% \iffalse meta-comment % % File: marathi.dtx % --------------------------------------------------------------------------- % आज्ञासंच: marathi % लेखक: निरंजन % माहिती: लुआलाटेक् व झीलाटेक् ह्यांच्यासह मराठीचा सुलभ वापर करण्यासाठी. % संग्राहिका: https://git.gnu.org.ua/marathi.git % अडचणी: https://puszcza.gnu.org.ua/bugs/?group=marathi % परवाना: आज्ञालेखांकरिता आलोक नित्यमुक्त परवाना (आवृत्ती १.०+) व ग्नू पब्लिक परवाना % (आवृत्ती ३.०+). हस्तपुस्तिकेकरिता ग्नू फ्री डॉक्युमेन्टेशन परवाना (आवृत्ती १.३+) % --------------------------------------------------------------------------- % LaTeX Package marathi v1.7 % Copyright © 2020, 2021 निरंजन % % This program is free software: you can redistribute it % and/or modify it under the terms of the GNU General Public % License as published by the Free Software Foundation, % either version 3 of the License, or (at your option) any % later version. % % This program is distributed in the hope that it will be % useful, but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied % warranty of MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR % PURPOSE. See the GNU General Public License for more % details. % % You should have received a copy of the GNU General Public % License along with this program. If not, see % . % % The current maintainer of this work is निरंजन. % हे काम आलोक नित्यमुक्त परवाना तसेच ग्नू पब्लिक परवान्याच्या अटींचे % पालन करून वितरित केले जाऊ शकते तसेच सुधारले जाऊ शकते. % % ह्या परवान्यांची नवीनतम आवृत्ती पुढील दुव्यांवर पाहता येऊ शकते. % % https://varnamudra.com/aalok/parwana % https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.txt % https://www.gnu.org/licenses/fdl-1.3.html % % ह्या आज्ञासंचाची लाटेक् प्रकल्पाच्या नियमांनुसार देखरेख केली जात आहे. % % ह्या आज्ञासंचाचा लेखक व पालक निरंजन आहे. % % ह्या कामात marathi.dtx, marathi.ins तसेच त्यांपासून निर्माण केलेली % marathi.sty ही धारिका समाविष्ट आहे. % --------------------------------------------------------------------------- % % \fi % \iffalse %<*internal> \iffalse % %<*readme> -------------------------------------------------------------------------- Note: This README file contains information about LaTeX package in Marathi & English. As this package is targeted more towards the speakers of Marathi language, the description is initially given in Marathi, but for general readers an English description is provided at the end. -------------------------------------------------------------------------- आज्ञासंच: marathi लेखक: निरंजन आवृत्ती: १.७ (१६ डिसेंबर, २०२१) माहिती: लुआलाटेक् व झीलाटेक् ह्यांच्यासह मराठीचा सुलभ वापर करण्यासाठी. इथून पुढे लाटेक्-वरील मराठीच्या स्थानिकीकरणाचे काम ह्या आज्ञासंचामार्फत केले जाईल. तूर्त expex व blindtext ह्या आज्ञासंचांचे स्थानिकीकरण ह्या आज्ञासंचामार्फत पुरवले आहे. संग्राहिका: https://git.gnu.org.ua/marathi.git अडचणी: https://puszcza.gnu.org.ua/bugs/?group=marathi परवाने: आज्ञालेखांकरिता आलोक नित्यमुक्त परवाना (आवृत्ती १.०+) आणि ग्नू पब्लिक परवाना (आवृत्ती ३.०+). केवळ हस्तपुस्तिकेकरिता ग्नू फ्री डॉक्युमेन्टेशन परवाना (१.३+) दुवे: https://varnamudra.com/aalok/parwana https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.txt https://www.gnu.org/licenses/fdl-1.3.html -------------------------------------------------------------------------- काही सूचना - पुढील धारिका texmf-dist/tex/latex/marathi ह्या पत्त्यावर उतरवून घ्या. १) namuna-article.tex २) namuna-book.tex ३) namuna-report.tex ४) namuna-beamer.tex ५) namuna-letter.tex ६) namuna-para.tex -------------------------------------------------------------------------- Package: marathi Author: Niranjan Version: 1.7 (16 December, 2021) Description: For conveniently typesetting Marathi language with LuaLaTeX and XeLaTeX. This package will now onwards host localizations needed for Marathi language. Currently the package localizes package blindtext and package expex. Repository: https://git.gnu.org.ua/marathi.git Bug tracker: https://puszcza.gnu.org.ua/bugs/?group=marathi License: `आलोक' copyleft license v1.0+ and GPL v3.0+ for the code. GFDL v1.3+ only for the documentation. Links: https://varnamudra.com/aalok/parwana https://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.txt https://www.gnu.org/licenses/fdl-1.3.html -------------------------------------------------------------------------- Installation instructions - Copy the following files in the following path texmf-dist/tex/latex/marathi 1) namuna-article.tex 2) namuna-book.tex 3) namuna-report.tex 4) namuna-beamer.tex 5) namuna-letter.tex 6) namuna-para.tex % %<*internal> \fi % %<*driver> \documentclass[10pt]{l3doc} \usepackage{fontspec} \usepackage{xcolor} \usepackage{hyperref} \hypersetup{% unicode,% pdfauthor={निरंजन},% pdftitle={मराठी (आवृत्ती १.७, डिसेंबर २०२१)},% pdfsubject={लुआलाटेक् व झीलाटेक्-सह मराठीत अक्षरजुळणी.},% pdfkeywords={मराठी, लुआलाटेक्, झीलाटेक्, बेबल, पॉलिग्लॉसिया},% pdfproducer={हायपर्रेफ्-सह झीलाटेक्},% pdfcreator={हायपर्रेफ्-सह झीलाटेक्},% colorlinks,% linkcolor={red!50!black},% citecolor={blue!50!black},% urlcolor={blue!80!black}% } \usepackage{devanagaridigits} \usepackage{capt-of} \renewcommand{\tablename}{कोष्टक} \renewcommand{\arraystretch}{1.2} \usepackage{standalone} \makeatletter \RequirePackage{devanagaridigits} \def\@arabic#1{\expandafter\devanagaridigits\expandafter{\number#1}} \makeatother \renewcommand{\theCodelineNo}{{\scriptsize\arabic{CodelineNo}}\quad} \setmainfont[% Script=Devanagari% ]{Shobhika} \setmonofont[% Script=Devanagari% ]{Mukta} \usepackage{fontawesome5} \renewcommand{\glossaryname}{संज्ञासूची} \renewcommand{\abstractname}{सारांश} \renewcommand{\contentsname}{अनुक्रमणिका} \renewcommand{\baselinestretch}{1.5} \newcommand{\होय}{% \textcolor{green!70!black}{\faIcon{thumbs-up}} }% \newcommand{\नाही}{% \textcolor{red!70!black}{\faIcon{thumbs-down}} }% \usepackage[sort=use]{glossaries} \makenoidxglossaries \input{glossaries.gls} \begin{document} \DocInput{marathi.dtx} \end{document} % % \fi % % % % \title{मराठी} % \author{निरंजन} % \date^^A % {^^A % आवृत्ती १.