \Webc{} (7.3). +Wtedy to też zainaugurowano kompletną dystrybucję dla Windows. + +Edycja piąta (marzec 2000) zawierała wiele poprawek i~uzupełnień; +zaktualizowano setki pakietów. Szczegóły zawartości pakietów zostały +zapisane w~plikach XML. +Główną zmianą w~\TeX\ Live5 było usunięcie programów, które nie miały statusu +{\it public domain}. Zawartość całej płytki powinna odpowiadać ustaleniom +Debian Free Software Guidelines (\url{http://www.debian.org/intro/free}). +Dołożyliśmy wszelkich starań aby sprawdzić warunki licencyjne pakietów, +ale nadal bardzo prosimy o~zgłaszanie zauważonych pomyłek. + +Szósta edycja (lipiec 2001) zawierała aktualizacje całego materiału. Główną +zmianą było wprowadzenie nowej koncepcji programów instalacyjnych: użytkownik +miał odtąd możliwość dokładniejszego wyboru potrzebnych zestawów i~pakietów. +Zestawy dotyczące obsługi poszczególnych języków zostały całkowicie +zreorganizowane, dzięki czemu wybór jednego z~nich nie tylko instalował +potrzebne makra i~fonty, ale także przygotowywał odpowiedni plik +\texttt{language.dat}. + +\TL~7 (rok 2002) zawierał po raz pierwszy oprogramowanie dla \MacOSX{} +i,~jak zwykle, aktualizację wszelkich programów i~pakietów. +Ważnym zadaniem, które wykonano, było ujednolicenie plików źródłowych +programów z~dystrybucją te\TeX. W~programach instalacyjnych wprowadzono +możliwość wyboru bardziej ogólnych, predefiniowanych zestawów pakietów +(m.in. dla użytkowników francuskojęzycznych oraz polskich). Nowością +było także wprowadzenie procedury aktualizacji map fontowych dla Dvips +i~Pdftex podczas instalacji oraz doinstalowywania pakietów fontowych. + +W~2003~r., wraz z~napływem aktualizacji i~dodatkowych nowych pakietów, +okazało się, że \TL{} nie mieści się na pojedynczym \CD. +Zmuszeni byliśmy podzielić \TL{} na trzy dystrybucje, które wydano +na \DVD{} i~dwóch płytkach \CD. Ponadto: + +\begin{itemize*} +\item na życzenie ,,\LaTeX{} team'' zmieniono standardowe użycie + programów \cmdname{latex} i~\cmdname{pdflatex}~-- korzystały + one z~\eTeX{} (patrz str.~\pageref{text:etex}); +\item załączono nowe fonty obwiedniowe Latin Modern, które zastępują + m.in. fonty EC (zawierając komplet znaków europejskich), szczególnie + do tworzenia poprawnych plików PDF; +\item usunięto binaria dla platformy Alpha \acro{OSF} (poprzednio + usunięto także binaria dla \acro{HPUX}), niestety nie udało się znaleźć + osób chętnych do wykonania kompilacji; +\item zmieniono instalację w~systemach Windows, wprowadzając po raz pierwszy + zintegrowane środowisko pracy oparte na edytorze XEmacs; +\item potrzebne programy pomocnicze dla Windows (Perl, Ghost\-script, + Image\-Magick, Ispell) instalowano w~strukturze katalogów + instalacji \TL; +\item mapy fontowe, wykorzystywane przez programy \cmdname{dvips}, + \cmdname{dvipdfm} oraz \cmdname{pdftex}, generowano odtąd w~katalogu + \dirname{texmf/fonts/map}; +\item \TeX{}, \MF{} oraz \MP{} domyślnie pozwalały wypisywać komunikaty + na ekranie i~w~pliku .log, a~także w~operacjach \verb|\write| w~ich + reprezentacji 8-bitowej, zamiast tradycyjnej