From 12d6b522f55ca129156683742445b0f10cf95ea2 Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Karl Berry Date: Sat, 30 Mar 2019 21:40:14 +0000 Subject: 2019 texlive-pl update git-svn-id: svn://tug.org/texlive/trunk@50665 c570f23f-e606-0410-a88d-b1316a301751 --- .../doc/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex | 5261 ++++++++++---------- 1 file changed, 2600 insertions(+), 2661 deletions(-) (limited to 'Master/texmf-dist/doc/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex') diff --git a/Master/texmf-dist/doc/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex b/Master/texmf-dist/doc/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex index 357d07af669..5f24c5b93d4 100644 --- a/Master/texmf-dist/doc/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex +++ b/Master/texmf-dist/doc/texlive/texlive-pl/texlive-pl.tex @@ -1,22 +1,23 @@ -% iso8859-2 -% $Id: texlive-pl.tex, v. 62 2018/4/9 +% $Id: texlive-pl.tex, 2019/ 4/9 + +% Rewritten in utf8 -- Z. Walczak 2019 +% iso8859-2 -- not valid anymore + % TeX Live documentation. % Originally written by Sebastian Rahtz and Michel Goossens, % now maintained by Karl Berry and others. -% Polish translation and additions by Staszek Wawrykiewicz -% until TL2017 release. -% For TL 2018 supplementary translation by Zofia Walczak +% Polish translation and additions by Staszek Wawrykiewicz until TL2017 release. +% From TL 2018 Polish translation by Zofia Walczak. % Public domain. % ---- -% UWAGA dla recenzentów/tłumaczy: %%! to moje komentarze (StaW) - moje też ZW +% UWAGA dla recenzentĂłw/tłumaczy: %%! to moje komentarze (StaW) - moje teĹź ZW \documentclass{article} \let\tldocenglish=0 % for live4ht.cfg \let\textsl\textit \usepackage{tex-live} \usepackage{polski} %% for PL -\usepackage[latin2]{inputenc} %% for PL +\usepackage[utf8]{inputenc} %% for PL \usepackage[T1]{fontenc} -\usepackage{hyperref} \exhyphenpenalty=10000 %% for PL \def\Dash{---} \widowpenalty=10000 @@ -37,405 +38,388 @@ \hyphenation{tex-basic la-tex pdf-tex} %% ----- %%\usepackage{hyperref} -\begin{document} \title{% - {\huge \textit{Przewodnik \protect\TL{} 2018}} + {\huge \textit{Przewodnik \protect\TL{} 2019}} } \author{Redakcja: Karl Berry\\[2mm] - tłumaczenie: Zofia Walczak\\[3mm] + tłumaczenie: Zofia Walczak\\[3mm] \url{http://tug.org/texlive/} } -\date{Kwiecień 2018} - +\date{Kwiecień 2019} +\begin{document} \maketitle -\begin{center} -W tym roku \TeX\ Live jest poświęcony pamięci Staszka Wawrykiewicza. -\end{center} -%\begin{multicols}{2} +\begin{multicols}{2} \tableofcontents %\listoftables -%\end{multicols} +\end{multicols} %-------------------------- -\section{Wstęp}\label{sec:intro} +\section{Wstęp}\label{sec:intro} \subsection{\protect\TeX\protect\ Live i \protect\TeX\protect\ Collection} -Niniejsza dokumentacja opisuje oprogramowanie \TL{} -- -dystrybucję \TeX-a wraz z~programami pomocniczymi, dostępną dla -różnych wersji Unix, w~tym \GNU/Linux, Mac\,OS\,X %sprawdzić dlaczego nie działa!!!! +Ten dokument opisuje oprogramowanie \TL{} -- +dystrybucję \TeX-a wraz z~programami pomocniczymi, dostępną dla \GNU/Linux, +róşnych wersji Unix, Mac\,OS\,X %sprawdzić dlaczego nie działa!!!! oraz Windows. -\TL{} można ściągnąć z~sieci bądź otrzymać na płytce \DVD \TK{}, którą -otrzymują członkowie odpowiedniej Grupy Użytkowników Systemu \TeX{}. -Część \ref{sec:tl-coll-dists} omawia pokrótce zawartość tej płytki. -Zarówno \TL{}, jak i \TK{} powstały dzięki zbiorowemu wysiłkowi Grup. -W~tym dokumencie omówimy głównie samą dystrybucję \TL. - -\TL{} zawiera skompilowane programy: \TeX{}, \LaTeXe{}, \ConTeXt, -\MF, \MP, \BibTeX{} %\TeX{}, \LaTeXe{}, \mbox{\MF}, \MP, -%\BibTeX{} - i~wiele innych oraz bogaty zestaw pakietów makr o~wielorakim -zastosowaniu, a także fonty i~dokumentacje. Wszystko to umożliwia skład -publikacji w~wielu językach. - -%Pakiety zawarte w~\TL{} są regularnie aktualizowane na serwerach \acro{CTAN} -%(\textit{Comprehensive TeX Archive Network}), które gromadzą wszelkie -%zasoby dotyczące systemu \TeX: \url{http://www.ctan.org}. - -Lista najważniejszych zmian w~tej edycji \TL{} -znajduje się w~części~\ref{sec:tlcurrent}, na str.~\pageref{sec:tlcurrent}. - -Nie opisujemy tu, czym jest system \TeX{}, a~jedynie kwestię instalacji -i~konfiguracji oprogramowania \TL. -Początkujący użytkownicy mogą się zapoznać z~podstawowymi pojęciami -np. w~artykule {\it Przewodnik po systemie \TeX\/}: -\OnCD{texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/cototex.html}. +\TL{} moĹźna ściągnąć z~sieci bądĹş otrzymać na płytce \DVD \TK{}, ktĂłrą otrzymują członkowie odpowiedniej Grupy UĹźytkownikĂłw Systemu \TeX{}. +Część \ref{sec:tl-coll-dists} omawia pokrĂłtce zawartość tej płytki. +ZarĂłwno \TL{}, jak i \TK{} powstały dzięki zbiorowemu wysiłkowi Grup uĹźytkownikĂłw \TeX-a. +W~tym dokumencie omĂłwimy głównie samą dystrybucję \TL. +\TL{} zawiera pliki wykonywalne programĂłw: \TeX{}, \LaTeXe{}, \ConTeXt, +\MF, \MP, \BibTeX{} + i~wielu innych, bogaty zestaw pakietĂłw makr o~wielorakim +zastosowaniu, fontĂłw i~dokumentacji w~róşnych językach, a~takĹźe wsparcie składu +publikacji w~wielu językach świata. + + +Lista najwaĹźniejszych zmian w~tej edycji \TL{} +znajduje się w~części~\ref{sec:tlcurrent}, na str.~\pageref{sec:tlcurrent}. + +Czytelnik nie znajdzie w tym dokumencie informacji o systemie \TeX{}, a jedynie najwaĹźniejsze etapy instalacji i konfiguracji oprogramowania \TL. + + +Podstawowe pojęcia dotyczące \TeX-a początkujący uĹźytkownicy znajdą +np. w~artykule {\it Przewodnik po systemie \TeX\/}: +\OnCD{texmf-dist/doc/generic/tex-virtual-academy-pl/cototex.html} lub na dowolnej stronie internetowej poświęconej \TeX-owi. \htmlanchor{platforms} -\subsection{Obsługiwane systemy operacyjne} +\subsection{Obsługiwane systemy operacyjne} \label{sec:os_support} \TL{} zawiera oprogramowanie dla wielu platform uniksowych, w~tym \GNU/Linux, Mac\,OS\,X - i~Cyg\-win. Załączone pliki źródłowe pozwalają też -na jego instalację na platformach innych systemów operacyjnych i~kompilację -samych programów. + i~Cyg\-win. Załączone pliki ĹşrĂłdłowe pozwalają teĹź +na jego instalację na platformach innych systemĂłw operacyjnych i~kompilację +samych programĂłw. -Spośród systemów Windows obsługiwane jest Windows~7 i~wersje -późniejsze. W~Windows Vista, XP, 2000 \TL\ również powinien -zadziałać. Brakuje wprawdzie oprogramowania dedykowanego dla wersji -64-bitowych, ale programy 32-bitowe działają w~nich równie sprawnie. +SpośrĂłd systemĂłw Windows obsługiwane jest Windows~7 i~wersje +późniejsze. W~Windows Vista rĂłwnieĹź powinien +zadziałać ale w~systemach Windows XP i~wcześniejszych \TL{} nie moĹźe juĹź być instalowany. Nie ma osobnego oprogramowania dla 64-bitowych wersji Windows, programy 32-bitowe działają w~obu wersjach rĂłwnie sprawnie. -W części \ref{sec:tl-coll-dists} omówiono alternatywne dystrybucje, +W części \ref{sec:tl-coll-dists} omĂłwiono alternatywne dystrybucje, przeznaczone dla Windows oraz Mac\,OS\,X. \subsection{Podstawy instalacji \protect\TL{}} \label{sec:basic} -\TL{} można zainstalować z~płytki \DVD{} lub internetu +\TL{} moĹźna zainstalować z~płytki \DVD{} lub internetu (\url{http://tug.org/texlive/acquire.html}). Program instalacyjny -jest niewielki i~pozwala pobrać z sieci wszystkie potrzebne pakiety. -Jest to wygodne, zwłaszcza gdy potrzebujemy jedynie części oprogramowania -\TL\ i~nie chcemy pobierać niepotrzebnie obrazu całej płytki instalacyjnej. +jest niewielki i~pozwala pobrać z sieci wszystkie potrzebne pakiety. +Jest to wygodne, zwłaszcza gdy potrzebujemy jedynie części oprogramowania +\TL\ i~nie chcemy pobierać niepotrzebnie obrazu całej płytki instalacyjnej. -Posiadając płytkę \TK{} \DVD{} (lub jej obraz w~pliku \code{.iso}) -możemy zainstalować \TL{} na twardym dysku, -lub przygotować instalację przenośną np. na pendrivie -(patrz część~\ref{sec:portable-tl}). -Szczegółowy opis instalacji \TL{} znajduje się w dalszych rozdziałach -tego dokumentu, tu podamy skrócony przepis: +Płytka \DVD{} (lub jej obraz w~pliku \code{.iso}) pozwala + zainstalować \TL{} na twardym dysku. Nie moĹźna uruchomić \TL{} bezpośrednio z~ \TK{} \DVD{} albo z~jej obrazu, ale moĹźna przygotować instalację przenośną np. na pendrivie +(patrz część~\ref{sec:portable-tl}). +Szczegółowy opis instalacji \TL{} znajduje się w dalszych rozdziałach +tego dokumentu (str.~\pageref{sec:install}), poniĹźej zaś informacja w skrĂłcie. \begin{itemize*} - \item program instalacyjny \filename{install-tl} może działać w~kilku -trybach: tzw. ,,wizard'' (graficznym, parametr \code{-gui=wizard}) -- -domyślnym dla Windows; tekstowym (\code{-gui=text}, domyślnym dla -Unix/Linux) i~graficznym trybie ,,expert'' (parametr \code{-gui=perltk}). -Dla wygody użytkowników Windows uruchomienie -\filename{install-tl-advanced.bat} przełącza instalator w tryb ,,expert''. - %tryb można wymusić podając parametr \code{-gui} - %bądź \code{-no-gui}; - -\item jednym z~instalowanych programów jest \prog{tlmgr} (menedżer \TL{}), -który również można uruchamiać w~trybie tekstowym bądź graficznym; pozwala -on doinstalować lub usunąć pakiety, aktualizować je z~sieci, a także -wykonać różne czynności konfiguracyjne. + \item Program instalacyjny \filename{install-tl} moĹźe działać w~trybach: graficznym (,,gui mode'') z~parametrem \code{-gui} +(domyślnym dla Windows i Mac\,OS\,X), tekstowym z~parametrem \code{-gui=text} (domyślnym dla wszystkich innych). % i~graficznym trybie ,,expert'' (parametr \code{-gui=perltk}). +Dla systemĂłw Unix-o podobnych poprzednie \code{perltk} i tryb ,,wizard" są nadal dostępne o~ile zainstalowany jest Perl/Tk. Dla Windows naleĹźy jeszcze przeczytać informacje w części \ref{sec:wininst}.%. + +\item Jednym z~instalowanych programĂłw jest \prog{tlmgr} (menedĹźer \TL{}), +ktĂłry moĹźna uruchomić zarĂłwno w~trybie tekstowym jak i~graficznym. Pozwala +on doinstalować lub usunąć pakiety, aktualizować je z~sieci, a takĹźe +wykonywać róşne czynności konfiguracyjne. \end{itemize*} \htmlanchor{security} -\subsection{Uwagi dotyczące bezpieczeństwa} +\subsection{Uwagi dotyczące bezpieczeństwa} \label{sec:security} -Zgodnie z~naszą najlepszą wiedzą, główne programy \TeX-owe są -(i~zawsze były) nadzwyczaj odporne. Jednak mimo dokładania najwyższej -staranności, inne programy wspierające, zawarte w~\TeX\ Live, nie -zawsze osiągają ten sam poziom. Jak zawsze, należy być -ostrożnym przy uruchamianiu programów z~danymi pochodzącymi -z~niepewnych źródeł. Dla uzyskania najwyższego stopnia -bezpieczeństwa zalecamy stosowania podczas pracy nowych podfolderów. - -Konieczność zachowania staranności jest szczególnie ważna w systemie -Windows, ponieważ niezależnie od zawartości ścieżki przeszukiwania -poszukuje on programów zawsze najpierw w bieżącym folderze. To -zachowanie systemu otwiera szerokie możliwości ataku. Usunęliśmy -wiele luk, lecz niewątpliwie niektóre jeszcze pozostały, szczególnie -przy uruchamianiu programów pochodzących z~innych źródeł. Zalecamy -więc sprawdzanie bieżących folderów pod kątem obecności podejrzanych -plików, w~szczególności plików wykonywalnych (binarnych lub -skryptów). Zwykle nie powinno ich być, a~w~szczególności nie -powinny być one tworzone w~wyniku typowego przetwarzania dokumentów. - -I~na koniec: \TeX\ (oraz towarzyszące mu programy) mogą, przy przetwarzaniu -dokumentów, tworzyć pliki. Własność ta jest na wiele różnych sposobów podatna -na nadużycia. Także w~tych przypadkach, przetwarzanie nieznanych dokumentów +Zgodnie z~naszą najlepszą wiedzą, główne programy \TeX-owe są +(i~zawsze były) nadzwyczaj odporne. Jednak mimo dokładania najwyĹźszej +staranności, inne programy wspierające, zawarte w~\TeX\ Live, nie +zawsze osiągają ten sam poziom. Jak zawsze, naleĹźy być +ostroĹźnym przy uruchamianiu programĂłw z~danymi pochodzącymi +z~niepewnych ĹşrĂłdeł. Dla uzyskania najwyĹźszego stopnia +bezpieczeństwa zalecamy stosowania podczas pracy nowych podfolderĂłw. + +Konieczność zachowania staranności jest szczegĂłlnie waĹźna w systemie +Windows, poniewaĹź niezaleĹźnie od zawartości ścieĹźki przeszukiwania +poszukuje on programĂłw zawsze najpierw w bieżącym folderze. To +zachowanie systemu otwiera szerokie moĹźliwości ataku. Usunęliśmy +wiele luk, lecz niewątpliwie niektĂłre jeszcze pozostały, szczegĂłlnie +przy uruchamianiu programĂłw pochodzących z~innych ĹşrĂłdeł. Zalecamy +więc sprawdzanie bieżących folderĂłw pod kątem obecności podejrzanych +plikĂłw, w~szczegĂłlności plikĂłw wykonywalnych (binarnych lub +skryptĂłw). Zwykle nie powinno ich być, a~w~szczegĂłlności nie +powinny być one tworzone w~wyniku typowego przetwarzania dokumentĂłw. + +I~na koniec: \TeX\ (oraz towarzyszące mu programy) mogą, przy przetwarzaniu +dokumentĂłw, tworzyć pliki. Własność ta jest na wiele róşnych sposobĂłw podatna +na naduĹźycia. TakĹźe w~tych przypadkach, przetwarzanie nieznanych dokumentĂłw w~nowych podfolderach jest najlepszym znanym sposobem zabezpieczenia. - -\subsection{Dostępna pomoc} +%\end{document} +\subsection{Dostępna pomoc} \label{sec:help} -Społeczność \TeX-owa jest bardzo aktywna i~pomocna, stąd też większość -poważnych zapytań nie pozostaje bez odpowiedzi. Przed zadaniem -pytania warto je uprzednio dobrze przemyśleć i~sformułować, ponieważ -respondenci to wolontariusze, wśród których mogą się znaleźć mniej lub -bardziej doświadczeni użytkownicy. -(Jeśli preferujemy komercyjne wsparcie techniczne, to możemy zamiast -\TL{} zakupić system u~jednego z~dostawców, których listę można znaleźć +Społeczność \TeX-owa jest bardzo aktywna i~pomocna, stąd teĹź większość +powaĹźnych zapytań nie pozostaje bez odpowiedzi. Przed zadaniem +pytania warto je uprzednio dobrze przemyśleć i~sformułować, poniewaĹź +respondenci to wolontariusze, wśrĂłd ktĂłrych mogą się znaleźć mniej lub +bardziej doświadczeni uĹźytkownicy. +(Jeśli preferujemy komercyjne wsparcie techniczne, to moĹźemy zamiast +\TL{} zakupić system u~jednego z~dostawcĂłw, ktĂłrych listę moĹźna znaleźć pod adresem\newline \url{http://tug.org/interest.html#vendors}.) -Oto lista źródeł pomocy, w~kolejności przez nas rekomendowanej: +Oto lista ĹşrĂłdeł pomocy, w~kolejności przez nas rekomendowanej: \begin{description} -\item [Start] Jeśli właśnie zaczynasz używać \TeX-a, krótkie wprowadzenie do systemu znajdziesz na stronie \url{http://tug.org/begin.html}. +\item [Start] Jeśli właśnie zaczynasz uĹźywać \TeX-a, krĂłtkie wprowadzenie do systemu znajdziesz na stronie \url{http://tug.org/begin.html}. \item [\TeX{} FAQ] \TeX-owy FAQ jest obszernym zbiorem -odpowiedzi na wiele pytań, od najprostszych do najbardziej +odpowiedzi na wiele pytań, od najprostszych do najbardziej zaawansowanych. Na \TL{} znajdziesz go w~katalogu \OnCD{texmf-dist/doc/generic/FAQ-en/}, a~w~sieci znajdziesz go tu: \url{http://www.tex.ac.uk/faq}. Proponujemy - najpierw zajrzeć właśnie tam. Serwis {FAQ} uruchomiono też -w~języku polskim: \url{http://faq.gust.org.pl}. + najpierw zajrzeć właśnie tam. Serwis {FAQ} uruchomiono teĹź +w~języku polskim: \url{http://www.gust.org.pl/faq}. -\item [\TeX{} Catalogue] Jeśli poszukujemy konkretnego pakietu, fontu, +\item [\TeX{} Catalogue] Jeśli poszukujemy konkretnego pakietu, fontu, programu itp., to polecamy \TeX{} Catalogue. Jest to obszerne zestawienie -wszelkich pakietów dotyczących \TeX-a. Patrz: +wszelkich pakietĂłw dotyczących \TeX-a. Patrz: %\OnCD{texmf-dist/doc/english/catalogue} lub %\url{http://mirror.ctan.org/help/Catalogue/}. \url{http://ctan.org/pkg/catalogue/}. \item [\TeX{} Web Resources] Strona \url{http://tug.org/interest.html} -zawiera wiele odsyłaczy, w~szczególności do książek, podręczników -i~artykułów poświęconych wszelkim aspektom pracy z~systemem \TeX. +zawiera wiele odsyłaczy, w~szczegĂłlności do książek, podręcznikĂłw +i~artykułów poświęconych wszelkim aspektom pracy z~systemem \TeX. + +\item [Archiwa pomocy] Główne fora wsparcia uĹźytkownikĂłw \TeX-a to dla \LaTeX-a +\url{http://latex-community.org/}, %gdzie moĹźna zadać pytanie lub poszukać na nie odpowiedzi + \url{http://tex.stackexchange.com} (strona typu pytanie-odpowiedĹş), grupa dyskusyjna Usenet \url{news:comp.text.tex}, czy +lista dyskusyjna \email{texhax@tug.org}. -\item [Archiwa pomocy] Pomocy w rozwiązaniu tex-owego problemu możemy szukać na stronach % użytkowników \TeX-a -\url{http://latex-community.org/}, \url{http://tex.stackexchange.com}, - grupy Usenet \url{news:comp.text.tex} czy liście dyskusyjnej \email{texhax@tug.org} +%Pomocy w rozwiązaniu tex-owego problemu moĹźemy szukać na stronach % uĹźytkownikĂłw \TeX-a +%\url{http://latex-community.org/}, \url{http://tex.stackexchange.com}, +% grupy Usenet \url{news:comp.text.tex} czy liście dyskusyjnej \email{texhax@tug.org} -Archiwa ostatnich dwóch list dyskusyjnych, -zawierające pytania i odpowiedzi zbierane przez wiele lat znajdziemy po adresem: +Archiwa ostatnich dwĂłch list dyskusyjnych, +zawierające pytania i odpowiedzi zbierane przez wiele lat znajdziemy po adresem: \url{http://groups.google.com/group/comp.text.tex/topics} oraz -\url{http://tug.org/mail-archives/texhax}. Nie zaszkodzi -skorzystanie z~wyszukiwarki, np. \url{http://www.google.com}. +\url{http://tug.org/mail-archives/texhax}. Nie zaszkodzi teĹź +skorzystać z~wyszukiwarki, np. \url{http://www.google.com}. -\item [Wysyłanie pytań] Jeśli nie znajdziemy rozwiązania problemu wśród tematów poruszanych na listach dyskusyjnych, -możemy, poprzez ich strony internetowe, wysłać swoje pytanie do \url{http://latex-community.org/} i~\url{http://tex.stackexchange.com/}, +\item [Wysyłanie pytań] Jeśli nie znajdziemy rozwiązania problemu wśrĂłd tematĂłw poruszanych na listach dyskusyjnych, +moĹźemy, poprzez ich strony internetowe, wysłać swoje pytanie do \url{http://latex-community.org/} i~\url{http://tex.stackexchange.com/}, do \dirname{comp.text.tex} poprzez Google, - bądź pisząc list na adres \email{texhax@tug.org}. + bądĹş pisząc list na adres \email{texhax@tug.org}. -Przed wysłaniem zapytania \emph{należy} zapoznać się z~poradami dotyczącymi sposobu -formułowania pytań, zawartymi w~FAQ: -\url{http://www.tex.ac.uk/cgi-bin/texfaq2html?label=askquestion}. Zastosowanie się do tych zasad zwiększy szanse na otrzymanie użytecznej odpowiedzi. +Przed wysłaniem zapytania \emph{naleĹźy} zapoznać się z~poradami dotyczącymi sposobu +formułowania pytań, zawartymi w~FAQ: +\url{http://www.tex.ac.uk/cgi-bin/texfaq2html?label=askquestion}. Zastosowanie się do tych zasad zwiększy szanse na otrzymanie uĹźytecznej odpowiedzi. -%Warto wspomnieć stronę \LaTeX{} Community +%Warto wspomnieďż˝ stronďż˝ \LaTeX{} Community %(\url{http://www.latex-community.org/}), forum %\url{http://www.latex-community.org/forum/} oraz %\TeX\ StackExchange (\url{http://tex.stackexchange.com/}). -Polscy użytkownicy mają do dyspozycji listę dyskusyjną GUST (polskiej Grupy -Użytkowników Systemu \TeX); informacje o niej +Polscy uĹźytkownicy mają do dyspozycji listę dyskusyjną GUST (polskiej Grupy +UĹźytkownikĂłw Systemu \TeX); informacje o niej znajdziemy na stronie \url{http://www.gust.org.pl}. -\item [Wsparcie ze strony społeczności \TL{}] Zauważony błąd, sugestie i~komentarze dotyczące dystrybucji \TL{}, instalacji -lub dokumentacji możemy zgłosić na listę dyskusyjną \email{tex-live@tug.org}. Jeśli pytanie dotyczy użycia konkretnego programu -(pakietu makr itp.) z~\TL{}, to lepiej je skierować do osoby -opiekującej się danym programem lub na specjalistyczną listę dyskusyjną. - +\item [Wsparcie ze strony społeczności \TL{}] ZauwaĹźony błąd, sugestie i~komentarze dotyczące dystrybucji \TL{}, instalacji +lub dokumentacji moĹźemy zgłosić na listę dyskusyjną \email{tex-live@tug.org}. Jeśli pytanie dotyczy uĹźycia konkretnego programu +(pakietu makr itp.) z~\TL{}, to lepiej je skierować do osoby +opiekującej się danym programem lub na specjalistyczną listę dyskusyjną. Uruchomienie programu z parametrem \code{-{}-help} dostarczy adres zgłaszania błędĂłw. \end{description} -Druga strona medalu to pomaganie tym, którzy mają problemy. Zarówno +Druga strona medalu to pomaganie tym, ktĂłrzy mają problemy. ZarĂłwno \dirname{comp.text.tex}, jak i~\code{texhax} (oraz lista dyskusyjna GUST) -są otwarte dla każdego, -tak więc zapraszamy do włączenia się, czytania wiadomości i~pomagania -innym w~miarę własnych możliwości. Witamy wśród użytkowników +są otwarte dla kaĹźdego, +tak więc zapraszamy do włączenia się, czytania wiadomości i~pomagania +innym w~miarę własnych moĹźliwości. Witamy wśrĂłd uĹźytkownikĂłw systemu \TeX! %-------------------------- -\section{Struktura \protect\TeX\protect\ Live} -\label{sec:struct-tl} +%\section{Struktura \protect\TeX\protect\ Live} +\section{Przegląd \protect\TeX\protect\ Live} +%\label{sec:struct-tl} +\label{sec:overview-tl} -Omówimy tutaj strukturę i~zawartość dystrybucji \TL{}, a~także \TK{} -- -płytki \DVD, w~skład której wchodzi \TL. +OmĂłwimy teraz zawartość dystrybucji \TL{}, a~takĹźe \TK{} -- +płytki \DVD, w~skład ktĂłrej wchodzi \TL. \subsection{The \protect\TeX\protect\ Collection: \protect\TL, pro\protect\TeX{}t, Mac\protect\TeX} \label{sec:tl-coll-dists} -Płytka \TK{} \DVD{} zawiera: +Płytka \TK{} \DVD{} zawiera: \begin{description} -\item [\TL] to kompletny system \TeX, który pozwala na instalację na -twardym dysku lub przygotowanie przenośnej instalacji np. na pendrivie, +\item [\TL] to kompletny system \TeX, ktĂłry pozwala na instalację na +twardym dysku lub przygotowanie przenośnej instalacji np. na pendrivie, strona domowa projektu: \url{http://tug.org/texlive/}; -\item [Mac\TeX] dla systemu Mac\,OS\,X; posiada własny program instalacyjny +\item [Mac\TeX] dla systemu Mac\,OS\,X; posiada własny program instalacyjny i~dodatkowe programy dla tego systemu, strona domowa projektu: \url{http://tug.org/mactex/}; +%\item [Mac\TeX] for \MacOSX\ (currently named macOS by Apple, but we +%continue to use the older name in this document), this adds a native +%\MacOSX\ installer and other Mac applications to \TL{}. Home page: +%\url{http://tug.org/mactex/}. \item [pro\TeX{}t] to, oparta na \MIKTEX-u dystrybucja dla Windows, -rozszerzona o~dodatkowe narzędzia; całkowicie niezależna od \TL. -\ProTeXt\ posiada własny, łatwy w~obsłudze program instalacyjny, +rozszerzona o~dodatkowe narzędzia; całkowicie niezaleĹźna od \TL. +\ProTeXt\ posiada własny, łatwy w~obsłudze program instalacyjny, strona domowa projektu: \url{http://tug.org/protext}; -\item [CTAN] to zrzut zawartości archiwów \CTAN{}; +\item [CTAN] to zrzut zawartości archiwĂłw \CTAN{}; (\url{http://www.ctan.org}). -% \item [\texttt{texmf-extra}] katalog z wybranymi pakietami dodatkowymi. - \end{description} %\end{document} -\CTAN, \pkgname{protext} nie spełnia przyjętych dla -\TL{} wymogów dotyczących swobody kopiowania, wobec tego należy ten fakt -uwzględnić przy redystrybucji bądź modyfikacji zawartości wymienionych -katalogów. +\CTAN i \pkgname{protext} nie spełniają przyjętych dla +\TL{} wymogĂłw dotyczących swobody kopiowania, wobec tego naleĹźy ten fakt +uwzględnić przy redystrybucji bądĹş modyfikacji zawartości wymienionych +katalogĂłw. -\subsection{Główne katalogi \protect\TL} +\subsection{Główne katalogi \protect\TL} \label{sec:tld} -Poniżej wymieniono ważniejsze podkatalogi głównego katalogu \emph{instalacji} -\TL (na płytce \TK{} \DVD{} cała dystrybucja \TL{} została umieszczona nie -w~katalogu głównym, ale w~katalogu \dirname{texlive}, którego struktura nieco -się różni; poniżej traktujemy katalog \dirname{texlive} jako katalog główny +PoniĹźej wymieniono waĹźniejsze podkatalogi głównego katalogu \emph{instalacji} +\TL (na płytce \TK{} \DVD{} cała dystrybucja \TL{} została umieszczona nie +w~katalogu głównym, ale w~katalogu \dirname{texlive}, ktĂłrego struktura nieco +się róşni; poniĹźej traktujemy katalog \dirname{texlive} jako katalog główny we wszystkich odniesieniach do instalacji \TL). + \begin{ttdescription} \item[bin] Skompilowane programy \TeX-owe i~pomocnicze, zorganizowane -w~podkatalogach według platform systemowych. - -\item[readme-*.dir] Krótkie omówienie z~użytecznymi odnośnikami, -w kilku językach, w formacie \HTML{} i~zwykłym tekstowym. +w~podkatalogach według platform systemowych. -\item[source] Źródła wszystkich programów, włącznie z~głównymi dystrybucjami - \Webc{} \TeX-a. +\item[readme-*.dir] KrĂłtkie omĂłwienie z~uĹźytecznymi odnośnikami, +w kilku językach, w formacie \HTML{} i~zwykłym tekstowym. -%\item[support] różne programy pomocnicze związane z~\TeX-em, które \emph{nie} -% są domyślnie instalowane; -% dla użytkowników systemów Windows dołączono ponadto szereg programów -% (edytory, ,,shelle TeX-owe''), których zwykle brak w~typowej instalacji -% Windows (programy te mogą być szczególnie przydatne dla początkujących); +\item[source] ĹšrĂłdła wszystkich programĂłw, włącznie z~głównymi dystrybucjami + \TeX-a opartymi na \Webc{}. -\item[texmf-dist] Główne drzewo katalogów instalacji (zawiera makra, - fonty i~dokumentacje; patrz: \texttt{TEXMFDIST} w~następnej części). -% -%\item[texmf-doc] drzewo samodzielnych dokumentacji (m.in. podręczniki itp.), -% niezwiązane z~konkretnymi pakietami, zorganizowane według języków. +\item[texmf-dist] Główne drzewo katalogĂłw instalacji (zawiera makra, + fonty i~dokumentacje, patrz: \dirname{TEXMFDIST} w~następnej części). \item[tlpkg] Skrypty, programy i~inne dane potrzebne do instalacji. - Katalog zawiera także ,,prywatne'' dla \TL{} kopie oprogramowania Perl - i~Ghostscript dla Windows (nie kolidują one z~posiadanymi przez użytkownika - podobnymi programami i~działają tylko w~ramach instalacji). Poza tym - dołączono szybki i~wygodny program do podglądu plików postscriptowych i~PDF + Katalog zawiera takĹźe ,,prywatne'' dla \TL{} kopie oprogramowania Perl + i~Ghostscript dla Windows (nie kolidują one z~posiadanymi przez uĹźytkownika + podobnymi programami i~działają tylko w~ramach instalacji). Poza tym + dołączono szybki i~wygodny program do podglądu plikĂłw postscriptowych i~PDF -- PS\_View dla Windows. \end{ttdescription} -Oprócz podkatalogów wymienionych powyżej katalog główny zawiera skrypty +OprĂłcz podkatalogĂłw wymienionych powyĹźej katalog główny zawiera skrypty instalacyjne oraz plik - \filename{README} w~kilku językach (również polskim). + \filename{README} w~kilku językach (rĂłwnieĹź polskim). -Do znalezienia dokumentacji mogą się przydać na przykład dowiązania zawarte -w~pliku \OnCD{doc.html}. Dokumentacje niemal wszystkiego (pakietów makr, -formatów, fontów, programów, przewodników man i info, często także w~formacie -PDF) znajdują się w~katalogu \dirname{texmf-dist/doc/}. W~odszukaniu +Do znalezienia dokumentacji mogą się przydać na przykład dowiązania zawarte +w~pliku \OnCD{doc.html}. Dokumentacje niemal wszystkiego (pakietĂłw makr, +formatĂłw, fontĂłw, programĂłw, przewodnikĂłw man i info, często takĹźe w~formacie +PDF) znajdują się w~katalogu \dirname{texmf-dist/doc/}. W~odszukaniu konkretnej dokumentacji w~dowolnym z~wymienionych -katalogów może pomóc program \cmdname{texdoc}.% (tekstowy) lub \cmdname{texdoctk} (graficzny). +katalogĂłw moĹźe pomĂłc program \cmdname{texdoc}. -Po instalacji niniejsza dokumentacja jest dostępna w różnych językach +Po instalacji niniejsza dokumentacja jest dostępna w róşnych językach w~podkatalogach \dirname{texmf-dist/doc/texlive}: \begin{itemize*} -\item{czeski/słowacki:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-cz} +\item{czeski/słowacki:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-cz} \item{niemiecki:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-de} \item{angielski:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-en} \item{francuski:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-fr} -\item{włoski:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-it} +\item{włoski:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-it} \item{polski:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-pl} -%\item{hiszpański} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-es} \item{rosyjski:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-ru} \item{serbski:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-sr} -\item{uproszczony chiński:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-zh-cn} +\item{uproszczony chiński:} \OnCD{texmf-dist/doc/texlive/texlive-zh-cn} \end{itemize*} -% \end{document} -\subsection{Predefiniowane drzewa katalogów texmf} + +\subsection{Predefiniowane drzewa katalogĂłw texmf} \label{sec:texmftrees} -W tej części wymieniono wszystkie używane przez system, predefiniowane -zmienne specyfikujące drzewa katalogów texmf, omówiono ich przeznaczenie i domyślny układ \TL{}. -Uruchomiając polecenie \texttt{tlmgr~conf}, wyświetlimy wartości tych -zmiennych, dzięki czemu łatwo ustalimy, które katalogi w~naszej instalacji są +W tej części wymieniono wszystkie uĹźywane przez system, predefiniowane +zmienne specyfikujące drzewa katalogĂłw texmf, omĂłwiono ich przeznaczenie i domyślny układ \TL{}. +Uruchomiając polecenie \texttt{tlmgr~conf}, wyświetlimy wartości tych +zmiennych, dzięki czemu łatwo ustalimy, ktĂłre katalogi w~naszej instalacji są przypisane do konkretnych zmiennych. -Wszystkie drzewa katalogów, włącznie z prywatnymi katalogami użytkownika, -powinny mieć strukturę zgodną z zaleceniami \TeX\ +Wszystkie drzewa katalogĂłw, włącznie z prywatnymi katalogami uĹźytkownika, +powinny mieć strukturę zgodną z zaleceniami \TeX\ Directory Structure (\TDS, \url{http://tug.org/tds}), konsekwentnie wraz -z~odpowiednimi podkatalogami. W~przeciwnym wypadku potrzebne pliki mogą nie -zostać odnalezione. W~części \ref{sec:local-personal-macros} -(str.~\pageref{sec:local-personal-macros}) będzie to omówione dokładniej. -Porządek na liście jest odwrotny do tego, w~jakim drzewa są przeszukiwane, to -znaczy, drzewa umieszczone na liście później przesłaniają wcześniejsze. +z~odpowiednimi podkatalogami. W~przeciwnym wypadku potrzebne pliki mogą nie +zostać odnalezione. W~części \ref{sec:local-personal-macros} +(str.~\pageref{sec:local-personal-macros}) będzie to omĂłwione dokładniej. +Porządek na liście jest odwrotny do tego, w~jakim drzewa są przeszukiwane, to +znaczy, drzewa umieszczone na liście później przesłaniają wcześniejsze. \begin{ttdescription} -\item [TEXMFDIST] Drzewo katalogów zawierające niemal wszystkie pliki - dystrybucji: pliki konfiguracyjne, pakiety makr, fontów, pomocnicze skrypty, dokumentacje itp. - (pozostałe pliki dystrybucji, czyli programy, znajdują się w~równoległym +\item [TEXMFDIST] Drzewo katalogĂłw zawierające niemal wszystkie pliki + dystrybucji: pliki konfiguracyjne, pakiety makr, fontĂłw, pomocnicze skrypty, dokumentacje itp. + (pozostałe pliki dystrybucji, czyli programy, znajdują się w~rĂłwnoległym katalogu \code{bin/}). - %Drzewo to może być współdzielone z~dowolną dystybucją. - \item [TEXMFSYSVAR] Drzewo katalogów wykorzystywane przez - \verb+texconfig-sys+, \verb+updmap-sys+, \verb+fmtutil-sys+, a~także - przez program \verb+tlmgr+ do przechowywania wygenerowanych plików - formatów i~map fontowych dla całej instalacji. - \item [TEXMFSYSCONFIG] Drzewo katalogów wykorzystywane przez narzędzia + \item [TEXMFSYSVAR] Drzewo katalogĂłw wykorzystywane przez + \verb+texconfig-sys+, \verb+updmap-sys+, \verb+fmtutil-sys+, a~takĹźe + przez program \verb+tlmgr+ do przechowywania wygenerowanych plikĂłw + formatĂłw i~map fontowych dla całej instalacji. + \item [TEXMFSYSCONFIG] Drzewo katalogĂłw wykorzystywane przez narzędzia \verb+texconfig-sys+, \verb+updmap-sys+ oraz \verb+fmtutil-sys+ - do przechowywania danych konfiguracyjnych dla całej instalacji (np. + do przechowywania danych konfiguracyjnych dla całej instalacji (np. sieciowej). - \item [TEXMFLOCAL] Drzewo katalogów, które administratorzy mogą wykorzystać - do przechowywania lokalnych makr, fontów itp., dostępnych dla wszystkich - użytkowników w~lokalnej sieci. -\item [TEXMFHOME] Drzewo katalogów dla prywatnych makr, fontów itp. - użytkownika. Rozwinięcie tej zmiennej zależy domyślnie od wartości przypisanej + \item [TEXMFLOCAL] Drzewo katalogĂłw, ktĂłre administratorzy mogą wykorzystać + do przechowywania lokalnych makr, fontĂłw itp., dostępnych dla wszystkich + uĹźytkownikĂłw w~lokalnej sieci. +\item [TEXMFHOME] Drzewo katalogĂłw dla prywatnych makr, fontĂłw itp. + uĹźytkownika. Rozwinięcie tej zmiennej zaleĹźy domyślnie od wartości przypisanej zmiennej systemowej \verb+$HOME+ (w~Windows \verb+%USERPROFILE%+). -\item [TEXMFVAR] Lokalne drzewo katalogów wykorzystywane przez \verb+texconfig+, - \verb+updmap+ i~\verb+fmtutil+ do przechowywania wygenerowanych plików - formatów i~map fontowych (domyślnie w~ramach \envname{TEXMFHOME}). -\item [TEXMFCONFIG] Lokalne drzewo katalogów wykorzystywane przez narzędzia +\item [TEXMFVAR] Lokalne drzewo katalogĂłw wykorzystywane przez \verb+texconfig+, + \verb+updmap+ i~\verb+fmtutil+ do przechowywania wygenerowanych plikĂłw + formatĂłw i~map fontowych (domyślnie w~ramach \envname{TEXMFHOME}). +\item [TEXMFCONFIG] Lokalne drzewo katalogĂłw wykorzystywane przez narzędzia \verb+texconfig+, \verb+updmap+ oraz \verb+fmtutil+ do przechowywania - danych konfiguracyjnych (domyślnie w~ramach \envname{TEXMFHOME}). -\item [TEXMFCACHE] Drzewa katalogów wykorzystywane przez \ConTeXt\ + danych konfiguracyjnych (domyślnie w~ramach \envname{TEXMFHOME}). +\item [TEXMFCACHE] Drzewa katalogĂłw wykorzystywane przez \ConTeXt\ MkIV oraz Lua\LaTeX\ do przechowywania buforowanych danych - z~przetwarzania; domyślna wartość w~\TL{} jest identyczna - z~\code{TEXMFSYSVAR} lub -- jeśli katalog jest niedostępny do zapisu + z~przetwarzania; domyślna wartość w~\TL{} jest identyczna + z~\code{TEXMFSYSVAR} lub -- jeśli katalog jest niedostępny do zapisu -- \code{TEXMFVAR}. \end{ttdescription} -% \end{document} + \noindent -Oto domyślny układ katalogów: +Oto domyślny układ katalogĂłw: \begin{description} - \item[ogólnosystemowy katalog instalacji] może zawierać kilka wydań \TL{}: + \item[ogĂłlnosystemowy katalog instalacji] moĹźe zawierać kilka wydań \TL{}: \begin{ttdescription} - \item[2017] poprzednie wydanie - \item[2018] wydanie aktualne + \item[2018] poprzednie wydanie + \item[2019] wydanie aktualne \begin{ttdescription} \item [bin] ~ \begin{ttdescription} - \item [i386-linux] \ \ \ \ \ programy dla \GNU/Linux + \item [i386-linux] \ \ \ \ \ programy dla \GNU/Linux (32 bit) \item [...] \item [x86\_64-darwin] programy dla Mac\,OS\,X + \item [x86\_64-linux] programy dla \GNU/Linux (64-bit) \item [win32] \ \ \quad \ \ \qquad programy dla Windows \end{ttdescription} - \item [texmf-dist\ \ ] określany zmienną \envname{TEXMFDIST} i \envname{TEXMFMAIN} - \item [texmf-var\ \ \ ] \envname{TEXMFSYSVAR} + \item [texmf-dist\ \ ] określany zmienną \envname{TEXMFDIST} i \envname{TEXMFMAIN} + \item [texmf-var\ \ \ ] \envname{TEXMFSYSVAR}, \envname{TEXMFCACHE} \item [texmf-config] \envname{TEXMFSYSCONFIG} \end{ttdescription} \item [texmf-local] \envname{TEXMFLOCAL}, katalog zachowywany od wydania do wydania \end{ttdescription} - \item[katalog domowy użytkownika] (\texttt{\$HOME} lub + \item[katalog domowy uĹźytkownika] (\texttt{\$HOME} lub \texttt{\%USERPROFILE\%}) \begin{ttdescription} - \item[.texlive2017] prywatne pliki konfiguracyjne - poprzedniego wydania \item[.texlive2018] prywatne pliki konfiguracyjne - bieżącego wydania + poprzedniego wydania + \item[.texlive2019] prywatne pliki konfiguracyjne + bieżącego wydania \begin{ttdescription} \item [texmf-var\ \ \ ] \envname{TEXMFVAR}, \envname{TEXMFCACHE} \item [texmf-config] \envname{TEXMFCONFIG} @@ -443,204 +427,92 @@ Oto domy \item[texmf] \envname{TEXMFHOME} prywatne makra, fonty itp. \end{ttdescription} \end{description} -%\end{document} + \subsection{Rozszerzenia \protect\TeX-a} \label{sec:tex-extensions} -Oryginalny \TeX{}, stworzony przez prof. Knutha, został zamrożony, ale jest -i~zawsze będzie w~przyszłości dostępny w~dystrybucji. \TL{} zawiera ponadto -kilka wersji rozszerzonych standardowego \TeX-a (tzw. ,,silników'' \TeX-a): +Oryginalny \TeX{}, stworzony przez prof. Knutha, został zamroĹźony, ale jest +i~zawsze będzie w~przyszłości dostępny w~dystrybucji. \TL{} zawiera ponadto +kilka wersji rozszerzonych standardowego \TeX-a (tzw. ,,silnikĂłw'' \TeX-a): \begin{description} -\item [\eTeX] Wersja \label{text:etex} programu \TeX{}, w~której dodano - pożyteczny zestaw nowych poleceń wbudowanych - (dotyczących głównie rozwijania makr, leksemów znakowych, interpretacji - znaczników itp.) oraz rozszerzenie \TeXXeT{} do składu również - od prawej do lewej. W~trybie domyślnym \eTeX{} jest w~100\% zgodny ze - standardowym programem \TeX. Więcej szczegółów można znaleźć +\item [\eTeX] Wersja \label{text:etex} programu \TeX{}, w~ktĂłrej dodano + poĹźyteczny zestaw nowych poleceń wbudowanych + (dotyczących głównie rozwijania makr, leksemĂłw znakowych, interpretacji + znacznikĂłw itp.) oraz rozszerzenie \TeXXeT{} do składu rĂłwnieĹź + od prawej do lewej. W~trybie domyślnym \eTeX{} jest w~100\% zgodny ze + standardowym programem \TeX. Więcej szczegółów moĹźna znaleźć w~\OnCD{texmf-dist/doc/etex/base/etex_man.pdf}. -\item [pdf\TeX] Program zawierający silnik \eTeX{} i dalsze -rozszerzenia, który umożliwia tworzenie plików zarówno w~formacie PDF, jak -i~\dvi{}. Jest on domyślnym programem dla większości formatów np. \prog{etex}, \prog{latex}, \prog{pdflatex} (oprócz plain \TeX).%, nie ma więc obecnie rozróżnienia na ,,maszyny'' \textsf{pdftex} i\textsf{pdfetex}, jak to miało miejsce w~poprzednich wersjach programów -%i~w~poprzednich dystrybucjach \TL. -Więcej o programie na \url{http://www.pdftex.org/}. Podręczniki znajdziemy w~katalogu -\OnCD{texmf-dist/doc/pdftex/manual/pdftex-a.pdf}, zaś przykład wykorzystania -w~pliku \OnCD{texmf-dist/doc/pdftex/manual/samplepdf/samplepdf.tex}. - -\item [Lua\TeX] Docelowo następca pdf\TeX-a, z~którym ma być, aczkolwiek -niecałkowicie, zgodny wstecz. -Powinien także zastąpić Aleph (patrz niżej), choć nie zakłada się -tu technicznej kompatybilności. Dołączony +\item [pdf\TeX] Program zawierający silnik \eTeX{} i dalsze +rozszerzenia, ktĂłry umoĹźliwia tworzenie plikĂłw zarĂłwno w~formacie PDF, jak +i~\dvi{}. Jest on domyślnym programem dla większości formatĂłw np. \prog{etex}, \prog{latex}, \prog{pdflatex} (oprĂłcz plain \TeX). +Więcej o programie na \url{http://www.pdftex.org/}. Podręczniki znajdziemy w~katalogu +\OnCD{texmf-dist/doc/pdftex/manual/pdftex-a.pdf}, zaś przykłady wykorzystania niektĂłrych jego funkcji w~pliku \OnCD{texmf-dist/doc/pdftex/manual/samplepdf/samplepdf.tex}. + +\item [Lua\TeX] Docelowo następca pdf\TeX-a, z~ktĂłrym ma być, aczkolwiek +niecałkowicie, zgodny wstecz. +Powinien takĹźe zastąpić Aleph (patrz niĹźej ), choć nie zakłada się +tu technicznej kompatybilności. Dołączony interpreter Lua (patrz strona domowa \url{http://www.lua.org/}) -pozwala na eleganckie rozwiązanie wielu trudnych problemów \TeX-a. -Program \filename{texlua} ma funkcjonalność samodzielnego -interpretera Lua, co sprawia, że jest używany w~\TL{} do wielu zadań. +pozwala na eleganckie rozwiązanie wielu trudnych problemĂłw \TeX-a. +Program \filename{texlua} ma funkcjonalność samodzielnego +interpretera Lua, co sprawia, Ĺźe jest uĹźywany w~\TL{} do wielu zadań. Patrz \url{http://www.luatex.org/} i~w~instalacji \OnCD{texmf-dist/doc/luatex/base/luatex.pdf}. -\item [Xe\TeX] Umożliwia pisanie tekstów w~Unicode oraz korzystanie -z~fontów OpenType (także tych dostępnych bezpośrednio w~systemie operacyjnym), +\item [Xe\TeX] UmoĹźliwia pisanie tekstĂłw w~Unicode oraz korzystanie +z~fontĂłw OpenType (takĹźe tych dostępnych bezpośrednio w~systemie operacyjnym), przy czym stosuje biblioteki obce. Patrz \url{http://tug.org/xetex}. -\item [\OMEGA{} (Omega)] Program, który pracuje wewnętrznie ze znakami -kodowanymi 16-bitowo (Unicode), pozwalając składać jednocześnie -większość tekstów spotykanych na świecie. Wspomaga dynamicznie -ładowane tzw. ,,procesy tłumaczenia \OMEGA'' (OTPs), co pozwala -użytkownikowi definiować złożone transformacje, wykonywane na dowolnych -strumieniach wejściowych. - %Więcej szczegółów znaleźć można na \DVD: - %\OnCD{texmf-dist/doc/omega/base/doc-1.8.tex} (dokumentacja niezbyt aktualna; - Sam program od dawna nie jest aktualizowany, został więc usunięty z~\TL. - Pozostawiono jego działający klon Aleph. - -\item [Aleph] Łączy rozszerzenia \OMEGA\ i~\eTeX.% powstał jako niezależny -%projekt z~potrzeby stabilnej ,,używalności'' programu Omega, w~sytuacji, -%gdy ten pozostawał wciąż w~fazie eksperymentalnej. - Dostępna jest minimalna dokumentacja: \OnCD{texmf-dist/doc/aleph/base}. +\item [\OMEGA{} (Omega)] Program, ktĂłry pracuje wewnętrznie ze znakami +kodowanymi 16-bitowo (Unicode), pozwalając składać jednocześnie +większość tekstĂłw spotykanych na świecie. Wspomaga dynamicznie +ładowane tzw. ,,procesy tłumaczenia \OMEGA'' (OTPs), co pozwala +uĹźytkownikowi definiować złoĹźone transformacje, wykonywane na dowolnych +strumieniach wejściowych. + Sam program od dawna nie jest aktualizowany, został więc usunięty z~\TL. + Pozostawiono jego działający klon Aleph. + +\item [Aleph] Łączy rozszerzenia \OMEGA\ i~\eTeX. Minimalna dokumentacja + dostępna jest tutaj \OnCD{texmf-dist/doc/aleph/base}. \end{description} -\subsection{Inne ważniejsze programy \protect\TL} +\subsection{Inne waĹźniejsze programy \protect\TL} -Poniżej zestawiono kilka innych, najczęściej używanych programów, dostępnych +PoniĹźej zestawiono kilka innych, najczęściej uĹźywanych programĂłw, dostępnych w~dystrybucji \TL{}: \begin{cmddescription} -\item[bibtex, biber] tworzenie spisów bibliograficznych; - -\item[makeindex, xindy] tworzenie posortowanych skorowidzów; - -\item[dvips] konwersja \dvi{} do \PS{}; +\item[bibtex, biber] wspomaga tworzenie spisĂłw bibliograficznych; -\item[xdvi] przeglądarka plików \dvi{} dla X~Window; +\item[makeindex, xindy] wspomaga tworzenie posortowanych skorowidzĂłw; -%\item[dvilj] sterownik dla drukarek HP LaserJet; - -%\item [dv2dt, dt2dv] konwerter \dvi{} do/z tekstu ASCII; +\item[dvips] pozwala konwertować \dvi{} do \PS{}; +\item[xdvi] przeglądarka plikĂłw \dvi{} dla X~Window; + \item [dviconcat, dviselect] programy do manipulacji stronami w~plikach \dvi{}; -\item [dvipdfmx] konwersja \dvi{} do PDF, metoda alternatywna w~stosunku - do wspomnianego wyżej programu pdf\TeX{}; - %(pakiety \pkgname{ps4pdf} i~\pkgname{pdftricks} dostarczają tutaj kolejnych - %możliwości); - -\item [psselect, psnup, \ldots] narzędzia do manipulacji na plikach +\item [dvipdfmx] pozwala konwertować \dvi{} do PDF, metoda alternatywna w~stosunku + do wspomnianego wyĹźej programu pdf\TeX{}; + +\item [psselect, psnup, \ldots] narzędzia do manipulacji na plikach postscriptowych; -\item [pdfjam, pdfjoin, \ldots] narzędzia do manipulacji na plikach +\item [pdfjam, pdfjoin, \ldots] narzędzia do manipulacji na plikach PDF; -%\item [lacheck] kontrola syntaktyki plików \LaTeX-owych; - -\item [context, mtxrun] programy uruchamieniowe dla Con\TeX{}t; +\item [context, mtxrun] programy uruchomieniowe dla Con\TeX{}t; \item [htlatex, \ldots] \cmdname{tex4ht} postprocesor dla \AllTeX-a konwersji do HTML i~XML. \end{cmddescription} -%%% wyrzucam z wersji 2018 - ZW -%%! zostawiam tę część, choć wyleciała z wersji oryginalnej!!! 