७ \textemdash\ ०८ डिसेंबर, २०२१\\[1ex]^^A % {^^A % \small\faIcon{globe}\quad % \url{https://ctan.org/pkg/marathi}\\^^A % \small\faIcon{bug}\quad % \url{https://puszcza.gnu.org.ua/bugs/?group=marathi}^^A % }^^A % }^^A % % \maketitle % % \begin{abstract} % युनिकोडाचा वापर करून मराठीत \gls{अक्षरजुळणी}\footnote{ह्या दस्तऐवजात % लाटेक्-मध्ये प्रचलित असणाऱ्या अनेक इंग्रजी संज्ञांसाठी पर्यायी मराठी % संज्ञा वापरण्यात आल्या आहेत, हे सर्व प्रयोग तुलनेने नवे असल्याने ह्याच % दस्तऐवजात शेवटी दिलेल्या संज्ञासूचीत सर्व संज्ञांचे इंग्रजी अर्थ दिले % आहेत.} शक्य आहे, परंतु सुलभ नाही. लाटेक्-सह मराठीत अक्षरजुळणी करताना आपली % \gls{बीजधारिका} अनेक आज्ञांनी भरून जाते. हा \gls{आज्ञासंच} अशा सर्व % उपयुक्त \gls{आज्ञा} आधीच लिहून ठेवतो. त्यामुळे नव्या वापरकर्त्यांना त्या % नव्याने शिकाव्या लागत नाहीत. शिवाय \pkg{blindtext} ह्या आज्ञासंचाप्रमाणे % मराठीकरिता नमुना मजकूर उत्पन्न करण्यासाठीची सोय ह्या आज्ञासंचात करण्यात % आली आहे. % \end{abstract} % % \tableofcontents % \clearpage % \hspace{0pt} % \vfill % \section*{परवाना} % {% % \setlength{\parindent}{0pt} % प्रतिमुद्राधिकार © २०२०, २०२१ निरंजन. % % ह्या सामग्रीच्या वितरणाचे व प्रतिमुद्रणाचे अधिकार आलोक नित्यमुक्त परवान्यासह मुक्त करण्यात येत % आहेत. ह्या सामग्रीची यथामूल अथवा परिवर्तित प्रतिमुद्रणे व्यावसायिक अथवा अव्यावसायिक % स्वरूपात वितरित करण्यास प्रतिमुद्राधिकारधारक संमती देत आहे, परंतु असे करताना वितरकाने % प्रतिमुद्राधिकारांचा योग्य श्रेयनिर्देश करणे व सामग्री परिवर्तित असल्यास ती ह्याच अटींसह % वितरित करणे बंधनकारक आहे. ही सामग्री जशी आहे तशी पुरवण्यात येत आहे, पुरवणारा/पुरवणारी % हिच्याबाबत कोणतीही हमी देत नाही. ह्या (व ह्यावर आधारित) सामग्रीचे अमुक्त वितरण % बेकायदेशीर मानले जाईल. आलोक नित्यमुक्त परवान्याचा संपूर्ण मसुदा पुढील दुव्यावर वाचता % येईल. % % \url{https://gitlab.com/aalok/nityamukta-parwana} % % \rule{\linewidth}{0.5mm} % % \fontfamily{lmr}\selectfont % Copyright © 2020, 2021 {\normalfont निरंजन}. % % Permission is granted to copy, distribute and/or modify this document % under the terms of the GNU Free Documentation License, Version 1.3 % or any later version published by the Free Software Foundation; % with no Invariant Sections, no Front-Cover Texts, and no Back-Cover Texts. % A copy of the license is included in the section entitled ``GNU % Free Documentation License''. % % \url{https://www.gnu.org/licenses/fdl} % }% % % \vfill % \begin{documentation} % \section{प्रस्तावना} % \subsection*{देवनागरी दिसण्यासाठी टाकावयाच्या आज्ञा} % लाटेक्-मध्ये मराठीचा वापर करताना सर्वात महत्त्वाची गरज म्हणजे देवनागरी लिपी नीट दिसणे. लाटेक् % विकसित झाले तेव्हा युनिकोड ही प्रणाली अस्तित्वात नसल्याने टेक्, लाटेक् ह्यांसारख्या चालकांसह % युनिकोड अक्षरे वापरता येत नाहीत, परंतु लवकरच युनिकोड अक्षरांचा वापर लाटेक्-मध्ये करता यावा % ह्याकरिता झीलाटेक् तसेच लुआलाटेक् ह्या नव्या चालकांचा विकास झाला. \pkg{fontspec} ह्या % आज्ञासंचासह एखादा युनिकोड-आधारित \gls{टंक} वापरणे व युनिकोड-मजकूर थेट झीलाटेक् अथवा % लुआलाटेक्-सोबत चालवणे हे ह्या नव्या चालकांचे प्रमुख उद्दिष्ट होते, परंतु हे काम अतिशय गुंतागुंतीचे % होते. २०२० चे \gls{टेक्-वितरण} येईपर्यंत व त्यात हर्फ़बझ नावाची नवी \gls{आज्ञावली} येेईपर्यंत % लुआलाटेक् देवनागरी हाताळू शकलेच नाही. झीलाटेक्-सह मात्र देवनागरी व्यवस्थित दिसणे शक्य होत % होते. देवनागरी योग्य तऱ्हेने दिसण्यासाठी काही आज्ञांचा वापर करणे अनिवार्य आहे. सध्याच्या % व्यवस्थेनुसार जोडाक्षरे तुटक दिसतात (उदा. नमस्‌कार). त्यासाठी \verb|\setmainfont| ह्या आज्ञेस % \verb|Script=Devanagari| असे \gls{प्राचल} द्यावे लागते. लाटेक्-तर्फे आपोआप पुरवले जाणारे % आकडे (उदा. पृष्ठक्रमांक, तळटिपांचे क्रमांक) देवनागरीत येत नाहीत. त्याकरिता ह्याच आज्ञेस % \verb|Mapping=devanagarinumerals| असे आणखी एक प्राचल द्यावे लागते, परंतु हे प्राचल केवळ % झीलाटेक्-सह काम करते. शिवाय लाटेक्-ला इंग्रजीव्यतिरिक्त इतर कोणतीही भाषा कळत नसल्यामुळे % पूर्वस्थित इंग्रजी शब्दांची भाषांतरे पुरवणारे बेबल अथवा पॉलिग्लॉसिया ह्यांसारखे आज्ञासंच वापरून % भाषा निवडावी लागते. रोहित होळकरांच्या % \href{https://ctan.org/pkg/latex-mr?lang=en}{\pkg{latex-mr}} ह्या पुस्तिकेत ह्या % सर्व अडचणींची गोष्टींची तपशीलवार चर्चा झाली आहे. % % सद्यपरिस्थितीत लाटेक्-चे किमान ज्ञान असलेल्या नव्या वापरकर्त्याला मराठी लिहिण्यासाठी एवढा % सगळा प्रपंच करायला लावणे म्हणजे ज्या फांदीवर आपण बसलो आहोत तीच तोडण्यासारखे आहे. त्यामुळे % कोणत्याही वापरकर्त्याला केवळ लाटेक्-च्या किमान ज्ञानासह \verb|\usepackage{marathi}| एवढी % एक आज्ञा लिहून उत्तम देवनागरी अक्षरजुळणी करता यावी हा ह्या आज्ञासंचाचा उद्देश आहे. ह्या % आज्ञासंचात पुढील आज्ञांचा समावेश आहे. % % \begin{function}{\परिच्छेद} % ही आज्ञा केवळ एक नमुना परिच्छेद निर्माण करते. ही आज्ञा एकामागोमाग एक अनेकदा % टाकल्याने तितके परिच्छेद निर्माण केले जाऊ शकतात. % \end{function} % % \begin{function}{\नमुना} % नमुना ही आज्ञा सर्वप्रथम वापरला गेलेला \gls{लाटेक्-वर्ग} पाहते व त्यानुसार त्या % वर्गाच्या किमान क्षमता दर्शवणारी एक \gls{फलित-धारिका} निर्माण करते. उदाहरणादाखल % \verb|article, book, report, beamer| व \verb|letter| ह्या लाटेक्-वर्गांसह % \verb|\नमुना| ही आज्ञा चालवून पाहा. एकाच बीजधारिकेत केवळ लाटेक्-वर्ग बदलत असाल, % तर लाटेक्-ने तयार केलेल्या \gls{साहाय्यक धारिका} काही वेळा अनपेक्षित \gls{अडचण} % दाखवतात. जुनी माहिती शिल्लक असल्याने त्या दिल्या जातात. घाबरून न जाता, बीजधारिका % दोनदा चालवावी. सर्व अडचणी सुटतात. % \end{function} % % \begin{function}{\टंक} % \begin{syntax} % \cs{टंक} \marg{टंकाचे नाव} % \end{syntax} % ह्या आज्ञासंचात शोभिका हा \gls{मूलटंक} म्हणून निवडून ठेवला आहे. तो बदलायचा असेल तर % \verb|\टंक| ह्या आज्ञेची सोय करण्यात आली आहे. ह्या आज्ञेसह देवनागरी टंकांसाठी आवश्यक % असणारी \verb|Renderer=Harfbuzz, Script=Devanagari| (लुआलाटेक्), % \verb|Script=Devanagari, Mapping=devanagarinumerals| (झीलाटेक्) ही प्राचले % आपोआप लिहून ठेवली आहेत. शिवाय \verb|\setmainfont|{\meta{टंकाचे नाव}} ही आज्ञा % नेहमीप्रमाणे चालतेच. टंकाचे नाव हा ह्या आज्ञेचा \gls{कार्यघटक} आहे. % \end{function} % % \begin{function}{\दुसराटंक} % \begin{syntax} % \cs{दुसराटंक}\marg{टंकासाठीची आज्ञा}\marg{टंकाचे नाव} % \end{syntax} % दस्तऐवजात मूलटंकाखेरीज आणखी एखादा टंक वापरण्याची गरजदेखील पडू शकते. त्याकरिता % \verb|\दुसराटंक| ही आज्ञा पुढीलप्रमाणे वापरावी. % \begin{verbatim} % \documentclass{article} % \usepackage{marathi} % \दुसराटंक{\नवाटंक}{Mukta} % % \begin{document} % नमस्कार, हा मजकूर शोभिका टंकात छापला गेला आहे, परंतु {\नवाटंक हा मजकूर मुक्त टंकात छापला % गेला आहे.