notacji \verb|^^|; + w~\TL{}~7 eksperymentalnie wprowadzono zależność przekodowania + wyjścia programów od systemowej strony kodowej, obecnie ten pomysł + zarzucono; +\item znacznie zmieniono niniejszą dokumentację; +\item wreszcie, ponieważ numery wersji kolejnych edycji mogły wprowadzać + w~błąd, postanowiliśmy identyfikować edycje \TL{} zgodnie z~rokiem + wydania. +\end{itemize*} + +\subsection{Edycja 2004} + +Jak przy każdej kolejnej wersji, w~2004 roku uaktualniono wiele pakietów +i~programów. Poniżej wymieniamy najbardziej istotne zmiany. + +\begin{itemize} +\item Gdy mamy już lokalnie zainstalowane fonty, które korzystają z~własnych +plików \filename{.map} i/lub \filename{.enc}, \emph{należy} przenieść te +pliki w~nowe miejsce w~strukturze \filename{texmf/}. + +Pliki \filename{.map} (map fontowych) są obecnie wyszukiwane w~podkatalogach +\dirname{fonts/map} (w~każdym drzewie \filename{texmf}), zgodnie ze ścieżką +określoną przez zmienną \envname{TEXFONTMAPS}. Analogicznie, pliki +\filename{.enc} (przekodowań fontów) są obecnie wyszukiwane w~podkatalogach +\dirname{fonts/enc}, zgodnie ze ścieżką określoną przez zmienną +\envname{ENCFONTS}. O~niewłaściwie umieszczonych plikach tego typu +zostaniemy ostrzeżeni podczas uruchomienia programu \cmdname{updmap}. +Zmiany te wprowadzono w~celu uporządkowania struktury katalogów: wszystkie +pliki dotyczące fontów znajdują się obecnie w~ramach jednego podkatalogu +\dirname{fonts/}. + +Metody radzenia sobie z~sytuacjami związanymi z~przejściem na nowy układ +katalogów omawia artykuł \url{http://tug.org/texlive/mapenc.html}. + +\item Do \TK\ \DVD{} dodano nową dystrybucję dla Windows o~nazwie +pro\TeX{}t (opartą na \MIKTEX-u). Jest ona dostępna także na odrębnym \CD. +Choć pro\TeX{}t nie bazuje na implementacji Web2C, stosuje układ katalogów +zgodny z~\TDS (patrz część~\ref{sec:struct-tl} na +str.~\pageref{sec:struct-tl}). + +\item W ramach \TL{} dotychczasowe pojedyncze drzewo katalogów +\dirname{texmf} zostało rozdzielone na trzy mniejsze: \dirname{texmf}, +\dirname{texmf-dist} i~\dirname{texmf-doc} (patrz +część~\ref{sec:tld}, str.~\pageref{sec:tld}) oraz pliki \filename{README} +w~każdym z~tych katalogów). + +\item Wszystkie pliki makr wczytywane przez \TeX-a są +obecnie umieszczone wyłącznie w~podkalogu \dirname{tex} w~ramach +\dirname{texmf*}. Tym samym usunięto zbędne katalogi +\dirname{etex}, \dirname{pdftex}, \dirname{pdfetex} itp. i~uproszczono +metody wyszukiwania plików. + +\item Pomocnicze skrypty wykonywalne, niezależne od platformy +i~zwykle uruchamiane w~sposób automatyczny, są obecnie +umieszczone w~nowym podkatalogu \dirname{scripts} w~ramach \dirname{texmf*}. +Znajdywane są poleceniem \verb|kpsewhich -format=texmfscripts|. +Programy korzystające z tych skryptów mogą wymagać modyfikacji. +Patrz \CDref{texmf-doc/doc/english/tds/tds.html\#Scripts} +{\texttt{texmf-doc/doc/english/tds/tds.html\#Scripts}}. + +\item Prawie wszystkie formaty traktują obecnie większość znaków +jako jawnie ,,wyświetlalne'' (\emph{printable}), nie zaś, jak było dotychczas, +konwertowane