27.08.2003 -%%! zmiany: 24.09.2009 -% -%\subsection[Pakiety i ich zestawy]{Pakiety i ich zestawy} -%\label{packages} -%Zawartość drzew \texttt{texmf} na \TL{} została do celów instalacji -%zorganizowana w~szereg ,,zestawów'' (\emph{collections}), -%z~których każdy posiada zbiór ,,pakietów'' (\emph{packages}; jest ich obecnie -%ponad 2500). Normalna instalacja pozwala użytkownikowi pobrać -%z~\DVD{} na twardy dysk jeden lub więcej zestawów, ale można następnie -%doinstalować do już zainstalowanego zestawu także pojedynczy pakiet. -% -%Zestawy pozwalają lepiej dobrać instalowane składniki, a~także określić, -%jakie języki będą obsługiwane po instalacji. Najważniejszy zestaw, wymagany -%dla większości zastosowań, to ,,Essential programs and files''. Zestawy -%,,Basic LaTeX packages'' i~,,Recommended fonts'' są rekomendowane dla -%większości użytkowników. Pozostałe zestawy są opcjonalne. -% -%Oto wybrane dostępne zestawy i~krótki opis ich zawartości: -% -%\begin{description} -%\item[Essential programs and files] podstawowe programy, pakiety makr -%i~fontów systemu \TeX{}, pliki konfiguracyjne dla podstawowych sterowników; -%\item[BibTeX additional styles] dodatkowa, obszerna biblioteka stylów -% Bib\TeX-owych i~bazy danych bibliograficznych (podstawowe style znajdują -% się w~zestawie ,,Essential\dots''); -%%\item[chemistry] pakiety makr do składu wzorów chemicznych; -% \item[ConTeXt] pakiet makr do Con\TeX{}t -- ,,dialektu'' \TeX-a -% autorstwa Hansa Hagena; -% %\item[documentation] dodatkowe, użyteczne dokumentacje; -% %\item[etex] pliki pomocnicze dla programu e-\TeX; -% \item[TeX auxiliary programs] różne programy pomocnicze; zestaw -% zawiera m.in. programy i~makra dla systemu texinfo, programy do manipulacji -% na plikach DVI itp.; -%\item[Graphics and font utilities] programy do konwersji plików -% fontowych oraz testowania i~instalacji fontów (zestaw do tworzenia fontów -% wirtualnych, manipulacji plikami .gf i~.pk, programy \texttt{mft}, -% \texttt{fontinst} itp.); -%\item[Recommended fonts] obszerna biblioteka częściej używanych fontów -% w~postaci źródłowej (.mf) bądź fontów obwiedniowych oraz pliki z~definicjami -% i~stylami \LaTeX-a dla tych fontów; -%\item[Additional fonts] biblioteka różnych rzadziej używanych fontów; -%\item[Additional formats] pliki pomocnicze do generowania dodatkowych -% ,,formatów'' (tj. obszernych zestawów makr służących do wstępnego -% przetworzenia i~utworzenia pliku \texttt{.fmt}); -%\item[Games typesetting] pakiety do prezentacji zapisu różnych gier (szachy, -% brydż itp.); -%\item[Generic additional packages] obszerna biblioteka makr, trudnych do -% sklasyfikowania, działających z~różnymi formatami (Plain, \LaTeX{} itp.); -%\item[HTML/SGML/XML support] pakiety konwersji \LaTeX-a do XML/HTML oraz -% do składu dokumentów XML/SGML; -%\item[arabski] itp.: wsparcie poszczególnych języków; zestawy zawierają -% wzorce przenoszenia wyrazów i~makra obsługi danych języków, czasem też -% specyficzne fonty itp., przykładowo: -% %\item[langarmenian] armeński; -%%\item[langcjk] pakiety CJK (obsługa chińskiego, japońskiego i~koreańskiego); -%%\item[langcroatian] chorwacki; -%%\item[langcyrillic] fonty i makra do składu cyrylicą; -%%\item[langczechslovak] fonty i pakiety makr dla czeskiego i~słowackiego; -%%\item[langdanish] duński; -%%\item[langdutch] holenderski; -%%\item[langfinnish] fiński; -%%\item[langfrench] francuski; -%%\item[langgerman] niemiecki; -%%\item[langgreek] grecki; -%%\item[langhungarian] węgierski; -%%\item[langindic] wsparcie dla języków indyjskich; -%%\item[langitalian] włoski; -%%\item[langlatin] łacina; -%%\item[langmanju] język Manju; -%%\item[langmongolian] mongolski; -%%\item[langnorwegian] norweski; -%%\item[langother] wzorce przenoszenia wyrazów dla innych języków; -%\item[Polish] zawiera polskie pakiety: makra do tworzenia formatu MeX, -% pakiety \texttt{polski}, \texttt{mwcls}, fonty i~makra dodatkowe -% przydatne dla polskich użytkowników oraz dokumentacje w~języku polskim. -%%\item[langportuguese] portugalski; -%%\item[langspanish] hiszpański; -%%\item[langswedish] szwedzki; -%%\item[langtibetan] fonty i~wsparcie do składu tybetańskiego; -%%\item[langukenglish] angielski (brytyjski); -%%\item[langvietnamese] wietnamski; -%%\item[music] makra do składu nutowego; -%%\item[omega] rozszerzenie \TeX{}a autorstwa Johna Plaice'a i~Yannisa Haralambousa, działające ze znakami kodowanymi 16-bitowo; -%%\item[pdftex] pliki pomocnicze dla pdf\TeX{}-a, wersji programu \TeX{} -%% tworzącej pliki w~formacie PDF; -%%\item[pictures] pakiety do tworzenia diagramów i~innych obiektów graficznych; -%%\item[plainextra] dodatkowe biblioteki makr dla Plain \TeX; -%%\item[psutils] narzędzia do manipulacji plikami \PS-owymi; -%%\item[publishers] pakiety makr pochodzące od różnych wydawnictw; -%%\item[t1utils] narzędzia do obsługi fontów w~formacie Type~1; -%%\item[texbooks] przykłady i~inne materiały autorstwa D.E.~Knutha; -%%\item[ttfutils] narzędzia do konwersji fontów True Type. -%\end{description} -%%-------------------------- -%%%! koniec pozostawionej sekcji 24.09.2009 i po zmianach 28.05.2013 -%%%%Koniec sekcji wyrzuconej w 2018 - ZW \htmlanchor{installation} \section{Instalacja} @@ -649,315 +521,379 @@ postscriptowych; \subsection{Start instalacji} \label{sec:inst-start} -Instalację \TL{} uruchamiamy z~płytki \TK{} \DVD{} lub po pobraniu z~sieci +Instalację \TL{} uruchamiamy z~płytki \TK{} \DVD{} lub po pobraniu z~sieci pakietu instalacyjnego i~jego rozpakowaniu. -Dodatkowe informacje na temat różnych metod instalacji znajdziemy +Dodatkowe informacje na temat róşnych metod instalacji znajdziemy na stronie \url{http://tug.org/texlive/acquire.html}. \begin{description} -\item [Instalacja z sieci; pliki .zip i~tar.gz:] Z~archiwum \CTAN, z~katalogu +\item [Instalacja z sieci; pliki .zip lub~tar.gz:] Z~archiwum \CTAN, z~katalogu \dirname{systems/texlive/tlnet} (\url{http://mirror.ctan.org/systems/texlive/tlnet} powinien -przekierować do najbliższej, aktualnej kopii \CTAN) należy pobrać plik -\filename{install-tl.zip} (wspólny dla Unix i Windows) lub znacznie mniejszy +przekierować do najbliĹźszej, aktualnej kopii \CTAN) naleĹźy pobrać plik +\filename{install-tl.zip} (wspĂłlny dla Unix i Windows) lub znacznie mniejszy \filename{install-unx.tar.gz} (tylko dla Unix). Po rozpakowaniu, -w~katalogu \dirname{install-tl/} znajdziemy skrypty instalacyjne -\filename{install-tl}, \filename{install-tl-windows.bat} -i~\filename{install-tl-advanced.bat}. - -\begin{figure}[tb] -\tlpng{nsis_installer}{.6\linewidth} -\caption{Ekran install-tl-windows.exe}\label{fig:nsis} -\end{figure} - -\item [Instalacja z~sieci w~Windows:] Dla Windows można pobrać - alternatywny program -\filename{install-tl-windows.exe} i~uruchomić go podwójnym kliknięciem. Po -samoczynnym rozpakowaniu zawartości ujrzymy okno przedstawione na -rys.~\ref{fig:nsis}. Znajdziemy tam trzy opcje: ,,Simple install'' (prosta -instalacja; instaluje wszystko); ,,Custom install'' (instalacja zaawansowana, -opisana w~części ~\ref{sec:wininst}) oraz ,,Unpack only'' (tylko -rozpakowanie, czyli w~wyniku otrzymamy to samo, co po rozpakowaniu -\filename{install-tl.zip}). - -Plik \texttt{tlpdb/texlive.tlpdb} (wykorzystywany podczas instalacji) -zawiera spis wszystkich plików w~każdym pakiecie. +w~katalogu \dirname{install-tl} znajdziemy skrypty instalacyjne +\filename{install-tl} i~\filename{install-tl-windows.bat}. + +%\begin{figure}[tb] +%\tlpng{nsis_installer}{.6\linewidth} +%\caption{Ekran install-tl-windows.exe}\label{fig:nsis} +%\end{figure} + +\item [Instalacja z~sieci; Windows .exe:] +Z~archiwum \CTAN pobrać plik jak poprzednio i~ kliknąć dwa razy. Na ekranie pojawi się okienko widoczne na rys.~\ref{fig:nsis}, uruchomiony zostanie pierwszy krok instalacji i~będziemy mogli wybrać jedną z~dwĂłch akcji: ,,Install" (zainstaluj) lub ,,Unpack only" (tylko rozpakuj). +% W~Windows instalator domyślnie startuje automatycznie +% alternatywny program +%\filename{install-tl-windows.exe} i~uruchomić go podwĂłjnym kliknięciem. Po +%samoczynnym rozpakowaniu zawartości ujrzymy okno przedstawione na +%rys.~\ref{fig:nsis}. Znajdziemy tam trzy opcje: ,,Simple install'' (prosta +%instalacja; instaluje wszystko); ,,Custom install'' (instalacja zaawansowana, +%opisana w~części ~\ref{sec:wininst}) oraz ,,Unpack only'' (tylko +%rozpakowanie, czyli w~wyniku otrzymamy to samo, co po rozpakowaniu +%\filename{install-tl.zip}). + +%Plik \texttt{tlpdb/texlive.tlpdb} (wykorzystywany podczas instalacji) +%zawiera spis wszystkich plikĂłw w~kaĹźdym pakiecie. %\subsection{Fonty w \protect\TL} %\label{sec:tl-fonts} % -%\TL{} zawiera wiele wysokiej jakości fontów skalowanych. Patrz: +%\TL{} zawiera wiele wysokiej jakoďż˝ci fontĂłw skalowanych. Patrz: %\url{http://tug.org/fonts} oraz %\OnCD{texmf-dist/doc/fonts/free-math-fonts-survey}. %==== -\item [Instalacja z płytki \TeX{} Collection \DVD:] Po uruchomieniu -płytki należy zmienić katalog bieżący na \dirname{texlive} \DVD{} -(w~Windows program instalacyjny powinien uruchomić się automatycznie). -\DVD{} otrzymamy w ramach członkostwa w~dowolnej Grupie Użytkowników -Systemu \TeX{} (kontakt w Polsce \url{http://www.gust.org.pl}). Możemy -także wypalić płytkę z dostępnego w sieci jej obrazu \ISO{} bądź zamontować -bezpośrednio plik obrazu (w większości systemów istnieje taka możliwość). Po -zainstalowaniu z \DVD\ lub obrazu \ISO{} można aktualizować pakiety -bezpośrednio z~internetu (patrz \ref{sec:dvd-install-net-updates}). +\item [Instalacja z płytki \TeX{} Collection \DVD:] Po uruchomieniu +płytki naleĹźy przejść do katalogu \dirname{texlive} \DVD{} +(w~Windows program instalacyjny powinien uruchomić się automatycznie po włoĹźeniu płytki). +\DVD{} otrzymamy w ramach członkostwa w~dowolnej grupie uĹźytkownikĂłw + \TeX-a (rekomendowane, w Polsce to GUST \url{http://www.gust.org.pl}), kupić płytkę w sklepie +(\url{http://tug.org/store}) + lub wypalić z dostępnego w sieci jej obrazu \ISO{}. MoĹźna teĹź zamontować +bezpośrednio plik obrazu (w większości systemĂłw istnieje taka moĹźliwość). Po +zainstalowaniu z \DVD\ lub obrazu \ISO{} moĹźna aktualizować pakiety +bezpośrednio z~internetu (patrz \ref{sec:dvd-install-net-updates}). \end{description} -Bez względu na źródło program instalacyjny jest ten sam. -Podczas instalacji z sieci pobierane są najnowsze aktualizacje pakietów, natomiast zawartość +\begin{figure}[tb] +\tlpng{nsis_installer}{.6\linewidth} +\caption{Pierwszy krok instalacji w Windows instalator \code{.exe}}\label{fig:nsis} +\end{figure} + +Bez względu na ĹşrĂłdło program instalacyjny jest ten sam. +Podczas instalacji z sieci pobierane są najnowsze aktualizacje pakietĂłw, natomiast zawartość \DVD\ i obrazu \ISO, nie jest -aktualizowana między corocznymi wydaniami. +aktualizowana pomiędzy corocznymi wydaniami. -Gdy łączymy się z~siecią poprzez serwer proxy, należy uwzględnić +Gdy łączymy się z~siecią poprzez serwer proxy, naleĹźy uwzględnić jego ustawienia dla programu Wget -w~pliku \filename{~/.wget.rc} bądź poprzez modyfikację zmiennych środowiskowych +w~pliku \filename{~/.wgetrc} bądĹş poprzez modyfikację zmiennych środowiskowych (patrz \url{http://www.gnu.org/software/wget/manual/html_node/Proxies.html}). -Do pobierania plików \TL{} zawsze -używa programu \GNU\ Wget. Oczywiście uwaga ta jest nieistotna -gdy instalujemy z \DVD\ lub obrazu płyty \ISO. - -\noindent Poniżej omówiono dokładniej dalsze kroki instalacji. %Dalsze kroki omówiono dokładniej poniżej. +Do pobierania plikĂłw \TL{} zawsze +uĹźywa programu \GNU\ Wget. Oczywiście uwaga ta jest nieistotna +gdy instalujemy z \DVD\ lub obrazu płyty \ISO. +%If you need to download through proxies, use a \filename{~/.wgetrc} file +%or environment variables with the proxy settings for Wget +%(\url{http://www.gnu.org/software/wget/manual/html_node/Proxies.html}), +%or the equivalent for whatever download program you are using. This does +%not matter if you are installing from the \DVD\ or \ISO\ image. + +%The following sections explain installer start-up in more detail. +% +%\subsubsection{Unix} +% +%Below, \texttt{>} denotes the shell prompt; user input is + +\noindent PoniĹźej omĂłwiono dokładniej dalsze kroki instalacji. \subsubsection{Unix} \noindent -Poniżej \texttt{>} oznacza znak zachęty systemu (tzw. prompt); to, -co wpisuje użytkownik, zaznaczono \Ucom{\texttt{pogrubieniem}}. -W~oknie terminala należy wykonać: +PoniĹźej \texttt{>} oznacza znak zachęty systemu (tzw. prompt); to, +co wpisuje uĹźytkownik, zaznaczono \Ucom{\texttt{pogrubieniem}}. Skrypt \filename{install-tl} jest skryptem Perla, więc +w~oknie terminala naleĹźy napisać: \begin{alltt} > \Ucom{perl /path/to/installer/install-tl} \end{alltt} -(można także uruchomić \Ucom{/path/to/installer/install-tl}, o~ile posiada -on tryb ,,wykonywalny'', lub najpierw zmienić katalog poleceniem \texttt{cd}, -itd.; w~dalszej części nie będziemy powtarzali wszelkich możliwych kombinacji). -Zalecane jest powiększenie okna terminala, aby wyświetlić pełną zawartość -ekranu programu instalacyjnego (rys.~\ref{fig:text-main}). - -\begin{figure}[ht] -\begin{boxedverbatim} -Installing TeX Live 2018 from: ... -Platform: x86_64-linux => 'GNU/Linux on Intel x86_64' -Distribution: inst (compressed) -Directory for temporary files: /tmp -... - Detected platform: GNU/Linux on Intel x86_64 - - binary platforms: 1 out of 19 - - set installation scheme (scheme-full) - - customizing installation collections: - 40 collections out of 41, disk space required: 5328 MB +(moĹźna takĹźe uruchomić \Ucom{/path/to/installer/install-tl}, o~ile posiada +on tryb ,,wykonywalny'', lub najpierw zmienić katalog poleceniem \texttt{cd}, +itd.; w~dalszej części nie będziemy powtarzali wszelkich moĹźliwych kombinacji). +Zalecane jest powiększenie okna terminala, aby wyświetlić pełną zawartość +ekranu programu instalacyjnego (rys.~\ref{fig:text-main}).%rysunek jest dalej - directories: - TEXDIR (the main TeX directory): - /usr/local/texlive/2018 - ... - - options: - [ ] use letter size instead of A4 by default - ... +%to jest w tekście dalej - set up for portable installation +%dotąd -Actions: - start installation to hard disk -

zapisz profil instalacyjny do pliku 'texlive.profile' i~zakończ - help - quit -\end{boxedverbatim} -\caption{Główny ekran instalatora w~trybie tekstowym - (\GNU/Linux)}\label{fig:text-main} -\end{figure} - -Do uruchomienia w~trybie graficznym (\GUI; rys.~\ref{fig:gui-main}) -wymagana jest obecność w~systemie modułu \dirname{Perl::TK}, skompilowanego -ze wsparciem dla XFT (w~systemach \GNU/Linux{} jest on z~reguły -dostępny, ale w~innych systemach niekoniecznie). Mając go możemy uruchomić: +Do uruchomienia w~trybie graficznym (\GUI; rys.~\ref{fig:advanced-lnx}) %ten rysunek teĹź jest dalej +wymagane jest zainstalowanie w~systemie Tcl/Tk. +Mając go moĹźemy uruchomić: \begin{alltt} > \Ucom{perl install-tl -gui} \end{alltt} -Kompletny wykaz dostępnych opcji otrzymamy uruchamiając: +Dotychczasowy sposĂłb jest teĹź moĹźliwy, naleĹźy jednak pamiętać, Ĺźe wymaga obecności w systemie modułu \dirname{Perl::TK}, skompilowanego +ze wsparciem dla XFT (w~systemach \GNU/Linux{} jest on z~reguły +dostępny, ale w~innych systemach niekoniecznie). +Kompletny wykaz dostępnych opcji otrzymamy uruchamiając: \begin{alltt} > \Ucom{perl install-tl -help} \end{alltt} +%The old \code{wizard} and \code{perltk}/\code{expert} options are still +%available. These require the \dirname{Perl::Tk} module compiled with XFT +%support, which is generally no problem with \GNU/Linux, but often is +%with other systems. For a complete listing of the various options: +%\begin{alltt} +%> \Ucom{perl install-tl -help} +%\end{alltt} -\textbf{Uwaga dotycząca uprawnień w Unix:} program instalacyjny -będzie respektował aktualną wartość \code{umask}. -Jeśli więc chcemy, aby instalacja była dostępna dla innych użytkowników, -musimy ustawić wartość np. \code{umask 002}. Więcej informacji na temat +\textbf{Uwaga dotycząca uprawnień w Unix:} program instalacyjny +będzie respektować aktualną wartość \code{umask}. +JeĹźeli więc chcemy, aby instalacja była dostępna dla innych uĹźytkownikĂłw, +musimy ustawić wartość np. \code{umask 002}. Więcej informacji na temat \code{umask} znajdziemy w~dokumentacji posiadanego systemu operacyjnego. -\begin{figure}[tb] -\tlpng{install-lnx-main}{\linewidth} -\caption{Ekran zaawansowanego programu instalacyjnego \GUI{} -(\GNU/Linux)}\label{fig:gui-main} -\end{figure} +%\begin{figure}[tb] +%\tlpng{install-lnx-main}{\linewidth} +%\caption{Ekran zaawansowanego programu instalacyjnego \GUI{} +%(\GNU/Linux)}\label{fig:gui-main} +%\end{figure} -\textbf{Uwagi specjalne dotyczące Cygwin:} w~odróżnieniu od wielu -rzeczywistych systemów operacyjnych, których Cygwin jest jedynie emulatorem, -w~środowisku tym mogą nie być domyślnie zainstalowane niektóre programy +\textbf{Uwagi specjalne dotyczące Cygwin:} w~odróşnieniu od wielu +rzeczywistych systemĂłw operacyjnych, ktĂłrych Cygwin jest jedynie emulatorem, +w~środowisku tym mogą nie być domyślnie zainstalowane niektĂłre programy wymagane dla instalatora \TL. Dodatkowe informacje -- patrz -część~\ref{sec:cygwin}. +część~\ref{sec:cygwin}. + \subsubsection{Mac\,OS\,X} \label{sec:macosx} -Jak wspomniano w części \ref{sec:tl-coll-dists}, dla Mac\,OS\,X{} -przygotowano odrębną dystrybucję Mac\TeX\ (\url{http://tug.org/mactex}). -W~jej wypadku należy użyć dedykowanego programu instalacyjnego, gdyż -zmienia on w~specyficzny sposób ustawienia systemu, w~szczególności pozwala -na łatwe przełączanie między różnymi dystrybucjami \TeX-a dla -Mac\,OS\,X (Mac\TeX, Fink, MacPorts, \ldots), wykorzystując tzw. +Jak wspomniano w części \ref{sec:tl-coll-dists}, dla Mac\,OS\,X{} +przygotowano odrębną dystrybucję Mac\TeX\ (\url{http://tug.org/mactex}). +W~jej wypadku naleĹźy uĹźyć dedykowanego programu instalacyjnego, gdyĹź +zmienia on w~specyficzny sposĂłb ustawienia systemu, w~szczegĂłlności pozwala +na łatwe przełączanie między róşnymi dystrybucjami \TeX-a dla +Mac\,OS\,X (Mac\TeX, Fink, MacPorts, \ldots), wykorzystując tzw. struktury danych \TeX{}Dist. -Mac\TeX\ jest oparty na \TL{} i główne drzewa katalogów oraz programy są -w~nim dokładnie takie same; dodano jedynie katalogi ze specyficznymi dla +Mac\TeX\ jest oparty na \TL{} i główne drzewa katalogĂłw oraz programy są +w~nim dokładnie takie same; dodano jedynie katalogi ze specyficznymi dla systemu Mac\,OS\,X\ dokumentacjami i~aplikacjami. +%\end{document} -\subsubsection{Windows}\label{sec:wininst} -Gdy używamy pobranego z~sieci i~rozpakowanego z~pliku zip instalatora -(bądź program ten nie uruchamia się automatycznie po włożeniu \DVD{} -do napędu), należy uruchomić \filename{install-tl-windows.bat} (np. -podwójnym kliknięciem myszy). Jeśli potrzebujemy więcej opcji -instalacyjnych (np. wyboru konkretnych kolekcji pakietów), możemy -uruchomić alternatywny \filename{install-tl-advanced.bat}. +\subsubsection{Windows}\label{sec:wininst} -Można to uczynić także z~linii poleceń. Gdy katalog zawierający ten plik -jest katalogiem bieżącym, wystarczy uruchomić: +Gdy uĹźywamy pobranego z~sieci i~rozpakowanego z~pliku zip instalatora +(bądĹş program ten nie uruchamia się automatycznie po włoĹźeniu \DVD{} +do napędu), naleĹźy uruchomić \filename{install-tl-windows.bat} (np. +podwĂłjnym kliknięciem myszy). %JeĹźeli potrzebujemy więcej opcji +%instalacyjnych (np. wyboru konkretnych kolekcji pakietĂłw), moĹźemy +%uruchomić alternatywny \filename{install-tl-advanced.bat}. + +MoĹźna to uczynić takĹźe z~linii poleceń. PoniĹźej \texttt{>} oznacza znak zachęty systemu (tzw. prompt); to, +co wpisuje uĹźytkownik, zaznaczono \Ucom{\texttt{pogrubieniem}}. +Gdy katalog zawierający plik instalatora +jest katalogiem bieżącym, wystarczy uruchomić: \begin{alltt} > \Ucom{install-tl-windows} \end{alltt} -W linii poleceń można też podać ścieżkę do programu, np. +W linii poleceń moĹźna teĹź podać ścieĹźkę do programu, np. dla \TK\ \DVD: \begin{alltt} > \Ucom{D:\bs{}texlive\bs{}install-tl-windows} \end{alltt} -zakładając, że \dirname{D:} jest napędem \DVD -(rys.~\ref{fig:wizard-w32} pokazuje domyślny dla Windows ekran programu -instalacyjnego). +zakładając, Ĺźe \dirname{D:} jest napędem \DVD +Rys.~\ref{fig:basic-w32} pokazuje podstawowy ekran programu instalacyjnego w trybie graficznym (\GUI) dla Windows. Instalacja w~trybie tekstowym wymaga podania: \begin{alltt} > \Ucom{install-tl-windows -no-gui} \end{alltt} -Wszystkie dostępne opcje wyświetlimy uruchamiając: +Wszystkie dostępne opcje wyświetlimy uruchamiając: \begin{alltt} > \Ucom{install-tl-windows -help} \end{alltt} \begin{figure}[tb] -\tlpng{wizard-w32}{\linewidth} -\caption{Ekran programu instalacyjnego ,,Wizard'' -(Windows)}\label{fig:wizard-w32} +\begin{boxedverbatim} +Installing TeX Live 2019 from: ... +Platform: x86_64-linux => 'GNU/Linux on x86_64' +Distribution: inst (compressed) +Directory for temporary files: /tmp +... + Detected platform: GNU/Linux on Intel x86_64 + + binary platforms: 1 out of 16 + + set installation scheme: scheme-full + + customizing installation collections + 40 collections out of 41, disk space required: 5829 MB + + directories: + TEXDIR (the main TeX directory): + /usr/local/texlive/2019 + ... + + options: + [ ] use letter size instead of A4 by default + ... + + set up for portable installation + +Actions: + start installation to hard disk +

save installation profile to 'texlive.profile' and exit + help + quit +\end{boxedverbatim} +\caption{Główny ekran instalatora w~trybie tekstowym (\GNU/Linux)}\label{fig:text-main} \end{figure} +\begin{figure}[tb] +\tlpng{basic-w32}{.6\linewidth} +\caption{Podstawowy ekran instalatora (Windows). Przycisk ,,Advanced" (Zaawansowane) przywoła ekran podobny do rys. \ref{fig:advanced-lnx}}\label{fig:basic-w32} +\end{figure} + +\begin{figure}[tb] +\tlpng{advanced-lnx}{\linewidth} %???? +\caption{Zaawansowany ekran instalatora \GUI{} + (\GNU/Linux)}\label{fig:advanced-lnx} +\end{figure} + + \htmlanchor{cygwin} \subsubsection{Cygwin} \label{sec:cygwin} -Przed instalacją w tym systemie zaleca się uruchomić program -\filename{setup.exe} i,~o~ile nie zostały one uprzednio zainstalowane, -zainstalować pakiety \filename{perl} oraz \filename{wget}. -Ponadto zalecana jest instalacja: +Przed instalację w tym systemie zaleca się uruchomić program +\filename{setup.exe} i,~o~ile nie zostały one uprzednio zainstalowane, +zainstalować pakiety \filename{perl} oraz \filename{wget}. +Ponadto zalecana jest zainstalowanie dodatkowych pakietĂłw: \begin{itemize*} -\item \filename{fontconfig} (wymagany dla \XeTeX{} i~Lua\TeX) -\item \filename{ghostscript} (wymagany dla wielu narzędzi) -\item \filename{libXaw7} (wymagany dla \code{xdvi}) -\item \filename{ncurses} (udostępnia \code{clear} -- ,,czyste'' polecenie -stosowane przez program instalacyjny) +\item \filename{fontconfig} [wymagany dla \XeTeX{} i~Lua\TeX] +\item \filename{ghostscript} [wymagany dla wielu narzędzi] +\item \filename{libXaw7} [wymagany dla \code{xdvi}] +\item \filename{ncurses} [udostępnia polecenie \code{clear} +uĹźywane przez program instalacyjny] \end{itemize*} \subsubsection{Instalator w trybie tekstowym} +\label{sec:graphical-inst} -Rysunek \ref{fig:text-main} przedstawia główny ekran programu -\filename{install-tl} w (domyślnym) trybie tekstowym w~systemie Unix. -W tym trybie nie używamy ani klawiszy kursora, ani myszy, -lecz wyłącznie klawiszy alfanumerycznych (uwaga: duże i~małe litery są -rozróżniane!). Wybraną opcję zatwierdzamy klawiszem Enter. +Rysunek \ref{fig:text-main} przedstawia główny ekran programu +\filename{install-tl} w (domyślnym) trybie tekstowym w~systemie Unix. +W tym trybie nie uĹźywamy ani klawiszy kursora, ani myszy, +lecz wyłącznie klawiszy alfanumerycznych (uwaga: duĹźe i~małe litery są +rozróşniane!). Wybraną opcję zatwierdzamy klawiszem Enter. -Instalator w~trybie tekstowym jest na tyle prosty, by działał na -możliwie wielu platformach, nawet wyposażonych jedynie w~podstawowe +Instalator w~trybie tekstowym jest na tyle prosty, by działał na +moĹźliwie wielu platformach, nawet wyposaĹźonych jedynie w~podstawowe biblioteki Perla. +The text installer interface is this primitive in order to make it run +on as many platforms as possible, even with a minimal Perl. -\subsubsection{Zaawansowany program instalacyjny w trybie graficznym} - -Rysunek \ref{fig:gui-main} przedstawia program instalacyjny w~trybie -graficznym, w~wersji rozszerzonej. W systemie Windows znajdziemy -tu dodatkowe przyciski dla opcji nieistotnych w systemach Unix/Linux. -Tryb ten uruchamiamy poleceniem: -\begin{alltt} - > \Ucom{install-tl -gui=perltk} -\end{alltt} +\subsubsection{Instalator w trybie graficznym} +%\subsubsection{The graphical installer} +%\label{sec:graphical-inst} +% +%The default graphical installer starts out simple, with just a +%few options; see figure~\ref{fig:basic-w32}. It can be started with +%\begin{alltt} +%> \Ucom{install-tl -gui} +%\end{alltt} -\subsubsection{Uproszczony program instalacyjny} -W systemie Windows domyślnie uruchamiany jest uproszczony program -instalujący wszystkie pakiety \TL{}, który wymaga od użytkownika odpowiedzi -jedynie na kilka pytań (katalog docelowy itp.). Tryb ten zwany jest -\textit{wizard} (,,czarodziej'', ,,mag'', rys.~\ref{fig:wizard-w32}). -Na innych platformach tryb ten uruchamiamy poleceniem: +Nowy instalator graficzny domyślnie uruchamia się tylko z podstawowymi opcjami, patrz rys.~ref{fig:basic-w32}. MoĹźe być uruchomiony przez: \begin{alltt} -> \Ucom{install-tl -gui=wizard} +> \Ucom{install-tl -gui} \end{alltt} +Przycisk ,,Advanced" (Zaawansowane) udostępnia więcej opcji instalatora, zobacz rys.~\ref{fig:advanced-lnx}. + +%Rysunek \ref{fig:gui-main} przedstawia program instalacyjny w~trybie +%graficznym, w~wersji rozszerzonej. W systemie Windows znajdziemy +%tu dodatkowe przyciski dla opcji nieistotnych w systemach Unix/Linux. -\subsection{Podczas instalacji} +%Tryb ten uruchamiamy poleceniem: +%\begin{alltt} +% > \Ucom{install-tl -gui=perltk} +%\end{alltt} + +\subsubsection{Starsze instalatory} +% +%The \texttt{perltk}/\texttt{expert} and \texttt{wizard} modes are +%still available for systems with have Perl/Tk installed. These can +%be specified with \texttt{-gui=perltk} and \texttt{-gui=wizard} +%arguments respectively. +W poprzednich wydaniach \TL{} moĹźna było uruchomić instalator w trybach podstawowym \texttt{wizard} i zaawansowanym \texttt{perltk}/\texttt{expert}. Mogą one być nadal uĹźywane pod warunkiem zainstalowania programu Perl/Tk. Uruchamiamy wtedy instalator z parametrem \texttt{-gui=wizard} lub \texttt{-gui=perltk} odpowiednio. + +%W systemie Windows domyślnie uruchamiany jest uproszczony program +%instalujący wszystkie pakiety \TL{}, ktĂłry wymaga od uĹźytkownika odpowiedzi +%jedynie na kilka pytań (katalog docelowy itp.). Tryb ten zwany jest +%\textit{wizard} (,,czarodziej'', ,,mag'', rys.~\ref{fig:wizard-w32}). +% +%Na innych platformach tryb ten uruchamiamy poleceniem: +%\begin{alltt} +%> \Ucom{install-tl -gui=wizard} +%\end{alltt} +%\end{document} %690 +\subsection{Uruchamianie instalacji} \label{sec:runinstall} -Program instalacyjny jest z~założenia na tyle prosty, że szczegółowe -wyjaśnienia wydają się zbędne. Podamy jednak kilka uwag dotyczących różnych -opcji i~dostępnych podmenu. +Program instalacyjny jest z~załoĹźenia na tyle prosty, Ĺźe szczegółowe +wyjaśnienia wydają się zbędne, podamy tylko kilka uwag dotyczących róşnych +opcji i~dostępnych podmenu. \subsubsection{Menu: binary systems (tylko Unix)} \label{sec:binary} \begin{figure}[tb] \begin{boxedverbatim} -Available platforms: (Dostępne platformy:) +Available platforms: (dostępne platformy:) =============================================================================== a [ ] Cygwin on Intel x86 (i386-cygwin) b [ ] Cygwin on x86_64 (x86_64-cygwin) - c [ ] MacOSX current (10.10-10.13) on x86_64 (x86_64-darwin) - d [ ] MacOSX legacy (10.6-10.10) on x86_64 (x86_64-darwinlegacy) + c [ ] MacOSX current (10.12-) on x86_64 (x86_64-darwin) + d [ ] MacOSX legacy (10.6-) on x86_64 (x86_64-darwinlegacy) e [ ] FreeBSD on x86_64 (amd64-freebsd) f [ ] FreeBSD on Intel x86 (i386-freebsd) g [ ] GNU/Linux on ARM64 (aarch64-linux) - h [ ] GNU/Linux on ARM (armel-linux) - i [ ] GNU/Linux on ARMhf (armhf-linux) - j [ ] GNU/Linux on Intel x86 (i386-linux) - k [ ] GNU/Linux on PowerPC (powerpc-linux) - l [X] GNU/Linux on x86_64 (x86_64-linux) - m [ ] GNU/Linux on x86_64 with musl (x86_64-linuxmusl) - o [ ] NetBSD on x86_64 (amd64-netbsd) - p [ ] NetBSD on Intel x86 (i386-netbsd) - s [ ] Solaris on Intel x86 (i386-solaris) - t [ ] Solaris on Sparc (sparc-solaris) - u [ ] Solaris on x86_64 (x86_64-solaris) - v [ ] Windows (win32) + h [ ] GNU/Linux on ARMhf (armhf-linux) + i [ ] GNU/Linux on Intel x86 (i386-linux) + j [X] GNU/Linux on x86_64 (x86_64-linux) + k [ ] GNU/Linux on x86_64 with musl (x86_64-linuxmusl) + l [ ] NetBSD on x86_64 (amd64-netbsd) + m [ ] NetBSD on Intel x86 (i386-netbsd) + o [ ] Solaris on Intel x86 (i386-solaris) + p [ ] Solaris on x86_64 (x86_64-solaris) + s [ ] Windows (win32) \end{boxedverbatim} -\caption{Wybór platformy (systemu operacyjnego)}\label{fig:bin-text} +\vskip-\baselineskip +\caption{WybĂłr platformy (systemu operacyjnego)}\label{fig:bin-text} \end{figure} -Rysunek \ref{fig:bin-text} pokazuje (w~trybie tekstowym) wybór platformy -(systemu operacyjnego). Domyślnie instalowane są tylko programy dla bieżącej -platformy, ale menu to pozwala wybrać także zestawy dla innych platform. Może -być to przydatne do instalacji na serwerze i~współdzielenia zasobów w~sieci -dla różnych systemów operacyjnych bądź instalacji dla kilku systemów na +Rysunek \ref{fig:bin-text} pokazuje (w~trybie tekstowym) wybĂłr platformy +(systemu operacyjnego). Domyślnie instalowane są tylko programy dla bieżącej +platformy, ale menu to pozwala wybrać takĹźe zestawy dla innych platform. MoĹźe +być to przydatne do instalacji drzewa \TeX-a na serwerze i~współdzielenia zasobĂłw w~sieci +dla róşnych systemĂłw operacyjnych, albo instalacji dla kilku systemĂłw na tej samej maszynie. -\subsubsection{Wybór składników do instalacji} +\subsubsection{WybĂłr składnikĂłw do instalacji} \label{sec:components} \begin{figure}[tbh] \begin{boxedverbatim} -Select scheme: (Wybór schematu do instalacji:) +Select scheme: (WybĂłr schematu do instalacji:) =============================================================================== - a [X] full scheme (everything) +a [X] full scheme (everything) b [ ] medium scheme (small + more packages and languages) c [ ] small scheme (basic + xetex, metapost, a few languages) d [ ] basic scheme (plain and latex) @@ -968,15 +904,23 @@ Select scheme: (Wyb i [ ] teTeX scheme (more than medium, but nowhere near full) j [ ] custom selection of collections \end{boxedverbatim} -\caption{Menu: wybór schematów}\label{fig:scheme-text} +\caption{Menu: wybĂłr schematĂłw}\label{fig:scheme-text} \end{figure} -Rysunek \ref{fig:scheme-text} pokazuje menu ,,Wybór schematów''. Schematy to -obszerne zestawy pakietów, przeznaczone do wstępnego wyboru instalowanych -komponentów. Mamy tu schematy do instalacji: podstawowej (\optname{basic}), -typowej (\optname{medium}) i~pełnej (\optname{full}; jest ona -domyślna), pozostałe przygotowano z~myślą o~wybranych grupach -użytkowników (np.~GUST) lub zastosowaniach (np.~XML lub ConTeXt). +Rysunek \ref{fig:scheme-text} pokazuje menu ,,WybĂłr schematĂłw''. Schematy to +obszerne zestawy pakietĂłw, przeznaczone do wstępnego wyboru instalowanych +komponentĂłw. Domyślny jest schemat pełny \optname{full} -- instaluje wszystkie dostępne komponenty. Ten schemat jest rekomendowany, aczkolwiek moĹźemy teĹź wybrać instalację \optname{basic}, wtedy zostaną zainstalowane tylko komponenty konieczne do poprawnego działania plain \TeX-a i \LaTeX-a. WybĂłr schematu \optname{small} spowoduje zainstalowanie nieco większej liczby programĂłw (rĂłwnowaĹźny z instalacją Basic\TeX\ dla Mac\TeX-a). Do testowania moĹźemy zainstalować schemat \optname{minimal}, a gdy zainstalujemy \optname{medium} lub \optname{teTeX}, otrzymamy coś pomiędzy wymienionymi powyĹźej. +Na rysunku \ref{fig:scheme-text} oprĂłcz wymienionych, znajdziemy rĂłwnieĹź schematy przygotowane z~myślą o~wybranych grupach uĹźytkownikĂłw (np.~GUST) lub zastosowaniach (ConTeXt). + +%Figure~\ref{fig:scheme-text} displays the \TL\ scheme menu; from here, +%you choose a ``scheme'', which is an overall set of package collections. +%The default \optname{full} scheme installs everything available. This is +%recommended, but you can also choose the \optname{basic} scheme for +%just plain and \LaTeX, \optname{small} for a few more programs +%(equivalent to the so-called Basic\TeX\ installation of Mac\TeX), +%\optname{minimal} for testing purposes, and \optname{medium} or +%\optname{teTeX} to get something in between. There are also various +%specialized and country-specific schemes. \begin{figure}[tb] \begin{center} @@ -985,73 +929,76 @@ u \end{center} \end{figure} -Wstępnie wybrane schematy można modyfikować. W skład ,,schematów'' -wchodzą tak zwane ,,kolekcje'', czyli zestawy pakietów, które można wybrać -w~kolejnym menu: ,,Kolekcje'' (rys.~\ref{fig:collections-gui}). -Kolekcje stanowią niższy poziom niż schematy, a~same składają się -z~,,pakietów''. Dopiero pakiety zawierają właściwe pliki makr, fontów -itp. Jeśli chcemy dodać lub usunąć pakiet, to po instalacji właściwej -powinniśmy użyć programu \TeX\ Live Manager (\prog{tlmgr}, patrz -część~\ref{sec:tlmgr}). +Wybrany schemat moĹźna zmodyfikować korzystając z menu ,,Kolekcje''. Rysunek~\ref{fig:collections-gui} pokazuje okno ,,Collections'' w trybie graficznym. + +Kolekcje są o jeden poziom bardziej szczegółowe niĹź schematy\Dash w~skład schematu wchodzi wiele kolekcji, kolekcje składają się z jednego lub więcej pakietĂłw, a pakiet (najniĹźszy poziom grupowania w \TL{} zawiera aktualne makra \TeX-we, pliki fontĂłw itd. +Aby dokładniej niĹź pozwala na to menu ,,Kolekcje'' kontrolować instalację , po zakończeniu naleĹźy uruchomić managera instalacji \prog{tlmgr} (patrz część~\ref{sec:tlmgr}), ktĂłry pozwoli nam na przejrzenie instalacji na poziomie pakietĂłw. + \subsubsection{Katalogi} \label{sec:directories} -Domyślny układ katalogów opisano w części~\ref{sec:texmftrees} na -str.~\pageref{sec:texmftrees}. Położenie domyślne całej instalacji -(\dirname{TEXDIR}) to w~systemach Unix -\dirname{/usr/local/texlive/2018}, zaś w~Windows -|%SystemDrive%\texlive\2018|. -Możemy zatem mieć kilka równoległych instalacji, każdą dla konkretnego -roku wydania, i~łatwo się między nimi przełączać, zmieniając jedynie -kolejność ścieżek przeszukiwania. - -Głównym powodem, dla którego chcielibyśmy ewentualnie zmienić domyślne -położenie \dirname{TEXDIR} podczas instalacji, -może być brak uprawnień systemowych. Aby zainstalować \TL{}, nie musimy być -administratorem systemu, musimy jednak posiadać uprawnienia do zapisu -w~docelowym katalogu. Rozsądną alternatywą może być wtedy instalacja -w~katalogu domowym, szczególnie gdy będziemy jej jedynym użytkownikiem. -Stosujemy tu zapis ,,|~|'' do zaznaczenia katalogu domowego użytkownika, np. -|~/texlive/2018|. Zalecamy użycie katalogu z~nazwą odzwierciedlającą -rok wydania, co pozwoli na zainstalowanie obok siebie różnych wydań \TL{}. - %%! przegadane, na razie olewam (SW) +Domyślny układ katalogĂłw opisano w części~\ref{sec:texmftrees} na +str.~\pageref{sec:texmftrees}. PołoĹźenie domyślne całej instalacji to +\dirname{/usr/local/texlive/2019} w~systemach Unix i~|%SystemDrive%\texlive\2019| w Windows. +Taka organizacja pozwala mieć kilka rĂłwnoległych instalacji, kaĹźdą dla konkretnego +roku wydania, i~łatwo się między nimi przełączać, zmieniając jedynie +kolejność ścieĹźek przeszukiwania. +%\dirname{/usr/local/texlive/2018}, zaś w~Windows |%SystemDrive%\texlive\2018|. +%MoĹźemy zatem mieć +% + +Domyślne połoĹźenie instalacji moĹźe być zmienione przez podanie innej wartości zmiennej \dirname{TEXDIR} w instalatorze. MoĹźe to być spowodowane brakiem miejsca na dysku (cały \TL\ potrzebuje kilku gigabajtĂłw) lub uprawnień systemowych. Do zainstalowanie \TL\ nie jest konieczne posiadanie uprawnień administratora, musimy jednak mieć uprawnienia do zapisu w~docelowym katalogu. +Graficzny ekran pokazujący tę i inne opcje jest pokazany na rysunku~\ref{fig:advanced-lnx}. + %(You may wish to make a %version-independent name such as \dirname{/usr/local/texlive-cur} via a %symbolic link, which you can then update after testing the new release.) -Katalogi przeznaczone na instalację można również zmienić definiując zmienne systemowe +Katalogi instalacyjne moĹźna rĂłwnieĹź zmienić, ustawiając róşne +zmienne środowiskowe przed uruchomieniem instalatora (najczęściej są to +%Katalogi przeznaczone do instalacji moĹźna rĂłwnieĹź zmienić definiując zmienne systemowe \envname{TEXLIVE\_INSTALL\_PREFIX} lub -\envname{TEXLIVE\_INSTALL\_TEXDIR}); patrz dokumentacja wyświetlana poleceniem -|install-tl --help| (dostępna też online na stronie +\envname{TEXLIVE\_INSTALL\_TEXDIR}); więcej informacji moĹźna znaleźć w dokumentacji wyświetlanej poleceniem +|install-tl --help| (dostępnej teĹź online na stronie \url{http://tug.org/texlive/doc/install-tl.html}). -Zmiana \dirname{TEXDIR} w programie instalacyjnym zmieni także ścieżki -katalogów określone przez zmienne \dirname{TEXMFLOCAL}, \dirname{TEXMFSYSVAR} + Rozsądną alternatywą moĹźe być wtedy instalacja +w~katalogu domowym, szczegĂłlnie gdy będziemy jej jedynym uĹźytkownikiem. +Dla zaznaczenia katalogu domowego uĹźytkownika stosujemy zapis ,,|~|'' , np. +|~/texlive/2019|. Zalecamy uĹźycie katalogu z~nazwą odzwierciedlającą +rok wydania, co pozwoli na zainstalowanie obok siebie róşnych wydań \TL{}. + +Zmiana \dirname{TEXDIR} w programie instalacyjnym zmieni takĹźe ścieĹźki +katalogĂłw określone przez zmienne \dirname{TEXMFLOCAL}, \dirname{TEXMFSYSVAR} i~\dirname{TEXMFSYSCONFIG}. -\dirname{TEXMFHOME} jest zalecanym położeniem dla prywatnych makr i~fontów -użytkownika. Domyślnym katalogiem jest |~/texmf|. W odróżnieniu od +\dirname{TEXMFHOME} jest zalecanym połoĹźeniem dla prywatnych makr i~fontĂłw +uĹźytkownika. Domyślnym katalogiem jest |~/texmf| (|~/Library/texmf| dla +Macs). W odróşnieniu od \dirname{TEXDIR}, znak |~| jest zachowywany w generowanych plikach -konfiguracyjnych, ponieważ w~wygodny sposób odnosi się do katalogu domowego -użytkownika podczas każdego uruchamiania programów. Znak ten rozwijany jest +konfiguracyjnych, poniewaĹź w~wygodny sposĂłb odnosi się do katalogu domowego +uĹźytkownika podczas kaĹźdego uruchamiania programĂłw. Znak ten rozwijany jest do zmiennej \dirname{$HOME} w~Unix/Linux i~\verb|%USERPROFILE%| w~Windows. Po -raz kolejny podkreślmy, że tak jak inne drzewa katalogów, -\envname{TEXMFHOME} musi mieć strukturę zgodną z \TDS, w~przeciwnym wypadku -potrzebne pliki mogą nie zostać znalezione. +raz kolejny podkreślmy, Ĺźe tak jak wszystkie drzewa katalogĂłw, +\envname{TEXMFHOME} musi mieć strukturę zgodną z \TDS, w~przeciwnym wypadku +potrzebne pliki mogą nie zostać znalezione. + +Katalog \dirname{TEXMFVAR} przechowuje dane +konfiguracyjne specyficzne dla kaĹźdego uĹźytkownika. Lua\LaTeX i~\ConTeXt\ MkIV (patrz cześć~\ref{sec:context-mkiv}, str.~\pageref{sec:context-mkiv}) do tych samych celĂłw wykorzystuje \dirname{TEXMFCACHE}, ktĂłrej domyślną wartością jest + \dirname{TEXMFSYSVAR}, lub (jeśli ta nie moĹźe być zapisana)%(if that's not writable), +\dirname{TEXMFVAR}. -Katalog określany przez zmienną \dirname{TEXMFVAR} przechowuje dane -konfiguracyjne specyficzne dla każdego użytkownika. Katalog określany przez -zmienną \dirname{TEXMFCACHE} przechowuje dane buforowane (\textit{cached}) -Lua\LaTeX{} oraz \ConTeXt\ MkIV (patrz część~\ref{sec:context-mkiv}, na -str.~\pageref{sec:context-mkiv}). +% jest nazwą zmiennej przechowuje dane buforowane (\textit{cached}) +%Lua\LaTeX{} oraz \ConTeXt\ MkIV (patrz część~\ref{sec:context-mkiv}, na +%str.~\pageref{sec:context-mkiv}). \subsubsection{Opcje} \label{sec:options} \begin{figure}[tbh] \begin{boxedverbatim} -Options setup: +WybĂłr opcji: ===============================================================================

use letter size instead of A4 by default: [ ] execution of restricted list of programs: [X] @@ -1062,491 +1009,445 @@ Options setup: binaries to: manpages to: info to: - after installation, get package updates from CTAN: [X] + after install, set CTAN as source for package updates: [X] \end{boxedverbatim} -\caption{Menu: Options (Opcje) w Unix}\label{fig:options-text} +\caption{Menu: Opcje w Unix}\label{fig:options-text} \end{figure} -Rysunek \ref{fig:options-text} pokazuje menu (w~trybie tekstowym) -z~dodatkowymi opcjami. Warto tu je wymienić: - +%Rysunek pokazuje menu (w~trybie tekstowym) +%z~dodatkowymi opcjami. Warto tu je wymienić: + Więcej informacji na temat opcji w~trybie tekstowym, przedstawionych na rysunku~\ref{fig:options-text} podajemy poniĹźej. \begin{description} -\item[use letter size instead of A4 by default] (użyj domyślnie formatu -papieru letter zamiast A4): pozwala określić domyślny format papieru -dla wielu programów. Oczywiście format papieru można (a nawet należy) -specyfikować dla każdego dokumentu w miarę potrzeby. - -\item[execution of restricted list of programs] (zezwalaj na uruchomienie - niektórych programów): od \TL\ 2010 wykonanie niektórych przydatnych - programów pomocniczych, uruchamianych jako podprocesy (w~,,tle''), zostało - zastrzeżone dla ich niewielkiej listy, zamieszczonej w~pliku - \filename{texmf.cnf}. Szczegóły znajdziemy w~części ,,Wydanie - 2010'' (\ref{sec:2010news}). - -\item[create format files] (generuj pliki formatów): -chociaż zbędne formaty zajmują miejsce na dysku, zaleca się -pozostawić tę opcję włączoną; jeśli tego nie zrobimy, formaty będą -generowane automatycznie (w~razie potrzeby) w~prywatnych katalogach -\dirname{TEXMFVAR} użytkowników, nie będą jednak odświeżane, gdy w~instalacji -zostaną zaktualizowane np. same programy bądź wzorce przenoszenia; wskutek -tego pliki formatów mogą utracić zgodność ze środowiskiem, w~którym są -używane. - -\item[install font/macro \ldots\ tree] (instaluj pliki źródłowe i/lub - dokumentacji dla fontów bądź makr): wyłączenie tych opcji nie jest zalecane, - mimo iż pozwala zaoszczędzić miejsce na dysku. - -\item[create symlinks in standard directories] (utwórz dowiązania - w~standardowych katalogach, dotyczy tylko Unix): opcja ta pozwala - uniknąć ustawiania zmiennych środowiska po instalacji - (\envname{PATH}, \envname{MANPATH} i~\envname{INFOPATH}). Wybranie - opcji wymaga posiadania uprawnień do zapisu w~katalogach docelowych. - - Zdecydowanie zaleca się \emph{nie} używać tej opcji, bo może to powodować - kolizje z~już zainstalowanym w~systemie środowiskiem \TeX; może być +\item[use letter size instead of A4 by default:] (zamiast domyślnego A4 uĹźyj formatu + letter) Pozwala zmienić domyślny format papieru. Zaleca się, aby format papieru +określać dla kaĹźdego dokumentu (nawet jeśli ma być taki sam jak domyślny). + +\item[execution of restricted list of programs:] (zezwalaj na uruchomienie + niektĂłrych programĂłw) Od \TL\ 2010 niektĂłre programy pomocnicze są uruchamiane domyślnie. Ich listę (bardzo krĂłtką) moĹźna znaleźć w pliku \filename{texmf.cnf}. Szczegóły znajdziemy w~części ,,Wydanie 2010'' (\ref{sec:2010news}). + +\item[create format files:] (generuj pliki formatĂłw) + Zaleca się pozostawić tę opcję włączoną chociaĹź zbędne formaty zajmują miejsce na dysku; jeĹźeli tego nie zrobimy, formaty będą generowane automatycznie (w~razie potrzeby) w~prywatnych katalogach +\dirname{TEXMFVAR} uĹźytkownikĂłw, jednak gdy w~instalacji +zostaną zaktualizowane np. same programy bądĹş wzorce przenoszenia, te w~katalogach prywatnych odświeĹźone nie będą; wskutek tego pliki formatĂłw mogą utracić zgodność ze środowiskiem, w~ktĂłrym są uĹźywane. + +\item[install font/macro \ldots\ tree:] Ładuje/instaluje dokumentacje i ĹşrĂłdła zawarte w~większości pakietĂłw. Wyłączenie tej opcji nie jest zalecane. + +\item[create symlinks in standard directories:] (utwĂłrz dowiązania + w~standardowych katalogach) Opcja ta (dotyczy tylko Unix) pozwala + uniknąć ustawiania zmiennych środowiskowych. Bez tej opcji katalogi \TL{} muszą być dodane ręcznie do + (\envname{PATH}, \envname{MANPATH} i~\envname{INFOPATH}). + Wybranie opcji wymaga posiadania uprawnień do zapisu w~katalogach docelowych. +%Opcja ta pozwala na uzyskanie dostępu do \TeX-a poprzez \dirname{/usr/local/bin}, ktĂłry nie zawiera Ĺźadnych plikĂłw \TeX-a. +% + Zdecydowanie zaleca się \emph{nie} uĹźywać tej opcji, bo moĹźe to powodować + kolizje z~juĹź zainstalowanym w~systemie środowiskiem \TeX; moĹźe być ona przydatna jedynie wtedy, gdy w~standardowych katalogach - (np. \dirname{/usr/local/bin}) nie ma żadnych programów - \TeX-owych. Nie zastępuj za pomocą tej opcji istniejących w~systemie - plików, na przykład przez podanie katalogów - systemowych. Najbezpieczniejszym i~zalecanym podejściem jest - pozostawić opcję niezaznaczoną. - -\item[after installation \ldots\ \CTAN] (po instalacji użyj CTAN, aby pobrać - aktualizacje): gdy instalujemy z~\DVD, opcja ta jest domyślnie włączona, - co pozwala zaktualizować zainstalowane pakiety z~sieci (z~kopii - CTAN). Jedyny powodem, dla którego moglibyśmy wyłączyć tę opcję, jest sytuacja, - gdy instalujemy tylko część pakietów i~zamierzamy potem doinstalować z~\DVD\ - inne. Tak czy inaczej, repozytorium pakietów do instalacji bądź - aktualizacji może być w~każdej chwili zmienione w~linii poleceń, lub - po wyborze odpowiedniego menu programu \cmdname{tlmgr} w~trybie graficznym. - Patrz część~\ref{sec:location} i~część~\ref{sec:dvd-install-net-updates}. + (np. \dirname{/usr/local/bin}) nie ma Ĺźadnych programĂłw + \TeX-owych. Nie zastępuj za pomocą tej opcji istniejących w~systemie + plikĂłw, na przykład przez podanie katalogĂłw + systemowych. Najbezpieczniejszym i~zalecanym podejściem jest + pozostawić opcję niezaznaczoną. + +\item[after installation \ldots\ \CTAN:] (po instalacji uĹźyj CTAN, aby pobrać + aktualizacje) Gdy instalujemy z~\DVD, opcja ta jest domyślnie włączona, + co pozwala zaktualizować zainstalowane pakiety z~sieci (z~kopii + CTAN). Jedynym powodem, dla ktĂłrego moglibyśmy wyłączyć tę opcję, jest sytuacja, + gdy instalujemy tylko część pakietĂłw i~zamierzamy potem doinstalować z~\DVD\ + inne. Tak czy inaczej, repozytorium pakietĂłw do instalacji (i~do aktualizacji) moĹźe być w~kaĹźdej chwili zmienione; patrz część~\ref{sec:location} i~część~\ref{sec:dvd-install-net-updates}. + \end{description} -Występujące w~zaawansowanym interfejsie Perl/Tk opcje specyficzne dla systemu -Windows: + Opcje specyficzne dla systemu +Windows występujące w~zaawansowanym interfejsie Perl/Tk: \begin{description} -\item[adjust PATH setting in registry] Ta opcja zapewnia, że wszystkie - programy będę miały w~swoich ścieżkach wyszukiwania dostęp do drzewa - katalogów \TL. +\item[adjust PATH setting in registry] Ta opcja