} % \end{document} % \end{verbatim} % \end{function} % % \begin{function}{अंतर} % हे प्राचल वापरल्यास आज्ञासंचातर्फे दोन ओळींमधील अंतरात कोणताही हस्तक्षेप केला जात % नाही. अधिक माहितीसाठी \ref{अंतर} वाचा. ह्या प्राचलाला किंमतदेखील देता % येते. उदा. \verb|\usepackage[अंतर=2]{marathi}| अशा प्रकारे आज्ञासंच वापरल्यास % ओळींमधले अंतर दुप्पट होते. कोणत्याही प्राचलाशिवाय वापरल्यास आज्ञासंचातर्फे मूलभूत % अंतराच्या दीडपट अंतर पुरवले जाते. पुढील कोष्टकाने अंतर ह्या प्राचलाचा वापर अधिक स्पष्ट % होईल.\label{प्राचल} % % \begin{center} % \begin{tabular}{ll} % \hline % आज्ञासंचा वापर & ओळींमधले अंतर\\ % \hline % \verb|\usepackage{marathi}| & मूळ अंतराच्या दीडपट\\ % \verb|\usepackage[अंतर]{marathi}| & मूळ अंतरात कोणताही फरक नाही.\\ % \verb|\usepackage[अंतर=2]{marathi}| & मूळ अंतराच्या दुप्पट\\ % \end{tabular} % \captionof{table}{अंतर} % \end{center} % \end{function} % \begin{function}{\अंतरबदल} % \begin{syntax} % \cs{अंतरबदल}\marg{किंमत} % \end{syntax} % दस्तऐवजात कुठेही अंतर बदलावयाचे असल्यास ह्या आज्ञेने ते बदलता येते. ह्या आज्ञेला एक % कार्यघटक आहे. त्यात ओळींमधले मूळ अंतर जितक्या पटींनी बदलायचे आहे ती किंमत % टाकावी. पुढील उदाहरण पाहा. % \begin{verbatim} % \documentclass{article} % \usepackage{marathi} % % \begin{document} % \परिच्छेद % \अंतरबदल{5} % \परिच्छेद % \end{document} % \end{verbatim} % \end{function} % \end{documentation} % \begin{implementation} % \section{आज्ञासंचाची घडण} % आता आपण आज्ञासंचाची घडण व त्यातील आज्ञांचा उपयोग लक्षात घेऊयात. % \begin{macrocode} %<*package> % \end{macrocode} % \begin{macrocode} \ProvidesPackage{marathi}[2021-12-16 v1.7 झीलाटेक् व लुआलाटेक्-सह मराठीचा सुलभ वापर] % \end{macrocode} % ह्या आज्ञांसह आज्ञासंचाची पायाभूत माहिती पुरवली. डेव्हिड कार्लआयल ह्यांनी गिट % प्रकल्पावर नोंदवलेल्या % \href{https://gitlab.com/niruvt/marathi/-/issues/1}{ह्या} % तक्रारीमुळे आज्ञासंचाची संक्षिप्त माहिती पुरवण्याची पद्धत मला वापरता आली. % % \subsection{अडचण दाखवणे} % ह्या आज्ञासंचाच्या गिट प्रकल्पावर नोंदवलेल्या % \href{https://gitlab.com/niruvt/marathi/-/issues/4}{तक्रारीचा} % विचार करून झी-लाटेक् अथवा लुआलाटेक् ह्या चालकांव्यतिरिक्त एखादा चालक वापरला गेल्यास % वापरकर्त्यास चालक बदलण्याची सूचना दिली जावी ह्याकरिता पुढील आज्ञावली लिहिण्यात % आली आहे. % \begin{macrocode} \RequirePackage{iftex} \iftutex \else \PackageError{marathi}{% चालक बदला | Unsupported engine% }% {% लुआलाटेक् अथवा झीलाटेक् वापरा.\MessageBreak Only LuaLaTeX or XeLaTeX supported% }% \expandafter\endinput \fi % \end{macrocode} % \subsection{अंतर}\label{अंतर} % इंग्रजीमधली g, j, y अशी अक्षरे सोडली तर ह्याहून जास्त खोल असणारा मजकूर त्या लिपीत % आढळत नाही. देवनागरीचे तसे नाही. क ह्या अक्षराहून क्क थोडे अधिक खोल. ट्ट त्याहून थोडे % अधिक व ट्टू त्याहून. अशा असमान उंचीच्या अक्षरांमुळे लाटेक् आपोआप दोन ओळींमधले अंतर बदलते % व त्यामुळे ओळींची उंची असमान दिसू लागते. साध्या मजकुरातील ओळींप्रमाणेच कोष्टकेदेखील कुरूप % दिसू लागतात. ह्यावर तोडगा काय? ह्याची दोन उत्तरे आहेत. पहिले उत्तर मराठीच्या % आजवरच्या छपाईच्या इतिहासाचा अभ्यास करून, मराठी लिहिताना दोन ओळींमध्ये सोडले गेलेले % सरासरी अंतर किती ह्याचे संशोधन करणे व त्यानुसार सर्व ठिकाणी ते अंतर लागू करणे. हा % मार्ग सहज नाही. त्याकरिता टंकाच्या आकाराचे व त्यानुसार बदलणाऱ्या ओळींच्या अंतराचे % प्रमाण काळजीपूर्वक अभ्यासावे लागेल. हे सर्व करणे जरी इष्ट व आवश्यक असले, तरी हे संशोधन % पूर्ण होईस्तोवर सामान्य वापरकर्त्याला असमान उंचीच्या ओळींचा जो त्रास सहन करावा % लागतो, तो कसा टाळावा? त्यासाठी तात्पुरता तोडगा काढावा लागतो. तो असा की % ओळींमधले अंतर दस्तऐवजाच्या सुरुवातीलाच (अंदाजे) वाढवून ठेवायचे. % % आमच्या काही सहकाऱ्यांच्या मते हा निर्णय अतिशय उग्र आहे. त्यामुळे दस्तऐवजातील इतर काही % ठिकाणच्या अंतरांवर सूक्ष्म परिणाम घडतात, जे टाळणे अधिक इष्ट. त्यांच्या ह्या मताचा % विचार करून ह्या आज्ञासंचाकरिता \textbf{अंतर} नावाचे प्राचल विकसित केले आहे. त्याचा % वापर कसा केला जावा ही माहिती आपण \ref{प्राचल} मध्ये वाचलीच आहे. हे प्राचल % वापरल्यास आज्ञासंचातर्फे ओळींमधल्या अंतरात कोणताही हस्तक्षेप केला जात नाही. ह्या % गुंतागुंतीच्या रचनेकरिता पुढील आज्ञा समाविष्ट केल्या आहेत. ह्या आज्ञांसाठी जोनाथन स्प्राट % व जूल वोऊ ह्यांच्या टॉप-आन्सर्सवरील उत्तरांची मदत झाली. % \begin{macrocode} \RequirePackage{setspace} \RequirePackage{pgfkeys} \def\बदल#1{\pgfqkeys{/marathi}{#1}} \newcommand*\मराठीअंतर{1.5} \pgfkeys {% marathi/.is family, marathi/.cd,% अंतर/.store in=\मराठीअंतर,% अंतर/.default=1% } \AddToHook{begindocument/before} {% \@ifclassloaded{memoir}% {% \setSingleSpace{\मराठीअंतर}\SingleSpacing \pgfkeys{marathi/अंतर/.code=\setSingleSpace{#1}\SingleSpacing}% }% {% \setstretch{\मराठीअंतर}% \pgfkeys{marathi/अंतर/.code=\setstretch{#1}}% }% \@ifpackageloaded{csquotes}{}{% \RequirePackage[style=british]{csquotes}% }% } \DeclareOption*{\expandafter\बदल\expandafter{\CurrentOption}} \providecommand{\अंतरबदल}[1]{\बदल{अंतर=#1}} \ProcessOptions\relax \def\arraystretch{1.2} % \end{macrocode} % \subsection{भाषा व टंक} % लाटेक्-ला भाषा पुरवणारे \pkg{babel} व \pkg{polyglossia} हे दोन आज्ञासंच % आहेत. \pkg{babel} आज्ञासंच लुआलाटेक् व झीलाटेक्-सह चांगले फलित देतो, त्यामुळे ह्या % आज्ञासंचाला मूलभूत भाषांतरे पुरवणारा आज्ञासंच मानून \pkg{polyglossia} हा आज्ञासंच % वैकल्पिक ठेवला आहे. \pkg{polyglossia} आज्ञासंच केवळ झीलाटेक्-सह योग्य फलित % देतो. डेव्हिड कार्लआयल ह्यांनी नोंदवलेल्या % \href{https://gitlab.com/niruvt/marathi/-/issues/2}{ह्या} % तक्रारीमुळे भाषांतरे पुरवणारा आज्ञासंच निवडण्यात खूप मदत झाली. शोभिका हा उत्कृष्ट % देवनागरी टंक टेक्-वितरणासह येत असल्याने त्याची निवड मूलटंक म्हणून करण्यात आली % आहे. \verb|\टंक| ह्या आज्ञेसह मूलटंक बदलता येतो. \verb|\दुसराटंक| ह्या आज्ञेसह अधिकचे % टंक निवडता येतात. सुशान्त देवळेकर ह्यांनी गिटपृष्ठावर नोंदवलेल्या % \href{https://gitlab.com/niruvt/marathi/-/issues/5}{ह्या} सुविधा-विनंतीद्वारे % टंकांमध्ये मराठी भाषेची निवड करून ठेवण्याचा सल्ला दिला. आवृत्ती १.६.