From e0c6872cf40896c7be36b11dcc744620f10adf1d Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Norbert Preining Date: Mon, 2 Sep 2019 13:46:59 +0900 Subject: Initial commit --- language/vietnamese/vntex/source/doc/vn-fonts.tex | 610 ++++++++++++++++++++++ 1 file changed, 610 insertions(+) create mode 100644 language/vietnamese/vntex/source/doc/vn-fonts.tex (limited to 'language/vietnamese/vntex/source/doc/vn-fonts.tex') diff --git a/language/vietnamese/vntex/source/doc/vn-fonts.tex b/language/vietnamese/vntex/source/doc/vn-fonts.tex new file mode 100644 index 0000000000..ad6bdbb8b2 --- /dev/null +++ b/language/vietnamese/vntex/source/doc/vn-fonts.tex @@ -0,0 +1,610 @@ +\ifx\printversion\undefined + \documentclass[12pt]{article} +% \advance\textwidth by 32.4pt +\else + \documentclass[11pt,a4paper]{article} + \RequirePackage[monochrome]{color} + \advance\topmargin by -2.2cm + \advance\textheight by 3.3cm + \advance\footskip by .5cm + \advance\oddsidemargin by -0.5cm + \advance\textwidth by 1cm +\fi +\usepackage{url} +\usepackage[colorlinks,bookmarks=false]{hyperref} +\usepackage{mflogo} +\usepackage{fancyvrb} +\usepackage[utf8]{vietnam} +\usepackage{charter} +\usepackage{microtype} + +%%\parskip.5\baselineskip +%%\parindent0pt +\usepackage{parskip} +\raggedbottom +\DefineShortVerb{\|} +\input{abbr.tex} + +\begin{document} + +\title{Dùng font với \} +\author{Hàn Thế Thành và Thái Phú Khánh Hòa} +\maketitle + +\section{Giới thiệu} +Tài liệu này hướng dẫn cách sử dụng các font tiếng Việt với +\. Tài liệu giả sử rằng bạn đã +\begin{itemize} +\item cài đặt được \ lên hệ thống \ của bạn (nếu bạn dùng + \\,$\ge$\,2005 hoặc \\,$\ge$\,2.5 thì \ đã + được tích hợp sẵn, bạn không phải tự cài đặt); +\item gõ (và hiển thị) được tiếng Việt; +\item đã biên dịch được một tài liệu ví dụ với nội dung tương tự sau: +\begin{verbatim} +\documentclass{report} +\usepackage[utf8]{vietnam} +\begin{document} +Tiếng Việt +\end{document} +\end{verbatim} +\end{itemize} + +Nếu bạn chưa thực hiện được các bước trên, xin vui lòng tham khảo các +tài liệu hoặc các diễn đàn liên quan trước khi tiếp tục. + +Tài liệu này chỉ đề cập đến các font có trong \, và các font có +hỗ trợ cho tiếng Việt được phân phối cùng với các hệ thống \ +thông dụng hiện nay như \ hay \. Còn nhiều font khác +tuy cũng hỗ trợ tiếng Việt nhưng không được đề cập ở đây vì nhiều lý +do khác nhau. \ chỉ hỗ trợ các font: +\begin{itemize} +\item có chất lượng tương đối tốt; +\item miễn phí, có bản quyền rõ ràng và có thể phân phối lại; +\item có thể dùng được với ``classic'' (8-bit) \ và các \ + driver thông dụng như \, \, \, \ hay + \. Ngoại lệ duy nhất là một số font \ (MS core) + yêu cầu phải có driver hỗ trợ font \, ví dụ \ hay + \. +\end{itemize} + +Các hướng dẫn ở đây chỉ dùng cho \. Nếu bạn dùng \, +xin vui lòng đọc tài liệu hướng dẫn dành cho \. Còn nếu bạn +dùng \, thì bạn phải tự mày mò lấy |:)|. Mẹo: có thể dùng gói +\ để dùng \ với \. + +\section{Cơ chế chọn font trong \} +Một chút kiến thức về \ (cơ chế chọn font trong \) sẽ rất +có ích ở đây. Chúng tôi sẽ giới thiệu \ một cách nôm na (và đôi +khi có thể thiếu chính xác), với hy vọng là làm như vậy sẽ dễ hiểu +hơn. + +\subsection{Các thuộc tính của font} +Khi chúng ta dùng \, \ hay một trình soạn thảo tương +tự tạo một văn bản mới thì luôn có một font chữ mặc định, thường là +Times New Roman, cỡ chữ 12pt, chữ thường (không nghiêng không +đậm). Chúng ta có thể thay đổi font chữ mặc định bằng cách chọn chữ +nghiêng, chữ đậm, hay thay đổi cỡ chữ. Như vậy để xác định một font, +ta thấy chỉ dùng tên của font (Times) chưa đủ, mà ta còn phải mô tả +thêm các tính chất khác, như độ nghiêng, độ đậm hay cỡ chữ. Các tính +chất của một font ta gọi là các thuộc tính (attribute) của font. Khi +ta thay đổi một font, thực ra là ta thay đổi (chọn) các thuộc tính +khác nhau của font. Ta cũng có thể coi tên gọi của font là một thuộc +tính. Ta có thể chọn kiểu chữ khác, ví dụ Arial, bằng cách thay đổi +tên (hay ``thuộc tính tên'') của font. + +Khi ta dùng \ thì cơ chế chọn font cũng hoạt động tương tự. Khi +ta tạo một văn bản \, thì ban đầu cũng có một font mặc định, +thường là font |cmr10| (Computer Modern, cỡ chữ 10pt, chữ thường). +Các câu lệnh \ dùng để thay đổi kiểu font mà ta vẫn hay gặp như +|\textit|, |\texttt|, |\bf|, |\large|, \<...> thực ra là các lệnh dùng +để thay đổi các thuộc tính của font. Ví dụ lệnh |\textit| sẽ chọn +``thuộc tính nghiêng'' của font. + +Vậy giờ ta chỉ cần biết font trong \ có các thuộc tính nào và +cách thay đổi các thuộc tính đó là có thể chọn lựa font theo ý thích +của mình. + +Các thuộc tính của font trong \ là: +\begin{description} +\item[bảng mã (font encoding):] xác định font chứa các ký tự nào. Các + bảng mã thường gặp: +\begin{itemize} +\item |OT1| -- bảng mã dùng cho các font Compuder Modern (7-bit) +\item |T1| -- bảng mã cho các font chứa các ký tự trong các ngôn ngữ latin +Tây Âu (iso-8859-1) và Đông Âu (iso-8859-2) +\item |T5| -- bảng mã cho tiếng Việt +\end{itemize} + +\item[họ font (font family):] xác định kiểu (họ) font, tương tự như Times +New Roman hay Arial. Vì nhiều lý do mà họ font trong \ thường có tên +rất ngắn (3--5 ký tự) và tương đối khó nhớ. Một số họ font thường gặp: +\begin{itemize} +\item |cmr| -- Computer Modern Roman +\item |ptm| -- Times Roman +\item |phv| -- Helvetica +\end{itemize} + +\item [độ đậm (font series):] xác định độ đậm nhạt của font. Đôi khi cả +thuộc tính chiều rộng (width) cũng được gán vào đây. Các giá trị +thường gặp: +\begin{itemize} +\item |m| (medium) -- chữ thường (không đậm) +\item |b| (bold) -- chữ đậm +\item |bx| (bold extended) -- chữ đậm và rộng hơn chữ thường +\end{itemize} + +\item [kiểu dáng (font shape):] xác định kiểu dáng font, ví dụ chữ thẳng +hay chữ nghiêng. Các giá trị thường gặp: +\begin{itemize} +\item |n| -- chữ thường (thẳng) +\item |it| -- chữ nghiêng ``italic'' +\item |sl| -- chữ nghiêng ``oblique'' +\item |sc| -- chữ ``smallcap'' (các chữ thường có hình dáng như chữ hoa, +nhưng bé hơn) +\end{itemize} +Chữ nghiêng italic và oblique khác nhau ở chỗ hình dáng chữ nghiêng +oblique trông giống như chữ thẳng (chỉ trừ mỗi khoản ``nghiêng''), còn +chữ italic có hình dáng khác khá nhiều so với chữ thẳng, thường chữ +italic có hình dáng gần với chữ viết tay hơn. Muốn biết rõ hơn bạn có +thể phóng to và so sánh chữ |a| của