zapewnia, Ĺźe wszystkie + programy będą miały w~swoich ścieĹźkach wyszukiwania dostęp do drzewa + katalogĂłw \TL. -\item[add menu shortcuts] Po wybraniu tej opcji Start menu systemu - Windows będzie zawierało podmenu \TL. Oprócz pozycji ,,TeX Live menu'' - i~,,No shortcuts'' istnieje trzecia opcja ,,Launcher entry''. - Opcja ta jest opisana w~punkcie \ref{sec:sharedinstall}. +\item[add menu shortcuts] Po wybraniu tej opcji w~menu Start systemu + Windows pojawi się podmenu \TL. OprĂłcz opcji ,,TeX Live menu'' + i~,,No shortcuts'' istnieje trzecia ,,Launcher entry''. + Jest ona opisana w~części~\ref{sec:sharedinstall}. -\item[change file associations] Czy zmienić powiązania plików - z~programami. Dostępne są warianty: ,,Only new'' (powiąż pliki - z~aplikacjami, ale tylko nowe, nie zmieniając powiązań dla plików - już istniejących w~instalacji), ,,All'' (wszystkie) i~,,None'' (żadne). +\item[change file associations] Pozwala zmienić powiązania plikĂłw + z~programami. Dostępne są warianty: ,,Only new'' (powiąż pliki + z~aplikacjami, ale tylko nowe, nie zmieniając powiązań dla plikĂłw + juĹź istniejących w~instalacji), ,,All'' (wszystkie) i~,,None'' (Ĺźadne). -\item[install \TeX{}works front end] Zaistaluj edytor \TeX{}works. +\item[install \TeX{}works front end] Zainstaluj edytor \TeX{}works. \end{description} -Po wykonaniu wszystkich potrzebnych ustawień można rozpocząć -instalację (klawisz ,,I'' lub przycisk ,,Install TeX Live''). Po instalacji zaleca się zajrzeć do części -\ref{sec:postinstall}, bo być może będą niezbędne dodatkowe kroki. +Po wykonaniu wszystkich potrzebnych ustawień moĹźna rozpocząć +instalację (klawisz ,,I'' lub przycisk ,,Install TeX Live''). Po instalacji zaleca się zajrzeć do części~\ref{sec:postinstall}, bo być moĹźe będą niezbędne dodatkowe kroki. -\subsection{Parametry instalacji z linii poleceń} +\subsection{Parametry instalacji z linii poleceń} \label{sec:cmdline} Uruchom \begin{alltt} > \Ucom{install-tl -help} \end{alltt} -aby wyświetlić wszystkie dostępne parametry. - % Either |-| or |--| can be used to introduce option names. - Oto najczęściej używane: +aby wyświetlić wszystkie dostępne parametry. Aby uĹźyć danej opcji naleĹźy jej nazwę poprzedzić znakiem |-| lub |--|. Oto najczęściej uĹźywane: \begin{ttdescription} -\item[-gui] Użyj (jeśli to możliwe) programu w~wersji graficznej (\GUI); - wymagane jest posiadanie modułu Perl/Tk +\item[-gui] UĹźyj (jeśli to moĹźliwe) programu w~wersji graficznej (\GUI). Wersja graficzna wymaga + modułu Tcl/Tk w~wersji 8.5 lub wyĹźszej. Tak jest w przypadku Mac\,OS\,X, dla Windows jest dystrybuowany z \TL. Starsze opcje \texttt{-gui=perltk} i~\texttt{-gui=wizard} są nadal dostępne, ale wymagają zainstalowania modułu Perl/Tk (\url{http://tug.org/texlive/distro.html#perltk}) skompilowanego ze -wsparciem dla XFT; -gdy jest on niedostępny, program instalacyjny uruchomiony zostanie -w trybie tekstowym. -\item[-no-gui] Wymusza tryb tekstowy, np. w~Windows. -\item[-lang {\sl LL}] Pozwala wybrać język komunikatów, - \textsl{LL} oznacza tu dwuliterowy kod języka; listę dostępnych - języków wyświetli \verb|install-tl --help|. - %angielski (\texttt{en}, domyślny), - % chiński tradycyjny (\texttt{zh-tw}), - % chiński uproszczony (\texttt{zh-cn}), - % czeski (\texttt{cz}, - % francuski (\texttt{fr}), - % holenderski (\texttt{nl}), - % japoński (\texttt{ja}), - % niemiecki (\texttt{de}), - % polski (\texttt{pl}), - % rosyjski (\texttt{ru}), - % serbski (\texttt{sr}), - % słowacki (\texttt{sk}), - % słoweński (\texttt{sl}), - % włoski (\texttt{it}) i~wietnamski (\texttt{vi}); - Program automatycznie wykrywa język systemu, ale jeśli jest to niemożliwe, -komunikaty oraz menu będą wyświetlane w~języku angielskim. - -\item[-portable] Instalacja do użycia przenośnego, np. na pendrivie; - opcja ta może być użyta zarówno w trybie tekstowym (poleceniem \code{V}), - jak i przez wybór odpowiedniego przycisku programu instalacyjnego w trybie -GUI (patrz część ~\ref{sec:portable-tl}). +wsparciem dla XFT. Jeśli Perl/Tk i~Tcl/Tk są niedostępne, program instalacyjny uruchomiony zostanie w~trybie tekstowym. +\item[-no-gui] Wymusza uĹźycie instalatora w trybie tekstowym. + +\item[-lang {\sl LL}] Pozwala wybrać język komunikatĂłw, + \textsl{LL} oznacza tu dwuliterowy kod języka komunikatĂłw instalatora. Listę dostępnych + językĂłw moĹźna wyświetlić poleceniem \verb|install-tl --help|. + Program prĂłbuje automatycznie wykryć język systemu, ale jeśli będzie to niemoĹźliwe, +komunikaty oraz menu będą wyświetlane w~języku angielskim. + +\item[-portable] Ta opcja pozwala zainstalować \TL{} na urządzeniu przenośnym, np. na pendrivie. + MoĹźe ona być uĹźyta zarĂłwno w trybie tekstowym (poleceniem \code{V}), + jak i~przez wybĂłr odpowiedniego przycisku programu instalacyjnego w trybie +GUI (patrz część ~\ref{sec:portable-tl}). \item[-profile {\sl plik}] Wczytuje \var{plik} profilu instalacji - i~przebiega ona bez interakcji ze strony użytkownika; program + i~przebiega ona bez interakcji ze strony uĹźytkownika; program instalacyjny zapisuje plik \filename{texlive.profile} w~katalogu - \dirname{tlpkg} naszej instalacji, co pozwala wykorzystać go dla - powielenia w trybie wsadowym wszystkich wyborów i~ustawień w~kolejnych + \dirname{tlpkg} naszej instalacji, co pozwala wykorzystać go dla + powielenia w trybie wsadowym wszystkich wyborĂłw i~ustawień w~kolejnych instalacjach. -\item [-repository {\sl url-lub-ścieżka}] Pozwala określić inne niż - domyślne źródło instalacji (patrz poniżej). +\item [-repository {\sl url-lub-ścieĹźka}] Pozwala określić inne niĹź + domyślne ĹşrĂłdło instalacji (patrz poniĹźej). \htmlanchor{opt-in-place} -\item[-in-place] Jeśli posiadamy kopię repozytorium \TL{} uzyskaną via +\item[-in-place] Jeśli posiadamy kopię repozytorium \TL{} uzyskaną via rsync, svn itp. (patrz \url{http://tug.org/texlive/acquire-mirror.html}), opcja ta pozwala na wykorzystanie jako instalacji owej kopii i~jedynie - wykona kroki poinstalacyjne (konfigurację). \textbf{Uwaga:} plik - \filename{tlpkg/texlive.tlpdb} może zostać nadpisany, a więc warto go - uprzednio skopiować w~bezpieczne miejsce. Ponadto usuwanie zbędnych pakietów - należy wykonać wtedy ręcznie, słowem -- użycie tej opcji zaleca się jedynie - zaawansowanym użytkownikom. Opcja ta jest niedostępna w~programie + wykona kroki poinstalacyjne (konfigurację). \\ + \textbf{Uwaga:} plik + \filename{tlpkg/texlive.tlpdb} moĹźe zostać nadpisany, a więc warto go + uprzednio skopiować w~bezpieczne miejsce. Ponadto usuwanie zbędnych pakietĂłw + naleĹźy wykonać wtedy ręcznie, słowem -- uĹźycie tej opcji zaleca się jedynie + zaawansowanym uĹźytkownikom. Opcja ta jest niedostępna w~programie instalacyjnym z~interfejsem graficznym. \end{ttdescription} \subsubsection{Parametr \optname{-repository}} \label{sec:location} -Domyślnym repozytorium pakietów dla \TL{} jest kopia (\textit{mirror}) \CTAN, -znajdywana automatycznie poprzez sewis \url{http://mirror.ctan.org}. - -Parametrowi \optname{-repository} można przypisać adres w sieci -(rozpoczynający się od \texttt{ftp:}, \texttt{http:} lub \texttt{file:/}) lub -pełną ścieżkę do kopii repozytorium pakietów na dysku (np. pobranej za pomocą -programu \filename{wget} lub \filename{rsync}). Jeśli podany argument -wskazuje na lokalny dysk (ścieżkę bądź adres \texttt{file:/}), wybrana -zostanie instalacja ze skompresowanych plików \filename{tar.xz}, zawartych -w~podkatalogu \dirname{archive}. (Podając adres \texttt{http:}\ lub -\texttt{ftp:}\ pamiętaj, że końcowy znak ,,\texttt{/}'' lub komponent ,,\texttt{/tlpkg}'' -są ignorowane.) - -Przykładowo, można wybrać konkretną kopię (zwierciadło) \CTAN\ z -\url{http://ctan.example.org/tex-archive/systems/texlive/tlnet/} podstawiając -prawdziwą nazwę hosta i jego konkretną ścieżkę do korzenia \CTAN, zamiast -|ctan.example.org/tex-archive|. Lista kopii \CTAN\ dostępna jest na +Domyślnym repozytorium pakietĂłw dla \TL{} jest kopia (\textit{mirror}) \CTAN, +znajdywana automatycznie poprzez serwis \url{http://mirror.ctan.org}. + +Parametrowi \optname{-repository} moĹźna przypisać adres w sieci +(rozpoczynający się od \texttt{ftp:}, \texttt{http:} lub \texttt{file:/}) lub +pełną ścieĹźkę do kopii repozytorium pakietĂłw na dysku (np. pobranej za pomocą +programu \filename{wget} lub \filename{rsync}). (Podając adres \texttt{http:}\ lub +\texttt{ftp:}\ pamiętaj, Ĺźe końcowy znak ,,\texttt{/}'' lub komponent ,,\texttt{/tlpkg}'' +są ignorowane.) + +Przykładowo, moĹźna wybrać konkretną kopię (zwierciadło) \CTAN\ z~\url{http://ctan.example.org/tex-archive/systems/texlive/tlnet/} podstawiając +prawdziwą nazwę hosta i jego konkretną ścieĹźkę do korzenia \CTAN, zamiast +|ctan.example.org/tex-archive|. Lista kopii \CTAN\ dostępna jest na stronie \url{http://ctan.org/mirrors}. -\subsection{Czynności poinstalacyjne} -\label{sec:postinstall} +Jeśli podany argument wskazuje na lokalny dysk (ścieĹźkę bądĹş adres \texttt{file:/}), wybrana +zostanie instalacja ze skompresowanych plikĂłw zawartych %\filename{tar.xz}, +w~podkatalogu \dirname{archive} (nawet jeśli są dostępne pliki nieskompresowane). -Mogą być wymagane jakieś czynności poinstalacyjne. +\subsection{Czynności poinstalacyjne} +\label{sec:postinstall} - % %Część ta nie dotyczy systemu Windows, dla którego program instalacyjny - %przeprowadza całą konfigurację, włącznie z~ustawieniami menu systemowego - %i~tworzeniem ikon na pulpicie. Poniższe uwagi mogą być przydatne dla - %użytkowników innych systemów. - % - %\subsubsection{Gdy zastosujemy dowiązania symboliczne} - % +Mogą być wymagane jakieś czynności poinstalacyjne. -\subsubsection{Zmienne środowiska dla Unix} +\subsubsection{Zmienne środowiska dla Unix} \label{sec:env} -Użycie opisanej w~części~\ref{sec:options} opcji tworzenia dowiązań +UĹźycie opisanej w~części~\ref{sec:options} opcji tworzenia dowiązań symbolicznych w~standardowych katalogach nie wymaga zmian w zmiennych -środowiska systemowego. Niemniej jednak w systemach Unix -po instalacji należy do zmiennej \envname{PATH} dodać ścieżkę do -programów \TL. (W Windows program instalacyjny czyni to za nas.) +środowiska systemowego. Niemniej jednak w systemach Unix +po instalacji naleĹźy do zmiennej \envname{PATH} dodać ścieĹźkę do +programĂłw \TL. (W Windows program instalacyjny czyni to za nas.) -Każda z~obsługiwanych platform ma własny podkatalog -w~ramach \dirname{TEXDIR/bin}. Listę platform i~odpowiadających im katalogów +KaĹźda z~obsługiwanych platform ma własny podkatalog +w~ramach \dirname{TEXDIR/bin}. Listę platform i~odpowiadających im katalogĂłw przedstawiono na rys.~\ref{fig:bin-text}. -Również korzystanie z~systemowych przeglądarek dokumentacji \prog{man} -i~\prog{info} staje się możliwe dopiero -po dodaniu odpowiednich katalogów do ich ścieżek przeszukiwania. -Strony \prog{man} mogą być także znajdywane automatycznie po dodaniu -ścieżki ich położenia do \envname{MANPATH}. +RĂłwnieĹź korzystanie z~systemowych przeglądarek dokumentacji \prog{man} +i~\prog{info} staje się moĹźliwe dopiero +po dodaniu odpowiednich katalogĂłw do ich ścieĹźek przeszukiwania. +Strony \prog{man} mogą być takĹźe znajdywane automatycznie po dodaniu +ścieĹźki ich połoĹźenia do \envname{MANPATH}. -Dla powłoki zgodnej z~Bourne takiej jak \cmdname{bash}, używając na przykład Intel x86 \GNU/Linux i domyślnej konfiguracji, należałoby edytować plik \filename{$HOME/.profile} (lub inny pochodzący z \filename{.profile} i dopisać linie: +Dla powłoki zgodnej z~Bourne takiej jak \prog{bash}, uĹźywając na przykład Intel x86 \GNU/Linux i domyślnej konfiguracji, naleĹźałoby edytować plik \filename{$HOME/.profile} (lub inny pochodzący z \filename{.profile} i dopisać linie: \begin{sverbatim} -PATH=/usr/local/texlive/2018/bin/i386-linux:$PATH; export PATH -MANPATH=/usr/local/texlive/2018/texmf-dist/doc/man:$MANPATH; export MANPATH -INFOPATH=/usr/local/texlive/2018/texmf-dist/doc/info:$INFOPATH; export INFOPATH +PATH=/usr/local/texlive/2019/bin/x86_64-linux:$PATH; export PATH +MANPATH=/usr/local/texlive/2019/texmf-dist/doc/man:$MANPATH; export MANPATH +INFOPATH=/usr/local/texlive/2019/texmf-dist/doc/info:$INFOPATH; export INFOPATH \end{sverbatim} -W~wypadku csh lub tcsh należy zmodyfikować plik \filename{$HOME/.cshrc} i dopisać linie: +W~wypadku csh lub tcsh naleĹźy zmodyfikować plik \filename{$HOME/.cshrc} i dopisać linie: \begin{sverbatim} -setenv PATH /usr/local/texlive/2018/bin/i386-linux:$PATH -setenv MANPATH /usr/local/texlive/2018/texmf-dist/doc/man:$MANPATH -setenv INFOPATH /usr/local/texlive/2018/texmf-dist/doc/info:$INFOPATH +setenv PATH /usr/local/texlive/2019/bin/x86_64-linux:$PATH +setenv MANPATH /usr/local/texlive/2019/texmf-dist/doc/man:$MANPATH +setenv INFOPATH /usr/local/texlive/2019/texmf-dist/doc/info:$INFOPATH \end{sverbatim} -Jeśli jakieś ustawienia zawarto już w~prywatnych plikach konfiguracyjnych, -wówczas oczywiście katalogi \TL\ powinny być tam odpowiednio wkomponowane. +Jeśli jakieś ustawienia zawarto juĹź w~prywatnych plikach konfiguracyjnych, +wĂłwczas oczywiście katalogi \TL\ powinny być tam odpowiednio wkomponowane. -\subsubsection{Zmienne środowiska: konfiguracja globalna} +\subsubsection{Zmienne środowiska: konfiguracja globalna} \label{sec:envglobal} -Jeśli zmiany mają być na poziomie globalnym albo jeśli mają dotyczyć -nowego użytkownika systemu, to należy to zrobić na własną rękę -- -jest zbyt wiele możliwości dla różnych systemów dotyczących miejsca i~sposobu -konfiguracji aby je wszystkie tutaj opisywać. +Jeśli zmiany mają być na poziomie globalnym albo jeśli mają dotyczyć +nowego uĹźytkownika systemu, to naleĹźy to zrobić na własną rękę -- + jest zbyt wiele moĹźliwości dotyczących miejsca i~sposobu +konfiguracji w róşnych systemach aby je wszystkie tutaj opisywać. -Nasze dwie rady są następujące: 1)~można sprawdzić plik -\filename{/etc/manpath.config} i,~jeśli jest obecny, dodać w nim wiersze +Nasze dwie rady są następujące: 1)~moĹźna sprawdzić plik +\filename{/etc/manpath.config} i,~jeśli jest obecny, dodać w nim wiersze \begin{sverbatim} -MANPATH_MAP /usr/local/texlive/2018/bin/i386-linux \ - /usr/local/texlive/2018/texmf-dist/doc/man +MANPATH_MAP /usr/local/texlive/2019/bin/x86_64-linux \ + /usr/local/texlive/2019/texmf-dist/doc/man \end{sverbatim} - 2)~można sprawdzić plik \filename{/etc/environment}, w którym może być -zdefiniowana ścieżka wyszukiwania i~inne domyślne zmienne środowiska. + 2)~moĹźna sprawdzić plik \filename{/etc/environment}, w ktĂłrym moĹźe być +zdefiniowana ścieĹźka wyszukiwania i~inne domyślne zmienne środowiska. -W każdym katalogu w plikami wykonywalnymi systemów uniksowych możemy też utworzyć -symboliczne dowiązanie o nazwie \code{man} do katalogu -\dirname{texmf-dist/doc/man}. Niektóre programy \code{man}, np. standardowy -program \code{man} w systemie Mac\,OS\,X, automatycznie znajdą to dowiązanie, -likwidując potrzebę jakiegokolwiek działania z naszej strony. +W kaĹźdym katalogu w plikami wykonywalnymi systemĂłw uniksowych moĹźemy teĹź utworzyć +symboliczne dowiązanie o nazwie \code{man} do katalogu +\dirname{texmf-dist/doc/man}. NiektĂłre programy \code{man}, np. standardowy +program \code{man} w systemie Mac\,OS\,X automatycznie znajdą to dowiązanie, +likwidując potrzebę jakiegokolwiek działania z naszej strony. \subsubsection{Aktualizacje z internetu po instalacji z \DVD} \label{sec:dvd-install-net-updates} -Po instalacji z \DVD\ i \textit{po modyfikacji} ścieżki wyszukiwania -programów (jak opisano to powyżej), możemy pobrać z internetu aktualizacje -pakietów: +Po instalacji \TL{} z \DVD\ i \textit{po modyfikacji} ścieĹźki wyszukiwania +programĂłw (jak opisano to powyĹźej), moĹźemy pobrać z internetu aktualizacje +pakietĂłw: \begin{alltt} > \Ucom{tlmgr option repository http://mirror.ctan.org/systems/texlive/tlnet} \end{alltt} -Wówczas pakiety będą aktualizowane z najbliższej, automatycznie -znalezionej kopii archiwów \CTAN (co domyślnie włączono podczas instalacji). -Jeśli wystąpią problemy z automatycznym wyborem archiwum, należy podać -konkretny adres (listę adresów znajdziemy na \url{http://ctan.org/mirrors}) -wraz z pełną ścieżką do podkatalogu \dirname{tlnet}. +WĂłwczas pakiety będą aktualizowane z najbliĹźszej, automatycznie +znalezionej kopii archiwĂłw \CTAN\ (co domyślnie włączono podczas instalacji). +Jeśli wystąpiły problemy z automatycznym wyborem archiwum, naleĹźy podać +konkretny adres (listę adresĂłw znajdziemy na \url{http://ctan.org/mirrors}) +wraz z pełną ścieĹźką do podkatalogu \dirname{tlnet}. \htmlanchor{xetexfontconfig} % keep historical anchor working \htmlanchor{sysfontconfig} -\subsubsection{Konfiguracja fontów dla \protect\XeTeX\protect\ i~Lua\protect\TeX} +\subsubsection{Konfiguracja fontĂłw dla \protect\XeTeX\protect\ i~Lua\protect\TeX} \label{sec:font-conf-sys} -\XeTeX\ i~Lua\TeX\ mogą używać wszystkich fontów zainstalowanych w~systemie, nie -tylko tych znajdujących się w~katalogach \TeX-owych. Oba programy korzystają -tu ze zbliżonych, ale jednak różnych metod. - -W systemach Windows fonty dostarczone z~\TL\ są automatycznie dostępne -dla programu \XeTeX{} poprzez odwołanie do nazwy fontu. W~Mac\,OS\,X{} -wyszukanie fontów wymaga dodatkowych kroków; patrz strona Mac\TeX\ w~sieci -(\url{http://tug.org/mactex}). Dla innych systemów uniksowych należy -skonfigurować system tak, aby dowolny program mógł znaleźć fonty -dostarczone w~\TL. Aby to ułatwić, podczas instalacji pakietu -\pkgname{xetex} tworzony jest plik konfiguracyjny fontów: +\XeTeX\ i~Lua\TeX\ mogą uĹźywać wszystkich fontĂłw zainstalowanych w~systemie, nie +tylko tych znajdujących się w~katalogach \TeX-owych. Oba programy korzystają +tu ze zbliĹźonych, ale jednak róşnych metod. + +W systemach Windows fonty dostarczone z~\TL\ są automatycznie dostępne +dla programu \XeTeX{} poprzez odwołanie do nazwy fontu. W~Mac\,OS\,X{} +wyszukanie fontĂłw wymaga dodatkowych krokĂłw; patrz strona Mac\TeX\ w~sieci +(\url{http://tug.org/mactex}). Dla innych systemĂłw uniksowych naleĹźy +skonfigurować system tak, aby dowolny program mĂłgł znaleźć fonty +dostarczone w~\TL. Aby to ułatwić, podczas instalacji pakietu +\pkgname{xetex} tworzony jest plik konfiguracyjny fontĂłw: \filename{TEXMFSYSVAR/fonts/conf/texlive-fontconfig.conf}. -Aby udostępnić fonty \TL{} dla innych aplikacji systemu -(zakładając, że mamy odpowiednie uprawnienia) należy wykonać -następujące czynności: +Aby udostępnić fonty \TL{} dla innych aplikacji systemu +(zakładając, Ĺźe mamy odpowiednie uprawnienia) naleĹźy wykonać +następujące czynności: \begin{enumerate*} -\item skopiować \filename{texlive-fontconfig.conf} do +\item skopiować \filename{texlive-fontconfig.conf} do \dirname{/etc/fonts/conf.d/09-texlive.conf}; -\item uruchomić \Ucom{fc-cache -fsv}. +\item uruchomić \Ucom{fc-cache -fsv}. \end{enumerate*} -Jeśli nie mamy odpowiednich uprawnień, a~chcemy - %podczas uruchamiania \XeTeX-a - korzystać z~fontów dostępnych w~\TL, należy: -\begin{enumerate*} -\item skopiować plik \filename{texlive-fontconfig.conf} do +Jeśli nie mamy odpowiednich uprawnień aby wykonać kroki przedstawione powyĹźej lub chcemy fonty \TL{} udostępnić tylko jednemu uĹźytkownikowi, moĹźemy: +\begin{enumerate*} +\item skopiować plik \filename{texlive-fontconfig.conf} do \filename{~/.fonts.conf}, gdzie \filename{~} oznacza nasz katalog domowy. -\item uruchomić \Ucom{fc-cache -fv}. +\item uruchomić \Ucom{fc-cache -fv}. \end{enumerate*} -Aby wyświetlić nazwy fontów systemowych trzeba uruchomić program \code{fc-list}. Uruchomienie \code{fc-list : family style file spacing} pokaże -więcej interesujących informacji. +Aby wyświetlić nazwy fontĂłw systemowych trzeba uruchomić program \code{fc-list}. Uruchomienie go z dodatkową opcją \code{fc-list : family style file spacing} wyświetli +więcej interesujących informacji. \subsubsection{\protect\ConTeXt{} Mark IV} \label{sec:context-mkiv} -Po instalacji \TL, zarówno tzw. ,,stary'' \ConTeXt{} (Mark II), jak i~nowy -\ConTeXt{} (Mark IV, oparty na Lua\TeX) powinny działać bez problemów, o ile do aktualizacji będziemy używać wyłącznie programu \verb+tlmgr+. +Po instalacji \TL, zarĂłwno tzw. ,,stary'' \ConTeXt{} (Mark II), jak i~nowy +\ConTeXt{} (Mark IV) powinny działać bez problemĂłw, o ile do aktualizacji będziemy uĹźywać wyłącznie programu \verb+tlmgr+. -Ponieważ \ConTeXt{} MkIV nie stosuje biblioteki kpathsea do -wyszukiwania plików, to po zainstalowaniu ręcznie nowych plików (bez użycia -\verb+tlmgr+). Po każdej tego typu instalacji wymagane jest uruchomienie: +PoniewaĹź \ConTeXt{} MkIV nie stosuje biblioteki kpathsea do +wyszukiwania plikĂłw, po zainstalowaniu ręcznie nowych plikĂłw (bez uĹźycia +\verb+tlmgr+) kaĹźdy uĹźytkownik MkIV musi uruchomić: \begin{sverbatim} context --generate \end{sverbatim} -aby odświeżyć dane buforowe \ConTeXt. -Wygenerowane pliki zostaną zapisane w~katalogach wskazywanych przez -zmienną \code{TEXMFCACHE} (domyślną wartością tej zmiennej w~\TL\ jest +aby odświeĹźyć dane buforowe \ConTeXt. +Wygenerowane pliki zostaną zapisane w~katalogach wskazywanych przez +zmienną \code{TEXMFCACHE} (domyślną wartością tej zmiennej w~\TL\ jest \verb+TEXMFSYSVAR;TEXMFVAR+). -\ConTeXt\ MkIV przeszuka wszystkie ścieżki wymienione w -\verb+TEXMFCACHE+ i zapisze dane w pierwszej ścieżce, która jest dostępna -do zapisu. Gdy dane buforowe są zduplikowane, podczas ich odczytywania -zostaną wykorzystane ostatnio znalezione. +\ConTeXt\ MkIV przeszuka wszystkie ścieĹźki wymienione w +\verb+TEXMFCACHE+ i zapisze dane w pierwszej ścieĹźce, ktĂłra jest dostępna +do zapisu. Gdy dane buforowe są zduplikowane, podczas ich odczytywania +zostaną wykorzystane ostatnio znalezione. -Więcej informacji znajdziemy na stronach: +Więcej informacji znajdziemy na stronach: \url{http://wiki.contextgarden.net/Running_Mark_IV}. -\subsubsection{Integracja lokalnych i prywatnych pakietów makr} +\subsubsection{Integracja lokalnych i prywatnych pakietĂłw makr} \label{sec:local-personal-macros} -Jak już wspomniano w~części~\ref{sec:texmftrees}, katalog \dirname{TEXMFLOCAL} -(domyślnie \dirname{/usr/local/texlive/texmf-local} lub +Jak juĹź wspomniano w~części~\ref{sec:texmftrees}, katalog \dirname{TEXMFLOCAL} +(domyślnie \dirname{/usr/local/texlive/texmf-local} lub \verb|%SystemDrive%\texlive\texmf-local| w~Windows) przeznaczony jest na lokalne (np. w~danej sieci komputerowej) fonty oraz pakiety makr. Z~kolei -\dirname{TEXMFHOME} (domyślnie \dirname{$HOME/texmf} lub +\dirname{TEXMFHOME} (domyślnie \dirname{$HOME/texmf} lub \verb|%USERPROFILE%\texmf|) jest przeznaczony na prywatne makra i~fonty -użytkownika. W zamierzeniu oba te katalogi powinny być zachowywane przy -instalacji nowszych wersji \TL{}, a~ich zawartość ma być automatycznie -dostępna dla kolejnych wydań. Zalecamy zatem, by nie -przedefiniowywać \dirname{TEXMFLOCAL}, co w~przyszłości (przy następnych wydaniach \TL) pozwoli uniknąć ręcznego konfigurowania. +uĹźytkownika. W zamierzeniu oba te katalogi powinny być zachowywane przy +instalacji nowszych wersji \TL{}, a~ich zawartość ma być automatycznie +dostępna dla kolejnych wydań. Zalecamy zatem, by nie +przedefiniowywać \dirname{TEXMFLOCAL}, co w~przyszłości (przy następnych wydaniach \TL) pozwoli uniknąć ręcznego konfigurowania. -W~obu drzewach katalogów pliki powinny być umieszczane w~odpowiednich +W~obu drzewach katalogĂłw pliki powinny być umieszczane w~odpowiednich podkatalogach, zgodnie z~zaleceniami \TDS{} (patrz: \url{http://tug.org/tds}, -także plik \filename{texmf-dist/web2c/texmf.cnf}). Przykładowo pliki klas lub -makr \LaTeX-a powinny być umieszczane w~katalogu +takĹźe plik \filename{texmf-dist/web2c/texmf.cnf}). Przykładowo pliki klas lub +makr \LaTeX-a powinny być umieszczane w~katalogu \dirname{TEXMFLOCAL/tex/latex/} lub \dirname{TEXMFHOME/tex/latex/} (lub ich podkatalogach). -\dirname{TEXMFLOCAL} po zmianie zawartości wymaga odświeżenia bazy danych -- -poleceniem \cmdname{mktexlsr} lub poprzez użycie przycisku ,,Odśwież bazy -danych'' w~graficznym trybie programu TeX Live Manager (\prog{tlmgr}). +\dirname{TEXMFLOCAL} po zmianie zawartości wymaga odświeĹźenia bazy danych -- +poleceniem \cmdname{mktexlsr} lub poprzez uĹźycie przycisku ,,OdświeĹź bazy +danych'' w~graficznym trybie programu \TeX\ Live Manager (\prog{tlmgr}). -Każda z tych zmiennych ma domyślnie przypisany pojedynczy katalog, ale -nie musi być to regułą. Jeśli testujemy różne wersje pakietów, możemy -do własnych celów zakładać kolejne drzewa katalogów i przełączać kolejność -ich przeszukiwania. Wystarczy zadeklarować zmienną \dirname{TEXMFHOME} -dla listy katalogów, które oddzielamy przecinkami i~umieszczamy w~klamrach: +KaĹźda z tych zmiennych ma domyślnie przypisany pojedynczy katalog, ale +nie musi być to regułą. Jeśli testujemy róşne wersje pakietĂłw, moĹźemy +do własnych celĂłw zakładać kolejne drzewa katalogĂłw i przełączać kolejność +ich przeszukiwania. Wystarczy zadeklarować zmienną \dirname{TEXMFHOME} +dla listy katalogĂłw, ktĂłre oddzielamy przecinkami i~umieszczamy w~klamrach: \begin{verbatim} TEXMFHOME = {/my/dir1,/mydir2,/a/third/dir} \end{verbatim} -W części \ref{sec:brace-expansion} opisano dokładniej analizę listy -katalogów umieszczonych w klamrach. +W części \ref{sec:brace-expansion} opisano dokładniej analizę listy +katalogĂłw umieszczonych w klamrach. -\subsubsection{Integracja fontów z innych źródeł} +\subsubsection{Integracja fontĂłw z innych ĹşrĂłdeł} -Jest to, niestety, bardzo skomplikowane zagadnienie, wymagające sporej wiedzy -użytkownika. Warto najpierw przejrzeć, jakie fonty mamy dostępne -bezpłatnie w~dystrybucji \TL\ (jest ich całkiem sporo). +Jest to, niestety, bardzo skomplikowane zagadnienie, wymagające sporej wiedzy +uĹźytkownika. Warto najpierw przejrzeć, jakie fonty mamy dostępne +bezpłatnie w~dystrybucji \TL\ (jest ich całkiem sporo). -Alternatywą jest tu użycie programu \XeTeX{} lub Lua\TeX\ (patrz -część~\ref{sec:tex-extensions}), które korzystają z fontów systemowych -bez potrzeby instalowania ich dla programów \TeX-owych. +Alternatywą jest tu uĹźycie programu \XeTeX{} lub Lua\TeX\ (patrz +część~\ref{sec:tex-extensions}), ktĂłre korzystają z fontĂłw systemowych +bez potrzeby instalowania ich dla programĂłw \TeX-owych. -Procedury instalacji i integracji fontów - % for our best effort at wielkim staraniem ?? - opisano w~miarę dokładnie np. na stronie: +Procedury instalacji i integracji fontĂłw + opisano w~miarę dokładnie np. na stronie: \url{http://tug.org/fonts/fontinstall.html}. \subsection{Testowanie instalacji} \label{sec:test-install} -Po zainstalowaniu \TL{} warto sprawdzić, czy programy działają -poprawnie. Pierwszą rzeczą będzie znalezienie programu do edycji plików. +Po zainstalowaniu \TL{} warto sprawdzić, czy programy działają +poprawnie. Pierwszą rzeczą będzie znalezienie programu do edycji plikĂłw. \TL{} dostarcza edytor \TeX{}works (\url{http://tug.org/texworks}), ale tylko -dla Windows, zaś Mac\TeX{} edytor +dla Windows, zaś Mac\TeX{} edytor TeXShop (\url{http://pages.uoregon.edu/koch/texshop}). -Dla innych systemów uniksowych -wybór edytora pozostawia się użytkownikowi. W~zasadzie we wszystkich -systemach możemy korzystać z~dowolnego edytora, operującego na czystym -tekście. +Dla innych systemĂłw uniksowych +wybĂłr edytora pozostawia się uĹźytkownikowi. W~zasadzie we wszystkich +systemach moĹźemy korzystać z~dowolnego edytora, operującego na czystym +tekście. -Opiszemy tu podstawowe procedury testujące funkcjonowanie instalacji -w~systemach Unix, ale zasady są identyczne dla innych systemów. +Opiszemy tu podstawowe procedury testujące funkcjonowanie instalacji +w~systemach Unix, ale zasady dla Mac\,OS\,X{} i~Windows są identyczne. \begin{enumerate} -\item Sprawdzamy najpierw, czy uruchamia się program \cmdname{tex}: +\item Sprawdzamy najpierw, czy uruchamia się program \cmdname{tex}: \begin{alltt} > \Ucom{tex -{}-version} TeX 3.14159265 (TeX Live ...) Copyright ... D.E. Knuth. ... \end{alltt} -Jeśli uruchomienie kończy się komunikatem \emph{command not found} -(\emph{nie znaleziono polecenia}), oznacza to, że niepoprawnie -zadeklarowano zmienną \envname{PATH} (patrz: deklaracje zmiennych -środowiska na str.~\pageref{sec:env}). +Jeśli uruchomienie kończy się komunikatem \emph{command not found} +(\emph{nie znaleziono polecenia}), oznacza to, Ĺźe niepoprawnie +zadeklarowano zmienną \envname{PATH} (patrz: deklaracje zmiennych +środowiska na str.~\pageref{sec:env}). -\item Następnie przetwarzamy prosty plik \LaTeX-owy: +\item Następnie przetwarzamy prosty plik \LaTeX-owy: \begin{alltt} > \Ucom{latex sample2e.tex} This is pdfTeX 3.14... -..... +... Output written on sample2e.dvi (3 pages, 7484 bytes). Transcript written on sample2e.log. \end{alltt} -Gdy program nie znajduje \filename{sample2e.tex} (bądź innych wymaganych -plików), może to oznaczać, że nadal działają ustawienia zmiennych środowiska -bądź pliki konfiguracyjne z~innej (poprzedniej) instalacji. -Szczegółową analizę, gdzie pliki są szukane i~znajdowane, -umożliwia diagnostyka opisana w~części \ref{sec:debugging} na +Gdy program nie znajduje \filename{sample2e.tex} (bądĹş innych wymaganych +plikĂłw), moĹźe to oznaczać, Ĺźe nadal działają ustawienia zmiennych środowiska +bądĹş pliki konfiguracyjne z~innej (poprzedniej) instalacji. +Szczegółową analizę, gdzie pliki są szukane i~znajdowane, +umoĹźliwia diagnostyka opisana w~części \ref{sec:debugging} na str.~\pageref{sec:debugging}. -\item Podgląd wyniku składu: +\item Podgląd wyniku składu: \begin{alltt} > \Ucom{xdvi sample2e.dvi} # Unix > \Ucom{dviout sample2e.dvi} # Windows \end{alltt} -Polecenie \cmdname{xdvi} wymaga uruchomionego środowiska graficznego -X~Window. Dla MS Windows analogicznym poleceniem jest \cmdname{dviout}. - %%! - %%! You should see a new window with a nice document explaining some of the - %%! basics of \LaTeX{}. (Well worth reading, by the way if you're new to the - %%! system.) You do have to be running under X for \cmdname{xdvi} to work; if - %%! you're not, or your \envname{DISPLAY} environment variable is set - %%! incorrectly, you'll get an error \samp{Can't open display}. - -\item Przetwarzanie wyniku składu do \PS{} w~celu wyświetlenia lub wydruku: +% Dla MS Windows analogicznym poleceniem jest \cmdname{dviout}. + + W nowym oknie powinien pojawić się dokument wyjaśniający podstawy \LaTeX-a. (Warto go przeczytać jeśli jesteś początkującym uĹźytkownikiem.) Polecenie \cmdname{xdvi} wymaga uruchomionego środowiska graficznego X~Window. Jeśli X-Window nie będzie uruchomione lub zmienna środowiskowa \envname{DISPLAY} będzie błędna to zamiast dokumentu pojawi się informacja \samp{Can't open display}. + +\item Przetwarzanie pliku .dvi do \PS{} w~celu wyświetlenia lub wydruku: \begin{alltt} > \Ucom{dvips sample2e.dvi -o sample2e.ps} \end{alltt} -\item Tworzenie dokumentu bezpośrednio w~formacie PDF: +\item Tworzenie dokumentu w~formacie PDF zamiast .dvi: \begin{alltt} > \Ucom{pdflatex sample2e.tex} \end{alltt} -\item Podgląd dokumentu PDF: +\item Podgląd dokumentu PDF: \begin{alltt} > \Ucom{gv sample2e.pdf} \textrm{lub:} > \Ucom{xpdf sample2e.pdf} \end{alltt} -Programy \cmdname{gv} i~\cmdname{xpdf} są zwykle dostarczane +Programy \cmdname{gv} i~\cmdname{xpdf} są zwykle dostarczane w~ramach systemu operacyjnego, wobec tego nie zamieszczono ich -na \TL. Przed samodzielną instalacją warto odwiedzić strony, +na \TL. Przed samodzielną instalacją warto odwiedzić strony, odpowiednio: \url{http://www.gnu.org/software/gv} -i~\url{http://www.foolabs.com/xpdf}. W~sieci dostępny jest także -bezpłatny program Adobe Reader (\url{http://www.adobe.com}). -Użytkownikom Windows można polecić program +i~\url{http://www.foolabs.com/xpdf}. W~sieci dostępny jest takĹźe +bezpłatny program Adobe Reader (\url{http://www.adobe.com}). +UĹźytkownikom Windows moĹźna polecić program Sumatra PDF (\url{https://www.sumatrapdfreader.org/free-pdf-reader.html}). -W~systemie Windows domyślnie instalowany jest dla \TL{} program +W~systemie Windows domyślnie instalowany jest dla \TL{} program \cmdname{psv} -(PS\_View), pozwalający przeglądać pliki \cmdname{.ps} i~\cmdname{.pdf}. -Program ten można też zainstalować samodzielnie w~systemach Linux +(PS\_View), pozwalający przeglądać pliki \cmdname{.ps} i~\cmdname{.pdf}. +Program ten moĹźna teĹź zainstalować samodzielnie w~systemach Linux %(w~katalogu \dirname{support/} znajdziemy plik \filename{psview-5.09t.zip}). (\url{http://psview.sourceforge.net/download.html}). -\item Inne przydatne pliki testowe: - +\item Inne przydatne pliki testowe (poza sample2e.tex). \begin{ttdescription} -\item [small2e.tex] przykład prostszy niż \filename{sample2e}; -\item [testpage.tex] test położenia wydruku na kartce papieru, przydatny - do sprawdzenia, czy nasza drukarka nie wprowadza przesunięć; -\item [nfssfont.tex] służy do wydruku tablic fontowych; -\item [testfont.tex] jak wyżej, z~tym że zamiast \LaTeX-a trzeba użyć plain - \TeX{}; -\item [story.tex] najbardziej kanoniczny przykład dla plain \TeX{}; - na zakończenie przetwarzania uruchomionego poleceniem \samp{tex story}, - po ukazaniu się \code{*}, należy wpisać \samp{\bs bye}. +\item [small2e.tex] Plik przykładowy prostszy niĹź \filename{sample2e}. +\item [testpage.tex] Plik do testowania połoĹźenia wydruku na kartce papieru, przydatny + do sprawdzenia, czy nasza drukarka nie wprowadza przesunięć. +\item [nfssfont.tex] SłuĹźy do wydruku tablic fontowych. +\item [testfont.tex] Jak wyĹźej, z~tym Ĺźe zamiast \LaTeX-a trzeba uĹźyć plain + \TeX{}. +\item [story.tex] Najbardziej kanoniczny plik przykładowy dla plain \TeX{}. + Na zakończenie przetwarzania uruchomionego poleceniem \samp{tex story.tex}, + po ukazaniu się \code{*}, naleĹźy wpisać \samp{\bs bye}. \end{ttdescription} -\item Jeśli zainstalowano pakiet \filename{xetex}, możemy przetestować - użycie fontów systemowych: +\item Jeśli zainstalowano pakiet \filename{xetex}, moĹźna przetestować + uĹźycie fontĂłw systemowych: \begin{alltt} > \Ucom{xetex opentype-info.tex} This is XeTeX, Version 3.14\dots @@ -1554,69 +1455,64 @@ This is XeTeX, Version 3.14\dots Output written on opentype-info.pdf (1 page). Transcript written on opentype-info.log. \end{alltt} -Gdy otrzymamy komunikat błędu: -,,Invalid fontname `Latin Modern Roman/ICU'\dots'', oznacza to, że -należy zmienić konfigurację systemu, jak to opisano -w~części~\ref{sec:font-conf-sys}. - +Gdy otrzymamy komunikat błędu: +,,Invalid fontname `Latin Modern Roman/ICU'\dots'', oznacza to, Ĺźe +naleĹźy zmienić konfigurację systemu, jak to opisano +w~części~\ref{sec:font-conf-sys}. \end{enumerate} -%% Nowa część w 2018 ZW \subsection{Dodatkowe oprogramowanie} -Jeżeli zaczynasz swoją przygodę z \TeX-em, lub potrzebujesz pomocy w trakcie składania dokumentu, odwiedź stronę \url{http://tug.org/begin.html}. Znajdziesz tam wiele przydatnych informacji. +JeĹźeli zaczynasz swoją przygodę z \TeX-em, lub potrzebujesz pomocy w trakcie składania dokumentu, odwiedĹş stronę \url{http://tug.org/begin.html}. Znajdziesz tam wiele przydatnych informacji. -Poniżej znajdziesz linki do innych narzędzi, które mogą przydać się w pracy z \TeX-em: +PoniĹźej znajdziesz linki do innych narzędzi, ktĂłre mogą przydać się w pracy z \TeX-em: \begin{description} \item[Ghostscript] \url{https://ghostscript.com/} \item[Perl] \url{http://www.perl.org/} z~dodatkowymi pakietami z~CPAN, \url{http://www.cpan.org/} -\item[ImageMagick] \url{http://www.imagemagick.com}, darmowy pakiet do obróbki grafiki, z dostępnym kodem źródłowym. Programy wchodzące w skład pakietu pozwalają wyświetlić, tworzyć, modyfikować i zapisywać pliki graficzne w wielu formatach. -\item[NetPBM] \url{http://netpbm.sourceforge.net/}, zestaw narzędzi do wsadowej konwersji i~przetwarzania grafiki. +\item[ImageMagick] \url{http://www.imagemagick.com}, darmowy pakiet do obrĂłbki grafiki, z dostępnym kodem ĹşrĂłdłowym. Programy wchodzące w skład pakietu pozwalają wyświetlić, tworzyć, modyfikować i zapisywać pliki graficzne w wielu formatach. +\item[NetPBM] \url{http://netpbm.sourceforge.net/}, zestaw narzędzi do wsadowej konwersji i~przetwarzania grafiki. -\item[\TeX-oriented editors] Istnieje wiele edytorów wygodnych w użyciu z \TeX-em, wybór konkretnego należy do użytkownika. Poniżej kilka z dostępnych, w porządku alfabetycznym (niektóre - tylko dla systemu Windows). +\item[\TeX-oriented editors] Istnieje wiele edytorĂłw wygodnych w uĹźyciu z \TeX-em, wybĂłr konkretnego naleĹźy do uĹźytkownika. PoniĹźej kilka z dostępnych, w porządku alfabetycznym (niektĂłre tylko dla systemu Windows). \begin{itemize*} - \item \cmdname{GNU Emacs} jest również dostępny dla Windows, zobacz + \item \cmdname{GNU Emacs} jest rĂłwnieĹź dostępny dla Windows, zobacz \url{http://www.gnu.org/software/emacs/emacs.html}. - \item \cmdname{Emacs with Auc\TeX} dla Windows dostępny z \CTAN. + \item \cmdname{Emacs with Auc\TeX} dla Windows dostępny z \CTAN. Strona domowa AuC\TeX\ \url{http://www.gnu.org/software/auctex}. - \item \cmdname{SciTE} dostępny z + \item \cmdname{SciTE} dostępny z \url{http://www.scintilla.org/SciTE.html}. - \item \cmdname{Texmaker} darmowy, dostępny z + \item \cmdname{Texmaker} darmowy, dostępny z \url{http://www.xm1math.net/texmaker}. - \item \cmdname{TeXstudio} Oparty na \cmdname{Texmaker} z dodatkowymi możliwościami; \url{http://texstudio.org/}. - \item \cmdname{TeXnicCenter} darmowy, dostępny z + \item \cmdname{TeXstudio} Oparty na \cmdname{Texmaker} z dodatkowymi moĹźliwościami; \url{http://texstudio.org/}. + \item \cmdname{TeXnicCenter} darmowy, dostępny z \url{http://www.texniccenter.org} oraz w dystrybucji pro\TeX{}t. - \item \cmdname{TeXworks} darmowy, dostępny z - \url{http://tug.org/texworks} i instalowany jako część \TL\ (tylko dla + \item \cmdname{TeXworks} darmowy, dostępny z + \url{http://tug.org/texworks} i instalowany jako część \TL\ (tylko dla Windows). - \item \cmdname{Vim} darmowy, dostępny z + \item \cmdname{Vim} darmowy, dostępny z \url{http://www.vim.org}. - \item \cmdname{WinEdt} shareware, dostępny przez + \item \cmdname{WinEdt} shareware, dostępny przez \url{http://tug.org/winedt} lub \url{http://www.winedt.com}. - \item \cmdname{WinShell} dostępny z \url{http://www.winshell.de}. + \item \cmdname{WinShell} dostępny z \url{http://www.winshell.de}. \end{itemize*} \end{description} -Dłuższą listę pakietów i programów można znaleźć na \url{http://tug.org/interest.html}. - -%%%% Koniec nowości ZW +Obszerniejszą listę pakietĂłw i programĂłw moĹźna znaleźć na \url{http://tug.org/interest.html}. \section{Instalacje zaawansowane} -W poprzednich częściach opisano proces typowej instalacji. Teraz -omówimy te bardziej wyspecjalizowane. +W poprzednich częściach opisano proces typowej instalacji. Teraz +omĂłwimy te bardziej wyspecjalizowane. \htmlanchor{tlsharedinstall} -\subsection{Instalacje dla wielu użytkowników (lub wieloplatformowe)} +\subsection{Instalacje dla wielu uĹźytkownikĂłw (lub wieloplatformowe)} \label{sec:sharedinstall} -\TL{} zaprojektowano tak, by w~sieci komputerowej mogło z~niego -korzystać wielu użytkowników, nawet w~różnych systemach operacyjnych. -Stosując standardową strukturę katalogów, nie ma potrzeby konfiguracji -i~określania konkretnych ścieżek: położenie plików wymaganych przez -programy \TL{} jest zdefiniowane jako względne wobec samych -programów. Można to zobaczyć w~pliku -\filename{$TEXMFDIST/web2c/texmf.cnf}, który zawiera na przykład takie +\TL{} zaprojektowano tak, by w~sieci komputerowej mogło z~niego +korzystać wielu uĹźytkownikĂłw, nawet w~róşnych systemach operacyjnych. +Kiedy stosujemy standardową strukturę katalogĂłw, nie ma potrzeby konfiguracji +i~określania konkretnych ścieĹźek: połoĹźenie plikĂłw wymaganych przez +programy \TL{} jest zdefiniowane jako względne wobec samych +programĂłw. MoĹźna to zobaczyć w~pliku +\filename{$TEXMFDIST/web2c/texmf.cnf}, ktĂłry zawiera na przykład takie wiersze: \begin{sverbatim} TEXMFROOT = $SELFAUTOPARENT @@ -1625,216 +1521,242 @@ TEXMFDIST = $TEXMFROOT/texmf-dist ... TEXMFLOCAL = $SELFAUTOGRANDPARENT/texmf-local \end{sverbatim} -W konsekwencji oznacza to, że dla różnych systemów operacyjnych bądź -użytkowników wystarczy dodać do ich ścieżek przeszukiwania tylko ścieżkę -do programów \TL{}. - -Możliwa jest zatem np. instalacja lokalna \TL{}, po czym przeniesienie -całej struktury w~inne miejsce w~sieci. - -W~wypadku Windows, \TL{} zawiera program uruchomieniowy -\filename{tlaunch}. Jego główne okno zawiera zawiera menu i~przyciski -dla różnych programów \TeX-owych oraz dokumentacji, które można -konfigurować w~pliku \code{ini}. Podczas pierwszego uruchomienia -program modyfikuje ścieżkę dostępu dla \TL\ i~tworzy kilka skojarzeń -typów plików -- ale tylko dla aktualnego użytkownika. Z~tego powodu -stacje robocze, które mają w~sieci lokalnej dostęp do \TL{} potrzebują -jedynie skrótu do programu \filename{tlaunch} w~menu. Więcej o~tym -można przeczytać w~podręczniku programu (\code{texdoc tlaunch} +W konsekwencji oznacza to, Ĺźe dla róşnych systemĂłw operacyjnych bądĹş +uĹźytkownikĂłw wystarczy dodać do ich ścieĹźek przeszukiwania tylko ścieĹźkę +do programĂłw \TL{}. + +MoĹźliwa jest zatem np. instalacja lokalna \TL{}, po czym przeniesienie +całej struktury w~inne miejsce w~sieci. + +W~wypadku Windows, \TL{} zawiera program uruchomiający +\filename{tlaunch}. Jego główne okno zawiera zawiera menu i~przyciski +dla róşnych programĂłw \TeX-owych oraz dokumentacji, ktĂłre moĹźna +konfigurować w~pliku \code{ini}. Podczas pierwszego uruchomienia +program modyfikuje ścieĹźkę dostępu dla \TL\ i~tworzy kilka skojarzeń +typĂłw plikĂłw -- ale tylko dla aktualnego uĹźytkownika. Z~tego powodu +stacje robocze, ktĂłre mają w~sieci lokalnej dostęp do \TL{} potrzebują +jedynie skrĂłtu do programu \filename{tlaunch} w~menu. Więcej o~tym +moĹźna przeczytać w~podręczniku programu \code{tlaunch} (\code{texdoc tlaunch} albo \url{https://ctan.org/pkg/tlaunch}). -Użytkownicy Windows mogą pobrać z~internetu program uruchomieniowy -\filename{tlaunch} (patrz: -\url{http://tug.org/texlive/w32client.html}). Główne okno programu -zawiera menu i~przyciski dla różnych programów \TeX-owych oraz -dokumentacji. Ponadto dodaje do menu Start skrót -dla odwołania tych zmian w~konfiguracji (taki sam skrót znajdzie się -również w menu \filename{tlaunch}). - -%W części~\ref{sec:kpathsea} dowiemy się więcej o~konfigurowaniu \TL{} -%i~zasadach przeszukiwania ścieżek. +%UĹźytkownicy Windows mogą pobrać z~internetu program uruchamiający +%\filename{tlaunch} (patrz: +%\url{http://tug.org/texlive/w32client.html}). Główne okno programu +%zawiera menu i~przyciski dla róşnych programĂłw \TeX-owych oraz +%dokumentacji. Ponadto dodaje do menu Start skrĂłt +%dla odwołania tych zmian w~konfiguracji (taki sam skrĂłt znajdzie się +%rĂłwnieĹź w menu \filename{tlaunch}). -%%! 