na \TeX-ową notację \verb|^^|. Możliwe jest to dzięki domyślnemu +wczytywaniu tablicy przekodowań \filename{cp227.tcx}. Dokładniej, znaki +o~kodach 32--256, HT, VT oraz FF są traktowane dosłownie podczas wyświetlania +komunikatów. Wyjątkiem jest plain \TeX{} (tylko znaki z~zakresu 32--127 +są nie zmieniane), \ConTeXt{} (znaki z zakresu 0--255) oraz formaty bazujące +na Omedze. Podobna domyślna właściwość była wprowadzona w~\TL\,2003, ale +obecnie została zaimplementowana w~bardziej elegancki sposób i~z~większymi +możliwościami indywidualnego dostosowania (patrz +\CDref{texmf/doc/web2c/web2c.html\#TCX-files} +{\texttt{texmf/doc/web2c/web2c.html\#TCX-files}}. +(Warto wspomnieć, że wczytując Unicode \TeX{} może w~komunikatach błędów +pokazywać niekompletne sekwencje znaków, ponieważ +został zaprojektowany ,,bajtowo''.) % hmmm, cały akapit by + % o strumieniach we-wy? + +\item Program \textsf{pdfetex} jest obecnie domyślną ,,maszyną'' dla +większości formatów (nie dotyczy to samego (plain) \textsf{tex}). +Domyślnie, gdy uruchamiamy polecenie \textsf{latex}, \textsf{mex} +itp., generowane są pliki \acro{DVI}. Możliwe jest jednak wykorzystanie +w~\LaTeX, \ConTeXt{} itp. m.in. właściwości mikrotypograficznych +zaimplementowanych w~\textsf{pdftex}, a~także rozszerzonych cech \eTeX-a +(\OnCD{texmf-dist/doc/etex/base/}). + +Oznacza to także, co warto podkreślić, że \emph{zalecane} jest użycie +pakietu \pkgname{ifpdf} (który działa zarówno z~plain, jak i~\LaTeX) +lub analogicznych makr. Zwykłe sprawdzanie czy zdefiniowano \cs{pdfoutput} +bądź kilka innych poleceń pierwotnych może nie wystarczyć do rozstrzygnięcia +czy nie jest generowany plik \acro{PDF}. W~tym roku podjęliśmy +wysiłek by zachować, najlepiej jak to możliwe, kompatybilność +z~dotychczasowymi przyzwyczajeniami użytkowników. Od przyszłego roku +należy się spodziewać, że \cs{pdfoutput} może być zdefiniowany nawet wtedy, +gdy generowany jest plik \acro{DVI}. + +\item pdf\TeX\ (\url{http://pdftex.org}) posiada obecnie wiele nowych +cech: + + \begin{itemize*} + + \item \cs{pdfmapfile} i~\cs{pdfmapline} pozwalają określić + z~poziomu dokumentu użyte mapy fontowe, a~także pojedyncze + dodatkowe wpisy w~tych mapach. + + \item mikrotypograficzne operacje z~fontami są łatwiejsze w użyciu;\\ + \url{http://www.ntg.nl/pipermail/ntg-pdftex/2004-May/000504.html} + + \item wszystkie parametry pracy pdf\TeX-a, dotychczas określane + w~specjalnym pliku konfiguracyjnym \filename{pdftex.cfg}, muszą być + teraz ustawiane poleceniami wbudowanymi, jak w~pliku + \filename{pdftexconfig.tex}; plik \filename{pdftex.cfg} + nie jest już w~ogóle wykorzystywany. Po zmianie \filename{pdftexconfig.tex} + należy na nowo wygenerować pliki formatów (wciąż jednak użytkownik ma + pełną swobodę określania parametrów w~redagowanym dokumencie); + + \item więcej informacji zawarto w~podręczniku pdf\TeX-a: + \OnCD{texmf/doc/pdftex/manual}. + + \end{itemize*} + +\item Polecenie \cs{input} w~programach \cmdname{tex}, + \cmdname{mf} oraz \cmdname{mpost} akceptuje obecnie nazwy + plików ograniczone podwójnymi