३पासून ही सुविधा % आज्ञासंचामार्फत पुरवण्यात येत आहे. % % \begin{macrocode} \RequirePackage{fontspec} \ifluatex \setmainfont[% Script=Devanagari,% Renderer=Harfbuzz,% Language=Marathi% ]% {Shobhika} \providecommand{\टंक}[1]{% \setmainfont[% Script=Devanagari,% Renderer=Harfbuzz,% Language=Marathi% ]% {#1}% } \providecommand{\दुसराटंक}[2]{% \newfontfamily{#1}[% Renderer=Harfbuzz,% Script=Devanagari,% Language=Marathi% ]% {#2}% }% \else \setmainfont[% Script=Devanagari,% Mapping=devanagarinumerals,% Language=Marathi% ]% {Shobhika} \providecommand{\टंक}[1]{% \setmainfont[% Script=Devanagari,% Mapping=devanagarinumerals,% Language=Marathi% ]% {#1}% } \providecommand{\दुसराटंक}[2]{% \newfontfamily{#1}[% Script=Devanagari,% Mapping=devanagarinumerals,% Language=Marathi% ]% {#2}% } \fi \@ifpackageloaded{polyglossia}{\setdefaultlanguage{marathi}} {% \usepackage{babel}% \babelprovide[% import,main,mapdigits,% counters/स्वर = अ आ इ ई उ ऊ ए ऐ ओ औ अं अः ॲ ऋ ऌ ऑ,% alph=स्वर,% counters/anka = एक दोन तीन चार पाच सहा सात आठ नऊ दहा अकरा बारा% तेरा चौदा पंधरा सोळा सतरा अठरा एकोणीस वीस एकवीस बावीस तेवीस% चोवीस पंचवीस सव्वीस सत्तावीस अठ्ठावीस एकोणतीस तीस एकतीस बत्तीस% तेहतीस चौतीस पस्तीस छत्तीस सदतीस अडतीस एकोणचाळीस चाळीस% एकेचाळीस बेचाळीस त्रेचाळीस चव्वेचाळीस पंचेचाळीस शेहेचाळीस सत्तेचाळीस% अठ्ठेचाळीस एकोणपन्नास पन्नास एकावन्न बावन्न त्रेपन्न चौपन्न पंचावन्न छप्पन्न% सत्तावन्न अठ्ठावन्न एकोणसाठ साठ एकसष्ट बासष्ट त्रेसष्ट चौसष्ट पासष्ट सहासष्ट% सदुष्ट अडुसष्ट एकोणसत्तर सत्तर एकाहत्तर बाहत्तर त्र्याहत्तर चौऱ्याहत्तर पंचाहत्तर% शाहत्तर सत्त्याहत्तर अठ्ठ्याहत्तर एकोणऐंशी ऐंशी एक्याऐंशी ब्याऐंशी त्र्याऐंशी% चौऱ्याऐंशी पंच्याऐंशी श्याऐंशी सत्त्याऐंशी अठ्ठ्याऐंशी एकोणनव्वद नव्वद एक्याण्णव% ब्याण्णव त्र्याण्णव चौऱ्याण्णव पंचाण्णव शहाण्णव सत्त्याण्णव अठ्याण्णव नव्याण्णव शंभर,% counters/व्यंजन = क ख ग घ ङ% च छ ज झ ञ% ट ठ ड ढ ण% त थ द ध न% प फ ब भ म% य र ल व श ष स ह ळ,% Alph=व्यंजन% ]% {marathi} \renewcommand\thepart{\localecounter{स्वर}{part}}% \renewcommand\theenumiii{\localecounter{व्यंजन}{enumiii}}% } % \end{macrocode} % ह्या आज्ञांमुळे धारिका लुआलाटेक् अथवा झीलाटेक् ह्यांपैकी कोणत्याही चालकासह चालवता % येते. \pkg{polyglossia} हा आज्ञासंच शक्यतो वापरू नये व वापरल्यास केवळ झीलाटेक् हाच % चालक वापरावा असा सल्ला मी देईन. कारण सध्या चालक व आज्ञासंचांची क्षमता पाहता पुढील % गोष्टी मराठी आज्ञासंचासह पुरवल्या जातात. % % \begin{center} % \begin{tabular}{|c|ccc|} % \hline % चालक & अचूक अक्षरे & अचूक भाषांतरे & देवनागरी अंक \\ % \hline % \pkg{babel} + झीलाटेक् & \होय & \होय & \होय \\ % \pkg{babel} + लुआलाटेक् & \होय & \होय & \होय \\ % \pkg{polyglossia} + झीलाटेक् & \होय & \होय & \होय \\ % \pkg{polyglossia} + लुआलाटेक् & \होय & \होय & \नाही \\ % \hline % \end{tabular} % \captionof{table}{चालक व आज्ञासंचांची तुलना} % \end{center} % \subsubsection{गणित} % लाटेक्-मधील \gls{गणित-क्षेत्र} हे केवळ इंग्रजी अक्षरांची अक्षरजुळणी करू शकते, त्यात देवनागरी % अक्षरे व अंक ह्यांचा समावेश करण्याकरिता काही आज्ञांचा समावेश करणे आवश्यक % ठरते. \url{https://tex.stackexchange.com/a/535738/174620} ह्या उत्तरातील % आज्ञावलीचा वापर करून, त्यात देवनागरी युनिकोड क्रमांकांचा समावेश केल्यामुळे आता लाटेक्-च्या % गणित-क्षेत्रात देवनागरी आकडे व अक्षरे समाविष्ट करण्यात आली आहेत. % \begin{macrocode} \DeclareSymbolFont{devletters}{\encodingdefault}{Shobhika(0)}{}{} \ExplSyntaxOn \int_step_inline:nnn { "0900 } { "097F } { \Umathcode #1 = "0 ~ \use:c{ symdevletters } ~ #1 } \ExplSyntaxOff % \end{macrocode} % \subsection{नमुना मजकूर} % \subsubsection{परिच्छेद} % परिच्छेद ही आज्ञा दस्तऐवजात कुठेही वापरली तरी एक लहानसा परिच्छेद आपोआप छापला % जातो. त्याकरिता एक मजकूर धारिका आज्ञासंचासोबत येते. ती आज्ञासंचात पुढील आज्ञांनी % समाविष्ट करून घेतली आहे. % \begin{macrocode} \providecommand{\परिच्छेद}{\input{namuna-para}} % \end{macrocode} % \subsubsection{दस्तऐवज} % मागे म्हटल्याप्रमाणे नमुना मजकूर तयार करण्यासाठी ह्या आज्ञासंचाचा वापर करता येतो, परंतु % त्याकरिता लाटेक्-ला थोडी माहिती पुरवावी लागते. उदा. दस्तऐवजाचा/ची लेखक/लेखिका, % दस्तऐवजाचं शीर्षक इत्यादी. ही माहिती पुरवण्याचे विशिष्ट स्थान आहे. लाटेक्-मध्ये मूळ % दस्तऐवज सुरू होण्यापूर्वी ही माहिती पुरविण्याकरिता \gls{आज्ञापीठ} असते, तिथे ही % माहिती पुरवली जाते, परंतु ह्यामुळे फलित-धारिकेच्या \gls{पायाभूत माहिती}त ती नावे दिसू % लागतात. ह्यासाठी आज्ञासंचात ही माहिती पुरवली गेली नाही आहे, ह्याउलट सोबत जोडलेल्या % वेगवेगळ्या दस्तऐवजांमध्ये ती माहिती पुरवली गेली आहे. त्या धारिका केवळ नमुना मजकूर % पुरवण्यासाठी आहेत. निरनिराळ्या लाटेक्-वर्गांसाठी संबंधित धारिका निवडणे व दस्तऐवजात % लिहिलेला लाटेक्-वर्ग कोणता आहे हे पाहून त्यानुसार नमुना मजकूर छापणे ह्यासाठीच्या आज्ञा % पुढीलप्रमाणे. % \begin{macrocode} \newcounter{क्र} \@ifclassloaded{article}{\setcounter{क्र}{1}}{} \@ifclassloaded{book}{\setcounter{क्र}{2}}{} \@ifclassloaded{report}{\setcounter{क्र}{3}}{} \@ifclassloaded{beamer}{\setcounter{क्र}{4}}{} \@ifclassloaded{letter}{\setcounter{क्र}{5}}{} \providecommand{\नमुना}{% \ifnum\value{क्र}=1\input{namuna-article}\else \ifnum\value{क्र}=2\input{namuna-book}\else \ifnum\value{क्र}=3\input{namuna-report}\else \ifnum\value{क्र}=4\input{namuna-beamer}\else \input{namuna-letter}\relax\fi\fi\fi\fi } % \end{macrocode} % \verb|beamer| लाटेक्-वर्ग वापरताना \verb|serif| ही टंकछटा निवडावी लागते, % त्याशिवाय देवनागरी लिपी दिसत नाही. त्यासाठीची आज्ञा पुढीलप्रमाणे. % \begin{macrocode} \@ifclassloaded{beamer}{\usefonttheme{serif}}{} % \end{macrocode} % \verb|expex| आज्ञासंचाचे स्थानिकीकरणदेखील पुढील आज्ञांमध्ये समाविष्ट आहे. % \begin{macrocode} \@ifpackageloaded{expex}{% \definelabeltype{devanagari}% {% labelgen=list,% labellist={अ,आ,इ,ई,उ,ऊ,ए,ऐ,ओ,औ,अं,अः},% labelformat=A.,% fullrefformat=XA,% labelalign=left,% labelwidth=1.5em% }% \lingset{labeltype=devanagari}% }% {} % \end{macrocode} % \begin{macrocode} % % \end{macrocode} % \end{implementation} % \pagebreak % {% % \fontfamily{lmr}\selectfont % \phantomsection % \addcontentsline{toc}{section}{GNU Free Documentation License} % \section*{\centering GNU Free Documentation License} % \begin{center} % % Version 1.3, 3 November 2008 % % % Copyright \copyright{} 2000, 2001, 2002, 2007, 2008 Free Software Foundation, Inc. % % \bigskip % % \texttt{} % % \bigskip % % Everyone is permitted to copy and distribute verbatim copies % of this license document, but changing it is not allowed. % \end{center} % % % \begin{center} % {\bf\large Preamble} % \end{center} % % The purpose of this License is to make a manual, textbook, or other % functional and useful document ``free'' in the sense of freedom: to % assure everyone the