2 sekcje tłumaczył Andrzej Borzyszkowski, przeredagował StaW \htmlanchor{tlportable} -\subsection{Przenośna instalacja na pendrivie USB} +\subsection{Instalacja przenośna (\USB{})} \label{sec:portable-tl} -Aby wykonać przenośną instalację na pendrivie, należy uruchomić program -instalacyjny z~opcją \optname{-portable} (lub polecenie \code{V} w~trybie -tekstowym bądź odpowiednia opcja w~trybie \GUI). Instalacja taka nie ingeruje -w~sam system operacyjny. Można ją wykonać bezpośrednio na pendrivie, lub na -dysku twardym, skąd kopiujemy ją na urządzenie przenośne. +Aby wykonać przenośną instalację na \USB{}, naleĹźy uruchomić program +instalacyjny z~opcją \optname{-portable} (lub polecenie \code{V} w~trybie +tekstowym bądĹş odpowiednia opcja w~trybie \GUI). Instalacja taka nie ingeruje +w~sam system operacyjny. MoĹźna ją wykonać bezpośrednio na urządzeniu \USB{}, lub na +dysku twardym, skąd kopiujemy ją na urządzenie przenośne. -Do uruchomienia programów \TL\ w~takiej instalacji wystarczy w sesji -terminala dodać, jak zazwyczaj, odpowiedni katalog do zmiennej -\code{PATH}. W~Windows należy dwukrotnie kliknąć -\filename{tl-tray-menu} w głównym katalogu instalacji i~utworzyć -pomocnicze `tray menu`, które oferuje wybór spośród kilku podstawowych -zadań, pokazanych na poniższym rysunku: +Do uruchomienia programĂłw \TL\ w~takiej instalacji wystarczy w sesji +terminala dodać, jak zazwyczaj, odpowiedni katalog do zmiennej +\code{PATH}. + +W~Windows naleĹźy dwukrotnie kliknąć +\filename{tl-tray-menu} w głównym katalogu instalacji i~utworzyć +pomocnicze `tray menu', ktĂłre oferuje wybĂłr spośrĂłd kilku podstawowych +zadań, pokazanych na poniĹźszym rysunku: \medskip \tlpng{tray-menu}{4cm} \smallskip -\noindent Wybór ,,More\ldots'' pokaże komunikat z~informacją, jak można -dostosować menu do własnych potrzeb. +\noindent WybĂłr ,,More\ldots'' spowoduje wyświetlenie komunikatu z~informacją, jak moĹźna +dostosować menu do własnych potrzeb. % \htmlanchor{tlisoinstall} % \subsection{Instalacje z pliku obrazu \ISO\ (lub \DVD)} % \label{sec:isoinstall} -% Jeśli nie zamierzamy często aktualizować bądź modyfikować w inny sposób -% naszej instalacji, a~także gdy zamierzamy uruchamiać \TL\ na wielu systemach, -% warto utworzyć plik obrazu \ISO\ takiej instalacji, choćby z poniższych -% powodów: +% jeśli nie zamierzamy czďż˝sto aktualizować bądĹş modyfikować w inny sposĂłb +% naszej instalacji, a~takĹźe gdy zamierzamy uruchamiaďż˝ \TL\ na wielu systemach, +% warto utworzyďż˝ plik obrazu \ISO\ takiej instalacji, choćby z poniĹźszych +% powodĂłw: % \begin{itemize} -% \item kopiowanie obrazu \ISO\ między komputerami jest znacznie szybsze -% niż kopiowanie zwykłej instalacji; -% \item jeśli używamy kilku systemów operacyjnych na tym samym komputerze -% i chcemy korzystać z~tej samej instalacji \TL, obraz \ISO instalacji -% jest pozbawiony ograniczeń różnych systemów plików +% \item kopiowanie obrazu \ISO\ między komputerami jest znacznie szybsze +% niĹź kopiowanie zwykłej instalacji; +% \item jeśli uĹźywamy kilku systemĂłw operacyjnych na tym samym komputerze +% i chcemy korzystać z~tej samej instalacji \TL, obraz \ISO instalacji +% jest pozbawiony ograniczeďż˝ r��nych systemĂłw plikĂłw % (FAT32, NTFS, HFS+); -% \item systemy uruchamiane w trybie wirtualnym mogą po prostu zamontować +% \item systemy uruchamiane w trybie wirtualnym mogą po prostu zamontować % plik obrazu \ISO. % \end{itemize} -% Obraz \ISO\ można oczywiście wypalić na płytce \DVD. +% Obraz \ISO\ moĹźna oczywięcie wypaliďż˝ na pďż˝ytce \DVD. -% Systemy \GNU/Linux/Unix (w tym \MacOSX) pozwalają na montowanie pliku obrazu -% \ISO. Windows~8 jest pierwszą(!) wersją tego systemu, która też na to -% pozwala. Instalacja z~obrazu \ISO\ w~niczym się nie różni od typowej, +% Systemy \GNU/Linux/Unix (w tym \MacOSX) pozwalają na montowanie pliku obrazu +% \ISO. Windows~8 jest pierwszďż˝(!) wersjďż˝ tego systemu, ktďż˝ra teďż˝ na to +% pozwala. Instalacja z~obrazu \ISO\ w~niczym się nie r��ni od typowej, % wykonanej na dysku (patrz: \ref{sec:env}). -% Podczas wykonywania instalacji do \ISO\ warto pominąć specyfikowanie katalogu -% dla roku wydania, ponadto warto umieścić katalog \filename{texmf-local} na +% Podczas wykonywania instalacji do \ISO\ warto pomin�� specyfikowanie katalogu +% dla roku wydania, ponadto warto umieďż˝ciďż˝ katalog \filename{texmf-local} na % tym samym poziomie co inne drzewa (\filename{texmf-dist}, -% \filename{texmf-var}, itd.). Zmianę katalogów umożliwia opcja +% \filename{texmf-var}, itd.). Zmianďż˝ katalogĂłw umoĹźliwia opcja % \verb+TEXDIR+ programu instalacyjnego. -% Dla natywnego (nie wirtualnego) systemu Windows można wypalić obraz \ISO\ na -% płytce \DVD, ale warto też rozważyć instalację któregoś z~dostępnych w~sieci -% programów umożliwiających montowanie takiego obrazu, np. dla Windows XP +% Dla natywnego (nie wirtualnego) systemu Windows moĹźna wypaliďż˝ obraz \ISO\ na +% pďż˝ytce \DVD, ale warto teďż˝ rozwaďż˝yďż˝ instalacjďż˝ ktĂłregoďż˝ z~dostępnych w~sieci +% programĂłw umoĹźliwiajďż˝cych montowanie takiego obrazu, np. dla Windows XP % WinCDEmu (\url{http://wincdemu.sysprogs.org/}). -% Poza tym w~Windows można dołączyć opisany wyżej skrypt \filename{w32client} +% Poza tym w~Windows moĹźna do��czyďż˝ opisany wyĹźej skrypt \filename{w32client} % (patrz: \ref{sec:sharedinstall} oraz -% \url{http://tug.org/texlive/w32client.html}), który wykonuje swe zadania, +% \url{http://tug.org/texlive/w32client.html}), ktĂłry wykonuje swe zadania, % podobnie jak w wypadku instalacji sieciowej. -% W systemie \MacOSX{} program TeXShop będzie mógł wykorzystać -% instalację na DVD, gdy zadeklarujemy dowiązanie symboliczne +% W systemie \MacOSX{} program TeXShop będzie mďż˝gďż˝ wykorzystać +% instalacjďż˝ na DVD, gdy zadeklarujemy dowiďż˝zanie symboliczne % \filename{/usr/texbin} do odpowiedniego katalogu, np.: % \begin{verbatim} % sudo ln -s /Volumes/MyTeXLive/bin/universal-darwin /usr/texbin % \end{verbatim} -% Uwaga historyczna: \TL{} 2010 był pierwszą edycją, która (z różnych przyczyn) -% nie była faktycznie \textit{live}. Niemniej jednak poprzednie edycje zawsze -% wymagały akrobatycznych ,,sztuczek'' do uruchamiania programów bezpośrednio -% z \DVD\ lub obrazu \ISO (np. deklarowania dodatkowej zmiennej środowiska). +% Uwaga historyczna: \TL{} 2010 być pierwszďż˝ edycjďż˝, ktďż˝ra (z r��nych przyczyn) +% nie byďż˝a faktycznie \textit{live}. Niemniej jednak poprzednie edycje zawsze +% wymagaďż˝y akrobatycznych ,,sztuczek'' do uruchamiania programĂłw bezpośrednio +% z \DVD\ lub obrazu \ISO (np. deklarowania dodatkowej zmiennej środowiska). % Obraz \ISO, tworzony obecnie, tego nie wymaga. \htmlanchor{tlmgr} -\section{\cmdname{tlmgr}: zarządzanie instalacją} +\section{\cmdname{tlmgr}: zarządzanie instalacją} \label{sec:tlmgr} -\TL{} zawiera program o~nazwie \prog{tlmgr}, służący do dalszego -zarządzania \TL{} po pierwotnej instalacji. Jego możliwości obejmują: - -\begin{itemize*} -\item instalowanie, aktualizację, tworzenie kopii zapasowych, odtwarzanie - oraz usuwanie pojedynczych pakietów (opcjonalnie~-- z~uwzględnieniem - zależności pomiędzy pakietami); -\item wyszukiwanie i pokazanie zawartości pakietów oraz ich opisów; -\item wyszczególnianie oraz dodawanie architektur (platform systemowych); -\item zmianę opcji instalacji, takich jak rozmiar papieru czy zmiana - położenia źródła instalacji (patrz część~\ref{sec:location}). -\end{itemize*} +\begin{figure}[tb] +\tlpng{tlshell-macos}{\linewidth} +\caption{\prog{tlshell} w trybie graficznym, menu Actions (Mac\,OS\,X{})} +\label{fig:tlshell} +\end{figure} -Program \prog{tlmgr} całkowicie zastąpił funkcjonalność programu -\prog{texconfig}. Choć ten ostatni jest nadal dostępny w~dystrybucji \TL{} -dla użytkowników przyzwyczajonych do tego interfejsu, zalecamy -obecnie używanie \prog{tlmgr}. +\begin{figure}[tb] +\tlpng{tlcockpit-packages}{.8\linewidth} +\caption{\prog{tlcockpit} -- tryb graficzny \prog{tlmgr}} +\label{fig:tlcockpit} +\end{figure} \begin{figure}[tb] \tlpng{tlmgr-gui}{\linewidth} -\caption{\prog{tlmgr} w~trybie graficznym: główne okno, po akcji +\caption{\prog{tlmgr} w~trybie graficznym: główne okno, po ,,Wczytaj'' (\textit{Load}).} \label{fig:tlmgr-gui} \end{figure} -\begin{figure}[tb] -\hbox to \hsize{% - \vtop{\hsize=.59\linewidth - \null % make figures align at the top - \tlpng{tlmgr-general-options}{\hsize} - \caption{\texttt{tlmgr} w trybie \GUI: Opcje ogólne} - \label{fig:tlmgr-general-options} - } - \hfil - \vtop{\hsize=.39\linewidth - \null - \tlpng{tlmgr-paper-options}{\hsize} - \caption{\texttt{tlmgr} w trybie \GUI: Opcje dotyczące formatu papieru} - \label{fig:tlmgr-paper-options} - } -} -\end{figure} -%\end{document} +\TL{} zawiera program o~nazwie \prog{tlmgr}, służący do dalszego +zarządzania \TL{} po pierwotnej instalacji. Jego moĹźliwości obejmują: + +\begin{itemize*} +\item instalowanie, aktualizację, tworzenie kopii zapasowych, odtwarzanie + oraz usuwanie pojedynczych pakietĂłw (opcjonalnie~-- z~uwzględnieniem + zaleĹźności pomiędzy pakietami); +\item wyszukiwanie i prezentowanie list pakietĂłw oraz ich opisĂłw; +\item wyszczegĂłlnianie oraz dodawanie i usuwanie platform systemowych; +\item zmianę opcji instalacji, takich jak rozmiar papieru czy zmiana + połoĹźenia ĹşrĂłdła instalacji (patrz część~\ref{sec:location}). +\end{itemize*} + +Program \prog{tlmgr} całkowicie zastąpił funkcjonalność programu +\prog{texconfig}. Choć ten ostatni jest utrzymywany nadal dostępny w~dystrybucji \TL{} +dla uĹźytkownikĂłw przyzwyczajonych do tego interfejsu, zalecamy +obecnie uĹźywanie \prog{tlmgr}. + +%\begin{figure}[tb] +%\tlpng{tlmgr-gui}{\linewidth} +%\caption{\prog{tlmgr} w~trybie graficznym: główne okno, po akcji +%,,Wczytaj'' (\textit{Load}).} +%\label{fig:tlmgr-gui} +%\end{figure} + +%\begin{figure}[tb] +%\hbox to \hsize{% +% \vtop{\hsize=.59\linewidth +% \null % make figures align at the top +% \tlpng{tlmgr-general-options}{\hsize} +% \caption{\texttt{tlmgr} w trybie \GUI: Opcje ogĂłlne} +% \label{fig:tlmgr-general-options} +% } +% \hfil +% \vtop{\hsize=.39\linewidth +% \null +% \tlpng{tlmgr-paper-options}{\hsize} +% \caption{\texttt{tlmgr} w trybie \GUI: Opcje dotyczące formatu papieru} +% \label{fig:tlmgr-paper-options} +% } +%} +%\end{figure} +%\end{document}18.03 1554 %\begin{figure}[tb] %\tlpng{tlmgr-config}{.8\linewidth} - %\caption{\texttt{tlmgr} w~trybie graficznym: zakładka + %\caption{\texttt{tlmgr} w~trybie graficznym: zakďż˝adka %konfiguracji}\label{fig:tlmgr-config} %\end{figure} \subsection{\cmdname{tlmgr} -- tryb graficzny (\GUI)} -\prog{tlmgr} może być uruchomiony w~trybie graficznym -(rys.~\ref{fig:tlmgr-gui}) za pomocą polecenia: + +\TL{} dostarcza kilka trybĂłw graficznych (\GUI) dla programu \cmdname{tlmgr}. Rysunek~\ref{fig:tlshell} pokazuje \cmdname{tlshell} ktĂłry jest napisany w Tcl/Tk i~działa pod Windows i~Mac\,OS\,X{}. Rysunek~\ref{fig:tlcockpit} pokazuje \prog{tlcockpit}, ktĂłry wymaga programu Java w wersji ~8 lub wyĹźszej i~JavaFX. Oba programy są dołączone w~osobnych pakietach. + +\prog{tlmgr} moĹźe być uruchomiony w~trybie graficznym +(rys.~\ref{fig:tlmgr-gui}) za pomocą polecenia: \begin{alltt} > \Ucom{tlmgr -gui} \end{alltt} - zaś w~systemie Windows poprzez wybór menu: \texttt{Start}, -\texttt{Programy}, \texttt{TeX Live 2018}, \texttt{TeX Live Manager}. -Po kliknięciu przycisku ,,Wczytaj'' wyświetla listę dostępnych oraz -listę zainstalowanych pakietów. +W tym przypadku wymagany jest moduł Perl/Tk, ktĂłry nie jest juĹź częścią Perla dostarczanego przez \TL{} dla systemu Windows. -Rysunki~\ref{fig:tlmgr-general-options} i~\ref{fig:tlmgr-paper-options} -pokazują zakładki dotyczące opcji. -%%%%%%%%%%%%%% -\subsection{Other \GUI{} interfaces for \cmdname{tlmgr}} +% zaś w~systemie Windows poprzez wybĂłr menu: \texttt{Start}, +%\texttt{Programy}, \texttt{TeX Live 2018}, \texttt{TeX Live Manager}. +%Po kliknięciu przycisku ,,Wczytaj'' wyświetla listę dostępnych oraz +%listę zainstalowanych pakietĂłw. +% +%Rysunki~\ref{fig:tlmgr-general-options} i~\ref{fig:tlmgr-paper-options} +%pokazują zakładki dotyczące opcji. + +%%%%%%%%%%%%%% -- przetłumaczyć!!! +%\subsection{Inne tryby graficzne dla \cmdname{tlmgr}} % +% +%Poza trybem \code{tlmgr -gui} opisanym powyĹźej moĹźna skorzystać z jednego z~programĂłw \cmdname{tlshell} (napisanego w Tcl/Tk) and \cmdname{tlcockpit} (napisanego w Java). +%Oba są dołączone w osobnych pakietach. -Besides the \code{tlmgr -gui} mode described just above, two other -\GUI{} programs use \cmdname{tlmgr} as a backend: \cmdname{tlshell} -(written in Tcl/Tk) and \cmdname{tlcockpit} (written in Java). They are -included as separate packages. +%Besides the \code{tlmgr -gui} mode described just above, two other +%\GUI{} programs use \cmdname{tlmgr} as a backend: \cmdname{tlshell} +%(written in Tcl/Tk) and \cmdname{tlcockpit} (written in Java). They are +%included as separate packages. %%%%%%%%%%%%%%%% -\subsection{Przykładowe wywołania \cmdname{tlmgr} z~linii poleceń} +\subsection{Przykładowe wywołania \cmdname{tlmgr} z~linii poleceń} -Po zainstalowaniu \TL{} można zaktualizować wszystkie pakiety: +Po zainstalowaniu \TL{} moĹźna zaktualizować wszystkie pakiety: \begin{alltt} > \Ucom{tlmgr update -all} \end{alltt} -Symulację aktualizacji umożliwia: +Symulację aktualizacji umoĹźliwia: \begin{alltt} > \Ucom{tlmgr update -all -dry-run} \end{alltt} -bądź tylko wyliczenie, jakie pakiety będą aktualizowane: +bądĹş tylko wyliczenie, jakie pakiety będą aktualizowane: \begin{alltt} > \Ucom{tlmgr update -list} \end{alltt} -Poniższy, bardziej rozbudowany przykład dodaje kolekcję zawierającą m.in. nowy ,,silnik'' \XeTeX, +PoniĹźszy, bardziej rozbudowany przykład dodaje kolekcję zawierającą m.in. nowy ,,silnik'' \XeTeX, z~lokalnego repozytorium instalacji: \begin{alltt} > \Ucom{tlmgr -repository /local/mirror/tlnet install collection-xetex} \end{alltt} -co pokazują komunikaty (tu w skrócie): +co pokazują komunikaty (tu w skrĂłcie): \begin{fverbatim} install: collection-xetex install: arabxetex @@ -1846,25 +1768,25 @@ running post install action for xetex install: xetex-def ... running mktexlsr -mktexlsr: Updating /usr/local/texlive/2018/texmf-dist/ls-R... +mktexlsr: Updating /usr/local/texlive/2019/texmf-dist/ls-R... ... running fmtutil-sys --missing ... Transcript written on xelatex.log. -fmtutil: /usr/local/texlive/2018/texmf-var/web2c/xetex/xelatex.fmt installed. +fmtutil: /usr/local/texlive/2019/texmf-var/web2c/xetex/xelatex.fmt installed. \end{fverbatim} -Jak widać, \prog{tlmgr} instaluje wszystkie pakiety zależne, a także -przeprowadza wymagane czynności poinstalacyjne, jak aktualizacja bazy -danych, budowa plików formatów itp. (w przykładzie wygenerowaliśmy +Jak widać, \prog{tlmgr} instaluje wszystkie pakiety zaleĹźne, a takĹźe +przeprowadza wymagane czynności poinstalacyjne, jak aktualizacja bazy +danych, budowa plikĂłw formatĂłw itp. (w przykładzie wygenerowaliśmy nowy format dla \XeTeX). -Aby wyświetlić informację o~pakiecie (kolekcji bądź schemacie), należy -uruchomić np.: +Aby wyświetlić informację o~pakiecie (kolekcji bądĹş schemacie), naleĹźy +uruchomić np.: \begin{alltt} > \Ucom{tlmgr show collection-latexextra} \end{alltt} -co pokaże: +co pokaĹźe: \begin{fverbatim} package: collection-latexextra category: Collection @@ -1876,269 +1798,253 @@ sizes: 657941k \end{fverbatim} \noindent -\textbf{Uwaga:} pełna dokumentacja programu \cmdname{tlmgr} dostępna +\textbf{Uwaga:} pełna dokumentacja programu \cmdname{tlmgr} dostępna jest pod adresem: \url{http://tug.org/texlive/tlmgr.html} lub po uruchomieniu: \begin{alltt} > \Ucom{tlmgr -help} \end{alltt} -\section{Uwagi dotyczące Windows} +\section{Uwagi dotyczące Windows} \label{sec:windows} -%\TL\ posiada tylko jeden program instalacyjny, działający zarówno w~Unix, -%jak i~w~Windows. Stworzenie takiego programu było możliwe dopiero -%po zaniechaniu wsparcia dla starszych wersji Windows. Obecnie -%\TL\ można instalować tylko w~Windows 2000 i~nowszych. - \subsection{Cechy specyficzne w~systemie Windows} \label{sec:winfeatures} -W systemie Windows program instalacyjny wykonuje kilka dodatkowych czynności: +W systemie Windows program instalacyjny wykonuje kilka dodatkowych czynności: \begin{description} -\item[Menu i skróty.] W~menu systemowym instalowane jest podmenu ,,\TL'', - które zawiera kilka pozycji dla programów działających w~trybie graficznym - (\prog{tlmgr}, \prog{texdoctk}, PS\_View -- przeglądarka plików - postscriptowych) oraz dokumentacji. - %Dla PS\_View tworzony jest także - %skrót (ikona) na pulpicie, umożliwiający ,,przeciąganie\dywiz upuszczanie'' - %na ikonie plików postscriptowych. -\item[Skojarzenia typów plików.] Jeśli wybrano tę opcję, - \prog{TeXworks}, \prog{Dviout} oraz \prog{PS\_view} otwierają domyślne - dla tych programów typy plików (lub, po kliknięciu prawym klawiszem - myszy na danym pliku, proponują ,,Otwórz'' i wybór programu). -\item[Konwerter bitmap do EPS.] Dla różnych formatów graficznych plików - bitmapowych kliknięcie prawym klawiszem myszy wyświetla w~menu ,,Otwórz'' - \cmdname{bitmap2eps}. Bitmap2eps jest prostym skryptem, który pozwala - na wybór programu \cmdname{sam2p} bądź \cmdname{bmeps}. -\item[Automatyczne ustawienie zmiennych środowiska.] - Po instalacji nie są wymagane żadne ,,ręczne'' zmiany ustawień. -\item[Odinstalowanie.] Program instalacyjny rejestruje instalację -w~menu ,,Dodaj/Usuń programy'' w~Panelu sterowania; odinstalowanie -odbywa się zatem w~standardowy dla Windows sposób. Przycisk ,,Usuń'' -w~\TeX\ Live Manager \GUI\ także pozwala usunąć całość instalacji. -Dla pojedynczego użytkownika program instalacyjny dodaje też w~menu Start -skrót do usunięcia instalacji. -\item[Zabezpieczenie przed zapisem.] Jeśli instalację wykonał -administrator systemu, to katalogi \TL\ są zabezpieczone przed zapisem przez -zwykłego użytkownika (przynajmniej na dysku stałym sformatowanym w~NTFS). +\item[Menu i skrĂłty.] +W~menu systemowym Start instalowane jest podmenu ,,\TL'', + ktĂłre zawiera kilka pozycji dla programĂłw działających w~trybie graficznym + (\prog{tlmgr}, \prog{texdoctk}, PS\_View (\prog{psv} -- przeglądarka plikĂłw + postscriptowych)) oraz dokumentacji. +\item[Skojarzenia typĂłw plikĂłw.] Jeśli wybrano tę opcję, + \prog{TeXworks}, \prog{Dviout} oraz \prog{PS\_view} otwierają domyślne + dla tych programĂłw typy plikĂłw (lub, po kliknięciu prawym klawiszem + myszy na danym pliku, proponują ,,OtwĂłrz'' i wybĂłr programu). +\item[Konwerter bitmap do EPS.] Dla róşnych formatĂłw graficznych plikĂłw + bitmapowych kliknięcie prawym klawiszem myszy wyświetla w~menu ,,OtwĂłrz'' + \cmdname{bitmap2eps}. Bitmap2eps jest prostym skryptem, ktĂłry pozwala + na wybĂłr programu \cmdname{sam2p} bądĹş \cmdname{bmeps}. +\item[Automatyczne ustawienie zmiennych środowiska.] + Po instalacji nie są wymagane Ĺźadne ,,ręczne'' zmiany ustawień. +\item[Odinstalowanie.] Program instalacyjny rejestruje instalację +w~menu ,,Dodaj/Usuń programy'' w~Panelu Sterowania; odinstalowanie +odbywa się zatem w~standardowy dla Windows sposĂłb. Przycisk ,,Usuń'' +w~\TeX\ Live Manager \GUI\ takĹźe pozwala usunąć całość instalacji. +Dla pojedynczego uĹźytkownika program instalacyjny dodaje teĹź w~menu Start +skrĂłt do usunięcia instalacji. +\item[Zabezpieczenie przed zapisem.] Jeśli instalację wykonał +administrator systemu, to katalogi \TL\ są zabezpieczone przed zapisem przez +zwykłego uĹźytkownika (przynajmniej na dysku stałym sformatowanym w~NTFS). \end{description} -Istnieje też inne podejście, używając programu \filename{tlaunch}, +MoĹźna teĹź skorzystać z innego sposobu instalacji, uĹźywając programu \filename{tlaunch}, opisanego w~punkcie~\ref{sec:sharedinstall}. +%Istnieje teĹź inne podejście, uĹźywając programu \filename{tlaunch}, +%opisanego w~punkcie~\ref{sec:sharedinstall}. \subsection{Programy pomocnicze dla Windows} -Początkującym użytkownikom polecamy stronę -\url{http://tug.org/begin.html} oraz podręcznik -Petera Flynna \textsl{Formatting Information}, dostępny pod adresem +Początkującym uĹźytkownikom polecamy stronę +\url{http://tug.org/begin.html} oraz podręcznik +Petera Flynna \textsl{Formatting Information}, dostępny pod adresem \url{http://www.ctan.org/tex-archive/documentation/beginlatex}. -Aby instalacja była kompletna, \TL{} wymaga kilku pomocniczych -programów, które nie są dostarczane z~systemem Windows. -Wiele skryptów napisano w~języku Perl, ponadto wiele narzędzi wymaga -programu Ghostscript (interpretera języka PostScript) do -rasteryzacji bądź konwersji plików. Przydatne są także w~wielu wypadkach -różne programy do obróbki grafiki. Ponadto posiadanie edytora -dedykowanego dla środowiska \TeX{} znacznie ułatwi pracę. - -Stosowne wersje tych programów dla systemu Windows można dość łatwo znaleźć w~sieci, -ponieważ jednak jest ich spory wybór, postanowiliśmy te najbardziej istotne -umieścić w~dystrybucji \TL: +Aby instalacja była kompletna, \TL{} wymaga kilku pomocniczych +programĂłw, ktĂłre nie są dostarczane z~systemem Windows. +\TL{} dostarcza je wszystkie, są one instalowane jako część \TL{} tylko dla Windows. + +%Wiele skryptĂłw napisano w~języku Perl, ponadto wiele narzędzi wymaga +%programu Ghostscript (interpretera języka PostScript) do +%rasteryzacji bądĹş konwersji plikĂłw. Przydatne są takĹźe w~wielu wypadkach +%róşne programy do obrĂłbki grafiki. Ponadto posiadanie edytora +%dedykowanego dla środowiska \TeX{} znacznie ułatwi pracę. + +%Stosowne wersje tych programĂłw dla systemu Windows moĹźna dość łatwo znaleźć w~sieci, +%poniewaĹź jednak jest ich spory wybĂłr, postanowiliśmy te najbardziej istotne +%umieścić w~dystrybucji \TL: + +Instalowane są następujące programy: \begin{description} -\item[Perl i Ghostscript.] Obydwa te programy są niezbędne do -poprawnego działania \TL, dołączyliśmy zatem \cmdname{Ghostscript} -i~minimalną dystrybucję \cmdname{Perl}, wystarczającą do -uruchomienia wszystkich zawartych w~\TL{} skryptów perlowych; -oba programy zostały ,,ukryte'', to znaczy tylko programy \TL, które -z~nich korzystają, ,,wiedzą'' gdzie je znaleźć; tym samym nie powinny -kolidować z~ewentualnie zainstalowanymi w~systemie programami Perl +\item[Perl i Ghostscript.] Obydwa te programy są niezbędne do +poprawnego działania \TL{}, dołączyliśmy zatem \cmdname{Ghostscript} +i~minimalną dystrybucję \cmdname{Perl}, wystarczającą do +uruchomienia wszystkich zawartych w~\TL{} skryptĂłw perlowych; +oba programy zostały ,,ukryte'', to znaczy tylko programy \TL{}, ktĂłre +z~nich korzystają, ,,wiedzą'' gdzie je znaleźć; tym samym nie powinny +kolidować z~ewentualnie zainstalowanymi w~systemie programami Perl i~Ghostscript; -\item[PS\_View.] Program do podglądu plików postscriptowych (a~także - plików PDF), patrz rys.~\ref{fig:psview}; +\item[PS\_View.] Program do podglądu plikĂłw postscriptowych (a~takĹźe + plikĂłw PDF), patrz rys.~\ref{fig:psview}; \begin{figure}[h] \begin{center} \tlpng{psview}{.6\linewidth} -\caption{PS\_View: umożliwia bardzo duże powiększenia!}\label{fig:psview} +\caption{PS\_View: umoĹźliwia bardzo duĹźe powiększenia!}\label{fig:psview} \end{center} \end{figure} -\item[dviout.] Instalowany jest także \prog{dviout}, program do podglądu -plików DVI. Pierwsze uruchomienie \prog{dviout} zazwyczaj automatycznie -generuje wymagane fonty ekranowe. Po kilku sesjach komunikaty dotyczące -generowania fontów staną się rzadsze. Więcej informacji można znaleźć +\item[dviout.] Instalowany jest takĹźe \prog{dviout}, program do podglądu +plikĂłw DVI. Pierwsze uruchomienie \prog{dviout} zazwyczaj automatycznie +generuje wymagane fonty ekranowe. Po kilku sesjach komunikaty dotyczące +generowania fontĂłw staną się rzadsze. Więcej informacji moĹźna znaleźć w~bardzo dobrym poradniku \emph{on-line} tego programu. -\item[\TeX{}works.] Zorientowany na środowisko \TeX-owe edytor, zintegrowany -z~modułem do podglądu plików PDF. -\item[Narzędzia uruchamiane z~linii poleceń] Do \TL{} są włączone - wersje Windowsowe - kilku przydatnych programów uniksowych. Są to programy: \texttt{gzip}, \cmdname{zip}, \texttt{unzip}, \texttt{jpeg2ps} i~kilka narzędzi z~zestawu - \cmdname{xpdf} (\cmdname{pdfinfo}, \cmdname{pdffonts} \ldots ). - Sama przeglądarka \cmdname{xpdf} nie jest dostępna w~Windows, - można jednak pobrać z~internetu opartą na niej przeglądarkę Sumatra PDF: +\item[\TeX{}works.] Zorientowany na środowisko \TeX-owe edytor, zintegrowany +z~modułem do podglądu plikĂłw PDF. +\item[narzędzia uruchamiane z~linii poleceń] Do \TL{} są włączone + wersje Windowsowe + kilku przydatnych programĂłw uniksowych. są to programy: \cmdname{gzip}, \cmdname{zip}, \texttt{unzip} i~kilka narzędzi z~zestawu \cmdname{poppler} (\cmdname{pdfinfo}, \cmdname{pdffonts}, \ldots). Nie ma oddzielnej przeglądarki plikĂłw PDF dla Windows. + MoĹźna pobrać z~internetu na przykład przeglądarkę PDF Sumatra: \url{https://sumatrapdfreader.org/}. -\item[fc-list, fc-cache, \ldots] Narzędzia z~biblioteki fontconfig; program +\item[fc-list, fc-cache, \ldots] narzędzia z~biblioteki fontconfig; program \prog{fc-cache} rejestruje dla \XeTeX-a fonty systemowe lub dostarczane - w~dystrybucji \TL{} fonty OpenType; \prog{fc-list} wyświetla zarejestrowane - fonty, podając ich pełne nazwy (deklarujemy je jako parametr rozszerzonego - w~\XeTeX-u polecenia \cs{font}). + w~dystrybucji \TL{} fonty OpenType; \prog{fc-list} wyświetla zarejestrowane + fonty, podając ich pełne nazwy (deklarujemy je jako parametr rozszerzonego + w~\XeTeX-u polecenia \cs{font}). JeĹźeli to konieczne, moĹźna uruchomić program \prog{fc-cache} aby otrzymać pełną informację o dostępnych fontach. \end{description} - %\begin{description} - %\item[katalog \texttt{support,}] wspomniany już w~części~\ref{sec:tld}, - %zawiera różne programy, które mogą być użyteczne w~środowisku \TeX-owym - %(np. edytory/środowiska dla \TeX-a); programy te \emph{nie są} uwzględniane - %podczas instalacji samego \TL, należy je więc zainstalować samodzielnie. - %\end{description} - -Poniżej zamieszczono listę miejsc, z~których można pobrać programy -pomocnicze: - -\begin{description} -\item[Ghostscript] -- \url{https://ghostscript.com/} -\item[Perl] \url{http://www.perl.org} (uzupełniające, przydatne - pakiety należy pobrać z~zasobów CPAN \url{http://cpan.org}) -\item[ImageMagick] -- bogaty zestaw narzędzi do wsadowego przetwarzania - plików graficznych (\url{http://www.imagemagick.com}) -\item[NetPBM] -- do przetwarzania i~konwersji plików graficznych możemy - użyć alternatywnego dla \textsf{ImageMagick} programu NetPBM - (\url{http://netpbm.sourceforge.net/}) -\item[Edytory dla systemu \TeX{}] -- spory wybór programów, uwzględniających - indywidualne preferencje użytkownika (poniżej wymieniono jedynie - te działające w~systemach Windows) - \begin{itemize*} - \item \cmdname{GNU Emacs} jest dostępna wersja natywna dla systemu Windows, zob. - \url{http://www.gnu.org/software/emacs/emacs.html}. - \item \cmdname{GNU Emacs} -- w~wersji zintegrowanej z~\textsf{AucTeX} - dla Windows dostępny jest w~archiwach \CTAN; - strona domowa: \url{http://www.gnu.org/software/auctex}. -% http://www.gnu.org/software/emacs/windows/ntemacs.html) -% \item \cmdname{XEmacs} -- bardziej przyjazna wersja dla Windows -% (\url{http://www.xemacs.org/}) - \item \cmdname{LEd} -- polski edytor, dostępny - z~\url{http://www.latexeditor.org/}. - \item \cmdname{SciTE} -- edytor dostępny - z \url{http://www.scintilla.org/SciTE.html} - \item \cmdname{Texmaker} -- edytor dostępny z - \url{http://www.xm1math.net/texmaker}. -% \item \cmdname{TexMakerX} jest rozszerzeniem \cmdname{Texmaker} -% (\url{http://texmakerx.sourceforge.net}). - \item \cmdname{TeXstudio} jest rozszerzeniem \cmdname{Texmaker} o~dodatkowe - fukcje, patrz \url{http://texstudio.org/}. - \item TeXnicCenter -- kolejny, dosyć bogaty w~funkcje edytor - (\url{http://www.toolscenter.org/products/texniccenter/}) - \item \cmdname{TeXworks} -- nowy edytor, dostępny - z~\url{http://tug.org/texworks} i~instalowany wyłącznie w~Windows - jako część \TL. - \item \cmdname{Vim} -- rozbudowany i~bardzo funkcjonalny edytor, - wywodzący się z~klasycznego dla systemów Unix edytora \cmdname{vi} - %, dostępny na \TL{} w~katalogu \dirname{support/vim} - (\url{http://www.vim.org}) - \item \cmdname{WinShell} -- prosty edytor/shell - (\url{http://www.winshell.de}) - \item \cmdname{WinEdt} -- bogaty w~funkcje edytor dla \TeX-a, dostępny jako - \emph{shareware} (\url{http://www.winedt.com}) - \end{itemize*} -\end{description} - -Obszerniejszą listę programów można znaleźć na stronie -\url{http://tug.org/interest.html}. +% +% +%PoniĹźej zamieszczono listę miejsc, z~ktĂłrych moĹźna pobrać programy +%pomocnicze: +% +%\begin{description} +%\item[Ghostscript] -- \url{https://ghostscript.com/} +%\item[Perl] \url{http://www.perl.org} (uzupełniające, przydatne +% pakiety naleĹźy pobrać z~zasobĂłw CPAN \url{http://cpan.org}) +%\item[ImageMagick] -- bogaty zestaw narzędzi do wsadowego przetwarzania +% plikĂłw graficznych (\url{http://www.imagemagick.com}) +%\item[NetPBM] -- do przetwarzania i~konwersji plikĂłw graficznych moĹźemy +% uĹźyć alternatywnego dla \textsf{ImageMagick} programu NetPBM +% (\url{http://netpbm.sourceforge.net/}) +%\item[Edytory dla systemu \TeX{}] -- spory wybĂłr programĂłw, uwzględniających +% indywidualne preferencje uĹźytkownika (poniĹźej wymieniono jedynie +% te działające w~systemach Windows) +% \begin{itemize*} +% \item \cmdname{GNU Emacs} jest dostępna wersja natywna dla systemu Windows, zob. +% \url{http://www.gnu.org/software/emacs/emacs.html}. +% \item \cmdname{GNU Emacs} -- w~wersji zintegrowanej z~\textsf{AucTeX} +% dla Windows dostępny jest w~archiwach \CTAN; +% strona domowa: \url{http://www.gnu.org/software/auctex}. +%% http://www.gnu.org/software/emacs/windows/ntemacs.html) +%% \item \cmdname{XEmacs} -- bardziej przyjazna wersja dla Windows +%% (\url{http://www.xemacs.org/}) +% \item \cmdname{LEd} -- polski edytor, dostępny +% z~\url{http://www.latexeditor.org/}. +% \item \cmdname{SciTE} -- edytor dostępny +% z \url{http://www.scintilla.org/SciTE.html} +% \item \cmdname{Texmaker} -- edytor dostępny z +% \url{http://www.xm1math.net/texmaker}. +%% \item \cmdname{TexMakerX} jest rozszerzeniem \cmdname{Texmaker} +%% (\url{http://texmakerx.sourceforge.net}). +% \item \cmdname{TeXstudio} jest rozszerzeniem \cmdname{Texmaker} o~dodatkowe +% fukcje, patrz \url{http://texstudio.org/}. +% \item TeXnicCenter -- kolejny, dosyć bogaty w~funkcje edytor +% (\url{http://www.toolscenter.org/products/texniccenter/}) +% \item \cmdname{TeXworks} -- nowy edytor, dostępny +% z~\url{http://tug.org/texworks} i~instalowany wyłącznie w~Windows +% jako część \TL. +% \item \cmdname{Vim} -- rozbudowany i~bardzo funkcjonalny edytor, +% wywodzący się z~klasycznego dla systemĂłw Unix edytora \cmdname{vi} +% %, dostępny na \TL{} w~katalogu \dirname{support/vim} +% (\url{http://www.vim.org}) +% \item \cmdname{WinShell} -- prosty edytor/shell +% (\url{http://www.winshell.de}) +% \item \cmdname{WinEdt} -- bogaty w~funkcje edytor dla \TeX-a, dostępny jako +% \emph{shareware} (\url{http://www.winedt.com}) +% \end{itemize*} +%\end{description} +% +%Obszerniejszą listę programĂłw moĹźna znaleźć na stronie +%\url{http://tug.org/interest.html}. \subsection{User Profile (inaczej Home -- katalog domowy)} \label{sec:winhome} -Odpowiednikiem uniksowego katalogu domowego użytkownika (|$HOME|) jest -w~Windows katalog określany zmienną \verb|%USERPROFILE%|. W~Windows -Vista i~w~wersjach późniejszych jest to -\verb|C:\Users\|. W~pliku konfiguracyjnym -\filename{texmf.cnf} i~ogólnie w~bibliotekach \KPS{} znak \verb|~| jest -poprawnie rozwijany do odpowiedniej zmiennej -- zarówno w~Windows, jak -i~w~Unix/Linux. +Odpowiednikiem uniksowego katalogu domowego uĹźytkownika (|$HOME|) +w~Windows jest katalog określany zmienną \verb|%USERPROFILE%|. W~Windows +Vista i~w~wersjach późniejszych jest to +\verb|C:\Users\|. W~pliku konfiguracyjnym +\filename{texmf.cnf} i~ogĂłlnie w~bibliotekach \KPS{} znak \verb|~| jest +poprawnie rozwijany do odpowiedniej zmiennej -- zarĂłwno w~Windows, jak +i~w~Unix. \subsection{Rejestr Windows} \label{sec:registry} -W systemie Windows prawie wszystkie dane konfiguracyjne przechowywane są +W systemie Windows prawie wszystkie dane konfiguracyjne przechowywane są w~tzw. rejestrze. Zawiera on hierarchicznie zorganizowane klucze, w~ramach -kilku kluczy głównych. Najbardziej istotne dla programów instalacyjnych -są klucze \path{HKEY_CURRENT_USER} oraz \path{HKEY_LOCAL_MACHINE} -(w~skrócie \path{HKCU} i~\path{HKLM}). Część \path{HKCU} dotyczy katalogów -domowych użytkowników (patrz~\ref{sec:winhome}), zaś \path{HKLM} -- podkatalogów +kilku kluczy głównych. Najbardziej istotne dla programĂłw instalacyjnych +są klucze \path{HKEY_CURRENT_USER} oraz \path{HKEY_LOCAL_MACHINE} +(w~skrĂłcie \path{HKCU} i~\path{HKLM}). Część \path{HKCU} dotyczy katalogĂłw +domowych uĹźytkownikĂłw (patrz część~\ref{sec:winhome}), zaś \path{HKLM} -- podkatalogĂłw systemowych (w~katalogu Windows). -Informacje o~ustawieniach systemu można czasem uzyskać ze zmiennych -środowiska, ale po inne informacje, np. położenie tzw. skrótów, trzeba -odwołać się do rejestru. Także zapis zmiennych środowiska na stałe wymaga -dostępu do rejestru. +Informacje o~ustawieniach systemu moĹźna czasem uzyskać ze zmiennych +środowiska, ale po inne informacje, np. połoĹźenie tzw. skrĂłtĂłw, trzeba +odwołać się do rejestru. TakĹźe zapis zmiennych środowiska na stałe wymaga +dostępu do rejestru. \subsection{Uprawnienia w Windows} \label{sec:winpermissions} -%%! UWAGA SW: cała ta część jest mocno niejasna w oryginale. Tłumaczyłem -%%! ją mając na uwadze ogólny sens, w niektórych miejscach doprecyzowując -%%! sformułowania. Ale i tak jest, wg mnie, do bani :-) +%%! UWAGA SW: cała ta część jest mocno niejasna w oryginale. Tďż˝umaczyłem +%%! jďż˝ mając na uwadze ogďż˝lny sens, w niektĂłrych miejscach doprecyzowujďż˝c +%%! sformuďż˝owania. Ale i tak jest, wg mnie, do bani :-) -W nowszych wersjach Windows istnieje wyraźne rozróżnienie między -użytkownikami ,,zwykłymi'' i~administratorami, którzy mają -pełną swobodę dostępu do całości systemu. -Dołożono wielu starań, aby umożliwić instalację \TL{} także osobom bez -uprawnień administratora. +W nowszych wersjach Windows istnieje wyraĹşne rozróşnienie między +uĹźytkownikami ,,zwykłymi'' i~administratorami, ktĂłrzy mają +pełną swobodę dostępu do całości systemu. +DołoĹźono wielu starań, aby umoĹźliwić instalację \TL{} takĹźe osobom bez +uprawnień administratora. -Jeśli osoba instalująca ma uprawnienia administratora, to udostępniona jest -opcja instalacji dla wszystkich użytkowników. Użycie jej oznacza, że tworzone -są skróty, a także ustawiane są zmienne środowiska dla całego systemu. -W~przeciwnym wypadku skróty i~menu są tworzone jedynie dla konkretnego -użytkownika, także definiowane zmienne środowiska dotyczą zwykłych -użytkowników. +Jeśli osoba instalująca ma uprawnienia administratora, to udostępniona jest +opcja instalacji dla wszystkich uĹźytkownikĂłw. UĹźycie jej oznacza, Ĺźe tworzone +są skrĂłty, a takĹźe ustawiane są zmienne środowiska dla całego systemu. +W~przeciwnym wypadku skrĂłty i~menu są tworzone jedynie dla konkretnego +uĹźytkownika, takĹźe definiowane zmienne środowiska dotyczą konkretnych +uĹźytkownikĂłw. -Bez względu na status użytkownika proponowanym, domyślnym katalogiem głównym +Bez względu na status uĹźytkownika proponowanym, domyślnym katalogiem głównym instalacji jest katalog w~ramach \verb|%SystemDrive%|. Program instalacyjny -zawsze sprawdza, czy ten katalog jest dostępny do zapisu dla aktualnego -użytkownika. - -Problem może się pojawić wtedy, gdy użytkownik instalujący \TL{} nie jest -administratorem, a~programy \TeX-owe są już w~ścieżce przeszukiwania. -Wynikowa ścieżka zawiera wtedy ścieżkę systemową, do której dodano ścieżkę do -programów użytkownika. W~konsekwencji nie będą znajdowane nowo instalowane -programy. Aby rozwiązać ten problem, program instalacyjny tworzy skrót do -okna z~wierszem poleceń, w~którym ścieżka do nowych programów \TL{} ma -priorytet. W~ten sposób, po uruchomieniu tego skrótu, będzie można korzystać -z~\TL. Dotyczy to także programu \TeX{}works, o ile go zainstalowaliśmy. - -Windows Vista i nowsze stwarzają dodatkowe utrudnienia: nawet jeśli -jesteśmy zalogowani jako administrator, musimy dodatkowo żądać uprawnień do -uruchomienia programów jako administrator! W rzeczywistości nie ma sensu -logowanie jako administrator, zamiast tego wystarczy kliknąć prawym klawiszem -myszy na programie (lub skrócie), co pozwala wybrać opcję ,,Uruchom jako +zawsze sprawdza, czy ten katalog jest dostępny do zapisu dla aktualnego +uĹźytkownika. + +Problem moĹźe się pojawić wtedy, gdy uĹźytkownik instalujący \TL{} nie jest +administratorem, a~programy \TeX-owe są juĹź w~ścieĹźce przeszukiwania. +Wynikowa ścieĹźka zawiera wtedy ścieĹźkę systemową, do ktĂłrej dodano ścieĹźkę do +programĂłw uĹźytkownika. W~konsekwencji nie będą znajdowane nowo instalowane +programy. Aby rozwiązać ten problem, program instalacyjny tworzy skrĂłt do +okna z~wierszem poleceń, w~ktĂłrym ścieĹźka do nowych programĂłw \TL{} ma +priorytet. W~ten sposĂłb, po uruchomieniu tego skrĂłtu, będzie moĹźna korzystać +z~\TL. Dotyczy to takĹźe programu \TeX{}works, o ile go zainstalowaliśmy. + +Windows Vista i nowsze stwarzają dodatkowe utrudnienia: nawet jeśli +jesteśmy zalogowani jako administrator, musimy dodatkowo żądać uprawnień do +uruchomienia programĂłw jako administrator! W rzeczywistości nie ma sensu +logowanie jako administrator, zamiast tego wystarczy kliknąć prawym klawiszem +myszy na programie (lub skrĂłcie), co pozwala wybrać opcję ,,Uruchom jako administrator''. -%\subsubsection{Zabezpieczenie katalogu \TL} -% -%Nawet gdy instalujemy \TL{} jako administrator, nie zabezpiecza to katalogu -%docelowego instalacji przed zmianami, które może w~nim wykonać zwykły -%użytkownik. Po instalacji zatem może być wymagane ustawienie dla tego -%katalogu odpowiedniej wartości \acro{ACL} (Access Control List; patrz -%dokumentacja uruchamianego z~wiersza poleceń programu Windows -%\filename{icacls}). -%\end{document} -\subsection{Zwiększanie maksymalnej ilości dostępnej pamięci + +\subsection{Zwiększanie maksymalnej dostępnej pamięci w~Windows i~Cygwin} \label{sec:cygwin-maxmem} -Użytkownicy systemów Windows i~Cygwin (patrz~\ref{sec:cygwin} mogą w~przypadku uruchamiania niektórych programów dostarczonych w~\TL{} spotkać się z~niewystarczającą -ilością dostępnej pamięci. Na przykład \prog{asy} wyczerpie dostępną pamięć -w~przypadku próby zadeklarowania macierzy składającej się z~25~milionów liczb -rzeczywistych, a~Lua\TeX\ przy przetwarzaniu dokumentu zawierającego wiele -dużych plików czcionek. - % XXX "dużych" jest brzydkie, ale nie mam lepszego pomysłu :/ - %a dużych plików czcionek? ZW +UĹźytkownicy systemĂłw Windows i~Cygwin (patrz część~\ref{sec:cygwin} mogą w~przypadku uruchamiania niektĂłrych programĂłw dostarczonych w~\TL{} spotkać się z~niewystarczającą +ilością dostępnej pamięci. Na przykład \prog{asy} wyczerpie dostępną pamięć +w~przypadku prĂłby zadeklarowania macierzy składającej się z~25~milionĂłw liczb +rzeczywistych, a~Lua\TeX\ przy przetwarzaniu dokumentu zawierającego wiele +duĹźych plikĂłw czcionek. + % XXX "duĹźych" jest brzydkie, ale nie mam lepszego pomysłu :/ + %a duĹźych plikĂłw czcionek? ZW -W~Cygwin można ten problem rozwiązać korzystając z porady zawartej -w~Podręczniku Użytkownika Cygwin +W~Cygwin moĹźna ten problem rozwiązać korzystając z porady zawartej +w~Podręczniku uĹźytkownika Cygwin (\url{http://www.cygwin.com/cygwin-ug-net/setup-maxmem.html}). -W~Windows należy utworzyć plik, np. \code{moremem.reg}, z~takimi czterema liniami: +W~Windows naleĹźy utworzyć plik, np. \code{moremem.reg}, z~takimi czterema liniami: \begin{sverbatim} Windows Registry Editor Version 5.00 @@ -2147,41 +2053,41 @@ Windows Registry Editor Version 5.00 "heap_chunk_in_mb"=dword:ffffff00 \end{sverbatim} -\noindent a~następnie wykonać (jako użytkownik z~prawami administratora) -polecenie: \code{regedit /s moremem.reg}. Zamiast ustawień globalnych dla -systemu, można też zmienić wielkość dostępnej pamięci jedynie dla bieżącego -użytkownika, używając \code{HKEY\_CURRENT\_USER}. +\noindent a~następnie wykonać (jako uĹźytkownik z~prawami administratora) +polecenie: \code{regedit /s moremem.reg}. Zamiast ustawień globalnych dla +systemu, moĹźna teĹź zmienić wielkość dostępnej pamięci jedynie dla bieżącego +uĹźytkownika, uĹźywając \code{HKEY\_CURRENT\_USER}. -%% Chyba nie ma tego - jest dalej 2184ang - jakieś trochę inne -%\section{W razie problemów} +%% Chyba nie ma tego - jest dalej 2184ang - jakieďż˝ trochďż˝ inne +%\section{W razie problemĂłw} %\label{troubleshooting} % -%\subsection{Co zrobić gdy \texttt{latex} nie może znaleźć potrzebnych -%plików?} +%\subsection{Co zrobiďż˝ gdy \texttt{latex} nie moĹźe znale�� potrzebnych +%plikĂłw?} % %\begin{itemize} -% \item Podstawowym narzędziem do diagnozowania problemów jest program -% \cmdname{kpsewhich}. Wyprowadza on informacje diagnostyczne na wyjście -%stderr, przy czym konsole (okienka wierszy poleceń) starszych systemów -%Windows nie potrafią przekierować stderr do pliku. Umożliwia to dopiero -%system Windows NT i~późniejsze, ale rozwiązanie przedstawione poniżej działa -%dla każdej konsoli (okienka wierszy poleceń). Otóż dla celów diagnostycznych -%można tymczasowo zdefiniować zmienną środowiska (w~oknie poleceń): +% \item Podstawowym narzďż˝dziem do diagnozowania problemĂłw jest program +% \cmdname{kpsewhich}. Wyprowadza on informacje diagnostyczne na wyjďż˝cie +%stderr, przy czym konsole (okienka wierszy poleceń) starszych systemĂłw +%Windows nie potrafiďż˝ przekierować stderr do pliku. umoĹźliwia to dopiero +%system Windows NT i~p��niejsze, ale rozwiązanie przedstawione poniĹźej dziaďż˝a +%dla kaĹźdej konsoli (okienka wierszy poleceń). Ot�� dla celĂłw diagnostycznych +%moĹźna tymczasowo zdefiniować zmienną środowiska (w~oknie poleceń): %\begin{verbatim} %SET KPATHSEA_DEBUG_OUTPUT=err.log %\end{verbatim} -%Można również zadać zakres diagnostyki: +%moĹźna rĂłwnieďż˝ zadań zakres diagnostyki: %\begin{verbatim} %SET KPATHSEA_DEBUG=-1 %\end{verbatim} % -%Podobnie, aby przekierować wyjście stderr na stdout: +%Podobnie, aby przekierować wyjďż˝cie stderr na stdout: %\begin{verbatim} %SET KPATHSEA_DEBUG_OUTPUT=con: %\end{verbatim} -%W ten sposób można skierować zarówno stderr, jak i stdout do tego samego pliku. -%\item Przy założeniu, że instalację wykonano w \path|c:/TeX|, należy -% sprawdzić (porównać) następujące wartości:\\ +%W ten sposĂłb moĹźna skierować zarĂłwno stderr, jak i stdout do tego samego pliku. +%\item Przy zaďż˝oĹźeniu, Ĺźe instalacjďż˝ wykonano w \path|c:/TeX|, naleĹźy +% sprawdziďż˝ (porĂłwnaďż˝) nastďż˝pujďż˝ce wartoďż˝ci:\\ % {\small % \begin{tabular}{ll} % \path|kpsewhich -expand-path $SELFAUTOPARENT| & \path|c:/TeX| \\ @@ -2190,10 +2096,10 @@ u % \end{tabular} %} % -%Jeśli w otoczeniu systemowym są zdefiniowane zmienne związane z~\TeX-em, -%należy je usunąć, mają bowiem pierwszeństwo przed tymi, -%które określono w~pliku \filename{texmf.cnf}. -%\item Następnie należy sprawdzić (porównać) wartości:\\ +%jeśli w otoczeniu systemowym są zdefiniowane zmienne związane z~\TeX-em, +%naleĹźy je usun��, majďż˝ bowiem pierwszeďż˝stwo przed tymi, +%ktĂłre okreďż˝lono w~pliku \filename{texmf.cnf}. +%\item Nastďż˝pnie naleĹźy sprawdziďż˝ (porĂłwnaďż˝) wartoďż˝ci:\\ %{\small % \begin{tabular}{ll} % \texttt{kpsewhich cmr10.tfm} & \path|c:/TeX/texmf-dist/fonts/tfm/public/cm/cmr10.tfm|\\ @@ -2201,496 +2107,480 @@ u % \end{tabular} %} % -%Jeśli podczas sprawdzania nie znaleziono odstępstw, to \TeX{} i~programy -%towarzyszące powinny działać. Jeśli tak nie jest, to należy poeksperymentować -%z opcją \path|-debug=n| programu \path|kpsewhich| i~zweryfikować wszystkie -%uzyskane wartości. Po zidentyfikowaniu problemu warto go zgłosić. +%jeśli podczas sprawdzania nie znaleziono odstďż˝pstw, to \TeX{} i~programy +%towarzyszďż˝ce powinny dziaďż˝aďż˝. jeśli tak nie jest, to naleĹźy poeksperymentować +%z opcjďż˝ \path|-debug=n| programu \path|kpsewhich| i~zweryfikować wszystkie +%uzyskane wartoďż˝ci. Po zidentyfikowaniu problemu warto go zgďż˝osiďż˝. %\end{itemize} -% dotąd +% dotďż˝d %-------------------------- % don't use \Webc so the \uppercase in the headline works. -\section{Instrukcja obsługi systemu Web2C} +\section{Instrukcja obsługi systemu Web2C} -\Webc{} to zestaw programów związanych z~\TeX-em, tj. sam \TeX{}, \MF{}, -\MP, \BibTeX{} itd. Stanowią one rdzeń dystrybucji \TL. Strona domowa \Webc{} z aktualnym -podręcznikiem użytkownika i innymi użytecznymi plikami jest dostępna pod adresem \url{http://tug.org/web2c}. +\Webc{} to zestaw programĂłw związanych z~\TeX-em, tj. sam \TeX{}, \MF{}, +\MP, \BibTeX{} itd. Stanowią one rdzeń dystrybucji \TL{}. Strona domowa \Webc{} z aktualnym +podręcznikiem uĹźytkownika i innymi uĹźytecznymi plikami jest dostępna pod adresem \url{http://tug.org/web2c}. %\end{document} -Trochę historii: Oryginalna implementacja wykonana została przez Tomasa Rokickiego, który -w~roku 1987 stworzył pierwszy system \TeX{}-to-C, adaptując pliki wymiany -(\emph{change files}) pod Unix-em (pierwotnie były one dziełem Howarda -Trickey'a oraz Pavela Curtisa. W~czasie, gdy Tim Morgan zajmował się utrzymaniem -systemu, jego nazwa została zmieniona na Web-to-C\@. W~1990 roku prace nad -projektem przejął Karl Berry wraz z~dziesiątkami współpracowników, w~roku -1997 pałeczkę przejął Olaf Weber, który z powrotem przekazał ją w 2006 roku Karlowi. +Trochę historii: Oryginalna implementacja wykonana została przez Tomasa Rokickiego, ktĂłry +w~roku 1987 stworzył pierwszy system \TeX{}-to-C, adaptując pliki wymiany +(\emph{change files}) pod Unix-em (pierwotnie były one dziełem Howarda +Trickey'a oraz Pavela Curtisa. W~czasie, gdy Tim Morgan zajmować się utrzymaniem +systemu, jego nazwa została zmieniona na Web-to-C\@. W~1990 roku prace nad +projektem przejął Karl Berry wraz z~dziesiątkami współpracownikĂłw, w~roku +1997 pałeczkę przejął Olaf Weber, ktĂłry z powrotem przekazał ją w 2006 roku Karlowi. -\Webc{} działa w systemach Unix, Windows 32-bitowy, (w~tym Mac\,OS\,X), +\Webc{} działa w systemach Unix, Windows 32-bitowy, (w~tym Mac\,OS\,X), i~innych systemach operacyjnych. -System wykorzystuje oryginalne źródła \TeX-owe autorstwa Donalda Knutha -oraz inne programy napisane w~\web{} i~tłumaczy je na kod źródłowy~C. -%Ponadto system udostępnia spory zestaw makr i~funkcji stworzonych dla -%zwiększenia funkcjonalności oryginalnych zasobów oprogramowania -%związanego z~\TeX-em. -Podstawowymi składnikami systemu są: +System wykorzystuje oryginalne ĹşrĂłdła \TeX-owe autorstwa Donalda Knutha +oraz inne programy napisane w~\web{} i~tłumaczy je na kod ĹşrĂłdłowy~C. +Podstawowymi składnikami systemu są: \begin{cmddescription} -\item[bibtex] Tworzenie spisów bibliograficznych; +\item[bibtex] Tworzenie spisĂłw bibliograficznych; \item[dvicopy] Modyfikowanie pliku \dvi; \item[dvitomp] Konwersja \dvi{} do MPX (rysunki MetaPost-a); \item[dvitype] Konwersja \dvi{} na plik tekstowy (ASCII); \item[gftodvi] Zamiana fontu GF na plik \dvi; \item[gftopk] Zamiana fontu w~formacie GF na font spakowany (PK); \item[gftype] Zamiana fontu GF na plik tekstowy (ASCII); -\item[mf] Generowanie fontów bitmapowych w formacie GF; -\item[mft] Skład plików źródłowych \MF{}-a; -\item[mpost] Tworzenie rysunków oraz diagramów technicznych; -\item[patgen] Tworzenie wzorców przenoszenia wyrazów; -\item[pktogf] Zamiana fontów w formacie PK na fonty GF; +\item[mf] Generowanie fontĂłw bitmapowych w formacie GF; +\item[mft] Skład plikĂłw ĹşrĂłdłowych \MF{}-a; +\item[mpost] Tworzenie rysunkĂłw oraz diagramĂłw technicznych; +\item[patgen] Tworzenie wzorcĂłw przenoszenia wyrazĂłw; +\item[pktogf] Zamiana fontĂłw w formacie PK na fonty GF; \item[pktype] Zamiana fontu PK na plik tekstowy (ASCII); -\item[pltotf] Konwersja tekstowej listy właściwości do TFM; -\item[pooltype] Wyświetlanie \web-owych plików pool; -\item[tangle] Konwersja \web{} do języka Pascal; -\item[tex] Skład tekstu; -\item[tftopl] Konwersja TFM do tekstowej listy właściwości (PL); -\item[vftovp] Konwersja fontów wirtualnych do wirtualnej listy - właściwości (VPL); -\item[vptovf] Konwersja wirtualnej listy właściwości do fontów wirtualnych; +\item[pltotf] Konwersja tekstowej listy właściwości do TFM; +\item[pooltype] wyświetlanie \web-owych plikĂłw pool; +\item[tangle] Konwersja \web{} do języka Pascal; +\item[tex] Skład tekstu; +\item[tftopl] Konwersja TFM do tekstowej listy właściwości (PL); +\item[vftovp] Konwersja fontĂłw wirtualnych do wirtualnej listy + właściwości (VPL); +\item[vptovf] Konwersja wirtualnej listy właściwości do fontĂłw wirtualnych; \item[weave] Konwersja \web{} do \TeX-a. \end{cmddescription} \noindent -Dokładny opis funkcji oraz składni tych programów zawarty jest -w~dokumentacji poszczególnych pakietów samego \Webc{}. +Dokładny opis funkcji oraz składni tych programĂłw zawarty jest +w~dokumentacji poszczegĂłlnych pakietĂłw samego \Webc{}. Do optymalnego korzystania z~instalacji \Webc{} -przyda się znajomość kilku zasad rządzących całą rodziną programów. +przyda się znajomość kilku zasad rządzących całą rodziną programĂłw. -Wszystkie programy obsługują standardowe opcje \GNU: +Wszystkie programy obsługują standardowe opcje \GNU: \begin{description} -\item[\texttt{-{}-help\ \ \ }] podaje podstawowe zasady użytkowania; -\item[\texttt{-{}-verbose}] podaje dokładny raport z~działania programu; -\item[\texttt{-{}-version}] podaje informację o~wersji, po czym kończy - działanie programu. +\item[\texttt{-{}-help\ \ \ }] podaje podstawowe zasady uĹźytkowania; +\item[\texttt{-{}-verbose}] podaje dokładny raport z~działania programu; +\item[\texttt{-{}-version}] podaje informację o~wersji, po czym kończy + działanie programu. \end{description} -Do lokalizowania plików programy oparte na \Webc{} używają biblioteki do -przeszukiwania ścieżek zwanej \KPS{}. -Dla optymalizacji przeszukiwania \TeX-owego drzewa podkatalogów biblioteka ta -używa kombinacji zmiennych środowiskowych oraz kilku plików konfiguracyjnych. -\Webc{} potrafi obsługiwać jednocześnie więcej niż jedno drzewo -podkatalogów, co jest użyteczne w~wypadku, gdy chce się przechowywać -standardową dystrybucję \TeX-a jak i~lokalne rozszerzenia w~dwóch różnych -drzewach katalogów. -Aby przyspieszyć poszukiwanie plików, katalog główny każdego drzewa ma swój -plik \file{ls-R}, zawierający pozycje określające nazwę i~względną ścieżkę -dla wszystkich plików zawartych w~tym katalogu. +Do lokalizowania plikĂłw programy oparte na \Webc{} uĹźywają biblioteki do +przeszukiwania ścieĹźek zwanej \KPS{} (\url{http://tug.org/kpathsea}). +Dla optymalizacji przeszukiwania \TeX-owego drzewa podkatalogĂłw biblioteka ta +uĹźywa kombinacji zmiennych środowiskowych oraz kilku plikĂłw konfiguracyjnych. +\Webc{} potrafi obsługiwać jednocześnie więcej niĹź jedno drzewo +podkatalogĂłw, co jest uĹźyteczne w~wypadku, gdy chce się przechowywać +standardową dystrybucję \TeX-a jak i~lokalne rozszerzenia w~dwĂłch róşnych +drzewach katalogĂłw. +Aby przyspieszyć poszukiwanie plikĂłw, katalog główny kaĹźdego drzewa ma swĂłj +plik \file{ls-R}, zawierający pozycje określające nazwę i~względną ścieĹźkę +dla wszystkich plikĂłw zawartych w~tym katalogu. % \end{document} -\subsection{Przeszukiwanie ścieżek przez Kpathsea} +\subsection{Przeszukiwanie ścieĹźek przez Kpathsea} \label{sec:kpathsea} -Opiszemy najpierw ogólny mechanizm przeszukiwania ścieżek przez bibliotekę +Opiszemy najpierw ogĂłlny mechanizm przeszukiwania ścieĹźek przez bibliotekę \KPS{}. -Tym, co nazywamy \emph{ścieżką przeszukiwania}, jest rozdzielona dwukropkami -lub średnikami lista \emph{elementów ścieżki}, które zasadniczo są nazwami -podkatalogów. Ścieżka przeszukiwania może pochodzić z~(kombinacji) wielu -źródeł. Przykładowo, aby odnaleźć plik \samp{my-file} w~ścieżce -\samp{.:/dir}, \KPS{} sprawdza istnienie danego elementu ścieżki -w~następującej kolejności: najpierw \file{./my-file}, potem -\file{/dir/my-file}, zwracając pierwszy odnaleziony (lub możliwie wszystkie). - -Aby optymalnie zaadaptować się do konwencji wszystkich systemów operacyjnych, -na systemach nieunixowych \KPS{} może używać -jako separatorów nazw ścieżek znaków innych -niż dwukropek (\samp{:}) oraz ,,ciach'' (\samp{/}). - -W~celu sprawdzenia konkretnego elementu \var{p} ścieżki, \KPS{} najpierw -sprawdza, czy zbudowana wcześniej baza danych (patrz ,,Baza nazw plików'' na -str.