apostrofami, zawierające spacje i~inne + znaki, np.: +\begin{verbatim} +\input "nazwa_pliku ze spacjami" % plain +\input{"nazwa_pliku ze spacjami"} % latex +\end{verbatim} +Więcej informacji zawiera podręcznik Web2C: \OnCD{texmf/doc/web2c}. + +\item \texttt{-output-directory} -- nowa opcja programów \cmdname{tex}, + \cmdname{mf} oraz \cmdname{mpost} -- pozwala na zapisanie wyniku pracy + w~wyspecyfikowanym katalogu (np. możemy uruchomić program \texttt{tex} + z~plikiem znajdującym się na dysku tylko do odczytu, zaś wynik zapisać + na dysku pozwalającym na~to); + +\item Rozszerzenie enc\TeX\ zostało szczęśliwie włączone do Web2C. + Aby uaktywnić to rozszerzenie, należy podczas generowania formatu + użyć opcji \optname{-enc}. Ogólnie mówiąc, enc\TeX\ obsługuje + przekodowanie wejścia i~wyjścia, włączając także Unicode (\acro{UTF}-8) + (patrz \OnCD{texmf-dist/doc/generic/enctex/} oraz + \url{http://www.olsak.net/enctex.html}). + +\item Dostępny jest nowy program Aleph, który łączy cechy \eTeX\ i~\OMEGA. + Póki co, dokumentacja jest znikoma (\OnCD{texmf-dist/doc/aleph/base} + oraz \url{http://www.tex.ac.uk/cgi-bin/texfaq2html?label=aleph}). + Format bazujący na \LaTeX-u dla programu Aleph nazwano \textsf{lamed}. + +\item Aktualna dystrybucja \LaTeX-a została zaopatrzona w~nową licencję +\acro{LPPL}, obecnie w~pełni zgodną i~aprobowaną przez zalecenia określone +w~licencji Debiana. O~nowościach i~uaktualnieniach można się dowiedzieć +przeglądając pliki \filename{ltnews} w~\OnCD{texmf-dist/doc/latex/base}. + +\item Dołączono także program \cmdname{dvipng} konwertujący pliki \acro{DVI} +do formatu graficznego \acro{PNG} (\OnCD{texmf/doc/man/man1/dvipng.1}). + +\item W~porozumieniu i~z~pomocą autora, Claudio Beccari, ograniczono +pakiet \pkgname{cbgreek} do zestawu fontów rozsądnego rozmiaru. Usunięto +sporadycznie używane fonty konturowe i~służące do prezentacji. Pełen +zestaw jest oczywiście nadal dostępny z~serwerów \acro{CTAN} +(\url{http://www.ctan.org/tex-archive/fonts/greek/cb}). + +\item Usunięto program \cmdname{oxdvi}; jego funkcje obsługuje +obecnie \cmdname{xdvi}. + +\item Programy z~przedrostkiem \cmdname{ini} oraz \cmdname{vir} +(np. \cmdname{initex}), które zwykle były dowiązaniami do programów +\cmdname{tex}, \cmdname{mf} i~\cmdname{mpost}, nie są już dostępne. +W~zupełności wystarcza użycie w~wierszu poleceń opcji \optname{-ini}. + +\item Dystrybucja nie zawiera binariów dla platformy \textsf{i386-openbsd} +(głównie z~powodu braku chętnych do wykonania kompilacji). + +\item W~systemie \textsf{sparc-solaris} należy ustawić zmienną systemową +\envname{LD\_LIBRARY\_PATH}, aby uruchomić programy \pkgname{t1utils}. +Binaria były kompilowane w~C++, ale w~tym systemie brak jest standardowego +położenia bibliotek uruchomieniowych. Fakt ten był już wcześniej znany, +ale nie był dotychczas udokumentowany. Z~kolei dla systemu +\textsf{mips-irix} wymagana jest obecność bibliotek \acro{MIPS}pro 7.4. + +\end{itemize} + +\subsection{Edycja 2005} + +Edycja ta przyniosła, jak zwykle, mnóstwo aktualizacji pakietów +i~programów. Struktura