chữ nghiêng italic với chữ thẳng. + +\item [cỡ chữ (font size):] xác định cỡ chữ. +\end{description} + +Để thay đổi thuộc tính của font, ta có thể xem ví dụ sau: + +\begin{verbatim} +\fontshape{it} +\selectfont +\end{verbatim} + +Ví dụ trên chọn giá trị ``nghiêng italic'' cho thuộc tính ``kiểu +dáng'' (|fontshape|). Lưu ý là sau khi thay đổi thuộc tính font, ta +phải dùng lệnh |\selectfont| để chọn font có thuộc tính mới. Cách chọn +font như trong ví dụ trên ta ít khi gặp, vì ta hay dùng lệnh |\it| +hoặc |\textit| để chọn chữ nghiêng. Các lệnh này thực ra là các lệnh +gõ tắt (shortcut) để tiện cho người dùng. Dựa trên nguyên tắc này, ta +có thể đoán được lệnh dùng để chọn font chữ đậm ta hay dùng (|\bf| hay +|\textbf|) thực ra là lệnh gõ tắt của: + +\begin{verbatim} +\fontseries{b} +\selectfont +\end{verbatim} + +Ta cũng có thể thay đổi nhiều thuộc tính cùng một lúc rồi dùng +|\selectfont| để chọn font. Ví dụ sau sẽ chọn font vừa nghiêng vừa đậm: + +\begin{verbatim} +\fontshape{it} +\fontseries{b} +\selectfont +\end{verbatim} + +Đến đây chắc bạn cũng có thể đoán ra là các lệnh thay đổi cỡ chữ như +|\large|, |\huge|,\<...> là các lệnh gõ tắt dùng để thay đổi thuộc +tính |fontsize| của font. + +\subsection{Các họ (kiểu) chữ mặc định} +Ta sẽ tìm hiểu thêm về việc thay đổi thuộc tính |fontfamily| của một +font. Còn |fontencoding| thì \emph{rất ít khi} cần thay đổi nên ta +không đề cập đến ở đây. + +Khi ta bắt đầu một văn bản \, font chữ mặc định là kiểu chữ +``có chân'' (roman, serif). Khi ta dùng lệnh |\sf| hay |\textsf|, thì +\ chuyển sang font chữ ``không chân'' (sans serif). Việc chuyển +font này được thực hiện bởi các lệnh thay đổi thuộc tính ta đã biết: + +\begin{verbatim} +\fontfamily{\sfdefault} +\selectfont +\end{verbatim} + +|\sfdefault| là một macro chứa giá trị |fontfamily| của font không +chân mặc định, thường là |cmss| (Computer Modern Sans Serif). Tương tự +như vậy, việc chuyển sang font ``máy chữ'' (typewriter) bằng lệnh +|\tt| hay |\texttt| thực ra là việc thay đổi thuộc tính |fontfamily| +như sau: + +\begin{verbatim} +\fontfamily{\ttdefault} +\selectfont +\end{verbatim} + +Thông thường |\ttdefault| có giá trị |cmtt| (Computer Modern Typewriter). + +Ta tóm tắt lại các giá trị mặc định của |fontfamily| mà \ dùng +cho các họ chữ: +\begin{itemize} +\item |\rmdefault| -- dùng cho font có chân, thường là |cmr|. Font này + được chọn sau dòng |\begin{document}| +\item |\sfdefault| -- dùng cho font không chân, thường là + |cmss|. Font này được chọn khi ta dùng lệnh |\sf| hay |\textsf| +\item |\sfdefault| -- dùng cho font máy chữ, thường là |cmtt|. Font + này được chọn khi ta dùng lệnh |\tt| hay |\texttt| +\end{itemize} + +Ví dụ khi ta muốn dùng font Bitstream Charter như font có chân mặc định +trong văn bản, thì ta thêm dòng sau vào ``preamble'' của văn bản (phần +trước |\begin{document}|): + +\begin{verbatim} +\renewcommand{\rmdefault}{bch} +\end{verbatim} + +Ta cũng có thể dùng gói |charter.sty| để kích hoạt font Bitstream Charter +cho văn bản của mình bằng cách thêm vào preamble dòng sau: + +\begin{verbatim} +\usepackage{charter} +\end{verbatim} + +Nếu ta xem nội dung của gói |charter.sty| thì cũng sẽ thấy nội dung tương +tự như trên. + +\section{Làm sao biết được có thể chọn font nào?