~\pageref{Filename-database}) odnosi się do \var{p}, tj. -czy baza danych znajduje się w~podkatalogu z~prefiksem~\var{p}. -Jeżeli tak, to specyfikacja ścieżki jest porównywana z~zawartością bazy. - -Chociaż najprostszym i~najbardziej powszechnym elementem ścieżki jest -nazwa katalogu, \KPS{} korzysta z~dodatkowych możliwości w~przeszukiwaniu -ścieżek: -wielowarstwowych wartości domyślnych, zmiennych środowiskowych, wartości +Tym, co nazywamy \emph{ścieĹźką przeszukiwania}, jest rozdzielona dwukropkami +lub średnikami lista \emph{elementĂłw ścieĹźki}, ktĂłre zasadniczo są nazwami +podkatalogĂłw. ŚcieĹźka przeszukiwania moĹźe pochodzić z~(kombinacji) wielu +ĹşrĂłdeł. Przykładowo, aby odnaleźć plik \samp{my-file} w~ścieĹźce +\samp{.:/dir}, \KPS{} sprawdza istnienie danego elementu ścieĹźki +w~następującej kolejności: najpierw \file{./my-file}, potem +\file{/dir/my-file}, zwracając pierwszy odnaleziony (lub moĹźliwie wszystkie). + +Aby optymalnie zaadaptować się do konwencji wszystkich systemĂłw operacyjnych, +na systemach nieunixowych \KPS{} moĹźe uĹźywać +jako separatorĂłw nazw ścieĹźek znakĂłw innych +niĹź dwukropek (\samp{:}) oraz ,,ciach'' (\samp{/}). + +W~celu sprawdzenia konkretnego elementu \var{p} ścieĹźki, \KPS{} najpierw +sprawdza, czy zbudowana wcześniej baza danych (patrz ,,Baza nazw plikĂłw'' na +str.~\pageref{Filename-database}) odnosi się do \var{p}, tj. +czy baza danych znajduje się w~podkatalogu z~prefiksem~\var{p}. +JeĹźeli tak, to specyfikacja ścieĹźki jest porĂłwnywana z~zawartością bazy. + +ChociaĹź najprostszym i~najbardziej powszechnym elementem ścieĹźki jest +nazwa katalogu, \KPS{} korzysta z~dodatkowych moĹźliwości w~przeszukiwaniu +ścieĹźek: +wielowarstwowych wartości domyślnych, zmiennych środowiskowych, wartości pliku konfiguracyjnego, lokalnych -podkatalogów użytkownika oraz rekursywnego przeszukiwania podkatalogów. -Można więc powiedzieć, że \KPS{} \emph{rozwija} element ścieżki, czyli -transformuje wszystkie specyfikacje do nazwy podstawowej lub nazw katalogów. -Jest to opisane w~kolejnych akapitach, w~kolejności, w~jakiej to zachodzi. +podkatalogĂłw uĹźytkownika oraz rekursywnego przeszukiwania podkatalogĂłw. +MoĹźna więc powiedzieć, Ĺźe \KPS{} \emph{rozwija} element ścieĹźki, czyli +transformuje wszystkie specyfikacje do nazwy podstawowej lub nazw katalogĂłw. +Jest to opisane w~kolejnych akapitach, w~kolejności, w~jakiej to zachodzi. -Trzeba zauważyć, że jeżeli nazwa poszukiwanego pliku jest -absolutna lub jawnie względna, tj. zaczyna się od \samp{/} lub \samp{./} -lub \samp{../}, to \KPS{} ogranicza się do sprawdzenia, czy ten plik istnieje. +Trzeba zauwaĹźyć, Ĺźe jeĹźeli nazwa poszukiwanego pliku jest +absolutna lub jawnie względna, tj. zaczyna się od \samp{/} lub \samp{./} +lub \samp{../}, to \KPS{} ogranicza się do sprawdzenia, czy ten plik istnieje. \ifSingleColumn \else \begin{figure*} \verbatiminput{examples/ex5.tex} \setlength{\abovecaptionskip}{0pt} - \caption{Przykład pliku konfiguracyjnego} + \caption{Przykład pliku konfiguracyjnego} \label{fig:config-sample} \end{figure*} \fi %\end{document} -\subsubsection{Źródła ścieżek} +\subsubsection{ĹšrĂłdła ścieĹźek} \label{Path-sources} -Nazwa przeszukiwanej ścieżki może pochodzić z~wielu źródeł. -Oto kolejność, w~jakiej \KPS{} ich używa: +Nazwa przeszukiwanej ścieĹźki moĹźe pochodzić z~wielu ĹşrĂłdeł. +Oto kolejność, w~jakiej \KPS{} ich uĹźywa: \begin{enumerate} \item - Zmienna środowiskowa ustawiana przez użytkownika, np. + Zmienna środowiskowa ustawiana przez uĹźytkownika, np. \envname{TEXINPUTS}\@. - Zmienne środowiskowe z~dołączoną kropką i~nazwą programu zastępują inne, - np. jeżeli \samp{latex} jest nazwą uruchomionego programu, wtedy zamiast + Zmienne środowiskowe z~dołączoną kropką i~nazwą programu zastępują inne, + np. jeĹźeli \samp{latex} jest nazwą uruchomionego programu, wtedy zamiast \envname{TEXINPUTS} wykorzystana zostanie zmienna \envname{TEXINPUTS.latex}. \item Plik konfiguracyjny konkretnego programu, np. linia ,,\texttt{S /a:/b}'' w~pliku \file{config.ps} programu \cmdname{dvips}. -\item Plik konfiguracyjny \KPS{} \file{texmf.cnf}, zawierający taką linię, - jak \samp{TEXINPUTS=/c:/d} (patrz poniżej). -\item Wartości domyślne dla uruchamianych programów. +\item Plik konfiguracyjny \KPS{} \file{texmf.cnf}, zawierający taką linię, + jak \samp{TEXINPUTS=/c:/d} (patrz poniĹźej). +\item Wartości domyślne dla uruchamianych programĂłw. \end{enumerate} -\noindent Każdą z~tych wartości dla danej ścieżki przeszukiwania można -zobaczyć, używając opcji diagnostyki błędów (patrz ,,Diagnostyka błędów'' na +\noindent KaĹźdą z~tych wartości dla danej ścieĹźki przeszukiwania moĹźna +zobaczyć, uĹźywając opcji diagnostyki błędĂłw (patrz ,,Diagnostyka błędĂłw'' na str.~\pageref{sec:debugging}). \subsubsection{Pliki konfiguracyjne} -%\tolerance=3500 - \KPS{} szuka ścieżek przeszukiwania i~innych definicji w~\emph{plikach + + \KPS{} szuka ścieĹźek przeszukiwania i~innych definicji w~\emph{plikach konfiguracyjnych} o~nazwach \file{texmf.cnf}. -Ścieżka przeszukiwania używana do znajdowania tych plików określana jest -przez zmienną \envname{TEXMFCNF}, - %(domyślnie taki plik znajduje się - %w~podkatalogu \file{texmf/web2c}). +ŚcieĹźka przeszukiwania uĹźywana do znajdowania tych plikĂłw określana jest +przez zmienną \envname{TEXMFCNF}, ale nie zalecamy jawnego ustawiania tej, jak i~innych zmiennych w~systemie. -Zamiast tego typowa instalacja \TL{} tworzy plik \file{.../2018/texmf.cnf}, -który w~wyjątkowych wypadkach możemy modyfikować. Głównym plikiem -konfiguracyjnym jest \file{.../2018/texmf-dist/web2c/texmf.cnf}, ale -nie powinien być on modyfikowany, gdyż -zmiany będą utracone podczas aktualizacji. -Czytane będą \emph{wszystkie} pliki \file{texmf.cnf} w~ścieżce -przeszukiwania, a~definicje we wcześniejszych plikach zastąpią te -w~późniejszych. Tak więc w~ścieżce \verb|.:$TEXMF| wartości pochodzące -z~\file{./texmf.cnf} zastąpią te z~\verb|$TEXMF/texmf.cnf|. - -%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% - -Dociekliwy czytelnik może być zainteresowany sposobem, w~jaki programy -znajdują plik \file{texmf.cnf}, skoro nie ma konieczności deklarowania -specyficznej zmiennej środowiskowej systemu. Otóż położenie domyślne jest -wkompilowane w~programy jako względne do ich położenia (określanego, jak -wiemy, w~ścieżce specyfikowanej przez \texttt{\$PATH}): -\path{../../texmf-dist/web2c/} bądź \path{../texmf-dist/web2c/}. Jeśli jawnie -deklarujemy zmienną \envname{TEXMFCNF}, wymagane jest podanie bezwzględnej -ścieżki. - -Podczas czytania zamieszczonego poniżej opisu formatu pliku \file{texmf.cnf}, -warto przeglądać jego zawartość. Położenie \emph{aktywnego} pliku -znajdziemy za pomocą polecenia \texttt{kpsewhich texmf.cnf}. +Zamiast tego typowa instalacja \TL{} tworzy plik \file{.../2019/texmf.cnf}, +ktĂłry w~wyjątkowych wypadkach moĹźemy modyfikować. Głównym plikiem +konfiguracyjnym jest \file{.../2019/texmf-dist/web2c/texmf.cnf}, ale +nie powinien być on modyfikowany, gdyĹź +zmiany będą utracone podczas aktualizacji. + +Czytane będą \emph{wszystkie} pliki \file{texmf.cnf} w~ścieĹźce +przeszukiwania, a~definicje we wcześniejszych plikach zastąpią te +w~późniejszych. Tak więc w~ścieĹźce \verb|.:$TEXMF| wartości pochodzące +z~\file{./texmf.cnf} zastąpią te z~\verb|$TEXMF/texmf.cnf|. + +%Dociekliwy czytelnik moĹźe być zainteresowany sposobem, w~jaki programy +%znajdują plik \file{texmf.cnf}, skoro nie ma konieczności deklarowania +%specyficznej zmiennej środowiskowej systemu. Otóş połoĹźenie domyślne jest +%wkompilowane w~programy jako względne do ich połoĹźenia (określanego, jak +%wiemy, w~ścieĹźce specyfikowanej przez \texttt{\$PATH}): +%\path{../../texmf-dist/web2c/} bądĹş \path{../texmf-dist/web2c/}. Jeśli jawnie +%deklarujemy zmienną \envname{TEXMFCNF}, wymagane jest podanie bezwzględnej +%ścieĹźki. +% +%Podczas czytania zamieszczonego poniĹźej opisu formatu pliku \file{texmf.cnf}, +%warto przeglądać jego zawartość. PołoĹźenie \emph{aktywnego} pliku +%znajdziemy za pomocą polecenia \texttt{kpsewhich texmf.cnf}. \begin{itemize*} \item - Komentarze zaczynają się od ,,\texttt{\%}'', a~kończą na końcu wiersza. + Komentarze zaczynają się od \code{\%}, a~kończą na końcu wiersza. \item - Puste wiersze nie są brane pod uwagę. + Puste wiersze nie są brane pod uwagę. \item - Znak ,,\bs{}'' na końcu wiersza działa jako znak kontynuacji, tzn. - oznacza, że kolejny wiersz jest kontynuacją bieżącego. - Spacja na początku kolejnego wiersza nie jest ignorowana. + Znak ,,\bs{}'' na końcu wiersza działa jako znak kontynuacji, tzn. + oznacza, Ĺźe kolejny wiersz jest kontynuacją bieżącego. + Spacja na początku kolejnego wiersza nie jest ignorowana. \item - Pozostałe wiersze mają postać: + Pozostałe wiersze mają postać: \begin{alltt} - \emph{zmienna}[.\emph{program}] [=] \emph{wartość} + \var{zmienna}[.\var{program}] [=] \var{wartość} \end{alltt}% - gdzie \samp{=} i~otaczające spacje są opcjonalne. + gdzie \samp{=} i~otaczające spacje są opcjonalne. \item - ,,\texttt{\var{zmienna}}'' zawierać może dowolne znaki poza spacją, - \samp{=}, lub \samp{.} (kropką), najbezpieczniej jednak używać znaków +Nazwa \ttvar{zmienna} zawierać moĹźe dowolne znaki poza spacją, + \samp{=}, lub \samp{.} (kropką), najbezpieczniej jednak uĹźywać znakĂłw z~zakresu \samp{A-Za-z\_}. \item - Napis ,,\texttt{.\var{program}}'' ma zastosowanie w~wypadku, gdy - uruchamiany program nosi nazwę \texttt{\var{program}} lub - \texttt{\var{program}.exe}. Pozwala to różnym odmianom \TeX-a stosować - różne ścieżki przeszukiwania. -\item ,,\texttt{\var{wartość}}'' zawierać może dowolne znaki poza - ,,\texttt{\%}'' i \samp{@}. - Nie można używać konstrukcji ,,\texttt{\$\var{zmienna}.\var{program}}'' - po prawej stronie. Zamiast tego trzeba zastosować zmienną pomocniczą. - Jeżeli systemem operacyjnym jest Unix, - to średnik \samp{;}\ użyty w~,,\texttt{\var{wartość}}'' zamieniany jest na - \samp{:}; umożliwia to istnienie - wspólnego pliku \file{texmf.cnf} dla systemów Unix oraz Windows. + Napis \samp{.\var{program}} ma zastosowanie w~wypadku, gdy + uruchamiany program nosi nazwę \texttt{\var{program}} lub + \texttt{\var{program}.exe}. Pozwala to róşnym odmianom \TeX-a stosować + róşne ścieĹźki przeszukiwania. +\item \var{wartość} zawierać moĹźe dowolne znaki poza + \code{\%} i \samp{@}. Po prawej stronie nie moĹźna uĹźywać konstrukcji + \code{\$\var{var}.\var{prog}}, zamiast tego naleĹźy uĹźyć zmiennej pomocniczej. + JeĹźeli systemem operacyjnym jest Unix, + to średnik \samp{;}\ uĹźyty w~\var{wartość} zamieniany jest na + \samp{:}; umoĹźliwia to istnienie + wspĂłlnego pliku \file{texmf.cnf} dla systemĂłw Unix, Ms-DOS oraz Windows. \item - Wszystkie definicje czytane są zanim cokolwiek zostanie rozwinięte, tak - więc do zmiennych można się odwoływać przed ich zdefiniowaniem. + Wszystkie definicje czytane są zanim cokolwiek zostanie rozwinięte, tak + więc do zmiennych moĹźna się odwoływać przed ich zdefiniowaniem. \end{itemize*} -Oto fragment pliku konfiguracyjnego ilustrujący większość opisanych powyżej -reguł notacji: +Fragment pliku konfiguracyjnego ilustrujący większość opisanych powyĹźej +reguł notacji: \ifSingleColumn \verbatiminput{examples/ex5.tex} \else jest pokazany na rys.~\ref{fig:config-sample}. \fi -%\end{document} -\subsubsection{Rozwijanie ścieżek} -\label{Path-expansion} + +\subsubsection{Rozwijanie ścieĹźek} +\label{sec:path-expansion} -\KPS{} rozpoznaje w~ścieżkach przeszukiwania pewne specjalne znaki oraz -konstrukcje, podobne do tych, które są dostępne w~powłokach systemów +\KPS{} rozpoznaje w~ścieĹźkach przeszukiwania pewne specjalne znaki oraz +konstrukcje, podobne do tych, ktĂłre są dostępne w~powłokach systemĂłw typu Unix. -Jako ogólny przykład: złożona ścieżka -\verb+~$USER/{foo,bar}//baz+ rozwija się do wszystkich podkatalogów pod -katalogami \file{foo} i~\file{bar} w~katalogu głównym \texttt{\$USER}, -które zawierają katalog lub plik \file{baz}. -Rozwinięcia te opisane są w~poniższych podrozdziałach. - -\subsubsection{Rozwijanie domyślne} -\label{Default-expansion} - -\tolerance=2500 -Jeżeli ścieżka przeszukiwania największego uprzywilejowania (patrz ,,Źródła -ścieżek'' na str.~\pageref{Path-sources}) zawiera -\emph{dodatkowy dwukropek} (np. na początku, na końcu lub podwójny), to \KPS{} -wstawia w~tym miejscu następną zdefiniowaną w~hierarchii uprzywilejowania -ścieżkę przeszukiwania. -Jeżeli ta wstawiona ścieżka ma dodatkowy dwukropek, to dzieje się dalej to samo. -Przykładowo, jeżeli ustawić zmienną środowiskową -\tolerance=1500 +Jako ogĂłlny przykład: złoĹźona ścieĹźka +\verb+~$USER/{foo,bar}//baz+ rozwija się do wszystkich podkatalogĂłw pod +katalogami \file{foo} i~\file{bar} w~katalogu głównym \texttt{\$USER}, +ktĂłre zawierają katalog lub plik \file{baz}. +Rozwinięcia te opisane są w~poniĹźszych podrozdziałach. + +\subsubsection{Rozwijanie domyślne} +\label{sec:default-expansion} + +%\tolerance=2500 +JeĹźeli ścieĹźka przeszukiwania największego uprzywilejowania (patrz ,,ĹşrĂłdła +ścieĹźek'' na str.~\pageref{Path-sources}) zawiera +\emph{dodatkowy dwukropek} (np. na początku, na końcu lub podwĂłjny), to \KPS{} +wstawia w~tym miejscu następną ścieĹźkę przeszukiwania zdefiniowaną w~hierarchii uprzywilejowania. +JeĹźeli ta wstawiona ścieĹźka ma dodatkowy dwukropek, to dzieje się dalej to samo. +Przykładowo, jeĹźeli ustawić zmienną środowiskową +%\tolerance=1500 \begin{alltt} > \Ucom{setenv TEXINPUTS /home/karl:} \end{alltt} -oraz wartość \code{TEXINPUTS} pobraną z~\file{texmf.cnf} +oraz wartość \code{TEXINPUTS} pobraną z~\file{texmf.cnf} \begin{alltt} .:\$TEXMF//tex \end{alltt} -to końcową wartością użytą w~przeszukiwaniu będzie: +to końcową wartością uĹźytą w~przeszukiwaniu będzie: \begin{alltt} /home/karl:.:\$TEXMF//tex \end{alltt} -Ponieważ nieużytecznym byłoby wstawiać wartość domyślną w~więcej niż jednym +PoniewaĹź nieuĹźytecznym byłoby wstawiać wartość domyślną w~więcej niĹź jednym miejscu, \KPS{} zmienia tylko jeden dodatkowy \samp{:}\ i~pozostawia -inne bez zmian. \KPS{} najpierw szuka dwukropków na początku linii, potem na końcu, -a~następnie podwójnych. +inne bez zmian. \KPS{} najpierw szuka dwukropkĂłw na początku linii, potem na końcu, +a~następnie podwĂłjnych. -\subsubsection{Rozwijanie nawiasów} +\subsubsection{Rozwijanie nawiasĂłw} \label{sec:brace-expansion} -Użyteczna jest możliwość rozwijania nawiasów, co oznacza, że np. -\verb+v{a,b}w+ rozwija się do \verb+vaw:vbw+. -Nawiasy można też zagnieżdżać. -Funkcji tej można użyć do zaimplementowania różnych hierarchii \TeX-owych -przez przypisanie listy nawiasów do \code{\$TEXMF}. Przykładowo, -w~pliku \file{texmf.cnf} można znaleźć następującą (uproszczoną tu) -definicję: +UĹźyteczna jest moĹźliwość rozwijania nawiasĂłw, co oznacza, Ĺźe np. +\verb+v{a,b}w+ rozwija się do \verb+vaw:vbw+. +Nawiasy moĹźna teĹź zagnieĹźdĹźać. +Funkcji tej moĹźna uĹźyć do zaimplementowania róşnych hierarchii \TeX-owych +przez przypisanie listy nawiasĂłw do \code{\$TEXMF}. Przykładowo, +w~pliku \file{texmf.cnf} moĹźna znaleźć następującą (uproszczoną tu) +definicję: \begin{verbatim} TEXMF = {$TEXMFVAR,$TEXMFHOME,!!$TEXMFLOCAL,!!$TEXMFDIST} \end{verbatim} -Używając jej, można następnie zdefiniować na przykład: +UĹźywając jej, moĹźna następnie zdefiniować na przykład: \begin{verbatim} TEXINPUTS = .;$TEXMF/tex// \end{verbatim} -co oznacza, że po szukaniu w~katalogu bieżącym będą przeszukane kolejno +co oznacza, Ĺźe po szukaniu w~katalogu bieżącym będą przeszukane kolejno \code{\$TEXMFVAR/tex}, \code{\$TEXMFHOME/tex}, \code{\$TEXMFLOCAL/tex}, -i~\code{\$TEXMFDIST/tex} (wszystkie wraz z~katalogami niższego poziomu; -dwie ostatnie ścieżki \emph{wyłącznie} na podstawie zawartości +i~\code{\$TEXMFDIST/tex} (wszystkie wraz z~katalogami niĹźszego poziomu; +dwie ostatnie ścieĹźki \emph{wyłącznie} na podstawie zawartości pliku \file{ls-R}). -Jest to wygodny sposób na uruchamianie dwóch równoległych struktur \TeX-owych, -jednej ,,zamrożonej'' (np. na \CD), a~drugiej ciągle uaktualnianej nowo -pojawiającymi się wersjami. -Używanie zmiennej \code{\$TEXMF} we wszystkich definicjach daje pewność, -że najpierw przeszukiwane jest drzewo uaktualnione. - -\subsubsection{Rozwijanie podkatalogów} -\label{Subdirectory-expansion} - -Dwa lub więcej kolejnych ,,ciachów'' (,,/'') w~elemencie ścieżki, -występujących po nazwie katalogu~\var{d}, zastępowanych jest przez wszystkie -podkatalogi~\var{d}, najpierw podkatalogi znajdujące się bezpośrednio -pod~\var{d}, potem te pod powyższymi i~tak dalej. Na każdym etapie -kolejność, w~jakiej przeszukiwane są katalogi, jest \emph{nieokreślona}. - -Jeśli wyszczególni się człony nazwy pliku po \samp{//}, to uwzględnione zostaną -tylko te podkatalogi, które zawierają powyższe człony. -Na przykład \samp{/a//b} rozwija się do katalogów \file{/a/1/b}, +Jest to wygodny sposĂłb na uruchamianie dwĂłch rĂłwnoległych struktur \TeX-owych, +jednej ,,zamroĹźonej'' (np. na \CD), a~drugiej ciągle uaktualnianej nowo +pojawiającymi się wersjami. +UĹźywanie zmiennej \code{\$TEXMF} we wszystkich definicjach daje pewność, +Ĺźe uaktualnione drzewo jest przeszukiwane jest przeszukiwane w pierwszej kolejności. + +\subsubsection{Rozwijanie podkatalogĂłw} +\label{sec:subdirectory-expansion} + +Dwa lub więcej kolejnych ,,ciachĂłw'' (,,/'') w~elemencie ścieĹźki, +występujących po nazwie katalogu~\var{d}, zastępowanych jest przez wszystkie +podkatalogi~\var{d}, najpierw podkatalogi znajdujące się bezpośrednio +pod~\var{d}, potem te pod nimi i~tak dalej. Na kaĹźdym etapie +kolejność, w~jakiej przeszukiwane są katalogi, jest \emph{nieokreślona}. + +Jeśli wyszczegĂłlni się człony nazwy pliku po \samp{//}, to uwzględnione zostaną +tylko te podkatalogi, ktĂłre zawierają powyĹźsze człony. +Na przykład \samp{/a//b} rozwija się do katalogĂłw \file{/a/1/b}, \file{/a/2/b}, \file{/a/1/1/b} itd., ale nie do \file{/a/b/c} czy \file{/a/1}. -Możliwe jest wielokrotne użycie \samp{//} w~ścieżce, jednakże \samp{//} -występujące na początku ścieżki nie jest brane pod uwagę. +MoĹźliwe jest wielokrotne uĹźycie \samp{//} w~ścieĹźce, jednakĹźe \samp{//} +występujące na początku ścieĹźki nie jest brane pod uwagę. -\subsubsection{Lista znaków specjalnych i~ich znaczeń -- podsumowanie} +\subsubsection{Lista znakĂłw specjalnych i~ich znaczeń -- podsumowanie} -Poniższa lista podsumowuje znaczenie znaków specjalnych w~plikach +PoniĹźsza lista podsumowuje znaczenie znakĂłw specjalnych w~plikach konfiguracyjnych. %%% \newcommand{\CODE}[1]{\makebox[3em][l]{\code{#1}}} \begin{ttdescription} -\item[\CODE{:}] znak rozdzielający w~specyfikacji ścieżki; umieszczony na - początku lub na końcu ścieżki zastępuje domyślne rozwinięcie ścieżki; -\item[\CODE{;}] znak rozdzielający dla systemów nieuniksowych - (działa tak jak \code{:}); -\item[\CODE{\$}] rozwijanie zmiennej; -\item[\CODE{\string~}] oznacza katalog główny użytkownika; -\item[\CODE{\char`\{\dots\char`\}}] rozwijanie nawiasów, np. - \verb+a{1,2}b+ zmieni się w~\verb+a1b:a2b+; -\item[\CODE{//}] rozwijanie podkatalogów (może wystąpić gdziekolwiek - w~ścieżce, poza jej początkiem); -\item[\CODE{\%}] początek komentarza, obejmującego wszystkie znaki do końca - linii; -\item[\CODE{\bs}] znak kontynuacji (pozwala na przełamanie wiersza - z~wyrażeniem); -\item[\CODE{!!}] przeszukiwanie \emph{tylko} bazy danych, +\item[\CODE{:}] Znak rozdzielający w~specyfikacji ścieĹźki; umieszczony na + początku lub na końcu ścieĹźki zastępuje domyślne rozwinięcie ścieĹźki.\par +\item[\CODE{;}] Znak rozdzielający dla systemĂłw nieuniksowych + (działa tak jak \code{:}). +\item[\CODE{\$}] Rozwijanie zmiennej. +\item[\CODE{\string~}] Oznacza katalog główny uĹźytkownika. +\item[\CODE{\char`\{\dots\char`\}}] Rozwijanie nawiasĂłw.% np. + %\verb+a{1,2}b+ zmieni się w~\verb+a1b:a2b+; +\item[\CODE{//}] Rozwijanie podkatalogĂłw (moĹźe wystąpić gdziekolwiek + w~ścieĹźce, poza jej początkiem). +\item[\CODE{\%}] Początek komentarza, obejmującego wszystkie znaki do końca + linii. +\item[\CODE{\bs}] Znak kontynuacji (pozwala na przełamanie wiersza + z~wyraĹźeniem). +\item[\CODE{!!}] Przeszukiwanie \emph{tylko} bazy danych, a~\emph{nie} dysku. \end{ttdescription} -%%% -%\end{document} -\subsection{Bazy nazw plików} -\label{Filename-database} - -Podczas przeszukiwania \KPS{} stara się zminimalizować dostęp do dysku. -Niemniej, w~przypadku instalacji ze zbyt dużą liczbą katalogów -przeglądanie każdego dopuszczalnego katalogu w~poszukiwaniu pliku może -zabierać sporo czasu (ma to miejsce zwłaszcza, jeżeli przeszukać trzeba setki -katalogów z~fontami). -Dlatego też \KPS{} może używać zewnętrznego pliku z~,,bazą danych'' -o~nazwie \file{ls-R}, który zawiera przypisania plików do katalogów. -Unika się w~ten sposób czasochłonnego przeszukiwania dysku. - -Drugi plik z~bazą danych -- \file{aliases} -- pozwala na nadawanie + +\subsection{Bazy nazw plikĂłw} +\label{sec:filename-database} + +Podczas przeszukiwania \KPS{} stara się zminimalizować dostęp do dysku. +Niemniej, w~przypadku instalacji ze zbyt dużą liczbą katalogĂłw +przeglądanie kaĹźdego dopuszczalnego katalogu w~poszukiwaniu pliku moĹźe +zabierać sporo czasu (ma to miejsce zwłaszcza, jeĹźeli przeszukać trzeba setki +katalogĂłw z~fontami). +Dlatego teĹź \KPS{} moĹźe uĹźywać zewnętrznego pliku z~,,bazą danych'' +o~nazwie \file{ls-R}, ktĂłry zawiera przypisania plikĂłw do katalogĂłw. +Unika się w~ten sposĂłb czasochłonnego przeszukiwania dysku. + +Drugi plik z~bazą danych -- \file{aliases} -- pozwala na nadawanie dodatkowych nazw plikom zawartym w~\file{ls-R}. -Może to być pomocne do adaptacji do DOS-owej konwencji ,,8.3'' nazewnictwa -plików w~plikach źródłowych. - -\subsubsection{Baza nazw plików} -\label{ls-R} - -Jak wspomniano, plik zawierający główną bazę nazw -plików musi nosić nazwę \file{ls-R}. -W~katalogu podstawowym każdej hierarchii \TeX-owej (domyślnie \code{\$TEXMF}), -którą chcemy włączyć w~mechanizm przeszukiwania, umieszczać można po jednym -pliku \file{ls-R}; w~większości przypadków istnieje tylko jedna hierarchia. -\KPS{} szuka pliku \file{ls-R} w~ścieżce \code{TEXMFDBS}. - -Najlepszym sposobem stworzenia i~utrzymywania pliku \file{ls-R} jest -uruchomienie skryptu \code{mktexlsr}, będącego składnikiem dystrybucji. -Jest on wywoływany przez różne skrypty typu \samp{mktex...}. -W~zasadzie skrypt ten jedynie wykonuje polecenie +MoĹźe to być pomocne do adaptacji do DOS-owej konwencji ,,8.3'' nazewnictwa +plikĂłw w~plikach ĹşrĂłdłowych. + +\subsubsection{Baza nazw plikĂłw} +\label{sec:ls-R} + +Jak wspomniano, plik zawierający główną bazę nazw +plikĂłw musi nosić nazwę \file{ls-R}. +W~katalogu podstawowym kaĹźdej hierarchii \TeX-owej (domyślnie \code{\$TEXMF}), +ktĂłrą chcemy włączyć w~mechanizm przeszukiwania, umieszczać moĹźna po jednym +pliku \file{ls-R}; w~większości przypadkĂłw istnieje tylko jedna hierarchia. +\KPS{} szuka pliku \file{ls-R} w~ścieĹźce \code{TEXMFDBS}. + +Najlepszym sposobem stworzenia i~utrzymywania pliku \samp{ls-R} jest +uruchomienie skryptu \code{mktexlsr}, będącego składnikiem dystrybucji. +Jest on wywoływany przez róşne skrypty typu \samp{mktex}\dots\ . +Zasadniczo skrypt ten wykonuje jedynie polecenie \begin{alltt} -cd \var{/your/texmf-dist/root} && ls -LAR ./ >ls-R +cd \var{/your/texmf/root} && \path|\|ls -1LAR ./ >ls-R \end{alltt} -zakładając, że polecenie \code{ls} danego systemu utworzy właściwy format -strumienia wyjściowego (\GNU \code{ls} działa prawidłowo). -Aby mieć pewność, że baza danych jest zawsze aktualna, wygodnie jest - przebudowywać ją regularnie za pomocą demona \code{cron}. - %tak że wraz ze zmianami +zakładając, Ĺźe polecenie \code{ls} danego systemu utworzy właściwy format +strumienia wyjściowego (\GNU \code{ls} działa prawidłowo). +Aby mieć pewność, Ĺźe baza danych jest zawsze aktualna, wygodnie jest + przebudowywać ją regularnie za pomocą demona \code{cron}. + %tak Ĺźe wraz ze zmianami %w~instalowanych plikach -- np. po instalacji lub uaktualnianiu pakietu %\LaTeX{} -- plik \file{ls-R} jest uaktualniany automatycznie. -Jeśli pliku nie ma w~bazie danych, \KPS{} domyślnie przechodzi do -przeszukiwania dysku. Jeżeli jednak dany element ścieżki zaczyna się od -\samp{!!}, to w~poszukiwaniu tego elementu sprawdzona zostanie \emph{jedynie} +Jeśli szukanego pliku nie ma w~bazie danych, \KPS{} domyślnie przechodzi do +przeszukiwania dysku. JeĹźeli jednak dany element ścieĹźki zaczyna się od +\samp{!!}, to w~poszukiwaniu tego elementu sprawdzana zostanie \emph{tylko} baza danych, a~nigdy dysk. -\subsubsection{kpsewhich -- program do przeszukiwania ścieżek} -\label{Invoking-kpsewhich} +\subsubsection{kpsewhich -- program do przeszukiwania ścieĹźek} +\label{sec:invoking-kpsewhich} -Przeszukiwanie ścieżek przez program \texttt{kpsewhich} jest niezależne od +Przeszukiwanie ścieĹźek przez program \texttt{kpsewhich} jest niezaleĹźne od jakiejkolwiek aplikacji. -Może on być przydatny jako rodzaj programu \code{find}, za pomocą którego -lokalizować można pliki w~hierarchiach \TeX-owych (jest on używany +MoĹźe on być przydatny jako rodzaj programu \code{find}, za pomocą ktĂłrego +lokalizować moĹźna pliki w~hierarchiach \TeX-owych (jest on uĹźywany intensywnie w~skryptach \samp{mktex...} tej dystrybucji). \begin{alltt} > \Ucom{kpsewhich \var{opcje}\dots{} \var{nazwa-pliku}\dots{}} \end{alltt} -Parametry wyszczególnione w~,,\texttt{\var{opcje}}'' mogą zaczynać się zarówno od -\samp{-}, jak i~od \samp{-{}-}, a~dozwolony jest każdy jednoznaczny skrót. +Parametry wyszczegĂłlnione w~,,\ttvar{opcje}'' mogą zaczynać się zarĂłwno od +\samp{-}, jak i~od \samp{-{}-}, i~dozwolony jest kaĹźdy jednoznaczny skrĂłt. -\KPS{} traktuje każdy argument niebędący parametrem jako nazwę pliku -i~zwraca pierwszą odnalezioną nazwę. -Nie ma parametru nakazującego zwracanie wszystkich nazw plików o~określonej -nazwie (w~tym celu można wykorzystać Unix-owy program \samp{find}). +\KPS{} traktuje kaĹźdy argument niebędący parametrem jako nazwę pliku +i~zwraca pierwszą odnalezioną nazwę. +Nie ma parametru nakazującego zwracanie wszystkich plikĂłw o~określonej +nazwie (w~tym celu moĹźna wykorzystać Unix-owy program \samp{find}). -Oto ważniejsze parametry. +PoniĹźej przedstawione zostały waĹźniejsze parametry. \begin{ttdescription} \item[\texttt{-{}-dpi=\var{num}}]\mbox{}\\* - Ustaw rozdzielczość na ,,\texttt{\var{num}}''; ma to tylko wpływ na - przeszukiwanie fontów \samp{gf} i~\samp{pk}. Dla zgodności + Ustaw rozdzielczość na \ttvar{num}; ma to tylko wpływ na + przeszukiwanie fontĂłw \samp{gf} i~\samp{pk}. Dla zgodności z~\cmdname{dvips} parametr - \samp{-D} działa identycznie. Domyślną wartością jest 600. + \samp{-D} działa identycznie. Domyślną wartością jest 600. \item[\texttt{-{}-format=\var{nazwa}}]\mbox{}\\ - Ustawienie formatu (typu pliku) przeszukiwania na ,,\texttt{\var{nazwa}}''. - Domyślnie format odgadywany jest z~nazwy pliku. - Dla formatów, które nie mają przydzielonego jednoznacznego rozszerzenia, - takich jak niektóre pliki \MP{}-owe czy pliki konfiguracyjne - \cmdname{dvips}-a, należy wyszczególnić nazwę, których listę wyświetli - uruchomienie \texttt{kpsewhich -{}-help}. + Ustawienie formatu (typu pliku) przeszukiwania na \ttvar{nazwa}. + Domyślnie format odgadywany jest z~nazwy pliku. + Dla formatĂłw, ktĂłre nie mają przydzielonego jednoznacznego rozszerzenia, + takich jak niektĂłre pliki \MP{}-owe czy pliki konfiguracyjne + \cmdname{dvips}-a, naleĹźy wyszczegĂłlnić nazwę plikĂłw (np. \texttt{tex} lub \texttt{enc}), ktĂłrych listę wyświetli uruchomienie \texttt{kpsewhich -{}-help}. \item[\texttt{-{}-mode=\var{string}}]\mbox{}\\* - Ustaw nazwę trybu na ,,\texttt{\var{string}}''; dotyczy to jedynie szukania - fontów \samp{gf} oraz \samp{pk}. - Brakuje wartości domyślnej -- odnaleziony zostanie dowolny - wyszczególniony tryb. + Ustaw nazwę trybu na \ttvar{string}; dotyczy to jedynie szukania + fontĂłw \samp{gf} oraz \samp{pk}. + Brak wartości domyślnej -- odnaleziony zostanie dowolny + wyszczegĂłlniony tryb. \item[\texttt{-{}-must-exist}]\mbox{}\\ - Zrób wszystko co możliwe, aby odnaleźć pliki, włączając w~to przede wszystkim + ZrĂłb wszystko co moĹźliwe, aby odnaleźć pliki, włączając w~to przede wszystkim przeszukanie dysku. - Domyślnie, w~celu zwiększeniu efektywności działania, sprawdzana jest + Domyślnie, w~celu zwiększenia efektywności działania, sprawdzana jest tylko baza \file{ls-R}. \item[\texttt{-{}-path=\var{string}}]\mbox{}\\ - Szukaj w~ścieżce ,,\texttt{\var{string}}'' (rozdzielonej, jak - zwykle, dwukropkami), zamiast zgadywać ścieżkę przeszukiwania z~nazwy - pliku. - \samp{//} i~wszystkie zwykłe rozszerzenia są możliwe. - Parametry \samp{-{}-path} oraz \samp{-{}-format} wzajemnie się wykluczają. + Szukaj w~ścieĹźce \ttvar{string} (rozdzielonej, jak + zwykle, dwukropkami), zamiast zgadywać ścieĹźkę przeszukiwania z~nazwy + pliku. \samp{//} i~wszystkie zwykłe rozszerzenia są moĹźliwe. + Parametry \samp{-{}-path} oraz \samp{-{}-format} wzajemnie się wykluczają. \item[\texttt{-{}-progname=\var{nazwa}}]\mbox{}\\ - Ustaw nazwę programu na ,,\texttt{\var{nazwa}}''. - Może to mieć wpływ na ścieżkę przeszukiwania poprzez - ,,\texttt{.\var{program}}'' w~plikach konfiguracyjnych. - Ustawieniem domyślnym jest \samp{kpsewhich}. + Ustaw nazwę programu na \ttvar{nazwa}. + MoĹźe to mieć wpływ na ścieĹźkę przeszukiwania poprzez + \texttt{.\var{program}} w~plikach konfiguracyjnych. + Domyślne jest \samp{kpsewhich}. \item[\texttt{-{}-show-path=\var{nazwa}}]\mbox{}\\ - Pokazuje ścieżkę używaną do poszukiwania plików typu - ,,\texttt{\var{nazwa}}''. - Użyć można zarówno rozszerzenia (\samp{.pk}, \samp{.vf}, etc.), jak + Pokazuje ścieĹźkę uĹźywaną do poszukiwania plikĂłw typu + \ttvar{nazwa}. + UĹźyć moĹźna zarĂłwno rozszerzenia \samp{.pk}, \samp{.vf}, etc., jak i~nazwy pliku, tak jak w~wypadku parametru \samp{-{}-format}. \item[\texttt{-{}-debug=\var{num}}]\mbox{}\\ - ustawia parametry wykrywania błędów na ,,\texttt{\var{num}}''. + Ustawia parametry wykrywania błędĂłw na \ttvar{num}. \end{ttdescription} -%Zmienne środowiskowe domyślnie ustawiane są w~pliku konfiguracyjnym -%\file{texmf.cnf}. W~wypadku gdy chce się unieważnić wartości zmiennych -%wyszczególnione w~tym pliku, można narzucić ich ustawienie w~środowisku, -%w~którym uruchamiane są programy. - -\subsubsection{Przykłady użycia} -\label{SExamplesofuse} +\subsubsection{Przykłady uĹźycia} +\label{sec:examples-of-use} -Przyjrzyjmy sie teraz, jak działa \KPS{}. +Przyjrzyjmy się teraz, jak działa \KPS{}. Oto proste wyszukiwanie: \begin{alltt} > \Ucom{kpsewhich article.cls} /usr/local/texmf-dist/tex/latex/base/article.cls \end{alltt} -Szukamy tu pliku \file{article.cls}. -Ponieważ rozszerzenie \samp{.cls} jest jednoznaczne, nie musimy zaznaczać, że -poszukujemy pliku typu ,,tex'' (katalogi plików źródłowych \TeX-a). -Znajdujemy go w~podkatalogu \file{tex/latex/base}, pod katalogiem nadrzędnym +Szukamy pliku \file{article.cls}. +PoniewaĹź rozszerzenie \samp{.cls} jest jednoznaczne, nie musimy zaznaczać, Ĺźe +poszukujemy pliku typu \optname{tex} (katalogi plikĂłw ĹşrĂłdłowych \TeX-a). +Znajdujemy go w~podkatalogu \file{tex/latex/base}, katalogiem nadrzędnym jest \samp{texmf-dist}. -Podobnie wszystkie poniższe pliki odnajdywane są bez\-pro\-ble\-mo\-wo -dzięki swoim jednoznacznym rozszerzeniom: +Podobnie wszystkie poniĹźsze pliki odnajdywane są bez problemĂłw +dzięki swoim jednoznacznym rozszerzeniom: \begin{alltt} > \Ucom{kpsewhich array.sty} /usr/local/texmf-dist/tex/latex/tools/array.sty @@ -2704,81 +2594,79 @@ dzi /usr/local/texmf-dist/bibtex/bib/beebe/tugboat.bib \end{alltt} -\noindent (ostatni plik to \BibTeX-owa baza bibliograficzna dla artykułów +\noindent (Ostatni plik to \BibTeX-owa baza bibliograficzna dla artykułów \textsl{TUGBoat}). \begin{alltt} > \Ucom{kpsewhich cmr10.pk} \end{alltt} -Pliki czcionek bitmapowych typu \file{.pk} używane są przez sterowniki, - % ??? dvips to chyba nie przeglądarka --- - % w oryg. było display programs like dvips... - takie jak \cmdname{dvips} czy \cmdname{xdvi}. -W~tym wypadku wynik przeszukiwania okaże się pusty, ponieważ -w~systemie brak gotowych wygenerowanych czcionek \samp{.pk} Computer Modern -(wynika to z~faktu używania w~\TL{} fontów PostScript-owych Type1). +Pliki czcionek bitmapowych typu \file{.pk} uĹźywane są przez sterowniki programĂłw, + takich jak \cmdname{dvips} czy \cmdname{xdvi}. +W~tym wypadku wynik przeszukiwania okaĹźe się pusty, poniewaĹź +w~systemie brak gotowych wygenerowanych czcionek Computer Modern (\samp{.pk}) +Wynika to z~faktu uĹźywania w~\TL{} fontĂłw PostScript-owych Type1. \begin{alltt} > \Ucom{kpsewhich wsuipa10.pk} \ifSingleColumn /usr/local/texmf-var/fonts/pk/ljfour/public/wsuipa/wsuipa10.600pk \else /usr/local/texmf-var/fonts/pk/ljfour/public/ ..... wsuipa/wsuipa10.600pk \fi\end{alltt} -Dla tych fontów (alfabetu fonetycznego) musieliśmy wygenerować pliki -\samp{.pk}, a~ponieważ domyślnym \MF{}-owym trybem naszej instalacji jest -\texttt{ljfour} z~podstawową rozdzielczością 600dpi, zwracany jest taki -właśnie wynik. +Dla tych fontĂłw (alfabetu fonetycznego) musieliśmy wygenerować pliki +\samp{.pk}, a~poniewaĹź domyślnym \MF{}-owym trybem naszej instalacji jest +\texttt{ljfour} z~podstawową rozdzielczością 600dpi, zwracany jest taki +właśnie wynik. \begin{alltt} > \Ucom{kpsewhich -dpi=300 wsuipa10.pk} \end{alltt} -W~tym wypadku, kiedy zaznaczamy, że interesuje nas rozdzielczość -300dpi (\texttt{-dpi=300}), to widzimy, że w~naszej instalacji taka -czcionka nie jest dostępna. -Program taki jak \cmdname{dvips} czy \cmdname{xdvi} zatrzymałby się, aby -utworzyć pliki \texttt{.pk} w~wymaganej rozdzielczości (używając skryptu +W przypadku, kiedy zaznaczamy rozdzielczość +300dpi (\texttt{-dpi=300}), otrzymujemy informację, Ĺźe w~naszej instalacji taka +czcionka nie jest dostępna. +Programy takie jak \cmdname{dvips} czy \cmdname{xdvi} zatrzymałyby się, aby +utworzyć pliki \texttt{.pk} w~wymaganej rozdzielczości (uĹźywając skryptu \cmdname{mktexpk}). -Przeanalizujmy teraz pliki nagłówkowe i~konfiguracyjne +Przeanalizujmy teraz pliki nagłówkowe i~konfiguracyjne programu \cmdname{dvips}. Najpierw szukamy pliku PostScript-owego prologu \file{tex.pro}, -wykorzystywanego dla potrzeb \TeX-a. Drugi przykład pokazuje -poszukiwanie pliku konfiguracyjnego \file{config.ps}, zaś trzeci -- +wykorzystywanego dla potrzeb \TeX-a. Drugi przykład pokazuje +poszukiwanie pliku konfiguracyjnego \file{config.ps}, zaś trzeci -- szukanie pliku mapy czcionek PostScriptowych \file{psfonts.map} -(począwszy od obecnej edycji, pliki \file{.map} i~\file{.enc} -mają własne reguły przeszukiwania ścieżek i~zmienione położenie w~ramach +(począwszy od edycji 2004, pliki \file{.map} i~\file{.enc} +mają własne reguły przeszukiwania ścieĹźek i~zmienione połoĹźenie w~ramach drzew \dirname{texmf}). -Ponieważ rozszerzenie \samp{.ps} nie jest jednoznaczne, musimy -wyraźnie zaznaczyć, jaki typ jest wymagany dla pliku -\texttt{config.ps} (,,\texttt{dvips config}''). +PoniewaĹź rozszerzenie \samp{.ps} nie jest jednoznaczne, musimy +wyraĹşnie zaznaczyć, jaki typ jest wymagany dla pliku +\texttt{config.ps} (\optname{dvips config}). \begin{alltt} > \Ucom{kpsewhich tex.pro} -/usr/local/texmf-dist/dvips/base/tex.pro + /usr/local/texmf/dvips/base/tex.pro > \Ucom{kpsewhich --format="dvips config" config.ps} -/usr/local/texmf-var/dvips/config/config.ps + /usr/local/texmf/dvips/config/config.ps > \Ucom{kpsewhich psfonts.map} -/usr/local/texmf-var/fonts/map/dvips/updmap/psfonts.map + /usr/local/texmf/fonts/map/dvips/updmap/psfonts.map \end{alltt} -Następnie przyjrzyjmy się bliżej plikom pomocniczym fontów Times z~kolekcji -URW. W~standardzie nazewnictwa fontów mają one prefiks \samp{utm}. -Pierwszy plik, którego szukamy, to plik konfiguracyjny, zawierający nazwę -pliku z~przemapowaniem fontów: +Przyjrzyjmy się teraz bliĹźej plikom pomocniczym fontĂłw Times \PS{} z~kolekcji +URW. W~standardzie nazewnictwa fontĂłw mają one prefiks \samp{utm}. +Pierwszy plik, ktĂłry przeszukujemy, to plik konfiguracyjny, zawierający nazwę +pliku z~przemapowaniem fontĂłw: \begin{alltt} > \Ucom{kpsewhich --format="dvips config" config.utm} /usr/local/texmf-dist/dvips/psnfss/config.utm \end{alltt} -W~pliku tym znajduje się wiersz: +W~pliku tym znajduje się wiersz: \begin{alltt} p +utm.map \end{alltt} -wskazujący na plik \file{utm.map}, który chcemy zlokalizować w~następnej -kolejności: +wskazujący na plik \file{utm.map}, ktĂłry chcemy zlokalizować w~następnej +kolejności: \begin{alltt} > \Ucom{kpsewhich utm.map} /usr/local/texmf-dist/fonts/map/dvips/times/utm.map \end{alltt} Plik z~przemapowaniem definiuje nazwy czcionek PostScriptowych Type1 -w~zestawie fontów URW, zaś jego zawartość wygląda następująco -(pokazane są tylko fragmenty wierszy): +w~zestawie fontĂłw URW, zaś jego zawartość wygląda następująco +(pokazane są tylko fragmenty wierszy): \begin{alltt} utmb8r NimbusRomNo9L-Medi ... \Ucom{kpsewhich utmr8a.pfb} \ifSingleColumn /usr/local/texmf-dist/fonts/type1/urw/times/utmr8a.pfb @@ -2796,97 +2684,96 @@ Times Roman \file{utmr8a.pfb} w~drzewie katalog ... urw/utm/utmr8a.pfb \fi\end{alltt} -Powyższe przykłady pokazują, jak łatwo można znajdować lokalizację danego -pliku. Jest to ważne zwłaszcza wówczas, gdy istnieje podejrzenie, że gdzieś -zawieruszyła się błędna wersja jakiegoś pliku; \cmdname{kpsewhich} pokaże tylko +PowyĹźsze przykłady pokazują, jak łatwo moĹźna znajdować lokalizację danego +pliku. Jest to waĹźne zwłaszcza wĂłwczas, gdy istnieje podejrzenie, Ĺźe gdzieś +zawieruszyła się błędna wersja jakiegoś pliku; \cmdname{kpsewhich} pokaĹźe tylko pierwszy napotkany plik. -\subsubsection{Diagnostyka błędów} +\subsubsection{Diagnostyka błędĂłw} \label{sec:debugging} -Czasami niezbędne są informacje o~tym, jak program sobie radzi -z~odniesieniami do plików. Aby dało się je uzyskać w~wygodny sposób, -\KPS{} oferuje różne poziomy diagnostyki błędów: +Czasami niezbędne są informacje o~tym, jak program sobie radzi +z~odniesieniami do plikĂłw. Aby dało się je uzyskać w~wygodny sposĂłb, +\KPS{} oferuje róşne poziomy diagnostyki błędĂłw: \begin{ttdescription} -\item[\texttt{\ 1}] wywołania \texttt{stat} (testy pliku). Podczas - uruchamiania z~uaktualnioną bazą danych \file{ls-R} nie powinno to - przeważnie dawać żadnego wyniku. -\item[\texttt{\ 2}] Zapis odwołań do tablic asocjacyjnych (\emph{hash - tables}), takich jak baza \file{ls-R}, pliki przemapowań, pliki konfiguracyjne. -\item[\texttt{\ 4}] Operacje otwarcia i~zamknięcia pliku. -\item[\texttt{\ 8}] Ogólne informacje o~ścieżkach dla typów - plików szukanych przez \KPS; użyteczne do znalezienia ścieżki - zdefiniowanej dla danego pliku. -\item[\texttt{16}] Lista katalogów dla każdego z~elementów ścieżki - (odnosi się tylko do poszukiwań na dysku). -\item[\texttt{32}] Poszukiwania plików. -\item[\texttt{64}] Wartości zmiennych. +\item[\texttt{\ 1}] Wywołanie \texttt{stat} (testy pliku). Podczas + uruchamiania z~uaktualnioną bazą danych \file{ls-R} nie powinno to + przewaĹźnie dawać Ĺźadnego wyniku. +\item[\texttt{\ 2}] Zapis odwołań do tablic asocjacyjnych (\emph{hash + tables}), takich jak baza \file{ls-R}, pliki przemapowań, pliki konfiguracyjne. +\item[\texttt{\ 4}] Operacje otwarcia i~zamknięcia pliku. +\item[\texttt{\ 8}] OgĂłlne informacje o~ścieĹźkach dla typĂłw + plikĂłw szukanych przez \KPS; uĹźyteczne do znalezienia ścieĹźki + zdefiniowanej dla konkretnego pliku. +\item[\texttt{16}] Lista katalogĂłw dla kaĹźdego z~elementĂłw ścieĹźki + (odnosi się tylko do poszukiwań na dysku). +\item[\texttt{32}] Poszukiwania plikĂłw. +\item[\texttt{64}] Wartości zmiennych. \end{ttdescription} -Wartość \texttt{-1} ustawia wszystkie powyższe opcje -- w~praktyce, -poszukując przyczyny błędów, prawdopodobnie będziesz zawsze używać -tych poziomów. +Wartość \texttt{-1} ustawia wszystkie powyĹźsze opcje -- w~praktyce jest to zazwyczaj najwygodniejsze. +%poszukując przyczyny błędĂłw, prawdopodobnie będziesz zawsze uĹźywać +%tych poziomĂłw. -Podobnie w~przypadku programu \cmdname{dvips}, ustawiając kombinację -przełączników wykrywania błędów, można dokładnie śledzić, skąd pochodzą pliki. -W~sytuacji gdy plik nie zostanie odnaleziony, widać, w~których katalogach -program szukał danego pliku, dzięki czemu można się zorientować, w~czym -problem. +Podobnie w~przypadku programu \cmdname{dvips}, ustawiając kombinację +przełącznikĂłw wykrywania błędĂłw, moĹźna dokładnie śledzić, skąd pochodzą pliki. +W~sytuacji gdy plik nie zostanie odnaleziony, widać, w~ktĂłrych katalogach +program szukał danego pliku, dzięki czemu moĹźna się zorientować, jaki jest problem. -Ogólnie mówiąc, ponieważ programy odwołują się wewnętrznie do -biblioteki \KPS{}, opcje wykrywania błędów można wybrać przy użyciu -zmiennej środowiskowej \envname{KPATHSEA\_DEBUG}, ustawiając ją -na opisaną powyżej wartość (kombinację wartości). +OgĂłlnie mĂłwiąc, poniewaĹź programy odwołują się wewnętrznie do +biblioteki \KPS{}, opcje wykrywania błędĂłw moĹźna wybrać przy uĹźyciu +zmiennej środowiskowej \envname{KPATHSEA\_DEBUG}, ustawiając ją +na opisaną powyĹźej wartość (kombinację wartości). \noindent -\textbf{Uwaga dla użytkowników Windows:} w~systemie tym niełatwo -przekierować komunikaty programu do pliku. Do celów diagnostycznych -można chwilowo ustawić zmienne (w~oknie CMD): +\textbf{Uwaga dla uĹźytkownikĂłw Windows:} w~systemie tym niełatwo +przekierować komunikaty programu do pliku. Do celĂłw diagnostycznych +moĹźna chwilowo ustawić zmienne (w~oknie CMD): \texttt{SET KPATHSEA\_DEBUG\_OUTPUT=err.log}. %% 2018 ZW %\begin{verbatim} %SET KPATHSEA_DEBUG_OUTPUT=err.log %SET KPATHSEA_DEBUG=-1 %\end{verbatim} -Rozważmy na przykład mały \LaTeX-owy plik źródłowy \file{hello-world.tex}, -który zawiera: +RozwaĹźmy na przykład mały \LaTeX-owy plik ĹşrĂłdłowy \file{hello-world.tex}, +ktĂłry zawiera: \begin{verbatim} \documentclass{article} \begin{document} Hello World! \end{document} \end{verbatim} -Ten mały plik korzysta jedynie z~fontu \file{cmr10}. Przyjrzyjmy się, jak -\cmdname{dvips} przygotowuje plik PostScript-owy (chcemy użyć wersji Type1 -fontu Computer Modern, stąd opcja \texttt{-Pcms}). +Ten mały plik korzysta jedynie z~fontu \file{cmr10}. Przyjrzyjmy się, jak +\cmdname{dvips} przygotowuje plik PostScript-owy (chcemy uĹźyć wersji Type1 +fontu Computer Modern, stąd opcja \texttt{-Pcms}). \begin{alltt} > \Ucom{dvips -d4100 hello-world -Pcms -o} \end{alltt} -Mamy tu do czynienia jednocześnie z~czwartą klasą wykrywania błędów -programu \cmdname{dvips} (ścieżki fontowe) oraz z~rozwijaniem elementu -ścieżki przez \KPS{} (patrz: \cmdname{dvips} Reference Manual, +Mamy tu do czynienia jednocześnie z~czwartą klasą wykrywania błędĂłw +programu \cmdname{dvips} (ścieĹźki fontowe) oraz z~rozwijaniem elementu +ścieĹźki przez \KPS{} (patrz: \cmdname{dvips} Reference Manual, \OnCD{texmf-dist/doc/dvips/dvips.pdf}). -Komunikaty z~uruchomienia programu (nieco zmodyfikowane) znajdują się +Komunikaty z~uruchomienia programu (nieco zmodyfikowane) znajdują się na~rys.