effective freedom to copy and redistribute it, % with or without modifying it, either commercially or noncommercially. % Secondarily, this License preserves for the author and publisher a way % to get credit for their work, while not being considered responsible % for modifications made by others. % % This License is a kind of ``copyleft'', which means that derivative % works of the document must themselves be free in the same sense. It % complements the GNU General Public License, which is a copyleft % license designed for free software. % % We have designed this License in order to use it for manuals for free % software, because free software needs free documentation: a free % program should come with manuals providing the same freedoms that the % software does. But this License is not limited to software manuals; % it can be used for any textual work, regardless of subject matter or % whether it is published as a printed book. We recommend this License % principally for works whose purpose is instruction or reference. % % % \begin{center} % {\Large\bf 1. APPLICABILITY AND DEFINITIONS\par} % \end{center} % % This License applies to any manual or other work, in any medium, that % contains a notice placed by the copyright holder saying it can be % distributed under the terms of this License. Such a notice grants a % world-wide, royalty-free license, unlimited in duration, to use that % work under the conditions stated herein. The ``\textbf{Document}'', below, % refers to any such manual or work. Any member of the public is a % licensee, and is addressed as ``\textbf{you}''. You accept the license if you % copy, modify or distribute the work in a way requiring permission % under copyright law. % % A ``\textbf{Modified Version}'' of the Document means any work containing the % Document or a portion of it, either copied verbatim, or with % modifications and/or translated into another language. % % A ``\textbf{Secondary Section}'' is a named appendix or a front-matter section of % the Document that deals exclusively with the relationship of the % publishers or authors of the Document to the Document's overall subject % (or to related matters) and contains nothing that could fall directly % within that overall subject. (Thus, if the Document is in part a % textbook of mathematics, a Secondary Section may not explain any % mathematics.) The relationship could be a matter of historical % connection with the subject or with related matters, or of legal, % commercial, philosophical, ethical or political position regarding % them. % % The ``\textbf{Invariant Sections}'' are certain Secondary Sections whose titles % are designated, as being those of Invariant Sections, in the notice % that says that the Document is released under this License. If a % section does not fit the above definition of Secondary then it is not % allowed to be designated as Invariant. The Document may contain zero % Invariant Sections. If the Document does not identify any Invariant % Sections then there are none. % % The ``\textbf{Cover Texts}'' are certain short passages of text that are listed, % as Front-Cover Texts or Back-Cover Texts, in the notice that says that % the Document is released under this License. A Front-Cover Text may % be at most 5 words, and a Back-Cover Text may be at most 25 words. % % A ``\textbf{Transparent}'' copy of the Document means a machine-readable copy, % represented in a format whose specification is available to the % general public, that is suitable for revising the document % straightforwardly with generic text editors or (for images composed of % pixels) generic paint programs or (for drawings) some widely available % drawing editor, and that is suitable for input to text formatters or % for automatic translation to a variety of formats suitable for input % to text formatters. A copy made in an otherwise Transparent file % format whose markup, or absence of markup, has been arranged to thwart % or discourage subsequent modification by readers is not Transparent. % An image format is not Transparent if used for any substantial amount % of text. A copy that is not ``Transparent'' is called ``\textbf{Opaque}''. % % Examples of suitable formats for Transparent copies include plain % ASCII without markup, Texinfo input format, LaTeX input format, SGML % or XML using a publicly available DTD, and standard-conforming simple % HTML, PostScript or PDF designed for human modification. Examples of % transparent image formats include PNG, XCF and JPG. Opaque formats % include proprietary formats that can be read and edited only by % proprietary word processors, SGML or XML for which the DTD and/or % processing tools are not generally available, and the % machine-generated HTML, PostScript or PDF produced by some word % processors for output purposes only. % % The ``\textbf{Title Page}'' means, for a printed book, the title page itself, % plus such following pages as are needed to hold, legibly, the material % this License requires to appear in the title page. For works in % formats which do not have any title page as such, ``Title Page'' means % the text near the most prominent appearance of the work's title, % preceding the beginning of the body of the text. % % The ``\textbf{publisher}'' means any person or entity that distributes % copies of the Document to the public. % % A section ``\textbf{Entitled XYZ}'' means a named subunit of the Document whose % title either is precisely XYZ or contains XYZ in parentheses following % text that translates XYZ in another language. (Here XYZ stands for a % specific section name mentioned below, such as ``\textbf{Acknowledgements}'', % ``\textbf{Dedications}'', ``\textbf{Endorsements}'', or ``\textbf{History}''.) % To ``\textbf{Preserve the Title}'' % of such a section when you modify the Document means that it remains a % section ``Entitled XYZ'' according to this definition. % % The Document may include Warranty Disclaimers next to the notice which % states that this License applies to the Document. These Warranty % Disclaimers