dystrybucji ustabilizowała się, niemniej jednak +pojawiło się nieco zmian w~konfiguracji: + +\begin{itemize} + +\item Wprowadzono nowe skrypty \cmdname{texconfig-sys}, \cmdname{updmap-sys} + i~\cmdname{fmtutil-sys}, których zadaniem jest modyfikowanie plików + konfiguracyjnych w~głównych drzewach katalogów systemu. Dotychczasowe + skrypty \cmdname{texconfig}, \cmdname{updmap} i~\cmdname{fmtutil} + modyfikują obecnie pliki użytkownika w~katalogu \dirname{$HOME/.texlive2005}. + %(Patrz część~\ref{sec:texconfig}, str.~\pageref{sec:texconfig}). + +\item Nowe zmienne środowiskowe \envname{TEXMFCONFIG} + i~\envname{TEXMFSYSCONFIG} wskazują położenie drzew katalogów z~plikami + konfiguracyjnymi, odpowiednio: użytkownika i~systemu. Tak więc może okazać + się koniecznym przeniesienie własnych wersji \filename{fmtutil.cnf} + i~\filename{updmap.cfg} w~odpowiednie miejsca. Inną możliwością jest + przedefiniowanie \envname{TEXMFCONFIG} lub \envname{TEXMFSYSCONFIG} + w~pliku texmf.cnf. W~każdym przypadku położenie tych plików i~przypisania + \envname{TEXMFCONFIG} i~\envname{TEXMFSYSCONFIG} muszą być zgodne. + (Patrz część~\ref{sec:texmftrees}, str.~\pageref{sec:texmftrees}.) + +\item W~wydaniu z~poprzedniego roku przy produkowaniu wynikowego pliku DVI + \verb|\pdfoutput| i~podobne polecenia pozostawały niezdefiniowane, mimo + że używany był program \cmdname{pdfetex}. Zgodnie z~obietnicą, + w~tym roku zarzuciliśmy to rozwiązanie, którego celem było zapewnienie + kompatybilności. Z~tego powodu będą musiały ulec zmianie te Twoje dokumenty, + które używają \verb|\ifx\pdfoutput\undefined| do sprawdzania czy plik + wynikowy ma być w~formacie PDF. Możesz zastosować pakiet \pkgname{ifpdf.sty}, + który działa zarówno z~plain \TeX-em jak i~\LaTeX-em, albo zapożyczyć + zastosowane w~nim rozwiązania. + +\item W~wydaniu z~poprzedniego roku zmieniliśmy większość formatów tak, aby + na wyjściu 8-bitowe znaki były reprezentowane przez same siebie (por. + poprzednia część). Nowy plik TCX o~nazwie \filename{empty.tcx} pozwala + w~łatwy sposób uzyskać w~razie potrzeby oryginalną notację (\verb|^^|), + np.: + +\begin{verbatim} +latex --translate-file=empty.tcx twojplik.tex +\end{verbatim} + +\item Dołączono nowy program \cmdname{dvipdfmx}, służący do konwersji DVI + do PDF. Program jest aktywnie pielęgnowaną aktualizacją programu + \cmdname{dvipdfm}, który wciąż jest dostępny, ale nie jest już polecany. + +\item Nowe programy \cmdname{pdfopen} i~\cmdname{pdfclose} pozwalają na + przeładowanie plików PDF w~Adobe Acrobat Reader, bez konieczności ponownego + uruchamiania programu. (Inne przeglądarki formatu PDF, jak \cmdname{xpdf}, + \cmdname{gv} i~\cmdname{gsview}, nigdy na tę przypadłość nie cierpiały.) + +\item Dla spójności, zmienne \envname{HOMETEXMF} i~\envname{VARTEXMF} zostały + przemianowane odpowiednio na \envname{TEXMFHOME} i~\envname{TEXMFSYSVAR}. + Istnieje również \envname{TEXMFVAR}, która przeznaczona jest domyślnie + dla użytkownika. Patrz też punkt pierwszy, powyżej. + +\end{itemize} + +\subsection{Edycja 2007} + +Największą nowością edycji