~\ref{fig:dvipsdbga}. \begin{figure*}[tp] \centering \input{examples/ex6a.tex} \caption{Szukanie pliku konfiguracyjnego}\label{fig:dvipsdbga} \end{figure*} -%\end{document} - Program \cmdname{dvips} zaczyna pracę od zlokalizowania potrzebnych mu plików. -Najpierw znajduje plik \file{texmf.cnf}, który zawiera ścieżki -przeszukiwania dla innych plików. Potem znajduje bazę danych \file{ls-R} -(w~celu optymalizacji szukania plików), następnie plik \file{aliases}, -który umożliwia deklarowanie różnych nazw (np. krótkie DOS-owe ,,8.3'' -i~bardziej naturalne dłuższe wersje) dla tych samych plików. -Następnie \cmdname{dvips} znajduje podstawowy plik konfiguracyjny -\file{config.ps}, zanim poszuka pliku z~ustawieniami użytkownika -\file{.dvipsrc} (który w~tym wypadku \emph{nie} zostaje odnaleziony). -W~końcu \cmdname{dvips} lokalizuje plik konfiguracyjny \file{config.cms} -dla fontów PostScript-owych Computer Modern (jest to inicjowane przez + + Program \cmdname{dvips} zaczyna pracę od zlokalizowania potrzebnych mu plikĂłw. +Najpierw znajduje plik \file{texmf.cnf}, ktĂłry zawiera ścieĹźki +przeszukiwania dla innych plikĂłw. Potem znajduje bazę danych \file{ls-R} +(w~celu optymalizacji szukania plikĂłw), następnie plik \file{aliases}, +ktĂłry umoĹźliwia deklarowanie róşnych nazw (np. krĂłtkie DOS-owe ,,8.3'' +i~bardziej naturalne dłuĹźsze wersje) dla tych samych plikĂłw. +Następnie \cmdname{dvips} znajduje podstawowy plik konfiguracyjny +\file{config.ps}, zanim poszuka pliku z~ustawieniami uĹźytkownika +\file{.dvipsrc} (ktĂłry w~tym wypadku \emph{nie} zostaje odnaleziony). +W~końcu \cmdname{dvips} lokalizuje plik konfiguracyjny \file{config.cms} +dla fontĂłw PostScript-owych Computer Modern (jest to inicjowane przez dodanie parametru \texttt{-Pcms} przy uruchamianiu programu). -Plik ten zawiera listę plików z~,,mapami'', które definiują relacje -pomiędzy \TeX-owymi, PostScript-owymi i~systemowymi nazwami fontów. +Plik ten zawiera listę plikĂłw z~,,mapami'', ktĂłre definiują relacje +pomiędzy \TeX-owymi, PostScript-owymi i~systemowymi nazwami fontĂłw. \begin{alltt} > \Ucom{more /usr/local/texmf-dist/dvips/config/config.cms} p +ams.map @@ -2894,16 +2781,17 @@ p +cms.map p +cmbkm.map p +amsbkm.map \end{alltt} -W~ten sposób \cmdname{dvips} wyszukuje wszystkie te pliki oraz główny plik +W~ten sposĂłb \cmdname{dvips} wyszukuje wszystkie te pliki oraz główny plik z~przemapowaniem -\file{psfonts.map}, który ładowany jest domyślnie (zawiera on deklaracje -często używanych fontów postscriptowych; więcej szczegółów na temat -postscriptowych plików przemapowań fontów można znaleźć w~ostatniej części -rozdziału \ref{SExamplesofuse}). - -W~tym miejscu \cmdname{dvips} zgłasza się użytkownikowi: -\begin{alltt}%\ifSingleColumn -This is dvips 5.92b Copyright 2002 Radical Eye Software (www.radicaleye.com) +\file{psfonts.map}, ktĂłry ładowany jest domyślnie (zawiera on deklaracje +często uĹźywanych fontĂłw postscriptowych; więcej szczegółów na temat +postscriptowych plikĂłw przemapowań fontĂłw moĹźna znaleźć w~ostatniej części +rozdziału \ref{sec:examples-of-use}). + +W~tym miejscu \cmdname{dvips} zgłasza się uĹźytkownikowi: +\begin{alltt} +%\ifSingleColumn +This is dvips(k) 5.92b Copyright 2002 Radical Eye Software (www.radicaleye.com) %\else\small{}This is dvips 5.86 Copyright 1999 Radical Eye... %\fi \end{alltt}% decided to accept slight overrun in tub case @@ -2912,28 +2800,27 @@ This is dvips 5.92b Copyright 2002 Radical Eye Software (www.radicaleye.com) potem szuka pliku prologu \file{texc.pro}: \begin{alltt}\small kdebug:start search(file=texc.pro, must\_exist=0, find\_all=0, - path=.:~/tex/dvips//:!!/usr/local/texmf-dist/dvips//: - ~/tex/fonts/type1//:!!/usr/local/texmf-dist/fonts/type1//). -kdebug:search(texc.pro) => /usr/local/texmf-dist/dvips/base/texc.pro + path=.:~/tex/dvips//:!!/usr/local/texmf/dvips//: + ~/tex/fonts/type1//:!!/usr/local/texmf/fonts/type1//). +kdebug:search(texc.pro) => /usr/local/texmf/dvips/base/texc.pro \end{alltt} \else potem szuka pliku prologu \file{texc.pro}. (patrz rys.~\ref{fig:dvipsdbgb}). - \fi -Po znalezieniu szukanego pliku \cmdname{dvips} podaje datę i~czas +Po znalezieniu szukanego pliku \cmdname{dvips} podaje datę i~czas oraz informuje o~generowaniu pliku \file{hello-world.ps}. -Ponieważ potrzebuje pliku z~fontem \file{cmr10}, a~jest on -zadeklarowany jako dostępny, wyświetla komunikat: +PoniewaĹź potrzebuje pliku z~fontem \file{cmr10}, a~jest on +zadeklarowany jako dostępny, wyświetla komunikat: \begin{alltt}\small TeX output 1998.02.26:1204' -> hello-world.ps Defining font () cmr10 at 10.0pt Font cmr10 is resident. \end{alltt} -Teraz trwa poszukiwanie pliku \file{cmr10.tfm}, który zostaje znaleziony, -po czym \cmdname{dvips} powołuje się na kilka innych plików startowych -(nie pokazanych). W~końcu przykładowy font Type1 \file{cmr10.pfb} -zostaje zlokalizowany i~dołączony do pliku wynikowego (patrz ostatnia linia): +Teraz trwa poszukiwanie pliku \file{cmr10.tfm}, ktĂłry zostaje znaleziony, +po czym \cmdname{dvips} powołuje się na kilka innych plikĂłw startowych +(nie pokazanych). W~końcu przykładowy font Type1 \file{cmr10.pfb} +zostaje zlokalizowany i~dołączony do pliku wynikowego (patrz ostatnia linia): \begin{alltt}\small kdebug:start search(file=cmr10.tfm, must\_exist=1, find\_all=0, path=.:~/tex/fonts/tfm//:!!/usr/local/texmf-dist/fonts/tfm//: @@ -2950,315 +2837,318 @@ kdebug:search(cmr10.pfb) => /usr/local/texmf-dist/fonts/type1/public/cm/cmr10.pf \end{alltt} %\end{document} -\subsection{Parametry kontrolujące działanie programów} +\subsection{Parametry kontrolujące działanie programĂłw} -Inną użyteczną cechą \Webc{} jest możliwość kontrolowania wielu parametrów -określających wielkość pamięci za pomocą pliku \texttt{texmf.cnf} który jest czytany przez \KPS. - %Załącznik~\ref{app:texmf.cnf} zaczynający się na +Inną uĹźyteczną cechą \Webc{} jest moĹźliwość kontrolowania wielu parametrĂłw +określających wielkość pamięci za pomocą pliku \texttt{texmf.cnf} ktĂłry jest czytany przez \KPS. + %Zał�cznik~\ref{app:texmf.cnf} zaczynajďż˝cy się na %stronie~\pageref{app:texmf.cnf} zawiera listing pliku \texttt{texmf.cnf}. - Ustawienia wszystkich parametrów znajdują się w~części trzeciej pliku. -Najważniejszymi zmiennymi są: + Ustawienia wszystkich parametrĂłw znajdują się w~części trzeciej pliku. +NajwaĹźniejszymi zmiennymi są: \begin{ttdescription} -\item[\texttt{main\_memory}] Całkowita wielkość pamięci dostępnej dla - \TeX-a, \MF{}-a i~\MP{}-a. Dla każdego nowego ustawienia tej zmiennej - należy wykonać nowy format. - %Przykładowo, możesz wygenerować ,,ogromną'' wersję formatu \TeX{} i~nazwać - %taki plik \texttt{hugetex.fmt}. - %Dzięki standardowemu sposobowi nazywania programów przez - %\KPS{}, określona wartość zmiennej \verb|main_memory| będzie - %przeczytana z~pliku \texttt{texmf.cnf} (por. wartość standardową - %oraz wartość ,,ogromną'', wykorzystywaną przez program \texttt{hugetex}, - %itd.). +\item[\texttt{main\_memory}] Całkowita wielkość pamięci dostępnej dla + \TeX-a, \MF{}-a i~\MP{}-a. Dla kaĹźdego nowego ustawienia tej zmiennej + naleĹźy wykonać nowy format. +Przykładowo, moĹźna wygenerować ,,ogromną'' wersję formatu \TeX{} i~nazwać +taki plik \texttt{hugetex.fmt}. +Dzięki standardowemu sposobowi nazywania programĂłw uĹźywanych przez +\KPS{}, właściwa wartość zmiennej \verb|main_memory| będzie +przeczytana z~pliku \texttt{texmf.cnf}.%(por. wartość standardowďż˝ +%oraz wartość ,,ogromnďż˝'', wykorzystywanďż˝ przez program \texttt{hugetex}, +%itd.). + +\item[\texttt{extra\_mem\_bot}] Dodatkowa wielkość pamięci przeznaczonej + na ,,duĹźe'' struktury danych \TeX-a, takie jak: pudełka, kleje itd.; + przydatna zwłaszcza w~wypadku korzystania z~pakietu \PiCTeX{}. % -\item[\texttt{extra\_mem\_bot}] Dodatkowa wielkość pamięci przeznaczonej - na ,,duże'' struktury danych \TeX-a, takie jak: pudełka, kleje itd.; - przydatna zwłaszcza w~wypadku korzystania z~pakietu \PiCTeX{}. +\item[\texttt{font\_mem\_size}] Wielkość pamięci przeznaczonej przez + \TeX-a na informacje o~fontach. Jest to mniej więcej ogĂłlna + wielkość wczytywanych przez \TeX-a plikĂłw TFM. % -\item[\texttt{font\_mem\_size}] Wielkość pamięci przeznaczonej przez - \TeX-a na informacje o~fontach. Jest to mniej więcej ogólna - wielkość wczytywanych przez \TeX-a plików TFM. - % -\item[\code{hash\_extra}] Dodatkowa wielkość pamięci przeznaczonej - na tablicę zawierającą nazwy instrukcji. Tablica główna - może zmieścić w~przybliżeniu 10000 nazw; wielkość ta może się okazać - zbyt mała, np. w~wypadku obszernej książki zawierającej liczne - odsyłacze. Domyślna wartość \texttt{hash\_extra} to \texttt{50000}. +\item[\code{hash\_extra}] Dodatkowa wielkość pamięci przeznaczonej + na tablicę zawierającą nazwy instrukcji. Tablica główna + moĹźe zmieścić w~przybliĹźeniu 10000 nazw; wielkość ta moĹźe się okazać + zbyt mała np. w~wypadku obszernej książki zawierającej liczne + odsyłacze. Domyślna wartość \texttt{hash\_extra} to \texttt{50000}. \end{ttdescription} % -Oczywiście powyższa możliwość nie zastąpi prawdziwej, dynamicznej -alokacji pamięci. Jest to jednak niezwykle trudne +Oczywiście powyĹźsza moĹźliwość nie zastąpi prawdziwej, dynamicznej +alokacji pamięci. Jest to jednak niezwykle trudne do zaimplementowania w~obecnej wersji \TeX-a i~dlatego -powyższe parametry stanowią praktyczny kompromis, pozwalając -na pewną elastyczność. +powyĹźsze parametry stanowią praktyczny kompromis, pozwalający +na pewną elastyczność. + +%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% +%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% -Należy tu jednak nadmienić, iż nie wszystkie programy korzystają -z tych zmiennych. Np. Lua\TeX\ posiada nowoczesną, -w~pełni dynamiczną alokację pamięci, a zatem powyższe zmienne są -w tym przypadku po prostu ignorowane. +%NaleĹźy tu jednak nadmienić, iĹź nie wszystkie programy korzystają +%z tych zmiennych. Np. Lua\TeX\ posiada nowoczesną, +%w~pełni dynamiczną alokację pamięci, a zatem powyĹźsze zmienne są +%w tym przypadku po prostu ignorowane. %%==== -\begin{comment}%Ja też nie ale może nie jest potrzebna (ZW) - %% nie wiem czemu rezygnować z tej części (SW) +\begin{comment}%Ja teďż˝ nie ale moĹźe nie jest potrzebna (ZW) + %% nie wiem czemu rezygnować z tej części (SW) \section{Budowa systemu na nowej platformie uniksowej}\label{sec:build} -Jeżeli mamy do czynienia z~platformą, dla której nie są dostarczone binaria, -trzeba będzie skompilować \TeX-a oraz towarzyszące mu programy. -Nie jest to takie trudne, jak się wydaje. -Wszystko czego potrzebujemy, znajduje się w~katalogu +JeĹźeli mamy do czynienia z~platformą, dla ktĂłrej nie są dostarczone binaria, +trzeba będzie skompilować \TeX-a oraz towarzyszące mu programy. +Nie jest to takie trudne, jak się wydaje. +Wszystko czego potrzebujemy, znajduje się w~katalogu \texttt{source} dystrybucji. -%Najpierw należy zainstalować główne drzewo plików \TeX-owych z~\TL{} \DVD{} -%(najlepiej wykonać instalację podstawową, bez wybierania -%binariów systemowych). - -\subsection{Warunki wstępne} -Do skompilowania całego \TeX-a i~jego programów pomocniczych potrzeba -około 100 megabajtów wolnego miejsca na dysku. -Potrzebny jest także kompilator ANSI~C, oprogramowanie \cmdname{make}, -skaner leksykalny oraz generator parserów. -Programy użytkowe \GNU (\cmdname{gcc}, \GNU \cmdname{make}, \cmdname{m4}, \cmdname{flex}, \cmdname{bison}) -są najlepiej przetestowanymi na różnych platformach. -%Poprawnie powinny pracować \cmdname{gcc}-2.7.*, \cmdname{flex}-2.4.7 +%Najpierw naleĹźy zainstalować główne drzewo plikĂłw \TeX-owych z~\TL{} \DVD{} +%(najlepiej wykonaďż˝ instalacjďż˝ podstawowďż˝, bez wybierania +%binariĂłw systemowych). + +\subsection{Warunki wstępne} +Do skompilowania całego \TeX-a i~jego programĂłw pomocniczych potrzeba +około 100 megabajtĂłw wolnego miejsca na dysku. +Potrzebny jest takĹźe kompilator ANSI~C, oprogramowanie \cmdname{make}, +skaner leksykalny oraz generator parserĂłw. +Programy uĹźytkowe \GNU (\cmdname{gcc}, \GNU \cmdname{make}, \cmdname{m4}, \cmdname{flex}, \cmdname{bison}) +są najlepiej przetestowanymi na róşnych platformach. +%Poprawnie powinny pracować \cmdname{gcc}-2.7.*, \cmdname{flex}-2.4.7 %i~\acro{GNU}\,\cmdname{make}-3.72.1 lub nowszy. -Można też korzystać z~innych kompilatorów C i~programów +MoĹźna teĹź korzystać z~innych kompilatorĂłw C i~programĂłw \cmdname{make}, wymaga to jednak dobrego zrozumienia zasad tworzenia -programów uniksowych, aby poradzić sobie z~ewentualnymi problemami. +programĂłw uniksowych, aby poradzić sobie z~ewentualnymi problemami. - W~wyniku wykonania polecenia \texttt{uname} powinniśmy - otrzymać jakąś rozsądną wartość. + W~wyniku wykonania polecenia \texttt{uname} powinniśmy + otrzymać jakąś rozsądną wartość. \subsection{Konfiguracja} -Należy rozpakować źródła ze skompresowanego pliku \texttt{tar} -z~katalogu \dirname{source} na twardy dysk, a~potem przejść do katalogu, -do którego zostały one skopiowane. -Teraz trzeba się zdecydować, gdzie będzie główny katalog instalacji, +NaleĹźy rozpakować ĹşrĂłdła ze skompresowanego pliku \texttt{tar} +z~katalogu \dirname{source} na twardy dysk, a~potem przejść do katalogu, +do ktĂłrego zostały one skopiowane. +Teraz trzeba się zdecydować, gdzie będzie główny katalog instalacji, np.\ \path|/usr/TeX| lub \path|/usr/local/TeX|. -Naturalnie, należy użyć tej samej lokalizacji, która została użyta -podczas instalacji głównego drzewa \TeX-owego. +Naturalnie, naleĹźy uĹźyć tej samej lokalizacji, ktĂłra została uĹźyta +podczas instalacji głównego drzewa \TeX-owego. -Uruchomić \textsf{configure} z~linii poleceń: +uruchomić \textsf{configure} z~linii poleceń: \begin{alltt} > \Ucom{./configure --prefix=/usr/local/TeX} \end{alltt} -Katalog ,,prefix'' to ten, w~którym zainstalowane zostało główne drzewo -\TeX-owe. Zostanie użyty następujący układ katalogów - (\verb|$TEXDIR| oznacza wybrany powyżej katalog): +Katalog ,,prefix'' to ten, w~ktĂłrym zainstalowane zostało główne drzewo +\TeX-owe. Zostanie uĹźyty następujący układ katalogĂłw + (\verb|$TEXDIR| oznacza wybrany powyĹźej katalog): \noindent \begin{tabular}{>{\ttfamily}ll@{}} \dirname{$TEXDIR/man} & strony manuala uniksowego,\\ - \dirname{$TEXDIR/share/texmf} & główne drzewo \TeX-owe, - zawierające makra itp.,\\ - \dirname{$TEXDIR/info} & podręczniki w formacie {GNU} + \dirname{$TEXDIR/share/texmf} & główne drzewo \TeX-owe, + zawierające makra itp.,\\ + \dirname{$TEXDIR/info} & podręczniki w formacie {GNU} info,\\ \dirname{$TEXDIR/bin/$PLATFORM} & binaria\\ \end{tabular} %$ -Można uniknąć stosowania ,,\dirname{share/}'' przed katalogiem -\dirname{texmf}, ponieważ \dirname{$TEXDIR/share/texmf} -i~\dirname{$TEXDIR/texmf} są wykrywane automatycznie przez skrypt \cmdname{configure}. -W~razie wybrania innego katalogu, trzeba ten katalog wyszczególnić +MoĹźna uniknąć stosowania ,,\dirname{share/}'' przed katalogiem +\dirname{texmf}, poniewaĹź \dirname{$TEXDIR/share/texmf} +i~\dirname{$TEXDIR/texmf} są wykrywane automatycznie przez skrypt \cmdname{configure}. +W~razie wybrania innego katalogu, trzeba ten katalog wyszczegĂłlnić parametrem \verb|--datadir| skryptu \cmdname{configure}. -Jeżeli nie chcemy używać katalogu \dirname{$PLATFORM} -(a~więc umieścić binaria bezpośrednio w~\dirname{$TEXDIR/bin}), to -w~wywołaniu skryptu \cmdname{configure} należy użyć parametru +JeĹźeli nie chcemy uĹźywać katalogu \dirname{$PLATFORM} +(a~więc umieścić binaria bezpośrednio w~\dirname{$TEXDIR/bin}), to +w~wywołaniu skryptu \cmdname{configure} naleĹźy uĹźyć parametru \verb|--disable-multiplatform|. -Więcej dostępnych parametrów (np. pomijanie pakietów opcjonalnych, takich -jak \OMEGA) można zobaczyć, uruchamiając +Więcej dostępnych parametrĂłw (np. pomijanie pakietĂłw opcjonalnych, takich +jak \OMEGA) moĹźna zobaczyć, uruchamiając \texttt{./configure -{}-help}. \subsection{Uruchamianie \textsf{make}} -Po upewnieniu się, że nie jest ustawiona zmienna powłoki \texttt{noclobber}, -należy napisać: +Po upewnieniu się, Ĺźe nie jest ustawiona zmienna powłoki \texttt{noclobber}, +naleĹźy napisać: \begin{alltt} > \Ucom{make world} \end{alltt} -i~\ldots zaparzyć sobie kawę. +i~\ldots zaparzyć sobie kawę. -Może się też przydać zapisanie całego procesu +MoĹźe się teĹź przydać zapisanie całego procesu kompilacji w~pliku \texttt{.log}: \begin{alltt} > \Ucom{sh -c "make world >world.log 2>\&1" \&} \end{alltt} -Zanim stwierdzimy, że wszystko jest w~porządku, warto sprawdzić, czy w~pliku -\texttt{.log} nie ma komunikatów błędów (kiedy polecenie zwraca kod błędu, -{GNU} \cmdname{make} zawsze używa sekwencji \samp{***}), -i~czy utworzone zostały wszystkie binaria: +Zanim stwierdzimy, Ĺźe wszystko jest w~porządku, warto sprawdzić, czy w~pliku +\texttt{.log} nie ma komunikatĂłw błędĂłw (kiedy polecenie zwraca kod błędu, +{GNU} \cmdname{make} zawsze uĹźywa sekwencji \samp{***}), +i~czy utworzone zostały wszystkie binaria: \begin{alltt} > \Ucom{cd \var{TEXDIR}/bin/\var{archname}} > \Ucom{ls | wc} \end{alltt} Oczekiwanym rezultatem jest ponad 200. Polecenie \texttt{make world} jest -równoważne z~\texttt{make all install strip}. -Jeśli do uruchamiania \texttt{make install} potrzebne są specjalne -uprawnienia, można uruchomić dwie oddzielne sesje \cmdname{make}: +rĂłwnowaĹźne z~\texttt{make all install strip}. +Jeśli do uruchamiania \texttt{make install} potrzebne są specjalne +uprawnienia, moĹźna uruchomić dwie oddzielne sesje \cmdname{make}: \begin{alltt} > \Ucom{make all} > \Ucom{su} > \Ucom{make install strip} \end{alltt} -\subsection{Końcowe kroki konfiguracyjne} -Należy uaktualnić zmienną \envname{PATH} o~nazwę katalogu zawierającego -właśnie zainstalowane binaria (np.\ -\dirname{/usr/local/TeX/bin/mips-sgi-irix6.3}); podobnie postąpić trzeba -z~\envname{MANPATH} i~\envname{INFOPATH} i~dołączyć do nich -odpowiednie nazwy podkatalogów, tj.\ +\subsection{Końcowe kroki konfiguracyjne} +NaleĹźy uaktualnić zmienną \envname{PATH} o~nazwę katalogu zawierającego +właśnie zainstalowane binaria (np.\ +\dirname{/usr/local/TeX/bin/mips-sgi-irix6.3}); podobnie postąpić trzeba +z~\envname{MANPATH} i~\envname{INFOPATH} i~dołączyć do nich +odpowiednie nazwy podkatalogĂłw, tj.\ \dirname{$TEXDIR/man} oraz \dirname{$TEXDIR/info}. -Patrz część~\ref{sec:postinstall} (str.~\pageref{sec:postinstall}). +Patrz część~\ref{sec:postinstall} (str.~\pageref{sec:postinstall}). -Jeśli zechcesz udostępnić skompilowane przez siebie programy, skontaktuj -się z~nami (\url{tex-live@tug.org}); chętnie umieścimy je na stronie \TL. +Jeśli zechcesz udostępnić skompilowane przez siebie programy, skontaktuj +się z~nami (\url{tex-live@tug.org}); chętnie umieścimy je na stronie \TL. \end{comment} %-------------------------- \htmlanchor{ack} -\section{Podziękowania} +\section{Podziękowania} -\TL{} jest wspólnym dziełem prawie wszystkich grup \TeX-owych. -Niniejsza edycja \TL{} została opracowana pod kierownictwem Karla Berry'ego, -przy głównym współudziale: +\TL{} jest wspĂłlnym dziełem prawie wszystkich grup \TeX-owych. +Niniejsza edycja \TL{} została opracowana pod kierownictwem Karla Berry'ego, +przy głównym współudziale: \begin{itemize*} -\item grup \TeX-owych: międzynarodowej, niemieckiej, holenderskiej i~polskiej +\item grup \TeX-owych: międzynarodowej, niemieckiej, holenderskiej i~polskiej (odpowiednio: TUG, DANTE e.V., NTG, i~GUST), - które wspólnie zapewniają potrzebną infrastrukturę techniczną - i~organizacyjną. Dołącz do swojej grupy użytkowników systemu \TeX! (Odwiedź + ktĂłre wspĂłlnie zapewniają potrzebną infrastrukturę techniczną + i~organizacyjną. Dołącz do swojej grupy uĹźytkownikĂłw systemu \TeX! (OdwiedĹş \url{http://tug.org/usergroups.html}); -\item zespołu CTAN (\url{http://ctan.org}), - %(w~szczególności Robina Fairbairnsa i~Rainera Sch\"opfa), - który dystrybuuje obrazy płyt \TL{} i~udostępnia wspólną - infrastrukturę służącą aktualizacji pakietów, od której zależy \TL{}; +\item zespołu CTAN (\url{http://ctan.org}), + %(w~szczegďż˝lnoďż˝ci Robina Fairbairnsa i~Rainera Sch\"opfa), + ktĂłry dystrybuuje obrazy płyt \TL{} i~udostępnia wspĂłlną + infrastrukturę służącą aktualizacji pakietĂłw, od ktĂłrej zaleĹźy \TL{}; -\item Nelsona Beebe, który umożliwił dostęp do wielu platform ekipie \TL\ - i~pomagał w~testowaniu;% i ;jego własne wszechstronne testy i niezrównane -%wysiłki bibliograficzne. -\item Johna Bowmana, który dostosował swój zaawansowany program Asymptote - do współpracy z \TL; +\item Nelsona Beebe, ktĂłry umoĹźliwił dostęp do wielu platform ekipie \TL\ + i~pomagał w~testowaniu;% i ;jego własne wszechstronne testy i niezrĂłwnane +%wysiłki bibliograficzne. +\item Johna Bowmana, ktĂłry dostosował swĂłj zaawansowany program Asymptote + do współpracy z \TL; -\item Petera Breitenlohnera i~zespołu \eTeX, którzy stworzyli stabilną - podstawę przyszłych wersji \TeX-a (Peter dodatkowo służył nieustanną pomocą - w~wykorzystaniu narzędzi \GNU\ autotools w~\TL); Peter zmarł -w~październiku 2015 roku, dedykujemy kontynuację prac Jego pamięci. - -\item Jin-Hwan Cho i całego zespołu DVIPDFM$x$, którzy opracowali ten - znakomity sterownik i~nieustannie pomagali w~rozwiązywaniu problemów - z~konfiguracją; +\item Petera Breitenlohnera i~zespołu \eTeX, ktĂłrzy stworzyli stabilną + podstawę przyszłych wersji \TeX-a (Peter dodatkowo słuĹźył nieustanną pomocą + w~wykorzystaniu narzędzi \GNU\ autotools w~\TL); Peter zmarł +w~paĹşdzierniku 2015 roku, dedykujemy kontynuację prac Jego pamięci. + +\item Jin-Hwan Cho i całego zespołu DVIPDFM$x$, ktĂłrzy opracowali ten + znakomity sterownik i~nieustannie pomagali w~rozwiązywaniu problemĂłw + z~konfiguracją; -\item Thomasa Essera, autora wspaniałego \teTeX-a, bez którego - \TL{} z~całą pewnością by nie powstał;%i~którego stała - %pomoc umożliwiła doskonalenie tej dystrybucji; +\item Thomasa Essera, autora wspaniałego \teTeX-a, bez ktĂłrego + \TL{} z~całą pewnością by nie powstał;%i~ktĂłrego stała + %pomoc umoĹźliwiła doskonalenie tej dystrybucji; -\item Michaela Goossensa, który był współautorem pierwotnej dokumentacji; +\item Michaela Goossensa, ktĂłry był współautorem pierwotnej dokumentacji; \item Eitana Gurari, autora programu \TeX4ht{} (wykorzystanego do - tworzenia niniejszej dokumentacji w~wersji \HTML), który niezmordowanie - pracował nad jego ulepszaniem i~błyskawicznie dostarczał poprawki; - Eitan zmarł w~czerwcu 2009~r. i dedykujemy tę dokumentację Jego pamięci; + tworzenia niniejszej dokumentacji w~wersji \HTML), ktĂłry niezmordowanie + pracować nad jego ulepszaniem i~błyskawicznie dostarczał poprawki; + Eitan zmarł w~czerwcu 2009~r. i dedykujemy tę dokumentację Jego pamięci; -\item Hansa Hagena, który dostosowywał pakiet \ConTeXt\ +\item Hansa Hagena, ktĂłry dostosowywać pakiet \ConTeXt\ (\url{http://pragma-ade.com}) do potrzeb \TL; -\item \Thanh{}a, %%! H\`an Th\^e Th\`anha coś nie działa w polskiej wersji [SW] - Martina Schr\"odera i~zespołu pdf\TeX (\url{http://pdftex.org}), którzy - kontynuują ulepszanie tego programu; +\item \Thanh{}a, %%! H\`an Th\^e Th\`anha coďż˝ nie działa w polskiej wersji [SW] + Martina Schr\"odera i~zespołu pdf\TeX (\url{http://pdftex.org}), ktĂłrzy + kontynuują ulepszanie tego programu; -\item Hartmuta Henkela, mającego istotny udział w~rozwoju pdf\TeX-a, - Lua\TeX-a i~innych programów; +\item Hartmuta Henkela, mającego istotny udział w~rozwoju pdf\TeX-a, + Lua\TeX-a i~innych programĂłw; -\item Taco Hoekwatera, który wznowił rozwój MetaPosta i~pracował nad - Lua\TeX-em (\url{http://luatex.org}), jak też pomógł w~integracji \ConTeXt\ w~\TL oraz - ulepszył bibliotekę Kpathsea, dodając jej wielowątkowość; +\item Taco Hoekwatera, ktĂłry wznowił rozwĂłj MetaPosta i~pracować nad + Lua\TeX-em (\url{http://luatex.org}), jak teĹź pomĂłgł w~integracji \ConTeXt\ w~\TL oraz + ulepszył bibliotekę Kpathsea, dodając jej wielowątkowość; -\item Khaleda Hosny, który pracuje nad doskonaleniem \XeTeX, DVIPDFM$x$ - oraz fontów arabskich i~innych; +\item Khaleda Hosny, ktĂłry pracuje nad doskonaleniem \XeTeX, DVIPDFM$x$ + oraz fontĂłw arabskich i~innych; -\item Pawła Jackowskiego, który wykonał instalator dla Windows \cmdname{tlpm} - i~Tomka Łuczaka, twórcy \cmdname{tlpmgui} (programy te były wykorzystywane +\item Pawła Jackowskiego, ktĂłry wykonał instalator dla Windows \cmdname{tlpm} + i~Tomka Łuczaka, twĂłrcy \cmdname{tlpmgui} (programy te były wykorzystywane w~poprzednich edycjach); -\item Akira Kakuto, który dostarczył programy dla Windows, pochodzące - z~japońskiej dystrybucji W32TEX +\item Akira Kakuto, ktĂłry dostarczył programy dla Windows, pochodzące + z~japońskiej dystrybucji W32TEX (\url{http://w32tex.org}), stale dostosowywane i~aktualizowane dla potrzeb \TL; -\item Jonathana Kew, który zainicjował nową ścieżkę - rozwojową -- Xe\TeX{}, i~który włożył sporo wysiłku w~zintegrowanie - tego programu z~\TL, jak również zapoczątkował prace nad instalatorem dla +\item Jonathana Kew, ktĂłry zainicjować nową ścieĹźkę + rozwojową -- Xe\TeX{}, i~ktĂłry włoĹźył sporo wysiłku w~zintegrowanie + tego programu z~\TL, jak rĂłwnieĹź zapoczątkował prace nad instalatorem dla Mac\TeX{} oraz edytorem \TeX{}works; -\item Dicka Kocha, który pielęgnuje Mac\TeX-a (\url{http://tug.org/mactex}) - w~ścisłym połączeniu z~\TL i~bardzo sympatycznie współpracuje; +\item Dicka Kocha, ktĂłry pielęgnuje Mac\TeX-a (\url{http://tug.org/mactex}) + w~ścisłym połączeniu z~\TL i~bardzo sympatycznie współpracuje; -\item Reinharda Kotuchy, mającego istotny udział w~stworzeniu nowej infrastruktury - i~programu instalacyjnego dla \TL{} 2008, uparcie dążącego do ujednolicenia - działania \TL{} w~Windows i~Unix, który również opracował skrypt - \texttt{getnonfreefonts} i~wykonał wiele innych prac; +\item Reinharda Kotuchy, mającego istotny udział w~stworzeniu nowej infrastruktury + i~programu instalacyjnego dla \TL{} 2008, uparcie dążącego do ujednolicenia + działania \TL{} w~Windows i~Unix, ktĂłry rĂłwnieĹź opracował skrypt + \texttt{getnonfreefonts} i~wykonał wiele innych prac; -\item Siep Kroonenberg, która również wzięła udział w~stworzeniu nowej - infrastruktury i~programu instalacyjnego dla \TL{} 2008 (szczególnie dla - Windows) oraz włożyła sporo pracy w~aktualizację tej dokumentacji; +\item Siep Kroonenberg, ktĂłra rĂłwnieĹź wzięła udział w~stworzeniu nowej + infrastruktury i~programu instalacyjnego dla \TL{} 2008 (szczegĂłlnie dla + Windows) oraz włoĹźyła sporo pracy w~aktualizację tej dokumentacji; -\item Mojcy Miklavec, która pomagała wielokrotnie w~pracach związanych +\item Mojcy Miklavec, ktĂłra pomagała wielokrotnie w~pracach związanych z~\ConTeXt; - \item Heiko Oberdiek, za pakiet \pkgname{epstopdf} i wiele innych, skompresowanie ogromnych plików danych \pkgname{pst-geo}, abyśmy mogli -je dołączyć, a przede wszystkim, za jego godną uwagi pracę nad pakietem + \item Heiko Oberdiek, za pakiet \pkgname{epstopdf} i wiele innych, skompresowanie ogromnych plikĂłw danych \pkgname{pst-geo}, abyśmy mogli +je dołączył, a przede wszystkim, za jego godną uwagi pracę nad pakietem \pkgname {hyperref}. -\item Petra Ol\shac{}\aac{}ka, który koordynował i~sprawdzał - przygotowanie pakietów czeskich i~słowackich; +\item Petra Ol\shac{}\aac{}ka, ktĂłry koordynował i~sprawdzał + przygotowanie pakietĂłw czeskich i~słowackich; -\item Toshio Oshimy, który opracował przeglądarkę \cmdname{dviout} dla Windows; +\item Toshio Oshimy, ktĂłry opracował przeglądarkę \cmdname{dviout} dla Windows; -\item Manuela P\'egouri\'e-Gonnarda, który pomógł w~aktualizacji pakietów - i~pracował nad \cmdname{texdoc}; +\item Manuela P\'egouri\'e-Gonnarda, ktĂłry pomĂłgł w~aktualizacji pakietĂłw + i~pracował nad \cmdname{texdoc}; -\item Fabrice'a Popineau, który pierwszy stworzył wersje oprogramowania - dla Windows, także za pracę nad dokumentacją w języku francuskim; +\item Fabrice'a Popineau, ktĂłry pierwszy stworzył wersje oprogramowania + dla Windows, takĹźe za pracę nad dokumentacją w języku francuskim; -\item Norberta Preininga, głównego architekta infrastruktury i~programu - instalacyjnego, % \TL{} 2009 i~nowszych, który przyczynił się również do -% aktualizacji pakietów, - a także koordynował (wraz z~Frankiem K\"usterem) - debianową wersję \TL{} i~przedstawił wiele sugestii ulepszeń; +\item Norberta Preininga, głównego architekta infrastruktury i~programu + instalacyjnego, % \TL{} 2009 i~nowszych, ktĂłry przyczynił się rĂłwnieďż˝ do +% aktualizacji pakietĂłw, + a takĹźe koordynować (wraz z~Frankiem K\"usterem) + debianową wersję \TL{} i~przedstawił wiele sugestii ulepszeń; -\item Sebastiana Rahtza, który stworzył \TL{} i~kierował projektem przez - wiele lat; Sebastian zmarł w~marcu 2016~r.; dedykujemy kontynuację prac - Jego pamięci; +\item Sebastiana Rahtza, ktĂłry stworzył \TL{} i~kierować projektem przez + wiele lat; Sebastian zmarł w~marcu 2016~r.; dedykujemy kontynuację prac + Jego pamięci; -\item Luigi Scarso, który kontynuuje rozwój MetaPosta, Lua\TeX-a i~innych - programów; +\item Luigi Scarso, ktĂłry kontynuuje rozwĂłj MetaPosta, Lua\TeX-a i~innych + programĂłw; -\item Tomka Trzeciaka, który pracowicie rozwiązywał rozliczne problemy - związane z Windows; +\item Tomka Trzeciaka, ktĂłry pracowicie rozwiązywał rozliczne problemy + związane z Windows; -\item Vladimira Volovicha, który wydatnie pomógł w~rozwiązywaniu problemów - przenośności, szczególnie zaś umożliwił dołączenia \cmdname{xindy}; +\item Vladimira Volovicha, ktĂłry wydatnie pomĂłgł w~rozwiązywaniu problemĂłw + przenośności, szczegĂłlnie zaś umoĹźliwił dołączenia \cmdname{xindy}; -\item Staszka Wawrykiewicza, głównego testującego \TL{} w~różnych systemach, - który ponadto koordynował przygotowanie wszystkich polskich dodatków (fontów, - programów instalacyjnych i~wielu innych). Staszek zmarł w lutym 2018~r, dedykujemy kontynuację prac Jego pamięci; +\item Staszka Wawrykiewicza, głównego testującego \TL{} w~róşnych systemach, + ktĂłry ponadto koordynować przygotowanie wszystkich polskich dodatkĂłw (fontĂłw, + programĂłw instalacyjnych i~wielu innych). Staszek zmarł w lutym 2018~r, dedykujemy kontynuację prac Jego pamięci; -\item Olafa Webera, który w~poprzednich latach cierpliwie pielęgnował \Webc; +\item Olafa Webera, ktĂłry w~poprzednich latach cierpliwie pielęgnować \Webc; -\item Gerbena Wierda, który przygotował oryginalne oprogramowanie i~wsparcie +\item Gerbena Wierda, ktĂłry przygotować oryginalne oprogramowanie i~wsparcie dla Mac\,OS\,X{}; -\item Grahama Williamsa, który zainicjował prace nad \TeX\ Catalogue. +\item Grahama Williamsa, ktĂłry zainicjować prace nad \TeX\ Catalogue. \end{itemize*} -Binaria dla różnych platform skompilowali: +Binaria dla róşnych platform skompilowali: Marc Baudoin (\pkgname{amd64-netbsd}, \pkgname{i386-netbsd}), Ken Brown (\pkgname{i386-cygwin}, \pkgname{x86\_64-cygwin}), Simon Dales (\pkgname{armhf-linux}), -Johannes Hielschier (\pkgname{aarch64-linux}), +Johannes Hielscher (\pkgname{aarch64-linux}), Akira Kakuto (\pkgname{win32}), Dick Koch (\pkgname{x86\_64-darwin}), Nikola Le\v{c}i\'c (\pkgname{amd64-freebsd}, \pkgname{i386-freebsd}), @@ -3267,39 +3157,39 @@ Mojca Miklavec (\pkgname{i386-linux}, \pkgname{x86\_64-darwinlegacy}, \pkgname{i386-solaris}, \pkgname{x86\_64-solaris}, \pkgname{sparc-solaris}), -Norbert Preining (\pkgname{x86\_64-linux}), -Thomas Schmitz (\pkgname{powerpc-linux}), -Boris Veytsman (\pkgname{armel-linux}). +Norbert Preining (\pkgname{x86\_64-linux}). +%Thomas Schmitz (\pkgname{powerpc-linux}), +%Boris Veytsman (\pkgname{armel-linux}). -Informacje na temat procesu budowy \TL{} można znaleźć na stronie: +Informacje na temat procesu budowy \TL{} moĹźna znaleźć na stronie: \url{http://tug.org/texlive/build.html}. -Aktualizacje i~tłumaczenia dokumentacji wykonali: +Aktualizacje i~tłumaczenia dokumentacji wykonali: Denis Bitouz\'e \& Patrick Bideault (francuski), -Carlos Enriquez Figueras (hiszpański), -Jjgod Jiang, Jinsong Zhao, Yue Wang, \& Helin Gai (chiński), +Carlos Enriquez Figueras (hiszpański), +Jjgod Jiang, Jinsong Zhao, Yue Wang, \& Helin Gai (chiński), Nikola Le\v{c}i\'c (serbski), -Marco Pallante \& Carla Maggi (włoski), -Petr Sojka \& Jan Busa (czeski\slash słowacki), +Marco Pallante \& Carla Maggi (włoski), +Petr Sojka \& Jan Busa (czeski\slash słowacki), Boris Veytsman (rosyjski), Zofia Walczak (polski), -Uwe Ziegenhagen (niemiecki). Dokumentację \TL{} znajdziemy na stronie +Uwe Ziegenhagen (niemiecki). Dokumentację \TL{} znajdziemy na stronie \url{http://tug.org/texlive/doc.html} . %Siep Kroonenberg i~Karl Berry (angielski), %Denis Bitouz\'e (francuski), -%Carlos Enriquez Figueras (hiszpański), -%Jjgod Jiang, Jinsong Zhao, Yue Wang i~Helin Gai (chiński), +%Carlos Enriquez Figueras (hiszpaďż˝ski), +%Jjgod Jiang, Jinsong Zhao, Yue Wang i~Helin Gai (chiďż˝ski), %Nikola Le\v{c}i\'c (serbski), -%Marco Pallante (włoski), -%Petr Sojka i~Jan Busa (czeski\slash słowacki), +%Marco Pallante (wďż˝oski), +%Petr Sojka i~Jan Busa (czeski\slash słowacki), %Boris Veytsman (rosyjski), %Staszek Wawrykiewicz i~Ryszard Kubiak (polski). %Uwe Ziegenhagen (niemiecki), -%Na stronie \url{http://tug.org/texlive/doc.html} będą umieszczane ewentualne +%Na stronie \url{http://tug.org/texlive/doc.html} będą umieszczane ewentualne %aktualizacje tej dokumentacji. -Oczywiście, najważniejsze podziękowania należą się Donaldowi Knuthowi +Oczywiście, najwaĹźniejsze podziękowania należą się Donaldowi Knuthowi za stworzenie systemu \TeX{} i~ofiarowanie go nam wszystkim. %%% @@ -3308,1018 +3198,1067 @@ za stworzenie systemu \TeX{} i~ofiarowanie go nam wszystkim. \subsection{Poprzednie wersje} -Dystrybucja \TL{} jest wspólnym przedsięwzięciem -grup Użytkowników Systemu \TeX{} z Niemiec, Holandii, Wielkiej -Brytanii, Francji, Czech, Słowacji, Polski, Indii i~Rosji oraz grupy -międzynarodowej TUG (\emph{\TeX{} Users Group}). -Dyskusje nad projektem rozpoczęły się pod koniec 1993 roku, kiedy holenderska -Grupa Użytkowników \TeX-a rozpoczęła prace nad swoim -4All\TeX{} \CD{} dla użytkowników MS-DOS. W~tym też -czasie pojawiły się nadzieje na opracowanie jednego \CD{} dla -wszystkich systemów. -Projekt ten był wprawdzie zbyt ambitny, zrodził jednak nie tylko bardzo -popularny i~uwieńczony dużym powodzeniem projekt 4All\TeX{} \CD{}, -lecz również spowodował powstanie Grupy Roboczej TUG ds. Standardu Katalogów -\TeX-owych (\emph{\TeX{} Directory Structure}), określającego, w~jaki -sposób tworzyć zgodne i~łatwe do zarządzania zestawy pakietów \TeX-owych. -Końcowy raport \TDS{} został opublikowany w~grudniowym numerze -\textsl{TUGboat}-a, i~jasnym się stało, że -jednym z~oczekiwanych wyników wprowadzenia tego standardu mogłaby -być modelowa struktura na płytce \CD. -Wydana wówczas płytka \CD{} była bezpośrednim rezultatem rozważań i~zaleceń +Dystrybucja \TL{} jest wspĂłlnym przedsięwzięciem +grup uĹźytkownikĂłw Systemu \TeX{} z Niemiec, Holandii, Wielkiej +Brytanii, Francji, Czech, Słowacji, Polski, Indii i~Rosji oraz grupy +międzynarodowej TUG (\emph{\TeX{} Users Group}). +Dyskusje nad projektem rozpoczęły się pod koniec 1993 roku, kiedy holenderska +Grupa uĹźytkownikĂłw \TeX-a rozpoczęła prace nad swoim +4All\TeX{} \CD{} dla uĹźytkownikĂłw MS-DOS. W~tym teĹź +czasie pojawiły się nadzieje na opracowanie jednego \CD{} dla +wszystkich systemĂłw. +Projekt ten był wprawdzie zbyt ambitny, zrodził jednak nie tylko bardzo +popularny i~uwieńczony duĹźym powodzeniem projekt 4All\TeX{} \CD{}, +lecz rĂłwnieĹź spowodował powstanie Grupy Roboczej TUG ds. Standardu KatalogĂłw +\TeX-owych (\emph{\TeX{} Directory Structure}), określającego, w~jaki +sposĂłb tworzyć zgodne i~łatwe do zarządzania zestawy pakietĂłw \TeX-owych. +Końcowy raport \TDS{} został opublikowany w~grudniowym numerze +\textsl{TUGboat}-a, i~jasnym się stało, Ĺźe +jednym z~oczekiwanych wynikĂłw wprowadzenia tego standardu mogłaby +być modelowa struktura na płytce \CD. +Wydana wĂłwczas płytka \CD{} była bezpośrednim rezultatem rozwaĹźań i~zaleceń Grupy Roboczej ds. \TDS. -Jasne także było, że sukces 4All\TeX{} \CD{} pokazał, że -użytkownicy Unixa także wiele by zyskali, mogąc korzystać -z~podobnie łatwego w~instalacji/pielęgnacji i~użytkowaniu systemu. -Było to jednym z~celów projektu \TL. - -Projekt przygotowania płytki \CD, opartej na standardzie \TDS i~zorientowanej -na systemy uniksowe, rozpoczął się jesienią 1995 roku. Szybko -zdecydowaliśmy się na wykorzystanie \teTeX-a autorstwa Thomasa Essera, ponieważ -działał na wielu platformach i~został zaprojektowany z~myślą -o~przenośności pomiędzy różnymi systemami plików. Thomas zgodził się pomóc -i~prace rozpoczęły się na dobre na początku 1996 roku. Pierwsze wydanie -ukazało się w~maju 1996 roku. Na początku 1997 roku Karl Berry udostępnił -nową, istotnie zmienioną wersję swojego pakietu \Webc, zawierającą prawie -wszystkie funkcje wprowadzone do \teTeX-a przez Thomasa Essera. W~związku -z~tym zdecydowaliśmy się oprzeć drugie wydanie \CD{} na standardowej +Jasne takĹźe było, Ĺźe sukces 4All\TeX{} \CD{} pokazał, Ĺźe +uĹźytkownicy Unixa takĹźe wiele by zyskali, mogąc korzystać +z~podobnie łatwego w~instalacji/pielęgnacji i~uĹźytkowaniu systemu. +Było to jednym z~celĂłw projektu \TL. + +Projekt przygotowania płytki \CD, opartej na standardzie \TDS i~zorientowanej +na systemy uniksowe, rozpoczął się jesienią 1995 roku. Szybko +zdecydowaliśmy się na wykorzystanie \teTeX-a autorstwa Thomasa Essera, poniewaĹź +działał na wielu platformach i~został zaprojektowany z~myślą +o~przenośności pomiędzy róşnymi systemami plikĂłw. Thomas zgodził się pomĂłc +i~prace rozpoczęły się na dobre na początku 1996 roku. Pierwsze wydanie +ukazało się w~maju 1996 roku. Na początku 1997 roku Karl Berry udostępnił +nową, istotnie zmienioną wersję swojego pakietu \Webc, zawierającą prawie +wszystkie funkcje wprowadzone do \teTeX-a przez Thomasa Essera. W~związku +z~tym zdecydowaliśmy się oprzeć drugie wydanie \CD{} na standardowej bibliotece \Webc, z~dodaniem skryptu \texttt{texconfig} z~pakietu \teTeX. -Trzecie wydanie \CD{} było oparte na \Webc{} wersji 7.2, przygotowanej przez -Olafa Webera. W~tym samym czasie została przygotowana nowa wersja \teTeX-a -i~\TL{} udostępniał prawie wszystkie jego nowe funkcje. -Czwarta edycja była przygotowana podobnie, -z~użyciem nowej wersji te\TeX-a i~nowej wersji \Webc{} (7.3). -Wtedy to też zapoczątkowano kompletną dystrybucję dla Windows -- dzięki +Trzecie wydanie \CD{} było oparte na \Webc{} wersji 7.2, przygotowanej przez +Olafa Webera. W~tym samym czasie została przygotowana nowa wersja \teTeX-a +i~\TL{} udostępniał prawie wszystkie jego nowe funkcje. +Czwarta edycja była przygotowana podobnie, +z~uĹźyciem nowej wersji te\TeX-a i~nowej wersji \Webc{} (7.3). +Wtedy to teĹź zapoczątkowano kompletną dystrybucję dla Windows -- dzięki Fabrice Popineau. -Edycja piąta (marzec 2000) zawierała wiele poprawek i~uzupełnień; -zaktualizowano setki pakietów. Szczegółową zawartość pakietów +Edycja piąta (marzec 2000) zawierała wiele poprawek i~uzupełnień; +zaktualizowano setki pakietĂłw. Szczegółową zawartość pakietĂłw zapisano w~plikach XML. -Główną zmianą w~\TeX\ Live~5 było usunięcie programów, które nie miały -statusu {\it public domain}. Zawartość całej płytki powinna odpowiadać ustaleniom +Główną zmianą w~\TeX\ Live~5 było usunięcie programĂłw, ktĂłre nie miały +statusu {\it public domain}. Zawartość całej płytki powinna odpowiadać ustaleniom Debian Free Software Guidelines (\url{http://www.debian.org/intro/free}). -Dołożyliśmy wszelkich starań, aby sprawdzić warunki licencyjne pakietów. - %nadal jednak bardzo prosimy o~zgłaszanie zauważonych pomyłek. - -Szósta edycja (lipiec 2001) zawierała aktualizacje całego materiału. Główną -zmianą było wprowadzenie nowej koncepcji programów instalacyjnych -- użytkownik -miał odtąd możliwość dokładniejszego wyboru potrzebnych zestawów i~pakietów. -Zestawy dotyczące obsługi poszczególnych języków zostały całkowicie -zreorganizowane, dzięki czemu wybór jednego z~nich nie tylko instalował -potrzebne makra i~fonty, ale też przygotowywał odpowiedni plik +DołoĹźyliśmy wszelkich starań, aby sprawdzić warunki licencyjne pakietĂłw. + + +SzĂłsta edycja (lipiec 2001) zawierała aktualizacje całego materiału. Główną +zmianą było wprowadzenie nowej koncepcji programĂłw instalacyjnych -- uĹźytkownik +miał odtąd moĹźliwość dokładniejszego wyboru potrzebnych zestawĂłw i~pakietĂłw. +Zestawy dotyczące obsługi poszczegĂłlnych językĂłw zostały całkowicie +zreorganizowane, dzięki czemu wybĂłr jednego z~nich nie tylko instalować +potrzebne makra i~fonty, ale teĹź przygotowywać odpowiedni plik \texttt{language.dat}. -\TL~7 (rok 2002) zawierał po raz pierwszy oprogramowanie dla Mac\,OS\,X{} -i -- jak zwykle -- aktualizację wszelkich programów i~pakietów. -Ważnym zadaniem, które wykonano, było ujednolicenie plików źródłowych -programów z~dystrybucją te\TeX. W~programach instalacyjnych wprowadzono -możliwość wyboru bardziej ogólnych, predefiniowanych zestawów pakietów -(m.in. dla użytkowników francuskojęzycznych oraz polskich). Nowością -było także wprowadzenie procedury aktualizacji map fontowych dla Dvips -i~PDFTeX podczas instalacji oraz doinstalowywania pakietów fontowych. +\TL~7 (rok 2002) zawierał po raz pierwszy oprogramowanie dla Mac\,OS\,X{} +i -- jak zwykle -- aktualizację wszelkich programĂłw i~pakietĂłw. +WaĹźnym zadaniem, ktĂłre wykonano, było ujednolicenie plikĂłw ĹşrĂłdłowych +programĂłw z~dystrybucją te\TeX. W~programach instalacyjnych wprowadzono +moĹźliwość wyboru bardziej ogĂłlnych, predefiniowanych zestawĂłw pakietĂłw +(m.in. dla uĹźytkownikĂłw francuskojęzycznych oraz polskich). Nowością +było takĹźe wprowadzenie procedury aktualizacji map fontowych dla Dvips +i~PDFTeX podczas instalacji oraz doinstalowywania pakietĂłw fontowych. -W~2003~r., wraz z~napływem aktualizacji i~dodatkowych nowych pakietów, -okazało się, że \TL{} nie mieści się na pojedynczym \CD. -Zmuszeni byliśmy podzielić \TL{} na trzy dystrybucje, które wydano -na \DVD{} i~dwóch płytkach \CD. Ponadto: +W~2003~r., wraz z~napływem aktualizacji i~dodatkowych nowych pakietĂłw, +okazało się, Ĺźe \TL{} nie mieści się na pojedynczym \CD. +Zmuszeni byliśmy podzielić \TL{} na trzy dystrybucje, ktĂłre wydano +na \DVD{} i~dwĂłch płytkach \CD. Ponadto: \begin{itemize*} -\item na życzenie ,,\LaTeX{} team'' zmieniono standardowe użycie - programów \cmdname{latex} i~\cmdname{pdflatex}~-- by korzystały +\item na Ĺźyczenie ,,\LaTeX{} team'' zmieniono standardowe uĹźycie + programĂłw \cmdname{latex} i~\cmdname{pdflatex}~-- by korzystały one z~\eTeX{} (patrz str.