} +Đến đây chắc bạn đọc cũng hình dung ra được việc thay đổi font có +chân, không chân và font máy chữ cho một văn bản thực ra chỉ là việc +định nghĩa lại các macro |\rmdefault|, |\sfdefault| và +|\ttdefault|. Vấn đề còn lại là làm sao biết được các giá trị +|fontfamily| của font mà ta muốn dùng. Ví dụ ta muốn dùng font +Palatino, làm sao biết được giá trị |fontfamily| của font này mà chọn? + +Cách đơn giản nhất là xem các mẫu font của \ (và một số font +khác cũng hỗ trợ tiếng Việt) tại +\href{http://vntex.sf.net/fonts/samples}{đây}. Ta xem thử một ví dụ sau: +xem mẫu font \ +(\href{http://vntex.sf.net/fonts/samples/urwvn-test.pdf}{urwvn-test.pdf}), +ta thấy có các cột (theo thứ tự từ trái sang phải): +\begin{description} +\item [NFSS] -- các thuộc tính của font như ta đã tìm hiểu, theo thứ tự\\ +|fontencoding/fontfamily/fontseries/fontshape|. Thuộc tính |fontsize| không +được đề cập đến ở đây vì không cần thiết. +\item [TFM] -- tên tập tin chứa font (tạm thời ta không cần quan tâm) +\item [PostScript] -- tên ``thông thường'' của font +\item [Sample] -- mẫu font +\end{description} + +Ví dụ xem dòng đầu tiên ta thấy \textbf{NFSS} = |T5/uag/db/n| và +\textbf{PostScript} = |VnURWGothicL-Demi|, có thể hiểu như sau: font +này có tên thông thường là |VnURWGothicL-Demi|, và các thuộc tính +\ của font này là:\\[1ex] +\begin{tabular}{ll} +|fontencoding| & = |T5|\\ +|fontfamily| & = |uag|\\ +|fontseries| & = |db|\\ +|fontshape| & = |n|\\ +\end{tabular} + +\selectfont + + +Giả sử bây giờ ta muốn chọn font Century Schoolbook làm font có chân +mặc định trong văn bản. Xem ở cột \textbf{PostScript} ta thấy các font +trong họ này có tên bắt đầu với |VnCenturySchoolbookL| (có một số font +cùng trong họ font này có tên \textbf{PostScript} là |N/A|, điều này +tạm thời ta cũng chưa cần quan tâm). Xem ở cột \textbf{NFSS} ta thấy +các font này có |fontfamily| là |unc|. Để chọn font này ta thêm vào +preamble dòng: + +\begin{verbatim} +\renewcommand{\rmdefault}{unc} +\end{verbatim} + +Tương tự như vậy, nếu ta muốn chọn font VnNimbusSansL (giống như +Helvetica) làm font không chân mặc định, thì ta dùng: + +\begin{verbatim} +\renewcommand{\sfdefault}{uhv} +\end{verbatim} + +Ta cũng có thể chọn một font tùy ý mà không cần phải thay đổi các giá +trị mặc định. Ví dụ ta muốn dùng font VnURWGothicL-Demi chỉ cho một +đoạn ngắn nào đó trong văn bản thì ta chọn font này dựa vào các thuộc +tính ở cột \textbf{NFSS} như sau: + +\begin{verbatim} +\fontencoding{T5} +\fontfamily{uag} +\fontseries{db} +\fontshape{n} +\selectfont +\end{verbatim} + +Các lệnh trên có thể viết gọn hơn: +\begin{verbatim} +\usefont{T5}{uag}{db}{n} +\end{verbatim} + +\section{Một số vấn đề liên quan} +\subsection{Chọn font như thế nào là hợp lý?} +Chọn font cũng như trang điểm, nếu không rành mà cứ dùng thật nhiều font +cho một văn bản thì cũng như trang điểm dùng thật nhiều các mỹ phẩm khác +nhau cho một khuôn mặt. Kết quả là ta tưởng ta đẹp trong khi người khác +nhìn vào thấy buồn cười. + +Vậy làm sao để có thể ``rành''? Câu trả lời duy nhất theo chúng tôi là qua +học hỏi, tìm tòi và kinh nghiệm thực tế. Bước đầu thì nên theo những hướng +dẫn cơ bản, khi đã có kinh nghiệm thì ta có thể làm theo sở thích của mình. +Các qui tắc có ích khi mới bắt đầu là: +\begin{itemize} +\item nên tránh dùng các lệnh chọn font của \ phiên bản cũ (2.09) như +|\bf|, |\it|, |\tt|\<...