are considered to be included by reference in this % License, but only as regards disclaiming warranties: any other % implication that these Warranty Disclaimers may have is void and has % no effect on the meaning of this License. % % % \begin{center} % {\Large\bf 2. VERBATIM COPYING\par} % \end{center} % % You may copy and distribute the Document in any medium, either % commercially or noncommercially, provided that this License, the % copyright notices, and the license notice saying this License applies % to the Document are reproduced in all copies, and that you add no other % conditions whatsoever to those of this License. You may not use % technical measures to obstruct or control the reading or further % copying of the copies you make or distribute. However, you may accept % compensation in exchange for copies. If you distribute a large enough % number of copies you must also follow the conditions in section~3. % % You may also lend copies, under the same conditions stated above, and % you may publicly display copies. % % % \begin{center} % {\Large\bf 3. COPYING IN QUANTITY\par} % \end{center} % % % If you publish printed copies (or copies in media that commonly have % printed covers) of the Document, numbering more than 100, and the % Document's license notice requires Cover Texts, you must enclose the % copies in covers that carry, clearly and legibly, all these Cover % Texts: Front-Cover Texts on the front cover, and Back-Cover Texts on % the back cover. Both covers must also clearly and legibly identify % you as the publisher of these copies. The front cover must present % the full title with all words of the title equally prominent and % visible. You may add other material on the covers in addition. % Copying with changes limited to the covers, as long as they preserve % the title of the Document and satisfy these conditions, can be treated % as verbatim copying in other respects. % % If the required texts for either cover are too voluminous to fit % legibly, you should put the first ones listed (as many as fit % reasonably) on the actual cover, and continue the rest onto adjacent % pages. % % If you publish or distribute Opaque copies of the Document numbering % more than 100, you must either include a machine-readable Transparent % copy along with each Opaque copy, or state in or with each Opaque copy % a computer-network location from which the general network-using % public has access to download using public-standard network protocols % a complete Transparent copy of the Document, free of added material. % If you use the latter option, you must take reasonably prudent steps, % when you begin distribution of Opaque copies in quantity, to ensure % that this Transparent copy will remain thus accessible at the stated % location until at least one year after the last time you distribute an % Opaque copy (directly or through your agents or retailers) of that % edition to the public. % % It is requested, but not required, that you contact the authors of the % Document well before redistributing any large number of copies, to give % them a chance to provide you with an updated version of the Document. % % % \begin{center} % {\Large\bf 4. MODIFICATIONS\par} % \end{center} % % You may copy and distribute a Modified Version of the Document under % the conditions of sections 2 and 3 above, provided that you release % the Modified Version under precisely this License, with the Modified % Version filling the role of the Document, thus licensing distribution % and modification of the Modified Version to whoever possesses a copy % of it. In addition, you must do these things in the Modified Version: % % \begin{itemize} % \item[A.] % Use in the Title Page (and on the covers, if any) a title distinct % from that of the Document, and from those of previous versions % (which should, if there were any, be listed in the History section % of the Document). You may use the same title as a previous version % if the original publisher of that version gives permission. % % \item[B.] % List on the Title Page, as authors, one or more persons or entities % responsible for authorship of the modifications in the Modified % Version, together with at least five of the principal authors of the % Document (all of its principal authors, if it has fewer than five), % unless they release you from this requirement. % % \item[C.] % State on the Title page the name of the publisher of the % Modified Version, as the publisher. % % \item[D.] % Preserve all the copyright notices of the Document. % % \item[E.] % Add an appropriate copyright notice for your modifications % adjacent to the other copyright notices. % % \item[F.] % Include, immediately after the copyright notices, a license notice % giving the public permission to use the Modified Version under the % terms of this License, in the form shown in the Addendum below. % % \item[G.] % Preserve in that license notice the full lists of Invariant Sections % and required Cover Texts given in the Document's license notice. % % \item[H.] % Include an unaltered copy of this License. % % \item[I.] % Preserve the section Entitled ``History'', Preserve its Title, and add % to it an item stating at least the title, year, new authors, and % publisher of the Modified Version as given on the Title Page. If % there is no section Entitled ``History'' in the Document, create one % stating the title, year, authors, and publisher of the Document as % given on its Title Page, then add an item describing the Modified % Version as stated in the previous sentence. % % \item[J.] % Preserve the network location, if any, given in the Document for % public access to a Transparent copy of the Document, and likewise % the network locations given in the Document for previous versions % it was based on. These may be placed in the ``History'' section. % You may omit a network location for a work that was published at % least four years before the Document itself, or if the original % publisher of the version it refers to gives permission. % % \item[K.] % For any