~\pageref{text:etex}); -\item załączono nowe fonty obwiedniowe Latin Modern, które zastępują - m.in. fonty EC (zawierając komplet znaków europejskich), szczególnie - do tworzenia poprawnych plików PDF; -\item usunięto binaria dla platformy Alpha OSF (poprzednio - usunięto także binaria dla HPUX), niestety nie udało się znaleźć - osób chętnych do wykonania kompilacji; -\item zmieniono instalację w~systemach Windows, wprowadzając po raz pierwszy - zintegrowane środowisko pracy, oparte na edytorze XEmacs; +\item załączono nowe fonty obwiedniowe Latin Modern, ktĂłre zastępują + m.in. fonty EC (zawierając komplet znakĂłw europejskich), szczegĂłlnie + do tworzenia poprawnych plikĂłw PDF; +\item usunięto binaria dla platformy Alpha OSF (poprzednio + usunięto takĹźe binaria dla HPUX), niestety nie udało się znaleźć + osĂłb chętnych do wykonania kompilacji; +\item zmieniono instalację w~systemach Windows, wprowadzając po raz pierwszy + zintegrowane środowisko pracy, oparte na edytorze XEmacs; \item potrzebne programy pomocnicze dla Windows (Perl, Ghost\-script, - Image\-Magick, Ispell) instalowano w~strukturze katalogów + Image\-Magick, Ispell) instalowano w~strukturze katalogĂłw instalacji \TL; -\item mapy fontowe, z~których korzystają programy \cmdname{dvips}, - \cmdname{dvipdfm} oraz \cmdname{pdftex}, generowano odtąd w~katalogu +\item mapy fontowe, z~ktĂłrych korzystają programy \cmdname{dvips}, + \cmdname{dvipdfm} oraz \cmdname{pdftex}, generowano odtąd w~katalogu \dirname{texmf-dist/fonts/map}; -\item \TeX{}, \MF{} oraz \MP{} domyślnie pozwalały wypisywać komunikaty - na ekranie i~w~pliku .log, a~także w~operacjach \verb|\write| w~ich +\item \TeX{}, \MF{} oraz \MP{} domyślnie pozwalały wypisywać komunikaty + na ekranie i~w~pliku .log, a~takĹźe w~operacjach \verb|\write| w~ich reprezentacji 8-bitowej, zamiast tradycyjnej notacji \verb|^^|; - w~\TL{}~7 eksperymentalnie wprowadzono zależność przekodowania - wyjścia programów od systemowej strony kodowej, potem ten pomysł + w~\TL{}~7 eksperymentalnie wprowadzono zaleĹźność przekodowania + wyjścia programĂłw od systemowej strony kodowej, potem ten pomysł zarzucono; -\item znacznie zmieniono niniejszą dokumentację; -\item wreszcie, ponieważ numery wersji kolejnych edycji mogły wprowadzać - w~błąd, postanowiono identyfikować edycje \TL{} zgodnie z~rokiem +\item znacznie zmieniono niniejszą dokumentację; +\item wreszcie, poniewaĹź numery wersji kolejnych edycji mogły wprowadzać + w~błąd, postanowiono identyfikować edycje \TL{} zgodnie z~rokiem wydania. \end{itemize*} \subsubsection{Wydanie 2004} -Jak w~każdej kolejnej wersji, w~2004 roku uaktualniono wiele pakietów -i~programów. Poniżej wymieniamy najbardziej istotne zmiany. +Jak w~kaĹźdej kolejnej wersji, w~2004 roku uaktualniono wiele pakietĂłw +i~programĂłw. PoniĹźej wymieniamy najbardziej istotne zmiany. \begin{itemize} -\item Gdy mieliśmy już lokalnie zainstalowane fonty, które korzystały -z~własnych plików \filename{.map} i/lub \filename{.enc}, \emph{należało} -przenieść te pliki w~nowe miejsce w~strukturze \filename{texmf-dist/}. - -Pliki \filename{.map} (map fontowych) są odtąd wyszukiwane w~podkatalogach -\dirname{fonts/map} (w~każdym drzewie \filename{texmf}), zgodnie ze ścieżką -określoną przez zmienną \envname{TEXFONTMAPS}. Analogicznie, pliki -\filename{.enc} (przekodowań fontów) są odtąd wyszukiwane w~podkatalogach -\dirname{fonts/enc}, zgodnie ze ścieżką określoną przez zmienną -\envname{ENCFONTS}. O~niewłaściwie umieszczonych plikach tego typu -zostaniemy ostrzeżeni podczas uruchomienia programu \cmdname{updmap}. -Zmiany te wprowadzono w~celu uporządkowania struktury katalogów: wszystkie -pliki dotyczące fontów znajdują się odtąd w~ramach jednego podkatalogu +\item Gdy mieliśmy juĹź lokalnie zainstalowane fonty, ktĂłre korzystały +z~własnych plikĂłw \filename{.map} i/lub \filename{.enc}, \emph{naleĹźało} +przenieść te pliki w~nowe miejsce w~strukturze \filename{texmf-dist/}. + +Pliki \filename{.map} (map fontowych) są odtąd wyszukiwane w~podkatalogach +\dirname{fonts/map} (w~kaĹźdym drzewie \filename{texmf}), zgodnie ze ścieĹźką +określoną przez zmienną \envname{TEXFONTMAPS}. Analogicznie, pliki +\filename{.enc} (przekodowań fontĂłw) są odtąd wyszukiwane w~podkatalogach +\dirname{fonts/enc}, zgodnie ze ścieĹźką określoną przez zmienną +\envname{ENCFONTS}. O~niewłaściwie umieszczonych plikach tego typu +zostaniemy ostrzeĹźeni podczas uruchomienia programu \cmdname{updmap}. +Zmiany te wprowadzono w~celu uporządkowania struktury katalogĂłw: wszystkie +pliki dotyczące fontĂłw znajdują się odtąd w~ramach jednego podkatalogu \dirname{fonts/}. -Metody radzenia sobie z~sytuacjami związanymi z~przejściem na nowy układ -katalogów omawiał artykuł \url{http://tug.org/texlive/mapenc.html}. +Metody radzenia sobie z~sytuacjami związanymi z~przejęciem na nowy układ +katalogĂłw omawiał artykuł \url{http://tug.org/texlive/mapenc.html}. -\item Do \TK\ \DVD{} dodano nową dystrybucję dla Windows o~nazwie -pro\TeX{}t (opartą na \MIKTEX-u). Była ona dostępna także na odrębnym \CD. -Choć pro\TeX{}t nie bazuje na implementacji Web2C, stosuje układ katalogów -zgodny z~\TDS (patrz część~\ref{sec:struct-tl} na +\item Do \TK\ \DVD{} dodano nową dystrybucję dla Windows o~nazwie +pro\TeX{}t (opartą na \MIKTEX-u). Była ona dostępna takĹźe na odrębnym \CD. Choć pro\TeX{}t nie bazuje na implementacji Web2C, stosuje układ katalogĂłw +zgodny z~\TDS (patrz część~\ref{sec:struct-tl} na str.~\pageref{sec:struct-tl}). -\item W ramach \TL{} dotychczasowe pojedyncze drzewo katalogów -\dirname{texmf} zostało rozdzielone na trzy mniejsze: \dirname{texmf}, +\item W ramach \TL{} dotychczasowe pojedyncze drzewo katalogĂłw +\dirname{texmf} zostało rozdzielone na trzy mniejsze: \dirname{texmf}, \dirname{texmf-dist} i~\dirname{texmf-doc} (patrz -część~\ref{sec:tld}, str.~\pageref{sec:tld}) oraz pliki \filename{README} -w~każdym z~tych katalogów). +część~\ref{sec:tld}, str.~\pageref{sec:tld}) oraz pliki \filename{README} +w~kaĹźdym z~tych katalogĂłw). -\item Wszystkie pliki makr wczytywane przez \TeX-a zostały -umieszczone wyłącznie w~podkalogu \dirname{tex} w~ramach -\dirname{texmf*}. Tym samym usunięto zbędne katalogi +\item Wszystkie pliki makr wczytywane przez \TeX-a zostały +umieszczone wyłącznie w~podkatalogu \dirname{tex} w~ramach +\dirname{texmf*}. Tym samym usunięto zbędne katalogi \dirname{etex}, \dirname{pdftex}, \dirname{pdfetex} itp. i~uproszczono -metody wyszukiwania plików. Patrz +metody wyszukiwania plikĂłw. Patrz \CDref{texmf-dist/doc/generic/tds/tds.html\#Extensions} {\texttt{texmf-dist/doc/generic/tds/tds.html\#Extensions}}. -\item Pomocnicze skrypty wykonywalne, niezależne od platformy -i~zwykle uruchamiane w~sposób automatyczny, były odtąd +\item Pomocnicze skrypty wykonywalne, niezaleĹźne od platformy +i~zwykle uruchamiane w~sposĂłb automatyczny, były odtąd umieszczone w~nowym podkatalogu \dirname{scripts} w~ramach \dirname{texmf*}. -Znajdowane są poleceniem \verb|kpsewhich -format=texmfscripts|. -Programy korzystające z tych skryptów mogły wymagać modyfikacji. +Znajdowane są poleceniem \verb|kpsewhich -format=texmfscripts|. +Programy korzystające z tych skryptĂłw mogły wymagać modyfikacji. Patrz \CDref{texmf-dist/doc/generic/tds/tds.html\#Scripts} {\texttt{texmf-dist/doc/generic/tds/tds.html\#Scripts}}. -\item Prawie wszystkie formaty traktują od tego wydania większość znaków jako -jawnie ,,wyświetlalne'' (\emph{printable}), nie zaś, jak było dotychczas, -konwertowane na \TeX-ową notację \verb|^^|. Było to możliwe dzięki domyślnemu -wczytywaniu tablicy przekodowań \filename{cp227.tcx}. Dokładniej, znaki -o~kodach 32--256, HT, VT oraz FF zostały potraktowane dosłownie podczas -wyświetlania komunikatów. Wyjątkiem jest plain \TeX{} (tylko znaki z~zakresu -32--127 są nie zmieniane), \ConTeXt{} (znaki z zakresu 0--255) oraz formaty -bazujące na Omedze. Podobna domyślna właściwość występowała w~\TL\,2003, ale -w~tej edycji została zaimplementowana w~bardziej elegancki sposób -i~z~większymi możliwościami indywidualnego dostosowania (patrz +\item Prawie wszystkie formaty traktują od tego wydania większość znakĂłw jako +jawnie ,,wyświetlalne'' (\emph{printable}), nie zaś, jak było dotychczas, +konwertowane na \TeX-ową notację \verb|^^|. Było to moĹźliwe dzięki domyślnemu +wczytywaniu tablicy przekodowań \filename{cp227.tcx}. Dokładniej, znaki +o~kodach 32--256, HT, VT oraz FF zostały potraktowane dosłownie podczas +wyświetlania komunikatĂłw. Wyjątkiem jest plain \TeX{} (tylko znaki z~zakresu +32--127 są nie zmieniane), \ConTeXt{} (znaki z zakresu 0--255) oraz formaty +bazujące na Omedze. Podobna domyślna właściwość występowała w~\TL\,2003, ale +w~tej edycji została zaimplementowana w~bardziej elegancki sposĂłb +i~z~większymi moĹźliwościami indywidualnego dostosowania (patrz \CDref{texmf-dist/doc/web2c/web2c.html\#TCX-files} {\texttt{texmf-dist/doc/web2c/web2c.html\#TCX-files}}. -(Warto wspomnieć, że wczytując Unicode, \TeX{} może -w~komunikatach błędów pokazywać niekompletne sekwencje znaków, ponieważ -został zaprojektowany ,,bajtowo''.) - %%! hmmm, cały akapit by o strumieniach we-wy? Mętne... - -\item Program \textsf{pdfetex} został domyślną ,,maszyną'' dla -większości formatów (nie dotyczy to samego Plain \textsf{tex}). -Domyślnie, gdy uruchamiamy polecenie \textsf{latex}, \textsf{mex} -itp., generowane są pliki DVI. Możliwe jest jednak wykorzystanie -w~\LaTeX, \ConTeXt{} itp. m.in. właściwości mikrotypograficznych -zaimplementowanych w~\textsf{pdftex}, a~także rozszerzonych cech \eTeX-a +(Warto wspomnieć, Ĺźe wczytując Unicode, \TeX{} moĹźe +w~komunikatach błędĂłw pokazywać niekompletne sekwencje znakĂłw, poniewaĹź +został zaprojektowany ,,bajtowo''.) + %%! hmmm, cały akapit by o strumieniach we-wy? Mďż˝tne... + +\item Program \textsf{pdfetex} został domyślną ,,maszynę'' dla +większości formatĂłw (nie dotyczy to samego Plain \textsf{tex}). +domyślnie, gdy uruchamiamy polecenie \textsf{latex}, \textsf{mex} +itp., generowane są pliki DVI. moĹźliwe jest jednak wykorzystanie +w~\LaTeX, \ConTeXt{} itp. m.in. właściwości mikro-typograficznych +zaimplementowanych w~\textsf{pdftex}, a~takĹźe rozszerzonych cech \eTeX-a (\OnCD{texmf-dist/doc/etex/base/}). -Oznacza to także, co warto podkreślić, że \emph{zalecane} jest odtąd użycie -pakietu \pkgname{ifpdf} (który działa zarówno z~plain, jak i~\LaTeX) -lub analogicznych makr. Zwykłe sprawdzanie czy zdefiniowano \cs{pdfoutput} -bądź kilka innych poleceń pierwotnych może nie wystarczyć do rozstrzygnięcia -czy nie jest generowany plik PDF. W~2004 roku podjęliśmy -wysiłek by zachować, najlepiej jak to możliwe, kompatybilność -z~dotychczasowymi przyzwyczajeniami użytkowników. Brano wówczas pod uwagę, -że \cs{pdfoutput} może być zdefiniowany nawet wtedy, +Oznacza to takĹźe, co warto podkreślić, Ĺźe \emph{zalecane} jest odtąd uĹźycie +pakietu \pkgname{ifpdf} (ktĂłry działa zarĂłwno z~plain, jak i~\LaTeX) +lub analogicznych makr. Zwykłe sprawdzanie czy zdefiniowano \cs{pdfoutput} +bądĹş kilka innych poleceń pierwotnych moĹźe nie wystarczyć do rozstrzygnięcia +czy nie jest generowany plik PDF. W~2004 roku podjęliśmy +wysiłek by zachować, najlepiej jak to moĹźliwe, kompatybilność +z~dotychczasowymi przyzwyczajeniami uĹźytkownikĂłw. Brano wĂłwczas pod uwagę, +Ĺźe \cs{pdfoutput} moĹźe być zdefiniowany nawet wtedy, gdy generowany jest plik DVI. -\item pdf\TeX\ (\url{http://pdftex.org}) zyskał wówczas wiele nowych +\item pdf\TeX\ (\url{http://pdftex.org}) zyskał wĂłwczas wiele nowych cech: \begin{itemize*} - \item \cs{pdfmapfile} i~\cs{pdfmapline} pozwalają określić - z~poziomu dokumentu użyte mapy fontowe, a~także pojedyncze + \item \cs{pdfmapfile} i~\cs{pdfmapline} pozwalają określić + z~poziomu dokumentu uĹźyte mapy fontowe, a~takĹźe pojedyncze dodatkowe wpisy w~tych mapach. - \item mikrotypograficzne operacje z~fontami są łatwiejsze w użyciu;\\ + \item mikro-typograficzne operacje z~fontami są łatwiejsze w uĹźyciu;\\ \url{http://www.ntg.nl/pipermail/ntg-pdftex/2004-May/000504.html} - \item wszystkie parametry pracy pdf\TeX-a, dotychczas określane - w~specjalnym pliku konfiguracyjnym \filename{pdftex.cfg}, muszą być - odtąd ustawiane poleceniami wbudowanymi, jak w~pliku + \item wszystkie parametry pracy pdf\TeX-a, dotychczas określane + w~specjalnym pliku konfiguracyjnym \filename{pdftex.cfg}, muszą być + odtąd ustawiane poleceniami wbudowanymi, jak w~pliku \filename{pdftexconfig.tex}; plik \filename{pdftex.cfg} - nie jest już w~ogóle wykorzystywany. Po zmianie \filename{pdftexconfig.tex} - należało na nowo wygenerować pliki formatów (wciąż jednak użytkownik miał - pełną swobodę określania parametrów w~redagowanym dokumencie); + nie jest juĹź w~ogĂłle wykorzystywany. Po zmianie \filename{pdftexconfig.tex} + naleĹźało na nowo wygenerować pliki formatĂłw (wciąż jednak uĹźytkownik miał + pełną swobodę określania parametrĂłw w~redagowanym dokumencie); - \item więcej informacji zawarto w~podręczniku pdf\TeX-a: + \item więcej informacji zawarto w~podręczniku pdf\TeX-a: \OnCD{texmf-dist/doc/pdftex/manual/pdftex-a.pdf}. \end{itemize*} \item Polecenie \cs{input} w~programach \cmdname{tex}, - \cmdname{mf} oraz \cmdname{mpost} akceptowało odtąd nazwy - plików ograniczone podwójnymi apostrofami, zawierające spacje i~inne + \cmdname{mf} oraz \cmdname{mpost} akceptowało odtąd nazwy + plikĂłw ograniczone podwĂłjnymi apostrofami, zawierające spacje i~inne znaki, np.: \begin{verbatim} \input "nazwa_pliku ze spacjami" % plain \input{"nazwa_pliku ze spacjami"} % latex \end{verbatim} -Więcej informacji zawarto w~podręczniku \Webc: \OnCD{texmf-dist/doc/web2c}. - -\item \texttt{-output-directory} -- nowa opcja programów \cmdname{tex}, - \cmdname{mf} oraz \cmdname{mpost} -- pozwalała na zapisanie wyniku pracy - w~wyspecyfikowanym katalogu (np. można uruchomić program \texttt{tex} - z~plikiem znajdującym się na dysku tylko do odczytu, zaś wynik zapisać - na dysku pozwalającym na~to); - -\item Rozszerzenie enc\TeX\ zostało szczęśliwie włączone do Web2C. - Aby uaktywnić to rozszerzenie, należało podczas generowania formatu - użyć opcji \optname{-enc}. Ogólnie mówiąc, enc\TeX\ obsługuje - przekodowanie wejścia i~wyjścia, włączając także Unicode (UTF-8) +więcej informacji zawarto w~podręczniku \Webc: \OnCD{texmf-dist/doc/web2c}. + +\item \texttt{-output-directory} -- nowa opcja programĂłw \cmdname{tex}, + \cmdname{mf} oraz \cmdname{mpost} -- pozwalała na zapisanie wyniku pracy + w~wyspecyfikowanym katalogu (np. moĹźna uruchomić program \texttt{tex} + z~plikiem znajdującym się na dysku tylko do odczytu, zaś wynik zapisać + na dysku pozwalającym na~to); + +\item Rozszerzenie enc\TeX\ zostało szczęśliwie włączone do Web2C. + Aby uaktywnić to rozszerzenie, naleĹźało podczas generowania formatu + uĹźyć opcji \optname{-enc}. OgĂłlnie mĂłwiąc, enc\TeX\ obsługuje + przekodowanie wejścia i~wyjścia, włączając takĹźe Unicode (UTF-8) (patrz \OnCD{texmf-dist/doc/generic/enctex/} oraz \url{http://www.olsak.net/enctex.html}). -\item Udostępniono nowy program Aleph, który łączył cechy \eTeX\ i~\OMEGA. - Skromna dokumentacja jest dostępna na \OnCD{texmf-dist/doc/aleph/base} +\item Udostępniono nowy program Aleph, ktĂłry łączył cechy \eTeX\ i~\OMEGA. + Skromna dokumentacja jest dostępna na \OnCD{texmf-dist/doc/aleph/base} oraz \url{http://www.tex.ac.uk/cgi-bin/texfaq2html?label=aleph}. Format oparty na \LaTeX-u dla programu Aleph nazwano \textsf{lamed}. -\item Dystrybucja \LaTeX-a została po raz pierwszy zaopatrzona w~nową - licencję LPPL, odtąd w~pełni zgodną i~aprobowaną przez zalecenia - określone w~licencji Debiana. O~nowościach i~uaktualnieniach można się - dowiedzieć przeglądając pliki \filename{ltnews} +\item Dystrybucja \LaTeX-a została po raz pierwszy zaopatrzona w~nową + licencję LPPL, odtąd w~pełni zgodną i~aprobowaną przez zalecenia + określone w~licencji Debiana. O~nowościach i~uaktualnieniach moĹźna się + dowiedzieć przeglądając pliki \filename{ltnews} w~\OnCD{texmf-dist/doc/latex/base}. -\item Dołączono także program \cmdname{dvipng} konwertujący pliki DVI +\item Dołączono takĹźe program \cmdname{dvipng} konwertujący pliki DVI do formatu graficznego PNG (\url{http://www.ctan.org/pkg/dvipng}). -\item W~porozumieniu i~z~pomocą autora, Claudio Beccariego, ograniczono - pakiet \pkgname{cbgreek} do zestawu fontów rozsądnego rozmiaru. Usunięto - sporadycznie używane fonty konturowe i~służące do prezentacji. Pełen - zestaw jest oczywiście nadal dostępny z~serwerów CTAN +\item W~porozumieniu i~z~pomocą autora, Claudio Beccariego, ograniczono + pakiet \pkgname{cbgreek} do zestawu fontĂłw rozsądnego rozmiaru. Usunięto + sporadycznie uĹźywane fonty konturowe i~służące do prezentacji. Pełen + zestaw jest oczywiście nadal dostępny z~serwerĂłw CTAN (\url{http://mirror.ctan.org/tex-archive/fonts/greek/cbfonts}). -\item Usunięto program \cmdname{oxdvi}; jego funkcje przejął +\item Usunięto program \cmdname{oxdvi}; jego funkcje przejął \cmdname{xdvi}. \item Programy z~przedrostkiem \cmdname{ini} oraz \cmdname{vir} - (np. \cmdname{initex}), które zwykle były dowiązaniami do programów - \cmdname{tex}, \cmdname{mf} i~\cmdname{mpost}, nie były od tej pory dostępne - -- w~zupełności wystarcza użycie w~wierszu poleceń opcji \optname{-ini}. + (np. \cmdname{initex}), ktĂłre zwykle były dowiązaniami do programĂłw + \cmdname{tex}, \cmdname{mf} i~\cmdname{mpost}, nie były od tej pory dostępne + -- w~zupełności wystarcza uĹźycie w~wierszu poleceń opcji \optname{-ini}. -\item Dystrybucja nie zawierała binariów dla platformy \textsf{i386-openbsd} - (głównie z~powodu braku chętnych do wykonania kompilacji). +\item Dystrybucja nie zawierała binariĂłw dla platformy \textsf{i386-openbsd} + (głównie z~powodu braku chętnych do wykonania kompilacji). -\item W~systemie \textsf{sparc-solaris} należało ustawić zmienną systemową - \envname{LD\_LIBRARY\_PATH}, aby uruchomić programy \pkgname{t1utils}. - Binaria były kompilowane w~C++, ale w~tym systemie brakowało standardowego - położenia bibliotek uruchomieniowych. Wiedziano o~tym już wcześniej, - nie było to jednak dotychczas udokumentowane. Z~kolei dla systemu - \textsf{mips-irix} wymagana była obecność bibliotek MIPSpro 7.4. +\item W~systemie \textsf{sparc-solaris} naleĹźało ustawić zmienną systemową + \envname{LD\_LIBRARY\_PATH}, aby uruchomić programy \pkgname{t1utils}. + Binaria były kompilowane w~C++, ale w~tym systemie brakowało standardowego + połoĹźenia bibliotek uruchomieniowych. Wiedziano o~tym juĹź wcześniej, + nie było to jednak dotychczas udokumentowane. Z~kolei dla systemu + \textsf{mips-irix} wymagana była obecność bibliotek MIPSpro 7.4. \end{itemize} \subsubsection{Wydanie 2005} -Kolejna edycja przyniosła, jak zwykle, mnóstwo aktualizacji pakietów -i~programów. Struktura dystrybucji ustabilizowała się, niemniej -pojawiło się nieco zmian w~konfiguracji: +Kolejna edycja przyniosła, jak zwykle, mnĂłstwo aktualizacji pakietĂłw +i~programĂłw. Struktura dystrybucji ustabilizowała się, niemniej +pojawiło się nieco zmian w~konfiguracji: \begin{itemize} \item Wprowadzono nowe skrypty \cmdname{texconfig-sys}, \cmdname{updmap-sys} - i~\cmdname{fmtutil-sys}, których zadaniem jest modyfikowanie plików - konfiguracyjnych w~głównych drzewach katalogów systemu. Dotychczasowe + i~\cmdname{fmtutil-sys}, ktĂłrych zadaniem jest modyfikowanie plikĂłw + konfiguracyjnych w~głównych drzewach katalogĂłw systemu. Dotychczasowe skrypty \cmdname{texconfig}, \cmdname{updmap} i~\cmdname{fmtutil} - modyfikują odtąd pliki użytkownika w~katalogu \dirname{$HOME/.texlive2005}. - %(Patrz część~\ref{sec:texconfig}, str.~\pageref{sec:texconfig}). + modyfikują odtąd pliki uĹźytkownika w~katalogu \dirname{$HOME/.texlive2005}. + %(Patrz część~\ref{sec:texconfig}, str.~\pageref{sec:texconfig}). -\item Dodano nowe zmienne środowiskowe \envname{TEXMFCONFIG} - i~\envname{TEXMFSYSCONFIG}, które wskazują położenie drzew katalogów - z~plikami konfiguracyjnymi, odpowiednio: użytkownika i~systemu. Tak więc - mogło okazać się koniecznym przeniesienie własnych wersji +\item Dodano nowe zmienne środowiskowe \envname{TEXMFCONFIG} + i~\envname{TEXMFSYSCONFIG}, ktĂłre wskazują połoĹźenie drzew katalogĂłw + z~plikami konfiguracyjnymi, odpowiednio: uĹźytkownika i~systemu. Tak więc + mogło okazać się koniecznym przeniesienie własnych wersji \filename{fmtutil.cnf} i~\filename{updmap.cfg} w~odpowiednie miejsca. - Inną możliwością było przedefiniowanie \envname{TEXMFCONFIG} lub - \envname{TEXMFSYSCONFIG} w~pliku \file{texmf.cnf}. W~każdym z~przypadków - położenie tych plików i~przypisania - \envname{TEXMFCONFIG} i~\envname{TEXMFSYSCONFIG} muszą być zgodne. - (Patrz część~\ref{sec:texmftrees}, str.~\pageref{sec:texmftrees}.) + Inną moĹźliwością było przedefiniowanie \envname{TEXMFCONFIG} lub + \envname{TEXMFSYSCONFIG} w~pliku \file{texmf.cnf}. W~kaĹźdym z~przypadkĂłw + połoĹźenie tych plikĂłw i~przypisania + \envname{TEXMFCONFIG} i~\envname{TEXMFSYSCONFIG} muszą być zgodne. + (Patrz część~\ref{sec:texmftrees}, str.~\pageref{sec:texmftrees}.) \item W~wydaniu z~poprzedniego roku podczas tworzenia wynikowego pliku - DVI \verb|\pdfoutput| i~podobne polecenia pozostawały niezdefiniowane, mimo - że używany był program \cmdname{pdfetex}. Zgodnie z~obietnicą, - w~2005 roku zarzucono to rozwiązanie (jego celem było zapewnienie - kompatybilności). Z~tego powodu użytkownik był zmuszony zmienić te dokumenty, - które używały \verb|\ifx\pdfoutput\undefined| do sprawdzania, czy plik - wynikowy ma być w~formacie PDF. Zamiast tego należało zastosować pakiet - \pkgname{ifpdf.sty}, który działa zarówno z~plain \TeX-em jak i~\LaTeX-em, - albo zapożyczyć zastosowane w~nim rozwiązania. - -\item W~wydaniu z~2004 roku zmieniono większość formatów tak, by - na wyjściu 8-bitowe znaki były reprezentowane przez same siebie (por. - poprzednia część). Nowy plik TCX o~nazwie \filename{empty.tcx} pozwalał - w~łatwy sposób uzyskać w~razie potrzeby oryginalną notację (\verb|^^|), + DVI \verb|\pdfoutput| i~podobne polecenia pozostawały niezdefiniowane, mimo + Ĺźe uĹźywany być program \cmdname{pdfetex}. Zgodnie z~obietnicą, + w~2005 roku zarzucono to rozwiązanie (jego celem było zapewnienie + kompatybilności). Z~tego powodu uĹźytkownik być zmuszony zmienić te dokumenty, + ktĂłre uĹźywały \verb|\ifx\pdfoutput\undefined| do sprawdzania, czy plik + wynikowy ma być w~formacie PDF. Zamiast tego naleĹźało zastosować pakiet + \pkgname{ifpdf.sty}, ktĂłry działa zarĂłwno z~plain \TeX-em jak i~\LaTeX-em, + albo zapoĹźyczył zastosowane w~nim rozwiązania. + +\item W~wydaniu z~2004 roku zmieniono większość formatĂłw tak, by + na wyjściu 8-bitowe znaki były reprezentowane przez same siebie (por. + poprzednia część). Nowy plik TCX o~nazwie \filename{empty.tcx} pozwalał + w~łatwy sposĂłb uzyskać w~razie potrzeby oryginalną notację (\verb|^^|), np.: \begin{verbatim} latex --translate-file=empty.tcx twojplik.tex \end{verbatim} -\item Dołączono nowy program \cmdname{dvipdfmx}, służący do konwersji DVI - do PDF. Program jest aktywnie pielęgnowaną wersją programu - \cmdname{dvipdfm}, który wciąż jest dostępny, ale nie jest już jednak +\item Dołączono nowy program \cmdname{dvipdfmx}, służący do konwersji DVI + do PDF. Program jest aktywnie pielęgnowaną wersję programu + \cmdname{dvipdfm}, ktĂłry wciąż jest dostępny, ale nie jest juĹź jednak polecany. -\item Nowe programy \cmdname{pdfopen} i~\cmdname{pdfclose} pozwalały na - przeładowanie plików PDF w~Adobe Acrobat Reader, bez konieczności ponownego - uruchamiania programu. (Inne przeglądarki formatu PDF, jak \cmdname{xpdf}, - \cmdname{gv} i~\cmdname{gsview}, nigdy na tę przypadłość nie cierpiały.) +\item Nowe programy \cmdname{pdfopen} i~\cmdname{pdfclose} pozwalały na + przeładowanie plikĂłw PDF w~Adobe Acrobat Reader, bez konieczności ponownego + uruchamiania programu. (Inne przeglądarki formatu PDF, jak \cmdname{xpdf}, + \cmdname{gv} i~\cmdname{gsview}, nigdy na tę przypadłość nie cierpiały.) -\item Dla spójności, zmienne \envname{HOMETEXMF} i~\envname{VARTEXMF} zostały +\item Dla spĂłjności, zmienne \envname{HOMETEXMF} i~\envname{VARTEXMF} zostały przemianowane odpowiednio na \envname{TEXMFHOME} i~\envname{TEXMFSYSVAR}. - Zachowano zmienną \envname{TEXMFVAR}, przeznaczoną domyślnie dla - użytkownika. Patrz też punkt pierwszy, powyżej. + Zachowano zmienną \envname{TEXMFVAR}, przeznaczoną domyślnie dla + uĹźytkownika. Patrz teĹź punkt pierwszy, powyĹźej. \end{itemize} \subsubsection{Wydanie 2006--2007} -Największą nowością edycji lat 2006 i~2007 był Xe\TeX{}, -w~postaci programów \texttt{xetex} i~\texttt{xelatex}; patrz +Największą nowością edycji lat 2006 i~2007 być Xe\TeX{}, +w~postaci programĂłw \texttt{xetex} i~\texttt{xelatex}; patrz \OnCD{texmf-dist/doc/xetex/XeTeX-reference.pdf} lub \url{http://scripts.sil.org/xetex}. -W istotny sposób został zaktualizowany MetaPost, zaplanowano także jego -dalszy rozwój (\url{http://tug.org/metapost/articles}); to samo dotyczy +W istotny sposĂłb został zaktualizowany MetaPost, zaplanowano takĹźe jego +dalszy rozwĂłj (\url{http://tug.org/metapost/articles}); to samo dotyczy pdf\TeX-a (\url{http://tug.org/applications/pdftex}). -Pliki formatów (pdf)TeX-a (\filename{.fmt}) oraz analogiczne dla MetaPosta -i~Meta\-Fonta są od tej edycji zapisywane w~podkatalogach -\dirname{texmf-dist/web2c}, choć sam ten katalog jest nadal przeszukiwany. -Podkatalogi te mają nazwę zgodną z~zastosowanym podczas generowania +Pliki formatĂłw (pdf)TeX-a (\filename{.fmt}) oraz analogiczne dla MetaPosta +i~Meta\-Fonta są od tej edycji zapisywane w~podkatalogach +\dirname{texmf-dist/web2c}, choć sam ten katalog jest nadal przeszukiwany. +Podkatalogi te mają nazwę zgodną z~zastosowanym podczas generowania ,,silnikiem'', np. \filename{tex}, \filename{pdftex} lub \filename{xetex}. -Zmiana ta nie powinna być zauważalna w~typowym użyciu. +Zmiana ta nie powinna być zauwaĹźalna w~typowym uĹźyciu. -Program \texttt{tex} (plain) od tej edycji już nie analizował pierwszego -wiersza rozpoczynającego się znakami \texttt{\%\&}, aby ustalić jaki ma -wczytać format. Pozostał zatem czysty, Knuthowy \TeX. \LaTeX\ i~wszystkie -pozostałe formaty nadal analizują pierwszy wiersz z~\texttt{\%\&}. +Program \texttt{tex} (plain) od tej edycji juĹź nie analizował pierwszego +wiersza rozpoczynającego się znakami \texttt{\%\&}, aby ustalić jaki ma +wczytać format. Pozostał zatem czysty, Knuthowy \TeX. \LaTeX\ i~wszystkie +pozostałe formaty nadal analizują pierwszy wiersz z~\texttt{\%\&}. -Oczywiście, jak zwykle, w~okresie od poprzedniego wydania opracowano setki -innych aktualizacji pakietów i programów. Kolejne aktualizacje można znaleźć +Oczywiście, jak zwykle, w~okresie od poprzedniego wydania opracowano setki +innych aktualizacji pakietĂłw i programĂłw. Kolejne aktualizacje moĹźna znaleźć tradycyjnie na {CTAN} (\url{http://mirror.ctan.org}). -Drzewo źródłowe \TL{} jest odtąd przechowywane w~Subversion. Przeglądanie -umożliwia standardowy interfejs www, a~jego adres zamieszczono na stronie +Drzewo ĹşrĂłdłowe \TL{} jest odtąd przechowywane w~Subversion. Przeglądanie +umoĹźliwia standardowy interfejs www, a~jego adres zamieszczono na stronie \url{http://tug.org.pl/texlive}. -Mimo iż nie widać efektów tej zmiany w końcowej dystrybucji, mamy nadzieję, -że w~nadchodzących latach będzie to stabilne repozytorium oprogramowania +Mimo iĹź nie widać efektĂłw tej zmiany w końcowej dystrybucji, mamy nadzieję, +Ĺźe w~nadchodzących latach będzie to stabilne repozytorium oprogramowania dla rozwoju \TL{}. -W~maju 2006~r. Thomas Esser ogłosił, że zaprzestaje aktualizowania -dystrybucji te\TeX{} (\url{http://tug.org/tetex}). Spowodowało to znaczny -wzrost zainteresowanie \TL, szczególnie wśród dystrybutorów -{GNU}/Linuksa. (W~\TL{} zdefiniowano w przybliżeniu równoważny, nowy -schemat instalacyjny pod nazwą \texttt{tetex}.) Mamy nadzieję, że -w~przyszłości doprowadzi to do ulepszeń w~otoczeniu \TeX-owym, na -których skorzystają wszyscy. +W~maju 2006~r. Thomas Esser ogłosił, Ĺźe zaprzestaje aktualizowania +dystrybucji te\TeX{} (\url{http://tug.org/tetex}). Spowodowało to znaczny +wzrost zainteresowanie \TL, szczegĂłlnie wśrĂłd dystrybutorĂłw +{GNU}/Linuksa. (W~\TL{} zdefiniowano w przybliĹźeniu rĂłwnowaĹźny, nowy +schemat instalacyjny pod nazwą \texttt{tetex}.) Mamy nadzieję, Ĺźe +w~przyszłości doprowadzi to do ulepszeń w~otoczeniu \TeX-owym, na +ktĂłrych skorzystają wszyscy. \subsubsection{Wydanie 2008} -W 2008 roku cała infrastruktura \TL{} została przeprojektowana -i~przeprogramowana. Informacja dotycząca instalacji jest przechowywana -obecnie w~zwykłym pliku tekstowym \filename{tlpkg/texlive.tlpdb}. +W 2008 roku cała infrastruktura \TL{} została przeprojektowana +i~przeprogramowana. Informacja dotycząca instalacji jest przechowywana +obecnie w~zwykłym pliku tekstowym \filename{tlpkg/texlive.tlpdb}. -Po zainstalowaniu \TL{} wreszcie jest możliwa jego aktualizacja z~internetu, -podobnie jak od paru lat umożliwia to dystrybucja MiK\TeX. Zamierzamy -regularnie aktualizować pakiety, w~miarę jak będą się pojawiać na serwerach +Po zainstalowaniu \TL{} wreszcie jest moĹźliwa jego aktualizacja z~internetu, +podobnie jak od paru lat umoĹźliwia to dystrybucja MiK\TeX. Zamierzamy +regularnie aktualizować pakiety, w~miarę jak będą się pojawiać na serwerach \CTAN. -W~tym wydaniu pojawił się nowy ,,silnik'', Lua\TeX\ -(\url{http://luatex.org}). Prócz nowych, elastycznych możliwości -dotyczących składu, udostępnia on doskonały język skryptowy do -zastosowania zarówno w~dokumentach \TeX-owych, jak i~poza nimi. +W~tym wydaniu pojawił się nowy ,,silnik'', Lua\TeX\ +(\url{http://luatex.org}). PrĂłcz nowych, elastycznych moĹźliwości +dotyczących składu, udostępnia on doskonały język skryptowy do +zastosowania zarĂłwno w~dokumentach \TeX-owych, jak i~poza nimi. -Obsługa dla Windows i~platform opartych na Unix została obecnie znacznie -bardziej zunifikowana. W~szczególności większość skryptów w~Perlu i~Lua -dostępna jest teraz także dla Windows (zastosowano ,,wewnętrzny'' Perl, +Obsługa dla Windows i~platform opartych na Unix została obecnie znacznie +bardziej zunifikowana. W~szczegĂłlności większość skryptĂłw w~Perlu i~Lua +dostępna jest teraz takĹźe dla Windows (zastosowano ,,wewnętrzny'' Perl, dostarczany wraz z~\TL). -Pojawił się nowy skrypt \cmdname{tlmgr} (patrz część~\ref{sec:tlmgr}), który -staje się głównym narzędziem do zarządzania \TL{} po jego instalacji. -Umożliwia on aktualizację pakietów wraz z~niezbędnymi wtedy czynnościami, -jak regenerowanie formatów, aktualizacja map fontowych itp. +Pojawił się nowy skrypt \cmdname{tlmgr} (patrz część~\ref{sec:tlmgr}), ktĂłry +staje się głównym narzędziem do zarządzania \TL{} po jego instalacji. +umoĹźliwia on aktualizację pakietĂłw wraz z~niezbędnymi wtedy czynnościami, +jak regenerowanie formatĂłw, aktualizacja map fontowych itp. -Wraz z pojawieniem się \cmdname{tlmgr} niektóre funkcje \cmdname{texconfig} -zostały zablokowane (edycja plików konfiguracyjnych formatów i~wzorców +Wraz z pojawieniem się \cmdname{tlmgr} niektĂłre funkcje \cmdname{texconfig} +zostały zablokowane (edycja plikĂłw konfiguracyjnych formatĂłw i~wzorcĂłw przenoszenia). -Program \cmdname{xindy} do tworzenia skorowidzów -(\url{http://xindy.sourceforge.net/}) jest obecnie dostępny dla większości +Program \cmdname{xindy} do tworzenia skorowidzĂłw +(\url{http://xindy.sourceforge.net/}) jest obecnie dostępny dla większości platform. -Narzędzie \cmdname{kpsewhich} może obecnie raportować wszystkie wyniki -przeszukiwania danego pliku (parametr \optname{--all}), jak również -ograniczyć wyszukiwanie do jednego katalogu (parametr \optname{--subdir}). +Narzędzie \cmdname{kpsewhich} moĹźe obecnie raportować wszystkie wyniki +przeszukiwania danego pliku (parametr \optname{--all}), jak rĂłwnieĹź +ograniczyć wyszukiwanie do jednego katalogu (parametr \optname{--subdir}). -Program \cmdname{dvipdfmx} posiada obecnie funkcję \cmdname{extractbb} -uzyskania informacji o~prostokącie ograniczającym (\textit{bounding box}); -jest to jedna z~ostatnich cech przejętych od dawniej używanego programu -\cmdname{dvipdfm} (który jest nadal dostępny). +Program \cmdname{dvipdfmx} posiada obecnie funkcję \cmdname{extractbb} +uzyskania informacji o~prostokącie ograniczającym (\textit{bounding box}); +jest to jedna z~ostatnich cech przejętych od dawniej uĹźywanego programu +\cmdname{dvipdfm} (ktĂłry jest nadal dostępny). -Usunięto aliasy fontów \filename{Times-Roman}, \filename{Helvetica}, itd. -Różne pakiety korzystały z~nich w~nieoczekiwany sposób (np. spodziewając -się, że fonty te będą miały różne kodowanie). Nie ma obecnie dobrego sposobu -na rozwiązanie tych sprzeczności. +Usunięto aliasy fontĂłw \filename{Times-Roman}, \filename{Helvetica}, itd. +Róşne pakiety korzystały z~nich w~nieoczekiwany sposĂłb (np. spodziewając +się, Ĺźe fonty te będą miały róşne kodowanie). Nie ma obecnie dobrego sposobu +na rozwiązanie tych sprzeczności. -Usunięto format \pkgname{platex}, by uniknąć konfliktu nazwy z~używanym od -wielu lat japońskim pakietem \pkgname{platex}; pakiet \pkgname{polski} (czyli -dawny \pkgname{platex}) jest obecnie wystarczającym sposobem na polonizację +Usunięto format \pkgname{platex}, by uniknąć konfliktu nazwy z~uĹźywanym od +wielu lat japońskim pakietem \pkgname{platex}; pakiet \pkgname{polski} (czyli +dawny \pkgname{platex}) jest obecnie wystarczającym sposobem na polonizację dla \LaTeX-a. -Usunięto pliki \filename{.pool}, które są obecnie wkompilowane w~programy, -co ułatwia ich aktualizację. +Usunięto pliki \filename{.pool}, ktĂłre są obecnie wkompilowane w~programy, +co ułatwia ich aktualizację. -Do tego wydania włączono także ostatnie zmiany wprowadzone przez +Do tego wydania włączono takĹźe ostatnie zmiany wprowadzone przez Donalda Knutha (tzw. \textit{\TeX\ tuneup of 2008}); patrz: \url{http://tug.org/TUGboat/Articles/tb29-2/tb92knut.pdf}. \subsubsection{Wydanie 2009} -W wydaniu 2009 najbardziej widoczną zmianą jest to, że +W wydaniu 2009 najbardziej widoczną zmianą jest to, Ĺźe pdf\AllTeX\ \emph{automatycznie} konwertuje plik EPS do PDF, poprzez uruchomienie programu \code{epstopdf} (dotyczy to sytuacji, -gdy użyto pliku konfiguracyjnego \code{graphics.cfg} \LaTeX-a i gdy -plikiem wynikowym składu ma być PDF). Domyślne ustawienia zapobiegają -nadpisaniu wszelkich utworzonych wcześniej przez użytkownika plików PDF, -ale można także wyłączyć uruchamianie \code{epstopdf}, wstawiając -|\newcommand{\DoNotLoadEpstopdf}{}| (lub |\def...|) przed deklaracją -\cs{documentclass}. Szczegóły można znaleźć w dokumentacji pakietu epstopdf +gdy uĹźyto pliku konfiguracyjnego \code{graphics.cfg} \LaTeX-a i gdy +plikiem wynikowym składu ma być PDF). Domyślne ustawienia zapobiegają +nadpisaniu wszelkich utworzonych wcześniej przez uĹźytkownika plikĂłw PDF, +ale moĹźna takĹźe wyłączyć uruchamianie \code{epstopdf}, wstawiając +|\newcommand{\DoNotLoadEpstopdf}{}| (lub |\def...|) przed deklaracją +\cs{documentclass}. Szczegóły moĹźna znaleźć w dokumentacji pakietu epstopdf (\url{http://ctan.org/pkg/epstopdf-pkg}). -Ważną zmianą jest także uruchamianie podczas kompilacji niektórych -zewnętrznych programów via \cs{write18}. Dotyczy to np. -\code{epstopdf}, \code{makeindex} czy \code{bibtex}. Dokładna lista -takich programów zawarta jest w pliku \code{texmf.cnf}. -Dla instalacji, które mogą wymagać zakazu uruchamiania takich programów -,,w~tle'' przewidziano odpowiednią opcję w programie instalacyjnym (patrz -część~~\ref{sec:options}). Po instalacji można zablokować uruchamianie +WaĹźną zmianą jest takĹźe uruchamianie podczas kompilacji niektĂłrych +zewnętrznych programĂłw via \cs{write18}. Dotyczy to np. +\code{epstopdf}, \code{makeindex} czy \code{bibtex}. Dokładna lista +takich programĂłw zawarta jest w pliku \code{texmf.cnf}. +Dla instalacji, ktĂłre mogą wymagać zakazu uruchamiania takich programĂłw +,,w~tle'' przewidziano odpowiednią opcję w programie instalacyjnym (patrz +część~~\ref{sec:options}). Po instalacji moĹźna zablokować uruchamianie w~pliku \code{texmf.cnf}. -Od wydania 2009 domyślnym formatem wyjściowym dla Lua\AllTeX\ staje się PDF -(wykorzystuje on m.in. obsługę przez Lua\-\TeX-a fontów OpenType). Aby uzyskać -plik DVI należy użyć nowych poleceń: \code{dviluatex} lub \code{dvilualatex}. +Od wydania 2009 domyślnym formatem wyjściowym dla Lua\AllTeX\ staje się PDF +(wykorzystuje on m.in. obsługę przez Lua\-\TeX-a fontĂłw OpenType). Aby uzyskać +plik DVI naleĹźy uĹźyć nowych poleceń: \code{dviluatex} lub \code{dvilualatex}. Strona domowa projektu Lua\TeX: \url{http://luatex.org}. -Usunięto oryginalny silnik Omega i format Lambda (w uzgodnieniu z autorami). -Pozostał zaktualizowany Aleph i format Lamed, oraz pliki pomocnicze Omega. +Usunięto oryginalny silnik Omega i format Lambda (w uzgodnieniu z autorami). +Pozostał zaktualizowany Aleph i format Lamed, oraz pliki pomocnicze Omega. -Załączono nowe wydanie fontów AMS \TypeI, m.in. fonty Computer -Modern. Zawierają one poprawki, jakie D.~Knuth wprowadził w~plikach -metafontowych w ciągu ostatnich lat, a także poprawki hintingu. -Hermann Zapf przeprojektował także fonty Euler (patrz +Załączono nowe wydanie fontĂłw AMS \TypeI, m.in. fonty Computer +Modern. Zawierają one poprawki, jakie D.~Knuth wprowadził w~plikach +metafontowych w ciągu ostatnich lat, a takĹźe poprawki hintingu. +Hermann Zapf przeprojektował takĹźe fonty Euler (patrz \url{http://tug.org/TUGboat/Articles/tb29-2/tb92hagen-euler.pdf}). Co -ważne, dla wszystkich fontów nie zmieniono plików metrycznych (TFM). -Strona domowa fontów: \url{http://www.ams.org/tex/amsfonts.html}. +waĹźne, dla wszystkich fontĂłw nie zmieniono plikĂłw metrycznych (TFM). +Strona domowa fontĂłw: \url{http://www.ams.org/tex/amsfonts.html}. -Dla Windows i Mac\TeX{} dołączono nowe środowisko\dywiz edytor \TeX{}works. +Dla Windows i Mac\TeX{} dołączono nowe środowisko\dywiz edytor \TeX{}works. Dla innych platform patrz: \url{http://tug.org/texworks}. Inspirowany przez edytor TeXShop dla Mac\,OS\,X, \TeX{}works jest -wieloplatformowym, łatwym w użyciu środowiskiem pracy. +wieloplatformowym, łatwym w uĹźyciu środowiskiem pracy. -Dla niektórych platform załączono nowy program graficzny Asymptote +Dla niektĂłrych platform załączono nowy program graficzny Asymptote (\url{http://asymptote.sourceforge.net}). Korzysta on z tekstowej notacji -zbliżonej do MetaPosta, ale rozszerzonej do obsługi 3D itp. +zbliĹźonej do MetaPosta, ale rozszerzonej do obsługi 3D itp. -Program \code{dvipdfm} został zastąpiony przez \code{dvipdfmx}, który -działa w specjalnym trybie kompatybilnym, gdy użyć do wywołania -dawną nazwę. \code{dvipdfmx} wspiera {CJK} i zawiera wiele poprawek +Program \code{dvipdfm} został zastąpiony przez \code{dvipdfmx}, ktĂłry +działa w specjalnym trybie kompatybilnym, gdy uĹźyć do wywołania +dawną nazwę. \code{dvipdfmx} wspiera {CJK} i zawiera wiele poprawek od ostatniej dystrybucji \code{dvipdfm}. Strona domowa: \url{http://project.ktug.or.kr/dvipdfmx}. -Dodano zestawy programów dla \pkgname{cygwin} i \pkgname{i386-netbsd}, -podczas gdy usunięto programy dla innych platform BSD. Zapewniono nas, -że użytkownicy OpenBSD i FreeBSD będą mogli pobierać pakiety \TeX-owe -wraz z aktualizacją obu systemów. Ponadto natknęliśmy się na spore trudności -przy kompilacji programów, które mogłyby działać w różnych wersjach tych -systemów. +Dodano zestawy programĂłw dla \pkgname{cygwin} i \pkgname{i386-netbsd}, +podczas gdy usunięto programy dla innych platform BSD. Zapewniono nas, +Ĺźe uĹźytkownicy OpenBSD i FreeBSD będą mogli pobierać pakiety \TeX-owe +wraz z aktualizacją obu systemĂłw. Ponadto natknęliśmy się na spore trudności +przy kompilacji programĂłw, ktĂłre mogłyby działać w róşnych wersjach tych +systemĂłw. -Inne zmiany: do kompresji pakietów użyto programu \pkgname{xz}, -stanowiącego stabilny zamiennik \pkgname{lzma} +Inne zmiany: do kompresji pakietĂłw uĹźyto programu \pkgname{xz}, +stanowiącego stabilny zamiennik \pkgname{lzma} (\url{http://tukaani.org/xz/}); znak |$| jest obecnie dozwolony w nazwach -plików, o ile nie poprzedza on nazwy znanej zmiennej; biblioteka Kpathsea -jest obecnie wielowątkowa (co wykorzystano w~programie MetaPost); do budowy -wszystkich programów wykorzystano teraz Automake. +plikĂłw, o ile nie poprzedza on nazwy znanej zmiennej; biblioteka Kpathsea +jest obecnie wielowątkowa (co wykorzystano w~programie MetaPost); do budowy +wszystkich programĂłw wykorzystano teraz Automake. \subsubsection{Wydanie 2010} \label{sec:2010news} % keep with 2010 -Od wydania 2010 generowane są pliki PDF w~wersji 1.5, oferującej lepszą -kompresję. Dotyczy to wszystkich mechanizmów używanych do generowania PDF, -w~tym \code{dvipdfmx}. Powrót do wersji 1.4 jest możliwy poprzez użycie +Od wydania 2010 generowane są pliki PDF w~wersji 1.5, oferującej lepszą +kompresję. Dotyczy to wszystkich mechanizmĂłw uĹźywanych do generowania PDF, +w~tym \code{dvipdfmx}. PowrĂłt do wersji 1.4 jest moĹźliwy poprzez uĹźycie pakietu \pkgname{pdf14} lub komendy |\pdfminorversion=4|. Obecnie pdf\AllTeX\ \emph{automatycznie} konwertuje plik EPS -(\textit{Encapsulated PostScript}) do formatu PDF, wykorzystując pakiet -\pkgname{epstopdf}, o~ile załadowano \LaTeX-owy plik konfiguracyjny -\code{graphics.cfg} i~wybrano format wyjściowy PDF. Domyślne ustawienia mają -na celu wykluczenie przypadkowego nadpisania istniejących już, wygenerowanych -innym sposobem plików PDF, ale można również zabronić uruchamiania -\code{epstopdf} wpisując przed poleceniem \cs{documentclass} polecenie +(\textit{Encapsulated PostScript}) do formatu PDF, wykorzystując pakiet +\pkgname{epstopdf}, o~ile załadowano \LaTeX-owy plik konfiguracyjny +\code{graphics.cfg} i~wybrano format wyjściowy PDF. Domyślne ustawienia mają +na celu wykluczenie przypadkowego nadpisania istniejących juĹź, wygenerowanych +innym sposobem plikĂłw PDF, ale moĹźna rĂłwnieĹź zabronić uruchamiania +\code{epstopdf} wpisując przed poleceniem \cs{documentclass} polecenie |\newcommand{\DoNotLoadEpstopdf}{}| (lub |\def...