> Thay vào đó hãy dùng các lệnh tương ứng của +\2e như |\textbf|, |\textit|, |\texttt|,\<...> + +\item trong một văn bản chỉ nên dùng tối đa 3 họ font: có chân, không + chân và máy chữ + +\item nên thay đổi các họ font mặc định bằng các gói tương ứng nếu + có. Ví dụ nếu đã có gói |charter.sty| thì ta nên dùng + +\begin{verbatim} +\usepackage{charter} +\end{verbatim} + +thay vì + +\begin{verbatim} +\renewcommand{\rmdefault}{bch} +\end{verbatim} + +Lý do chính là một số gói có thể chứa thêm các điều chỉnh cần thiết +ngoài việc định nghĩa lại |\rmdefault|, |\sfdefault| hay +|\ttdefault|. Ngoài ra một số gói có thể chọn nhiều font ``hợp nhau'' +cùng một lúc, Ví dụ gói |newcent.sty| ngoài việc chọn |pnc| (New +Century SchoolBook) cho font có chân mặc định (|\rmdefault|) còn chọn +|pag| (Avant Garde) cho font không chân mặc định (|\sfdefault|) và +|pcr| (Courier) cho font máy chữ mặc định (|\ttdefault|), vì 3 font +này có vẻ ``hợp nhau''. + +Các gói để chọn font cho \ sẽ được mô tả ở phần sau. + +\item Chú ý là không phải cứ chọn font bằng gói là tối ưu, vì có một + số gói đã ``lỗi thời'' (obsolete). Nên đọc tài liệu + \href{http://ctan.org/tex-archive/info/l2tabu/english/l2tabuen.pdf}{l2tabuen} + để biết thêm thông tin về các gói lỗi thời và cách dùng các gói + tương ứng. + +\item nếu bạn muốn dùng một font mà không tìm được gói tương ứng, thì + nên nên tìm hiểu kỹ (qua tài liệu, Internet, các diễn đàn,\<...>) để + biết các họ font nào thích hợp với nhau, +\end{itemize} + +\subsection{Chọn font toán như thế nào cho hợp lý?} +Tài liệu tốt nhất cho đề tài này là +\href{http://ctan.tug.org/tex-archive/info/Free_Math_Font_Survey/survey.html}{Free + Math Font Survey}. Hiện bản tiếng Việt chưa được dịch. Lưu ý có một +số font trong tài liệu này chưa hỗ trợ tiếng Việt. Trong tương lai có +thể chúng tôi sẽ Việt hóa các font này. + +\section{Cách chọn các font với \} +\subsection{\} +Các font \ là font mặc định khi dùng \ nên không cần phải +làm gì thêm. + +\subsection{\} +Dự án font \ nhằm thống nhất các bản ``địa phương hóa'' font \ +cho các ngôn ngữ khác nhau. Để dùng các font \ thay cho font +\, bạn chỉ cần dùng: + +\begin{verbatim} +\usepackage{lmodern} +\end{verbatim} + +\subsection{Antykwa Torunska} +Đây là bộ font có chân do nhà thiết kế chữ người Ba Lan Zygfryd +Gardzielewski tạo ra, sau đó được Janusz Marian Nowacki chuyển sang +định dạng \ và thêm hỗ trợ cho nhiều ngôn ngữ khác trong đó có cả +tiếng Việt. Bộ font này miễn phí và có sẵn trong nhiều bản phân phối +\ thông dụng. Bạn có thể đọc thêm về bộ font này tại +\href{http://www.janusz.nowacki.strefa.pl}{đây}. + +Để dùng bộ font này bạn có thể dùng gói |anttor| với các lựa chọn khác +nhau:\\[1ex] +\begin{tabular}{ll} +|\usepackage{anttor}| & chọn kiểu font thường\\ +|\usepackage[light]{anttor}| & chọn kiểu font mảnh\\ +|\usepackage[condensed]{anttor}| & chọn