lat 2006 i~2007 był Xe\TeX{}, +w~postaci programów \texttt{xetex} i~\texttt{xelatex}; patrz +\OnCD{texmf-dist/doc/xetex/XeTeX-reference.pdf} lub +\url{http://scripts.sil.org/xetex}. + +W istotny sposób został zaktualizowany MetaPost, planuje się także jego +dalszy rozwój (\url{http://tug.org/metapost/articles}); to samo dotyczy +pdf\TeX-a (\url{http://tug.org/applications/pdftex}). + +Pliki formatów (pdf)TeX-a (\filename{.fmt}) oraz analogiczne dla MetaPosta +i~Meta\-Fonta są od tej edycji zapisywane w~podkatalogach +\dirname{texmf/web2c}, choć sam ten katalog jest nadal przeszukiwany. +Podkatalogi te mają nazwę zgodną z~zastosowanym podczas generowania +,,silnikiem'', np. \filename{tex}, \filename{pdftex} lub \filename{xetex}. +Zmiana ta nie powinna być zauważalna w~typowym użyciu. + +Program \texttt{tex} (plain) już nie analizuje pierwszego wiersza +rozpoczynającego się znakami \texttt{\%\&} aby ustalić jaki ma wczytać +format. Jest to zatem czysty, Knuthowy \TeX. \LaTeX\ i~wszystkie +pozostałe formaty nadal analizują pierwszy wiersz z~\texttt{\%\&}. + +Oczywiście, jak zwykle, w~okresie od ostatniego wydania wykonano setki innych +aktualizacji pakietów i programów. Kolejne aktualizacje można znaleźć +tradycyjnie na \acro{CTAN} (\url{http://www.ctan.org}). + +Drzewo źródłowe \TL{} jest obecnie przechowywane w~Subversion. Przeglądanie +umożliwia standardowy interfejs www, a jego adres zamieszczono na stronie +\url{http://tug.org.pl/texlive}. +Mimo iż nie widać efektów tej zmiany w końcowej dystrybucji, mamy nadzieję, +że będzie to stabilne repozytorium oprogramowania dla rozwoju \TL{} +w~nadchodzących latach. + +W~maju 2006~r. Thomas Esser ogłosił, że zaprzestaje aktualizowania +dystrybucji te\TeX{} (\url{http://tug.org/tetex}). W wyniku tego znacznie +wzrosło zainteresowanie \TL, szczególnie wśród dystrybutorów +\acro{GNU}/Linux-a. (W \TL{} zdefiniowano w przybliżeniu równoważny, nowy +schemat instalacyjny pod nazwą \texttt{tetex}.) Mamy nadzieję, że +w~przyszłości doprowadzi to do takich ulepszeń w~otoczeniu \TeX-owym, na +których wszyscy skorzystają. + +\medskip \noindent +Końcowa uwaga, dotycząca przeszłości: wszystkie wydania \TL{}, wraz +z~dodatkowymi materiałami (np. okładkami płytek), są dostępne na stronie: +\url{ftp://tug.org/historic/systems/texlive}. + +\subsection{Wydanie obecne} +\label{sec:tlcurrent} + +W 2008 roku cała infrastruktura \TL{} została przeprojektowana +i~przeprogramowana. Informacja dotycząca instalacji jest przechowywana +obecnie w~zwykłym pliku tekstowym \filename{tlpkg/texlive.tlpdb}. + +Po zainstalowaniu \TL{} wreszcie jest możliwa jego aktualizacja z~internetu, +podobnie jak od paru lat umożliwia to dystrybucja MiK\TeX. Zamierzamy +regularnie aktualizować pakiety, w miarę jak będą się pojawiać na serwerach +\CTAN. + +W~tym wydaniu pojawił się nowy ,,silnik'', Lua\TeX\ +(\url{http://luatex.org}). Prócz nowych, elastycznych możliwości +dotyczących składu, udostępnia on doskonały język skryptowy do +zastosowania zarówno w~dokumentach \TeX-owych, jak i~poza nimi. + +Wsparcie dla Windows