section Entitled ``Acknowledgements'' or ``Dedications'', % Preserve the Title of the section, and preserve in the section all % the substance and tone of each of the contributor acknowledgements % and/or dedications given therein. % % \item[L.] % Preserve all the Invariant Sections of the Document, % unaltered in their text and in their titles. Section numbers % or the equivalent are not considered part of the section titles. % % \item[M.] % Delete any section Entitled ``Endorsements''. Such a section % may not be included in the Modified Version. % % \item[N.] % Do not retitle any existing section to be Entitled ``Endorsements'' % or to conflict in title with any Invariant Section. % % \item[O.] % Preserve any Warranty Disclaimers. % \end{itemize} % % If the Modified Version includes new front-matter sections or % appendices that qualify as Secondary Sections and contain no material % copied from the Document, you may at your option designate some or all % of these sections as invariant. To do this, add their titles to the % list of Invariant Sections in the Modified Version's license notice. % These titles must be distinct from any other section titles. % % You may add a section Entitled ``Endorsements'', provided it contains % nothing but endorsements of your Modified Version by various % parties---for example, statements of peer review or that the text has % been approved by an organization as the authoritative definition of a % standard. % % You may add a passage of up to five words as a Front-Cover Text, and a % passage of up to 25 words as a Back-Cover Text, to the end of the list % of Cover Texts in the Modified Version. Only one passage of % Front-Cover Text and one of Back-Cover Text may be added by (or % through arrangements made by) any one entity. If the Document already % includes a cover text for the same cover, previously added by you or % by arrangement made by the same entity you are acting on behalf of, % you may not add another; but you may replace the old one, on explicit % permission from the previous publisher that added the old one. % % The author(s) and publisher(s) of the Document do not by this License % give permission to use their names for publicity for or to assert or % imply endorsement of any Modified Version. % % % \begin{center} % {\Large\bf 5. COMBINING DOCUMENTS\par} % \end{center} % % % You may combine the Document with other documents released under this % License, under the terms defined in section~4 above for modified % versions, provided that you include in the combination all of the % Invariant Sections of all of the original documents, unmodified, and % list them all as Invariant Sections of your combined work in its % license notice, and that you preserve all their Warranty Disclaimers. % % The combined work need only contain one copy of this License, and % multiple identical Invariant Sections may be replaced with a single % copy. If there are multiple Invariant Sections with the same name but % different contents, make the title of each such section unique by % adding at the end of it, in parentheses, the name of the original % author or publisher of that section if known, or else a unique number. % Make the same adjustment to the section titles in the list of % Invariant Sections in the license notice of the combined work. % % In the combination, you must combine any sections Entitled ``History'' % in the various original documents, forming one section Entitled % ``History''; likewise combine any sections Entitled ``Acknowledgements'', % and any sections Entitled ``Dedications''. You must delete all sections % Entitled ``Endorsements''. % % \begin{center} % {\Large\bf 6. COLLECTIONS OF DOCUMENTS\par} % \end{center} % % You may make a collection consisting of the Document and other documents % released under this License, and replace the individual copies of this % License in the various documents with a single copy that is included in % the collection, provided that you follow the rules of this License for % verbatim copying of each of the documents in all other respects. % % You may extract a single document from such a collection, and distribute % it individually under this License, provided you insert a copy of this % License into the extracted document, and follow this License in all % other respects regarding verbatim copying of that document. % % % \begin{center} % {\Large\bf 7. AGGREGATION WITH INDEPENDENT WORKS\par} % \end{center} % % % A compilation of the Document or its derivatives with other separate % and independent documents or works, in or on a volume of a storage or % distribution medium, is called an ``aggregate'' if the copyright % resulting from the compilation is not used to limit the legal rights % of the compilation's users beyond what the individual works permit. % When the Document is included in an aggregate, this License does not % apply to the other works in the aggregate which are not themselves % derivative works of the Document. % % If the Cover Text requirement of section~3 is applicable to these % copies of the Document, then if the Document is less than one half of % the entire aggregate, the Document's Cover Texts may be placed on % covers that bracket the Document within the aggregate, or the % electronic equivalent of covers if the Document is in electronic form. % Otherwise they must appear on printed covers that bracket the whole % aggregate. % % % \begin{center} % {\Large\bf 8. TRANSLATION\par} % \end{center} % % % Translation is considered a kind of modification, so you may % distribute translations of the Document under the terms of section~4. % Replacing Invariant Sections with translations requires special % permission from their copyright holders, but you may include % translations of some or all Invariant Sections in addition to the % original versions of these Invariant Sections. You may include a % translation of this License, and all the license notices in the % Document, and any Warranty Disclaimers, provided that you also include % the original English version