|). Program \code{epstopdf} nie jest -również używany w~przypadku dołączenia pakietu \pkgname{pst-pdf}. Więcej -szczegółów znajduje się w dokumentacji pakietu epstopdf +rĂłwnieĹź uĹźywany w~przypadku dołączenia pakietu \pkgname{pst-pdf}. Więcej +szczegółów znajduje się w dokumentacji pakietu epstopdf (\url{http://ctan.org/pkg/epstopdf-pkg}). -Domyślnie włączono również wykonywanie kilku programów zewnętrznych dla \TeX-a +Domyślnie włączono rĂłwnieĹź wykonywanie kilku programĂłw zewnętrznych dla \TeX-a poprzez mechanizm \cs{write18}. Dotyczy to: \code{repstopdf}, \code{makeindex}, \code{kpsewhich}, \code{bibtex} i~\code{bibtex8} (lista -jest zdefiniowana w~\code{texmf.cnf}). W~środowiskach, w~których wykonywanie -zewnętrznych programów jest niepożądane, należy tę opcję zaznaczyć podczas -instalacji (patrz: część~\ref{sec:options}) lub wyłączyć już po niej poprzez +jest zdefiniowana w~\code{texmf.cnf}). W~środowiskach, w~ktĂłrych wykonywanie +zewnętrznych programĂłw jest niepożądane, naleĹźy tę opcję zaznaczyć podczas +instalacji (patrz: część~\ref{sec:options}) lub wyłączyć juĹź po niej poprzez uruchomienie: |tlmgr conf texmf shell_escape 0|. -Kolejna zmiana dotyczyła programów \BibTeX\ i~Makeindex, które (podobnie -zresztą jak sam \TeX) domyślnie nie zapisują swoich plików wynikowych do -dowolnie zdefiniowanego katalogu. Umożliwia to w~ograniczonym zakresie -zadziałanie polecenia \cs{write18}. Aby to zmienić, należy ustawić zmienną -\envname{TEXMFOUTPUT} lub zmodyfikować |openout_any|. +Kolejna zmiana dotyczyła programĂłw \BibTeX\ i~Makeindex, ktĂłre (podobnie +zresztą jak sam \TeX) domyślnie nie zapisują swoich plikĂłw wynikowych do +dowolnie zdefiniowanego katalogu. UmoĹźliwia to w~ograniczonym zakresie +zadziałanie polecenia \cs{write18}. Aby to zmienić, naleĹźy ustawić zmienną +\envname{TEXMFOUTPUT} lub zmodyfikować |openout_any|. -Podobnie jak pdf\TeX, obecnie również \XeTeX\ obsługuje wyrównywanie (tzw. -kernowanie) na krawędzi wiersza, ale możliwość poszerzania pisma -(\textit{font expansion}) nadal nie jest dostępna. +Podobnie jak pdf\TeX, obecnie rĂłwnieĹź \XeTeX\ obsługuje wyrĂłwnywanie (tzw. +kernowanie) na krawędzi wiersza, ale moĹźliwość poszerzania pisma +(\textit{font expansion}) nadal nie jest dostępna. -Program tlmgr podczas aktualizacji zachowuje obecnie domyślnie kopię +Program tlmgr podczas aktualizacji zachowuje obecnie domyślnie kopię poprzedniej wersji pakietu (\code{tlmgr option autobackup 1}), zatem -aktualizację można łatwo cofnąć za pomocą \code{tlmgr restore}. -W~wypadku ograniczonej ilości miejsca na dysku, opcja ta może zostać -wyłączona poleceniem \code{tlmgr option autobackup 0}. +aktualizację moĹźna łatwo cofnąć za pomocą \code{tlmgr restore}. +W~wypadku ograniczonej ilości miejsca na dysku, opcja ta moĹźe został +wyłączona poleceniem \code{tlmgr option autobackup 0}. -Dołączono nowe programy: p\TeX\ i~narzędzia do składu w~języku japońskim, -\BibTeX{}U dla obsługi Unicode w~\BibTeX-u, chktex +Dołączono nowe programy: p\TeX\ i~narzędzia do składu w~języku japońskim, +\BibTeX{}U dla obsługi Unicode w~\BibTeX-u, chktex (\url{http://baruch.ev-en.org/proj/chktex}) -- program do sprawdzania -dokumentów \AllTeX, dvisvgm -- konwerter DVI do SVG +dokumentĂłw \AllTeX, dvisvgm -- konwerter DVI do SVG (\url{http://dvisvgm.sourceforge.net}) oraz binaria dla nowych platform -sprzętowych: \code{amd64-freebsd}, \code{amd64-kfreebsd}, +sprzętowych: \code{amd64-freebsd}, \code{amd64-kfreebsd}, \code{i386-freebsd}, \code{i386-kfreebsd}, \code{x86\_64-darwin}, \code{x86\_64-solaris}. -W~dokumentacji zmian poprzedniego wydanie (\TL{} 2009) nie zdążono uwzględnić -usunięcia wielu programów uruchomieniowych dla \TeX4ht -(\url{http://tug.org/tex4ht}) oraz zastąpienia ich jednym programem +W~dokumentacji zmian poprzedniego wydanie (\TL{} 2009) nie zdążono uwzględnić +usunięcia wielu programĂłw uruchomieniowych dla \TeX4ht +(\url{http://tug.org/tex4ht}) oraz zastąpienia ich jednym programem \code{mk4ht}. -Wreszcie, z~powodu niewystarczającej ilości miejsca na płycie \TK\ \DVD, -zrezygnowano z~możliwości uruchamiania \TL{} w~trybie ,,live''. Jednocześnie -znacznie przyspieszyło to sam proces instalacji \TL{} z~płytki \DVD. +Wreszcie, z~powodu niewystarczającej ilości miejsca na płycie \TK\ \DVD, +zrezygnowano z~moĹźliwości uruchamiania \TL{} w~trybie ,,live''. Jednocześnie +znacznie przyspieszyło to sam proces instalacji \TL{} z~płytki \DVD. \subsubsection{Wydanie 2011} -Edycja 2011 zawierała stosunkowo niewiele zmian w porównaniu do poprzednich -wydań. +Edycja 2011 zawierała stosunkowo niewiele zmian w porĂłwnaniu do poprzednich +wydań. Programy dla Mac\,OS\,X\ (\code{universal-darwin} i \code{x86\_64-darwin}) -działają od tego momentu tylko dla wersji Leopard i późniejszych. Wersje -Panther i Tiger nie będą obsługiwane. +działają od tego momentu tylko dla wersji Leopard i późniejszych. Wersje +Panther i Tiger nie będą obsługiwane. -Dla większości platform dołączono program \code{biber}, służący do -przetwarzania danych bibliograficznych. Rozwój tego programu jest ściśle -związany z pakietem \code{biblatex}, który w zupełnie nowy sposób -obsługuje bibliografie w~La\TeX-u . +Dla większości platform dołączono program \code{biber}, służący do +przetwarzania danych bibliograficznych. RozwĂłj tego programu jest ściśle +związany z pakietem \code{biblatex}, ktĂłry w zupełnie nowy sposĂłb +obsługuje bibliografie w~La\TeX-u . -Program MetaPost (\code{mpost}) ani nie tworzy, ani już więcej nie +Program MetaPost (\code{mpost}) ani nie tworzy, ani juĹź więcej nie wykorzystuje pliku formatu \code{.mem}. Wymagane pliki (np. \code{plain.mp}) -są po prostu wczytywane przy każdym uruchomieniu. Zmiana (choć niezauważalna -dla przeciętnego użytkownika) związana jest z nowym, innym podejściem: -MetaPost jest obecnie traktowany jako biblioteka programów. +są po prostu wczytywane przy kaĹźdym uruchomieniu. Zmiana (choć niezauwaĹźalna +dla przeciętnego uĹźytkownika) związana jest z nowym, innym podejściem: +MetaPost jest obecnie traktowany jako biblioteka programĂłw. Zaprogramowany w Perl program \code{updmap} (uprzednio stosowany tylko -w~Windows) został dostosowany do wszystkich platform. Również te zmiany -są niezauważalne dla użytkownika, choć znacznie przyspieszyły działanie +w~Windows) został dostosowany do wszystkich platform. RĂłwnieĹź te zmiany +są niezauwaĹźalne dla uĹźytkownika, choć znacznie przyspieszyły działanie programu. -Przywrócono (ze względów raczej historycznych) programy \cmdname{initex} +PrzywrĂłcono (ze względĂłw raczej historycznych) programy \cmdname{initex} i~\cmdname{inimf} (ale nie inne warianty \cmdname{ini*}). \subsubsection{Wydanie 2012} -Znacznie zmodyfikowano program \code{tlmgr}, odtąd pozwala on m.in. -aktualizować z~kilku repozytoriów w~sieci. Szczegóły zawarto w~pomocy -(\code{tlmgr --help}), w~części dotyczącej wielu repozytoriów. +Znacznie zmodyfikowano program \code{tlmgr}, odtąd pozwala on m.in. +aktualizować z~kilku repozytoriĂłw w~sieci. Szczegóły zawarto w~pomocy +(\code{tlmgr --help}), w~części dotyczącej wielu repozytoriĂłw. Dla parametru \cs{XeTeXdashbreakstate} (\code{xetex} i~\code{xelatex}) -ustawiono domyślnie wartość~1. Pozwala to na łamanie wierszy po myślnikach -i~separatorach zakresu liczb, co było zawsze typowe dla kompilacji +ustawiono domyślnie wartość~1. Pozwala to na łamanie wierszy po myślnikach +i~separatorach zakresu liczb, co było zawsze typowe dla kompilacji programami \TeX, \LaTeX, Lua\TeX, itp. -Chcąc zachować dotychczasowe dokładne miejsca łamania, -pliki kompilowane programem \XeTeX\ wymagają zatem użycia polecenia +Chcąc zachować dotychczasowe dokładne miejsca łamania, +pliki kompilowane programem \XeTeX\ wymagają zatem uĹźycia polecenia \cs{XeTeXdashbreakstate=0}. -Wynikowe pliki \code{pdftex} oraz \code{dvips} mogą obecnie przekraczyć -wielkość dwóch gigabajtów. +Wynikowe pliki \code{pdftex} oraz \code{dvips} mogą obecnie przekroczyć +wielkość dwĂłch gigabajtĂłw. -Dotychczas program \code{dvips} korzystał ze zbyt wielu różnych wersji -standardowych 35~fontów postscriptowych. Nie były one domyślnie włączane -do pliku wynikowego, bo zakładano, że urządzenia drukujące bądź programy -(np. GhostScript) mają dostęp do odpowiednich fontów. +Dotychczas program \code{dvips} korzystał ze zbyt wielu róşnych wersji +standardowych 35~fontĂłw postscriptowych. Nie były one domyślnie włączane +do pliku wynikowego, bo zakładano, Ĺźe urządzenia drukujące bądĹş programy +(np. GhostScript) mają dostęp do odpowiednich fontĂłw. Od tej edycji fonty ze standardowego zestawu, dostarczone w~dystrybucji \TL, -domyślnie są włączane do tworzonego przez \code{dvips} pliku. +domyślnie są włączane do tworzonego przez \code{dvips} pliku. -W zastrzeżonym trybie pracy \cs{write18} (ustawianym domyślnie) dopuszczono +W zastrzeĹźonym trybie pracy \cs{write18} (ustawianym domyślnie) dopuszczono uruchamianie programu \code{mpost}. -Plik konfiguracyjny \code{texmf.cnf} znajdywany jest także -w~drzewie katalogów \filename{../texmf-local}, np. +Plik konfiguracyjny \code{texmf.cnf} znajdywany jest takĹźe +w~drzewie katalogĂłw \filename{../texmf-local}, np. \filename{/usr/local/texlive/texmf-local/web2c/texmf.cnf}. Skrypt \code{updmap} wczytuje \code{updmap.cfg} z~kolejnych drzew \TeX-owych, -zamiast jeden plik globalny. Zmiana nie powinna być zauważalna, chyba że -zmienimy ręcznie \code{updmap.cfg}. Uruchomienie \code{updmap --help} -pokaże szczegóły. +zamiast jeden plik globalny. Zmiana nie powinna być zauwaĹźalna, chyba Ĺźe +zmienimy ręcznie \code{updmap.cfg}. Uruchomienie \code{updmap --help} +pokaĹźe szczegóły. Dodano binaria dla \pkgname{armel-linux} and \pkgname{mipsel-linux}. -Usunięto z~głównej dystrybucji binaria dla \pkgname{sparc-linux} +Usunięto z~głównej dystrybucji binaria dla \pkgname{sparc-linux} i~\pkgname{i386-netbsd}. \subsubsection{Wydanie 2013} -W układzie dystrybucji zawartość katalogu \code{texmf/} włączono (dla +W układzie dystrybucji zawartość katalogu \code{texmf/} włączono (dla uproszczenia) do katalogu \code{texmf-dist/}. Obie zmienne Kpathsea: -\code{TEXMFMAIN} i~\code{TEXMFDIST} wskazują odtąd katalog \code{texmf-dist}. -Również dla uproszczenia instalacji połączono sporo niewielkich kolekcji -językowych. +\code{TEXMFMAIN} i~\code{TEXMFDIST} wskazują odtąd katalog \code{texmf-dist}. +RĂłwnieĹź dla uproszczenia instalacji połączono sporo niewielkich kolekcji +językowych. -W programie \MP{} udostępniono zapis do formatu PNG i~dodane wsparcie dla +W programie \MP{} udostępniono zapis do formatu PNG i~dodane wsparcie dla operacji zmiennoprzecinkowych (IEEE double). -Lua\TeX{} zaktualizowano do wersji 5.2 Lua, oraz dołączono nową bibliotekę -\code{pdfscanner}, służącą do przetwarzania zawartości zewnętrznych stron -w~formacie PDF (więcej informacji na stronie domowej projektu). +Lua\TeX{} zaktualizowano do wersji 5.2 Lua, oraz dołączono nową bibliotekę +\code{pdfscanner}, służącą do przetwarzania zawartości zewnętrznych stron +w~formacie PDF (więcej informacji na stronie domowej projektu). -W programie \XeTeX\ (patrz także na stronie domowej projektu): +W programie \XeTeX\ (patrz takĹźe na stronie domowej projektu): \begin{itemize*} -\item do obsługi układu fontów zastosowano bibliotekę HarfBuzz, zamiast +\item do obsługi układu fontĂłw zastosowano bibliotekę HarfBuzz, zamiast dotychczasowej biblioteki ICU (biblioteka ICU jest nadal stosowana dla - obsługi kodowania wejściowego, składu dwukierunkowego i~unikodowych - miejsc łamania wiersza); -\item biblioteki Graphite2 i~HarfBuzz zastąpiły SilGraphite dla układu + obsługi kodowania wejściowego, składu dwukierunkowego i~unikodowych + miejsc łamania wiersza); +\item biblioteki Graphite2 i~HarfBuzz zastąpiły SilGraphite dla układu Graphite; -\item dla komputerów Mac użyto mechanizmu Core Text, zamiast (zarzuconego) +\item dla komputerĂłw Mac uĹźyto mechanizmu Core Text, zamiast (zarzuconego) ATSUI; -\item w wypadku znalezienia identycznych nazw fontów w~różnych - formatach, program użyje fontów TrueType/OpenType, zamiast Type1; -\item naprawiano okazjonalnie występujące różnice w~znajdywaniu fontów +\item w wypadku znalezienia identycznych nazw fontĂłw w~róşnych + formatach, program uĹźyje fontĂłw TrueType/OpenType, zamiast Type1; +\item naprawiano okazjonalnie występujące róşnice w~znajdywaniu fontĂłw przez programy \XeTeX\ i~\code{xdvipdfmx}. -\item dołączono wsparcie dla OpenType math cut-ins; +\item dołączono wsparcie dla OpenType math cut-ins; \end{itemize*} -W programie \cmdname{xdvi} zastąpiono bibliotekę do wyświetlania +W programie \cmdname{xdvi} zastąpiono bibliotekę do wyświetlania \code{t1lib} przez FreeType. W \pkgname{microtype.sty} -dodano niektóre operacje mikrotypograficzne dla -programów \XeTeX\ (protrusion) i~Lua\TeX\ (protrusion, +dodano niektĂłre operacje mikro-typograficzne dla +programĂłw \XeTeX\ (protrusion) i~Lua\TeX\ (protrusion, font expansion, tracking). -W~\cmdname{tlmgr} zastosowano operację ,,przypinania'' (ang. -\textit{pinning}) wielu repozytoriów do pobierania aktualizacji. -Więcej informacji: \verb|tlmgr --help| lub strona +W~\cmdname{tlmgr} zastosowano operację ,,przypinania'' (ang. +\textit{pinning}) wielu repozytoriĂłw do pobierania aktualizacji. +więcej informacji: \verb|tlmgr --help| lub strona \url{http://tug.org/texlive/doc/tlmgr.html#MULTIPLE-REPOSITORIES}. -Dodano bądź przywrócono binaria dla platform: \pkgname{armhf-linux}, +Dodano bądĹş przywrĂłcono binaria dla platform: \pkgname{armhf-linux}, \pkgname{mips-irix}, \pkgname{i386-netbsd} i~\pkgname{amd64-netbsd}; -usunięto \pkgname{powerpc-aix}. +usunięto \pkgname{powerpc-aix}. \subsubsection{Wydanie 2014} -Edycja 2014 zawierała kolejną, drobną poprawkę D.E.~Knutha: dotyczy ona -wszystkich silników TeX-a, ale jedyną widoczną zmianą jest przywrócenie -komunikatu \code{preloaded format} (zamiast \code{format}) wyświetlanego -w~wierszu identyfikującym program podczas jego uruchamiania. Według -Knutha zmiana ma podkreślać, że chodzi o format ładowany domyślnie -przez odpowiednie wywołanie, -a~nie o~format, który jest zaszyty w binariach i~który może zostać -zastąpiony innym formatem. - -pdf\TeX: dodano nowy parametr \cs{pdfsuppresswarningpagegroup} pozwalający -wyłączyć ostrzegawcze komunikaty programu; dodano nowe polecenia wbudowane +Edycja 2014 zawierała kolejną, drobną poprawkę D.E.~Knutha: dotyczy ona +wszystkich silnikĂłw TeX-a, ale jedyną widoczną zmianą jest przywrĂłcenie +komunikatu \code{preloaded format} (zamiast \code{format}) wyświetlanego +w~wierszu identyfikującym program podczas jego uruchamiania. Według +Knutha zmiana ma podkreślać, Ĺźe chodzi o format ładowany domyślnie +przez odpowiednie wywołanie, +a~nie o~format, ktĂłry jest zaszyty w binariach i~ktĂłry moĹźe został +zastąpiony innym formatem. + +pdf\TeX: dodano nowy parametr \cs{pdfsuppresswarningpagegroup} pozwalający +wyłączyć ostrzegawcze komunikaty programu; dodano nowe polecenia wbudowane (\cs{pdfinterwordspaceon}, \cs{pdfinterwordspaceoff}, \cs{pdffakespace}) -modyfikujące spacjowanie, mające w zamierzeniu ułatwiać oblewanie tekstem. +modyfikujące spacjowanie, mające w zamierzeniu ułatwiać oblewanie tekstem. -Lua\TeX: jest kilka istotnych zmian i~poprawek w~ładowaniu fontów i~wzorców -przenoszenia. Najważniejszym dodatkiem są nowe warianty silnika: +Lua\TeX: jest kilka istotnych zmian i~poprawek w~ładowaniu fontĂłw i~wzorcĂłw +przenoszenia. NajwaĹźniejszym dodatkiem są nowe warianty silnika: \code{luajittex} (\url{http://foundry.supelec.fr/projects/luajittex}) oraz -pokrewne \code{texluajit} and \code{texluajitc}. Wykorzystują one +pokrewne \code{texluajit} and \code{texluajitc}. Wykorzystują one Lua do kompilacji do kodu maszynowego (ang. \emph{just-in-time compilation}; -szczegóły na ten temat zawiera artykuł na stronie +szczegóły na ten temat zawiera artykuł na stronie \url{http://tug.org/TUGboat/tb34-1/tb106scarso.pdf}). -\code{luajittex} jest nadal w~fazie rozwoju, nie jest dostępny dla wszystkich -platform i~jest znacznie mniej stabilny niż \code{luatex}. Zarówno my, jak -i~projektanci tego programu zalecamy jego użycie jedynie do eksperymentów +\code{luajittex} jest nadal w~fazie rozwoju, nie jest dostępny dla wszystkich +platform i~jest znacznie mniej stabilny niĹź \code{luatex}. ZarĂłwno my, jak +i~projektanci tego programu zalecamy jego uĹźycie jedynie do eksperymentĂłw z~kodem jit i~Lua. -\XeTeX: na wszystkich platformach (w~tym na Mac OSX) obsługiwane są obecnie -te same formaty plików graficznych; zrezygnowano z~niektórych -wariantów dekompozycji znaków unikodowych (\emph{compatibility -decomposition}); preferowane jest korzystanie z~fontów OpenType, zamiast -fontów Graphite, dla zapewnienia zgodności w~poprzednimi wersjami \XeTeX-a. +\XeTeX: na wszystkich platformach (w~tym na Mac OSX) obsługiwane są obecnie +te same formaty plikĂłw graficznych; zrezygnowano z~niektĂłrych +wariantĂłw dekompozycji znakĂłw unikodowych (\emph{compatibility +decomposition}); preferowane jest korzystanie z~fontĂłw OpenType, zamiast +fontĂłw Graphite, dla zapewnienia zgodności w~poprzednimi wersjami \XeTeX-a. -\MP: zestaw możliwych wartości parametru \code{numbersystem} +\MP: zestaw moĹźliwych wartości parametru \code{numbersystem} %, a~zarazem zmiennej wbudowanej - rozszerzono o wartość \code{decimal}; dokładność -obliczeń można ustalać za pomocą nowej zmiennej wbudowanej -\code{numberprecision}; dodano nową definicję \code{drawdot} w~pliku -\filename{plain.mp} (Knuth); usunięto błędy m.in. w~zapisie do formatów + rozszerzono o wartość \code{decimal}; dokładność +obliczeń moĹźna ustalać za pomocą nowej zmiennej wbudowanej +\code{numberprecision}; dodano nową definicję \code{drawdot} w~pliku +\filename{plain.mp} (Knuth); usunięto błędy m.in. w~zapisie do formatĂłw {SVG} i~{PNG}. -Narzędzie Con\TeX{}t-a \cmdname{pstopdf} zostanie usunięte jakiś czas po -opublikowaniu tego wydania \TL{} z~powodu konfliktów z~programem o~takiej -samej nazwie, występującym w~rożnych systemach operacyjnych. Na razie -nadal może być ono uruchamiane poleceniem \code{mtxrun --script pstopdf}. +Narzędzie Con\TeX{}t-a \cmdname{pstopdf} zostanie usunięte jakiś czas po +opublikowaniu tego wydania \TL{} z~powodu konfliktĂłw z~programem o~takiej +samej nazwie, występującym w~róşnych systemach operacyjnych. Na razie +nadal moĹźe być ono uruchamiane poleceniem \code{mtxrun --script pstopdf}. -Programy \cmdname{psutils} zostały w~istotny sposób zmienione przez nowego -opiekuna. W~rezultacie kilka rzadko używanych narzędzi (\code{fix*}, +Programy \cmdname{psutils} zostały w~istotny sposĂłb zmienione przez nowego +opiekuna. W~rezultacie kilka rzadko uĹźywanych narzędzi (\code{fix*}, \code{getafm}, \code{psmerge}, \code{showchar}) znajdziemy teraz tylko w~katalogu \dirname{scripts/}, a~nie jako samodzielne programy -(jeśli się okaże, że stwarza to problemy, może w~przyszłości zostać +(jeśli się okaĹźe, Ĺźe stwarza to problemy, moĹźe w~przyszłości został to zmienione). Dodano nowy skrypt \code{psjoin}. -Z~pochodnej z~\TL{} dystrybucji Mac\TeX\ (część~\ref{sec:macosx}) usunięto -opcjonalne tylko dla Mac OSX pakiety fontów Latin Modern oraz \TeX\ Gyre; -indywidualny użytkownik może je obecnie w~łatwy sposób udostępnić w~systemie -operacyjnym. Ze względu na definicje zawarte w~pliku \code{tex4ht.env} -usunięto pochodzący z~ImageMagick program \cmdname{convert}, ponieważ program -\TeX4ht korzysta bezpośrednio z programu Ghostscript. +Z~pochodnej z~\TL{} dystrybucji Mac\TeX\ (część~\ref{sec:macosx}) usunięto +opcjonalne tylko dla Mac OSX pakiety fontĂłw Latin Modern oraz \TeX\ Gyre; +indywidualny uĹźytkownik moĹźe je obecnie w~łatwy sposĂłb udostępnić w~systemie +operacyjnym. Ze względu na definicje zawarte w~pliku \code{tex4ht.env} +usunięto pochodzący z~ImageMagick program \cmdname{convert}, poniewaĹź program +\TeX4ht korzysta bezpośrednio z programu Ghostscript. -Z~kolekcji \pkgname{langcjk}, wspólnej dla języków chińskiego, -japońskiego i~koreańskiego, zostały wydzielone oddzielne (o~mniejszej -wielkości) kolekcje dla każdego z~tych języków. +Z~kolekcji \pkgname{langcjk}, wspĂłlnej dla językĂłw chińskiego, +japońskiego i~koreańskiego, zostały wydzielone oddzielne (o~mniejszej +wielkości) kolekcje dla kaĹźdego z~tych językĂłw. -Dodano programy dla platformy \pkgname{x86\_64-cygwin}, usunięto -programy dla platformy \pkgname{mips-irix}. Ponieważ Microsoft zakończył -wspieranie Windows XP, może się w~przyszłości zdarzyć, że nasze programy -nie będą działać prawidłowo w~tym systemie. +Dodano programy dla platformy \pkgname{x86\_64-cygwin}, usunięto +programy dla platformy \pkgname{mips-irix}. PoniewaĹź Microsoft zakończył +wspieranie Windows XP, moĹźe się w~przyszłości zdarzyć, Ĺźe nasze programy +nie będą działać prawidłowo w~tym systemie. -Programy dla niektórych innych platform są dostępne na stronie: +Programy dla niektĂłrych innych platform są dostępne na stronie: \url{http://tug.org/texlive/custom-bin.html}. Ponadto binaria dla -pewnych platform pominięto na \DVD\ (dla zaoszczędzenia miejsca), -ale można je zainstalować z~repozytoriów w~sieci. +pewnych platform pominięto na \DVD\ (dla zaoszczędzenia miejsca), +ale moĹźna je zainstalować z~repozytoriĂłw w~sieci. \subsubsection{Wydanie 2015} -Do \LaTeXe\ włączono domyślnie zmiany, które poprzednio były dostępne jedynie -przez dosłowne zadeklarowanie pakietu \pkgname{fixltx2e}. Nowy pakiet -\pkgname{latexrelease} pozwala na dokładniejszą kontrolę przetwarzania. -\LaTeX\ News \#22 i ,,\LaTeX\ changes'' opisują szczegółowo owe zmiany. -Pakiety \pkgname{babel} i~\pkgname{psnfss}, mimo iż wchodzą w~skład -podstawowego \LaTeXe, są nadal rozwijane odrębnie, ale nie zostały naruszone -wspomnianymi wyżej zmianami. +Do \LaTeXe\ włączono domyślnie zmiany, ktĂłre poprzednio były dostępne jedynie +przez dosłowne zadeklarowanie pakietu \pkgname{fixltx2e}. Nowy pakiet +\pkgname{latexrelease} pozwala na dokładniejszą kontrolę przetwarzania. +\LaTeX\ News \#22 i ,,\LaTeX\ changes'' opisują szczegółowo owe zmiany. +Pakiety \pkgname{babel} i~\pkgname{psnfss}, mimo iĹź wchodzą w~skład +podstawowego \LaTeXe, są nadal rozwijane odrębnie, ale nie zostały naruszone +wspomnianymi wyĹźej zmianami. -Obecnie \LaTeXe\ zawiera wewnętrzny mechanizm konfiguracji obsługi Unicode -(które znaki są traktowane jako litery, nazewnictwo poleceń wbudowanych itp.). -Dla użytkownika nie powinno być to zauważalne, mimo iż zmieniono nazwy kilku -poleceń wbudowanych, zaś kilka usunięto. +Obecnie \LaTeXe\ zawiera wewnętrzny mechanizm konfiguracji obsługi Unicode +(ktĂłre znaki są traktowane jako litery, nazewnictwo poleceń wbudowanych itp.). +Dla uĹźytkownika nie powinno być to zauwaĹźalne, mimo iĹź zmieniono nazwy kilku +poleceń wbudowanych, zaś kilka usunięto. -pdf\TeX: poprawiono wsparcie dla plików {JPEG} Exif oraz {JFIF} dla -zgodności z~programem \prog{xpdf}~3.04. +pdf\TeX: poprawiono wsparcie dla plikĂłw {JPEG} Exif oraz {JFIF} dla +zgodności z~programem \prog{xpdf}~3.04. -Lua\TeX: dołączono nową bibliotekę \pkgname{newtokenlib} do skanowania -żetonów (ang. \emph{token}); poprawiono ponadto generator liczb losowych -\code{normal} i~inne drobne błędy. +Lua\TeX: dołączono nową bibliotekę \pkgname{newtokenlib} do skanowania +ĹźetonĂłw (ang. \emph{token}); poprawiono ponadto generator liczb losowych +\code{normal} i~inne drobne błędy. -\XeTeX: poprawiono obsługę wczytywanych ilustracji oraz program -\prog{xdvipdfmx}; zmieniono także wewnętrzne polecenie \code{XDV}. +\XeTeX: poprawiono obsługę wczytywanych ilustracji oraz program +\prog{xdvipdfmx}; zmieniono takĹźe wewnętrzne polecenie \code{XDV}. -MetaPost: zestaw możliwych wartości parametru \code{numbersystem} rozszerzono -o wartość \code{binary}; nowe programy \prog{upmpost} i~\prog{updvitomp} -dostarczają wsparcie dla języka japońskiego (podobnie jak \prog{up*tex}). +MetaPost: zestaw moĹźliwych wartości parametru \code{numbersystem} rozszerzono +o wartość \code{binary}; nowe programy \prog{upmpost} i~\prog{updvitomp} +dostarczają wsparcie dla języka japońskiego (podobnie jak \prog{up*tex}). -Mac\TeX: uaktualniono dołączony pakiet Ghostscript dla wparcia {CJK}. -Tzw. \textit{The \TeX\ Distribution Preference Pane} działa obecnie w +Mac\TeX: uaktualniono dołączony pakiet Ghostscript dla wparcia {CJK}. +Tzw. \textit{The \TeX\ Distribution Preference Pane} działa obecnie w Yosemite (Mac\,OS\,X~10.10). -Infrastruktura \TL: program \prog{fmtutil} został przekonstruowany tak, aby -wczytywał \filename{fmtutil.cnf} zgodnie z~kolejnością drzew katalogów +Infrastruktura \TL: program \prog{fmtutil} został przekonstruowany tak, aby +wczytywać \filename{fmtutil.cnf} zgodnie z~kolejnością drzew katalogĂłw (analogicznie jak \prog{updmap}). Skrypty \prog{mktex*} Web2C (w~tym -\prog{mktexlsr}, \prog{mktextfm}, \prog{mktexpk}) preferują obecnie położenie -programów w~ich własnych katalogach, zamiast wykorzystywać za każdym razem -zmienną systemową \envname{PATH}. +\prog{mktexlsr}, \prog{mktextfm}, \prog{mktexpk}) preferują obecnie połoĹźenie +programĂłw w~ich własnych katalogach, zamiast wykorzystywać za kaĹźdym razem +zmienną systemową \envname{PATH}. -Usunięto programy dla platform \pkgname{*-kfreebsd}, ponieważ \TL{} jest -obecnie łatwo dostępny poprzez ich mechanizmy aktualizacji. +Usunięto programy dla platform \pkgname{*-kfreebsd}, poniewaĹź \TL{} jest +obecnie łatwo dostępny poprzez ich mechanizmy aktualizacji. % \subsubsection{Wydanie 2016} -Lua\TeX: ogólne zmiany dotyczące poleceń podstawowych (\textit{primitives}) --- zredukowana została ich liczba, dla niektórych operacji zmieniono nazwy, -ponadto zmieniona została struktura węzłów. Zmiany zostały opisane przez +Lua\TeX: ogĂłlne zmiany dotyczące poleceń podstawowych (\textit{primitives}) +-- zredukowana została ich liczba, dla niektĂłrych operacji zmieniono nazwy, +ponadto zmieniona została struktura węzłów. Zmiany zostały opisane przez Hansa Hagena w~artykule ,,Lua\TeX\ 0.90 backend changes for PDF and more'' -(\url{http://tug.org/TUGboat/tb37-1/tb115hagen-pdf.pdf}); szczegóły można -znaleźć w~podręczniku Lua\TeX-a \OnCD{texmf-dist/doc/luatex/base/luatex.pdf}. +(\url{http://tug.org/TUGboat/tb37-1/tb115hagen-pdf.pdf}); szczegóły moĹźna +znaleźć w~podręczniku Lua\TeX-a \OnCD{texmf-dist/doc/luatex/base/luatex.pdf}. -\MF: nowe, w~znacznym stopniu eksperymentalne ,,rodzeństwo'' -- programy -MFlua and MFluajit, będące połączeniem Lua z~\MF-em, udostępnione do próbnych -testów. +\MF: nowe, w~znacznym stopniu eksperymentalne ,,rodzeństwo'' -- programy +MFlua and MFluajit, będące połączeniem Lua z~\MF-em, udostępnione do prĂłbnych +testĂłw. -Metapost: poprawki i~wewnętrzne przygotowanie do wersji 2.0. +Metapost: poprawki i~wewnętrzne przygotowanie do wersji 2.0. -Zmienna \code{SOURCE\_DATE\_EPOCH} jest obsługiwana przez wszystkie -implementacje (silniki) za wyjątkiem Lua\TeX-a (obsługa zostanie +Zmienna \code{SOURCE\_DATE\_EPOCH} jest obsługiwana przez wszystkie +implementacje (silniki) za wyjątkiem Lua\TeX-a (obsługa zostanie zaimplementowana w~kolejnej wersji) i~(celowo) w~oryginalnym \code{tex}-u: -jeśli zmienna \code{SOURCE\_DATE\_EPOCH} ma nadaną wartość, to wartość ta -jest jest używana jako ,,datownik'' w~generowanych plikach PDF. Jeżeli -zmienna \code{SOURCE\_DATE\_EPOCH\_TEX\_PRIMITIVES} ma także nadaną wartość, -to zmienna \code{SOURCE\_DATE\_EPOCH} używana jest do inicjalizacji -\TeX-owych parametrów (operacji podstawowych) \cs{year}, \cs{month}, -\cs{day}, \cs{time}. Szczegóły i~odnośne przykłady można znaleźć -w~podręczniku pdf\TeX-a. +jeśli zmienna \code{SOURCE\_DATE\_EPOCH} ma nadaną wartość, to wartość ta +jest jest uĹźywana jako ,,datownik'' w~generowanych plikach PDF. JeĹźeli +zmienna \code{SOURCE\_DATE\_EPOCH\_TEX\_PRIMITIVES} ma takĹźe nadaną wartość, +to zmienna \code{SOURCE\_DATE\_EPOCH} uĹźywana jest do inicjalizacji +\TeX-owych parametrĂłw (operacji podstawowych) \cs{year}, \cs{month}, +\cs{day}, \cs{time}. Szczegóły i~odnośne przykłady moĹźna znaleźć +w~podręczniku pdf\TeX-a. pdf\TeX: nowe polecenia podstawowe \cs{pdfinfoomitdate}, -\cs{pdftrailerid}, \cs{pdfsuppressptexinfo}, wpływające na wartości -parametrów pojawiających się w~wynikowym pliku PDF (operacje te nie mają -wpływu na wynikowy plik DVI). +\cs{pdftrailerid}, \cs{pdfsuppressptexinfo}, wpływające na wartości +parametrĂłw pojawiających się w~wynikowym pliku PDF (operacje te nie mają +wpływu na wynikowy plik DVI). Xe\TeX: nowe polecenia podstawowe \cs{XeTeXhyphenatablelength}, \cs{XeTeXgenerateactualtext}, \cs{XeTeXinterwordspaceshaping}; ograniczenie -liczby klas znaków powiększono do 4096; wartość bajtu identyfikacyjnego -w~pliku DVI powiększono o~1. +liczby klas znakĂłw powiększono do 4096; wartość bajtu identyfikacyjnego +w~pliku DVI powiększono o~1. Inne programy: \begin{itemize*} - \item \code{gregorio} jest nowym programem, częścią pakietu -\code{gregoriotex} służącego do składu partytur śpiewu greogriańskiego; -włączono go domyślnie w~\code{shell\_escape\_commands}. -\item \code{upmendex} jest programem generującym skorowidze, w~znacznym -stopniu zgodnym z~programem \code{makeindex}, obsługującym m.in. sortowanie + \item \code{gregorio} jest nowym programem, częścią pakietu +\code{gregoriotex} służącego do składu partytur śpiewu greogriańskiego; +włączono go domyślnie w~\code{shell\_escape\_commands}. +\item \code{upmendex} jest programem generującym skorowidze, w~znacznym +stopniu zgodnym z~programem \code{makeindex}, obsługującym m.in. sortowanie unikodowe. - \item \code{afm2tfm} teraz jedynie dopasowuje wysokości związane -z~pozycjonowaniem akcentów; nowa opcja \code{-a} powoduje pominięcie -wszystkich dopasowań. - \item \code{ps2pk} obsługuje rozszerzone fonty PK/GF. + \item \code{afm2tfm} teraz jedynie dopasowuje wysokości związane +z~pozycjonowaniem akcentĂłw; nowa opcja \code{-a} powoduje pominięcie +wszystkich dopasowań. + \item \code{ps2pk} obsługuje rozszerzone fonty PK/GF. \end{itemize*} -Mac\TeX: program \TeX\ Distribution Preference Pane został zastąpiony przez -program \TeX\ Live Utility; zmodernizowano aplikacje działające w~trybie GUI; -dodano nowy skrypt \code{cjk-gs-integrate}, umożliwiający włączanie różnych -fontów CJK do Ghostscripta. - -Infrastruktura: plik konfiguracyjny \code{tlmgr} jest obsługiwany na -poziomie systemowym; sprawdzane są sumy kontrolne pakietów; jeśli jest -dostępna usługa GPG (GNU Privacy Guard), to sprawdzana jest -również sygnatura instalacji pakietów bądź ich aktualizacji -z~sieci. Dotyczy to także programu instalacyjnego \TL. Jeżeli usługa -GPG nie jest dostępna, to instalacja bądź aktualizacja przebiega jak +Mac\TeX: program \TeX\ Distribution Preference Pane został zastąpiony przez +program \TeX\ Live Utility; zmodernizowano aplikacje działające w~trybie GUI; +dodano nowy skrypt \code{cjk-gs-integrate}, umoĹźliwiający włączanie róşnych +fontĂłw CJK do Ghostscripta. + +Infrastruktura: plik konfiguracyjny \code{tlmgr} jest obsługiwany na +poziomie systemowym; sprawdzane są sumy kontrolne pakietĂłw; jeśli jest +dostępna usługa GPG (GNU Privacy Guard), to sprawdzana jest +rĂłwnieĹź sygnatura instalacji pakietĂłw bądĹş ich aktualizacji +z~sieci. Dotyczy to takĹźe programu instalacyjnego \TL. JeĹźeli usługa +GPG nie jest dostępna, to instalacja bądĹş aktualizacja przebiega jak dotychczas. -Binaria dla platform \code{alpha-linux} i~\code{mipsel-linux} zostały -usunięte. +Binaria dla platform \code{alpha-linux} i~\code{mipsel-linux} zostały +usunięte. \subsubsection{Wydanie 2017} -Lua\TeX: Więcej wywołań zwrotnych (\emph{ang.} callbacks), więcej -możliwości sterowania składem, więcej dostępu do struktur -wewnętrznych; w~wypadku niektórych platform dodana biblioteka -\code{ffi} do dynamicznego ładowania kodu. +Lua\TeX: więcej wywołań zwrotnych (\emph{ang.} callbacks), więcej +moĹźliwoci sterowania składem, więcej dostępu do struktur +wewnętrznych; w~wypadku niektĂłrych platform dodana biblioteka +\code{ffi} do dynamicznego ładowania kodu. -pdf\TeX: Zmienna środowiskowa |SOURCE_DATE_EPOCH_TEX_PRIMITIVES| -z~instalacji poprzedniego roku zmienila nazwę na |FORCE_SOURCE_DATE|, -bez zmian w~funkcjonalności; jeśli lista tokenów \cs{pdfpageattr} -zawiera napis \code{/MediaBox}, to pomija się wyjście domyślnego +pdf\TeX: Zmienna środowiskowa |SOURCE_DATE_EPOCH_TEX_PRIMITIVES| +z~instalacji poprzedniego roku zmieniła nazwę na |FORCE_SOURCE_DATE|, +bez zmian w~funkcjonalności; jeśli lista tokenĂłw \cs{pdfpageattr} +zawiera napis \code{/MediaBox}, to pomija się wyjście domyślnego \code{/MediaBox}. -Xe\TeX: Obsługa wzorów matematycznych Unicode/OpenType oparta jest teraz na używaniu tabeli -HarfBuzz's MATH; kilka poprawek błędów. +Xe\TeX: Obsługa wzorĂłw matematycznych Unicode/OpenType oparta jest teraz na uĹźywaniu tabeli +HarfBuzz's MATH; kilka poprawek błędĂłw. -Dvips: Decyduje ostatnie ustalenie formatu papieru, dla zgodności +Dvips: Decyduje ostatnie ustalenie formatu papieru, dla zgodności z~\code{dvipdfmx} i~z~oczekiwaniami pakietu; opcja \code{-L0} (\code{L0} w~ustawieniach konfiguracyjnych) -przywraca poprzednie zachowanie, w~którym -decydowało pierwsze ustalenie formatu papieru. +przywraca poprzednie zachowanie, w~ktĂłrym +decydowało pierwsze ustalenie formatu papieru. ep\TeX, eup\TeX: Nowe polecenia: \cs{pdfuniformdeviate}, \cs{pdfnormaldeviate}, \cs{pdfrandomseed}, \cs{pdfsetrandomseed}, -\cs{pdfelapsedtime}, \cs{pdfresettimer} zapożyczono z~pdf\TeX-a. +\cs{pdfelapsedtime}, \cs{pdfresettimer} zapoĹźyczono z~pdf\TeX-a. -Mac\TeX: Począwszy od tego roku będzie zapewniana obsługa -- pod nazwą -|x86_64-darwin| -- jedynie tych wersji Mac\TeX-a, dla których Apple -wypuszcza łatki bezpieczeństwa; obecnie oznacza to: Yosemite, -El~Capitan, i~Sierra (10.10 i~nowsze). Binariów dla starszych Mac\,OS\,X-ów -nie ma w~Mac\TeX-u, są one jednak wciąż dostępne w~\TeX\ Live +Mac\TeX: Począwszy od tego roku będzie zapewniana obsługa -- pod nazwą +|x86_64-darwin| -- jedynie tych wersji Mac\TeX-a, dla ktĂłrych Apple +wypuszcza łatki bezpieczeństwa; obecnie oznacza to: Yosemite, +El~Capitan, i~Sierra (10.10 i~nowsze). BinariĂłw dla starszych Mac\,OS\,X-Ăłw +nie ma w~Mac\TeX-u, są one jednak wciąż dostępne w~\TeX\ Live (|x86_64-darwinlegacy|, \code{i386-darwin}, \code{powerpc-darwin}). -Infrastruktura: Drzewo \envname{TEXMFLOCAL} jest teraz domyślnie +Infrastruktura: Drzewo \envname{TEXMFLOCAL} jest teraz domyślnie przeszukiwane przed \envname{TEXMFSYSCONFIG} -i~\envname{TEXMFSYSVAR}; w~nadziei, że lepiej spełniane będą -oczekiwania użytkowników lokalnych plików, które poprzednio były przesłaniane przez pliki -głównej instalacji. Dodatkowo, program \code{tlmgr} udostępnia teraz tryb \code{shell} --- do użycia interaktywnego i~skryptowego -- jak też nową zadanie -\code{conf auxtrees} -- do łatwego dodawania i~usuwania dodatkowych +i~\envname{TEXMFSYSVAR}; w~nadziei, Ĺźe lepiej spełniane będą +oczekiwania uĹźytkownikĂłw lokalnych plikĂłw, ktĂłre poprzednio były przesłaniane przez pliki +głównej instalacji. Dodatkowo, program \code{tlmgr} udostępnia teraz tryb \code{shell} +-- do uĹźycia interaktywnego i~skryptowego -- jak teĹź nowe zadanie +\code{conf auxtrees} -- do łatwego dodawania i~usuwania dodatkowych drzew. -\code{updmap} and \code{fmtutil}: Skrypty te ostrzegają teraz, jeśli -wywołano je bez jawnego podania tzw. trybu systemowego -(\code{updmap-sys}, \code{fmtutil-sys} bądź opcji \code{-sys}), -lub trybu użytkownika -(\code{updmap-user}, \code{fmtutil-user} bądź opcji \code{-user}). -Być może zredukuje to odwieczny problem przypadkowego wywołania trybu -użytkownika, i~w~konsekwencji gubienia przyszłych aktualizacji systemowych. -Szczegóły można znaleźć na stronie: +\code{updmap} and \code{fmtutil}: Skrypty te ostrzegają teraz, jeśli +wywołano je bez jawnego podania tzw. trybu systemowego +(\code{updmap-sys}, \code{fmtutil-sys} bądĹş opcji \code{-sys}), +lub trybu uĹźytkownika +(\code{updmap-user}, \code{fmtutil-user} bądĹş opcji \code{-user}). +Być moĹźe zredukuje to odwieczny problem przypadkowego wywołania trybu +uĹźytkownika, i~w~konsekwencji gubienia przyszłych aktualizacji systemowych. +Szczegóły moĹźna znaleźć na stronie: \url{http://tug.org/texlive/scripts-sys-user.html}. -\code{install-tl}: Ścieżki własne użytkownika Mac-ów, takie jak \envname{TEXMFHOME}, są teraz -w~Mac\TeX-u domyślnie ustawione na |~/Library/...|; nowa opcja -\code{-init-from-profile} została dołączona dla wykorzystania zachowanego profilu poprzedniej instalacji; nowe polecenie \code{P} dla zapisu profilu; nowe nazwy zmiennych -w~profilach (stare są jednak nadal akceptowane). +\code{install-tl}: ścieĹźki własne uĹźytkownika Mac-Ăłw, takie jak \envname{TEXMFHOME}, są teraz +w~Mac\TeX-u domyślnie ustawione na |~/Library/...|; nowa opcja +\code{-init-from-profile} została dołączona dla wykorzystania zachowanego profilu poprzedniej instalacji; nowe polecenie \code{P} dla zapisu profilu; nowe nazwy zmiennych +w~profilach (stare są jednak nadal akceptowane). -Sync\TeX: tworzony przez ten program plik tymczasowy ma obecnie postać -\code{foo.synctex(busy)}, zamiast \code{foo.synctex.gz(busy)} (nie jest kompresowany programem \code{gz}). Programy korzystające z~SyncTeX{} powinny zastosować nową konwencję, szczególnie przy usuwaniu pliku tymczasowego. +Sync\TeX: tworzony przez ten program plik tymczasowy ma obecnie postać +\code{foo.synctex(busy)}, zamiast \code{foo.synctex.gz(busy)} (nie jest kompresowany programem \code{gz}). Programy korzystające z~SyncTeX{} powinny zastosować nową konwencję, szczegĂłlnie przy usuwaniu pliku tymczasowego. Programy pomocnicze: \code{texosquery-jre8} jest nowym programem wieloplatformowym do odczytywania w~dokumencie \TeX-owym danych o~lokalizacji i~innych informacji z~poziomu systemu operacyjnego; -został on domyślnie włączony do zestawu |shell_escape_commands| na -potrzeby działań w~ograniczonym trybie powłoki (\emph{ang.} shell). -(Starsze wersje JRE są obsługiwane przez texosquery, ale nie można ich -udostępnić w~trybie ograniczonym, gdyż Oracle już ich nie wspiera, -nawet z~bardzo poważnych powodów związanych z~bezpieczeństwem). +został on domyślnie włączony do zestawu |shell_escape_commands| na +potrzeby działań w~ograniczonym trybie powłoki (\emph{ang.} shell). +(Starsze wersje JRE są obsługiwane przez texosquery, ale nie moĹźna ich +udostępnić w~trybie ograniczonym, gdyĹź Oracle juĹź ich nie wspiera, +nawet z~bardzo powaĹźnych powodĂłw związanych z~bezpieczeństwem). -Platformy: zapoznaj się z~powyższą informacją na temat Mac\TeX; +Platformy: zapoznaj się z~powyĹźszą informacją na temat Mac\TeX; innych zmian nie ma. -\htmlanchor{news} -\subsection{Wersja aktualna -- 2018} -\label{sec:tlcurrent} -Kpathsea: teraz domyślnie nie rozróżnia wielkości liter w nazwach plików w katalogach niesystemowych; wyłączyć tę opcję można w \code{texmf.cnf} lub ustawiając zmienną środowiskową \code{texmf\_casefold\_search} na \code{0}. Więcej informacji można znaleźć w podręczniku Kpathsea (\url{http://tug.org/kpathsea}). +\subsubsection{Wydanie 2018} +%\label{sec:tlcurrent} + +Kpathsea: Domyślnie nie rozróşnia wielkości liter w nazwach plikĂłw w katalogach niesystemowych; wyłączyć tę opcją moĹźna w \code{texmf.cnf} lub ustawiając zmienną środowiskową \code{texmf\_casefold\_search} na \code{0}. Więcej informacji moĹźna znaleźć w podręczniku Kpathsea (\url{http://tug.org/kpathsea}). ep\TeX, eup\TeX: Nowe polecenie pierwotne \cs{epTeXversion}. -Lua\TeX: Przygotowanie do przejścia w 2019 r. na wersję Lua 5.3: binaria -\code{luatex53} są dostępne na większości platform, ale przed uruchomieniem muszą zostać przenazywane na -\code{luatex}. Można też użyć plików \ConTeXt\ Garden -(\url{http://wiki.contextgarden.net}); tam też dostępne są dodatkowe informacje. +Lua\TeX: Przygotowanie do przejścia w 2019 r. na wersję Lua 5.3: binaria +\code{luatex53} są dostępne dla większości platform, ale przed uruchomieniem muszą zostać przenazywane na +\code{luatex}. MoĹźna teĹź uĹźyć plikĂłw \ConTeXt\ Garden +(\url{http://wiki.contextgarden.net}); tam teĹź dostępne są dodatkowe informacje. -MetaPost: Poprawiono błędne kierunki ścieżek oraz wyjście w formatach TFM i PNG . +MetaPost: Poprawiono błędne kierunki ścieĹźek oraz wyjście w formatach TFM i PNG . -Dopuszczono stosowanie plików przekodowujących dla fontów bitmapowych; - identyfikator PDF obecnie nie zależy od nazwy katalogu w którym jest tworzony; poprawki błędów dla \cs{pdfprimitive} i pokrewne. +Dopuszczono stosowanie plikĂłw przekodowujących dla fontĂłw bitmapowych; + identyfikator PDF obecnie nie zaleĹźy od nazwy katalogu w ktĂłrym jest tworzony; poprawki błędĂłw dla \cs{pdfprimitive} i pokrewne. -Mac\TeX: Zobacz poniżej zmiany obsługiwanych wersji. Ponadto, dla większej klarowności, -układ plików zainstalowanych w \ code {/ Applications / TeX /} przez Mac \ TeX \ został zmieniony; +Mac\TeX: Zobacz poniĹźej zmiany obsługiwanych wersji. Ponadto, dla większej klarowności, +układ plikĂłw zainstalowanych w \ code {/ Applications / TeX /} przez Mac \ TeX \ został zmieniony; teraz ta lokalizacja zawiera cztery programy \GUI (BibDesk, -LaTeXiT, TeX Live Utility, i TeXShop) oraz katalogi z dodatkowymi narzędziami i dokumentacją. +LaTeXiT, TeX Live Utility, i TeXShop) oraz katalogi z dodatkowymi narzędziami i dokumentacją. -\code{tlmgr}: nowe nakładki \code{tlshell} (Tcl/Tk) i -\code{tlcockpit} (Java); wyjście w formacie JSON; \code{uninstall} teraz oznacza to samo co +\code{tlmgr}: nowe nakładki \code{tlshell} (Tcl/Tk) i +\code{tlcockpit} (Java); wyjście w formacie JSON; \code{uninstall} teraz oznacza to samo co \code{remove}; nowa akcja/opcja \code{print-platform-info}. Platformy: \begin{itemize*} -\item Nowe: \code{x86\_64-linuxmusl} i \code{aarch64-linux}. -Usunięte: \code{armel-linux}, \code{powerpc-linux}. +\item +Usunięte: \code{armel-linux}, \code{powerpc-linux}. -\item \code{x86\_64-darwin} obsługuje 10.10--10.13 +\item \code{x86\_64-darwin} obsługuje 10.10--10.13 (Yosemite, El~Capitan, Sierra, and High~Sierra). -\item \code{x86\_64-darwinlegacy} obsługuje 10.6--10.10 (chociaż dla 10.10 - jest zalecany \code{x86\_64-darwin}). Nie ma już wsparcia dla 10.5 -(Leopard), oznacza to, że platformy \code{powerpc-darwin} i -\code{i386-darwin platforms} zostały usunięte. +\item \code{x86\_64-darwinlegacy} obsługuje 10.6--10.10 (chociaĹź dla 10.10 + jest zalecany \code{x86\_64-darwin}). Nie ma juĹź wsparcia dla 10.5 +(Leopard), oznacza to, Ĺźe platformy \code{powerpc-darwin} i +\code{i386-darwin platforms} zostały usunięte. -\item Windows: XP nie jest już obsługiwane. %is no longer supported. +\item Windows: XP nie jest juĹź obsługiwane. %is no longer supported. \end{itemize*} -\medskip \noindent - Końcowa uwaga, dotycząca przeszłości: - Wszystkie wydania \TL{}, wraz z~dodatkowymi materiałami (np. okładkami -płytek), są dostępne na stronie: -\url{ftp://tug.org/historic/systems/texlive}. +%\medskip \noindent +% Końcowa uwaga, dotycząca przeszłości: +% Wszystkie wydania \TL{}, wraz z~dodatkowymi materiałami (np. okładkami +%płytek), są dostępne na stronie: +%\url{ftp://tug.org/historic/systems/texlive}. + +\htmlanchor{news} +\subsection{Wersja aktualna -- 2019} +\label{sec:tlcurrent} + +Kpathsea: Bardziej spĂłjne rozwijanie nawiasĂłw i dzielenie ścieĹźek; nowa zmienna \code{TEXMFDOTDIR} zamiast ~\code{.} w ścieĹźce ułatwia przeszukiwanie dodatkowych lub podkatalogĂłw (patrz komentarze w \code{texmf.cnf}). + +ep\TeX, eup\TeX: Nowe polecenia pierwotne \cs{readpapersizespecial} i~\cs{expanded}. + +Lua\TeX: W tej wersji uĹźywany jest Lua 5.3 z towarzyszącymi zmianami arytmetycznymi i interfejsowymi.Do czytania plikĂłw pdf jest +uĹźywana utworzona do tego celu biblioteka pplib, dzięki czemu znikają +zaleĹźności od popplera (oraz C ++). + Odpowiednio zmienił się teĹź interfejs Lua. + +MetaPost: Polecenie \code{r-mpost} jest rozpoznawane jako alias do wywołania z opcją \code{--restricted} i dodane jest do listy zastrzeĹźonych poleceń dostępnych domyślnie. Minimalna dokładność + to 2 tak dla trybu dziesiętnego jak i binarnego. Tryb binarny nie jest juĹź dostępny w MPlib, ale nadal jest dostępny w~autonomicznej wersji MetaPost-a. + +pdf\TeX: Nowe polecenie pierwotne \cs{expanded}; jeĹźeli nowy parametr pierwotny \cs{pdfomitcharset} jest ustawiony na 1, to sekwencja \code{/CharSet} zostanie pominięta w pliku PDF, poniewaĹź nie moĹźna zagwarantować poprawności wymaganej przez PDF/A-2 i~PDF/A-3. -\subsection{Przyszłe wersje} +Xe\TeX: Nowe polecenia pierwotne \cs{expanded}, +\cs{creationdate}, +\cs{elapsedtime}, +\cs{filedump}, +\cs{filemoddate}, +\cs{filesize}, +\cs{resettimer}, +\cs{normaldeviate}, +\cs{uniformdeviate}, +\cs{randomseed}; rozwinięcie \cs{Ucharcat} do tworzenia aktywnych znakĂłw. + +\code{tlmgr}: Obsługa \code{curl} jako programu do pobierania; do tworzenia lokalnych kopii naleĹźy uĹźyć \code{lz4} i~gzip przed \code{xz}, jeśli są dostępne; do kompresowania i pobierania przedkłada binaria dostarczane przez system zamiast tych, ktĂłre dostarcza \TL, o~ile nie ustawiono zmiennej \code{TEXLIVE\_PREFER\_OWN}. + +\code{install-tl}: Nowa opcja \code{-gui} (bez argumentu) jest domyślna dla Windows i Macs i~uruchamia nowy tryb graficzny Tcl/TK (patrz część~\ref{sec:basic} i~\ref{sec:graphical-inst}). + +Narzędzia: +\begin{itemize*} +\item implementacją CWEB w \TeX\ Live jest teraz \code{cwebbin} + (\url{https://ctan.org/pkg/cwebbin}), ze wsparciem dla wielu językĂłw, włącznie z~programem \code{ctwill} do trworzenia miniindeksĂłw. + +\item \code{chkdvifont}: podaje informacje o fontach z plikĂłw \dvi{} files, takĹźe z~plikĂłw tfm/ofm, vf, gf, pk. + +\item \code{dvispc}: przekształca plik DVI tak, by kaĹźda strona zawierała +kompletną informację o instrukcjach 'special', nawet jeśli w~oryginalnym pliku DVI zakres działania tych instrukcji przekracza granicę strony. +\end{itemize*} + +Mac\TeX: \code{x86\_64-darwin} obsługuje 10.12 i wyĹźsze (Sierra, +High Sierra, Mojave);\\ \code{x86\_64-darwinlegacy} nadal obsługuje 10.6 i nowsze. Moduł sprawdzania pisowni Excalibur nie jest juĹź dołączony, poniewaĹź wymaga wsparcia 32-bitowego. + +Platformy: usunięto \code{sparc-solaris}. + + +\subsection{Przyszłe wersje} -\emph{Niniejsza dystrybucja nie jest doskonała!} Planujemy kontynuować -wydawanie nowych wersji i~chcielibyśmy, żeby zawierały one jeszcze więcej -pomocnej dokumentacji, więcej programów użytkowych, lepsze programy +\emph{Niniejsza dystrybucja nie jest doskonała!} Planujemy kontynuować +wydawanie nowych wersji i~chcielibyśmy, Ĺźeby zawierały one jeszcze więcej +pomocnej dokumentacji, więcej programĂłw uĹźytkowych, lepsze programy instalacyjne oraz stale ulepszany i~poprawiany katalog makr -i~fontów. Zadanie to jest wykonywane przez ciężko pracujących ochotników, -poświęcających na to mnóstwo swojego wolnego czasu. Wiele jeszcze zostało do -zrobienia. Jeżeli możesz pomóc, nie zastanawiaj się i~przyłącz się do nas. +i~fontĂłw. Zadanie to jest wykonywane przez ciężko pracujących ochotnikĂłw, +poświęcających mnĂłstwo swojego wolnego czasu. Wiele jeszcze zostało do +zrobienia. JeĹźeli moĹźesz pomĂłc, nie zastanawiaj się i~przyłącz się do nas. Patrz: \url{http://tug.org/texlive/contribute.html}. -Prosimy o~przesyłanie poprawek, sugestii i~uzupełnień oraz deklaracji +Prosimy o~przesyłanie poprawek, sugestii i~uzupełnień oraz deklaracji pomocy w~opracowywaniu kolejnych edycji pod adres: \begin{quote} \email{tex-live@tug.org}\\ @@ -4329,7 +4268,7 @@ pomocy w~opracowywaniu kolejnych edycji pod adres: \medskip \noindent \textsl{Przyjemnego \TeX-owania!} -%Uaktualnienia, ogłoszenia i~wskazówki będą dostępne na stronie +%Uaktualnienia, ogłoszenia i~wskazĂłwki będą dostępne na stronie %\url{http://tug.org/texlive.html}. \end{document} -- cgit v1.2.3