kiểu font hẹp\\ +|\usepackage[light,condensed]{anttor}| & chọn kiểu font vừa mảnh vừa hẹp\\ +\end{tabular}\\[1ex] + +\subsection{Kurier} +Bộ font Kurier cũng do Janusz Marian Nowacki thực hiện và được công bố +tại cùng địa chỉ với font Antykwa Torunska. + +Tương tự, để dùng bộ font này bạn có thể dùng gói |kurier| với các lựa +chọn khác nhau:\\[1ex] +\begin{tabular}{ll} +|\usepackage{kurier}| & chọn kiểu font thường\\ +|\usepackage[light]{kurier}| & chọn kiểu font mảnh\\ +|\usepackage[condensed]{kurier}| & chọn kiểu font hẹp\\ +|\usepackage[light,condensed]{kurier}| & chọn kiểu font vừa mảnh vừa hẹp\\ +\end{tabular}\\[1ex] + +\subsection{Iwona} +Bộ font Iwona cũng do Janusz Marian Nowacki thực hiện và được công bố tại +cùng địa chỉ với font Antykwa Torunska. + +Tương tự, để dùng bộ font này bạn có thể dùng gói |iwona| với các lựa chọn +khác nhau:\\[1ex] +\begin{tabular}{ll} +|\usepackage{iwona}| & chọn kiểu font thường\\ +|\usepackage[light]{iwona}| & chọn kiểu font mảnh\\ +|\usepackage[condensed]{iwona}| & chọn kiểu font hẹp\\ +|\usepackage[light,condensed]{iwona}| & chọn kiểu font vừa mảnh vừa hẹp\\ +\end{tabular}\\[1ex] + +\subsection{\} +Tài liệu hướng dẫn sử dụng cho các font \ thông thường (35 font \ +``chuẩn'') cũng dùng được với các font \. Tài liệu này có tên là +|psnfss2e.pdf| hoặc |psnfss2e.dvi| và thường có sẵn trong các bản \. +Nếu chưa có tài liệu này trên máy thì bạn có thể tải về từ +\href{http://www.ctan.org/tex-archive/macros/latex/required/psnfss/psnfss2e.pdf}{đây}. + +Ở đây chúng tôi chỉ ghi lại phần giới thiệu để bạn có thể sử dụng ngay các +font này. Nếu bạn có thắc mắc gì xin hãy đọc tài liệu nguyên bản để biết +thêm chi tiết. +\begin{quotation} +\parindent0pt +\noindent Cách đơn giản nhất để sử dụng các font \ thông dụng là +định nghĩa lại các giá trị mặc định của các font có chân (roman), +không chân (sans serif) và font máy chữ (typewriter). Để làm việc này +bạn có thể sử dụng các gói trong bảng dưới đây. Dòng đầu tiên liệt kê +các họ font mặc định (Computer Modern). Cột nào trống có nghĩa là gói +tương ứng không thay đổi giá trị font mặc định cho cột đó. Có một số +gói được giải thích chi tiết hơn, ví dụ gói |helvet|, |mathpazo| và +|mathptmx|. + +\begin{table}[!htb] +\caption{Các gói dùng cho việc sử dụng các font \ thông dụng} +\medskip +\begin{center} +\UndefineShortVerb{\|} +\renewcommand{\arraystretch}{1.2} +\newcommand{\Lpack}[1]{\textsf{#1}} +\def\NL{\hfil\break} +\ifx\printversion\undefined + %\footnotesize + %\begin{tabular}{|l|p{1.8cm}p{2.2cm}p{2.4cm}p{2.2cm}|} + \small + \begin{tabular}{|l|p{2.8cm}p{2.4cm}p{2.6cm}p{2.3cm}|} +\else + \small + \begin{tabular}{|l|p{2.8cm}p{2.4cm}p{2.6cm}p{2.3cm}|} +\fi + \hline + \textbf{tên gói} & \textbf{font có \NL chân \NL(roman)} & + \textbf{font \NL không chân \NL (sans serif)} & + \textbf{font máy chữ \NL(typewriter)} & + \textbf{font công \NL thức toán} \\\hline\hline + (none) & CM Roman & CM Sans Serif + & CM Typewriter & $\approx$ CM Roman\\\hline + \Lpack{mathpazo} & Palatino + & + & + & $\approx$ Palatino\\\hline + \Lpack{mathptmx} & Times + & + & + & $\approx$ Times\\\hline + \Lpack{helvet} & + & Helvetica + & + & \\\hline + \Lpack{avant} & + & Avant~Garde + & + & \\\hline + \Lpack{courier} & + & + & Courier + & \\\hline + \Lpack{chancery} & Zapf Chancery + & + & + & \\\hline + \Lpack{bookman} & Bookman + & Avant~Garde + & Courier + & \\\hline + \Lpack{newcent} & \raggedright New Century Schoolbook + & Avant~Garde + & Courier + & \\\hline + \Lpack{charter} & Charter + & + & + & \\\hline +\end{tabular} +\end{center} +\end{table} + + +Ví dụ khi ta dùng +\begin{verbatim} +\usepackage{bookman} +\end{verbatim} + +thì sẽ được\\[1ex] +\begin{tabular}{ll} +font có chân & = Bookman\\ +font không chân & = Avant~Garde\\ +font máy chữ & = Courier\\ +\end{tabular}\\[1ex] +do gói này định nghĩa lại cả 3 họ font. Còn nếu ta dùng +\begin{verbatim} +\usepackage{charter} +\end{verbatim} + +thì sẽ được\\[1ex] +\begin{tabular}{ll} +font có chân & = Charter\\ +font không chân & = CM Sans Serif (default)\\ +font máy chữ & = CM Typewriter (default)\\ +\end{tabular}\\[1ex] +do gói này chỉ định nghĩa lại họ font có chân, còn 2 họ font kia vẫn giữ giá +trị mặc định. + +\end{quotation} + +Một lưu ý quan trọng là các tên \ của các font \ (thực chất +là tên các font \ có thêm prefix |Vn|) không giống như tên của 35 +font \ chuẩn, vì các tên này do \ đặt cho các font của mình +trong khi tên của 35 font \ chuẩn do Adobe đặt. Bạn có thể tham +khảo bảng dưới đây để biết các font nào tương đương với nhau: + +\begin{center} +\UndefineShortVerb{\|} +\renewcommand{\arraystretch}{1.2} +\begin{tabular}{|l|l|} +\hline +VnURWGothicL & AvantGarde\\ +VnURWBookmanL & Bookman\\ +VnNimbusMonoL & Courier\\ +VnNimbusSansL & Helvetica\\ +VnURWPalladioL & Palatino\\ +VnNimbusRomanNo9L & Times\\ +VnURWChanceryL & ZapfChancery\\ +\hline +\end{tabular} +\end{center} + + +\subsection{Bitstream Charter} +Dùng gói |charter| như sau: +\begin{verbatim} +\usepackage{charter} +\end{verbatim} + +\subsection{MS core} +Các font MS core do Monotype và Linotype thực hiện và bán lại cho +Microsoft (trừ các font Tahoma và Verdana do Microsoft tự thực +hiện). Các font này có định dạng \ và yêu cầu phải có driver +hỗ trợ font \, ví dụ \ hay \. + +Hiện nay chưa có gói nào hỗ trợ việc dùng các font này, do đó ta phải +tự định nghĩa lại các họ font mặc định |\rmdefault|, |\sfdefault| và +|\ttdefault| như đã trình bày ở trên. Ở đây chúng tôi chỉ nêu một ví +dụ: giả sử sau khi xem mẫu font mscore tại +\href{http://vntex.sf.net/fonts/samples/mscore-test.pdf}{đây}, ta muốn +dùng font Verdana làm font không chân mặc định. Các font này có thuộc +tính |fontfamily| là |jvn|, do đó ta cần thêm vào preamble dòng: + +\begin{verbatim} +\renewcommand{\sfdefault}{jvn} +\end{verbatim} + +Muốn sử dụng các font còn lại ta làm tương tự. + +Nếu bạn muốn viết các gói để hỗ trợ các font này thì chúng tôi rất +hoan nghênh. + +Đa số các font trong bộ font này đều có phiên bản tương ứng trong bộ +\ (trừ các font Tahoma và Verdana). Bạn có thể dùng font nào +bạn thích hơn. Theo ý kiến chủ quan của chúng tôi thì các font +\ có các dấu tiếng Việt ``đẹp'' hơn. + +\section{Góp ý} +Mọi ý kiến đóng góp xin gởi đến các tác giả |hanthethanh| hoặc +|h2vnteam| tại |gmail| chấm |com|. +\end{document} -- cgit v1.2.3