of this License and the original versions % of those notices and disclaimers. In case of a disagreement between % the translation and the original version of this License or a notice % or disclaimer, the original version will prevail. % % If a section in the Document is Entitled ``Acknowledgements'', % ``Dedications'', or ``History'', the requirement (section~4) to Preserve % its Title (section~1) will typically require changing the actual % title. % % % \begin{center} % {\Large\bf 9. TERMINATION\par} % \end{center} % % % You may not copy, modify, sublicense, or distribute the Document % except as expressly provided under this License. Any attempt % otherwise to copy, modify, sublicense, or distribute it is void, and % will automatically terminate your rights under this License. % % However, if you cease all violation of this License, then your license % from a particular copyright holder is reinstated (a) provisionally, % unless and until the copyright holder explicitly and finally % terminates your license, and (b) permanently, if the copyright holder % fails to notify you of the violation by some reasonable means prior to % 60 days after the cessation. % % Moreover, your license from a particular copyright holder is % reinstated permanently if the copyright holder notifies you of the % violation by some reasonable means, this is the first time you have % received notice of violation of this License (for any work) from that % copyright holder, and you cure the violation prior to 30 days after % your receipt of the notice. % % Termination of your rights under this section does not terminate the % licenses of parties who have received copies or rights from you under % this License. If your rights have been terminated and not permanently % reinstated, receipt of a copy of some or all of the same material does % not give you any rights to use it. % % % \begin{center} % {\Large\bf 10. FUTURE REVISIONS OF THIS LICENSE\par} % \end{center} % % % The Free Software Foundation may publish new, revised versions % of the GNU Free Documentation License from time to time. Such new % versions will be similar in spirit to the present version, but may % differ in detail to address new problems or concerns. See % \texttt{https://www.gnu.org/licenses/}. % % Each version of the License is given a distinguishing version number. % If the Document specifies that a particular numbered version of this % License ``or any later version'' applies to it, you have the option of % following the terms and conditions either of that specified version or % of any later version that has been published (not as a draft) by the % Free Software Foundation. If the Document does not specify a version % number of this License, you may choose any version ever published (not % as a draft) by the Free Software Foundation. If the Document % specifies that a proxy can decide which future versions of this % License can be used, that proxy's public statement of acceptance of a % version permanently authorizes you to choose that version for the % Document. % % % \begin{center} % {\Large\bf 11. RELICENSING\par} % \end{center} % % % ``Massive Multiauthor Collaboration Site'' (or ``MMC Site'') means any % World Wide Web server that publishes copyrightable works and also % provides prominent facilities for anybody to edit those works. A % public wiki that anybody can edit is an example of such a server. A % ``Massive Multiauthor Collaboration'' (or ``MMC'') contained in the % site means any set of copyrightable works thus published on the MMC % site. % % ``CC-BY-SA'' means the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 % license published by Creative Commons Corporation, a not-for-profit % corporation with a principal place of business in San Francisco, % California, as well as future copyleft versions of that license % published by that same organization. % % ``Incorporate'' means to publish or republish a Document, in whole or % in part, as part of another Document. % % An MMC is ``eligible for relicensing'' if it is licensed under this % License, and if all works that were first published under this License % somewhere other than this MMC, and subsequently incorporated in whole % or in part into the MMC, (1) had no cover texts or invariant sections, % and (2) were thus incorporated prior to November 1, 2008. % % The operator of an MMC Site may republish an MMC contained in the site % under CC-BY-SA on the same site at any time before August 1, 2009, % provided the MMC is eligible for relicensing. % % % \begin{center} % {\Large\bf ADDENDUM: How to use this License for your documents\par} % \end{center} % % To use this License in a document you have written, include a copy of % the License in the document and put the following copyright and % license notices just after the title page: % % \bigskip % \begin{quote} % Copyright \copyright{} YEAR YOUR NAME. % Permission is granted to copy, distribute and/or modify this document % under the terms of the GNU Free Documentation License, Version 1.3 % or any later version published by the Free Software Foundation; % with no Invariant Sections, no Front-Cover Texts, and no Back-Cover Texts. % A copy of the license is included in the section entitled ``GNU % Free Documentation License''. % \end{quote} % \bigskip % % If you have Invariant Sections, Front-Cover Texts and Back-Cover Texts, % replace the ``with \dots\ Texts.''\ line with this: % % \bigskip % \begin{quote} % with the Invariant Sections being LIST THEIR TITLES, with the % Front-Cover Texts being LIST, and with the Back-Cover Texts being LIST. % \end{quote} % \bigskip % % If you have Invariant Sections without Cover Texts, or some other % combination of the three, merge those two alternatives to suit the % situation. % % If your document contains nontrivial examples of program code, we % recommend releasing these examples in parallel under your choice of % free software license, such as the GNU General Public License, % to permit their use in free software. % }% % \pagebreak % \printnoidxglossaries