i~platform opartych na Unix zostało obecnie znacznie +bardziej zunifikowane. W~szczególności większość skryptów perlowych i~Lua +dostępna jest teraz także dla Windows (zastosowano ,,wewnętrzny'' Perl, +dostarczany wraz z~\TL). + +Pojawił się nowy skrypt \cmdname{tlmgr} (patrz część~\ref{sec:tlmgr}), który +staje się głównym narzędziem do zarządzania \TL{} po jego instalacji. +Umożliwia on aktualizację pakietów wraz z~niezbędnymi wtedy czynnościami, +jak regenerowanie formatów, aktualizacja map fontowych itp. + +Wraz z pojawieniem się \cmdname{tlmgr}, niektóre funkcje \cmdname{texconfig} +zostały zablokowane (edycja plików konfiguracyjnych formatów i~wzorców +przenoszenia). + +Program \cmdname{xindy} do tworzenia skorowidzów +(\url{http://xindy.sourceforge.net/}) jest obecnie dostępny dla większości +platform. + +Narzędzie \cmdname{kpsewhich} może obecnie raportować wszystkie wyniki +przeszukiwania danego pliku (parametr \optname{--all}), jak również +ograniczyć wyszukiwanie do jednego katalogu (parametr \optname{--subdir}). + +Program \cmdname{dvipdfmx} posiada obecnie funkcję \cmdname{extractbb} +ekstrakcji informacji o~prostokącie ograniczającym (\textit{bounding box}); +jest to jedna z~ostatnich cech przejętych od dawniej używanego programu +\cmdname{dvipdfm} (który jest nadal dostępny). + +Usunięto aliasy fontów \filename{Times-Roman}, \filename{Helvetica}, itd. +Różne pakiety korzystały z~nich w~nieoczekiwany sposób (np. spodziewając +się, że fonty te będą miały różne kodowanie). Nie ma obecnie dobrego sposobu +na rozwiązanie tych sprzeczności. + +Usunięto format \pkgname{platex}, by uniknąć konfliktu nazwy z~używanym od +wielu lat japońskim pakietem \pkgname{platex}; pakiet \pkgname{polski} (czyli +dawny \pkgname{platex}) jest obecnie wystarczającym wsparciem polonizacyjnym +dla \LaTeX-a. + +Usunięto pliki \filename{.pool}, które są obecnie wkompilowane w~programy, +co ułatwi ich aktualizację. + +Włączono także do tego wydania ostatnie zmiany dokonane przez +Donalda Knutha (tzw. ,,\TeX\ tuneup of 2008''); patrz: +\url{http://tug.org/TUGboat/Articles/tb29-2/tb92knut.pdf}. + +\subsection{Przyszłe wersje} + +\emph{Niniejsza dystrybucja nie jest doskonała!} Planujemy kontynuowanie +wydawania nowych wersji i~chcielibyśmy, żeby zawierały one jeszcze więcej +pomocnej dokumentacji, więcej programów użytkowych, lepsze programy +instalacyjne oraz (oczywiście) stale ulepszany i~poprawiany katalog makr +i~fontów. Zadanie to jest wykonywane przez ciężko pracujących ochotników, +poświęcających na to wiele swojego wolnego czasu. Wiele jeszcze pozostało do +zrobienia. Jeżeli możesz pomóc, nie zastanawiaj się i~przyłącz się do nas. +Patrz: \url{http://tug.org/texlive/contribute.html}. + +Prosimy o~przesyłanie poprawek, sugestii i~uzupełnień oraz deklaracji +pomocy w~opracowywaniu kolejnych edycji na adres: %\hfill\null +\begin{quote} +\email{tex-live@tug.org} \\ +\url{http://tug.org/texlive} +\end{quote} + +%Uaktualnienia, ogłoszenia i~wskazówki będą dostępne na stronie +%\url{http://tug.org/texlive.html}. + +\end{document} -- cgit v1.2.3